TT 245.
1886.
Maandag
18 October.
FEUILLETON.
Verspreide Berichten.
Middelburg 16 October.
Brieven uit de Hofstad,
MJBVE.OXJW JTJNI.
Rechtszaken.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 3.50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën 20 Cent per regelj
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels ƒ1.50
iedere regel meer 0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Bij deze courant behoort een BIJVOEGSEL.
Uit het Engelsch
door THOMAS KEYWORTH
IUIDDELRURGSCHE COURANT
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van der Peijl, te Zierikzee: A. C. de Moou,te TholenW. A. van nieuwenhuuzen.te Terneuzen: A.van der Peijl Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Dadbe Cie., John F. Jones, opvolger
15 October 1886.
Zoo iemand dan ondervindt de heer Heemskerk,
dat het moeilijk is het den menschen naar den
zin te maken. Meermalen zijn ondubbelzinnige
bewjjzen geleverd, dat de sympathie tusschen onzen
eersten minister en de Roningin der aarde niet
groot ishij zelf betrok zoo nu en dan, weinig con
stitutioneel, de eene of andere daad van die
vorstin in het parlementair debat, gewoonlijk op
een oogenblik, wanneer monarchale gezindheid
ver te zoeken wasop hare beurt liet koningin de
pers niet na den hoogen staatsdienaar ter verant
woording te roepen als hij in hare oogen iets had
misdreven, en zij deed dit dan niet altjjd op de
zachtste wjjze. Edoch, 't kan verkeeren.
Wat het dagelijksch leven te aanschouwen geeft
komt ook in de politiek voor: kleine plagerijen
zijn soms de kiem, waaruit een zekere genegen
heid ontspruit. Dat ontwikkelingsproces schijnt
ook bjj den heer Heemskerk te hebben plaats gehad,
want ziet, nu op zijn ouden dag is hjj er op uit
om aan de pers bijzondere attentie's te bewjjzen.
Dit blijkt o. a. uit zijn ontwerp tot wjjziging der
wet op het reoht van vereeniging en vergadering.
Onder de bestaande wetgeving schijnt het moeiljjk
voor het publiek gezag om te ontdekken, of eene
vergadering al dan niet openbaar is en dus of
de politie er wel toegang heeft.
Nu heeft onze wjjze staatsman geoordeeld, dat
waar de pers vertegenwoordigd is, geen duisternis
kan heerschenin hare omgeving schittert steeds
het licht der openbaarheid. Een vergadering, bij
gewoond door verslaggevers voor een krant, is
derhalve openbaar. De politie heeft alzoo voortaan
slechts de gangen der mannen van de dagbladpers
na te gaan om te weten of zjj, hoewei ongenoo-
digd, toch toegang heeft. Zoo zal het gevolg van üien
streng logischen gedachtengang zjjn, dat voortaan
de verslaggevers in Nederland niet meer alleen
en onopgemerkt door 'sHeeren straten zullen dwalen,
maar dat zjj Bteeds zullen worden begeleid door
ten minste eenen agent van politie of rjjksveld-
wachter; zulk een escorte komt der vorstin dan
ook toe. En dat eerbetoon, haar maar al te lang
onthouden, heeft zjj te danken aan den minister
Heemskerkde verzekering harer veiligheid in
deze onrustige tjjden van optochten met republi-
keinsche emblemata, van zjjüelings, voorwaardeljjk.
of in algemeene termen opruiende vergaderingen,
is zjj aan zjjner excellence's welwillende bezorgd
heid verplicht. Maar, zooals ik zeide, het is moeiljjk
het den menschen, ook of misschien vooral vorsten
en vorstinnen, naar den zin te maken. Ook zjj
VIJFDE BOEK.
Licht en schaduw door Myra Nevison.
V.
De poot van den hond was bjjna beter en dus
bleven wjj niet lang. Toen we goeden dag zeiden,
begon juffrouw Para by te schreien. Wat die tra
nen beduiden weet ik niet.
„Waar hebt gjj dien hond voor noodig?"
vroeg ik aan Stamford.
„Ik geloof dat ik wel zal kunnen vinden
waar Bartle gewoond heelt als ik naar een paar
van de steden ga waar hjj geweest is. Honden
zjjn altjjd zoo slim en vinden zoo gemakkeljjk
den weg terug."
„En wat wildet gjj mjj nu vertellen, toen
wjj bjj Tiffy binnen gingen. Gjj weet wel van
die kist in de herberg
„Myra 1 Wacht u voor nieuwsgierigheid
Die geheimen zjjn mjj ongelukkiger wjjze mede
gedeeld. Gjj moest bljj zjjn dat u de noodzake-
ljjkheid bespaard is om er mee bekend te zjjn."
„Ik zou heel dankbaar zjjn als ik er niets
van wistmaar nu weet ik te veel om niet meer
te willen weten."
Maar Stamford wilde mjj niets meer vertellen
en toch ben ik zeker dat hjj op het punt was
doen weder inzien, dat ondank 's wereld's loon is.
Zelfs de eerste minister kan het ongevoelig hart
der koningin der aarde niet vermurwenzijne
attentie's worden met een honenden schaterlach
afgewezen. Juist zjj, aan wie dat eervol geleide
van een gehelmde ljjfwacht was toegedacht, trek
ken het felst tegen die voorstellen ten strjjde.
Onnoozelen, die zoo hun eigen aanzien verkleinen,
die zelfs niet aarzelen de voor hen zoo vleiende
uitspraak te verwerpen, dat waar zij zich vertoonen
het licht der openbaarheid schijnt!
Ook in andere opzichten moet de beoordeeling
van zjjn jongste wetsontwerp den heer Heemskerk
wel tot de overtuiging brengen, dat het hem niet
gegeven is het den menschen naar den zin te
maken. Een paar jaren geleden werd het hem
van alle zjjden euvel geduid, dat hjj een korps
van weeskinderen had doen optrekken tot bewa
ring van orde en rust op de publieke tribune
van de tweede kamer. In tjjden van bjjzondere
gisting zou het heel wat waard zjjn wederom te
kunnen gebruik maken van die toen met zoo uit
muntend gevolg opgetreden rustbewaarders. Maar
juist voor die tjjden wenscht de minister de bevoegd
heid van optochten te verbieden, waardoor van
zelf optochten van de weeskinderen uit het
gesticht naar het Binnenhof onmogelijk zullen
zijn. Maar ziet, ook dit vindt men nu weer niet
goed. In 'shemelsnaam, wat verlangt men dan?
Is zulk een offer van liefgeworden denkbeelden
nog niet groot genoeg? Men vergete niet, dat
Heemskerk zelf door zoodanig verbod ook zal
getroffen worden; immers de statige tocht, door
hem telken jare gemaakt bij de plechtige sluiting
van de zitting der Staten-Generaal, zal dan ook
achterwege moeten bljjven. En nu zegt men nog,
dat het alleen maar te doen is om de sociaal
democraten te dwarsboomen, nota bene, waar
Heemskerk zich met hen op éene ljjn plaatst,
aan dezelfde vooj»ch;itteii-onderwerpt: Of zou*
Z.E. dergeljjke optochten soms willen uitzonderen
van een neutraal verbod Dit zou al te roekeloos
zijn. Immers in die onrustige tjjden, waardoor
het verbod gelden moet, zou zulk een optocht
een doorn in het oog zjjn van hen, wier optoch
ten dan niet geoorloofd zjjn, en wie weet op
welke wjjze zjj dan aan hun misnoegen daarover
zouden lucht geven. Neen waarljjk, de voorzich
tigheid van onzen premier is een waarborg, dat
hjj zich zeiven dan niet buiten de wet zal stellen.
Intusschen behoeven wjj nog niet bevreesd te
zjjn, dat mr. Heemskerk spoedig de wet zal
kunnen toepassen. De kamer zal zich nog wel
eenB bedenken alvorens het voorstel aan te nemen,
en de veronderstelling is niet te gewaagd, dat de
Minister Heemskerk eerder opnieuw ex-minister
zal zjjn, dan het ontwerp wet.
Trouwens ook andere ontwerpen, die wel noo
dig zjjn, bljjven lang liggen alvorens wet te
worden. Zoo is het ook gesteld met de voorge
nomen herziening der grondwet. De kamer is
nu weder uiteengegaan om niet samen te komen
voordat de begrootingen kunnen behandeld wor-
om mjj alles te zeggen, toen wjj bjj Tiffy binnen
gingen.
Dat moest men geen nieuwsgierigheid noemen,
maar eerljjken dorst naar waarheid. Als een man
wil weten, hoe een oester aan de schelp vastzit,
heet dat wetenschap en hjj wordt op vergaderingen
en in boeken geprezenmaar als ik de verbindende
schakels tusschen de verschillende deelen der
menschheid wil nagaan en als ik wil begrjjpen,
hoe de eene mensch betrokken is bjj het welzjjn
van den ander, dan heet dat nieuwsgierigheid en
men haalt de schouders op.
Ik deelde deze beschouwing aan Hugo mede en
hjj moest erkennen dat er veel waars in was. Maar
hjj bedierf alles weer door er bjj te voegen
„De wereld is te lang blind geweest. Voortaan
moeten wjj mjjnheer Vraaggraag een wetenschap
pelijk man noemen en Het Britsch genootschap
moet een atdeeling opnemen voor babbelaars."
VI.
Stamford wilde mjj het geheim niet zeggen,
maar eer ik dien avond thuis kwam, had ik het
al van mjjnheer Eedgate gehoord. Hjj had een
lang, vertrouweljjk gesprek met Stamford en ik
vertelde Eppie, wat wg bjj Proctor bjjgewoond
hadden. Die goede Eppie was veel meer begaan
met moeder en dochter dan boos tegen Proctor
en dien akeligen. Padley.
„Gjj zoudt een slechte haatater zjjn," zei ik.
„Ik wil in het geheel geen haatster zjjn,',
was het antwoord.
den. De wjjziging van de grondwet zal dus in
ieder geval moeten wachten totdat de begroo
tingen zijn aangenomen, d. i. tot na het
kerstmis- en nieuwjaarsreces. Voor Januari zul
len de ontwerpen tot herziening van de grondwet
zeker niet ia behandeling worden genomen. En
hoe het dan zal gaan blijtt nog de vraag. Het
voorloopig kiesreglement is nu de kapstok, waaraan
de grondwetswijziging wordt opgehangen, en dat
reglement zal nog niet zoo spoedig gereed zjjn.
Aan het departement van binnenlandsche zaken
is men nog druk aan het verzamelen van gegevens
en bouwstoffen, en zooals bekend is wordt „met
passen en meten veel tijd versleten". Zonder bjj-
zonderen aandrang van buiten zou het zeer wel
mogeljjk zjjn, dat daarmede nog eenige maanden
heengaan. Wie weet ot de regeering niet uit
angstige bezorgdheid om de kiezerB te vermoeien
het er op toelegt, dat de ontbinding der kamers
op zoodanig tijdstip valt, dat de nieuwe verkie
zingen samenvallen met die welke toch in Juni
1887 moeten plaats hebben. Zoo zou tegelijkertijd
het leven vaa dit kabinet tot zoolang worden
gerekt, maar dit is natuurlijk niet het doel van
zjjn vertragingTot zoolang, indien ten minste
de profetieën van sommigen niet worden bewaarheid,
dat de begrooting-discussiën enkele slachtoffers in
het ministerie zal maken. Ik hecht evenwel aan
die voorspellingen niet veel en geloof wel, dat
alle hoofdstukken zullen worden aangenomen, zjj
het ook na hevige bestrjjding van sommige. De
heer Heemskerk zal, zoo noodig, wel als een tweede
Donato optreden en de kamerleden aan zjjn wil
onderwerpeneen ministerie uit de linkerzjjde is
voor alsnog niet wel mogeljjk, eerst moeten de
verkiezingen van het volgend jaar wat versterking
aanbrengen. En met behulp van die overtuiging
aan de linkerzjjde zal de premier de kamer wel
weten te beduiden, dat hij en de zjjnen onmis
baar zjjn.
Ondanks die onmisbaarheid beginnen toch
sommige ministers een vrjj onhouübare positie
in te nemen. Niet alleen tegenover de staten-
generaal, maar ook, en niet het minst aan
bun eigen departement, en ook tegenover hunne
ambtgenooten. Vooral de minister van buiten-
landsche zaken bevindt zich in die onaangename
omstandigheden. Met zjjne ambtenaren schjjnt hjj
op niet te besten voet te staan. Een zjjner refe
rendarissen heeft hjj, geljjk bekend is, tot het
vragen van ontslag trachten te bewegen, docb te
vergeefs. Alle betoogingen van ongeschiktheid
mochten op den verdienstelijken hoofdambtenaar
niet het minste uitwerken. En terecht, een
persoonljjke kwestie mag geen reden zjjn om een
ambtenaar als de hier bedoelde eenvoudig ter zjjde
te stellen, en deze begreep zeer juist dat de be
dreiging met een gedwongen ontslag, indien dit
niet uit eigen beweging werd aangevraagd, wel
bjj eene bedreiging bljjven zou. Weken zijn dan
ook verloopen, sedert zjj werd geuit, en nog is
daaraan geen gevolg gegeven. Jhr Van Karnebeek
zal dan ook wel opzien tegen een dergelijken
Daar kwamen Hugo en Thomas binnen en het
verhaal werd nog eens aan hen gedaan. Hugo
lachte en Thomas begon berekeningen te maken
over de kracht van ijzeren staven.
Hugo wilde weer malligheid gaan praten maar
mjjnheer Eedgate en Stamford kwamen binnen
en de eerste zei:
„Stamford gaat voor een korten tjjd op reis.
Wjj willen die zaak van den diefstal grondig
onderzoeken en dat kan hjj het best doen."
„Ik dacht dat Willis op het goede spoor
was," zei Hugo.
„Hjj is op een goed spoor, maar ik geloof
dat er meer dan een spoor te volgen is. Een
ding kunnen wjj geloof ik nu begrjjpen, datons zoo
erg in .de war gebracht heelt; wg zjjn den man
op het spoor, die den avond van den diefstal met
Bartle gezien is."
Dit was heel onbegrjjpeljjk voor mjjwant ik
had gemeend dat mjjnheer Eedgate zelf met
Bartle gezien was.
Als de menschen een beetje in de war zjjn
geweest in hun hoofd en zjj zeggen en doen
daarna gewone dingen, dan hebben wjj altjjd een
soort argwaan of het wel heelemaal pluis is. Ik
was waarljjk een oogenblik bang dat mjjnheer
Eedgate zjjn geesteljjk evenwicht weer verloren
had. Het is alsof men schoon water in een
medicjjnflesch ziet; men kan bjjna niet gelooven
dat het water is en niets anders,
„Bartle had een kist achtergelaten," ver
volgde mjjnheer Eedgate; „maar die kist schjjnt
maatregel van grove onbilljjkheid, maar met dat
al slaat hjj tegenover zjjn referendaris en allen,
die met de zaak bekend zjjn, een dwaas figuur.
De verhouding met de collega's schijnt ook niet
bjjzonder rooskleurig te zjjn. Inmenging in de
zaken van een ander departement is den betrok
ken minister nooit aangenaam, en daaraan maakt
de heer Van Karnebeek zich veelvuldig schuldig.
Hjj wil eigenlijk aan alle departementen evenveel
te zeggen hebben als aan het zjjne, en zoo is de
verhouding niet erg vriendschappelijk, Intusschen
is dit een worm, die aan de levensorganen van
het ministerie knaagt.
Het gerechtshof te 'sGravenhage Veroordeelde
heden de gebroeders De M., waarvan een te Xerseke
en de ander te Sliedrecht woont, wegens het af
persen van eene handteekening, geheel overeen
komstig den eisch van het O. M., tot negen
maanden gevangenisstraf.
Bjj de invoering van de nieuwe strafwet en
van de daarmede gepaard gaande wjjzigingen in
het wetboek van strafvordering, is ook de toe
voeging van een advocaat in strafzaken anders
geregeld en door de aanneming van het amende
ment-Mackay naar veler oordeel op zeer verkeerde
wjjze, zoodat eensdeels dikwerf toevoeging zal
geschieden waar dit niet noodig zal bljj ken, ander
deels die vaak niet zal plaats hebben, waar die
wel noodig is.
De Utrechtsehe balie heeft nu op dit punt de
volgende regeling gemaakt
Alle onvermogende personen, tegen wie rechts
ingang is verleend of die gedagvaard zjjn, zonder
dat op hen artikel 121 of 132 van het wetboek
van strafvordering toepasseijjk is, kunnen zich
wenden tot het bureau van consultatie, met verzoek
om aanwjjzing van een raadsman. Het bureau zal
de zich aldus aanmeldenden mits van hun
onvermogen voldoende bljjke verwjjzen naar
een der ingeschreven advocaten, met uitnoodiging
hunne zaak te onderzoeken en, gronden van ver
dediging vindende, voor hen op te treden; daarbjj
zal het bureau geregeld de orde van het tableau
der advocaten volgen, zonder daarvan af te wjj ken»
Van dat besluit heelt de orde kennis gegeven
aan den president der rechtbankt, terwjjl het
bureau van consultatie zich heeft bereid verklaard
daaraan gevolg te geven. UtrjD.)
De 3 pet. obligatieleening, uitgeschreven door
de stoomvaartmaatschappij Zeeland, groot
3.600.000, is ruim volteekend.
Heden morgen is de justitie van Middelburg
te Terneuzen aangekomen, teneinde een onderzoek
in te stellen naar den deze week in laatstgenoemde
gemeente plaats gehad hebbenden brand.
Door te late aankomst van den sneltrein,
waarschjjnljjk te wjjten aan de ontsporing va»
aan zjjn makker, Fairclough genaamd, behoord
te hebben. Kent gjj deze portretten?"
Hjj had twee visitekaartjes in de hand en
legde die op tafel. Wjj waren allen benieuwd om
ze te zien en ik nam ze het eerst op. Hugo zei
dat ik er langs iedereen heen naar greep; maar
dat is een leeljjke manier om de zaken te ver
draaien. Eppie sprak het eerst en zei:
„Het zjjn uw portretten, vader."
„Neen," zei hij, „het eene is van mjj en het
andere is te Longport gemaakt, waar ik nooit in
mjjn leven gewee=t ben. Het is het portret van
Dennis Fairclough. Ik weet niet dat ik een broer
op de wereld heb; ik heb er nooit van gehoord}
maar Stamford zal, als het mogeljjk is, zien er
achter te komen. Mjjn portret werd in de kist
gevonden. Het had als leiddraad gediend voor
mjjn kleeding en uiterljjk voorkomen. Maar die
andere man heeft hetzelfde soort van gezicht en
dezelfde trekken als ik. Ik ben bljj dat ik nu
overtuigd mag zjjn, dat ik niet in een staat van
bewusteloosheid mjjn eigen brandkast bestolen heb."
„Persoonljjke geljjkenis kan geen brandkast
openen zonder sleutel," zei Hugo.
„Er zjjn nog veel moeielgküeden, die opge
helderd moeten worden en ik hoop dat Stamford
dat bjj zjjn terugkomst zal kunnen doen. Ik heb
dikwjjls gewenscht dat ik een broeder hadmaar
ik kan niet zeggen dat ik het nu zou willen."
Hjj verliet het kantoor en Thomas volgde hem
om iets te vragen van stalen roeden. Eppie en
Stamford waren spoedig druk in gesprek. Het
