Dinsdag
5 October.
N° 234:
8 FEUILLETON.
Middelburg 4 October.
Dit blad verschijnt dagelijks;
met uitzondering van Zon- en Feestdagen;
Prijs per 3/m. franco 3.50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.'
Advertentiën 20 Cent per regel;
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels 1.50
iedere regel meer 0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
MEVROUW JUNI.
Uit het Engelsch
door THOMAS KEYWORTH.
DEItDE BOEK.
MIDDELBURGS» COURANT.
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van de» Peul, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te TholenW. A. van Nieuvenhuijzen, te Terneuzen: A.van de» Peijl Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger
In de wet tot regeling van het recht van
vereeniging en vergadering bleken in den laatsten
tjjd leemten te bestaan, die in het belang der
openbare orde, rust en veiligheid behooren te
worden weggenomen.
In de eerste plaats stelt de regeering, in het
ingediende ontwerp, daarom voor, uit art. 18 der
wet van 22 April 1855 de woorden „tot gemeen
schappelijke beraadslaging" te doen vervallen;
want een openbare vergadering kan ook dienen
om slechts door één spreker zijn gevoelens te doen
uiteenzetten, of wel een verzameling menschen kan
op andere wjjze dan door het woord, maar daarom
niet minder verstaanbaar, tot het publiek spreken-
door zwijgende demonstraties, optochten enz.
Deze nu laten niet na, op sommige een meer of
minder diepen indruk te maken hetzjj door
getalsterkte, hetzij door zinnebeeldige voorstel
lingen enz. kunnen zjj tot handelingen en toe
standen leiden, strjjdig met de openbare orde,
rust en veiligheid. De mogelijkheid van verbod
daarvan moet dus, evenals voor vergaderingen,
op de wet rusten, en de rechtsgelijkheid eischt
de beslissing niet aan de gemeenteraden over te
laten.
Ten tweede: In art. 18 in te voegen, dat de
vergunning voorwaardelijk kan worden verleend;
en dit hetzjj ten aanzien van plaats, tjjd of te
volgen weg, hetzij ten opzichte van in optochten
mede te voeren vlaggen, emblemata enz. Deze
voorwaardelijke vergunning schjjnt een gewenschte
middelweg.
Ten derdeIndien buitengewone omstandig
heden zulks vorderen, kan de minister van binn.
zaken het houden van optochten en vergaderingen
voor hoogetens drie maanden, des noodig te ver
lengen, voor een of meer gemeenten of in het
algemeen verbieden of onderwerpen aan voor
waarden. Immers bjj zulke samenkomsten is
soms het belang van het geheele land zeer nauw
betrokken, zoodat dan de regeering moet kunnen
optreden. Zulk een verbod zal in de Staats-Ct
moeten worden bekend gemaakt.
Ten vierde: De uitdrukking „openbaar" is te
weinig bepaald. Alin. 1 van art. 19 wordt daarom
gelezen: „Tot alle openbare vergaderingen, ook
in gebouwen of besloten plaatsen, en tot alle
optochten, ook in besloten plaatsen, hebben de
ambtenaren van politie den vrijen toegang." (Het
eerste o o k is nieuw.) Niet de plaats, maar het
karakter van openbaarheid moet hier beslissen.
Een nieuw art. 19èzs omschrijft dit nader aldus
„Vergaderingen, waartoe het publiek, hetzjj met
of zonder betaling van entréegelden of op
andere voorwaarden toegang heeft, of waarbjj
Bladen uit het dagboek van een rechercheur
door Eduard Willis.
III.
Ik hoopte Nevison thuis te vinden en ging er
na het kantooruur heen. Hjj was uit, maar ik
sprak zjjn moeder, die zei dat hjj spoedig terug
kwam en mjj verzocht te wachten. Mevrouw
Nevison moet heel mooi geweest zjjn, toen zjj jong
was. Haar haar is geheel wit, maar dat komt
niet door de jaren alleen. Ik geloof niet dat zjj
veel ouder is dan vijl tig jaar. Het is een klein
vrouwtje met een jeugdig figuur; een lage zachte
stem; blauwe weemoedige oogen.
Haar zoon kwam binnen en zjj liet ons alleen.
Zjjn zuster kwam met hem mede, maar die volgde
haar moeder. Een knap meisje. Het figuur van
de moeder, maar niet de trekken. Toch heel mooi.
Maar ze gaat gebukt onder deze zaak.
Nevison was vrjj stijf tegen mjj, evenals de
meeste menschen die ik bezoeken moet. Ik besloot
een anderen toon tegen hem aan te slaan dan ik
eerst van plan was geweest en in plaats van te
kennen te geven, dat hjj en Bedgate samenspanden
om het publiek te misleiden, vroeg ik of hjj
iemand kende, die genoeg op Bedgate leek om
zich voor hem te kunnen uitgeven.
Hjj scheep verbaasd over mjjn vraag en ant-
verslaggevers voor de pers toegelaten zijn
worden begrepen onder de openbare verga
deringen". Het kan en mag toch niet de be
doeling zjjn, alle wergaderingen in afgesloten
ruimten onder den blooten hemel geheel vrjj te
laten. Een vergadering bv. op een weiland
waartoe het publiek toegang heeft, hetzjj tegen
betaling, of door introductie, of door een quasi
lidmaatschap, dat bv. voor ieder openstaat zonder
ballotage, is zeer zeker openbaar. De zinsnede,
omtrent de verslaggevers dient om te voorkomen,
dat langs een omweg de samenkomst toch feiteljjk
als een openbare zou werken. De rechter zal in
elk voorkomend geval van verschil moeten be
slissen of een vergadering, al werden er geen
publiek of verslaggevers toegelaten, toch openbaar
was.
Ten vijfde. Om te voorzien in de behoefte
aan een middel om voldoende te constateeren
hetgeen in een openbare vergadering, met over
treding van eenige strafwetsbepaling, mocht zjjn
gezegd, in het belang eener goede handhaving
van de wetten en opdat vast sta wat de spreker
in een vergadering heeft gezegd, wordt be
paald, dat gelegenheid wordt gegeven en gelaten
tot het opmaken van een stenografisch of ander
verslag van het gesprokene aan hen, wien dit
door politie of justitie is opgedragen.
Het dragen van wapenen ook in optochten
wordt verboden, met uitzondering voor hen, die
de samenkomsten van overheidswege bjjwonen.
Ten zesde. Al is een algemeene definitie niet
te geven, eenige handelingen zjjn altijd als stoor
nis der openbare orde aan te merken deze moeten,
zoo noodig, recht geven om een vergadering of
optocht te ontbinden, ter beslissing van de politie.
Dit recht wordt daarom verleend voor elke samen
komst, „waarin tegen de bepalingen van deze wet
wordt gehandeld, of waarbjj de gestelde voor
waarden niet worden in acht genomen of waarin,
zjj het ook zijdelings, voorwaardeijjk of in alge
meene termen, wordt opgeruid tot een strafbaar
feit of tot ongehoorzaamheid aan de wetten, of
waardoor de openbare orde op andere wjjze
wordt gestoord".
Tegen zulke opruiing wordt hoogstens 3 jaar
gevangenisstraf of hoogstens 300 boete bedreigd,
tegen andere overtreding van deze hoogstens
1 jaar of 300.
Een landbouwer uit Walcheren schrjjft ons:
Wat een gekerm over de suikerpenenEen
paar dagen geleden was ik in Zuid-Beveland ge
tuige van een groote levering penen en kon ik
me overtuigen dat de klachten over die miserabele
peetjes niet overdreven zjjn. Ik hoorde toen van
opbrengsten van 14 a. 15 duizend kilo per gemet,
in plaats van dertig duizend Maar hebben toch
eigenlijk de fabrikanten miet schoon geljjk dat
zjj profiteren van de boeren, zooveel ze kunnen,
en zich vereenigen tot een bond om de boeren te
woordde ontkennend.
„Denkt gjj waarljjk dat iemand zich voor
mjjnheer Bedgate heeft uitgegeven vroeg hjj.
„Als dat niet het geval is," hernam ik, „moeten
we tot het besluit komen dat mjjnheer Bedgate
zichzelf bestolen heeft, zonder het te weten. Zulke
dingen komen meer voor, maar toch hoogst zeld
zaam. Hebt gjj eenige reden om te veronderstellen
dat hjj zichzelf in koelen bloede zou bestelen
Ik verwachtte, dat dit denkbeeld met veront
waardiging verworpen zou worden, maar tot mjjn
verbazing zweeg Nevison. De oude argwaan schoot
mjj door de ziel, ofschoon ik dacht dat Nevison
onschuldig kon zjjn aan medeplichtigheid in het
bedrog.
„Gaan de zaken heel goed vroeg ik, daar
mjjn andere vraag onbeantwoord bleef.
„Zaken goed? Wat bedoelt gjj daarmede?"
Ik zei hem ronduit dat diefstallen geljjk stonden
met brand; dat zjj somtjjds plaats hadden ten
voordeele der slachtoffers.
Hij lachte en zei dat ik daar niet bang voor
behoefde te zjjn, daar Bedgate een van de rjjkste
lieden in Swarston was.
Ik hield mjjne oogen op hem gevestigd en zei
„Er is nog maar éen ding mogeljjk en dat
is te dwaas om van te spreken, maar dergeljjke
listen worden somtjjds gebruikt, wanneer de een
den ander in het verderf wil storten."
Ik wist dat ik den spjjker op den kop geslagen
had. Bjj zweeg en zag voor zich.
„Zeg mjj liever precies, wat gjj denkt," zei
ik. „Als de onschuldigen een deel der waarheid
verzwjjgen, dan zullen wjj de schuldigen nooit
dwingen naar hunne pjjpen te dansen en penen
te verbouwen, die voor hen zeer voordeelig zijn
door het zeer hooge suiker-gehalte, maar aller
on voord eeligst voor de boeren door hun gering
wicht
Als onze boeren zoo zoetsappig zjjn om zich
dat alles maar te laten welgevallen en zjj bepa
len zich eenvoudig tot het geroep van ach en
weewelnu dan moeten ze maar hebben wat
erop staatWaarom vereenigen ook zjj zich niet
tot een bond, en eischen zjj geen betaling vol -
genshet suikergehalte der penen. Wanneer leeren
zjj toch eindeljjk eens inzien het nut van coöpe
ratie
Maar en nu spreek ik als grondeigenaar
wanneer tengevolge van de steeds minder wor
dende geldeljjke voordeelen van de suikerpeën-
cultuur, deze teelt voor goed de nekslag werd toege
bracht, dan zou ik mjj daarin harteljjk verheugen,
overtuigd als ik ben, dat die cultuur, met het
onzedelijk voorschotstelsel, een kanker is voor
onzen boerenstand. Waren alle grondeigenaren
op de hoogte van de waarachtinge belangen
hunner pachters, dan zou door hen nimmer toe
stemming tot die cultuur worden gegeven maar
zou de boer op andere wjjze, en veel meer in
zjjn eigen belang en in dat van den verpachter
in financieele moeieljjkheden worden bijgestaan.
Jaar in, jaar uit doet zich meer en meer de
behoefte gevoelen aan een goed communicatie
middel tusschen Middelburg en Domburg, waarin
tot heden slechts op zeer gebrekkige wjjze wordt
voorzien.
Bjj het toenemend aantal bezoekers van die
badplaats is het daarom geen wonder dat men
steeds bedacht is geweest op een voorziening in die
leemte, maar totnutoe stootte men af op de groote
onkosten en andere bezwaren. Een tram tot stand
te brengen was vooral hierom onmogelijk.
Thans vernemen wjj met genoegen dat de heer
B. Rodenhuis, directeur der export-maatscbappjj
Zeeland, het plan heeft opgevat om tegen den
volgenden zomer een gerieflijk en practisch com
municatie-middel in het leven te roepen.
Sedert eenigen tjjd loopt tusschen Haarlem en
Bloemendaal een tramomnibus, met twee paarden
bespannen, geheel ingericht als een tramrjjtuig,
doch zonder dat deze over rails loopt.
Elegant van vorm, is hjj zoo gemaakt dat ook
achter op een bordes passagiers gemakkeljjk
kunnen zitten. Flinke ruiten, die opengezet kunnen
worden, bieden van uit zulk een omnibus de ge
legenheid om op zjjn gemak van het natuurschoon
langs den weg te genieten, en voor ventilatie
wordt daarin uitmuntend gezorgd. De rjjtuigen,
die plaats aanbieden voor 22 personen, zjjn ver
vaardigd in de fabriek van den heer Beynes te
Haarlemde constructie der wielen is zoo gemaakt
dat zulke tramomnibussen gemakkeljjk door twee
paarden worden getrokken; totnutoe bevielen zjj
vinden. Heeft mjjnheer Bedgate iets tegen u
Ik behoef u niet te zeggen dat er in het eerst
meer verdenking op u viel dan op iemand anders.
Gjj hadt den sleutel van de brandkast en die
was met een sleutel geopend, het slot was niet
opengestoken."
Hjj wilde in het eerst niet spreken maar ein
deljjk vertelde hjj mij van al de goedheid van
Bedgate voor de Nevisons, gedurende een reeks
van jaren.
„Mjjnheer Redgate is heel goed voor ons
geweest," zei hjj, „en toch schenen zjjne hande
lingen altjjd in tegenspraak met zjjn hart. Hjj
heeft mjj hetzelfde volkomen vertrouwen geschon
ken als aan mjjn vader en toch heb ik nooit
gevoeld dat hjj genegenheid voor mjj had."
„Is dat volkomen vertrouwen steeds beant
woord vroeg ik.
Hjj bloosde en keek verlegen en ik wist waar
de schoen wrong. In een vak als het mjjne is
het altjjd goed om te doen alsof men iets weet,
als men dat kan doen zonder zjjn onwetendheid
te verraden. Het maakt het den menschen ge
makkeljjk om hun gemoed tegen ons lucht te
geven, als ze denken dat wjj reeds iets van hun
geheimen weten.
„Gjj hebt met hem niet veel over juffrouw
Redgate gesproken, denk ik."
„Dat is het," hernam Nevison. „Er bestonden
redenen, waaromj ik hem onze verloving niet
meedeelde. Ik dacht niet dat hjj er iets van
wisten nadat die diefstal heeft plaats gehadi
zou ik liever mjjn rechterhand willen missen dan
dat ik hem zou moeten verdenken van mjj een
dan ook overal, waar zjj gebruikt worden, uit
stekend.
Gaat het plan van den heer Rodenhuis door,
dan zou een dergeljjke tramomnibus tweemaal
daags vice-versa tusschen Middelburg en Domburg
rjjden. En wjj twjjfelen niet of het zal wel tot
uitvoering komen.
Reeds nu ondervindt de ontwerper warme sym
pathie voor zjjn plan bjj invloedrjjke personen,
die de belangen van Domburg ter harte nemen.
En is het vervoermiddel eenmaal tot stand ge
bracht, dan vinden wjj in de populariteit daarvan
een waarborg, dat daarvan een druk gebruik zal
worden gemaakt.
Heden slaagde te 's Gravenhage de heer G.
Meulenberg voor het tweede gedeelte van het
candidaat-notaris examen.
De kolonel Langlois van den Berg, bevelhebber
in de IIId0 militaire afdeeling, vergezeld van zjjn ad
judant den kapitein Yan den Oudendjjk Pieterse,
kwam heden hier ter stede tot het inspecteeren
der militaire gebouwen in dit garnizoen.
De kolonel logeert in het hotel Nieuwe Doelen.
In de Zaterdag gehouden zitting van den ge
meenteraad van Vlissingen is, behalve het reeda
gemelde, nog besloten aan de straat van de
marinebrug tot de sluismeesterswoning op het
zoogenaamde eiland den naam van Joost de Moor
straat te geven.
Bjj Z. M. besluit van 9 Sept. is een nieuw
voorschrift vastgesteld betreffende de aanneming
van soldaten-schrjjvers bjj de militaire administa-
tie van het leger in Nederlandsch Indie.
Aangenomen wordenongehuwden niet ouder
dan 35 jaren, die zich moeten verbinden voorden
tjjd van 6 jaren, onder genot van handgeld tot
een bedrag van ƒ200.
Voor elk dienstjaar, in die verbintenis buiten
Nederland doorgebracht, wordt f 50 gratificatie
toegekend, welk bedrag bjj overljjden ten goede
komt van den boedel.
Het examen omvat
1. goed schrjjven2. het maken van een opstel,
zonder zinstorende taal- en stjjlfouten 3. het vlug
schrjjven onder eenvoudig Hollandsch dictée 4.
vlug en verstaanbaar lezen 5. de vaardige toe
passing van de 4 hoofdregels met gebruik van
tiendeelige breuken.
Het wordt gehouden op den eersten en derden
Woensdag van iedere maand aan het departement
van koloniën.
Aan den paardenarts 2e kl. J. J. F. Dhoat, va®
de landmacht, thans op non-activiteit, is op ver
zoek eervol ontslag verleend uit den militairen
dienst,
strik gespannen te hebben, om mjjn goeden naam'
te bezoedelen en mjjn levensgeluk te verwoesten.'»'
Ik deed nog een paar vragen aangaande Bartle,.
maar Nevison herinnerde zich dien man niet; hjj
kende de arbeiders op de plaats nauweljjks uit
elkaar. Daarmede nam ik afscheid.
De zaak is niet zoo eenvoudig als ik eerst
dacht. Bartle is de man, dien ik vinden moet.
Zoolang hjj weg is weet ik niet of ik Redgate
moet verdenken, of Nevison, of juffrouw Parsb
of iedereen.
IV.
7 April. Deze ingewikkelde zaak is eêü hieuw
stadium ingetreden. Bartle was bekend onder den
bjjnaam van Grip, Van dezen en genen heb ik
een beschrjjving van hem weten te krjjgen. Hjj
is ongeveer vjjf voet, zes duim lang en gezet. Zjjn
leeftjjd omstreebB veertig jaar. Zijn haar stof-
kleurig. Zjjn tint donker; hjj draagt kleine
bakkebaarden „net groot genoeg om de punten
zjjuer ooren warm te houden," zei Parsby. Zjjne
oogen zjjn grjjs en hjj is vrjjwel gemanierd voor
iemand van zjjn stand. Somtjjds spreekt hjj plat
Swarstonsch, zegt Tiffy, en somtjjds spreekt hjj
„alsof hjj iemand was." Ik denkt dat dit betee-
kent dat hjj somtjjds zuiver kan spreken. Van
morgen heb ik vrouw Tiffy weer gezien en die
is nog altjjd vol van haar vjjfentwintig stuivers.
Hjj heeft een hond achtergelaten en daar dacht
zjj gisteren aan, toen ik bjj haar was en sprak er
niet van uit angst dat ik het dier weg zou halen
Hare kinderen houden er zooveel van en hjj
houdt zooveel van hem.
Wordt vervolgd