N° 225. 129* JaSifSïïg: 1880J V rijdag 24 September. FEUILLETON. Advertentiën 20 Cent per regel. Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels ƒ1.50 iedere regel meer 0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dit blad verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per 3/m. franco 3.50. Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent. Middelburg 23 September. MEVROUW JXJNI. Uit het Engelsch door THOMAS KEYWORTH MIDDELBURGSCHE COURANT. Agenten teYlissingen: P. G. be Yey Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van bee Peijl, te Zierikzee: A. C. be Moou,te TholenW. A. van nieuwenhuijzen,te Terneuzen: A.van bek Peijl Jz. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger Wjj hebben tot heden onzen lezers vele mede- deelingen over de Tjiomas-zaak, voorkomende in de Indische bladen, bespaard, omdat deze al even gepeperd ons toeschenen als zoo menig artikel, dat daar geschreven wordt, en niet altjjd van partijdigheid is vrjj te pleiten. Wij hoopten nog op eenige mededeelingen in onze vertegenwoordiging, maar nu zooals is gebleken ook de Btukken omtrent deze zaak verborgen worden gehouden, scharen wij ons geheel aan de zjjde van hen, die protesteeren tegen eene geheimzinnigheid, welke slechts nadeelig zjjn kan voor de reputatie van de hoogere autoriteiten en gansch en al in str jjd is met het recht, dat een volk heeft om over zulke gewichtige feiten door zjjne bestuurders goed te worden ingelicht. Dat mevr. Hansen en de heer Fay door Toeng- koe Oemar vrijgelaten werden, wist, naar het bleek, de regeering reeds eenige dagen en toch zweeg zjj. Waarom ook daarbjj geheimhouding in acht genomen werd, is voor ieder een raadsel. Allerlei voor den gouverneur-generaal bezwarende geruchten loopen er, en worden open ijk geuit over zjjne houding in de Tjiomas zaak; en men geeft de Eerste kamer éenige geheime stukken ter lezing. De Locomotief durfde zelfs beweren dat de heer Yan Rees in deze als niet onbevooroordeelde be schouwd moet worden, wjjl zjjn eigen zoon als aspirant-controleur in de Tjiomas-zaak betrokken is. Al zulke mededeelingen geraken de wereld niet uit alleen door het vervolgen van de bladen, die zjj schreven, en het verbannen van een paar personen. De verbanning van twee familieleden van den landheer van Tjiomas, beschuldigd dat zjj debet zouden zjjn aan de plaats gehad hebbende onlusten, wordt in een bijzonder licht geplaatst als men leest, dat die verbanning door den gouverneur- generaal is gelast tegen het advies van de meer derheid in den raad van Indië. In zulke gevallen dient de- genomen beslissing onderworpen te worden aan de uitspraak van den koning, die hieromtrent mededeeling doet aan de staten-generaal. Art. 30 van het reg. reglement zegt echter ook het volgende: „De gouv.-gen. kan, zonder die uitspraak af te wachten, de door hem noodig gekeurde maatre gelen op eigen gezag en verantwoordeljjkheid nemen, wanneer hjj oordeelt, dat langer verwjjl de veiligheid of de rust van Nederl.-Indië of andere gewichtige algemeene belangen zou in ge vaar brengen. „Alvorens die maatregelen worden genomen, deelen de gouv.-generaal, de vice-president en de leden van den raad elkander schritteljjk hun ge voelens mede. Het onderwerp wordt daarna op nieuw aan de beraadslaging in den raad, onder het voorzitterschap van den gouv.-generaal, onder 3. EERSTE BOEK. Hoe een man hard wordt door Ralph Redgate. III. Maar het is niet mjjn bedoeling om bjj dat tjjdperk van mjjn leven stil te staan. George Lystead maakte kennis met Hugo Bram- ey, die p roeven deed met het gieten van staal. Zjjn denkbeeld was om de oude manier geheel te laten varen en met minder kosten betere waar voort te brengen. Het systeem Hugo Bramley was zijn uitvinding en het Hugo Bramley staal heeft mjj fortuin doen maken. De een zaait en de ander oogst. Als Bramley in het leven ware gebleven, zou ik waarschjjnljjk nooit de man geworden zjjn, die ik nu ben. Maar hjj werkte en wachtte; toen de overwinning binnen zjjn bereik scheen, werd hjj ziek en stierf. Hugo Bramley en George Lystead maakten ken nis en waren het spoedig eens over het oprichten van een nieuwe staalfabriek in Swarston. Er werd een rustig plekje buiten de stad gekozen' niet ver van het spoorwegstation, en daar werd de eerste kleine gietoven opgericht, Bramley en worpen. De gouv.-generaal stemt in dit geval mede en heeft bjj staking een beslissende stem." Het Vad., dat hieraan herinnert, voegt er deze opmerking bjj »Het is mogelijk dat de gouv.-generaal dezen weg heeft ingeslagen. Er moet dan echter wel buitengewone spoed zjjn gemaakt. Immers het mailoverzicht, dat van 't besluit van den raad van Indië gewag maakt, was van 21 Aug., en van het uitzettingsbesluit is hier bericht aangekomen in den avond van 24 Aug. Het schrifteljjk overleg en de vergadering van den raad, door art. 30 gevorderd, zouden dus tusschen 21 Aug., een Zaterdag, en 24 Aug. hebben plaats gehad. Is dit aannemelijk »Er kan ook een andere weg zjjn gevolgd. Het meergenoemde mailoverzicht zegt nl., dat de raad de uitzetting uit Indië heeft geweigerd. Nu is inderdaad Blechts tot uitzetting uit het Buiten- zorgsche besloten. Het is dus mogeljjk, dat de raad wel zjjn toestemming heeft gegeven tot ont zegging van 't verbljjf in een bepaald gedeelte van Indië, waartoe evenzeer eenstemmigheid noodig is. Is onze vooronderstelling juist, dan behoeft dus de tusschenkomst des konings niet te worden in geroepen. In elk geval moeten, volgens art. 46 en 47, alle stukken onverwjjld ter kennis worden ge bracht van den minister van koloniën en moet van den genomen maatregel kennis worden ge geven aan de staten-generaal." Het blad verneemt over deze zaak nader, dat het rapport van den officier van justitie te Batavia, betreffende het door hem ten vorigen jare gehouden onderzoek op Tjiomas, bjj het departement van koloniën ter overlegging aan de kamer is ont vangen, echter niet in zjjn geheel, maar by wjjze van extract. Dus ook daarbjj slechts een halve maatregel. En er is zulk een groote behoefte aan het volle licht, ook in het belang van hem die de gewich tigste betrekking in onze koloniën vervult en die zich, vooral in dezen hachljjken tjjd, allerminst aan willekeur mag schuldig maken, wil hjj het gevaar voor verlies van onze bezittingen niet vergrooten1 Naar aanleiding van het gisteren meegedeelde adres van Limburgsche predikanten en ouderlingen, betreffende de löjarige Anna Gertrude Allié te Wylré, zegt het Centrum „Het is te verwachten, dat de Tweede Kamer wei aan het verzoek der Limburgsche dominéés zal voldoen en dat de minister de verlangde inlichtingen gaarne zal geven. Maar dan is het ook meer dan waarschjjnljjk, dat de heeren adressanten spjjt zullen gevoelen over hun ondoor dachte uitvallen en hateljjke insinuaties aan het adres der katholieken van Limburg, die in hun gewroet niets anders zullen zien dan een poging om een schandaaltje in het leven te roepen Vinstar de Krakau Het is gelukkig dat aan die zijde dus geen bezwaar tegen een onderzoek schjjnt te bestaan-, maar waarom toont men dan niet liever duideljjk en beter aan dat voor de verdachtmakingen geen Lystead werden kompagnons en ik was meer in de gieterjj dan in de werkplaats. Er werd spoedig verteld dat er in die gieterjj proeven werden genomen om handarbeid te be sparen en dat maakte ons zeer impopulair. Een poging om het gebouw in de lucht te doen sprin gen werd alleen verjjdeld door de toevallige ont dekking van de ontplofbare stoffen, die neergelegd waren op een plaats, waar ze het meeste schade konden veroorzaken. Lystead werd ongelukkig door de tegenwerking, die hjj van zjjn vroegere vrienden ondervond, en hjj besloot zjjn deelgenootschap op te zeggen en zich bjj zjjn oud vak te bepalen. Ik verzocht bjj Bramley te mogen blijven en ofschoon mijn oude meester teleurgesteld was over mjjn keus, stemde hjj er toch in toe. Dat is de reden waarom ik een rjjk staalfabrikant ben geworden in plaats van een arm instrumentmaker. In lateren tjjd zag ik George Lystead heel weinig. Hjj had zjjn oude werk weer opgevat. Zjjne vrienden noemden hem een man uit een stuk en waren zeer warm in hunne vriendschaps betuigingen. Dit gaf aanleiding tot feesten en drinkgelagen, waarvan het einde gemakkeijjk te gissen is; George Lystead stierf arm, juist toen wjj er boven op begonnen te komen. IY. Hugo Bramley kende majoor Nevison en bood hem aan zjjne kansen met hem te deelenmaar grond bestaat? Men dwinge van die zjjde, juist in het belang der verdachten, hem die over het kind was gesteld, n. 1. Meezen, om eerljjk te zeggen wat er gebeurd is. Aan de kinderachtige uitvlucht dat hij niet weet waar de kleine is, zal wel niemand gelooven. Het wetsontwerp tot wijziging der wet tot regeling en beperking der uitoefening van het recht van vereeniging en vergadering, moet, naar het Vad. verneemt, alleen eenige wjjziging brengen in de bepalingen betreffende het recht van ver gadering. Daarbjj wordt o. a. bepaald, wat de wet verstaat onder openbare vergadering" en wordt aan de regeering de bevoegdheid gegeven om optochten op den publieken weg en openbare vergaderingen in de open lucht gedurende bepaalden tjjd te verbieden. Bjj de aanvaarding van het voorzitterschap der Tweede kamer sprak de heer Cremers het volgende Mijne heeren Opnieuw door 's konings keuze op uwe ver- eerende voordracht geroepen deze vergadering te leiden, heb ik gemeend, mjj niet aan die taak te mogen onttrekken. Evenals in het afgeloopen jaar wachten ons ook nu weder talrijke en hoogst gewichtige werkzaam heden. Een voorstel van elf onzer medeleden, strekkende om meer licht te verkrijgen omtrent toestanden in nauw verband staande met sociale vraagstukken, is aan uwe beslissing onderworpen. Een ander voorstel, mede van verschillende leden, houdende wjjziging in de crimineele wet boeken, eveneens. Toen ik slechts twee maanden geleden door mijn ouden vriend, ons hooggeacht en thans diep betreurd medelid Wybenga, werd toegesproken, heeft hjj in zjjne rede gewezen op de behoefte aan ontwikkeling van de bronnen van welvaart in het moederland en vooral in onze overzeesche bezittingen, en drukte hjj de hoop uit, dat voor zoover herstel binnen het bereik van mensche- ljjke macht lag, dit door spoedige samenwerking van regeering en volksvertegenwoordiging mocht worden verkregen. Zeer spoedig zullen hoogst- waarschjjnljjk daartoe strekkende wetsontwerpen ons bereiken. Vele andere wetsvoorstellen zjjn reeds vroeger bij de kamer ingekomen of van regeeringswege toegezegd. Maar bovenal zal deze zitting haar gewicht ontleenen aan de behandeling van de herziening onzer hoogste staatswet. Konden wjj dusver door verschil van meening niet tot over eenstemming komen, laten wjj thans trachten door wederzydsche tegemoetkoming en desnoods met opoffering van een deel onzer eigen inzichten, de hervorming onzer staatsinstellingen tot stand te brengen. Overtuigd, dat gjj die taak met den meesten jjver en volkomen toewjjding aan 's land belangen zult opvatten, beveel ik mjj bjj voortduring in uwe welwillendheid aan. Ik verklaar het voorzitterschap van de Tweede kamer der staten-generaal te aanvaarden." de majoor wilde niets wagen. Hjj zei dat hij niet wilde speculeeren en daarom stak hjj zjjn geld in armzalige buitenlandsche fondsen en ver loor bjjna alles, wat hjj bezat. Ik was toen on geveer een en twintig jaar, Het verdriet sleepte majoor Nevison ten grave en daarmede hield zjjn pensioen tevens op. De weduwe had een klein inkomen, dat op haar vastgezet was, maar dat beteekende niet veel. Boudewjjn Nevison was toen te Oxford, waar hjj veel geld verteerde. Hjj verliet de universiteit en kwam bjj zijn moeder te Swarston. Hugo Bramley bood hem een plaats op zjjn kantoor aan, welke hjj gretig aannam. Den dag, waarop hjj in dienst rad, stond hjj geheel onder mjj; want ik had mjj zóo nuttig en gewichtig in de zaak gemaakt, dat ik bjjna alles onder mjjn toezicht had. Ge durende eenige jaren was Boudewjjn Nevison even goed mjjn onderhoorige als iedere werkman of knaap in de fabriek. Ik zal altjjd met achting van Hugo Bramley sprekenwant zjjn vindingrijke geest heeft den grondslag tot mjjn fortuin gelegdmaar als ik mjj niet onontbeerljjk bjj hem gemaakt had, zou ik nooit geworden zjjn, wie ik ben. Hjj was geen man van zakende zaak als zaak werd door mjj gedreven en ik hield ook het oog over hetgeen er in de fabriek voorviel, George Stephenson zei„Alle voorspoedige men- schen zjjn gelukkig, maar het geluk alleen heeft nog niemand voorspoedig gemaakt." Ik breng die woorden in herinnering bjj een ieder, die denkt In zjjne rede, waarmee de heer J. J. B. J. Bouvy, de tentoonstelling van gastoestellen voor verwarming en drijfkracht te Dordrecht opende, wees hjj er op, dat tegenover de mogelijkheid,' dat het electrisch licht zich baan breke, het noodig is dat men aan het gas, 't welk een groote toekomst heeft voor andere doeleinden dan verlichting, meer aandacht schenke. „Wanneer men dageljjks verneemt, dat door petroleum-toestellen ongelukken van brand plaats hebben wanneer men geen nieuwsblad kan ter hand nemen of men leest van onheilen, waardoor in enkele oogenblikken personen bezwjjken en kapitalen verloren gaan, dan mag een poging om aan te toonen, dat gas veiliger is, zonder dat de koBten hooger zjjn, zeker op aller belangstel ling rekenen. „Te weinig nog is er gelegenheid aangeboden om met de nieuwere uitvindingen en toepassingen der gasindustrie kennis te maken, en daarom wenschte men hier in 1886 een tentoonstelling ta houden in navolging van die van 1884 te Middelburg „Wanneer men nagaat, dat door aanwending van gas voor verwarming, gaskrachtmaehines enz. de hygiëne bevorderd wordt, daar men den rook van schoorsteenen voorkomtdat men dadeljjk de toestellen in werking heeft en dus geen tjjd te voren vóór den aanvang van den arbeid behoeft te stoken en onmiddellyk bjj beëindiging daarvan het verbruik doet ophouden, dan kan men licht bevroeden dat, behalve gemak, de veiligheid be vorderd wordt, de onheilen bjj het gereedmaken van spijzen voorkomen worden enz. en dus een groote toekomst voor het gas is weggelegd." Met 1 October worden verplaatst de assistenten bjj de posteryen E. Hekman van Zierikzee naar Katwijk en L. M. Zaa jjer van Katwjjk naar Zierikzee. Enkele Nederlandsche telegraafbeambten zullen naar Transvaal gaan, daartoe door de regeering aldaar uitgenoodigd. Op de Zaterdag gehouden 25e algemeene ver gadering der Maatschappij tot bevordering van vee" artsenijkunde in Nederland bleek dat het ledental thans 156 bedraagt tegen 139 in het vorige jaar. De financiè'ele toestand is gunstig; de rekening sluit met een voordeelig saldo van 1345.27. Het 25jarig bestaan der maatsehappjj zal feesteljjk herdacht worden, en wel te Utrecht. Een feest commissie, daartoe benoemd, werd 500 toege staan. Blijkens een van den gouv.-gen. van Ned.- Indië ontvangen telegram wordt de gouvern.- koffieoogst op Java voor dit jaar thans geschat op 801,850 pikols. Volgens de Indische begrooting voor 1887 is het tekort van 1884 per saldo nog ƒ711.200 meege vallen. De dienst van 1885, geraamd op een tekort van 1.458.800, zal vermoedeljjk een batig saldo van f 1.167.000 opleveren, omdat de uit gaven 12£ millioen beneden de raming bleven,. En voor zoover thana te berekenen is, zal het dat ik vooruit gekomen ben in de wereld, zondef dat ik het helpen kon. Toen Hugo Bramley 3tierf was ik in staat om de zaak Voor zijne weduwe voort te zetten dat was geen geluk alleen. Ik werd eerst deelgenoot en kocht haar later uit. Ik behan delde de weduwe edelmoedig en maakte zelf for tuin. Ik weet wel dat ik ook gelukkig ben geweest, maar ik heb ook heel hard gewerkt. Het was treurig om te zien, hoe Boudewjjn Nevison zjjn taak opvatte; hjj verzuimde zjjn plicht nooit en had ook geen verkwistende gewoonten, maar hjj deed alles werktuigeljjk, als iemand voor wien het verdienen van zjjn dageljjkseh brood een nood- zakeljjk kwaad was. Hjj heeft nooit gouddorst gekend daar ben ik zeker van. Op zekeren dag hoorde ik dat hjj getrouwd was. Het meisje, dat hem huwde, hal hem in betere dagen gekend en geduldig op hem gewacht ondanks het verzet van haar familie zjj wilde goed en kwaad met hem deelen. Zjj behoorde tot een van de eerste families in Swarston, die haar nu echter den rug toekeerde en haar alleen zonder hulp of medeljjden den strjjd des levens liet strjjden. Ik vond dat Nevison dwaas deed met te trouwen en dat zjjn vrouw dwaas deed met haar familie te verlaten om zjjn armoede te deelen; want ik kon niet veel aan- trekkeljjkB in hem zienmaar toen ik hoorde, hoe hare vrienden hen behandelden, verhoogde ik zjjn salaris. Als „eerste families" meenen dat geld alles is, waarom zeggen zjj het dan niet? Zjj doen alsoi

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1886 | | pagina 1