N° 225.
129* JaSifSïïg:
1880J
V rijdag
24 September.
FEUILLETON.
Advertentiën 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels ƒ1.50
iedere regel meer 0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 3.50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Middelburg 23 September.
MEVROUW JXJNI.
Uit het Engelsch
door THOMAS KEYWORTH
MIDDELBURGSCHE COURANT.
Agenten teYlissingen: P. G. be Yey Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van bee Peijl, te Zierikzee: A. C. be Moou,te TholenW. A. van nieuwenhuijzen,te Terneuzen: A.van bek Peijl Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger
Wjj hebben tot heden onzen lezers vele mede-
deelingen over de Tjiomas-zaak, voorkomende in
de Indische bladen, bespaard, omdat deze al even
gepeperd ons toeschenen als zoo menig artikel,
dat daar geschreven wordt, en niet altjjd van
partijdigheid is vrjj te pleiten.
Wij hoopten nog op eenige mededeelingen in
onze vertegenwoordiging, maar nu zooals is
gebleken ook de Btukken omtrent deze zaak
verborgen worden gehouden, scharen wij ons
geheel aan de zjjde van hen, die protesteeren tegen
eene geheimzinnigheid, welke slechts nadeelig zjjn
kan voor de reputatie van de hoogere autoriteiten
en gansch en al in str jjd is met het recht, dat een
volk heeft om over zulke gewichtige feiten door
zjjne bestuurders goed te worden ingelicht.
Dat mevr. Hansen en de heer Fay door Toeng-
koe Oemar vrijgelaten werden, wist, naar het
bleek, de regeering reeds eenige dagen en toch
zweeg zjj. Waarom ook daarbjj geheimhouding
in acht genomen werd, is voor ieder een raadsel.
Allerlei voor den gouverneur-generaal bezwarende
geruchten loopen er, en worden open ijk geuit
over zjjne houding in de Tjiomas zaak; en men
geeft de Eerste kamer éenige geheime stukken
ter lezing.
De Locomotief durfde zelfs beweren dat de heer
Yan Rees in deze als niet onbevooroordeelde be
schouwd moet worden, wjjl zjjn eigen zoon als
aspirant-controleur in de Tjiomas-zaak betrokken is.
Al zulke mededeelingen geraken de wereld niet
uit alleen door het vervolgen van de bladen, die
zjj schreven, en het verbannen van een paar
personen.
De verbanning van twee familieleden van den
landheer van Tjiomas, beschuldigd dat zjj debet
zouden zjjn aan de plaats gehad hebbende onlusten,
wordt in een bijzonder licht geplaatst als men
leest, dat die verbanning door den gouverneur-
generaal is gelast tegen het advies van de meer
derheid in den raad van Indië.
In zulke gevallen dient de- genomen beslissing
onderworpen te worden aan de uitspraak van den
koning, die hieromtrent mededeeling doet aan de
staten-generaal.
Art. 30 van het reg. reglement zegt echter ook
het volgende:
„De gouv.-gen. kan, zonder die uitspraak af te
wachten, de door hem noodig gekeurde maatre
gelen op eigen gezag en verantwoordeljjkheid
nemen, wanneer hjj oordeelt, dat langer verwjjl
de veiligheid of de rust van Nederl.-Indië of
andere gewichtige algemeene belangen zou in ge
vaar brengen.
„Alvorens die maatregelen worden genomen,
deelen de gouv.-generaal, de vice-president en de
leden van den raad elkander schritteljjk hun ge
voelens mede. Het onderwerp wordt daarna op
nieuw aan de beraadslaging in den raad, onder
het voorzitterschap van den gouv.-generaal, onder
3.
EERSTE BOEK.
Hoe een man hard wordt door Ralph Redgate.
III.
Maar het is niet mjjn bedoeling om bjj dat
tjjdperk van mjjn leven stil te staan.
George Lystead maakte kennis met Hugo Bram-
ey, die p roeven deed met het gieten van staal.
Zjjn denkbeeld was om de oude manier geheel te
laten varen en met minder kosten betere waar
voort te brengen.
Het systeem Hugo Bramley was zijn uitvinding
en het Hugo Bramley staal heeft mjj fortuin doen
maken.
De een zaait en de ander oogst. Als Bramley
in het leven ware gebleven, zou ik waarschjjnljjk
nooit de man geworden zjjn, die ik nu ben. Maar
hjj werkte en wachtte; toen de overwinning
binnen zjjn bereik scheen, werd hjj ziek en stierf.
Hugo Bramley en George Lystead maakten ken
nis en waren het spoedig eens over het oprichten
van een nieuwe staalfabriek in Swarston. Er
werd een rustig plekje buiten de stad gekozen'
niet ver van het spoorwegstation, en daar werd
de eerste kleine gietoven opgericht, Bramley en
worpen. De gouv.-generaal stemt in dit geval
mede en heeft bjj staking een beslissende stem."
Het Vad., dat hieraan herinnert, voegt er deze
opmerking bjj
»Het is mogelijk dat de gouv.-generaal dezen
weg heeft ingeslagen. Er moet dan echter wel
buitengewone spoed zjjn gemaakt. Immers het
mailoverzicht, dat van 't besluit van den raad van
Indië gewag maakt, was van 21 Aug., en van
het uitzettingsbesluit is hier bericht aangekomen
in den avond van 24 Aug. Het schrifteljjk overleg
en de vergadering van den raad, door art. 30
gevorderd, zouden dus tusschen 21 Aug., een
Zaterdag, en 24 Aug. hebben plaats gehad. Is
dit aannemelijk
»Er kan ook een andere weg zjjn gevolgd. Het
meergenoemde mailoverzicht zegt nl., dat de raad
de uitzetting uit Indië heeft geweigerd. Nu is
inderdaad Blechts tot uitzetting uit het Buiten-
zorgsche besloten. Het is dus mogeljjk, dat de
raad wel zjjn toestemming heeft gegeven tot ont
zegging van 't verbljjf in een bepaald gedeelte van
Indië, waartoe evenzeer eenstemmigheid noodig is.
Is onze vooronderstelling juist, dan behoeft dus
de tusschenkomst des konings niet te worden in
geroepen. In elk geval moeten, volgens art. 46 en
47, alle stukken onverwjjld ter kennis worden ge
bracht van den minister van koloniën en moet
van den genomen maatregel kennis worden ge
geven aan de staten-generaal."
Het blad verneemt over deze zaak nader, dat
het rapport van den officier van justitie te Batavia,
betreffende het door hem ten vorigen jare gehouden
onderzoek op Tjiomas, bjj het departement van
koloniën ter overlegging aan de kamer is ont
vangen, echter niet in zjjn geheel, maar by
wjjze van extract.
Dus ook daarbjj slechts een halve maatregel.
En er is zulk een groote behoefte aan het volle
licht, ook in het belang van hem die de gewich
tigste betrekking in onze koloniën vervult en die
zich, vooral in dezen hachljjken tjjd, allerminst
aan willekeur mag schuldig maken, wil hjj het
gevaar voor verlies van onze bezittingen niet
vergrooten1
Naar aanleiding van het gisteren meegedeelde
adres van Limburgsche predikanten en ouderlingen,
betreffende de löjarige Anna Gertrude Allié te
Wylré, zegt het Centrum
„Het is te verwachten, dat de Tweede Kamer
wei aan het verzoek der Limburgsche dominéés
zal voldoen en dat de minister de verlangde
inlichtingen gaarne zal geven. Maar dan is het
ook meer dan waarschjjnljjk, dat de heeren
adressanten spjjt zullen gevoelen over hun ondoor
dachte uitvallen en hateljjke insinuaties aan het
adres der katholieken van Limburg, die in hun
gewroet niets anders zullen zien dan een poging
om een schandaaltje in het leven te roepen
Vinstar de Krakau
Het is gelukkig dat aan die zijde dus geen
bezwaar tegen een onderzoek schjjnt te bestaan-,
maar waarom toont men dan niet liever duideljjk
en beter aan dat voor de verdachtmakingen geen
Lystead werden kompagnons en ik was meer in
de gieterjj dan in de werkplaats.
Er werd spoedig verteld dat er in die gieterjj
proeven werden genomen om handarbeid te be
sparen en dat maakte ons zeer impopulair. Een
poging om het gebouw in de lucht te doen sprin
gen werd alleen verjjdeld door de toevallige ont
dekking van de ontplofbare stoffen, die neergelegd
waren op een plaats, waar ze het meeste schade
konden veroorzaken.
Lystead werd ongelukkig door de tegenwerking,
die hjj van zjjn vroegere vrienden ondervond, en
hjj besloot zjjn deelgenootschap op te zeggen en
zich bjj zjjn oud vak te bepalen.
Ik verzocht bjj Bramley te mogen blijven en
ofschoon mijn oude meester teleurgesteld was
over mjjn keus, stemde hjj er toch in toe. Dat
is de reden waarom ik een rjjk staalfabrikant ben
geworden in plaats van een arm instrumentmaker.
In lateren tjjd zag ik George Lystead heel
weinig. Hjj had zjjn oude werk weer opgevat.
Zjjne vrienden noemden hem een man uit een
stuk en waren zeer warm in hunne vriendschaps
betuigingen. Dit gaf aanleiding tot feesten en
drinkgelagen, waarvan het einde gemakkeijjk te
gissen is; George Lystead stierf arm, juist toen
wjj er boven op begonnen te komen.
IY.
Hugo Bramley kende majoor Nevison en bood
hem aan zjjne kansen met hem te deelenmaar
grond bestaat? Men dwinge van die zjjde, juist
in het belang der verdachten, hem
die over het kind was gesteld, n. 1. Meezen, om
eerljjk te zeggen wat er gebeurd is. Aan de
kinderachtige uitvlucht dat hij niet weet waar
de kleine is, zal wel niemand gelooven.
Het wetsontwerp tot wijziging der wet tot
regeling en beperking der uitoefening van het
recht van vereeniging en vergadering, moet, naar
het Vad. verneemt, alleen eenige wjjziging brengen
in de bepalingen betreffende het recht van ver
gadering. Daarbjj wordt o. a. bepaald, wat de
wet verstaat onder openbare vergadering" en
wordt aan de regeering de bevoegdheid gegeven om
optochten op den publieken weg en openbare
vergaderingen in de open lucht gedurende bepaalden
tjjd te verbieden.
Bjj de aanvaarding van het voorzitterschap der
Tweede kamer sprak de heer Cremers het volgende
Mijne heeren
Opnieuw door 's konings keuze op uwe ver-
eerende voordracht geroepen deze vergadering te
leiden, heb ik gemeend, mjj niet aan die taak te
mogen onttrekken.
Evenals in het afgeloopen jaar wachten ons ook
nu weder talrijke en hoogst gewichtige werkzaam
heden. Een voorstel van elf onzer medeleden,
strekkende om meer licht te verkrijgen omtrent
toestanden in nauw verband staande met sociale
vraagstukken, is aan uwe beslissing onderworpen.
Een ander voorstel, mede van verschillende
leden, houdende wjjziging in de crimineele wet
boeken, eveneens.
Toen ik slechts twee maanden geleden door
mijn ouden vriend, ons hooggeacht en thans diep
betreurd medelid Wybenga, werd toegesproken,
heeft hjj in zjjne rede gewezen op de behoefte
aan ontwikkeling van de bronnen van welvaart
in het moederland en vooral in onze overzeesche
bezittingen, en drukte hjj de hoop uit, dat voor
zoover herstel binnen het bereik van mensche-
ljjke macht lag, dit door spoedige samenwerking
van regeering en volksvertegenwoordiging mocht
worden verkregen. Zeer spoedig zullen hoogst-
waarschjjnljjk daartoe strekkende wetsontwerpen
ons bereiken.
Vele andere wetsvoorstellen zjjn reeds vroeger
bij de kamer ingekomen of van regeeringswege
toegezegd. Maar bovenal zal deze zitting haar
gewicht ontleenen aan de behandeling van de
herziening onzer hoogste staatswet. Konden wjj
dusver door verschil van meening niet tot over
eenstemming komen, laten wjj thans trachten
door wederzydsche tegemoetkoming en desnoods
met opoffering van een deel onzer eigen inzichten,
de hervorming onzer staatsinstellingen tot stand
te brengen.
Overtuigd, dat gjj die taak met den meesten
jjver en volkomen toewjjding aan 's land belangen
zult opvatten, beveel ik mjj bjj voortduring in
uwe welwillendheid aan.
Ik verklaar het voorzitterschap van de Tweede
kamer der staten-generaal te aanvaarden."
de majoor wilde niets wagen. Hjj zei dat hij
niet wilde speculeeren en daarom stak hjj zjjn
geld in armzalige buitenlandsche fondsen en ver
loor bjjna alles, wat hjj bezat. Ik was toen on
geveer een en twintig jaar, Het verdriet sleepte
majoor Nevison ten grave en daarmede hield zjjn
pensioen tevens op. De weduwe had een klein
inkomen, dat op haar vastgezet was, maar dat
beteekende niet veel.
Boudewjjn Nevison was toen te Oxford, waar
hjj veel geld verteerde. Hjj verliet de universiteit
en kwam bjj zijn moeder te Swarston. Hugo Bramley
bood hem een plaats op zjjn kantoor aan, welke
hjj gretig aannam. Den dag, waarop hjj in dienst
rad, stond hjj geheel onder mjj; want ik had
mjj zóo nuttig en gewichtig in de zaak gemaakt,
dat ik bjjna alles onder mjjn toezicht had. Ge
durende eenige jaren was Boudewjjn Nevison even
goed mjjn onderhoorige als iedere werkman of
knaap in de fabriek.
Ik zal altjjd met achting van Hugo Bramley
sprekenwant zjjn vindingrijke geest heeft den
grondslag tot mjjn fortuin gelegdmaar als ik
mjj niet onontbeerljjk bjj hem gemaakt had, zou
ik nooit geworden zjjn, wie ik ben. Hjj was geen
man van zakende zaak als zaak werd door mjj
gedreven en ik hield ook het oog over hetgeen
er in de fabriek voorviel,
George Stephenson zei„Alle voorspoedige men-
schen zjjn gelukkig, maar het geluk alleen heeft
nog niemand voorspoedig gemaakt." Ik breng
die woorden in herinnering bjj een ieder, die denkt
In zjjne rede, waarmee de heer J. J. B. J.
Bouvy, de tentoonstelling van gastoestellen voor
verwarming en drijfkracht te Dordrecht opende,
wees hjj er op, dat tegenover de mogelijkheid,'
dat het electrisch licht zich baan breke, het
noodig is dat men aan het gas, 't welk een
groote toekomst heeft voor andere doeleinden dan
verlichting, meer aandacht schenke.
„Wanneer men dageljjks verneemt, dat door
petroleum-toestellen ongelukken van brand plaats
hebben wanneer men geen nieuwsblad kan ter
hand nemen of men leest van onheilen, waardoor
in enkele oogenblikken personen bezwjjken en
kapitalen verloren gaan, dan mag een poging
om aan te toonen, dat gas veiliger is, zonder dat
de koBten hooger zjjn, zeker op aller belangstel
ling rekenen.
„Te weinig nog is er gelegenheid aangeboden
om met de nieuwere uitvindingen en toepassingen
der gasindustrie kennis te maken, en daarom
wenschte men hier in 1886 een tentoonstelling ta
houden in navolging van die van 1884 te Middelburg
„Wanneer men nagaat, dat door aanwending
van gas voor verwarming, gaskrachtmaehines enz.
de hygiëne bevorderd wordt, daar men den rook
van schoorsteenen voorkomtdat men dadeljjk
de toestellen in werking heeft en dus geen tjjd
te voren vóór den aanvang van den arbeid behoeft
te stoken en onmiddellyk bjj beëindiging daarvan
het verbruik doet ophouden, dan kan men licht
bevroeden dat, behalve gemak, de veiligheid be
vorderd wordt, de onheilen bjj het gereedmaken
van spijzen voorkomen worden enz. en dus een
groote toekomst voor het gas is weggelegd."
Met 1 October worden verplaatst de assistenten
bjj de posteryen E. Hekman van Zierikzee naar
Katwijk en L. M. Zaa jjer van Katwjjk naar Zierikzee.
Enkele Nederlandsche telegraafbeambten zullen
naar Transvaal gaan, daartoe door de regeering
aldaar uitgenoodigd.
Op de Zaterdag gehouden 25e algemeene ver
gadering der Maatschappij tot bevordering van vee"
artsenijkunde in Nederland bleek dat het ledental
thans 156 bedraagt tegen 139 in het vorige jaar.
De financiè'ele toestand is gunstig; de rekening
sluit met een voordeelig saldo van 1345.27. Het
25jarig bestaan der maatsehappjj zal feesteljjk
herdacht worden, en wel te Utrecht. Een feest
commissie, daartoe benoemd, werd 500 toege
staan.
Blijkens een van den gouv.-gen. van Ned.-
Indië ontvangen telegram wordt de gouvern.-
koffieoogst op Java voor dit jaar thans geschat
op 801,850 pikols.
Volgens de Indische begrooting voor 1887 is het
tekort van 1884 per saldo nog ƒ711.200 meege
vallen. De dienst van 1885, geraamd op een
tekort van 1.458.800, zal vermoedeljjk een batig
saldo van f 1.167.000 opleveren, omdat de uit
gaven 12£ millioen beneden de raming bleven,.
En voor zoover thana te berekenen is, zal het
dat ik vooruit gekomen ben in de wereld, zondef
dat ik het helpen kon. Toen Hugo Bramley 3tierf
was ik in staat om de zaak Voor zijne weduwe
voort te zetten dat was geen geluk alleen. Ik werd
eerst deelgenoot en kocht haar later uit. Ik behan
delde de weduwe edelmoedig en maakte zelf for
tuin. Ik weet wel dat ik ook gelukkig ben geweest,
maar ik heb ook heel hard gewerkt. Het was
treurig om te zien, hoe Boudewjjn Nevison zjjn
taak opvatte; hjj verzuimde zjjn plicht nooit en
had ook geen verkwistende gewoonten, maar hjj
deed alles werktuigeljjk, als iemand voor wien
het verdienen van zjjn dageljjkseh brood een nood-
zakeljjk kwaad was. Hjj heeft nooit gouddorst
gekend daar ben ik zeker van.
Op zekeren dag hoorde ik dat hjj getrouwd
was. Het meisje, dat hem huwde, hal hem in
betere dagen gekend en geduldig op hem gewacht
ondanks het verzet van haar familie zjj wilde
goed en kwaad met hem deelen.
Zjj behoorde tot een van de eerste families in
Swarston, die haar nu echter den rug toekeerde
en haar alleen zonder hulp of medeljjden den strjjd
des levens liet strjjden. Ik vond dat Nevison
dwaas deed met te trouwen en dat zjjn vrouw
dwaas deed met haar familie te verlaten om zjjn
armoede te deelen; want ik kon niet veel aan-
trekkeljjkB in hem zienmaar toen ik hoorde,
hoe hare vrienden hen behandelden, verhoogde
ik zjjn salaris.
Als „eerste families" meenen dat geld alles is,
waarom zeggen zjj het dan niet? Zjj doen alsoi