N° 218.
me:
Donderdag
16 September.
8 FEUILLETON.
Uit ie kronieken ra iet Ms ra Carieie,
129* Jaargang-.
Middelburg 15 September.
Onderwijs.
Kerknieuws.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco f 3.50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën 20 Cent per regel.'
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels ƒ1.50
iedere regel meer 0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
MIDDELBURGS»
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Krniningen: P. tan dee Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te TholenW. A. tan niewenhuijzen,te Terneuzen: A.van dee Peul Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John P. Jones, opvolger
Mr. N. G. Pierson te Amsterdam heeft in het
licht gegeven Ben woord over de Indische suïker-
crisis
Hij vangt daarin aan met eene verdediging van
den minister van koloniën, dat deze niet over
haast gehandeld heeft, al betreurt schr. het, dat
de minister „weerstand geboden heeft aan den
rechtmatigen aandrang tot algeheele afschaffing
der uitvoerrechten in Nederlandsch-Indië" voor
de suiker, bedragende „1 a percent, let wel,
niet van de behaalde winsten, maar van het
product". Maar schr. hoopt, dat de door den
minister toegezegde voorstellen mogen doen bljj-
ken, dat „ons land een minister heeft gehad, die
na verstandig te hebben gewacht verstandig wist
te handelen". Den minister zijn reeds vele ad
viezen gegeven, rjjpe en groeneschr. wil op het
rijpe, het weldoordachte de aandacht vestigen en
meent, dat de rageering behalve door afschaffing
der uitvoerrechten op twee wjjzen helpen kan
door wijziging der bepalingen op den suikercijns
en door verlaging der spoorwegvrachten.
Schr. geeft de geschiedenis van den cijns,
waaruit blijkt, dat deza moest dienen om de
schatkist zooveel mogelijk schadeloos te Btellen
voor het loslaten der winsten, voortvloeiende uit
de levering van éen millioen picols suiker tot
den prijs van 8 per picol. Maar nu is de
suiker gedaald tot 7.70 a 7.75. Iedere fa
brikant op Java zou nu met het grootste genoe
gen zijne suiker voor 8 aan het gouvernement
leveren en de staat mag blijde zjjn, dat hjj niet
langer gedwongen is tot dien prjjs te moeten
koopen. De cijns komt volgens schr". berekening,
neder op ruim 9 percent van het bruto product.
Yoegt men daarbij het uitvoerrecht, dan betalen
de suikerfabrikanten op Java dus meer dan 10
percent. Zouden onze boeren niet klagen, als zij
10 percent der verkoopwaarde hunner runderen,
schapen, boter, kaas enz. moesten betalen als
extra-belasting
Toch wil schr. den suikerfabrikanten den cijns
niet geschonken zien. Het bij hem opgerezen
denkbeeld komt hierop neder»Men berekene
voor elke fabriek, hoeveel zij vermoedelijk te
weten, in de onderstelling, dat voor eiken bouw
gouvernements-aanplant een bouw vrjje aanplant
in de plaats zal komen tot en met 1890 zal
hebben te betalen. Men verdeele nu die som over
een langen tijd; dertig of veertig jaren, met bjj-
berekening van rente tegen 3£ pc. in het jaar.
(Eene schuld van 100 wordt bij een rentevoet
van 3§ pet. door eene annuïteit van 5 in 35
jaren gedelgd). Zoodoende neemt men den con
tractanten den last niet af, men vraagt van de
schatkist geen offer, maar de cijns houdt op
drukkend te zjjn, althans de druk wordt zeer
aanmerkelijk verlicht, omdat hij over eene groote
reeks van jaren wordt verspreid".
Uit het Engelseh.
door Hvucie Farmer.
Het geheim der MartijnHenry's.
TWEEDE HOOFDSTUK.
het geheim opgelost.
Ik kan natuurljjk niet zeggen hoe lang ik be
wusteloos op den grond gelegen hebmaar toen
ik tot mijzelven kwam, lag ik in mjjn kamer op
het huis van Cardewe een kamer in den ooste-
1 jjken vleugel, die mevrouw Martijn Henry mjj
gegeven had om mjj dicht bjj zich te hebben in
geval zjj mjj noodig had.
O hemel 1 nooit zal ik dat bijkomen vergeten.
Het was vreeseljjkIk leed naar lichaam en ziel
en toen ik geheel tot bezinning was, wenschte ik
weer bewusteloos te zjjn. Het was alsof ik in
een droom leefde. Er was een misdaad gepleegd;
van lieverlede kwam mjj alles weer voor den
geest en ik schreide als een kind om naar huis
te mogen gaan.
„Breng mjj wegBreng mjj wegriep ik.
„Odokter Jolifïe, breng mij weg
„Gjj kunt van avond niet meer gaan," zei
hjj, „en morgen zult gij u beter voelen. Hebt gjj
meer van die flauwtjes gehad?"
Ik huiverde. Hij zag het en keek ernstig.
»Zjjt gjj koortsig HmHet zou misschien
£eter zjjn. Bljjf maar heel stilliggen. Ik sal «een
Na vervolgens nog de noodzakelijkheid betoogd
te hebben van eene verlaging der suikertarieven
voor de spoorwegvrachten op Java, zegt de schr-
ten slotte„Ik acht het volstrekt niet ondenk
baar, dat in dezen buitengewonen tjjd buitenge
wone dingen moeten geschieden. Maar slechts
dan zal dat buitengewone gerechtvaardigd zijn,
als het gewone niet ongedaan blijft. Wordt eene
industrie met ondergang bedreigd en gaat zij
gebukt onder bijzondere lasten, dan begint iedere
regeering met haar daarvan tebevrjjden, of indien
er redenen bestaan, die dit verbieden, met den
druk lichter te maken. Dit moet de eerste Btap
zjjn.
„Toen de koloniale tentoonstelling te Amsterdam
werd gehouden, had ik het genoegen, aan een
gastmaal eene rede aan te hooren, indePransche
taal uitgesproken door het hoofd van ons kabi
net, den heer Heemskerk. De minister sprak
over koloniën. Het is schoon, zeide hjj, ze te
verkrijgenmaar, voegde hjj er bjj, met eene
halt-humoristische stembuiging, die op dat oogen-
blik veel indruk maakte surtout de les c onserver
In den laatsten tjjd zijn die woorden mij dikwijls
voor den geest gekomen."
Ged. staten in ons gewest hebben besturen van
gemeenten, polders en waterschappen opmerkzaam
gemaakt op het volgende schrjjven van den-minister
Heemskerk
Bjj koninklijk besluit van 11 Augustus 1874
no. 22 werd vrijstelling van zegelrecht verleend
voor de declaratiën, mandaten en kwitantiën
wegens teruggave van alle door ambtenaren of
beambten van provinciën, gemeenten en water
schappen, voor de provincie, de gemeente of het
waterschap, bij voorschot gedane betalingen.
Deze vrijstelling werd verleend o. a. op grond
dat de eigenlijke schuldeischers van de provincie,
de gemeente of het waterschap reeds zegelrecht
hebben betaald voor de stukken, welke door hen
van de bjj voorschot gedane betaling zjjn afge
geven en welke door beambten, die de betaling
bjj voorschot deden, tot staving van hun recht
op teruggave, moeten worden overgelegd.
Mijn ambtgenoot van financiën deelt mij
mede dat van deze verleende vrijstelling
misbruik wordt gemaakt. Vooreerst wor
den voorschots declaratiën opgemaakt en
mandaten tot teruggaaf van de daarin vermelde
bedragen afgegeven in gevallen, waarin geen
sprake is van teruggaaf van werkeljjk door amb
tenaren voorgeschoten bedragen. Dit bljjkt reeds
uit het hooge bedrag der posten, waarvoor derge
lijke declaratiën en mandaten worden opgemaakt.
Bovendien worden ook, wanneer er werkeljjk
sprake is van teruggaaf van voorgeschoten gelden?
de stukken, waaruit van het gedane voorschot
bljjkt, niet bjj de mandaten tot teruggaaf gevoegd
en aldus onttrokken aan het oog van de ambte
naren der registratie.
Het vermoeden ligt voor de hand dat op deze
wijze zegelrechten aan de schatkist onttrokken
worden en mjjn bovengenoemde ambtgenoot zou
kalmeerenden drank zenden. Wanneer komt juf
frouw Jones terug?"
„Pas over een week, geloof ik, mjjnheer."
De dokter wendde zich tot de werkmeid en zei
op zachten toon, maar ik hoorde het toch
- „Laat haar terugkomen, of zend om een
verpleegster. Het is altijd goed om iemand hier
te hebben in geval juffrouw Farmer ziek mocht
worden. Ik zal er met mevrouw Henry over
spreken."
„Heel goed, mjjnheer," zei Fanny, een oude
gediende van het huis, „maar ik kan anders het
huishouden ook best waarnemen."
Dus bleef ik. Mevrouw Henry kwam naar mij zien
en ondervroeg mjj over mijne flauwte. Ik weerde
hare vragen af; want zjj mocht toen nog niet
weten, waar ik haar man van verdacht. Zjj
scheen erg ontsteld en wilde volstrekt alles
wetenmaar ik zei niets.
»Zijt gij van iets geschrikt vroeg zjj. „Gjj
gelooft toch niet aan die dwaze praatjes van
spoken in het struikgewas Verbeeldet gjj u dat
gjj iets gezien hebt, juffrouw Farmer
„Het was geen verbeelding, mevrouw," zei
ik, „volstrekt geen verbeelding ik heb iets
gezien; dat kan ik op mjjn sterfbed verklaren."
„ZonderlingKapitein Henry is zoo ver
baasd over die plotselinge ongesteldheid en hij
is er op gesteld dat gjj u heel stil houdt," ver
volgde zjj. „Dat wilt gjj toch wel doen om
mjjnentwil
Ik gaf geen antwoord; maar het verwonderde
zich daarom verplicht achten de wijziging of in
trekking van de vrijstelling aan den koning voor
te dragen, indien het misbruik mocht voortduren.
Aan het verslag betreffende den dienst der
rijks-postspaarbank in Nederland over 1885 ont-
leenen wjj het volgende
Het bedrag der inlagen besomde 14.947.394.67,
dat der terugbetalingen 8.926.617.22£ en het
saldo te goed 6.368.017.405, in de laatste som
is een rentebedrag van 347.239.96 begrepen.
Het aantal inlagen klom tot 1047.473 en dat
der terugbetalingen tot 198.630; 138.376 boekjes
werden uitgegeven.
In Zeeland bedroegen de inlagen 644.552,
hadden de inleggers 285.089 te goed, was het
aantal inlagen 58.346 en waren 6.041 boekjes in
omloop.
De graphieche staten, waaraan wjj deze cijfers
ontleenen, geven een verrassend overzicht, hoezeer
de belangstelling in de rjjks-postspaarbank stijgt.
Dit bljjkt ook sterksprekend uit de verhouding
tusschen het aantal inleggers en de bevolking. In
1882 bedroeg die voor het rjjk 5.6 in 1883 11.2,
in 1884 16.9, in 1885 21.2 en in 1886 26.3, voor
Zeeland waren die cjjfers respectievelijk 8.2, 14,4,
20.7, 25."5 en 31.1.
In 1882 was het gemiddeld bedrag van iederen
inlegger in het rjjk 49, in 1883 71, in 1884
91, in 1885 110 en in 1886 133; in Zeeland
waren die cjjfers ƒ32, 51. 64,/^87 en ƒ106.
Tegen de verwachting in is de vervaardiging
der muntbiljetten van ƒ50 eenigszins vertraagd,
tengevolge waarvan die biljetten eerst in het
voorjaar 1886 konden uitgegeven worden. De in
de wet op de middelen voor 1885 te dezer zake
uitgetrokken post van ontvang kan mitsdien thans
vervallen, terwjjl daarentegon een geljjke post
onder de middelen voor 1886 dient opgenomen te
worden.
Daartoe is een wetsontwerp bjj de kamer inge
diend.
In het district Sneek hebben de voorstanders
van algemeen stemrecht dr. Vitus Bruinsma can-
didaat gesteld, die zich deze keuze heeft laten
welgevallen.
De Standaard vindt het een uitstekende gele
genheid om door dat district een der in Juni
uitgevallen anti-revolutionnaire kamerleden op het
Binnenhof terug te brengen.
„Zulk doel ware geschikt, om onze kiezers in
geestdrift te doen opwaken", zegt het blad.
De uitkomst zal het moeten leeren.
Maandag 4 October e. k. zal in de Kurzaal
van het Grand Hotel te Vlissingen, vanwege de
vereeniging Oefening en genoegeneen concert
worde gegeven, waarbjj zullen optreden mej. De
Saint-Moulin, concertzangeres en de heeren
Blauwaert, baryton en De Greef, pianist en pro-
fesseur aan het Conservatoire, allen wonende te
Brussel.
mjj niet dat de kapitein verlangde dat ik mjj
heel stil zou houden. Mjjn stilzwjjgen was hem
heel wat waard. Terwille van juffrouw Grace
dacht ik, zou ik het doen, maar ik had toch het
recht niet om een misdaad te verbergen.
„Gjj blijft voorloopig hier, hoop ik," ging
mevrouw vriendelijk voort. Zij was bljjkbaar
zeer bezorgd over den kapitein. „Gjj moet stellig
bljjven. Mjjn man zou heel boos op mjj zjjn,
indien ik u toestond om te vertrekken, en als hjj
terugkomt
„Is hjj dan weggegaan?" stamelde ik.
„Ja," vervolgde zjj, „hij is op reis voor een
belangrjjke zaak."
Zp staarde in de duisternis. Zjj stond met haar
rug naar mjj toe, zoodat ik haar gelaat niet kon
zien. Maar zp slaakte een zucht en ik wist dat
ze zenuwachtig en ongelukkig was en zjj had
er alle reden voor. Arm jong vrouwtje
Ik zuchtte ook uit medeljjden en zp hoorde het.
„Dus blpft gjj Ik wilde het zoo gaarne,
want ik stel volkomen vertrouwen in u, Lucy,
(zjj had mp vroeger nooit Lucy genoemd en ik
schrikte er van) „en ik ben zeker dat gjj terwille
van ons allen zult doen, wat ik verlang."
„Dat zal ik, mevrouwik beloof u dat ik
zal blpven en geen woord zeggen."
Zjj lachte en zei„Dat laat ik aan u over. Ik
zal het u niet beletten. Al wat ik vraag is, dat
gjj zoolang mogeljjk blpft. Mjjn man verlangt
het evenzeer."
Ik beloofde het. Wat kon ik doen? Het
Naar men ons uit Groede meldt zijn de werken,
jl. Zaterdag door de Btoomtrammaatschappjj
BresTcensMaldeghem aanbesteed, gegund aan den
beer H. Wienboven te Schiedam, op twee na de
laagste inschrijver. Heden wordt door denselfden
aannemer een aanvang gemaakt met bet leggen
van den tramweg. Het is dus nu een gewichtige
dag voor het district, een dag die met gulden
letteren in de geschiedenis van het kanton mag
worden geboekt, en een groote zelfvoldoening
voor den heer Gerritsen die, terzij gestaan door
den heer H. G. Hammacher, in 1881 den eersten
stap deed om tot het doel te geraken, dat weldra
bereikt zal zjjn.
De hoofdingenieur van den waterstaat 2e fel.
G. van Diesen is benoemd tot hoofdingenieur le kl.
In het bericht omtrent de Ambachtsschool is
als jurylid voor timmerwerk genoemd de heer H.
P. van Ree. Iedereen zal wel begrepen hebben
dat de heer A. P. van DE Ree bedoeld is. Alleen
op verlangen van den belanghebbende verbeteren
wij dan ook de zetfout.
De collecte voor de scholen met den bpbel
bracht op te Wemeldinge ƒ17, 's Heerenhoek ƒ7,
Axel ƒ170.51, Domburg ƒ27.50 en Bath met
Rilland 10.
In 1885 beliepen die cjjfers voor Wemeldinge
7.71, Axel 168.41|, Domburg 40 en Bath
met Rilland 12.40.
Men weet hoe tegenwoordig bjj het leeren
der Nederlandsehe spraakkunst onderscheidingen
worden aangenomen als volgt: »het nevenschik
kend en onderschikkend zinsverband, de aaneen
schakelende, tegenstellende en redengevende zins
verbinding, de doelaanwjjzende, beperkende en
vergelijkende bijwoordeljjke bjjzinnen."
Naar aanleiding hiervan meldt het Dhld de
volgende anekdote
Een beroemd hoogleeraar liet zich toteenzjjner
leerlingen over dergeljjke zinsontledingsmanie
aldus uit»In dit boek (de professor bedoelde
een bekende grammatica) lees ik, dat er in het
Nederlandsch 52 verschillende soorten van »zinnen"
zpu. Het is best mogeljjk, dat ook ik weieens zulk
een zin geschreven heb. Maar dit is zeker, één
voorname is vergeten, nm. de 53°, die alle kan
omvatten, en die moet onzin genoemd worden."
Het is heden 25 jaren geleden dat de heef M.
Keulemans alhier als predikant bp de Chr. Gen
gemeente (vroeger Geref. onder 't Kruis) te Mid
delburg bevestigd werd; en ruim 29 jaar dat hg
voor het eerst als predikant optrad. Zjjn eerstfl
standplaats was Woerden, zijn tweede Zwartsluis,
Door vele der geschorste kerkeraadsleden ta
Amsterdam is aan de synode bericht, dat zjj geen
gebruik wenschen te maken van de hun aange
boden gelegenheid, om voor de synode te worden
vreeselpke geheim moest onvermeld blpven. Welke
reden zou de kapitein hebben om weg te gaan,
als het niet voor de politie was O ik werd hoe
langer hoe angstiger verbeeld u dat ik onder,
vraagd werd en men den kapitein in hechtenis
nam, hoe vreeseljjk voor onze juffrouw Grace, die
hem ondanks dat alles lielhad, omdat bjj zoo goed
scheen te zjjn. Maar mannen zjjn tot alles in
staat
Den volgenden dag was ik niet beter. Dr. Joliffe
zei dat ik de koorts had en raadde mjj aan om
in bed te bljjven. Ik vroeg naar den kapitein.
Hjj was naar Londen en het vasteland vertrokken.
„Wat nieuws, Fanny?" vroeg ik 'savonds,
„Er loopt een gerucht van een diefstal bjj
de Eltons de oude dame werd bewusteloos in
haar stoel gevonden. Zjj zeggen dat de dieven
door het raam binnen gekomen zjjn."
Mpn boofd duizelde. Ik bracht mjjn hand aan
mpne slapen en trachtte te spreken.
„Wanneer heeft die diefstal plaats gehad
„Gisteren morgen," zei Fantiy. „Er zal heel
wat om te doen zpn, want de politie is »Zwarte
Jaap" op het spoor. Die is gezien met een anderen
man; maar zp hebben hem weer geheel uit het
oog verloren. Jaap wil geen woord zeggen. Er
zal zeker een belooning uitgeloofd worden."
„Is er iemand vermoord vroeg ik en werd
zoo wit als het laken.
„Neen maar al het zilver is weg. Wat
Scheelt er aan juffrouw Farmer, zjjt gjj niet wel?']
Wordt vervolgd.)
