W 211.
129*
1880.
W oensdag
8 September.
4 FEUILLETON.
Verspreide Berichten.
Middelburg 7 September.
Onderwijs.
Kerknieuws.
Rechtszaken.
Dit blad verschijnt dagelijks;
met uitzondering van Zon- en Feestdagen;
Prijs per 3/m. franco 3.50.
Afzonderlijke noxnmers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën 20 Cent per regel.'
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels ƒ1.60
iedere regel meer 0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
ONSRinKBAAB.
MIDDELBIIRGSCHE COMMIT.
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vey Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. van dek Peul, te Zierikzee: A. C. de Moou,te Tholen: W. A. van Nieuwenhuuzen, te Terneuzen: A.van der Peul Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parps en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Datjbe Cie., John F. Jones, opvolger
De Arnh. Crt wijst*in een artikel op de houding
der Londensche politie tegenover de openbare
bijeenkomsten der sociaal-democraten. Toen in
den laatsten tijd woordvoerders van de zooge
naamde sociaal-democratische partij te Londen in
de straten hier en daar redevoeringen gingen
houden, werden zij terechtgesteld en veroordeeld
wegens het veroorzaken van stremming in het
verkeer en wegens ongehoorzaamheid aan de be
velen der politie. Maar waar ruimte genoeg
gevonden wordt, op de pleinen en in de vele
parken der stad, wordt aan de ontboezeming van
geene enkele overtuiging het zwijgen opgelegd.
Duidelijk kwam deze aartsgezonde opvatting der
Londensche politiehoofden aan het licht op Zondag
29 Augustus. Er had op een der grootste pleinen,
het Trafalgar-Square, midden in de stad, eene
groote volksvergadering plaats. Toen de sprekers
waren leêggepraat, werd onder een algemeen
gejuich en misbaar een besluit genomen, waarbjj
de Engelsche regeering gesommeerd werd, de
veroordeelde socialistische straatpredikers onmid
dellijk te ontslaan. De vergadering werd bijge
woond door eene talrjjke politiemacht. Zoowel
bjj de marschen door de verschillende deelen der
stad als bjj de groote vergadering zelve werd de
orde geen oogenblik verstoord.
Dit brengt het blad onder de aandacht van
autoriteiten en wel met name de politie. Of
schoon te Londen de herinnering nog niet uitge-
wischt was aan de treurige tooneelen van wanorde
en baldadigheid, die weinig maanden geleden
tengevolge van verzuim der toenmalige autoriteiten
uit eene dergelijke volksvergadering geboren werd,
heeft de politie geen oogenblik haren plicht van
volkomen onzijdigheid tegenover het karakter der
groote bijeenkomst verzuimd, heeft zij altijd
uitsluitend hare taak vervuld van handhaving der
orde, waakzaam optreden voor het verkeer en de
rust. Geene „republikeinsche emblemen" verwjjderd
geene roode vlaggen aan de dragers ontrukt, geene
socialistische kreten of gezangen verboden, geen
spreker, die de gestelde machten aanviel of on
eerbiedig bejegende, het zwijgen opgelegd. Hoe
wel de op Trafalgar-Square gevoerde taal minstens
even gepeperd was als die der sociaal-democraten
in Nederland, dacht men er niet aan, de verga
derden met geweld te verstrooien.
Dit acht de Arh. Crt. een voorbeeld ter navol
ging, terwijl onze autoriteiten tegenwoordig meer
en meer een anderen weg willen gaan. De minister
van binnenlandsche zaken zelt heeft reeds zijne
bekende en op geene enkele wetsbepaling steunende
theorie van de „verboden emblemen" in toepassing
doen brengener zijn reeds vergaderingen, waarin
een spreker zich met eene de politie ergerende
oneerbiedigheid over de regeering uitliet, door
politie-eommissarissen gesloten en uiteengedreven
mag men sommige berichten gelooven, dan is de
TJit het N o o r s c h
door JOHN PAULSEN
Er verliep een jaar. Mijne makkers maakten
groote schilderijen, sommigen hadden reeds naam
gekregen. Ik bleef echter bjj de schetsen en kwam
nooit verder. Mjjn leermeester moedigde mjj aan
om eens een grooter werk te beproeven doch die
poging mislukte. Mjjn teekening was stjjf en
onbeholpen, mjjn coloriet onwaar en men lachte
over mjjne zorgvuldig uitgewerkte figuurtjes. Zjj
hadden meer van kaboutermannetjes dan van
menschen, zei iemand.
„Ik keerde tot het schetsen terug; doch daar
ik alle ingeving miste en nooit de natuur bestu
deerde, herhaalde ik steeds hetzelfde motief, waarop
ik het eerst verzot was geworden: een herfst
landschap met een paar geel geworden berken en
een klein meisje met een blauw jurkje op den
voorgrond.
„De kunsthandelaar haalde de schouders opals
ik nu met mijne sehilderjjtjes kwam. „Zjj gaan
niet," zei hjj, „zjj zjjn onbruikbaar." Mijne vrienden
geloofden echter nog aan mjj en dat hield
mjj staande.
„Ik geleek in dien tjjd op een jongen schrjjver,
die een paar aardige lyrische gedichten gemaakt
heeft, wien iedereen een groote toekomst voorspelt,
PQ die reeds by voorbaat van zjjn roem geniet
regeering voornemens, het recht van vereeniging
en vergadering, door herziening der wet van 1855,
te beperken.
Komt zulk een voorstel, dan zal de Arnh. Ct.
het onderzoeken. Maar op dit oogenblik bestaat
de wet van 1855 nog en de tegenwoordig toege
paste maatregelen zjjn met den geest dier wet in
strijd. De politie is, volgens artikel 22 dier wet
bevoegd, eene vergadering, „waarin de openbare
orde wordt gestoord, te sluiten," dat wil zeggen:
haar uiteen te doen gaan, wanneer de leden elkan
der te lijf gaan in reëelen zin. Maar wanneer de
sprekers in overdrachteljjken zin de autoriteiten
te ljjf gaan, dan kan de aanwezige politieman
verbaliseeren tot hem de vingers lam worden, tot
het doen uiteengaan der vergadering verleent de
wet hem echter geene bevoegdheid. En al was
dit het geval, dan nog zou eene gezonde politiek
medebrengen, dat de Nederlandsche politie het
voorbeeld der Londensche ter navolging nam. Men
moet niet over vrjjheid pratenmen moet volgens
de vrijheid doen. Laat anderen hunne denkbeelden,
hoe dwaas ze ook zijn, gerust uitschreeuwen,
zoolang de openbare orde niet wordt gestoord;
belast de veiligheidsklep niet, die eene gevaarlijke
spanning voorkomt. Wie de eene of andere mee
ning, die niet met de zijne overeenstemt, vervolgt
en tracht te onderdrukken, geeft, merkt de Arnh.
Ct. aan, eene kunstmatige waarde aan zaken, die,
aan zich zelf overgelaten, gebrek aan levensvat
baarheid, haar natuurlijken dood zouden gestorven
zjjn.
De Javabode schrijft:
De suiker gaat in den laatsten tjjd weer ach
teruit. Thans zjjn er zelfs tegen ƒ8.25 geen
zaken meer te doen en mag men enkele berichten
uit Midden-Java gelooven, dan moet er op een
groote partp suiker, welke door tusschenkomst
van de Handelmaatschappy werd opgeveild, niet
meer dan 6,25 geboden zpn.
De uiterste grens, waarop nog fabrieken, welke
in zeer goede omstandigheden verkeeren, kunnen
werken, winst maken reeds niet meer, is dus bpna
bereikt. Komt er geen verandering in dien toe
stand, dan zal de sluiting van vele, zoo niet de
meeste fabrieken er het gevolg van zyn en onme
telijke ellende onder de inlandache bevolking
ontstaan. Meer dan tpd is het duB dat het gou
vernement zyn steun verleene, op welke wyze dan
ook. Het kan er zich thans niet meer met een
wijzen op vroegere toestanden, toen door vele
fabrikanten grove winsten werden behaald, van
afmaken. Want niet de fabrikanten zullen het
meest getroffen worden door dien slag, de bevol
king. De welvaart van millioenen inlanders hangt
af van het behoud der suikerindustrie. Het ver
langen van menigen ambtenaar, dat er geen
suikerfabrieken behoeven te zyn, dat de inlanders
dan wel rpst zullen planten, die ze meer dan
suiker noodig hebben, en tot de verwezeniyking
waarvan door de aldus denkenden langs eiken
"weg bpgedragen is, zal dan voldoening vinden.
Doch dan zullen zp tevens zien, dat overvloed van
De aangekondigde groote werken laten echter
voortdurend op zich wachten
„Het kleine beekje sppelt onopgemerkt door
het zand, zonder een enkelen prachtigen waterval
te veroorzaken.
„Mpne vrienden rieden my aan om Düsseldorf
te verlaten, mp in Munchen te vestigen en daar
onder den eersten professor aan de academie te
studeeren. Ik volgde hun raad en begaf mp
dageiyks naar de pinakotheek, waar ik op Kubens
en Rembrand tuurde, totdat ik hen van buiten
kende en mp ten slotte dien donkeren toon eigen
maakte, welke de Munchener school kenmerkt,
en die de natuur in een andere taal overzet, in
plaats van haar onvervalscht weer te geven.
„Het gevolg was alleen dat myn eeuwig berken
landschap een viezer tint kreeg en dat het blauwe
jurkje van het meisje zwart werd.
„Nieuwe denkbeelden wilden niet bp mij op
komen. Ik verkeerde als het ware altpd in
barensnood, zonder ooit iets voort te brengen.
Die toestand was onhoudbaar en verergerde nog
bp het zien van de werken mpner kameraden.
„Ik spande mp dus in tot het uiterste. Ik be
proefde het onmogelpke, om mpn gewone lengte
met een el te verlengen. In alle stilte begon ik
een groote schilderp, een herhaling van mpn
ongelukkig onderwerp uit Düsseldorf en zonder
er mpne vrienden iets van te zeggen, zond ik die
naar het salon te Parps. Ik wilde indruk op hen
maken, door eensklaps als bekroonde, met de
medaille in de hand voor hen te verschjjnen.
rijst gepaard kan gaan met groote armoede, dat
er geen geld zal zpn om de belastingen, welke
maar al te veel van den inlander gevorderd wor
den, te betalen, dat dan ontevredenheid zal ont
staan en daarna gemor, dat eindelpk tot handelen
zal overslaan,
De tweede-luitenant G. Bups is ingedeeld bjj
het 2e bataljon, 8e regiment infanterie te Mid
delburg.
Bp het heden afgeloopen herexamen voor de
R. H. B. S. alhier zpn geslaagd: voor de le kl-
C. Snel, C. G. Baert, J. W. van de Woestpne
(v. e. v.) L. A. van der Harst, C. K. Douw van
der Krap en J. D. W. van Boven. Yoor de 2e kl.
J. J. U. van Baarle.
De nieuwe cursus vangt aan met 94 leerlingen-
Het vorige jaar bedroeg dit getal 84.
Met een vpftigtal leerlingen is gisteren te
Terneuzen, in tegenwoordigheid van vele belang
stellenden, de ehristelpke bewaarschool geopend.
Nadat, op verzoek van den heer A. van Veen,
psalm 25 vers 4 was gezongen, schetste deze kort
de geschiedenis der stichting, wees op den krach-
tigen stoot, door den heer en mevrouw Schuurman
aan de zaak gegeven, beval de school aan bp
God, en bp de onderwpzeres, die aan haar hoofd
zal staan. Daarna werden de kinderen eenige
oogenblikken genoeglpk beziggehouden en werd
met het zingen van een lied de plechtigheid ge
sloten.
Het gebouw is zeer doelmatig ingericht, met
woning voor de hoofdonderwpzeres, en kan 180
kinderen bevatten.
Voor de aanschaffing van het meubilair der
school werd ruim 450 aan giften ontvangen,
terwpl voor de jaarlpksche contributie voor bpna
200 werd ingeschreven.
Bedankt voor het beroep naar Colpnsplaat door
den heer Wensinck, pred. te Neerlangbroek.
De bisschop van Breda, mgr. P. Leyten,
heeft benoemd: tot pastoor en deken van Hulst
den heer Th. P. Hesselstot deken van Aarden
burg S. H. Nuss, pastoor aldaar; tot pastoor te
IJzendpke P. C. M. Verhoeventot kap. te Hulst
J. Willemse.
De heer P. Moerdpk, pred. te Grand Rapids
in Amerika, heeft aan de Biervlietsche herv. ge
meente een nieuw zilveren doopbekken geschonken
in ruil voor het tinnen oude bekken, dat hp als
een aandenken aan de kerk zpner geboorteplaats
naar de nieuwe wereld medegenomen heeft.
Uit Amsterdam wordt ons geseindj
Het gerechtshof alhier behandelde heden de
zaak van den socialist Belderok, beklaagd yan
het aanplakken van biljetten, waarin tot omver-
„De schilderp werd geweigerd teruggezonden
als „onbruikbaar.""
In somber gepeins verzonken hield hp een
oogenblik op en sloeg de handen voor de oogen.
Zpn stem was van al het spreken zoo heesch,
dat ik hem somtpds niet verstaan kon. Het begon
te schemeren, er kwamen sterren aan den hemel,
de visachers haalden al zingende hunne booten
op het land.
„Een jong, Noorsch schrpver die zich in dien
tpd te Munchen bevond, moet van mp gezegd
hebben dat ik een „kunstenaars natuur had, die
zich niet kon concentreeren." Ik peinsde
veel over die woordeD. Dus had ik wel talent
volgens hem, het moest slechts op een punt be
paald worden. Maar hoe zou ik dat kunnen doen
„Het laatste middel moest beproefd worden,
het allerlaatste, de eeuwige altpd vloeiende ge
zondheidsbron, die wanneer alle andere bronnen
uitgeput zpn steeds door alle kunstenaars zonder
ideëen, door alle schrpvers zonder stof gezocht
wordtHet reizen met zpn verjongingskracht
en bezieling. Welke nieuwe indrukken, welke
frissche denkbeelden zou mp dat geven
„Ik zwierf een paar jaar rond als de wande
lende jood van het eene land naar het andere, in
Europa, in het Oosten. In Florence knielde ik
voor de Fornarina van Rafaël en zpne Madonna
della Sedia; in Rome betrad ik vol opgewonden
heid de Siitpnsche kapel en zag vol bewondering
op naar het Laatste Oordeel van Michel Angelo
ik trok met een schare Bedouïnen door de
werping van het koningschap werd aangezet en
waarin de persoon des konings grof werd beleedigd.
Het feit, de biljetten te hebben aangeplakt,
werd door 4 getuigen gestaafd en door den be
klaagde volledig erkend.
Het O. M. eischte zpne veroordeeling tot drie
jaren gevangenisstraf.
De verdediger van beklaagde, mr ClausingBj
daartoe ambtshalve aangesteld, betoogde dat uit
het biljet wel politieke tegenstand maar geen
uitnoodiging tot omverwerpen van het koning
schap of de bedoeling tot beleediging bleek. Hjj
vroeg daarom het opleggen van eene lichtere straf,
alleen wegens het aanplakken.
Belderok beweerde in eene uitvoerige pleitrede
dat in het biljet algemeene stellingen zpn ver
kondigd, doch dat geen enkel persoonlpk feit
bedreven en geen enkel persoon bedoeld is. Hjj
was alleen schuldig wegens het aanplakken van
een onschuldig biljet, en met het oog op zpn
lange preventieve gevangenis, twee maanden, en
reeds zoozeer geschokte gezondheid wenschte hg
zoo spoedig mogelpk in vrpbeid gesteld te worden.
Belderok zag er inderdaad slecht uitmen
kende hem ternauwernood meer. Re- of dupliek
werd niet gehouden.
De uitspraak is op 14 September bepaald.
De tribune was overvol. Na de berechting werd
van de tribune herhaaldelpk geroepen „leve
Belderok" en vrouwen wuifden hem met roode
lappen toe. Overigens is alles rustig gebleven.
De troepen uit Vlissingen en Middelburg
zullen morgen eene oefening houden in de Vroonen
(Noordkust Walcheren) en aldaar het middageten
bereiden,
Te Oost- en West-Souburg zpn de mazelen
epidemisch heerschende verklaard, terwpl de
diptheritis te Scherpenisse heeft opgehouden.
De tot nu toe gebruikte restauratiewagen»
loopende in de mailtreinen tusschen Vlissingen en
Venloo, zal eerstdaags door eenen nieuwen wagen
vervangen worden. Het nieuwe rjjtuig, vervaardigd
door de Maschinen Adien-Gesellschaft van KlGtt
c°, Nurnberg is van grootere afmetingen dan
het oude. Niet alleen dat de inrichting van de
rook- en eetsalons prachtiger is, ook voor goede
ventilatie is zorg gedragen, de in den ouden wagen
zeer bekrompen keuken is grooter en voorzien
van koelbakken voor bier en andere dranken. Op
het oogenblik staat het rptuig aan het atelier
van den staatsspoor te Vlissingen.
Onder de dezen morgen met de mailboot
Prins Hendrik van Engeland aangekomen passa
giers bevond zich o. a. Z. D. de vorst van Plesg,
die met den aansluitenden mailtrein zpne reia
naar Berlpn vervolgde.
Een leerling der kweekschool te Middelburg»
W. B. genaamd, die zich bp vallend water in de
Schelde bp Bath wilde baden, werd, terwpl bp niet
zwemmen kon, door den stroom meegevoerd. Zpn
makker W. de Vep, die dit zag, wierp terstond
woestpnen van Afrika, liet mp door de zon roos
teren en door de muggen steken. Ik zat alleen
bp zonsondergang aan den voet der pyramiden
van Egypte en droomde van een oude, mystieke
beschaving ik heb langs den Npl geloopenj
ik heb zpn slpk, zpn riet en zjjne roodbeenige
flamingo's gezien, ik heb bajaderen omarmd es
slaven afgesnauwd, ik heb echte Mokka gedron
ken en opium gerookt, ik heb bemind, lawaai
gemaakt, gezwierd, God weet wat ik in mpn
dwaasheid al niet deed maar niets baatte.
»De inspiratie kwam niet. De denkbeelden
voor nieuwe, groote schilderpen bleven uit. Ik
schilderde even middelmatig en eentonig als te
voren.
„Ach 1 die ledigheid, die maar niet gevuld kon
worden, die raadselachtige, akelige ledigheid.
„Dwaas die ik was om van uiterlpke omstan
digheden te verwachten wat slechts innerlpke
drang, rpkdom van gemoed kunnen voortbrengen!
Zal de wind de vlam kunnen aanwakkeren, die
de wereld verlicht, moet er eerst vuur bestaan,
een vonk die kan ontbrandden. En die vonk
bezat ik niet.
„Ik was als een viool zonder snaren. De strpk-
stok der veelvuldige reisavonturen streek te ver
geefs liefkoozingen over mp heen ik bleef
klankloos als te voren.
„Neergebogen, als iemand die geestelpk bankroet
gemaakt heeft, keerde ik naar Noorwegen terug
en tot overmaat van smart vernam ik bp mpn
thuiskomst, dat, terwpl ik doelloos rondgezwalkt.
