N' 205.
129
1886.
Woensdag
1 September.
FEUILLETON.
De eeuwige wet.
Nationale Militie.
Middelburg 31 Augustus.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 3.50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën 20 Cent per regel:
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels ƒ1.50
iedere regel meer 0.20.'
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Veemarkt te Middelburg
Oproeping van verlofgangers der
lichting 1884.
MIDDELBURGS»
Agenten te'Vlissingen: P. Gr. de Yet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland,te Kruiningen: F. tan der Peijl, te Zierikzee: A. C. de Moou.te Tholen: W. A. van niewenhduzen,te Terneuzen: A.van der Peijl Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Dadbe Cie., John F. Jones, opvolger
Donderdag den 2 September 1886, van des voor
middags 8 tot des namiddags 4 uren.
De burgemeester en wethouders voornoemd,
F. ERMERINS l. b.
De secretaris,
A. DE YULDER VAN NOORDEN.
De burgemeester van Middelburg,
gezien de eiiculaire van den commissaris des
konings in deze provincie van den 13en Mei 1886,
A no 654/1, 3e afdeeling (provinciaal biad no 76),
roept bij deze op de in deze gemeente wonende
milicien-verlofgangers der lichting 1884, behoo-
reude tot de en 10« compagnie van het 48 regiment
vesting-artillerie,
om op den tijd eD de plaats als in de aan hen
uit te reiken order is vermeld, tegenwoordig te
zijn, voorzien van al de voorwerpen van Blee
ding en nitrustiDg, door hen bij hun vertrek
met groot verlof medegenomen, benevens van
hun verlofpas, teneinde rechtstreeks naar hun
korps te vertrekken.
Zij moeten zich vooraf, en wel op Woensdag den
8en September a., des voormiddags tusscben lOen 11
uren, bij den burgemeester hunner woonplaats aan
melden, voorzien van hun verlofpas, teneinde de
noodige biljetten, alsmede daggeld, indien zij dit
verlangen, en daarop recht hebben, te ontvangen.
De verlofgangers, die op het bepaalde uur niet
ter aflevering verschijnen, worden bij hun korps
gestraft.
Zij, die niet aan de oproeping voldoen, worden
als deserteurs behandeld, terwijl degenen, die
door ziekte verhinderd woruen op den bepaalden
dag onder de wapenen te komen, van die om
standigheid, onder overlegging van een verklaring
van den geneesheer, tijdig kennis nehooren te
geven aan den burgemeester. Na hun herstel
vervoegen zij zich bij hun korps.
Middelburg, den 3üen Augustus 1886.
De burgemeester voornoemd,
F. ERMERINS, L. B.
Dezer dagen schreef de Standaard op de eigen
aardige manier, waarop dat blad steeds de zaken
voorstelt
„De anti-revolutionairen verklaarden eene grond-
wetfi-herziening onaannemelijk, indien zelfs het
weinige, dat zjj op het stuk van onderwijs vroe
gen, geweigerd werd. Van deze zeer gewone
uiting hebben de liberalen met hevig misbaar op
het schandelijkst misbruik gemaakt. En ziet, nu
kwam onlangs, 21 Juli, mr. De Beaufort verzeke
ren, dat van de gansche grondwets-herziening
niets zou komen, als de regeering niet met de
liberalen in zake kiesrecht meeging. Volkomen
dezelfde gedragslijn dus als door de anti-revolu-
tionnairen is gevolgd. Een anti-revolutionnair
non-possumua in zake onderwjj*. Een liberaal
lO.
No veile van EMILMARRIOT.
VI.
En ook Kasimir wilde weer aan zichzel
leeren gelooven; als hij aan hare voeten gezeten,
stamelend zgne liefde bekende en zg zich over
hem heenboog en fluisterde: „Word een man en
ik zal de uwe zijn 1" zei hg al snikkende
„Toen ik u voor het eerst zag, wist ik dat ik u
moest liefhebben, en ik had toen reeds voor uop
de kniëen willen zinken en over mjjn verloren
leven schreienEn zjj troostte hem, richtte
hem op en sprak hem moed inHet was nog
niet te laathg had niets slechts gedaan, en een
mensch, die eerlgk gebleven is, kon altgd weer op
den goeden weg terugkeerenhg moest zich
aangorden, werk en bezigheid zoeken, een nieuw
leven beginnen. Zg zou op hem wachten jaren
lang als het zgn moest; zg zou hier blgven bg
zgn tante, om in haar onderhoud te voorzien en
op hem te wachten. Als het hem gelukte om
een nuttig lid eener goed ingerichte maatschappg
te worden, mocht hg haar komen halendan zou
zg hem volgeD, om nooit weer van hem te scheiden.
Hg zei op alles ja. Hare woorden bezielden
hem, wakkerden zgn uitgedoofden moed weer aan.
Pp wilde weg, ver weg, hier in die loöme lucht
non-possumus op het stuk van kiesrecht. Maar
nu vindt men iu dergelgke handelwgze niets
bgzonders."
Terecht merkt het Vad. daartegen op
»Het is niet te begrgpen, hoe de Standaard
komt tot die wonderlgke vergelgking, tenzg hier
schuldbesef in het spel is, dat in den gver om
zich schoon te wasschen alle logica uit het oog
verliest. Onwaar is de voorstelling van de hou
ding der anti-revolutionnairen, onwaar de voor
stelling van de houding der liberalen. De anti-
revolutionnairen verklaarden niet eene grond
wets-herziening onaannemelgk, indien zelfs het
weinige, dat zg op het stuk van onderwgs vroegen,
geweigerd werd, maar zg verklaarden de
verdere verbetering der grondwet opzettelgk te
zullen vergdelen, als hun op het stuk van onderwgs
niet juist werd gegeven wat zg eischten.
„Van zulk eene bedreiging is in de redevoeringen
van den heer De Beaufortdie op 21 Juli sprak
namens de liberale partg, geen spoor te ontdek
ken. Niet alleen geene bedreiging, maar zelfs de
verzekering, die de Standaard hem toedicht, is
niet door hem gegeven. Hg heeft eenvoudig te
kennen gegeven, in welken geest de meerderheid
van oordeel was, dat het kiesrecht behoort te
worden geregeld. Maar hare houding tegenover
de verdere herziening der grondwet maakt de
liberale partg van de al of niet aanneming hier
van niet afhankelgk. Zg is gewoon elk wetsont
werp, dat haar wordt voorgelegd, naar zgne
eigene verdiensten te beoordeelen. Het inconsti
tutioneel obstructiouisme is niet door haar in
onze parlementaire zeden ingeleid."
Zoo licht dus het anti-revolutionnaire orgaan
zgn lezersin; trouwens dit feit staat niet op zich
zelf.
De Haagsche briefschrgver van het U. D.
schrgft o. a.
„We zaten dus te Scheveningen rustig in een
strandstoel en genoten; daarover wilde ik even
spreken. Er schgnt nl. gezien heb ik 'tniet
in de Standaard eene broederlgke reclame te
hebben gestaan, om broeder Toet of Tuit te be-
voordeelen, wgl deze des Zondags zgne stoelen-
negotie opbergt. Mede-voorstanders van Zondag-
rust zouden daarom dien stoelenvërhuurder hun
doordeweeksche klandisie moeten schenken, om
zoo de andere ondernemingen tot navolging te
wekken. Van wege de zes dagen, gedurende welke
ik wekelgks heb te arbeiden (met een normalen
arbeidsdag van meer dan 8 of zelfs 10 uren), ben
ik zooveel mogelgk een voorstander van Zondag-
rust, maar als ik mg die weelde kan veroorloven,
dan zou het mg hard vallen, de gewenschte rust
aan het strand niet te kunnen vinden en mg,
uitgestrekt op het gloeiende zand, te moeten
laten gaar braden door de zon, 't Is heel mooi
gezegd, maar als ieder deed gelgk Toet (of Tuit),
dan zou 'ter bedroefd onpleizierïg uitzien voor
mg en andere arme drommels, die erg burgerlgk
alleen op Zondag rusten kunnen. Dat Toet (of
Tuit) naar de kerk wil, is braaf, en dat hg rusten
was geen vooruitkomen mogelgk. Hg wilde zgn
geluk in den vreemde beproeven, in haar vader
land, in Duitschland, dat hg om harentwil lief
gekregen had. Maar de scheiding van Marie
die verlamde zgn arbeidskracht. „Ik zal terug,
komen en u niet meer vinden," riep hg uit
en sloeg zgn arm om haar heen, als vreesde hg
dat zg hem thans reeds kon ontglippen. Zg
trachtte hem dit uit het hoofd te praten doch
hierin schoot haar macht over hem te kort. Hg
beefde voor zgn pas verworven geluk; hg wilde
haar onherroepelgk aan zich gebonden weten
voor dat hg besloot om voor eenigen tgd van haar
te scheiden. Eindelgk gaf zg toe. Heimelgk, zonder
dat iemand er iets van wist, sloot de grgze dorps
pastoor hun echt, in het bgzgn van twee getuigen,
op wier stilzwggen men vertrouwen kon en die
ook woord hielden. Het was een treurig huwelgk
zonder eenige feestelgkheid. Zg verlieten de kerk
als man en vrouw, zonder te huis, zonder vrien
den; met een onzekere toekomst en in plaats van hun
intocht te houden in een gezellige woning, moesten
zg terstond afscheid nemen. God alleen wist
voor hoe lang, Marie zag zich zelf nog aan den
arm van haar echtgenoot over de besneeuwde
vlakte wandelen, teneinde het oogenblik van
scheiden te verschuiven. Hg bleef vaak staan
en kuste haar herhaaldelgkzg hing aan zgn
hals,zag hem vol liefde aan en zei: „Houd moed,
de scheiding duurt nieten toen hg uit angst
dat zg zich te reel zou vermoeien pf op den
wil op zgn tgd, is heel verstandig, maar laat hg
dan den arbeid verdeelendaarvoor is er ochtend
en middagkerk.
Ik zeg nog eens 'k ben een groot voorstander
van Zondagrust. Maar alle orerdrgving schaadt
en daarom gevoelde ook ik behoefte, hier eens
even op te komen tegen een stelsel, dat, werd
het consequent toegepast, ons, arbeiders in de
week, zou dwingen, ons heel rustig dood te ver
velen. Een oude ui, op rekening der hh. medici,
noemt datgenezen in den grond. Voila tout
Terecht wordt van andere zgde, naar aanleiding
van deze kwestie, opgemerkt dat wg leven in
een tgd van overprikkeling en niet het minst
op het gebied, waarop de Standaard c. s. zich bg
voorkeur bewegen.
Dezelfde briefschrgver meent dat aanbie
dingen zgn gedaan aan medici, om voor rekening
van »Koloniën" bacteriologische studiën te gaan
maken ter bestrgding van de gevreesde berri-berri.
De aangezochte heeren zouden echter bedankt
hebben voor de eer, om ten behoeve van de
regeering naar Berlgn te gaan voordrie
gulden daags.
Door het algemeen bestuur der Zuiderzee-ver-
eeniging zal binnen enkele dagen de volgende
circulaire door ons land worden verspreid.
Dat bestuur deelde ons mee dat hetgeen tot
heden omtrent deze zaak in enkele bladen werd
opgenomen, voorbarig was en niet van het be
stuur uitging. Verder is de rereeniging bg kon.
besluit van 16 Aug. no 30 als rechtspersoon
erkend.
Zooals bekend, is o. a. lid van dat bestuur de
heer A. Smit, burgemeester van Vlissingen.
De bedoelde circulaire nu luidt als volgt
„Het omvangrgke, en in den uitgebreidsten zin
des woords nationale, vraagstuk der Zuiderzee is,
gelgk u zeker bekend zal zgn, door particulier
initiatief op nieuw aan de orde gesteld. Van vele
zgden werd deze poging om de oplossing van dit
vraagstuk te bevorderen met ingenomenheid be
groet, en als gevolg daarvan werd eene Zuiderzee-
vereeniging opgericht, gevestigd te Amsterdam,
wier statuten aan de goedkeuring des konings
zgn onderworpen en wier erkenning als rechts
persoon bereids bg de regeering is aangevraagd.
„Art. 2 dier statuten luidt als volgt:
v„Het doel der Vereeniging is, het doen instellen
van een volledig en grondig {technisch en financieel)
onderzoek of, en zoo ja, naar de wijze waarop en
de middelen waardoor, eene a/sluitng mede ter
voorbereiding eener latere geleidelijke drooglegging)
van de geheele Zuiderzee, de Wadden (waaronder
worden verstaan de Friesche, Groninger en Uithui-
zer Wadden) en de Lauwerzee, wenschelijk en uit'
voerbaar is,""
„Hoofddoel is alzoohei onderzoek naar eene
betere beveiliging van Nederland tegen zeegevaar
door opheffing der vrge gemeenschap tussehen de
Noord- en de Zuiderzee. De plaats waar en de
wijze waarop deze het best zal kunnen worden
verkregen, zoomede de regeling van den water
eenzamen terugweg verdwalen, haar aanspoorde
om terug te keeren, fluisterde zg angstig„Nog
niet nog een klein eindje." Doch genoeg
daarvan. Zg huiverde nog bg de herinnering
aan dat afscheid; als zg zich voorstelde, hoe zg
hem zag wegrgden en toen alleen moest terug
keeren; hoe zg daarna steeds gezelschapsjuffrouw
van mevrouw Wonanska moest blgven; hoe het
met haar openhartig karakter streed om voor die
niets vermoedende vrouw zulk een geheim te
bewaren; hoe zg als een schuldige zelf haar
brieven voor hem naar de post bracht en even
behoedzaam de zgne ontving; hoe ongerust zg
zich over hem maakte, voor hem leed genoeg
daarvan. Die foltering duurde drie jaar. Meer
malen dreef het verlangen naar zgn jonge vrouw
hem naar het vaderland terug, maar dan kwam
hg als een schipbreukeling. Hg behoorde tot
degenen, die te vergeefs worstelen. Het ontbrak
hem aan moed, aan volharding; Hg joeg slechts
avontunrlgke doeleinden na, die hem telkens be
drogen en hg bezweek er onder. Nu zag Marie
in haar verbeelding het laatste bedrgt van het
treurspel. Hg was op een geheel verkeerden weg
geraakt; had zich vreemd geld toegeëigend, wel
is waar met de bedoeling van het later terug te
geven; eene bedoeling die reeds velen gehad
hebben, doch echter door weinigen nageleefd is.
Hem werd echter niet eens de tgd gelaten; hg
werd terstond ontdekt en in hechtenis genomen.
Toen ontzonk ook haar de moed; niet in staat
afvoer en de besparing op de instandhouding en
het onderhoud der bestaande zeeweringen, zullen
daarbg zeker ernstig moeten worden overwogen.
„Daarnaast staat het scheppen der gelegenheid
tot geheele of gedeeltelgke drooglegging. Hierbg
zullen de aard en de diepte van den bodem, voor
zoover dit nog niet geschied is, van het af te
sluiten water moeten worden onderzocht, opdat
ook te dien opzichte een betrouwbaar overzicht
van het geheel kan worden verkregen.
»Bg beide vraagstukken zullen de belangen van
handel en scheepvaart, landbouw en ngverheid
met zorg worden nagegaan.
»De ondergeteekenden, overtuigd, dat het hier
geldt de bevordering van een vaderlandsche zaak,
waarvan het gewicht om verschillende redenen
niet licht kan worden overschat, hebben zich
gaarne bereid verklaard deel uit te maken van
het algemeen bestuur dier vereeniging, Zjj stellen
zich voor een goed doorwerkt, op grondige studie
en plaatseljjk in te stellen onderzoek steunend^
voorloopig ontwerp te verkrjjgen, dat het vraag
stuk in zjjn geheel overziet en omvat. Op het
gebruik, dat van zoodanig voorloopig ontwerp
zal gemaakt worden, meenen de ondergeteekenden
thans niet te moeten vooruitloopen. Zeker is het
onmisbaar te achten voor elke latere uitvoering,
in welke richting ook.
»Zal echter de Zuiderzee-Vereeniging haar
doel inderdaad bereiken, dan moet hare zaak,
werkeljjk volkszaak worden. Ten einde hiertoe
te komen richten de ondergeteekenden zich tot
breeder kring met de uitnoodiging om lid te
worden van genoemde vereeniging, tegen eene
jaarljjksche contributie van vjjf gulden, terwjjl
ook nu reeds bjjdragen in eens erkentelijk wor
den aangenomen.
»De daaruit voortvloeiende middelen zullen iu
de eerste plaats worden aangewend, om aan eene
commissie van deskundigen op te dragenhet
maken eener nauwkeurige raming van kosten van
onderzoek, die als betrouwbare grondslag zal kunnen
dienen voor het aan provinciale en plaatselijke
besturen, waterschappen, corporatiën en eindelgk
aan de regeering te richten verzoek om deze
Nederlandsche vereeniging te steunen.
»Meer hierbjj te voegen achten de ondergetee
kenden thans overbodig. Zjj bepalen zich dus tot
u uit te noodigen om door toetreding als lid der
Zuiderzee-vereeniging, door het schenken van eene
gift of door beide en tevens door opwekking tot
deelneming in uwe omgeving, uwen materieelea
en moreelen steun te schenken aan dezen groot»
schen, nationalen arbeid."
Zooals wjj in een deel onzer oplaag van gisteren
mededeelden had toen des namiddags op het
Molenwater alhier de installatie plaats van den
onlangs tot 2*-luit. bjj de dd. schutterij alhier
benoemden heer P. de Maret Tak.
De majoor-kommandant wenschte den benoemde
geluk met de eervolle onderscheiding en stelde
den nieuwen officier aan den troep voor.
De heer De Maret Tak is ingedeeld bjj de 2«
comp.
zich langer goed te houden bekende zjj alles aan
mevrouw Wonanska, die onbeschrgfelgk boos
werd„Gjj vertrekt onmiddellijk hoort gjj
En waag het nooit meer om mjjn drempel te
overschrjjden; ik zou u het huis laten uitjagen{
Heeft men ooit zoo iets valsch beleefdEn dien
ellendeling, uw echtgenoot, ken ik ook niet meefj
Hjj heeft genoeg schande over mjj gebracht. Zoekt
samen uw fortuin. Ik wil niets meer van ti
hooren;" Doch weldra had zjj berouw van haat
toorn en begon te schreien Zjj was aan Marie
gewend, Marie moest bjj haar blgven en dien
akeligen jongen vergetendan zou zjj haar allee
vergeven. Hem vergeten? Marie schudde zwij
gend het hoofd en begon haar boeltje bjj een te
pakken. Olga Wonanska liet haar geen oogen
blik alleen; belemmerde haar in haar werk,
knorde, smeekte, dreigde en schreide.;doch toen
Marie onverzettelijk bleef, schikte sOlga zich in
haar lot en drong haar ten slotte nog een som
gelds op; „Dat hebt gjj eerlgk aan mg verdiend/'
zei zg al snikkende. „Ach welk een steun zgt
gg voor mg geweestNeem het gerust. Gg zult
het wel kunnen gebruiken, Marie."
Zoo vertrok Marie en keerde terug naar de
plaats, die zg nooit had moeten verlatennaar
Martha; die zg bgna geheel vergeten had. Kasimir
was tot een jaar gevangenisstraf veroordeeld. Zg
kon hem niet opzoeken; doch deelde hem schrif-
telgk mee* waar zg heenging en dat zg hem daar
zou vfachten. Et; dat deed zg toj pp gen huidig
