N°. 186
1886.
Dinsdag
10 Augustus.
Se pclMeÉ vat Dorolea Grape
Nationale^ Militie.
FEUILLETON.
Middelburg 9 Augustus.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen;
Prijs per 3/m. franco 3.50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels ƒ1.50
iedere regel meer 0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Oproeping van verlofgangers der
lichting 1883.
MIDDELBIRGSCIE COIRANT.
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Krainingen: F. van dee Peijl, te Zierikzee: A. C. de Moou,te Tholen: W. A. van N ieü wenhuijzen, te Terneuzen: A.van dee Pbijl Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicity étrangère G. L. Datjee Cie., John F. Jones, opvolger
De burgemeester van Middelburg,
gezien de cis culaire van den commissaris des
konings in deze provincie van den 13,n Mei 1886,
A no 654/1, 3e atdeeling (provinciaal blad no 76),
roept bij deze op de in deze gemeente wonende
milicien-verlofgangers der lichting 1883, beboo-
rende tot de le, 2% 3°, 4e, 5e eu 6e batterij van
bet le, 2e en 3' regiment veldartillerie de mili
ciens der lichting 1883 van de regimenten der
veldartillerie, die daarbij in dit jaar van het
wapen der cavalerie werden overgeplaatst, wor
den voor de oproeping in weikelijken dienst uit
gezonderd,
om op den tijd en de plaats als in de aan hen
uit te reiken order is vermeld, tegenwoordig te
zijn, voorzien van al de voorwerpen van blee
ding en nitrustiDg, door hen bij hun vertrek
met groot verlof medegenomen, benevens van
hun verlofpas, teneinde rechtstreeks naar hun
korps te vertrekken.
Zij moeten zich vooraf, en wel op Maandag den
16en Augustus a., des voormid dags tusschen 10 en 11
uren, bij den burgemeester hunner woonplaats aan
melden, voorzien van hun verlofpas, teneinde de
noodige biljetten, alsmede daggeld, indien zij dit
verlangen, en daarop recht hebben, te ontvangen.
De verlofgangers, die op het bepaalde uur niet
ter aflevering verschijnen, worden bij hun korps
Zij, die niet aan de oproeping voldoen, worden
als ueserteurs behandeld, terwijl degenen, die
door ziekte verhinderd woroen op den bepaalden
dag onder ae wapenen te komen, van die om
standigheid, onder overlegging van een verklaring
van den geneesheer, tijdig kennis oehooren te
geven aan den burgemeester. Na hun herstel
vervoegen zij zich bij hun korps,
Middelburg, den 6en Augustus 1886.
De burgemeester voornoemd,
F. ERMERINS, L. B.
De Werkmansbode wijst, naar aanleiding van
de vele en velerlei beschouwingen over de oor
zaken der Amsterdamacbe ongeregeldheden, erop,
hoe noodzakelijk het is, zich een juist begrip te
vormen van het volksleven in een eigenaardige
buurt eener groote stad, voor men zjjn oordeel
uitspreekt.
De bewoners der buurt, waarin het conflict
ontstaan is, zjjn voor het meerendeel negocianten,
visehkoopers enz., die ala 'tware bjj overlevering
waarschijnlijk nog dagteekenende van de
vroegere buurtgilden steeds gewoon zjjn, zich
in die buurt met elkander te vermaken. Slechts
weinigen gaan hoogst zeldzaam de» Zondags of
des avondB uit. Zjj verzamelen zich aan de hoeken
der straten en hier en daar voor hun woning en
vermaken elkander met gezelligen kout. Des
Zondags, vooral in den zomer, organiseeren zjj
onderlinge spelen, waaronder zakloopen, koek-
door
Johnny Ludlow {Mrs. Henry Wood).
Verdwijning.
Vele jaren daarna.
II.
Dorothea barstte in tranen uit; mijnheer Todlethey
kuchte om zjjn aandoening te verbergen en ik
ging voor het raam staan en keek op de som
bere binnenplaats.
„Als ik een beetje sterker ben eneenheelen
dag kan werken zal het wel weer gaan, mjjnheer,
maar ik heb verleden kou gevat met in de nattig
heid te loopen. Juffrouw Kester bezorgt mjj zoo
veel werk als zjj kan."
„Een mooi bestaan Gjj zoudt er toch beter
aan toe zjjn als gjj een vuurtje aan dien haard hadt."
„'t Kon nog erger. Ik ben nog heel dank
baar voor het weinige dat ik heb."
De oude heer praatte nog een poosje met haar,
stopte haar een goudstukje in de hand en vertrok
met een bedenkelijk gezicht.
„Zjj moet geregeld onderstand hebben. Een
paar gulden in de week zou haar weer op de
been helpen. Zouden wjj niemand kunnen vinden,
die dat uitbetaalde
„Zoudt gjj het haar niet in eens willen ge»
jenf mjjnheer?"
happen enz., gewoonljjk hoogst onschuldige ver
maken. Zoo kwamen zjj op het denkbeeld om
paling te trekken, een, het moet erkend worden,
barbaarsch spel, dat echter nog niet zoo heel veel
jaren geleden in Amsterdam een geregeld terug-
keerend volksvermaak was, dat onder de bescher
ming der politie plaats vond. Men kwam op het
denkbeeld dat spelletje te spelen. Waarom niet?
Het is waar, het spel is onzedeljjk, men martelt
er een dier mede op de vreeseljjkste wjjze. Maar
wat begrjjpen mensehen daarvan, die öageljjks,
ter wille van hun brood en ten pleziere van anderen,
duizenden alen en palingen levend het vel af-
stroopen, botten, schollen en tongen levend kerven,
garnalen langzaam doodkoken enz. Veronderstel
ze daarom echter niet barbaarscher dan anderen,
die, zjj het misschien op wat beschaafder manier,
eveneens dieren martelen. Diezelfde menschen,
die een levende paling martelen voor hun plezier,
bewegen hemel en aarde als er een hondje of
een katje in de Lindengracht spartelt en zij springen
er haast bjj om het te redden diezelfde menschen
staan elkander bjj in nood en dood, zij deelen
hun maaltjjd met behoeftigen en verzorgen elkan
ders kinderen en desnoods ook van hen die buiten
hun kring zijn, als waren zij er allen de vaders
en de moeders van. Hoeveel grooter zou de ellende
in die buurten zjjn, indien niet de bewoners
elkander tot verzorger dienden?
Het blad herinnert er verder aan, dat de ver
houding tusschen de politie en de Jordaanbevolking
vooral tengevolge van de eigenaardige opvatting
van den vorigen politiecommissaris dier sectie,
een geheel bijzondere was. Het volk was verwend
en deed als een kind, dat men plotseling zijn
speelgoed afneemt, het werd driftig.
Ware de politie vroeger en meer zachtmoedig
opgetreden, dan zou het conflict bjj wat stokslagen
en een paar arrestatiën zjjn gebleven.
Dat sommige vrouwen en mannen den moed
hadden, de agenten van politie zooveel zjj konden
te beschermen en te ontzetten, kan als bewijs
gelden, dat de bevolking in 't algemeen niet op
roerig gezind was.
Het verdere optreden door de politie en de
militaire macht beoordeelen wjj niet, zegt genoemd
blad. Nu het conflict eenmaal zulk een omvang
had gekregen en feitelijk in een oproer ontaard
was, was het meest krachtvol optreden noodzakelijk
en zou er zelfs wat tegen te zeggen zijn, dat de
overheid des Maandags het geduld wat al te lang
heeft geoefend.
„Maar" zoo vervolgt de Werkmansbode zoo
juist en lezenswaardig „van het oogenblik af
dat het tot een uitbarsting kwam, zjjn andere
invloeden in het spel gekomen. Van toen af
openbaarde zich het bederf dat, zoowel door de
taal, in woord en schrift, der revolutionnaire soci
aal-democraten, als door die van de anti?-revolu
tionnaire (SfandaartZ-parfjj in de gemoederen van
dat eenvoudige volk is gebracht, hoewel het even
Deze week zien wij zeker, evenals aan ons adres, ook
dat blad door het Zuiden een verontwaardigd Foeitoe
roepen.
»Neen, dat is, geloof ik, niet goed 5 misschien
heeft zjj nog schulden, Johnny en die zou zjj dan
willen afbetalen, zoodat zjj er voor zich zelf niets
aan had, Ik wilde dat Pitt hier nog woonde!
Of die juffrouw Kester te vertrouwen zou zjjn
Daar is een rjjtuigje. Roep het aan
Den volgenden morgen aan het ontbjjt geraakte
bjj in verrukking bjj het lezen der courant,
»Lieve tjjdJohnny Dat i» juist wat ik
zoek."
In het eerste begreep ik volstrekt niet wat bjj
bedoeldemaar weldra bleek het dat zjjn oog
gevallen was op een advertentie en een artikel
over een liefdadige instelling die te Londen ge
opend was. Uit die stukken begreep ik dat het
doel was om aalmoezen op groote schaal uit
te reiken, Eenige weldadige heeren hadden zich
vereenigd om het algemeen welzjjn te behartigen
en wilden hun leven wjjden aan hunne behoeftige
medemenBchen. Een soort van algemeenen, wel-
dadigen wereld-hervormingsbond.
De oude heer was opgetogen en riep uit
„Als er slechts meer van die goede men
schen in de wereld waren, Johnny 1 Ik ga ter
stond naar hen toe. Als ik in Londen woonde
sloot ik mjj bjj hen aan."
Ik moest lachen bjj het denkbeeld van hem
te zien rondgaan met een zakje met geld om
huis aan huis aalmoezen uit te reiken.
Na het adres opgeteekend te hebben, begaven wjj
ons op weg. Er waren dien morgen slechts twee
boeren aanwezigeen man die er uitzag als een
zoo min dr Kuyper als Domela Nieuwenhuis
begrjjpt" en gewoon is op de „socialen" te schel
den. Maar van toen at ook, zjjn blijkbaar niet
de, maar velen der sociaal-democraten, die het
geduld van hun leider niet oefenen, maar, inge
volge diens wenken en woorden, vol zjjn van haat
en wraak tegen al wat overheid en politie heet,
als opstokers der menigte en leiders der beweging
opgetreden, hetzij omdat zjj, tengevolge van hun
domheid en waanzin, meenden dat de groote dag,
door den meester al zoolang en zoo dikwjjls in
het verschiet gesteld, reeds was aangebroken of
dat deze gelegenheid dat aanbreken zou bespoe
digen, hetzjj omdat zij een gelegenheid als deze
te gunstig vonden, om door anderen de politie te
laten afkloppen, dan dat zjj hem ongebruikt zou
den laten voorbijgaan.
Hoe het zjjn moge, de daadwerkelijke invloed
van sociaal-democraten is in alles merkbaar. De
oude Jordaanbevolking wist nooit van roode en
zwarte vlaggen, zjj kent daar de beteekenis nu
nog niet eens van en nog minder dacht zij aan
barricades, zelf» dacht zjj nooit aan vuurwapenen
en straatsteenen, hoogstens bezigden enkelen van
de kwaadwilligsten onder hen die projectielen om
glasruiten te verbrjjzelen. Als het volk redenen
tot ontevredenheid meende te hebben, trok het
de buurten uit, zingende, hoogstens met ketel
muziek, langs de voornaamste grachten naar het
huis van den burgemeester, wien het, in zijn
wel te verklaren onkunde omtrent de tot stand-
koming van wetten en verordeningen, de schuld
toerekende en bjj wien het op herstel van grieven
aandrong. Hoe geheel anders was dit thanB, en,
wjj wjjzen er nadrukkelijk op, hoe weinig was
ernstig verzet de bedoeling van het volk, hetgeen
hieruit bljjkt, dat na den bewusten Maandag
avond alles zoo goed als volkomen rustig is
gebleven.
De Standaard schrjjft een eerste artikel over
Orde geen onderdrukkingen begint met de
treffende redeneering
„Geen anti-revolutionnair is er, die niet met al
zjjne kracht eiken opstand tegen het gezag zal
veroordeelen, zoolang althans de vertegenwoor
digers van dat gezag, dat zjjn de machthebbers
der wereld, hem of anderen niet dwingen te han
delen tegen Gods wil,"
Ziedaar een verklaring die tevens een achter
deur opent voor allerlei afwjjkingen.
Verder schrijft de redactie, en daarom wjjzen
wij er op, naar aanleiding van hetgeen er in
Amsterdam voorviel:
»Is het ons onmogeljjk om, ondanks deze afkeu
ring en veroordeeling van het gebeurde, zóo op
de arme misleiden af te gaan en te schimpen al»
de groote liberale bladen" plegen te doen wjj
zonderen altjjd enkele, zooals de Amsterdammer,
uit, geen woorden zjjn voldoende, om onze
minachting uit te drukken voor die bladen, die,
zooals b. v. het Handelsblad, zjjn satelliet de Mid-
delburgsche Ct en vele anderen, niet ophouden,
hunne lezers op te ruien tegen dat deel der natie,
dat ten allen tjjde geleerd en getoond heeft eer
klerk, want hjj had boeken en papieren voor zich
en een mager heertje met een bril op.
Mjjnheer Todlethey schudde hem de hand en
begon terstond uit te wjjden over al de weldaden,
die deze bond zou verspreiden.
„Ja" zei de man met de bril, op een afge
meten koelen toon, die sterk afstak bjj de opge
wondenheid van den ouden heer, »ja mijnheer,
wjj willen iets op touw zetten dat nog nooit be
proefd i». Door onze bemoeiingen zullen er drie
vierden van de klachten over gebrek en honger
lijden weggenomen worden."
»Dat wil zeggen gjj zult er in voorzien 1
Gjj barmhartige Samaritanen!"
„Zeker indien de ontvangenden verdie
nen geholpen te worden. Maar die het niet ver
dienen, bedriegers, nietsdoeners en al dat volk
krjjgt straf in plaats van bjjstand, als wjj er
iets aan kunnen doen."
„Heel goed ook 1 Laat ik u nog eens de
hand drukken, mjjnheer. En wjjdt gjj u eiken
dag aan dit goede werk. Gaat gjj huis aan huis
„Eenigen onzer gaan dageljjks uitwjj geven
er onzen tijd aan."
„En uw geld natuurljjk ook 1" riep de oude
heer uit. „Luister Johnny; ik hoop dat gjj er
een voorbeeld aan zult nemen, mjjn jongen 1 Hun
tjjd en hun geld 1"
De magere heer kuchte en zei„wjj kunnen
natuurljjk niet* alles zelf doen; sommigen van
ons kunnen wat geld betreft niets doen. Onze
werkkring js zeer groot; er is veel noodig en
bied te hebben voor de van God gestelde machten,
ook als die machten onrecht pleegden te zjjnen
nadeele."
Nu is de sympathie van het anti-revolutionnair
orgaan voor de Amsterdammer zeer goed te be
grijpen maar het had toch beter gedaan over
deze teere zaak te zwjjgen. De heeren Hovy c. s.
mochten daarmee eens niet gediend wezen.
Naar aanleiding van het overige, waarbjj ook
ons blad is betrokken, zjjn wjj zoo vrjj om de
Standaard de volgende vragen te doen
Welke liberale bladen hebben op de arme mis
leiden geschimpt en afgegeven Alle waren, dunkt
ons, juist eenstemmig in hunne betuiging
van medelijden met die personen.
Welke bewijzen weet de redaetie van het anti-
revolutionnair orgaan aan te voeren dat ons blad
een satelliet is van het HandelsbladWjj stellen
te veel prijs op onze zelfstandigheid, en onze on-
afhankeljjkheid van het Amsterdamsche orgaan,
waarmee wjj volstrekt niet altjjd syinpathiseeren#
om zulke verzekeringen ons te laten aanleunen.
Hoe noemt die redactie nu het verzet van dr
Kuyper en de zjjnen tegen de synode, ook een
door God gestelde macht?
Nu weten wjj wel dat het blad zich achter
allerlei drogredenen zal verbergen, niet het minst
ten opzichte van de laatste vraag, en 0. a. beweren
zal dat die synode „dwingt te handelen tegen
Gods recht." Maar zulk redeneeren baat niet,
want jaren lang, voor dat dr Kuyper het noodig
vond de kerk in rep en roer te brengen, en zelfs
nu nog wordt door mannen als jhr Beelaerts, die
toch wel genoemd mag worden, de synode als
een gestelde macht erkend.
Laat de Standaard nu rondweg en eerljjk
christelijk willen wjj niet zeggen, want daarom
trent heeft de redactie van dat orgaan zulk eigen
aardige begrippen dat wjj het tot een eer rekenen
door haar onchristfeljjk te worden genoemd,
antwoorden op onze vragen.
Wy zullen dan kunnen nagaan of zjj, toen zjj
het bovenstaande schreef, met opzet lasterde dan
wel schrikbarend overdreef.
Het gerucht door onzen Haagschen brief schrjj-
ver, in zjjn jongste opstel meegedeeld, dat Damas
zjjne medewerking aan het Vad. zou onttrekken»
is bewaarheid.
Damas, die thans zjjn waren naam noemt
hjj heet, wat als 'tware een publiek geheim was,
Frederik van Hogendorp, neemt in het nommer
van Maandag afscheid van zjjne lezers.
In zjjn voorlaatste Omtrekken had de geestige
schrjj ver zjjn leedwezen betuigd dat het Haagsche
hof vrjjheid had kunnen vinden om de beslissing
over de rechtszaak Domela Nieuwenhuis voos
onbepaalden tjjd uit te «tellen. Hjj riep toen hen,
die hem gewezen hadden op de wenscheljjkheid
om het recht van verdediging in geen geval te
beperken, in gemoede toe „Sedert wanneer regeert
men een land met phrases?" Daartegen kwam
de redactie van het Vad. op.
Naar aanleiding nu van het te dien opzichte
voorgevallene schrjjft Damas thans:
wjj zjjn afhankeljjk van de algemeene liefdadig
heid."
»Door inteekingaljjsten zeker
>Natuurljjk."
Mynheer Todletthey döok in zjjn binnenzak,
zeggende: „Johnny, help mjj een» om mjjn porte
feuille te krjjgen."
Toen hjj die had nam hjj er een kassiersbriefje
van honderd gulden uit en legde het op tafel.
>Neem dit aan met mjjn hulde, mjjnheer.
En nu zou ik een zeer ernstig geval onder uwe
aandacht willen brengen. Wilt gjj u daarmede
belasten
„Zeker."
Hjj gaf het adres van mevrouw Mapping op,
gewaagde van haar treurigen ziekeljjken toestand
en gaf te kennen dat het beste middel om haar
te helpen een wekeljjkscbe toelage van een paar
gulden zou zjjn.
„Zult gjj haar vooral bezoeken Anders
sterft zjj van honger."
»Wees gerust; het is onze roeping om dat
te doen. Vaarwel mynheer 1'
„Johnny," zei de oude heer zoodra wjj op
straat waren, „het is verkwikkelijk om van zooveel
zelfverloochening te hooren. Die menscben moeten
regelrecht in den hemel komen."
Pas op, mynheer 1 Zie waar gjj loopt 1"
Wordt vervolgd