W 172,
129® Jaargang.
1886J
Zaterdag
24 Juli,
Middelburg 23 Juli.
Onderwijs.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 3.50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels ƒ1.50
iedere regel meer 0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Tegen de paragraaf in bet adres ra» antwoord
MIDDELBGRGSCHE C0LRA1MT.
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. tan der Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te TholenW. A. van Nieüwenhuhzen, te Terneuzen: A.van der Peul Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Dadbe Cie., John F. Jones, opvolger
De burgemeester van Middelburg, gezien de
circulaire van den commissaris des konings in
Zeeland van 22 Juli 1886 A n° 538, late afdeeling,
maakt bekend dat de verbodsbepalingen tegen
het vangen, dooden en vervoeren van de bonte
kraai, de roek, de kauw, kerkkauw, torenkauw,
torenka, de huismusch, de ringmusch, boom-,
berg- of veldmuschvoor zooveel betreft de
eilanden Walcheren, Noord- en Zuid-Beveland,
worden opgeheven, en zulks van 26 dezer tot en
met 31 Maart 1887.
Terwjjl, volgens art. 5 der wet van 25 Mei 1880
(Staatsblad n° 89) tot bescherming van diersoor
ten, nuttig voor landbouw of houtteelt, het tot
dusver slechts was vrijgelaten de genoemde vogels,
evenals al de overige beschermde dieren te vangen
of te dooden wanneer zij zich bevinden hetzjj op,
aan of in eene woning of op het daarbij behoo-
rende afgesloten erf, hetzjj in tuinen, fruitboom
gaarden of kweekerjjen, zal van 26 dezer tot
en met 31 Maart 1887 het vangen of dooden van
de bovengenoemde vogels overal, ook op het veld,
zijn vrijgelaten, daar die vogels gedurende dezen
termgn in dit opzicht niet meer als beschermd
zijn aan te merken.
De bepalingen der wet van 13 Juni 1857
(Staatsblad n° 87) tot regeling der jacht en vis-
scherij bljjven evenwel ten volle van kracht.
Daar art. 20, 2e alin. dier wet straf bedreigt tegen
hem die, zonder daartoe bevoegd te zgn, zich met
geladen schietgeweer in het veld bevindt, wordt
er met nadruk de aandacht op gevestigd, dat het
dooden der genoemde diersoorten in het veld door
middel van schietgeweer alleen mag geschieden
door hen, die, hetzjj in open jachttijd krachtens
eene groote jachtakte, hetzjj krachtens eene bui
tengewone machtiging, bedoeld in art. 26 van
genoemde wet, bevoegd zjjn zich met geladen
schietgeweer in het veld te bevinden.
De ingezetenen van Walcheren, Noord- en Zuid-
Be veland, aan wie, krachtens art. 26 der wet tot
regeling der jacht en visscherjj, eene buitengewone
machtiging is uitgereikt tot het schieten van
schadeljjk gedierte of schadeljjk gevogelte in het
algemeen, zullen daarvan, gedurende den tjjd dat
die machtiging geldig is, mits niet langer dan
den 31 Maart 1887, gebruik kunnen maken tot
het dooden ook van de vogels, ten aanzien van
welke de verbodsbepalingen der wet tot bescher
ming van nuttige diersoorten thans gedeeltelik
worden opgeheven.
Zjj, die geene buitengewone machtiging bezitten,
evenals zjj die slechts gemachtigd zjjn tot het
dooden met schietgeweer van bepaald aangewezen
eehadeljjke dieren, zullen, zoo daaraan behoefte
bestaat, op de gewone wjjze, door tusschenkomst
van den burgemeester hunner woonplaatseene
machtiging kunnen aanvragen tot het schieten
van de vogels, vermeld in art. 2 van het konink-
besluit van 25 Augustus 1880 (Staatsblad n° 164)
onder n° 2, 3, 4, 9 en 10.
Middelburg, 23 Juli 1886.
De burgemeester voornoemd,
F. ERMERINS, l. b.
Twee belangrjjke punten uit het debat, gisteren
in de Tweede kamer gevoerd, verdienen de aan
dacht.
Eerstens de verzekering van den minister van
binnenlondsche zaken dat hjj, in zake het kies
recht, wil meegaan met de liberalen mits zjj hem
maar niet naar het algemeen stemrecht brengen.
Daarvan wil hjj niets weten.
Eene flinke uitbreiding bij de grondwet; vrjjheid
aan den gewonen wetgever om eene regeling
omtrent dat punt te maken, dat alles droeg ook
's ministers goedkeuring weg; en daarom kon hg
best samengaan met de meerderheid in de kamer.
Vandaag zal omtrent het hoever hg gaan wil,
misschien meer licht verspreid worden. Duidelgk
was de premier daaromtrent niet.
Belangrgker was de bespreking der Indische
zaken.
Uit de door ons uit andere bladen overgenomen
beschouwingen kent men de grieven, die men
heeft in verband met den toestand in Atjeb, de
slechte voeding der soldaten en de houding welke
de regeering aanneemt tegenover dit alles en ook
tegenover de beri-beri, eene ziekte die zoovele
offers eischt.
Al die grieven werden gisteren in de kamer
uitgesproken en waar wg die reeds vroeger onder
de oogen onzer lezers brachten is herhaling ervan
nu overbodig maar wel eischt de billgkheid dat
wg ook den minister van koloniën aan het woord
laten.
Wat deze sprak komt volgens het Vad. hierop
neer:
Hjj. verheugde zich in de gelegenheid die hem
geboden werd om inlichting te geven.
betreffende Indië had de regeering geenerlei be
zwaar; ze is volkomen juist; er zgn scbaduwzg-
den; er zgn aangelegenbeden die bgzondere zorg
vereischenen zgn berichten die bezorgdheid
wekken; er zgn moeielgkheden, die echter niet
zgn weg te redeneeren.
Van 't Indisch leger zgn zware diensten, te
zware soms, geëischt en het doet den min. leed
dat 't leger, dat met zooveel moed en toewgding
zgn taak heeft vervuld en nog volbrengt, weder
door ziekte wordt geteisterd. Het leger had rust
noodig om zich te herstellen en verbeteringen aan
te brengen. Daarom is overgegaan tot de con
centratie in Atjeh, waardoor minder aanvulling,
minder dienst noodig scheen. Dit doel zal ver-
moedelgk worden bereikt; inmiddels kwam de
gevreesde ziekte op en 't was moeielgk om steeds
de noodige aanvulling te vinden maar men heeft
het toch kunnen doen en de berichten, alsof er
geen 100 man voor Deli waren, waren onjuist.
Er waren drie volledige bataljons beschikbaar
voor uitzending en alleen tot aanvulling van die
bataljons liet men wel eens troepen van Samarang
of Soerabaja komen. Men kon nu nog meer doen
dan vroeger, al erkent de min. dat 't wenschelgk
ware om nog meerdere troepen beschikbaar te
hebben.
Wat heeft de reg. gedaan en wat zal zg doen
om de invallen ter Oostkust van Sumatra te
voorkomen? Alles wat zg kon en kan doen.
Het is een ellendige zaak, waaraan de kop moet
worden ingedrukt. Daaraan moet alles worden
gedaan; ook de Indische reg.is daarvan overtuigd.
De gouv.-gen. heeft zelf aangedrongen op krach
tig optreden, niet tgdelgk, maar ook voor de
toekomst. Een uitbreiding der legerformatie werd
voorgesteld en toegestaan. Nu moeten de ver
sterkingen er eerst zgn daaraan wanhoopt men
niet, de werving heeft in den laatsten tgd beter
resultaten opgeleverd en als er meer noodig is
dan men in Indië heeft, dan is daarover van ge
dachten gewisseld en heeft men deswege buiten
gewone maatregelen beraamd.
Yoor de oefening van 't leger wordt het mo-
gelgke gedaan en er zal meer gedaan worden
zoodra de omstandigheden het toelaten.
Van de noodzakelgkheid eener behoorlgke
voeding van 't leger is iedereen overtuigd en de
Reg. in Indië heeft nooit afgewezen als er iets
meer werd gevraagd. In 1885 is 't vroeger vast
gesteld schaffingstarief voor inlanders vervangen
naar de adviezen van «Ie commandeerende officieren
en voor de Europeesche soldaten is 't ook gewg-
zigd naar de werkelgke ^behoeften. De kwestie
der voeding is moeilgk, als men rekening wil
houden met den smaak der soldaten. Zoowel de
commandeerende officieren als de geneeskundige
dienst achten de tegenwoordige voeding goed.
Het zou inderdaad ook een schande zgn als de
soldaat in Indië niet behoorlgk werd gevoed.
De Reg. mag echter in deze alleen op de advie
zen der autoriteiten afgaan.
De beri-beri is een oude kennis in Indië. Daar
omtrent bestaat een uitgebreide lectuur. Telkens
dacht men de oorzaak der ziekte te hebben
gevonden, maar helaas, 't is niet zoo. Betere
voeding is geen voorbehoedmiddel; men zocht de
oorzaak in wormen, in 't gebruik van gedroogde
visch, in moerasdampen, in het bedompte verblgf
in kazernes en hospitalen, in te veel ventilatie
de proeven, daarop gegrond, mislukten alle. Af
sluiting van lucht is nog het best gebleken.
Daarmee zet men de proeven nog voort, vooral
nu de ziekte zich meer algemeen openbaart, ook
daar waar ze vroeger nooit verscheen. Ook hier
te lande zgn waarnemingen gedaan bg repatri-
ëerende lgdershet is gebleken dat snelle evacu
atie, ook op kleinen afstand, dikwerf den loop
der ziekte stuit; een ander versohgnsel is dat een
lgder soms geneest als men hem aan zgn lot
overlaat en aan armoede ten prooi geeft. In elk
geval alle middelen worden beproefd. De
laatste betichten luiden gunstiger. In sommige
plaatsen is de ziekte belangrgk verminderd. Als
de ziekte geweken is zal een betere toestand voor
't Indisch leger komen, maar inmiddels behoeft
men zich niet ongerust te maken.
De gen. Demmeny, kommandant van Atjeh, is
over den staat van zaken tevreden en hg heeft
al die vrgheid van handelen die noodig is.
Ten aanzien van het gebeurde op Tjampea kan
de min. nog niet in bgzonderheden treden, omdat
hg alle stukken nog niet heelt. Een belangrgk
punt in deze is de verhouding tusschen den oud
assistent-resident van Buitenzorg en den landheer
van Tjomas en juist daarover mist de min. de
stukken nog.
Intusschen is uit 'tvoorloopig onderzoek geble
ken, dat bjjua al de ge-wonden en dooden op
Tjampea opgezetenen waren van Tjomas. Het
onderzoek zal de waarheid aan 't licht moeten
breDgentegen partgdigheid zal de min. zich
wachten, door de zaak van meer dan een zgde te
onderzoeken. Van een heiligen oorlog was geen
zweem, maar een zeker fanatisme komt er steeds
bg oorzaak was 't echter niet.
Om tegemoet te komen aan de vele klachten
over de schade, welke enkele diersoorten, bg de
■wet beschermd, aanrichten, heeft de commissaris
des konings in onze provincie de verbodsbepa
lingen tegen sommige soorten ingetrokken. De
inhoud van dit besluit vindt men in de bekend,
making van den burgemeester van Middelburg
aan het hoofd van ons blad.
Wg vestigen daarop ook de aandacht onzer
lezers buiten die gemeente.
In een ingezonden stuk in de N. Rolt. Crt. ver
klaart de heer Saaymans Vader dat zgne aantg-
gingen niet tegen de candidaten der liberalen
waren gericht, dus ook niet tegen den heer Pompe
van Meerdervoort, dien hg onder andere omstan
digheden gaarne als lid der tweede kamer zou
zien optreden.
Zgn doel was alleen te waarschuwen tegen
de gevaarlgke leer, om, met terzgdestelling van
het Christendom, 's menschen rede als hoogsten
wetgever te erkennen, waarin volgens het beweren
van prof. Cort van der Hinden, in een onlangs
door hem geschreven werk, het verschil zou be
staan tusschen clerieaal en liberaal. Tot meerderen
aandrang van deze waarschuwing wees hg op de
duizenden slachtoffers, die tengevolge dezer leer
tgdens de Fransehe revolutie door beulshanden
het leven hebben verloren.
Juist in die samenvoeging school het beleedi-
gende van zgne aantggingen.
In de gisteren avond gehouden vergadering
van het departement Goes der Maatschappij tot Nut
van ,t Algemeen zgn als bestuursleden herkozen de
heeren M. C. J. de Visser en J. P. S. Jonquiêre.
Tot lid van het hoofdbestuur werd gekozen de
heer dr. J. Zaayer te Leeuwarden.
Aan jhr. mr. M. J. Schuurbeque Boege is, op
zgn verzoek, met ingang van 1 Augustus e. k.,
eervol ontslag verleend uit zgne betrekking van
president der arr.-rechtbank te Zierikzee, met
dankbetuiging voor de door hem in rechterlgke
betrekkingen bewezen diensten.
De kiesvereeniging Recht voor Allen te Yerseke
heelt gisterenavond tot candidaten voor het lid
maatschap van den raad gesteld de heeren J.
Sinke Joosz. en W. van Oeveren jf.
De verkiezing zal volgende week Vrgdag plaats
hebben.
Tot leden van den raad van Overslag zgn
herkozen de heeren Dom. de Munck en Aloys,
Borm, terwgl in plaats van den heer Franc, Apers
gekozen is de heer Henr. van Bambost.
Door eene verkeerde opgaaf meldden wg giste
ren dat er te Zuiddorpe eene herstemming voor
lid van den raad ^ou moeten plaats hebben. Dat
is niet zoo. De heer J. Bugsse is gekozen.
Door den minister van financiën is bepaald:
a. dat in 1886 kunnen worden aangesteld
zestien surnumerairs der directe belastingen, in
voerrechten en accgnzen;
b. dat in November van dit jaar, op nader te
bepalen plaats en tgd, zal worden afgenomen het
vergelgkend examen;
c. dat tevens gelegenheid zal worden gegeven
tot het afleggen van het examen voor de betrek
king van aspirant-verificateur
d. dat de verzoekschriften om tot die examens
te worden toegelaten, vóór of uiterlgk op 1 Sep
tember 1886 bg het Departement van Financien
moeten zgn ingekomen;
edat zg, die verlangen voor beide betrekkin
gen in aanmerking te komen, hiervan in hun
verzoekschrift uitdrukkelgkmelding moeten maken,
met opgave in welke zg bg voorkeur plaatsing
zouden wenschen.
Nadere inlichtingen omtrent de betrekking van
aspirant-verificateur en de daaraan verbonden be
looning en vooruitzichten, zgn te bekomen bg de
controleurs der directe belastingen, invoerrechten
en accgnzen,
Voor nadere inlichtingen verwgzen wg naar
de St. Ct.
Tot gouverneur der kon. milit. academie is
benoemd de kolonel J. N. A. baron Taets van
Amerongen, van den generalen staf, die in ver
band daarmede wordt teruggeplaatst bg het wapen
der infanterie,
Omtrent de op te richten militaire school ta
Haarlem, met het doel om jongelieden voor den
officiersrang bg de infanterie hier te lande op ta
leiden en op die wgze te voorzien in het steeds
toenemend incompleet aan officieren bg dat wapen,
waartoe de bestaande inrichtingen van militair
onderwgs onvoldoende blgken te zgn, meldt men
de volgende bgzonderheden De cursus aan die
inrichting zal 2 jaren duren, doch alvorens tot
de lessen ervan te worden toegelaten, moeten de
leerlingen gedurende éen jaar een voorbereidende
practische cursus bg het te Haarlem garnizoen
houdend onderdeel van het 4° reg. infanterie door-
loopen. Die voorbereidende practische cursus is
toegankelgk voor hen, die in het bezit zgn van
de getuigschriften of van het diploma, welke in
1885 of 1886, na goed afgelegd eindexamen der
H. B. scholen en gymnasia of van de zg. examens
A. en B. der Polytechnische school worden uit
gereikt; met dien verstande evenwel, dat een
vergelgkend examen zal worden gehouden, indien
het aantal aspiranten het getal van 20 openge
vallen plaatsen overtreft.
Dit examen loopt over de moderne talen, de
geschiedenis, de aardrgkskunde en de wiskunde,
waarbg van alle examinandi de kennis zal worden
gevorderd, die wordt vereischt om het getuigschrift
der gymnasia voor de faculteit der godgeleerdheid,
rechtsgeleerdheid of letteren en wgsbegeerte te
bekomen.
Ten aanzien van soldg, kleeding, voeding, huis
vesting enz. zullen de volontairs, dadelgk na hun
in dienst treden, worden behandeld op den voet
van hun kameraden bg den artillerie-cursus en
dus ontvangenaan soldg 0.75, zoolang zg geen
graad sbekleeden, en 0.80 en 0.92, opvolgend
in den graad van korporaal en sergeant, welke
graden resp. na 4 en na 10 maanden kunnen
verkregen worden, als toelage roor kleeding en
reparatie per dag 1.18, en voor aanschaffing
van boeken enz., bg plaatsing aan de militaire
school en bg overgang in het 2e studiejaar, telkens
f 20.
In hetzelfde nummer der Staats-covrant werden
voor den zooeven genoemden artillerie-cursus,
evenals in 1884 en 1885, 17 plaatsen opengesteld.
Zooals bekend is kunnen aan deze inrichting
alleen dezulken worden toegelaten die, behalve
dat zg in het bezit moeten zgn van het getuig
schrift of het diploma als boven, hetwelk in 1885
of 1886 is uitgereikt, ook het bewgs kunnen
overleggen van in de wiskundige vakken, waarvan
de kennis bg eerstgemeld examen wordt gevor
derd, te hebben voldaan.
De aanvraag om toelating met de daarvoor
gevorderde bescheiden moeten vóór 10 Aug. bjj
het departement van oorlog zgn ontvangen.
De St. Ct. bevat een kon. besluit, tot toepassing
der wet van 26 April 1884 (Stbl. no. 80), aangevuld
bg de wet van 20 Juli 1884 (Stbl. no. 164), tot
vaststelling van buitengewone maatregelen tot
afwending van eenige besmettelg ke ziekten en tot
wering harer uitbreiding en gevolgen.
De Belgische minister van oorlog, indachtig dat
vele soldaten, die tot herstel van gezondheid met
verlof moeten gezonden worden, te huis niet die
voeding en verpleging vinden, die zg behoeven
voor hun herstel, heeft besloten in het kamp van
Beverloo een militair herstellingsoord op te richten.
Naar wg vernemen zal ook aoortgelgke maatregel
in Nederland worden toegepast, en zgn reeds de
chefs der militaire hospitalen aangeschreven rap
port uit te brengen of er onder de verpleegde
militairen ook voorkomen, die dergelgk verblgf
behoeven, in welk geval zg naar de ambulance
in Millingen zullen opgezonden worden.
(N. R. Crt).
De gemeenteraad van Veere heeft inet alge-
meene stemmen het besluit genomen, om de open
bare lagere school te veranderen in eene school
voor meer uitgebreid lager onderwgs. Er zal nu
eene oproeping voor hoofd dier school plaats hebben
met akte voor Fransch en wiskunde. (N. R. Crt.)
Tot hoofd der school te Koewacht is benoemd
de heer Geerrards, onderwgzer te Hontenisse.
De Amsterdamsehe gemeenteraad heeft zich
vereenigd met het vroeger meegedeelde voorstel
van burg. en weth. omtrent het kosteloos toelaten
op de gemeente-universiteit van degenen, aaa
wie eene gemeentebeurs wordt toegekend, en van
de leerlingen (mannelgke) die, wegens uitmuntenden
aanleg, kosteloos van het onderwgs der H. B.
school met 5 j. c. of het stedelgk gymnasium
gebruik wakende, voldoend eind-examen hebben
