BUITENLAND.
Ingezonden stukken.
Wereldtaal—Wereldmuziek.
Hoofdplaatsche toestanden.
Onder verwyziag naar de reeds enkelen malen
in ons blad, en ook in dat nommer voorkomende
advertentie, vestigen wjj de aandacht onzer lezers
op eene nieuwe uitvinding van waterfilters.
De Maignen's filters, die eerst onlangs in Neder
land werden ingevoerd, verwjjderen uit het water
niet alleen alle organische en anorganische stoffen
maar ook die stoffen, welke de ziekten te weeg
brengen: de bacteriën. Zij hebben daarenboven
nog de eigenschap dat zij geheel uit elkaar kunnen
worden genomen en gemakkeljjk door den gebrui
ker worden schoongemaakt, zoodat men nimmer
behoeft te vreezen dat de filter het water niet
goed zuivert. In den oorlog van Engeland in
Soudan waren alle hospitalen en kampen van deze
filters voorzien, terwjjl zjj thans ook geregeld
worden aangekocht door de gouvernementen van
Engeland, Rusland, Italië, Spanje en Brazilië.
Woensdag is te Yaassen een kapitale boerderij
door den bliksem getroffenhui sen schuur brand
den geheel af. Onder Utrecht werd een man,
die aan het gras maaien was en voor de bui zich
had verscholen, door het hemelvuur doodgeslagen.
La grammaire de VolapükLa langue univer-
selle I Met de eigenaardige cadans in den toon, die
den Parjjschen straatcolporteur kenteekent, hoort
men dageljjks op de boulevards te Parjjs met deze
woorden Schleyers product aankondigen. Tege
lijkertijd wordt den voorbijganger een dun groen
boekje voor oogen gehouden, waaruit hp voor den
geringen prjjs van éen franc de toekomstige
wereldtaal kan leeren. Welk een dwaasheid van
dezen Zwitser om te veronderstellen, dat hij geheel
alleen een werk tot stand zal brengen, waartoe
eeuiwen en eeuwen noodig waren en welks geheim
zinnige ontwikkeling nog grootendeels, hoe ook de
taalstudie vorderingen maakt, een gesloten boek
voor de geleerden isGeestig vergeleek daarom
een Eransehman Schleyers naïveteit met die van
het kleine meisje, dat hem eenmaal vroeg„Com
ment fa se fait, la peau en dat geloofde bjj Bon
Marclié even goed la peau te kunnen koopen als
de hemden, die men er over heen trekt.
Neen, men maakt geen taal, zooals de bakker
zjjn brood bakt, de schoenmaker ons zjjn schoen
aanpast, de kleermaker ons een rok aanmeet 1
Schleyers taal is een onding, zij geljjkt evenveel
op een volkstaal als de poppen van papier machéi
door de schilders als modellen gebruikt, op levende
mannen en vrouwen gelijken. De echte taal
niet het woordenmengsel van Schleyer of eea
«nder kunsttaalmaker —bezit ziel, leven,kracht,
geest.
Wie voornemens mocht zjjn immer zjjn tjjd
aan het Volapük te verspillen, leze te voren
Herders opstel Ueber den Ursprung der Sprache
Ware het Volapük Shakespeare's of Goethe's taal
geweest, wjj bezaten geen Hamlet of Faust. En
zeker zou L. v. Deyssel nimmer zich door het
Volapük tot een ontboezeming opgewekt gevoelen
als zjjn dithyrambische brochure: Over litteratuur
bevat. Het Volapük zal zjjn wensch onvervuld
laten
„Indien gjj my behagen wilt, span dan een
regenboog van taal boven mjjn hoofd, waarin ik
roode gramschap zie toorneD, blauwe bljjdschap
jubelen en lachen gele spotternjj".
Maar eigenljjk wilden wjj niet over het Volapük
of eenige andere universeele spreek- of achrjjftaal
spreken, wij wilden verhalen van een universeele
muziektaal, die te Parjjs ter gelegenheid van het
Pinksterfeest het feest der wereldtalen bjj
uitnemendheid haar wederopstanding heeft
gevierd en welke gedurende vier jaren beoefend
wordt aan het oude lyceum Bonaparte, tegen
woordig bekend onder den naam van lyceum
Condorcet.
Die internationale taal,gevormd met deletter-
grepen der zeven muzieknoten, is in 1817 door
M. Fraipjois Sudre, professor aan de school te
Sorèze (Tarn) uitgevonden.
De pers van dien tjjd maakte met veel ophef
melding van die uitvindingVlnstitut de France
prees haar herhaaldelijk in 1827, 1888, 1839 en
1856, en de academiën van Metz, Ronaan en
Bordeaux kenden den ontwerper hunne hoogste
belooningen toe. Framjois Sudre stierf in 1863, en
de inwoners van Albi, zjjne geboorteplaats, richtten
een standbeeld voor hem op. In 1866, naar aan
leiding van een rapport eener speciale commissie,
stichtte M. Duruy, toen minister van openbaar
onderwjjs, een leerstoel voor de Langue musicale
universelle, die hjj ter beschikking stelde van
mevrouw de weduwe Josephine Sudre.
Ziehier op welke gronden de theorie dezer taal
berust: „Er was behoefte aan eene algemeene
taal om een algemeen gevoelen uit te drukken.
God schiep de muziek." »De talen verdeelen de
wereld: de muziek is dezelfde over de geheele
aarde. Evenwel is het niet noodig muziek te
kennenhet is genoeg te wetendo, re, mi, fa,
sol, la, si.
In ééne enkele conference in de mairie van het
14e arrondissement gegeven, heeft prof. Boleslas
Gajewski de geheele spraakkunst kannen uit
leggen. De werkwoorden bljjven altyd in de
onbepaalde wjjs; de gedachte alleen wordt uit
gedrukt en niet de nauwkeurige wijzigingen. Die
wijzigingen worden zoo goed mogeljjk bepaald
door fa, si, die een aagmentatief en een superlatief
en door si fa die een diminutief uitdrukken. Het
vrouwelijk geslacht wordt aaugeduid door de
laatste letter van het woord te verdubbelen.
Voorbeeld: Domifado beteekent man; Domifadoo
vrouw.
De muzikale taal duldt verder geen synoniemen;
lamidoré beteekent tegeljjk: vermeerderen, ver-
grooten, uitbreiden, toevoeren, bjjvoegen enz.
Vreemd is het bovendien dat het tegenoverge
stelde van het woord ook het tegenovergestelde
der gedachte uitdrukt. Bjjv. rédomila, het tegen
overgestelde zjjnde van lamidoré, zal beteekenen:
verminderen, verkleinen enz. God, de schepper,
de almachtige enz. heet domisolde duivel, satan,
de demon enz. solmido.
Dat is dan de zonderlinge taal, die gedurende
drie maanden iederen Maandag in de mairie van
het 14io arrondissement zal onderwezen worden.
Zjj heeft dubbel aanspraak op haar naam van
universeele taal, daar zjj door blinden en doof
stommen kan geleerd worden, ze strekken hunne
hand slechts wjjd uit en men speelt de noten op
hunne vingers als op eene piano. Francis Sudre
heeft zjjne leerlingen zoozeer aan zich verplicht
dat zjj uit dankbaarheid tot eene cantate geïnspi
reerd werden, waarvan hier een couplet met het
refrain volgt:
Saluons une ère nouvelle,
Franyais, Espagnols, Iroquois....
Voiei la langue universelle:
C'est le tombeau de tous les rois.
Hef rain
S'il est une oeuvre fraternslle
Qui sur les peuples rayonna,
C'ett bien la langue universelle
Que Franyois Sudre nous donna.
Geachte Redactie!
Hoewel ik zeer goed er mede bekend ben, dat
de redactie eener courant niet aansprakelijk mag
gesteld worden voor den inhoud van berichten,
zoo neem ik toch de vryheid de aandacht uwer
lezers een oogenblik te vragen voor de berichten,
die in het Weekblad voor Z. V. W. D. uit onze
gemeente ontvangen worden, en die in den regel
een repliek bevatten, op de Hoofdplaatsche cor-
respondentiën in uw blad, dat waarschjjnljjk, om
gegronde redenen, voor repliek der ultramontanen
geene plaatsruimte wil afstaan.
Tegen zulk eene bewering moeten wij opkomen.
Nooit zullen wij, omdat men in gevoelen verschilt met
Mag ik, van nabjj bekend met of betrokken in
het Hoofdplaatsche geharrewar, als mjjne meening
den lezers der M. C. kenbaar maken, dat noch
uw correspondent in zijne berichten, noch onze
burgemeester en aanhangers zich aan overdrjjving
schuldig makenwaar de vroegere heerschers
aangevallen worden en dat integendeel de schil
dering van immoraliteit op politiek gebied nog
beneden de werkelijkheid bljjft.
In het Weekblad heet het geschetter, als men
de verlaging van 100 tot 50 gulden van eene
naai-onderwyzeres afkeurt. Ik zou den heeren
Cammaert, Weynen enz. willen vragen of bjj hen
het spreekwoord niet meer geldt„Een arbeider
is zjjn loon waardig"?
Hebben zjj wel rekening gehouden met de les
uren overeenkomstig de tafel van werkzaamheden
jn de handwerken? Is die verlaging in overleg
geschied met den onderwijzer, belast met het
toezicht? Immers het tegendeel.
Zou men in omliggende gemeenten niet dwaas
handelen door diezelfde betrekking te salarieeren
met 100 tot 150, waar men by ons zulke
financieele specialiteiten bezit In het algemeen
kunnen de Hoofdplaatsche replieksehrjjvers rede
neeren als kippen zonder kop.
Honderden guldens mist onze gemeente door de
staking van 't boomenvervoer naar onze haven
haarfijn rekenen ze u echter uit, dat de gemeentekas
slechts 29.96 missen moet, alsof het nadeel, «lat
de ingezetenen, o. a. de tolgaarder enz., dragen
moet, niet meetelt.
Intusschen komt het Biervlietsche fanfarenge-
zelschap Zondag a. s. onze gemeente bezoeken.
Verleden jaar is het voor de eerBte maal door die
repliekschryvers loyaal onthaald. We zjjn erg
benieuwd, of ze de kroon op hun werk zullen
zetten door het lidmaatschap te aanvaarden, nu
de burgemeester, hun boeman, als lid bedankt
heeft, naar men zegt, omdat 't Biervlietsche ge
zelschap te veel eer bewees aan hen, die gewoon
waren de muziek, de Harmonie, den rug toe te
keeren, ja ze uit den booze noemden.
Onder dankzegging voor de opname.
Iemand die gaarne de correspondenties
in uw blad leest.
Hoofdplaat, 13 Juli '86.
onze correspondenten of ons, weigeren een weerlegging
op te nemen van hetgeen zij of wij schreven
Alleen wanneer de vorm, waarin men schrijft, niet
gepast is, hebben wij geweigerd zulk een stuk te
plaatsen. Dit kwam tot heden slechts een enkele maal
voor. Maar tevens wanneer de kwestie ons voor het
publiek te nietig voorkwam deden wij haar ondersbands af.
(Red.)
Gedrukt bjj de Gebroeden Abraham* te Middelburg
