1886.
Donderdag
8 Juli.
FEUILLETON.
Don Cesualdo.
Verspreide Berichten,
N° 158.
129* Jaargang'
Middelburg 7 Juli.
Kerknieuws.
Rechtszaken.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 3.50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels f 1.50
iedere regel meer 0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
MIDDELRURGSCHE COURANT.
Agenten te Ylissingen: P. G. de Vey Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: P. van der Peul, te Zierikzee: A. C. de Mooxj, te TholenW. A. van Neeuwenhuijzen, te Terneuzen: A.van der Peul Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Dadbe Cie., John F. Jones, opvolger
Op, naar het heet zeer eenvoudige wijze, wordt
in de Tijd de zooveel besproken bemoeiing van
dr. Schaepman te Goes verklaard.
Het was aan enkelen, ook aan dr. S., bekend,
dat de katholieken te Leiden, vóór het stellen
der candidatuur van mr. Smeele, zich bereid
hadden verklaard om twee anti-revolutionnaire
candidaten te steunen, mits de heer Donner niet
weder werd gesteld. De heer Donner had de
verwachting der katholieken te Leiden teleurgesteld
door zijn houding in zake de gemeente-inrichting
voor de opleiding van Oost-IndiBche ambtenaren.
Toen de anti-revolutionnaire kiesvereeniging de
candidatuur-Donner handhaafde, gingen de katho
lieken over tot het stellen van éen candidaat.
Met de twee katholieke candidaten, te Leiden
en te Goes, dreigden voor twee zetels derreehter-
zjjde gevaar. Immers, men behoefde slechts geen
vreemdeling in Nederland te zjjn, om te weten
dat het steunen bjj herstemming van twee
katholieken, die de plaats van twee anti-revolu-
tionnairen zouden innemen, te veel, meer zelfs
dan te veel zou zjjn voor de kiezers der anti-
revolutionnaire party.
Men wist sinds 1878 wat men in Goes te
wachten had. Te Leiden, men wist het bjjv. uit
gemeenteraadsverkiezingen, kon men op gezonder
opvatting van den toestand bij anti-revolutionnaireu
rekenen. Wilde men nu Leiden redden, dan moest
men te Goes den strijd voor een katholieken can
didaat niet doorzetten. Dat was voor hen, die
de zaken kenden, klaar als de dag.
Deze uitleg is zeker begrijpelijk maar was men
dan in Bergen op Zoom met blindheid geslagen,
toen men den heer Wilkens stelde?
In ieder geval had men ditmaal, ook te Goes,
evenals in Leiden, kunnen beproeven van de
anti-revolutionnairen hulp te verkrijgen vooreen
candidaat; er zouden toch allicht een honderdtal
zijn meegegaan en de meerderheid ware by eerste
stemming misschien den heer Wilkens ten deel
gevallen.
In tegenspraak met hetgeen onze Haagsche
briefschrijver meldde, schrijft de correspondent
van het U. D. uit de residentie.
De gedragslijn voor de liberale party in de
kamer kan by geen mogelijkheid reeds zjjn vast
gesteld, om de eenvoudige reden, dat er geen
overleg kan hebben plaats gehad, zelfs niet tus-
schen enkele van de voornaamste leden der party.
Wanneer de briefschrijver der Midd. Gt by een
dezer leden zyne inlichtingen ingewonnen had,
hy zou op de vraagwat zal er gebeuren een
schouderophalen tot antwoord hebben ontvangen.
Vóórdat de kamers de werkzaamheden aanvan
gen, zal er wel eene vergadering der vrjjzinnige
leden plaats hebben, om de gedragslijn vast te
6.
Een schets door Ouida.
II.
Gesualdo's redeneeringen tegen Generosa waren
echter vergeefsch. Zy had een van die onstui
mige, onverschillige, genotzieke, heftige, zelf
zuchtige karakters, die niets zien dan hun onmid
dellijk voordeel, hun onmiddellijke begeerte.
Toen hy trachtte haar geweten wakker te schud
den door te spreken van het gevaar, waaraan zjj
den man, dien zjj betuigde liet te hebben, bloot
stelde, begon zjj bjjna te lachen en zei op sma-
lenden toon:
„Hij zou al een arme stumper moeten zjjn,
indien elk gevaar om mynentwil hem niet dier
baar ware."
Gesualdo zag haar vlak in de oogen en sprak
„Gjj weet dat deze zaak moet uitloopen op
den dood van den eenen of den anderen. Wilt
gy zeggen dat u dat geheel onverschillig is
»Dat zal mijn schuld toch niet zjjn", zei
Generosa en hy zag in haar de wellustige, ydele
vrouw, die trotsch is op het bloed dat om harent
wil vergoten wordt, evenals de tjjgerin.
Hy bleet langer dan een uur by haar en putte
alle bewysgronden uit, welke zjjn geloof en zjjn
genegenheid hem in den mond legden om deze
weerbarstige en tot zonde geneigde ziel tot inkeer
stellen, maar in geen geval kan daaromtrent iets
worden beslist, alvorens men de plannen en voor
nemens der regeering kent. Daarvan weet men
op dit oogenblik nog niets, ja zelfs weet men
niet eenmaal of hei in hare bedoeling ligt, ter
stond de grondwetsherziening weder aan de orde
te stellen. Het kan wezen, dat zjj de herziening
der kiestabel wenscht te laten vóórgaan.
Toen tjjdens de ministerieele crisis het min.-
Heemskerk, na de weigering van den heer Mackay,
zich op 's konings verlangen bereid verklaard had,
het bewind te blijven voeren, heb ik u medege
deeld, dat het in de bedoeling lag, een nieuw
voorstel tot wjjziging der kiestabel in te dienen,
ten einde het getal leden der Tweede kamer in
overeenstemming te brengen met het cijfer der
bevolking. Schjjnbaar werd mjjne mededeeling
toen gelogenstraft, want dergelyk voorstel bleef
achterwege, en in de plaats daarvan kwam het
besluit tot ontbinding. Evenwel is het een feit,
dat een ontwerp tot wjjziging der kiestabel des
tijds in onderzoek was. In de plannen schjjnt
echter ter elfder ure eene verandering te zjjn
gekomen, in dier voege dat de ontbinding vóór
ging en de herziening der kiestabel voorloopig
achterwege bleef. Of echter laatstgenoemde maat
regel voor goed opgegeven werd, mag betwjjfeld
worden.
De troonrede zal hoogst waarsehjjnljjk wel eenig
licht verspreiden aangaande de inzichten en plan
nen der regeering, maar in elk geval kan er van
opeisehen of niet opeischen der teugels van het
gezag door de liberale party op die oogenblik nog
geen sprake zjjn. Vóór alles zal dan toch wel
moeten bljjken, of en in hoeverre vrede kan ge
houden worden met het regeeringsbeleid van het
kabinet.
Het beroep van het waterschap Groot en Klein
Ferdinandus tegen de besluiten van ged. staten
tot vaststelling van de liggers der wegen in de
gemeenten Koewacht en Sint Jansteen is door den
koning ongegrond verklaard. De weg over den
djjk van het waterschap bljjft dus als grintweg
in beide liggers behouden met aanwjjzing van het
waterschap als onderhoudsplichtige.
De raad der gemeente Goes zal a. s. Vrjjdag,
des namiddags te 2 uren, eene openbare vergade
ring houden tot het behandelen van het verzoek
van den heer dr. L. W. Th. Wigman, leeraar, om
eervol ontslaghet voorstel van burg. en weth.
omtrent eene toelage aan den agent van politie
H. Hengstmangers by eervol ontslag; de rekening
over 1885 en de begrooting voor 1887 van de
kosten der openbare gezondheids-commissie en der
dienstdoende schutterijvan het suppletoir kohier
der belasting op de honden, en het voorstel van
B. en W. omtrent de exploitatie der gasfabriek,
met rapport der fin. commissie.
Verder zal een lid der commissie van toezicht
op het M. O. worden benoemd.
Z. M. zal nu weêr niet in persoon de staten-
generaal openen.
te brengendoch hjj wist dat zyne woorden op
haar oor vielen als water op een harden steen.
Zy was hem in zekeren zin dankbaar als haar
vriend, in zekeren zin bang voor de onbestemde
majesteit van een onbekende macht, welke hy
vertegenwoordigde maar zy verfoeide haar echt
genoot en aanbad haar minnaar; die twee
hartstochten kon hy niet by haar uitroeien. Hjj
verliet haar met een angstig voorgevoel en het
smarteljjk bewustzyn van onmacht. Zy beloofde
hem dat zjj Tassilo dien avond niet meer zou
tergen; maar die schrale beloite was al, wat hjj
van haar gedaan kon krjjgen. Het was laat, toen
hy den molen verliet. Hy vreesde dat Candida
zich ongerust zou maken over zjjn ongewoon
uitblijven en spoedde zich naar het dorp, dat
eenzaam en stil in den manescbjjn lag. Had hjj
dan zoo weinig invloed, zoo weinig macht om
te overtuigen en te vermanen, te raden of te
bevelen, hjj begon te vreezen dat hy niet waar
dig was zjjn ambt te vervullen.
»Ik was beter geschikt voor een klooster,"
dacht hjj neerslachtig, „ik heb den sleutel tot het
menschelyk hart niet."
Hjj liep tusschen een heirleger van glimwormen
doordie het nog ongemaaide koren verlichtten,
en betrad zonder gedruisch te maken de pastorie,
sloop stil de trap naar zyn kamer op, dankbaar
dat de stem zijner huishoudster hem niet in de
ooren klonk, om te vragen waar hjj zoo laat van
daan kwam. Hjj sliep dien nacht weinig en stond
rIs naar gewoonte met het aanbreken* yan den
De kamer van koophandel en fabrieken te
Amsterdam heeft aan den minister van waterstaat
een adres gezonden, waarin zy haar bezwaren
kenbaar maakt tegen de verhooging van het
binnenlandsch telegramtarief, dje heden in wer
king is getreden, en hem dringend verzoekt ten
spoedigste van dien maatregel terug te komen.
Volgens het Hbld. zyn door de vertegenwoor
digers van Engeland, Duitschland, Frankryk, België
en Nederland, die onder voorzitterschap van mr.
E. N. Rahusen drie weken lang byeen waren om
den drankverkoop op de Noordzee te regelen,
zeer belangrijke besluiten genomen. Het verkoopen
van sterken drank en ook het koopen ervan op
zee is verboden en zal gestraft worden. Het
verkoopen aan visschera, die met visch, zeilen,
touwwerk of iets hun schip toebehoorende den
sterken drank betalen, wordt bijzonder gestreng
gestraft. De verkoop van andere artikelen als
sterken drank is enkel geoorloofd op zee aan
schepen, die daartoe vergunning bekomen hebben.
Deze vergunning wordt ingetrokken, zoodra meer
sterke drank dan een kleine hoeveelheid aan
boord gevonden wordt.
De kruisers der verschillende mogendheden zullen
als politie op zee de wet doen eerbiedigen. Over
treders der wet staan in hun eigen land terecht.
Volgens de Manchester Guardian is door een
Nederlandsch eigenaar van suikerplantages op
Java het denkbeeld geopperd om een internationaal
congres bijeen te roepen teneinde de vraag te
behandelen, of men de suikerindustrie niet te hulp
komen kan door de productie in betere verhouding
te brengen met de consumptie. Reeds moet te
Berlyn een comité zyn opgericht en moeten de voor
naamste industrieelen in Duitschland en de naburige
landen ter bywoning uitgenoodigd zyn. De suiker
wetgevingen van de verschillende rjjken zouden
daar ook in het algemeen ter sprake komen. Het
hoofdpunt zou evenwel zjjn de vraag, in hoever
men door contróle op de productie den toestand
zou kunnen verbeteren.
Den 18cn Aug. e. k. zal dr J. *A. Gerth van
Wjjk, pred. bjj de Ned. Herv. gemeente te'sGra-
venhage, den dag herdenken, waarop hjj vóór 25
jaren het predikambt aanvaardde te Eemnes Bin
nendijks; in 1866 werd hy naar Kampen beroepen,
in 1872 naar Groningen en sedert 1874 is hjj in
de residentie als predikant werkzaam. Er heeft
zich eene commissie gevormd om te trachten hem,
bjj gelegenheid van dat feest, een bewjjs van
sympathie, van deelneming en waardeering aan
te bieden.
Thans deelt men mee dat de heer Domela
Nieuwenhuis in hooger beroep verdedigd zal
worden door mr Katz te Amsterdam.
-- Gisteren is door den adv. gen. bjj denhoo-
dag op.
Het was nog bjjna schemering} toen de klok
boven zyn hoofd geluid werd voor den eersten
morgendienst. Het was St. Pieter en Paulusdag.
Er kwamen weinig menschen in die vroegmis.
Een paar boeren, die verder op den dag vrjj wil
den zyn, eenige nyvere huismoeders, die heel vroeg
opstonden, onder anderen Candida meer niet. Het
liefelyke morgenlicht stroomden aar binnen, koel
en rooskleurig; er stonden een paar lelies en
rozen op het altaar; roode draperieën hingen aan
de deurde nachtegalen in de rozenhaag zongen
den heelen tjjd, hunne liefeljjke tonen vermengden
zich met de eentonige Latynsche volzinnen. De
mis was juist atgeloopen, toen er een zonderling
geluid de berk binnendrong, schril, en toch heesch,
onduidelijk en toch oproerig; het werd voortge-
gebracht door een menigte menschen, die door
elkander gilden, schreeuwden,praatten en vloekten.
De boeren en de vrouwen, die nog geknield lagen,
rezeh overeind en vlogen naar de deur, in de
meening dat de aarde zich geopend had om al de
huizen te verzwelgen. Gesualdo verliet het al
taar en zocht hen tot bedaren te brengen, maar
men luisterde niet en hy volgde hen ondanks
zich zelf. Het heele dorp scheen op de been
mannen, vrouwen en kinderen de nachtegalen
verstomden onder al het lawaai.
„Wat is er?" vroeg Gesualdo.
Verscheidene stemmen gilden te geljjk:
„Tasso Tassilo is vermoord!"
gen raad mr Van Maanen conclusie genomen in
de zaak van A. A. te Borsele, door het gerechts
hof te 's Gravenhage veroordeeld tot 2 jaren
celstraf wegens verbreking van afsluiting en
moedwillige verwonding van eene oude vrouw.
De conclusie strekte tot verwerping, terwjjl de
uitspraak werd bepaald op 30 Juli.
Gedurende bet tweede kwartaal van dit jaar
werden aan het bureau voor scheikundige onder
zoekingen alhier aangeboden 47 monsters regen
water, waarvan 18 bleken volkomen zuiver te zyn,
15 in meerdere of mindere mate met organische
bestanddeelen bedeeld en 14 loodverbindingen te
bevatten. Van 8 welwaters waren 5 zuiver, 3
meer of min onrein. 11 monsters crétonne, gor
dijnstof, enz. en 3 monsters behangselpapier waren
allen vrij van schadeljjke verfstoffen, 2 monsters
Rhjjnwjjn bevatten geene slechte bestanddeelen,
maar waren sterk gegipst1 monster anjjBtablet-
ten was met een minder kwaliteit suiker be
werkt, en van 2 monsters boter was het een»
goed en bleek het andere minder goed bewerkt
(te veel kaasstof).
Met betrekking tot de thans gerestaureerde
Muntpoort meldt eene vriendelijke hand ons
De poort verkeerde in zoodanigen bouwvalligen
toestand dat eene herstelling dringend noodzake
lijk werd. De gewelfribben vielen op sommige
plaatsen bjj de minste aanraking ineen, terwjjl
de muren, vooral aan de Muntzjjde, hun steun
begonnen te verliezen en dreigden in te storten.
Bjj de herstelling van het bouwwerk is geheel
de bestaande toestand gevolgd en waar deze minder
duideljjk zichtbaar was toch de stjjl aangehouden,
waarin het werd opgetrokken.
Het poortje dagteekent uit de tweede helft der
XV eeuw en is een belangrjjk overbljjfsel uit het
tjjdperk der laat-gothiek. Men vindt hier eender
weinige gedeelten van de Middel burgsche Abdjj,
die zich nog in denzelfden toestand vertoonen,
waarin zy werden gesticht.
De restauratie heeft plaats gehad onder de leiding
van den bouwkundige over de Abdijgebouwen den
heer J. A. Frederiks en is met zorg uitgevoerd
door de firma M. K. Jtras en zonen alhier.
Wjj willen hopen dat het publiek zoovee^
mogeljjk zal meewerken om het gedane Werk
ongeschonden te bewaren. Wie deze of gene bezig
mocht zien met dit te schenden, voor velen een
lievelingsbezigheid, zal goed doen zich daartegen
te verzetten.
Uit Arnemuiden wordt ons het volgende
geschreven;
Zekere J. de K., woonachtig te Middelburg, dia
voor eenige jaren te Arnemuiden gerechtelijk van
zyne hofstede is gezet, waarbjj de burgemeester
dier gemeente tegenwoordig was, verkeerde altyd
in het idee, dat deze tot die voor hem zoo treurige
geschiedenis had medegewerkt.
Nadat hjj reeds verscheidene malen voor deze
zaak bjj den heer Crucq geweest maar hem telkens
Gesualdo slaakte een kreet en moest tegefi eesl
cypreasenatam aanleunen om niet te vallens
Wat hadden zjjne woorden van gisteren avond
gebaat
De vermoorde was onder het riet aan den weg
gevonden, geen twintig passen van de kerk af. Een
snuffelende hond had er een voorbijganger op
merkzaam op gemaakt. Tasso was eerst een paar
uur dood, bljjkbaar onder zyn linker schouder door
stoken met een mes, dat rechtstreeks in het hart
gedrongen was. De opgewondenheid onder het
volk was onuitsprekelijkhet rumoer oorverdoo-
vend. Iemand, die nog een greintje gezond ver
stand had behouden, had om de carabiniera
gezonden, maar hun piket lag twee mjjlen verder
op, en zjj waren nog niet gekomen. De verslagene
lag waar hy gevallen was, niemand durfde hem
aanraken.
„Weet zyn vrouw het?" vroeg Gesualdo op
schorren toon.
»Die zal er niet hard om treuren," sprak een
man uit de menigte, waarop eenig gelach volgde,
dat echter gesmoord werd uit ontzag voor den
pastoor en voor de aanwezigheid van den dood,
Gesualdo hield met een huivering van afkeer de
hand op om zyn misnoegen te kennen te geven
en boog zich over het ljjk.
„Breng hem naar de pastorie," zei hy tot
de naastby staande mannen. „Hjj moet daar niet
langs den weg blyven liggen als een onrein dierj
haalt een draagbaar, een laken, gauw." Maai
niemand verroerde zich.
