FEUILLETON.
De inciter m iei preflikant.
Verspreide Berichten,
Onderwijs.
Kerknieuws.
Rechtszaken.
„Onder onze letterkundigen van zeventigjarigen
leeftjjd, ken ik maar weinigen, die zoo volhar
dend, zoo eerljjk als hij hebben gestreefd, beide
geest en gemoed te ontwikkelen tot op, tot in
zijn ouderdom toe. Ik verheug er mij over, dat
zjjn naam en zijn werk thans door het geheele
vaderland worden gewaardeerdmocht het hem
gegeven zijn naar zijn liefsten wensch om
de jaren, die hem nog resten, in den schoot dier
schoone natuur door te brengen, welke hp van
kindsbeen af zoo hartstochtelijk heeft liefgehad."
De koning van België benoemde Hof dij k tot
ridder in de Leopolds-Orde.
In het mail-overzicht van het Bat. Hbl. komt,
omtrent het gebeurde op het land Tjomas het
volgende voor
De door den Java-Bode, en speciaal door zijnen
voormaligen redacteur, den heer L. Brunner,
weinige maanden geleden zoo zwaar geboete be
wering, dat in het Buitenzorgsche en in de Pre-
anger een geest van fanafiek verzet bestaat, is
eindelijk door een zeer ernstig feit maar al te zeer
bevestigd. Den 19en dezer is een hoop geest
drijvers, behoorende tot de bevolking van het
land Tjampea, alle met witte hoofddoeken om de
slapen, onder het geroep van „Heilige Oorlog"
dus van de woorden boven het geïncrimineerd,
maar door den rechter onstrafbaar geoordeelde
artikel in den Java-Bodeaangevallen op de
feestvierende en niets kwaads vermoedende be
volking der grenskampong Gadok op het land
Tjomas, met dit gevolg, dat er dooden en ge
kwetsten zijn gevallen. De politie is dadelijk,
versterkt door troepen van het garnizoen te
Buitenzorg, naar de plaats der onlusten vertrokken.
Hare aanraking met den fanatieken hoop van
Tjampea, welke op ettelijke honderden mannen
werd geschat, heeft geleid tot eene bloedige bot
sing. Naar wjj vernemen, zjjn er 41 inlanders
gedood en 19 gekwetst.
In dat bericht wordt tegengesproken, dat de
troebelen hun oorzaak vinden in de ontevreden
heid der bevolking van Tjomas over de haar door
den landheer opgelegde lasten en heet het buiten
kijf, dat de onlusten veroorzaakt zijn door opge
zetenen niet van het land Tjomas, maar van het
aangrenzend land Tjampea, en tevens dat de strijd
is ontstaan uit geloofsijver.
Volgens het A. D. v. N. waarvan de berich
ten tot 21 Mei loopen, blijven de tijdingen om
trent Atjeh zeer weinig opwekkend luiden. Pas
heeft een eenigszins rustige tjjd eene betere toe
komst doen hopen, of de bende, die ons bestookt,
doet weer allerlei kwaad, en de ergste bewijzen
voor gebrekkige afsluiting en gebrekkige werking
onzer veiligheidsmaatregelen doen de vorige
moedeloosheid terugkeeren.
Voor de toelatings-examens der rijkskweek
scholen te Groningen, Haarlem, Den Bosch,
Deventer, Middelburg, Nijmegen en Maastricht,
hebben zich aangegeven: 66,61, 54, 52, 29, 53
en 46 aspiranten. Nv. d. D.)
De gemeente Hoek is van daag in feestgewaad
en in feestelijke stemming: de nieuwe school
wordt plechtig ingewijd. Groen versiert de straat
en het nieuwe gebouwgrooten en kleinen zijn
in feesttooi. Het gemeentebestuur onthaalt de
schooljeugd en geeft haar een klein souvenir aan
dezen dagde inwoners verhoogen door een op
tocht, door volksspelen en heden avond door
vuurwerk de feestvreugde.
De Delft is plotseling overleden de oud-
hoogleeraar mr B. J. Gratama in den ouderdom
van 64 jaar.
De heer J. P. van Binsbergen, pred. bij de Herv.
gemeente te Hoek, is voornemens zijn emeritaat
aan te vragen. Op 29 September aanstaande zal
het 53 jaren geleden zijn dat hij als predikant
optrad. Eerst hulpprediker te Wassenaar, was
hjj van 1833—1854 pred. te Schore en van 1854
tot heden te Hoek.
Kantongerecht te Middelburg.
Heden Dinsdag zijn veroordeeld
G. v. d. B. te Vlissingen, wegens het rapen van
schelpdieren aan den voet der zeedjjken, tweemaal
tot 10 b. s 1 d.; R. S. en J. S. te Vlissingen,
wegens enkelen diefstal, van te veld staand gras,
ieder tot 1 b. s. 1 d., teruggave bevolen van
het mes aan den rechthebbende; H. H. te West-
kapelle, wegens het rapen van schelpdieren op de
vooruitspringende zeewerken van een polder in
Zeeland, tot ƒ0.50 b. s. 1 d.N. B. te Westka-
pelle en J. M. te Domburg, wegens overtreding
ijkwet, de eerste tot 2 b. van 2 s. 2 d. elke b.,
de laatste tot 2 b. s. 1 d., met verbeurdver
klaring van de in beslag genomen maten of ge
wichten; M. B. Jz., A. R. Az., A. J. Jz., H. H.
te Westbapelle, de eerste wegens het rapen van
schelpdieren aan den voet der zeedijken, en alle
vier, wegens het vervoeren van gereedschappen
ten dienste van en zich bevindende op een zee-
djjk van een polder, de eerste tot 10 b. s. 1 d.,
ƒ1 b. s. 1 d. en in de kosten, voor zoover die
betrekking hebben op het eerste feit, de drie
overige beklaagden ieder tot 0.50 b. s. 1 d.,
en alle vier beklaagden solidair in de kosten voor
zoover die betrekking hebben op het tweede feit
A. H., J. H., J. M. te Westkapelle, J. W., J. P.
v. D. te Vlissingen, wegens burengerucht, ieder
tot ƒ5.50 b. s. 1 d.; A. de C. te Veere, wegens
het afsteken van vuurwerk, tot 1 b. s. 1 d.
Verder wegens dronkenschap: P. W., J. J.K.,
te Vlissingen, de eerste tot 1 b. s. 1 d. de
laatste tot f 10 b. s. 3 d., en allen in de kosten
van het geding.
Ontslagen van rechtsvervolging zijn D. H. Az.
en L. H. Cz. te Westkapelle.
De soldaat R. van het garnizoen te Middelburg
die, als schildwacht voor het huis van arrest ge
plaatst, zijn post verliet, met achterlating van
zijne wapens, werd heden naar Den Haag over
gebracht, om zich daarover voor een krijgsraad
te verantwoorden.
Zooals bekend is bestaat bij eenige ambachts
lieden alhier het voornemen Zondag den II Juli
a. met een der raderstoombooten van de Middel-
burgsche maatschappij van stoomvaart een pleizier-
tochtje naar Antwerpen te doen.
Men heeft zich, in verband daarmede, gewend
tot de directie der Antwerpsche diergaarde met
verzoek eenige reductie van den toegangsprijs te
verkrijgen. Dit verzoek is ingewilligd, zoodat de
pleizierreizigers, mits zij zich in groepen van
minstens 40 aanbieden of dat zij voorzien zijn van
kaarten, waaruit bljjkt dat zij tot het gezelschap
behooren, tot halven prijs in den Jardin Zoologique
toegang zullen hebben.
Ook voor de bezichtiging van het panorama,
de slag van Wocrth voorstellende, is hetzelfde
recht verkregen.
Uit het Noorden van Zuid-Bevéland schrijft
men ons
Tengevolge van het aanhoudend gure en regen
achtige weer, zijn de vooruitzichten van de
landbouwers op een gunstigen oogst langzamerhand
minder geworden. De veldgewassen zijn in de
maanden Mei en Juni meer achter- dan vooruit
gegaan kou en nat beletten den groei en de
vruchten hebben een geelachtige kleur aangenomen.
Treft men hier en daar een enkel blok tarwe en
gerst aan, waarover een donker groene tint ligt
uitgespreid en dat vrij zwaar kan genoemd worden,
ever 't algemeen zijn de gewassen als zeer licht te
beschouwen.
De peulvruchten, zooals boonen, beloven, ten
minste te oordeelen naar de bloesems waarmede
die planten prjjken, een vrij goed beschot; de
erwten zijn grootendeels slecht, vele bloesems zijn
door regen en hagel vernietigd, en bij uitzondering
treft men een perceel aan waarop deze vruchten
goed staan de voornaamste soorten erwten, welke
alhier verbouwd worden, zijn: capucijners, schokkers
en blauwe.
Het koolzaad, dat, tengevolge van de vorst,"op
enkele plaatsen veel geleden had, zoo zelfs dat
sommige landbouwers het hebben uitgeploegd, is
veel verbeterd en vrij goed te noemen, de planten
zjjn niet zwaar, doch goed bezet met peultjes,
zoodat, wanneer de oogsttijd door zonneschijn
wordt begunstigd, hiervan een middelmatige op
brengst mag verwacht worden.
De karwjj staat bijna overal zeer dunmet het
snjjden is reeds een aanvang gemaakt. Wegens
de vele gevallen regens, heeft men in de karwij
niet veel kunnen laten wieden, en bevindt zich
dientengevolge veel onkruid tusschen de planten,
zoodat, om de karwij daarvan te zuiveren, maaien
met de machine bijna niet mogelijk is en men
alzoo tot het snijden met den sikkel zijn toevlucht
zal moeten nemen. Voor het snijden der karwjj,
wordt den arbeiders een loon van 0.12 j a ƒ0.15
per uur betaald.
Over het vlas, ofschoon op vele plaatsen licht
van kleur, kan men tevreden zijn; 'tstaat overal
in vollen bloeide opkoopers, meest uit Zuid-
Holland, reizen de streek af, teneinde met de
landbouwers over den verkoop in overleg te treden
veel is nog niet verkocht en de prijzen varieeren
van 80 tot 100 't gemet.
De meekrap, welke alhier als bij uitzondering
wordt aangetroffen, staat uitstekend.
Een groot aantal gemeten bouwgrond is met
ajuin bezaaid, welke zeer goed staat; hier en daar
vertoont zich de kroef, doch gelukkig op geen
groote schaal, zoodat een ruime oogst verwacht
kan worden.
De aardappels, zoowel vroege als late soorten,
staan zeer mooi; op enkele plaatsen worden reeds
nieuwe gerooiden leveren een goed beschot,
doch daar dit meest nog voor eigen consumtie is,
zijn nog geen marktprijzen bekend.
Van de suikerpenen, mangels en paardenpenen
valt nog weinig te vermelden, doch over 't alge
meen staan de jonge plantjes, evenals die der
maïs, vrij goed.
De veestapel is gezond zoowel de runderen als
de schapen vinden voldoende voedsel langs de
dijken en in de weiden het grasgewas is goed
en op de meeste plaatsen is men met het snijden
van het kanthooi begonnen.
De tuinen leveren, behalve sla, nog weinig
groenten op; de verschillende tuinvruchten hebben
groote behoeften aan warmte. De ooftboomen zjjn
over 't algemeen flink met vruchten bezet.
De boeren zijn druk in de weer hunne braak
landen te bemesten.
Door de steeds geheerscht hebbende koude, was
het scheren der schapen uitgesteld; thans is daar
mede alom een aanvang gemaakt. De wol wordt
verkocht voor 1.80 per 3 kilo.
In de polders werden minder jonge patrjjzen
dan het vorig jaar, doch enorm veel hazen
aangetroffen
De handboogschutterjj Doel naar hooger te
Wolfaartsdijk zal Zaterdag 10 Juli a. een con
cours geven naar den doel, waartoe de verschil-
lendevhandboogschutterjjen van Zuid-Beveland zul
len worden uitgenoodigd.
Vier gouden medailles worden uitgeloofd, waar
van twee zullen strekken als peleton- en twee als
persoonljjke prijzen.
De inleg is bepaald op ƒ1.50 per schutter,
waarvan 2/3 ged. over de geschoten punten zal
worden verdeeld.
Vele jaren geleden bestond te Terneuzen
zoo schrjjft men ons van daar eene vereeniging,
genaamd de Koninklijke handboogschutterij Prins
van Oranje, die bjj alle standen deelhebbers telde,
doch, voornameljjk door vertrek en sterfgevallen,
ophield werkzaam te zjjn. Nu dezer dagen is die
handboogschutterjj aldaar weder in het leven
geroepen, beginnende met de toetreding van een
35tal leden, doch dat nu reeds geklommen is tot
ruim een 50tal. Het bestuur bestaat uit de heer en
J. Wondergem, president-hoofdman, thans ook
koning F. S. P. Wijnman, vice-presidentE. van
der Meersch, bestuurslidP. J. van de Sande,
secretaris en J. A. van Rompu, penningmeester.
Terwjjl de knechten op de hofstede van den
landbouwer D. onder Biervliet Zondag aan het
middagmaal zaten, kwam een Belg op het zooge
naamde convent en nam de Zondagsche kleederen
Toen deze laatste handelwjjze van den heer
Marchal bekend werd, en dat is in eene provincie
stad den volgenden dag, moesten Adda de oogen
wel opengaan. Zjj herinnerde zich, dat de dokter
zich zoolang haar heugde altjjd uiterst kieseh
gedragen had; er ging haar op eens een licht
op, wat betreft zjjne houding tegenover haar in
de laatste jaren, en zijn fijn gevoel kwam haar
in een heldhaftig licht voor. De eenige daad
die afkeuring verdiende, n. 1. zjjn huweljjk om
het geld, doemde, als een afschuweljjke tegen
strijdigheid te midden van een smetteloos leven,
op. Adda erkende voor het eerst dat zij zich
misschien vergist had, en deze twjjfel was genoeg
om haar in 't diepst harer ziel te ontroeren,
want als er werkeljjk een misverstand was, had
zjj een onschuldige gekweld. En was dat waar,
dan kreeg Henri's gelatenheid en het geduld,
waarmede hjj hare openlijke beleedigicgen had
verdragen, in haar oog iets verhevens.
Den dag dat zjj, evenals de apostel Paulus, door
het licht werd getroffen, was zjj met hare tante
Miller bjj de vrouw van den president. De vrjj-
willige uitbetaling van de Marchals was door me
vrouw Mengus, de vrouw van mjjn waarden en
hooggeachten beschermer Mengus, die sinds jaren de
eeuwige rust is ingegaan, rondverteld. De dokter
had ons zoo vertelde zjj opgedragen om
fondsen te gelde te maken, om zjjn onroerend
goed te verkoopen en om het bedrag naar Parjjs
te sturenik heb zelf het huurcontract opgesteld
van de bovenwoning, die hjj op het Austerlitz-
weg, die de knechten daar na kerktijd neergelegd
hadden. De politie werd onmiddeljjk geroepen,
en eerst de dief en daarna de vermiste kleederen,
verscholen tusschen de veldvruchten, gevonden.
De gearresteerde is Maandag naar Yzendjjke
getransporteerd, om vermoedeljjk de reis naar
Middelburg te vervolgen.
Jaren geleden schjjnt die zelfde vreemdeling
zich op dat hof eveneens aan eene ontvreemding
schuldig gemaakt te hebben. Hjj woonde er toen
als knecht.
Maandag is zoo schrjjft men ons het
duikeronderzoek te Ellewoutsdjjk teneinde gebracht.
Gedurende een zevental dagen werd de gelegen
heid waargenomen om tusschen ebbe en vloed op
verschillende afstanden uit den wal in differente
raaien na te gaan welke oeverwerken vroeger zjjn
gemaakt en wat daarvan in stand is gebleven.
Door de nimmer rustgenietende stroomen op- en
afwaarts was de tjjd om de duikingen naar be
hooren te kunnen uitvoeren slechts kort. De
toestand van den onderzeeschen oever op de beide
onderzochte vakken moet van dien aard wezen
dat de verdediging onvoldoende wordt geacht,
zoodat zjj wel belangrijk zal moeten versterkt of
uitgebreid worden.
Gisteren, tegen den avond, kwamen twee
knechts van een boer uit den Wilhelminapolder
met een kar, geladen met boter en waarvoor een
jong paard was gespannen, aanrjjden naar Goes.
Voorbjj de gasfabriek gekomen, schrikt het beest
van een met gras gevuldenzak, zoodat het op hol
ging. Oogenblikkeljjk lag een der knechts met
de boter in een droge sloot. Men greep het paard,
en men besloot de boter naar de stad te dragen.
Een der knechts zou met het span terugrijden,
doch het beest schrikte opnieuw en sprong in
zjjn vaart de haven ineen der knechts werd aan
de leidsels meegesleurd en bekwam daarbjj een
wond aan den arm.
Een dappere vrouw is vrouw P. op de Middel
ste gracht te Leiden. Gisteren morgen had zjj,
na het verrichten van eenige boodschappen, haar
kinderwagen, waarin een kind van 7 maanden was
gezeten, voor hare woning laten staan. Van dat
onbewaakt oogenblik had haar 2§jarig dochtertje
gebruik gemaakt Om tegen den wagen te duwen
met het gevolg, dat èn kind èa wagen in de gracht
geraakten. Op het hulpgeroep snelde de moeder
toe en Bprong onmiddelljjk in het water, waarna
zjj het geluk had haar kind te grijpen en het zoo
lang boven water te houden, totdat een werkman,
die zich mede te water begaf, het genoegen mocht
smaken beiden yan een wissen dood te redden.
De eerste haringjager is gisteren met 114§
ton van Vlaardingsche, met 230 van Maassluis-
sche, met 28 van Scheveningsche schepen, totaal
4024 ton haring, te Vlaardingen aangekomen.
In den dierentuin opgevangen. Hoe krijgt
men jjsberen Door zjjn confiseur de rekening
van geleverd jjs niet te betalen.
Het is thans volgens dr. Klein ook mogen ge
lukken de bacterie van het mond- en klauwzeer
af te zonderen en aan te kweeken.
De bacteriën diploeoccentieren welig in de
melk voort.
Door onderhuidsche inspuiting der culturen werd
geen ziekte voortgebracht, maar wel door voeding
daarmede, tenzjj inenting heeft plaats gehad, in
welk geval de dieren vrjj bljjven van de ziekte.
Er is wat nieuws op het gebied van de
pendules, n. 1. zulk een tjjdaanwjjzer in den vorm
van den achtersteven van een schip. De roer
ganger op de campagne heeft het rad in de han
den en wendt dit, naarmate de bewegingen van
den slinger, heen en weer.
Te Nijmegen zjjn door het breken van een
steiger, die niet goed bevestigd was, bjj een in
aanbouw zjjnd gebouw een drietal metselaars van
eene aanmerkelijke hoogte gevallen, tengevolge
waarvan een hunner voor dood naar het zieken
huis moest worden weggedragen, terwjjl eèn ander
zoodanige wonden aan het hoofd bekwam, dat
zjjn leven niet buiten gevaar is. De derde kwam
met den schrik vrjj.
De Spaansche generaal Bourbon verklaart,
dat hjj nimmer er aan gedacht heeft zich tegen
de wetten zjjns vaderlands te verzetten. De in
plein voor zjjn gezin had gehuurd.
Naarmate mevrouw Mengus over de zaak uit
weidde, werd Adda Lauth zenuwachtiger en schoof
onrustig op haar stoel heen en weer weldra bon
zjj het niet meer uithouden, stond op, nam haastig
afscheid en sleepte hare arme tante mede. Zjj
hadden nog verscheidene visites te maken en dan
moesten zjj nog verschillende inkoopen doen, zoo
als handschoenen en lint voor het bal van den
burgemeester, dat 's avonds zou plaats hebben,
maar zjj vergat het geheele bal en snelde naar
huis. Bjj hare thuiskomst zocht zjj hare moeder
op, die zjj in de mangelkamer vond. Zonder zich
aan het bjjzjjn van mevrouw Miller te storen, of
te merken dat een paar babbelachtige strjjksters
naar haar stonden te luisteren, viel zjj dadel jjk
uit tegen mevrouw Lauth
„Mama, zeg mjj in 's hemelsnaam de yaar-
heid, heeft de heer Marchal mjj ten huweljjk ge
vraagd
Toen de vrouw van den predikant zoo onver
wacht in 'tnauw werd gebracht, bleef zjj een
oogenblik stom van verbazing. Zjj had gaarne
haar man om raad gevraagd, die in alles het hoofd
van 't gezin was, maar nu hjj er niet was, zocht
zjj met allerlei uitvluchten te antwoorden, want
liegen kon zjj niet, al waren het ook leugentjes
om bestwil geweest. Maar Adda drong aan, zjj
scheen haar een grootscher en krachtiger figuur
in hare opgewondenheid, en zjj bleef hare moeder
doordringend aanzien, terwjjl zjj hjjgende uitriep:
„Maar antwoord mjj dan toch 1"
(Mot volg!
Dit de portefeuille van een Fransch novellist?)
Daar de heer Marchal inderdaad langzamerhand
gewaardeerd werd in zijne omgeving, kon zjj Adda
hem niet meer gel jjk voeger zoo geheel ongestraft
heschimpen; zjj veranderde daarom van taktiek en
begon den held van den dag met zekere komische
geestdrift in de hoogte te steken. Zjj uitte hare
bewondering op eene zoo belacheljjke wjjze, en
verdraaide de loftuitingen, die van mond tot mond
gingen dermate, dat drie maanden voldoende
zouden zjjn geweest om den redder van Hochstein
in een erbarmeljjken potsenmaker te veranderen.
Maar de Marchals wisten aan dit gevaar te ont
komen, hoewel het hun duur te Btaan kwam.
Henri's oudste broeder verkeerde sinds eenigen tjjd
in moeieljjke omstandigheden. Het lot was hem
niet gunstig geweest, zjjne financieele moeiljjkheden
waren zelfs van dien aard, dat hjj Parjjs niet durfde
verlaten om het huweljjk van zijn broeder bj
te wonen. Hjj had beloofd te zullen komen, men
wachtte hem dan ook, maar op het laatste oogen
blik verontschuldigde hjj zich met de sombere
woorden: »De boog is zoo gespannen, dat, als ik
morgen plaats nam voor de diligence, men zou
wanen, dat ik de grenzen over ging." Hjj her
stelde zich eenigszins, wist nog wat krediet te
verkrijgen, kampte zonder hoop op de toekomst,
ehermutselde nog wat en bezweek eindeljjk in
den strjjd 1 Of ziekte wel de oorzaak van zjjn
dood was, is men nooit te weten gekomen. Henri
ontving het bericht van zjjn overljjden tegel jjk
met een uitgebreiden staat van zjjn financieel
tekort, alsook de lijst van eenige bjjzonder arme
of bjjzonder beklagenswaardige schuldeischer3.
Na kort beraad schreven de dokter en zjjne vrouw
aap den curator in den boedel, dat zjj de geheele
nalatenschap zuiver aanvaardden.
Men leefde toen nog in den goeden ouden tjjd
van onwetendheid en burgerljjke bekrompenheid,
waarin de faillissementen nog niet de monumen
tale verhoudingen aannamen, die wjj thans kun
nen bewonderen. Clara's bruidschat en het huis
op de Kade waren voldoende om de geheele
schuld te betalen; het gold, naar ik meen, een
som van twee honderd duizend francs. De heer
Axtmann werd eerst geraadpleegd, toen de zaak
reeds haar beslag had gekregen. Hjj begon hef
tig uit te varen en beweerde, dat zjjne dochter
tot volslagen armoede en zjjn kleinzoon tot den
bedelstaf werd gevoerd, maar Henri deed hem
opmerken dat hjj alles aan zjjn ongelukkigen
broeder verschuldigd was, dat hjj toch nog wel
zooveel verdiende om een zekere welvaart in zjjn
gezin te kunnen handhaven, en dat, wat den
kleinen jongen betrof, hjj hem liever wat minder
geld maar een onbevlekten naam naliet. Daar
de heer Axtmann een verstandig man was,
eindigde hjj met te erkennen, dat zjjn schoonzoon
goed gehandeld had, en men zou trachten er later
weer boven op te komen,
