N° 147. 129e Jaargang. 1886. 25 Juni, Vrijdag 8 FEUILLETON. De (loiter Tan den predikant. Middelburg 24 Juni. Onderwijs. Dit blad verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per 3/m. franco 8.50. Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent. Advertentiën: 20 Cent per regel. Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.-, van 1-7 regels ƒ1.50 iedere regel meer 0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Jhr J.L. C.Pompe vanMeerdervoort Mr L. A. Bybau hevelen wij den kiezers in het district Goes ten dringendste aan voor de herstem ming op Dinsdag a. 1 1 De algemeene vergadering van de Zeeuwsche Landbouw-Maatscbappij, de tentoonstelling en de landbouwfeesten te Zierikzee. MIDDELRIJRGSCHE COURANT. w Agenten teYlissingen: P. G. de Yey Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kminingen: P. van dee Peijl, te Zierikzee: A. C. de Moou,te TholenW. A. van nieuwenhuijzen,te Temeuzen: A.van dee Peijl Jz. Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger en Het Centrum schrjjft het volgende: „De Midd. Ct. haalt de door Mgr. Melchers te Rome tot de Ned erlandsche pelgrims gerichte woorden aan en knoopt er de volgende vraag aan vast „Dat de Nederlandsche Katholieken in staat waren hun geloofsgenooten in Duitschland gast vrijheid te verleenen, hadden zij dit aan de aan hangers van Calvjjn of aan de liberalen te danken?" „Op deze snuggere vraag alleen dit antwoord: »De Nederlandsche katholieken zijn niet het minst verplicht den hun betuigden dank aan een der beide genoemde partgen te endosseeren, maar hebben het volste recht dien voor zich zeiven te behouden. „En nu hebben wjj ook een vraag aan de Midd. Ct.: „Aan wie hadden de Duitsche Katholieken het te wijten, dat zij verplicht waren onze gastvrij heid in te roepen, aan hun geloovige Evangelische en Luthersche of aan hun liberale landgenooten?" Hoe is bet mogelijk, vragen wjj op onze beurt, dat: Een verstandig man Iets zoo onnoozels vragen kan. Laat de redactie van Het Centrum de geschie denis eens in haar geheugen terugroepen en dan eens eerljjk wezen. De in Pruisen genomen maatregri n vonden juist van de zijde der Duitsch-vrijzinni on hettige te genkanting, Het Centrum zal tor zeker Von Bis marck en de nationaal-liberalen, ondanks hun naam, niet tot de liberalen rekenen. Die gansche strijd tegen de R. K. kerk werd zeer afgekeurd. Maar bovendien, behalve die bestrijding op eigen bodem, hebben de liberalen in andere landen en daaronder was Nederland een der eerste dergelijke maatregelen steeds verworpen. Ons land achtte het zich steeds tot eer om aan wegens het geloof vervolgden een veilige en rus tige verblijfplaats aan te bieden. En wjj bljjven beweren dat dit alleen te danken is aan de li berale beginselen, aan de vrjjzinnigen, die zich stellen boven eiken geloofsstrijd. Uit eene zeer vertrouwbare bron verneemt het TJtr. D., dat de heer de Geer van Jutphaas de benoeming tot lid van de Tweede Kamer der Staten-generaal niet zal aannemen, om plaats te maken voor den heer Keuchenius, vroeger afge vaardigde voor het district Gorinchem. TJit de portefeuille van een Fransch novellist.') De patroon gaf hun een bal, de werklieden gaven van hun kant een concertzjj werden op een diner gevraagd, zjj zorgden voor het vuurwerk, en zoo werd bjj alles de geljjkheid in het oog gehouden tussehen arbeid en kapitaal. Het puikje van Straatsburg woonde het feest bjjook de goede juffrouw Blumenbach was niet vergeten, maar Clara betreurde zeer .de afwezig- beid van Adda. De predikant en zjjne vrouw kwamen met nog eenige leden van de familie reeds vroeg in den morgenjuffrouw Lauth, die bruids meisje zou zjjn, verontschuldigde zich met een riefje, waarin zjj meldde dat zjj erge hoofdpijn had. En dit was stellig geen uitvlucht, want Clara maakte de opmerking, dat het schrift tamelijk onduideljjk was. Henri Marchal, aan wien men het mededeelde, nam er al even weinig notitie van als van het orgelgebrom en het gesis der vuurpjjlen. Het rijtuig, dat hem en zjjne vrouw 's avonds om negen uren zou komen afhalen, boezemde hem meer belangstelling in. Hjj had eene maand verlof, en het jonge paar gebruikte dezen tjjd om een reisje door Duitsch land te maken. Hoe aangenaam nn ook eene huweljjksreis moge wezen, voor intellectueel ont wikkeling beduiden ze gewoocljjk weinig, Men Uit Yeere schrjjft men ons Door den gemeenteraad schijnt in zijne laatste vergadering besloten te zjjn om, in plaats van denhrM.de Mol die op 1 Juli a. zijn ontslag heeft verzocht, een hoofdonderwijzer aan te stellen op een jaarwedde van 800, zijnde dit 150 minder dan de aftredende had. Dientengevolge heeft dezer dagen bjj de notabelste ingezetenen een adres gecirculeerdwaarin verzocht wordt een hoofdonderwjjzer met acte van Franscbe taal te doen aanstellen, en diens hoogere bezoldiging uit de schoolgelden te vinden. Dit verzoek zal tot hoogere autoriteiten worden gericht. In het Goescbe land zullen, ter bevordering van de liberale zaak, als sprekers optreden: de heer Hejjse Vrijdagavond te Heinkenszand in de zaal bij M. Hoondert, de heer G. A. Vorsterman van Oyen uit Aardenburg Zaterdag te Wemeldinge in de gemeentekamer en mr E. Fokker uit Middel burg Maandag, achtereenvolgens te Wolfertsdijk bjj C. Van Strien en te Cortgene bjj Van der Linde. Crt.) In de vergadering van ingelanden van het waterschap Loven en Willemskerke, gemeente Hoek, aldaar gehouden, is, door de aftreding van den dijkgraaf P. Scheele Jz., eene voordracht op gemaakt, waarop zjjn geplaatst de heeren P. Scheele Jz., M. de Regt en H. Wolfert Hz., en is als afgevaardigde in het waterschap voor het beheer en onderhoud van de Nol tussehen den Kouden- en den Lovenpolder herbenoemd de heer J. de Kraker Az. Verder is, op verzoek, eervol ontslag verleend als waterbouwkundig ambtenaar bij bovengenoemd waterschap aan den heer I. Keukelaar. De heer A. A. van Haelst te Zuiddorpe is her kozen als djjkgraaf van den polder Beoosten en Bewesten Bljj. Bjj het personeel van den geneeskundigen dienst der landmacht zijn 1° benoemd tot dir. off. van gez. 2e kl., de dir. off. van gez. 3e kl. dr W. J. de Mejjer, C. J. van der Burcht van Lichtenberg en J. Baum, tot dir. off. van gez. 3e kl., de off. van gez. le kl., met den titulairen rang van maj., C. de Mooy en P. H. Thijs, alsmede de off. van gez. 1" kl. H. C. van Eyk van Voorthuysen, allen van genoemd personeelen is2° de titulaire rang van maj. verleend aan de off. van gez. le kl. G, A. J. Baum, J. K. Stakman Bosse, D. H. van Vierssen, P. K. J. Pabst, W. T. Philipsenen J, Binnendijk, mede van genoemd personeel. In een onlangs gehouden vergadering van de Nijmeegsche kiesvereeniging werd, bjj de behan deling van het Atjeh-vraagstuk, door den heer Laging Tobias zjjn leedwezen uitgedrukt dat generaal Van Swieten aan de aanvaarding van het commandement der tweede expeditie het beding van geldeljjke voordeelen voor zijne nabe staanden had verbonden. Dit gaf den heer Fransen van de Pafte, destijds minister van koloniën, aanleiding het volgende bezoekt kerken en schilderijen-tentoonstellingen, men maakt gebruik van de table d'hötes, maar men heeft slechts oogen voor elkaar. Hoe schitte rend het panorama ook zij, dat zich op den achter grond van het tooneel afteekent, de aandacht der toeschouwers wordt geheel gevestigd Op Cupido, die den voorgrond inneemt. Toen de jongge trouwden te Straatsburg terugkwamen, waren zjj misschien niet geheel thuis in de koninklijke galerij van kunst te Dresden, of in de glyptotheek te Munchen, maar zjj hadden elkander leeren kennen hun voortdurend samenzjjn, de botsingen en kleine onaangenaamheden, die men op reis allicht heeft, hadden hen tot elkander gebracht kortom, zij waren eén van ziel en eén van zin geworden. Ik behoef u niet te zeggen, dat zjj geen geheimen voor elkaar hadden. Toch vertelde de dokter aan zjjne vrouw niets van het voorgevallene bjj de familie Lauth, niets van die genegenheid, die door de goede ouders in de geboorte was gesmoord. Hjj verzweeg dat niet uit vrees Clara jaloersch te maken, en ook niet omdat hjj er inwendig nog een zekere spjjt over gevoelde, maar om de eenvoudige reden, dat bjj de zaak nagenoeg vergeten had. Het was van zoo korten duur de genegenheid was zoo vluchtig geweest, en er was zooveel gebeurd na dien tjjd. Zjjn tegenwoordig geluk nam alles in beslag, en drong alle herinneringen ver naar den achtergrond. Adda Lautb Welke Adda? Hjj bad die persoon in eene eeuw (zegge drie maanden) niet gezien! in de N. R. Ct te schrijven over de toedracht dezer zaak. „In den vroegen morgen van een der eerste dagen van Juni 1873 gewerd mij een gecjjferd telegram van den gouverneur-generaal, waarin, onder vermelding dat de gouvernements-commis- saris, die de eerste expeditie tegen Atjeh vergezelde, vervangen moest worden, gevraagd werd: dat de gepensioneerde luitenant generaal Van Swieten in activiteit hersteld zou worden, om tot gouverne- ments-commissaris en opperbevelhebber der tweede expeditie benoemd te worden. De generaal Van Swieten, dien ik sedert jaren kende, werd in die dagen meermalen door mij geraadpleegd over uit te zenden materiaal en benoodigdheden, ten behoeve van de 2e expeditie tegen Atjeh. Ik schreef den generaal een paar woorden, om hem te vragen, bij zijne dagelijksche middagwan deling even bjj mij op bet ministerie te komen. Geljjk altijd, voldeed de generaal bereidwillig aan mjjn verzoek. Ik begon met hem te onder houden over de uitzending van materiaal, toen ik als eene invallende gedachte, zonder nadruk er op te leggen, zeide: »Och, het beste is, gene raal, dat gjj zelf maar naar Indië gaat." „Waarom", antwoordde de generaal»de generaal Verspjjck en andere bekwame opper- en hoofd officieren zijn in Indië aanwezig." Ik nam daarop, zonder een woord te zeggen, het bovenvermelde telegram van den Indischen landvoogd en overhandigde dat aan den generaal, hem den tijd tot overdenking latende, terwjjl ik inzage nam van een voor mjj liggend stuk. Na eenig tijdsverloop keerde ik mjj naar den generaal, hem aanziende: „Welnu?" „Het penBioenreglement," zoo voerde de generaal aan, „bevat de bepaling, dat de regeering ten allen tijde de gepensioneerde officieren, lichamelijk niet ongeschikt, in activiteit kan herstellen, en de officieren verliezen bjj weigering hun recht op pensioen." „De regeering zoo hernam ik zal van die bepaling nooit gebruik maken. De gouverneur- generaal vraagt, gij ziet het, uwe uitzending. Ik zou, in de bestaande omstandigheden, niet gaarne de verantwoordelijkheid op mjj nemen, aan een der geljjk verzoek van den landvoogd niet te voldoen. De regeering doet dus een beroep op uwe vaderlandsliefde in 's lands belang. Maar gij gaat geheel vrijwillig, of gij gaat niet. In- tusscben, generaal, ik begrijp dat er uwerzijds overwegende bezwaren kunnen bestaanuw leef- tjjd, ik weet dat mevrouw Van Swieten u ontvallen is, dat ge in uw gezin door uwe dochters moeieljjk kunt gemist worden. Kom dus morgen of over morgen bjj mij aan, om mjj uwe beslissing mede te deelen." „Ik heb geen tijd van overweging noodig," ant woordde de generaal; „de bezwaren, aan mijn vertrek naar Indië verbonden, liggen voor de hand en zjjn daar juist door u genoemd, maar als de regeering, aan wie in dezen alleen de beslissing staat, mij oproept, dan ga ik." Maar Adda Lauth herinnerde het zich maar al te goed. De drie maanden waren haar eene voortdurende marteling geweest. De tijd duurde haar lang, want de dagen waren haar eene aan eenschakeling van verdriet en droefgeestigheid en zij verbaasde zich, hoe men in zoo korten tjjd zoovele tranen kan vergieten. Jonge meisjes worden in den regel niet genoeg beklaagd. Zie nu eens dit aardig, vriendeljjk, liefhebbend wezentje, dat zich, zonder eenigen weerstand te kunnen bieden heeft, overgegeven aan eene welgemeende genegenheid. Zjj bemint misschien nog niet volkomen, maar dan scheelt het toeh niet veel, en heeft reden te denken dat hare liefde beantwoord wordt, maar de zeden verbieden haar er iets van te laten bemerken, of de zaak, die over haar toekomst moet beslissen, aan te roeren. Zjj moet afwachten en zwjjgen. Zelfs hare ouders zouden het afkeuren als zij de zaak ronduit met hen besprak. Iedereen is het over dit punt eens, dat zij eene onverschillige, werkelooze houding moet aannemen, desnoods kan zij zich ietwat dom aanstellen I Alle huw bare mannen mogen rondom haar fladderen, en men ziet het aan, dat zjj verliefd raakt op dokter Marchal. Och, de zaak is van geen beteekenis, het is maar eene gevoelskwestieMaar o wee toen de heer Marchal het meisje dat hjj lief had ten huweljjk kwam vragen, toen keerde het blaadje om. „Wat blieft ju, mjjnheerwas het u meenens met uwe hofmakerjj aan mjjne dochter Denkt ge er waarijjk aan haar te trouwen „Hebt gij ook voorwaarden te stellen, generaal?" „Geene," was het antwoord„ik laat dit geheel aan u over." Ik stond op, en drukte den generaal de hand. Geen woord werd er verder tussehen ons gewisseld. De in het kort daarna gevolgde koninkljjk besluit opgenomen bepalingen, zoowel ten aanzien van de aan den generaal toe te kennen reis- en tafelgelden, waaromtrent eenvoudig vroegere ante cedenten werden gevolgd, als ten aanzien der voorzieningen ten behoeve der kinderen, voor het geval van 's mans overljjden, een geval waarop bij vroegere gelegenheden niet behoefde te worden gelet, werden opgemaakt buiten weten van den heer Van Swieten, op initiatief en onder verant woordelijkheid van den toenmaligen minister van koloniën." De heer dr J. G. Ringeling, leeraar in de plant en dierkunde aan de hoogere burgerschool met 5jarigen cursus voor jongens te Amsterdam, heeft eervol ontslag uit die betrekking verzocht en ver kregen. Van onzen eigen verslaggever). II. Eindeljjk! Die uitroep, gevolgd door een zucht van verlichting, ontsnapte ons toen wij Woensdag laat in den avond op onze kamer kwamen. Ein deljjk een oogenblik om rust té nemen zoudt ge misschien denken, neen een oogenblik om, onzer belofte getrouw, de pen ter hand te nemen en ons kort telegraphisch bericht aan te vullen. Alvorens het verslag der algemeene vergadering te schrijven, eisebt de plicht der beleefdheid een enkel woord te zeggen over de plaats, die ona heden en morgen als hare gasten beschouwt. De hoofdplaats van Schouwen en dat eiland zelve behooren, door hun isolement, tot die streken van ons land, waar men niet komt of men moet er vol strekt noodig hebben. De vreemdelingen, die men er dan ook in den regel ziet zijn in twee cate gorieën te splitsen de zeer enkele lieden, die bet nog wel der moeite waard vinden nu en dan eens een stukje van Nederland te bezoeken, omdat het hun Vaderland is, en in de tweede plaats zjj, die onder den naam van reizigers een naam die zjj ten volle verdienen „door 'tland loopen, hua waren zeer prijzende, die ze willen verkoo- pen", zooals Roemer Visscher zich ergens uitdrukt. Toch is de plaats wel een bezoek waard. Wan ofschoon Zierikzee, welks ontstaan zich verliest in den nacht der tijden en dat vooral in de oudere geschiedenis van ons land eene merkwaardige rol speelde, niet meer is, wat bet vroeger was, is het toch eene vriendeljjke nette plaats, waarin veel meer teekenen van welvaart dan van kwgning zijn op te merken. Wel zjjn de tijden vervlogen dat „die van Zierinczee eene groote vaert hadden met haer groote schepen en diversche landen" en zjjn zjj Scheer u spoedig weg en kom niet terug vööf gjj geroepen wordt. Gjj zjjt te arm of te oud, of er mankeert iets anders aan, het doet er niet toe, maar onze dochter krijgt gjj niet 1" „Maar ik bemin haarl" „Des te erger." »En als zjj mjj ook liefheeft »Onmogeljjk 1" »Maar ik heb haar het hof gemaakt; zjj heeft bemerkt, dat ik haar altijd opzocht, wat moet zjj van mij denken als ik den_ecbjjn op mjj laad haar eensklaps zonder eenige opheldering den rug toe te keeren?" „Zjj zal niets denken, mjjnheernemen jonge meisjes ook al de vrijheid om te denken „Gjj zult mjj toch wel toestaan haar te zeggen, dat ik naar hare hand dong? dat ik er u over gesproken heb? dat het mjj veel kost de hoop op een gunstig antwoord te laten varen »Wel, verliefd heerscbap, waar ziet ge ona voor aan Wjj zouden bjj haar met zulke roman frasen aankomen, die den geest in oproer brengen? Een van de twee, of zjj bemint u niet, en dan is uw wegbljjven haar onverschillig, of zjj heeft eenige genegenheid voor u opgevat, en dan behoeft zjj niets te doen dan u te vergeten. Als zjj verstrooiing moet hebben, zullen wjj met haar gaan reizen, want als het geluk van dochters op het spel staat, is voor de ouders geen offer te zwaar!" Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1886 | | pagina 1