N° 143. 129® Jaargang! 1886. Maandag 21 Juni. FEUILLETON. De inciter van tei {reitot. Middelburg 19 Juni. Dit blad verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per 3/m. franco 3.50. Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent. Advertentiën: 20 Cent per regek Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels 1.50 iedere regel meer 0.20.1 Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Bij deze courant behoort een BIJVOEGSEL. Brieven uit de Hofstad. MIDDELBURGS'» COURANT. w Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: P. tan der Peul, te Zierikzee: A. C. de Moon, te TholenW. A. tan Nieuwenhdtjzente Terneuzen: A.tan der Peijl Jz. Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John P. Jones, opvolger 18 Juni 1886. Middelburg en de hofstad mogen elkaar geluk- wensehen. Eere aan beide, aan de meerderheid der kiezers in beide districten, die de liberale partj in den lande zoozeer aan zich verplicht hebben. Wie weet, zoo schreef ik in mijn vorigen brief, of ook niet Zeeland een of twee leden aan de liberale partij zal toevoegen. Dat voorgevoel is juist gebleken. Vooral in Zeeland's hoofdplaats is de behaalde overwinning schitterend. Dat geeft hoop voor de toekomst en gegronde reden tot de veronderstelling, dat Middelburg niet spoedig weer „om" zal zjjn. De anti-liberalen zijn toch, al komen zij met volle kracht op, in de minderheid. Alleen on verschilligheid van liberale zijde kan dus der tegenpartij de zege verschaffen. Maar daarop thans zelfs ts zinspelen zou ondankbaar zijn, nadat de kiezers pas zulke doorslaande blijken van belangstelling en ijver hebben gegeven. Ook bij een volgende gelegenheid mag worden ver trouwd, dat de liberalen op hun post zullen wezen, zeker als zjj zjjn, dat zij slechts hebben te komen en te stemmen om te overwinnen. Waar sprake is van dankbaarheid mag die wel in de eerste plaats worden betracht jegens de hoofdleiders der liberale beweging in het kiesdi strict Middelburg, met name jegens mr Eduard Fokker, die zich de vooral in hem zeer te waar- deereu moeite getroostte om in verschillende streken de kiezers voor te lichten omtrent den politieken toestand, aangaande de groote belangen, die op het spel stonden. Niet alleen van districtgenooten, zelfs niet enkel van Zeeuwen, komt hem een woord van oprechten dank toe, maar de geheele liberale partij in Nederland is hem zulks ver schuldigd. Zonder zjjn onvermoeid streven zou niet dat licht zijn verspreid, waarbij de kiezers zien konden, waarom het bij deze verkiezing te doen was, en aan de voorlichting heeft Nederland te danken, dat twee zetels op de rechterzijde zijn veroverd, en dat wel zetels, waarvan een werd ingenomen door een man, wiens val bij de stem bus in verschillende opzichten zoo ontzagljjk veel waard is. Nog daargelaten, dat mr Keuchenius een der hoofd-figuren is van de anti-revolutionnaire partij, zelfs ongeacht de allerzonderlingste denk beelden, de der menschheid gevaarljjke theorieën door hem verkondigd en voorgestaan, is zjjn ver dwenen uit de volksvertegenwoordiging reeds hierom toe te juichen, dat zijnen medeleden en der natie voortaan gespaard zullen worden die urenlange redevoeringen over allerlei onsamen hangende onderwerpen van ondergeschikt belang, waarmede die afgevaardigde zjjn hoorders en de Uit de portefeuille van een Fransch novellist.') De brave, achtenswaardige looier was bereid. Toch betrok zjjn gelaat, toen hjj antwoordde »Ik ben tot uw dienst en hoop van harte dat ik u kan helpen." Hjj gaf den heer Marchal een arm en zoo wandelde hjj, zjjn pijpje rookende, een eindweegs voort. „De zaak waarover ik u wilde spreken, waarde vriend, betreft mij zeiven en eene dame van uwe kennisuw nichtje Adda. „Welzoo," antwoordde hjj op een toon, die te kennen gafik heb wel iets dergel jkn gevreesd. De dokter ging voort „Ik hoop, dat de familie mjj mjjne veelvuldige bezoeken niet kwaljjk heeft genomen?" „Zeker niet; ons huis staat open voor ieder die het wèl met ons meent; het is ons zelfs een eer om menschen zooals gjj te ontvangen." „Ja, maar ik wilde zeggen dat er in de stad gebabbeld wordt over „Laat ze maar babbelen, mjjnheer, en ga uws weegs." „Maar juffrouw Adda ziet er dan toch al bjjzonder goed uit." „Dat vind ik niet; er zijn tal van meisjes te Straatsburg, die er vrjj wat beter uitzien." tfDat is wel mogelijk, maar zjj is zoo gra- lezers van de handelingen gewoon was te vervelen en waarmede hjj zooveel kostbaren tijd heeft ver spild. Als men zich nu maar niet over den uitge worpen afgevaardigde te Amersfoort ontfermt. Hoe wel in zekeren zin niet zoo schitterend is ook de overgang van Den Haag tot de liberale zijde van veel gewicht. Op een volkomen overwinning, door mjj in een vorig schrijven in twijfel getrokken, had men hier ook den verkiezingsdag zelf niet durven hopen. En toch is graaf Rutger Jan gevallen, ondanks alle, soms minder zedeljjke middelen, door zjjn geestverwanten ten behoeve van zjjne candidatuur aangewend, in weerwil van de moeite, die mr Schimmelpenninck zelf zich getroostte om de kiezers gunstig voor zich te stemmen en vooral te doen stemmen. Inzonderheid van katholieke zijde is veel drang op de mia verlichte kiezers uitgeoefend om Schimmelpenninck en van Sypesteijn de meer derheid te bezorgen. In de vestibule van het raadhuis was een clubje jjverig in de weer om goedgeloovige kiezers te bewegen hun met de liberale eandidaten ingevuld stembiljet te verwisselen met een ander, dat de tegenpartij ten goede zou komen, en wer- keljjk is den jjveraars dit bij meer dan eenen ge lukt. Men zegt zelfs dat tot belooning van politieke bekeeringen door sommige anti liberalen kwartjes werden uitgereikt. Onder eene in de Haagsche bladen geplaatste advertentie ter aanbe veling yan de heeren Yan der Goes en Greeve kwamen eenige namen van katholieken voor. Daarin zag de clerus niets minder dan openlijken opstand tegen de heilige moederkerk, en zoo geschiedde het, dat die verdoolde schapen, onder bedreiging met kerkeljjke tuchtmiddelen, gedwongen werden eene verklaring te teekenen, in ljjnrechten strijd met hunne aanbeveling in de couranten. Dergeljjke praktijken zullen ook wel elders be proefd zjjn, en na zulk een inspanning van onedele krachten is het een veel beteekenend feit, dat de liberale partij toch een overwegende meerderheid heeft behaald. Daaruit spreekt een afkeuring over de gedragsljjn door de anti-revolutionnairen in kamer en kerk in den laatsten tjjd gevolgd, een afkeuring, waarvoor hunne zalvende woorden en godzalige glimlachjes tegen Rome hen niet hebben kunnen behoeden. De glimlachjes van graaf Schimmelpenninck, in de kamer tegen de anti- revolutionnairen, daarbuiten tegen de kiezers in zjjn district, hebben hem niet eens geholpen. Hoe die aristocraat bjj uitnemendheid 11. Zondagavond op een concert in den dierentuin, waar hjj anders de muziekuitvoeringen bjjna nooit bijwoont, ook rondwandelde tusschen de Haagsche kiezers, hoe minzaam hjj ook allerlei kiesgerechtigde winkeliers groette en toeknikte, hoe gemeenzaam hjj ook met dezen en genen een praatje maakte, de uitslag der stemming heeft hem het bewjjs geleverd, dat daarmede geen vertrouwen te herwinnen is, het welk men door al te groote dienstvaardigheid aan de clericalen heeft verspeeld. Ware de heer Schimmelpenninck echt conservatief gebleven, zjjne herkiezing zou buiten twjjfel zjjn geweest. Zjjn medegaan met de anti-revolutionnairen, steeds gepaard met verontschuldigingen aan de liberalen, tegenover wie hjj gewoon was het cieua en zoo geestig." „Vindt ge nu ik, als haar oom, kan u ver zekeren, dat zjj heel gewoon is." „Om kort te gaan, mjjnheer Lauth, als ik haar aan hare ouders ten huweljjk vroeg, zoudt ge dan denken, dat dit op hen een aangenamen indruk zou maken „Dat niet alleen mjjnheer Marchal, zij zouden er mede vereerd zjjn, zelfs ik ben er niet on gevoelig voor, hoewel mjjn nichtje Adda, geloof mjj, geen geschikte vrouw voor u is. Maak u nu niet zoo zenuwachtig en laten wjj eens verstandig praten. Gij begrjjpt, dat we geen van allen blind zjjn geweest, en uwe genegenheid reeds sinds een half jaar hebben vermoed. Ook is het voor ons geen geheim, dat Adda u de voorkeur schenkt boven verscheidene anderen, maar waarom hebben mjjne vrouw en mjjne zusters altjjd gedaan alsof zjj u niet begrepen, als ge over uw eenzaam leven klaagdet, en ge half schertsend zeidet: weet ge geene vrouw voor mjj Waarom omdat zjj u het antwoord waarop ge hooptet niet konden geven, want, hoezeer wjj u genegen zijn en achten, wjj hebben besloten dat mjjn nichtje nooit mevrouw Marchal zal worden. Wjj zijn op de hoogte van uwe positiewjj kennen uw karakter en weten, dat er op uw gedrag niets te zeggen valtook zjjn wij er van overtuigd, dat ge eene vrouw geluk kig zoudt maken; maar er zjjn twee afdoende redenen, die mjj de eer en het genoegen ontzeggen ooit uw oom te worden. De eerste reden heeft betrekking op uw geloof, gjj zjjt Katholiek en drijven der anti-revolutionnairen af te keuren terwjjl hij hen daartoe door zijn eigen stem mede in staat stelde, die tweeslachtige houdiug heeft hem zjjn zetel gekost. Flink zoo, Hagenaars Ernstige overtuiging en beginselvastheid behooren ook in deD tegenstander te worden gewaardeerd, maar wie zijn beginselen verzaakt, zjjn overtuiging prijs geeft en zoo zich zelf vergeet, verdient niet anders dan door de kiezers te worden gewraakt. Loon naar werk. Heeft de liberale partij veel stof tot roemem een enkele wolk vertoont zich voor hare weer boven de kimmen verrezen zon. Dat juist Roëll uit bare gelederen werd verwjjderd is zeer te betreuren. Wel was dat kamerlid niet een vol bloed liberaal, die in alles met de partij medeging, maar toch misschien wel juist daarom is hjj een vrjjzmnig man in den volsten zin, en zeker een der meest bekwame onder zoo vele bekwame volksvertegenwoordigers. Zonderling toeval, dat de eenige, die door de tegenpartij verslagen wordt, juist bij is, die haar het minst reden tot misnoe gen heeft gegeven, dat juist de gematigdBte van allen als zoenoffer vallen moest. Het is te hopen, dat bjj de eerste gelegenheid, die zich daartoe voordoet, den heer Roëll weder een mandaat zal worden opgedragen, opdat de kamer niet lang zulk een sieraad misse. Nu nog enkele herstemmingen, waarvan die te Goes wel de belangrijkste is. Mocht ook deze in het voordeel der linkerzijde uitvallen, dan is de meerderheid van deze zeker groot genoeg om de ministerieele portefeuilles op te eischen. Blijft dat district aan de tegenpartij, dan zal het de vraag zijn of de liberalen regeeringspartjj zullen willen worden. Wellicht laten zjj dan het kleur loos kabinet-Heemskerk nog eenigen tjjd voort- werken, liever dan met een betrekkelijk toch kleine meerderheid de teugels in handen te nemen- Yan Goes za,l in ieder geval zeer veel afhangen. Mogen de liberalen daaraan gedachtig zijn! Den nu aangebroken tjjd van verademing in de politiek zal men zich in de residentie ten nutte maken om een strijd in den tempel der kunst uit te vechten. De oude Johan Verhuist- is ontslagen als directeur van het concert Dili gentia, zonder dat hjj zelf den dirigeerstok heeft willen nederleggen. De muzikale wereld is nu in twee partijen verdeeld, de eene vóór, de andere tegen Verhulst. Niet weinigen duiden het zeer ten kwade aan het bestuur, dat het zoo onver wacht den verdiensteljjken man heeft afgedankt, nadat nog verleden jaar zjjn lof werd verkondigd door den eere-voorzitter op een als gewoonljjk zeer druk bezocht concert. Anderen, vooral de aanhangers van de nieuwe richting, verheugen zich over het ontslag. En het valt dan ook niet te ontkennen, dat Verhulst het hun weinig naar den zin maakte, minder zelfs dan men meenen zou dat een orkest-directeur, ook al is hij een meester als Verbuist, betaamt. Zjjn volstrekte weigering om Wagnersche compositiën op te voeren ging dan ook wel wat ver, en er spreekt al heel wat consideratie uit, dat voor éen der acht concerten, aan die muziek gewjjd, een ander wjj zjjn Luthersch, en hoewel mijn broeder menig gemengd huweljjk heeft ingezegend, kan hjj in zjjne betrekking een dergelijk huwelijk niet voor staan. Deed hij het, dan zou onze oude moeder, die voor ons altjjd als eene levende wet is, het hem bepaald verbieden. Gjj zult mij misschien tegenwerpen, ik weet het, dat ge al even weinig katholiek als protestant zjjt, maar dat gjj een wereldgodsdienst hebt met de aarde tot tempel en het goeddoen als eeredienst. Ik ben er van overtuigd, dat het u volkomen onverschillig zou zjjn, dat uwe kinderen in deze of gene kerk werden opgevoed, maar uwe verdraagzaamheid neemt het bezwaar niet weg, en bovendien er is nog iets. Mijn nichtje is zeventien jaar en gjj zjjt vijf en dertig, gjj zjjt dus dubbel zoo oud. Gjj zoudt bjjna haar vader kunnen zjjn, want haar vader is slechts drie jaar ouder dan gjj. Ik weet wel dat menigeen dit bezwaar zeer onbe duidend zal vinden, en dat men in eene omgeving, die minder ouderwetsche begrippen en opvattingen bezat, zou vinden, dat gjj beiden, wat den leeftjjd betreft, uitnemend bjj elk&ar past. De voorzich tigheid van den tegenwoordigen tjjd eischt, dat een meisje trouwt met iemand, die eene gevestigde positie heeft, en dat heeft men tegenwoordig niet voor zjjn vjjf en dertigste jaarmaar wjj zjjn nog van den ouden stempelmijn vader was 22 jaar, toen hjj trouwde, mjjn broêr was twintig, en ik slechts negentien jaar. Wjj deden het niet uit beginsel, maar het was zoo het gebruik in onze familie j gij zult er als medipus misschien tot directeur werd aangesteld; sedert eenige jaren komt Richard Hol daarvoor uit Utrecht over- Daarenboven is toch de leettjjd van een en zeventig jaren weinig geschikt voor een directeur van een zoo groot concert als Diligentia. En men moge zeggen wat men wil, die hooge leeftijd was wel merkbaar als Verhulst dirigeerde. De man had wijs gedaan door de wenken van het bestuur te volgen en zjjn ontslag te verzoeken, maar oude menschen zjjn voor dezulke dikwjls doof en zoo overleven zij vaak hun roem. Op eene algemeene leden-vergadering zal in dit verschil tusschen het bestuur en Verhulst uitspraak worden gedaan. Mjj dunkt dat het eerste zijn stelling zeer heeft verzwakt door nu, eerst na het gebeurde, ee voorstel te doen den ontslagen directeur eene jaarljjksche toelage te verleenen. Daarin schemert een straal van berouw door. Het ware verstan diger geweest om althans geljktjdig met het ontslag deze geldkwestie te regelen. Ook over eene andere gebeurtenis, met de muziek in nauw verband staande, maakt men zich hier terecht warm. Reeds een paar malen werd des winters aan den directeur van het cirque Carré geweigerd alhier voorstellingen te komen geven, waarbjj het wjjs bestuur der residentie zich beriep op het nadeel, dat door Car ré aan het opera bezoek zou worden toegebracht. Nog kleinsteed- scher grond wordt nu aangevoerd voor de weigering van burgemeester en wethouders om in het begonnen bad-seizoen Carré zjjn tent te Scheve- ningen te doen opslaan: dan zouden de concerten van prof. Manstedt in het Kurhaus er onder Ijjden. Er onder Ijjden in tweeërlei opzicht. Vooreerst zouden het geschetter van de trompetten en het gedonder van de Turksche trom in het paardenspel hinderijk zjn voor de muziekuitvoeringen in het Kurhaus. Alsof de zoogenaamde renbaan niet groot genoeg is om Carre's tent ver genoeg van het Kur haus te plaatsen. Dan ook zou Carré zooveel men schen tot zich trekken, die anders onder het gehoor van Manstedt's instrumenten zich zouden vermaken en dus hun geld in het Kurhaus zouden verteren. Alsof twee gelegenheden tot uitspanning op een badplaats, die aanspraak wil maken een Europee» sche te zjn, te veel wareAlsof niet juist velen uit naburige plaatsen naar Seheveningen zouden trekken om Carré te zien, terwjl zj dan toch zouden moeten eten en daarvoor immers allicht het Kurhaus zouden kiezenAlsof het Kurhaus zich niet zou kunnen handhaven als de bad gasten eens een enkelen avond aan Carré de voorkeur gaven. Alsot niet voor vreemdelingen Seheveningen te aantrekkeljker wordt naar mate er meer amusementen zjn Er wordt tegenwoor dig veel gebazeld over protectieom haar te verdedigen worden vele gekheden verteld, maar in het uitdenken van de dwaaste soort van pro tectie spant het Haagsche gemeentebestuur de kroon Het ultramontaansche blad De Zoom, bevat het volgende ingezonden stuk »Geef uwe verwachtingen van de stembus te Goes op Het spel is gebroken. tegen zjn, maar wj, oude Straatsburgers, houden ons familiegebruik in eere. Van ouder tot ouder legden echtgenooten in onze familie altjd als geljken in leeltjd hun levensweg af; jeugd ver eenigen wj met jeugd, onschuld met onschuldj armoede met armoede. De eerste jaren is er gewoonljk veel overleg noodig. Hoe men aan de luiermand van het eerste kind moet komen is een groot vraagstuk, maar gelukkig komen op het gegeven oogenblik de grootouders te hulp. Gaandeweg kan men zich wat ruimer bewegen, en dit wordt te meer op prjs gesteld, naarmate het meer moeite heeft gekost. Men wordt samen oud, de vrouw wat eerder dan de man, maar terwjl men altjjd samen is, gaat het ongemerkt. Ook kan men zoodoende zelf voor de opvoeding zjner kinderen zorgen, hen zien opgroeien totdat zj zelve mannen en vrouwen zjn geworden, en zeggen tot een torschen kerel met een grooten baard: Wel jongetje, hoe gaat het? Zoo op gevat is het huiseljk leven iets eerbiedwaardigs. Onder meer heeft het ook dit voor, iets waaraan tegenwoordig te weinig waarde wordt gehecht dat het verleden van den man even vlekkeloos is als dat van de vrouw. Denk eens aan de Par jsche jonge meisjes, die zich voor eene grooten bruidschat tot echtgenoot koopen een ouden af» geleefden, ziekeljken man, die een alles behalve vlekkeloos verleden heeft. Wordt vervolgd,)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1886 | | pagina 1