Tertrotten ei aangekomen schep.
G
G
•e?
G
t:
De voorzitter meent dat de eigeaüljke prin-
cipieele kwestie beter blijkt uit bet artikel be
trekkelijk het personeel en de traktementen.
Voornamelijk is er bezwaar tegen de jaarwedde
van 700 voor eene onderwijzeres uitgetrokken.
De heer De Stoppelaar zegt dat, ofschoon
hij eenige sympathie heeft voor het voorstel van
den voorzitter, het overbodig is te zeggen dat
hij er tegen stemmen zal. Hij heeft medegewerkt
aan het voorstel der commissie van toezicht en
zag dat liever gehandhaafd.
Dit punt, alsnu in stemming gebracht, wordt
met 11 tegen 5' stemmen aangenomen. De heeren
Snijders, W. A. van Hoek, J. A. van Hoek, De
Stoppelaar en Jeras stemden tegen.
De wijziging der verordening, regelende het
getal lagere scholen en den omvang van het
onderwijs, wordt, zooals die is voorgesteld, zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
Bij de voorgestelde wijziging van de verorde
ning, regelende het getal onderwijzers, de akten
die zij bezitten moeten en de jaarwedden, vraagt
de heer mr. J. A. van Hoek het woord.
Onder de vele verrassingen, zegt deze, die gis
teren avond den raadsleden werden bereid, behoort
ook die dat uit de door den voorzitter gegeven
toelichting is gebleken hoe aan de onderwijzeres
op eene jaarwedde van ƒ700 de rol van assche-
poetster is toebedeeld.
De voorzitter onderschrijft das wat de com
missie van toezicht in haar rapport heeft gezegd;
hij is dns ook de meening toegedaan dat ook
onderwijs voor meisjes van den leeftijd, als die
op de meisjesschool komen, niet dienstig is. De
voorzitter zal zeker de vraag niet ten kwade duiden:
wat geeft recht tot die meening, op welke gronden
berust ze, waar heeft men de ondervinding op
gedaan, die tot deze uitspraak heeft geleid?
Is dat gebleken aan de nog bestaande school
of aan eene andere? Spreker gelooft van neen.
De autoriteiten die uitspraak gedaan hebben
verklaren er zich ook niet tegen. Hoe komt men
dan tot de veroordeeiing?
Het ideaal van onderwijs is zeker wel datéene
onderwijzeres eene klasse scholieren van de laagste
naar de hoogste klasse leidde. Natuurlijk is dat
niet te bereiken, maar er zooveel mogelijk naar
streven kan men wel. Men doet dat door voor
een vak in alle klassen denzaifden onderwijzer te
laten doceerea, opdat niet door verschillende
methodes het onderwijs, in de eene klasse gegeven,
blijkt onsamenhangend te zijn met dat, ia eene
volgende klasse verstrekt.
Spreker constateert dat de commissie van toe-
zicht in gebreke gebleven is het bewijs te leve
ren dat het vakonderwijs niet deugt.
De voorziter zegt dat de kwestie van de
hier bedoelde onderwijzeres zeker niet kan ge
zegd worden uit de lucht te zijn gevallen. Reeds
lang geleden zijn de leden daarvan bij een ver
trouwelijk schrijven in kennis gesteld.
Wat aangaat de geciteerde autoriteiten merkt
de voorzitter op dat die het zelden eens zijn, ook
hier niet; de beide heeren die over de zaak
hunne meening zeiden, de heeren Japikse en
Morren, zijn van een tegenovergesteld gevoelen.
Het vakonderwijs is, naar verscheiden autori
teiten op het pedagogisch gebied verklaren, zeer
tegengevallen. Meisjes van 12 jaar, die gewoon
zijn geweest aan eene klasse-onderwijzeres, zijn
niet geschikt om op dien leeftijd academisch
onderwijs te genieten.
Art 3bis wordt nu in stemming gebracht en
met 12 tegen 3 stemmen aangenomen. De heeren
Snijders, J. A. van Hoek, en Jeras stemden tegen;
de heer Van Berlekom heeft de vergadering
verlaten.
Bij de bepaling der traktementen stelt de heer
W. J. S p r e n g e r een amendement voor om alle
personeele toelagen te doen vervallen.
Hij doet dit, zegt hij, omdat, nu eene geheel
nieuwe inrichting wordt gemaakt, er geene
reden bestaat om de vast te stellen traktementen
door personeele toelagen te verhoogen.
De heer mr W, A. van Hoek zegt dat bij
al de verrassingen, die de behandeling van de
voorstellen omtrent de middelbare meisjesschool
den raadsleden bereid werden, het denkbeeld,
door den beer Sprenger geopperd, tot nu toe de
grootste verrassing is.
Als spreker het wel begrepen heeft dan is het
behoud der tegenwoordige leeraressen aan de te
stichten school voor m. u. 1. o. een der grondsla
gen geweest van het voorstel van de minderheid
daarom gelooft hij niet dat den voorzitter het
nu gedaan voorstel aannemelijk kan voorkomen.
De voorzitter beaamt dit geheel.
Het amendement, in stemming gebracht, wordt
met 12 tegen 3 stemmen verworpen; de heeren
Snijders, Jeras en de voorsteller stemden voor.
Alsnu komt het artikel omtrent de traktements
bepaling in omvraag, dat met 12 tegen 3 stem
men aangenomen wordt; de heeren Snijders, J.
A. van Hoek en Jeras stemden tegen.
De verordening, regelende het schoolgeld, alsnu
aan de orde zijnde, stelt de voorzitter voor, op
grond van reeds in de vorige zitting gegeven
toelichting, dit op f 80 te bepalenmet dien ver
stande dat de gemeente in de schoolbehoeften
moet voorzien.
De beer J. Luteijn neemt het amendement,
in de vorige zitting door mr W. A. van Hoek omtrent
het schoolgeld ingediend, over. Hij licht dat nog
met een enkel woord toe. Bij de bepaling van
schoolgeld is het steeds de groote vraag of het
laag of hoog zal zijn; in hnt eerste geval rekent
men op een grooter aantal leerlingen en in het
tweede op een grooter opbrengst. Het komt
spreker echter voor dat hier de billijkheid behoort
te worden betracht en bijna iedereen in de gele
genheid gesteld om van de nieuwe inrichting
gebruik te maken.
Ds heer Tak zal niet onderzoeken of het thans
gedaan amendement wenschelijk is. Hij wil een
voudig vragen of het voornemen bestaat de regeling
voor deze school ook toepasselijk te maken op
al de overige. Want, vraagt hij. waarom op de
eene school dit stelsel en op de andere weer een
ander? Moet het ook niet op het gymnasium
worden toegepast?
Nog meer vragen rijzen bij spreker, bv. ral
het volgen van het denkbeeld niet van invloed
zijn bij de aangifte voor den H. O.
De heer W. A. Van Hoek zegt dat het zijn
plan niet geweest is zijn denkbeeld, dat speciaal
betrekking had op de middelbare school, ook toe
te passen op de lagere school. Hij gelooft echter
dat het hoofdargument van den heer Tak
niet opgaat bij deze afgescheiden inrichting. Het
komt hem voor dat het niet juist is dat wat op
deze school wordt toegepsst ook bij de andere
moet gelden. Vooral bij deze inrichting is de
vraagwelk schoolgeld zal geheven worden van
belang. Om eens een praktische voorstelling te
geven neemt de heer Van Hoek een huisvader,
die met moeite in staat is zijn zoons eene goede
opvoeding te geven. Behalve die zoon3 beeft hij
ook dochters, die hij, zij het ook niet in die mate
als de jongens, toch ook gaarne goed onderwezen
in de maatschappij brengt.
Door gradatie in het schooigeid zou zulk een
huisvader geholpen zijn en allicht zijn dochters
iets langer de school doen bezoeken dan anders.
De heer S n ij d e r s, ofschoon gekant tegen het
thans in behandeling zijnd voorstel, wecscht toch
mede te werken om de schaduwzijde ervan zoo
veel mogelijk te verlichten. Wijt de heer Van
Hoek hem de eer aandeed kennis te geven van
het in te dienen amendement, heeft spreker de
uren tusschen de vergaderingen zich ten nutte
gemaakt om eens na te rekenen welk gevolg dit
voorstel hebben kan.
Op grond van die berekening heeft spreker den
heer Van Hoek den raad gegeven om, ten einde
zich voor teleurstelling te vrijwaren, de cijfers
uit zij a amendement weg te laten en alleen het
beginsel te behouden. Datzelfde doet de heer
Snijders nu ook aan den heer Luteyn, aangezien
hij overtuigd is dat de uitkomaten ongunstig
zullen blijken te zijn.
De heer Luteyn zegt gaarne gevolg te wi^
len geven aan het idee van den heer Saijders eu
neemt de cijfers uit zijn amendement.
De voorzitter wijst erop dat het wensche
lijk is nu een bepaald schoolgeld vast te stellen
en later het amendement van den heer Luteijn uit
te maken. Hij stelt daarom voor te bepalenhet
schoolgeld bedraagt f 80 en daarachter te voegen
dit wordt binnen 6 maanden herzien.
De heer Luteyn kan zich met het aanhouden
van zijn amendement wel vereenigen, doch vindt
de som van SO^voorlcopig te duur.
De voorzitter wijst op de 30 die voor school-
behoeftea zijn geraamd, welke raming zoowel de
heeren W. A. van Hoek als van der Harst te
hoog vinden.
Die meening is ook de heer Tak toegedaan;
hij vraagt oi f 10 niet voldoende is, aangezien
de schoolbehoeften toch meer dan een jaar kun
nen gebruikt worden.
Na eenige disexrssie hierover stelt de heer mr.
W. A. van Hoek voor het schoolgeld op f 60 te
brengen. Met 10 tegen 5 stemmen wordt alzoo
besloten. De heeren Snijders, De Stoppelaar,
Ermerins, W. J. Sprenger en Jeras stemden
tegen.
De wijziging in verordening V, regelende het
lager onderwijs, komt alsnu in behandeling, zij
luidt
In art. 14 aan het slot te lezen„en voor zoo
veel school G betreft alleen de leerlingen, die
bewijzen van geschiktheid voor het in die school
te geven onderwijs zullen gegeven hebben.
De heer Tak vraagt of niet moest bepaald
worden dat kinderen, die de school van mej.
Klaar met vrucht hadden gevolgd, op deze school
zullen worden toegelaten.
De voorzitter ziet geen strijd in bet geschre
vene en hetgeen de heer Tak wenscht.
De voorzitter stelt voor nu over te gaan tot
stemming over het geheele voorstel der minder
heid.
Nadat de heer Ermerins verklaard heeft nu te
zullen voor stemmen, uit vrees dat anders nog
kostbaarder p'annen zullen worden gemaakt, wordt
het voorstel met 11 tegen 4 stemmen aangenomen.
De heeren Snijders, W. A. van Hoek, J. A. van
Hoek en Jeras stemden tegen.
De voorzitter zegt dat, tengevolge der nu geno
men beslissing, het voorstel der commissie van
toezicht vervalt en de zaak als gedecideerd te
beschouwen is.
Nu komt het aau op de uitvoeringen aange
zien de tijd dringt om met September geheel in
orde te zijn neemt de voorzitter de vrijheid de
noodige machtigingen te vragen om verder te
handelen zooais noodig blijken zal.
Dit wordt goedgevonden.
De heer Snijders vraagt nog eene opgaaf van
de vakken die geschrapt zijn van het onderwijs
zooals dat nu is geregeld, waarop de voorzitter
antwoordt dat dit zijn de letterkunde in de
Nederlandsche, Franscde, Hoogduitsche en Engel-
sche taal, het boekhouden, de scheikunde als
zoodanig, de gezondheidsleer en de schoonheidsleer.
Na de vrosger gemelde benoemingen is de
vergadering gesloten.
Blijkens ontvangen telegram, heeft Zr. Ms.
schroefstoomschipf Java, onder bevel van den luit.
ter zee le kl. "C. Hoffman, in den avond van
13 dezer Suez verlaten. Aan.boord was alles wel.
U
u
Ga
u
Van Vlissingen (Haven)
(Stad)
Middelburg
Arnemuiden
's Heer Arendskerke
Goes
Biezelinge
Vlaka
Kruiningen
Krabbendijke
Rillaud-Bath
Woensdrecht
u Bergen op Zoom
Wouw
Roozendaal
Breda
Botterdam (Beurs) (via Zevenbergen)
's Gravenhage (over Kott. E. IJS.)
Amsterdam over Kotterdam(17. IJ. *p.)
h Utrecht (Ooitersp)
BAympoor
Antwerpen (Etat)
Brussel (Nord)
Parijs (Nord.).
Keulen
KB. Het teeken beteekent
de boot van Queensborough zijn
Te
-
7.20
6.—
9.8
i
1.40
2.42
5.58
6.50
9.22
2.3
5.26
7.20
0
5 10.45 (n)
9.10 (n)
7.30
6.7
7.-
7.29
9.32
2.14
5.38
7.32
0
6.27 (v)
9.31 (v)
2.40
5.26
6.14
9.39
2.21
5.45
7.39
0
Antwerpen (Etat).
6.8
7.35
10.36
3.38
6.37
6.27
9.52
2.34
5.58
7.54
0
Amsterdam over Utrecht RAijnspoor
7.30
12.—
3.26
5.23
6.35
5 7.23
10.1
2.43
6.8
8.3
m
f Oostersp
7.23
11.45
3.20
5.13
6.43
10.10
2.51
6.20
8.16
Rotterdam (3. IJ. sp.)
5 7.35
11.55
3.25
5.20
6.50
7.35
10.17
2.58
6.29
8.23
0
's Gravenhage (over Kott. H. IJ. S.)
8.46
1.6
4.40
6.32
6.55
10.23
3.3
6.35
8.28
0
Botterdam (Beurs) (via Zevenbergen)
5.51
f 9.24
1.44
5.40
7.13
7.1°
7.5
10.33
3.13
6.46
8.38
0
6.30
10.13
11.7
2.40
6.33
8.13
7.12
10.40
3.19
6.53
8.44
0
7.28
10.51
11.5
8.14
7.20
i 8.44
8.52
7.25
10.53
3.32
7.6
9.3
0
7.39
11.1
12.8
3.25
9.3
7.35
8.9
11.4
3.42
7.17
9.13
0
7.49
11.10
12.13
3.41
5
7.38
9"1n
7.47
11.16
3.64
7.29
9.25
m
7.58
12.22
3.52
9.3°
7.56
8.23
8.40
11.25
4.3
7.38
9.34
8.11
t
12.35
4.7
9.8s
8.46
9.10
9.10
12.7
4.52
8.27
10.21
0
8.18
11.33
12.42
4.14
9.4°
9.31
5 10.—
10.—
1.8
6.8
9.34
11.12
0
8.28
11.42
12.52
4.29
9.5°
10.25
10.39
10.39
1.47
5
6.46
10.13
12.2
0
Vlake j
8.33
11.47
12.57
4.35
9.55
12.22
11.50
11.50
2.58
f
7.62
f 11.19
0
8.43
f
1.8
4.45
10.2
12.13
12.13
2.57
8.14
11.22
0
8.52
11.59
1.17
4.55
f
8.20
10.10
11.50
11.50
2.50
8.5
11.5
0
's Heer Arendskerke
9.—
12.7
1.25
5.5
10.18
10.36
10.36
10.36
1.8
5.39
i 9.48
0
Arnemuiden
9.13
1.38
5.20
10.31
11.45
11.45
11.45
2.8
7.24
11.14
0
Middelburg.
9.21
12.24
1.46
5.28
f
8.50
19.52
10.38
9.20
7.14
i 7.14
4.5 (v)
f 6.10 (v)
Te
Vlissingen (Stad)
9.30
12.32
1.55
10.40
7.35
2.52
2.52
10.23
0
- (haven)
5.37
5
9.—
f 10.—
dat op
het daarmede aangeduide
f) De trein stopt des
gedeelte van het traject alleen rijtuigen le en
Dinsdags te Killand-Bath en Biezelinge,
2e kl. loopen. Deze trein neemt te Middelburg geen reizigers
Deze trein stopt te Middelburg alleen om reizigers uit te laten.
op en te Vlissingen alléén die, welke met
Via KempenGoehBoxtel.
Van T0r Neuzen
6.—
12.40
5.25
Van Gent (Gr. station)
8JS4
12.15
8.14
Van Ter Neuzen
6.30
10.5
5.50
Van Antwerpen
7.12
10.56
6.33
6.8
12.47
5.32
Selzaete
9.15
1.15
9.15
Axel
6.48
10.20
6.12
10.40
6.10
0 Philippine
0 Bas van Gent 0
6.15
12.56
6 40
Sas van Gent
9.25
1.26
9.22
7.8
10.40
6.34
St. NicoiMss
8.5
11.55
7.80
6.20
1.4
5.45
Philippine
9.38
1.85
9.30
Te St. Nicolaas
7.50
11.15
7.19
0 Hulst.
8.48
12.38
8.10
6.40
1.25
6.8
9.48
1.50
9.85
Mechelen
9.40
13.16
8.80
1.2
8.80
Te Gent (Gr. station).
7,80
2.15
6.56
Te Ter Nensen.
10.—
2
10.-
Antwerpen
8.48
18.80
8.58
Te Ter Nsp.shbJ
S.85
1.20
8.50
Godrskf da Gebroeders Abrahams fa Middelburg»
