Onderwijs,
Kerknieuws.
Landbouw.
Gemengde Berichten.
Rechtszaken.
zou het regeerings-artikel een meerderheid hebben
kunnen verwerven.
»Indien er," aldus gaat het blad voort, onder
de kamerleden ter rechterzijde afgevaardigden
zaten, die volstrekt tegen iedere groote grond
wetsherziening zijn, en derhalve bang moesten
wezen voor de aanneming van hun eigen amende
ment, dan konden de heeren Mackay c. s. moei
lijk den practischen weg van een compromis in
slaan; dan moest er wel gelet op den fatalen
onwil der linkerzijde gebeuren wat er nu ge
beurd is. Wij voor ons zouden echter niet gaarne
die verantwoordelijkheid dragen. Immers, door
de kansen van aanneming aan het jongste regee-
ringsartikel te onthouden, heeft de Maasbode (en
alle organen, die halsstarrig tegen grondwetsher
ziening zjjn) er het zijne toe bijgedragen, om
geldeljjken onderstand uit de gemeentekassen en
uit 's rijks schatkist aan onze armenscholen te
onthouden. Al de fraaie betuigingen van die
bladen, alle groote wissels op de politieke toe
komst getrokken, kunnen straks het lot der arme,
in de schooljaren zjjnde kinderen niet verzachten,
wanneer een inrichting wegens gebrek aan fondsen
zal gesloten moeten worden of elders de gelden
ontbreken, om ook aan de behoeftige jeugd der
gemeente onderwjjs te verschaffen."
De heer H. Pruys van der Hoeven, gewezen
gouverneur van Atjeh, heeft een werk uitgegeven
onder den titel: Mijne ervaring van Atjeh.
Na herinneringen aan het verleden geeft hij als
zjjne meening te kennen dat de thans ingenomen
geconcentreerde stelling op den duur tot de onder
werping en bevrediging van Atjeh kan leiden, op
voorwaarde dat wij zorgen de kust te beheerschen.
Hjj schrijft ten slotte:
„Wij zijn in het bezit van het voormalige sul-
tansterrein, de Mesdjid-Raja; volgens Atjehsche
begrippen behoeven wjj, om als souverein erkend
te worden, niet meer terrein te bezetten, mits wij
het bestuur zoo organiseeren, dat de wettige
hoofden de hun toekomende plaats innemen en
onder ons oppergezag en onze leiding het bestuur
uitoefenen.
vDoor die positie en door gezagsuitoefening op
de kuststaten, op de wijze te voren beschreven,
zal dan de macht, het gezag en het prestige ver
kregen worden, om een geregeld, van onzen steun
afhankelijk Atjehsch bestuur in de ons omringende
sagi's te vestigen, en met toekenning van vol
doende inkomsten aan de voornaamste hoofden
in Groot-Atjeh zullen dan de vijandelijke benden
geweerd worden.
»Door verder terugtrekken kan dit doel niet
bereikt worden. Daarvoor zijn wij trouwens reeds
te ver gekomen. Daarvoor is het te laat; en om
uit onze huidige stelling de Atjehers te verdrijven
en door Chineezenof Javanen te vervangen, dit
zou een bewjjs zijn van politieke machteloosheid
tegenover de geheele bevolking van onzen archipel,
gevaarlijker dan militaire terugtocht.
»Door hetgeen hp tot zich trekt, niet door
hetgeen hjj afstoot wordt de macht van den kolo
nialen beheerscher bepaald.
„Wjj hebben te Atjeh fouten begaan; wij hebben,
zonder acht te slaan op de lessen der geschiedenis
en zonder met onze middelen en andere belangen
in Indië rekening te houden, eene militaire ver
overing beproefd in plaats van, na de inname
van den Kraton, den steun te zoeken en te vinden
van eene Atjehsche partij; niet het minst door,
toen deze later verkregen was, uit ongeduld weer
naar alle zijden van ons af te slaan.
»Die fouten kunnen en moeten hersteld worden,
door politiek beleid; door schrandere en doel
treffende organisatie en door krachtigen steun van
de militaire macht, die ze heeft het altjjd
bewezen tot het onmogeljjke zelfs bereid, hoe
zwaar de taak ook zij, steeds wat noodig is zal
doen.
„Op deze wjjze, maar ook zoo alleen, kan het
vertrouwen in onze bestuurskracht, waar het aller
eerst op aankomt, terugkeeren en het vooruitzicht
worden geopend, dat de Atjehpost op de begroo
ting tot eene voor Nederlandsche en Indische
belangen minder gevaarlijke proportie wordt terug
gebracht."
In de vergadering van het departement Middel
burg der Nederlandsche Maatschappij van Nijver
heid zjjn, in plaats der aftredende bestuursleden
J. C. Lanlsheer en Dr. J. J. Couvée, als zoodanig
gekozen de heeren J. C. van den Broeeke en P.
M. de Ligny. De rekening over 1885 van het
departement, bedragende in ontvang en uitgaaf
ƒ332.25, sluit met_een goed slot van 166.41s.
Onze berichtgever uit Vlissingen vergiste zich
Zaterdag toen hp meldde dat de afwijzing op het
verzoek tot overschrijving van de drinkwater
leiding ter name van de Utrechtsche maatschappij
door den raad geschiedde met algemeene
stemmen. Een lid, nl. de voorzitter, stemde
er voor.
Met ingang van 22 dezer is benoemd tot stati
onschef te Krabbendjjke de heer M. J. Ripping,
tot dusver 1ste klerk aan het station Tilburg.
Bp de Vrijdag te Baarland gehouden verkiezing
voor een raadslid vacature J. Goense waren
21 geldige stemmen uitgebracht. Het aantal
kiezers bedraagt 44.
Er moet eene herstemming plaats hebben tus-
schen de drie heeren P. Rijk die 7, benevens G.
Moerdijk en A. J. A. Hoogvliet die elk 5 stemmen
verkregen.
Heden vergadert te Zwolle de Vereeniging van
deurwaarders bp de verschillende rechtscollegiën
in Nederland.
Onder de te behandelen punten komen voor:
Voorstel van het bestuur, om aan de regeering
wijziging te verzoeken in de uren voor het doen
van exploiten en verhooging van het salaris voor
bewaarders.
Voorstel van den heer C. A. Kouion te Mid
delburg, dat de vereeniging zich zal wenden tot
de regeering, met het verzoek om het burgerlijk
tarief aan te vullen met een bepaling, betreffen
de salaris voor correspondentie en briefport, in
te leiden door den voorsteller.
Het proces-verbaal van beslag op schepen, spe
ciaal over den inhoud van dat stuk, in te leiden
door den heer C. A. Kouion.
De minister van koloniën heeft) in antwoordop
een afdeelingsverslag der tweede kamer over eene
suppletoire begrooting voor Suriname, als zijne
meening te kennen gegeven, dat voor uitbreiding
van het kiesrecht tot samenstelling van de kolo
niale staten geen aanleiding bestaat, en dat er
ook geen behoefte is aan een door de ingezetenen
gekozen gemeentebestuur te Paramaribo. De
getalsterkte der Europeesche bevolking is voor
twee vertegenwoordigende lichamen wel wat al
te klein.
Aan de ingezetenen der kolonie Curasao is
geen kiesrecht toegekend; de koloniale raad in
die kolonie oestaat uit de leden van den raad
van bestuur als vaste leden en uit acht leden
door den koning te benoemen. Vroeger is reeds
betoogd, dat toekenning van kiesrecht daar niet
wenseheljjk is.
Naar aanleiding van de krijgsverrichtingen in
Atjeh in de laatste zes maanden van 1885 is bij
kon. besluit van 23 April 1886 no. 19 bepaald
dat bij afzonderlijke dagorders, zoo in Indie als
in Nederland, eervol zullen worden vermeld de
lsto luitenant der genie van het leger in Neder-
landsch-Indie L. G. Krol van der Hoek en de
korporaals bjj het korps genie-troepen van dat
leger J. de Vree en L. C. C. Fischer.
De heer A. Limbach alhier is benoemd tot
onderwijzer in het instituut St. Joseph te s'Gra-
venhage en de heer P. H. Brouwer alhier als
onderwijzer te Doesburg.
Voor de betrekking van onderwijzeres aan de
openbare lagere school te Nieuwe-Sluis (gem.
Breskens), jaarwedde ƒ500, hebben zich 2 solli
citanten aangemeld.
De heer P. C. de Man te Gorinchem is be- I
noemd tot onderwijzer aan eene bijz. school voor
u- 1. o. te Rotterdam.
Men schrijft ons:
„Ondanks is 1s werelds loon." Iedereen onder
vindt dit op zijn beurt en ook de heer J. van
Dijk te Doetinchem. Men leze eens de jaarver
slagen van de Christelijk Philantropische Inrichtingen
te Doetinchem en te Utrecht, dan zal men, bij
alle verschil van denkwijze of richting op gods
dienstig gebied, moeten erkennen, dat genoemde
heer onvermoeid werkzaam is en velen aan hem
hun positie in de kerk of daarbuiten te danken
hebben. En dan van hen, van wie hij waardee
ring mocht verwachten, zooals van ds Groeneveld,
op een vergadering ter bespreking van den nood
der kerken in de classis Heusden, die zeer slecht
bezocht werd, te moeten hooren, dat die weinige
belangstelling vooral te wijten is „aan zoovele
Deutichemsche predikanten met hunne anti-gere
formeerde'1'' leer't Is erg
Ook niet aangenaam voor de predikanten, voor
malige kweekelingen van de Vereeniging tot bevor
dering van inwendige Zending, van den heer Van
Dijk, die om alleen tot onze provincie ons te
bepalen gevestigd zijn te Oostburg, Biervliet,
Breskens, Kruiningen, Krabbendjjke, 's Graven
polder, 's Heerenhoek en 's Heer Abts- en Sinouts-
kerbeOok niet voor de heeren studenten aan
de Utrechtsche academie uit Goes en Wolfaartsdjjk,
of voor de ouders of voogden der leerlingen van
het Doetinchemsche gymnasium uit Kruiningen,
Goes, Kapelle, Middelburg, Oud-Vosmeer, Wisse-
kerke en Verseke, noch voor de kweekelingen der
Vereeniging Lukas-Stichting uit Vlissingen, Ooater-
land en Wissekerke
'tZal maar het best zjjn tegenover al het ge
harrewar op kerkelijk gebied te handelen naar
de wijze les: „Doe wel en zie niet om."
Men schrijft ons uit Walcheren
»Guur en schraal", dat zijn wel de meest pas
sende antwoorden op de vraag: hoe het buiten
gesteld is; en al vindt menig stadsmensch het
nog al lekker weer, de ontluikende natuur is dat
lang niet met hem eens.
De wintergewassen getuigen het door de gele
kleur; en van 't koolzaad en hier en daar van de
aardappelen zijn reeds vele slachtoffers gevallen
van ons ongelukkig voorjaarsklimaat. Voor den
properen boer, d. w.. z. voor hem die zijne velden
vrij van onkruid wil houden, is 1t beat weer en
er zjjn ook velden te over aan te wjjzen, waar
men geen onkruid zal vinden. De ontwikkeling
der vrachten gaat nu uiterst langzaam en al
gemeen wordt verlangd naar wat regen met zacht
weder. De gerst en haver zjjn algemeen in den
grond en grootendeels ook het vlaszaad. Van het
laatste is veel gezaaid, deels voor eigen rekening,
deels is het land daarvoor verpacht aan de zoo
genaamde vlasboeren uit Holland. De prjjzen>
waarvoor verhuurd is, varieeren van 65 tot 75)
bjj uitzondering 80 gulden per gemet, al naar
gelang de meerdere of mindere productie-kracht
van den bodem een grooten of geringen oogst
kan doen verwachten. Mangels en snikerpenen zijn
ook al veel gezaaid en 't is te hopen dat
de nachtvorsten ophouden tegen dat deze
plantjes boven komen, anders zal daardoor veel
schade worden aangericht. De teelt der suiker
bieten is veel ingekrompen in vergeljjking met
vorige jaren, gedeeltelijk is daarvan oorzaak dat
de prjjzen der penen veel verminderd zjjn en ook
omdat vele gronden zoogenaamd uitgepeend raken.
Ieder, die het wel meent met onzen boerenstand,
moet de vermindering der peen-cultuur voor de
fabriek toejuichen, daar die alleen zonder schade
kan worden gedreven door hem die over voldoend
kapitaal kan beschikken om, door zware bemes
ting en doelmatige bearbeiding, de nadeelen van
die teelt te kunnen opheffen.
Het programma van de algemeene vergadering
en den wedstrjjd van ploegen en eggen, in Juni
'a. s. te Zierikzee te houden, is zeker door
vele leden der maatschappijmet belang
stelling ontvangen en ingezien. Op de algemeene
vergadering komen hoogst belangrijke zaken ter
sprake en daarvoor alleen zou men de reis naar
Zierikzee gaarne maken. Maar ook vooral voor
den landbouwer-veehouder zal daar zeker veel te
zien en te leeren zjjn. Het Schouwsche vee-slag)
dat al sedert jaren met Hollandsche en Engelsche
stieren is gekruist, heeft een welverdienden naam
verworven, en wjj zjjn verlangend daarmee kennis
te maken.
Bijzonder trof ons echter de bepaling in het
programma dat alleen het vee van leden der
maatschappij kan worden bekroond. Waarom
die bepaling? Is het doel der tentoonstelling niet
eene verzameling van het schoonste en beste vee
bjjeen te brengen? Wil men den leden een pré
geven, welnu late men dan de niet-leden een
soort staangeld doen betalen. Wjj vreezen dat
door genoemde bepaling veel schoon vee niet op
de tentoonstelling aanwezig zal zjjn. Wjj zjjn ook
benieuwd welke exemplaren er zullen worden
ingezonden onder n° 8 van 't programma. Hoe
is het hoofdbestuur er toch toe gekomen om eene
mededinging te vragen van stieren van Hollandsch
en van Zeeuwsch ras
Welk verstandig fokker zal zjjn Zeeuwsch dier
aan zoo'n wedstrjjd blootstellen! En welk een
even moeieljjke als ondankbare taak is het voor
de leden der jury om te oordeelen. De Engelsche
stieren zjjn eene afzonderljjke rubriek waardig
gekeurdanders, de mededinging der drie vee
slagen ware nog meer buitengewoon geweest. Het
inlandsche varken is wel bewaard voor mededin
ging van een vreemden confrater, maar het
inlandsch rund niet! Misschien blijkt echter later
de bedoeling van die beide bepalingen.
De meeste boomgaarden en tu inen op Zuid-
Beveland zjjn in een bloemhof herschapen. De
kersenboomen staan weêr beladen met bloem
trossen, wat reeds van verre een heerljjk gezicht
oplevert.
Nachtvorsten, wind en regen kunnen de hooge
verwachtingen nog te leur stellendoch bij een
matige weersgesteldheid, kan er dit jaar weêr een
ruime kersenoogst verwacht worden.
Namens A. A., molenaar te Borssele, is cassatie
aangeteekend van het over hem de vorige week
door het gerechtshof te 's Gravenhage uitgespro
ken vonnis.
Uit 's Gravenhage schrijft men ons
H. M. de koningin bezocht Zaterdagmiddag
onverwacht de tentoonstelling der wedstrijden voor
handwerkslieden.
H. M. werd ontvangen en rondgeleid door den
voorzitter, den heer dr. J. Th. Mouton, de secre
tarissen en eenige leden der commissie, bij toeval
op de tentoonstelling aanwezig.
In de zaal, waar het metaalwerk is geexposeerd,
merkte de koningin het werk op van uwen stad
genoot, den heer C. Gilde en de heer Van Nieu-
kerken, architect en seeretaris der commissie, aan H.
M. door den voorzitter voorgesteld, deelde haar
eenige bjjzonderheden mede omtrent dit werkstuk
van den jeugdigen smid. De koningin betuigde
den heer Van Nieukerken hare ingenomenheid met
den vooruitgang van dit handwerk, dat, naar H
M. had opgemerkt, eerst in de laatste jaren meer
was voor uitgegaan.
Ook met verschillende andere werkstukken was
H. M. blijkbaar ingenomen en zij vertrok eerst
na ongeveer een uur op de tentoonstelling te hebben
doorgebracht.
Verschillende voorwerpen werden door H. M.
aangekocht.
Maandagochtend in de vroegte hadden, als
naar gewoonte, buiten de voormalige Dampoort
alhier, verschillende volksvermakelijkheden plaats.
Er werd geblinddoekt turf gezocht, door twee
personen aan elkaar geboden een wedloop gehouden
enz. enz. Ben geblinddoekte schipper, die met
een rank bootje in de vest moest varen, had het
ongeluk zjjn evenwicht te verliezen en overboord
te tuimelenhjj bereikte echter zwemmende den
vasten wal en kwam met een nat pak en een paar
koude rillingen vrjj.
In tegenstelling met Middelburg, waar 't
gedurende de Paaschdagen zeer rustig was, is
te Goes de tweede Paaschdag zeer rumoerig geweest.
Op verschillende plaatsen hadden in den la
ten avond of nacht vechtpartjjen plaats. In
een café en in een burgerhuis werden ruiten
stukgesmeten. In het St. Adriaanstraatje nabjj
de Markt waren eenige heeren aan 't ruzie
maken, een hunner werd gearresteerdin de
Kerkstraat werd er ook een ingerekend en uit
een koffiehuis werd eveneens een pretmaker, die
echter vrjj hardhandig was, in den bakgebracht.
Een soldaat, die zich zonder verlof van
Vlissingen naar Goes had begeven, werd door de
politie in bewaring genomen en naar zjjn garni
zoen teruggebracht.
Gisteren (Maandag) passeerde onze gemeente
door het kanaal, met bestemming naar Keulen,
het stoomschip de Industrie II, voor rekening van
de Badische Schrauben Dampfschijffahrt Gesell-
schaft te Mannheim, op de werf der maatschappjj
Dc Schelde te Vlissingen gebouwd.
Het vaartuig zag er zeer goed uit; liep uit
stekend en is, zooals wjj vroeger meldden, bestemd
voor den vrachtgoederendienst via Keulen op
Londen.
Twee der firmanten van de stoommeelfabriek
der firma wed. J. H. C. Kakebeeke te Goes zjjn te
Glasgow geslaagd in het aankoopen van een
nieuwe stoommachine, die ruim 2 maal zooveel
paardenkracht moet hebben als de defecte. Wan
neer alles voorspoedig gaat zal men in Juli met
de nieuwe machine de werkzaamheden weer kun
nen hervatten.
De Vlissingsche gymnastiekvereeniging Luc-
tor et Emergo gaf Maandagavond te Terneuzen
een uitvoering die, naar men ons van daar ver
telt, goed geslaagd mag heeten en zeer strekte
tot genoegen van de vele aanwezigen.
De heer J. G. Gerritsen, burgemeester van
Groede, Breskens en Nieuwvliet, die dezer dagen
in het huwelijk trad, zal deze week alle kinderen
der scholen in zjjne gemeenten, die daarvan ge
bruik willen maken, ook die der bewaarscholen,
in de gelegenheid stellen eene kindervoorstelling
bjj te wonen in de schouwburgtent van Stoete
en co., thans te Groede. Tevens zullen de kleinen
onthaald worden. Tengevolge van het groote
aantal leerlingen zal dat voor Groede en omstre
ken plaats hebben op Donderdag a. s. en voor
Breskens en omliggende gehuchten op Vrjjdag
daaraanvolgende.
Volgens het N. v. d. D. heeft de heer F.
Domela Nieuwenhuis, te 's Gravenhage, 15.000
geschonken voor een eigen gebouw der socialisten
te Amsterdam, 2000 voor de weerstandskas en
1000 voor dè propagandakas.
De heer Nieuwenhuis laat het dus niet alleen
bjj woorden.
Door de heeren Schram, Bouterse en Ozinga,
aannemers te Amsterdam, is een belangrjjk con
tract gesloten voor den aanleg van havenwerken
voor de Roemeensche regeering.
Het werk is hun gegund voor ongeveer francs
5.000.000. De op de hunne volgende inschrjjving
(van eene firma te^ Stettin) was fr. 12.000 hooger.
Nog twee anderen hadden ingeschreveneene
firma te Parijs en eene te Frankfort.
Concurrentie met het buitenland is dus ook
voor ons mogeljjk.
De koningin van Engeland zal 10 Mei de te
Liverpool te houden tentoonstelling persoonljjk
openen. Koningin Victoria schjjnt haar tegenzin,
om zich in het openbaar te vertoonen, langzamer
hand te overwinnen.
Uit Aden wordt de vreeseljjke tijding gemeld
dat alle leden der wetenschappelijke Italiaansche
expeditie, die onder leiding van graaf Perros den
27 Maart uit Zaïla vertrok, op last van den emir
van Harrar vermoord zjjn.
In de Poolsche arrondissementsstad Lisko
(met ongeveer 3000 inwoners) is een hevige brand
uitgebroken, waardoor tot drievierden der stad in
de asch was gelegd.
Donderdag is uitspraak gedaan in zake het
vergaan der Oregon. Het hof heeft verklaard dat
er geen twijfel bestaat of de schipbreuk werd
veroorzaakt door eenen driemast schoener, die het
stoomschip in de zjjde stiet; dat deze schoener
zjjn rood en groen licht brandende had, hoewel
misschien niet helder; en dat, daar de nacht
helder was, het bedoelde zeilschip duideljjk genoeg
op grooteren afstand had moeten worden gezien,
indien er op de Oregon behoorljjk uitkijk ware
gehouden. Het hof houdt den eersten stuurman
voor het ongeluk aansprakeljjk, aangezien hjj op
de brug was en scherper had behooren uit te zien.
Intusschen oordeelde het dat hierbjj geene straf
bare nalatigheid in het spel is geweest, weshalve
het den genoemden officier niet Jheeft willen
straffen. De gezagvoerder en de overige officieren
werden van alle blaam vrjjgesproken,
Het verblijf van den keizer van Rusland in
de Krim zal langer duren dan oorspronkeljjk was
vastgesteld. Als oorzaak noemt men dat de oor
logsschepen, bij het afloopen waarvan de keizer
tegenwoordig wil zjjn, vooreerst niet kunnen worden
te water gelaten, omdat de hellingen niet goed
zjjn gebouwd. Men heeft nu deskundigen uit
Engeland ontboden, om de bestaande gebreken
te verhelpen, doch rekent in geen geval het
afloopen te kunnen doen plaats hebben vóór den
aanvang der maand Juni.
Te Antwerpen hielden gisteren de aandeel
houders der in 1885 gehouden tentoonstelling eene
vergadering. Daar het getal vertegenwoordigde
aandeelen niet groot genoeg was om te kunnen
beslissen, kon men geen besluit nemen over het
voorstel van den raad van administratie om te
likwideeren en onder de actionarissen 90 percent
van het ingeschreven kapitaal te verdeelen, in
afwachting van den afloop van verschillende
processen en eene regeling met den staat die weigert
eenige onkosten te betalen. Dat laatste lokte
levendige protesten uit.
Op last van den koning Van Beieren zjjnde
werkzaamheden aan de in aanbouw zjjnde kasteelen
gestaakt. De ingenieurs en architecten hebben hun
ontslag gekregen. Men is verder met krachtige
hand bezig om den toestand der financiën van Z.
M. te regelen.
Te Gent had Zondag een werkliedencongres
plaats. De deelnemers eraan werden 's morgens
