JT 57.
129e Jaargang.
1886.
Dinsdag
9 Maart.
MAHUJA.
Middelburg 8 Maart..
81 FE U I LLETON.
Dit blad verschijnt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 3.50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels ƒ1.50
iedere regel meer 0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Agenten te Vlissingen: P. G. de VeyMestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland,te Krainingen: F. van dee Peijl,te Zierikzee: A. C. de Moou,te Tholen: W. A. VANNiEDWENHüuzEN,te Terneuzen: A.vandeePeijl Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parijs en Londen, de Compagnie générale de Pnblicité étrangère G. L. Datjbe Cie., John F. Jones, opvolger.
Tegenover al het geroep over de buitensporig
goede huisvesting en behandeling, die de gevan
genen genieten, en welke hun lot in dit opzicht
benijdenswaardig doet zijn boven dat van zoovele
andere menschen, verdient de aandacht het vol
gend schrijven in de Tijd over de inrichting van
de gevangenissen.
„Wanneer in sommige couranten over de ge
vangenissen gesproken wordt, geschiedt dit veelal
op ironischen toon. De ongelukkige gevangenen
heeten dan „heeren boeven" ot „logés van den
staat," of wel, de plaats waar zij hunne straf
ondergaan wordt als „rijkslogement" ot „boeven-
paleis" betiteld.
Onbekend maakt onbemindEenige inlichtingen
over bedoelde inrichtingen kunnen misschien er
toe bijdragen om het vooroordeel te bestrijden,
alsof het leven der gevangenen te weelderig zou zijn.
Bij het beoordeelen der gevangenissen gebruiken
de meesten twee zeer verkeerde maatstaven1°
men scheert te veel allen, die tegen de wet zon
digden, over éen kam; 2° men vergelijkt het lot
der vrije armen met dat der gevangenen.
N° 1 gaat niet op, en n° 2 nog veel minder.
Al sluit men honderden gevonnisten in éen ge
sticht, toch is er een oneindig zedelijk verschil
tusschen den een en den ander. Moet nu het lot
der duizenden, die „zitten," geregeld worden naar
de straf, die men voor enkele beruchte moorde
naars gepast acht
Wat üet tweede punt betreftDe stelling, dat
een vrjj man het beter behoorde te hebben dan
een gevangene, is zeer waar en menschlievend,
doch als men de behandeling der veroordeelden
regelde naar den toestand der armen, waar zou
hef einde zjjn
De gevangenissen zijn ver van volmaaktnoch
tans zijn de grieven, die men er tegen heelt,
veelal ongegrond. „Paleizen" noemt men ze, en niet
geheel ten onrechte, want aan elke verzameling van
nieuwe, forsche gebouwen, door water en geboomte
omgeven, kan men, met eenige overdrjjving, dien
naam geven. Thans zijn er in de gevangenissen
licht, lucht en ruimte, eer nog te min dan te
veel, en die heeft men niet kunnen verkrijgen
zonder de vroegere onbruikbare gebouwen te
sloopen. Dit heeft kapitalen gekost, maar wie
kan in cjjters uitdrukken wat zedeljjkheid en
gezondheid er bjj wonnen?
Dat het uiterlijk der besproken gebouwen
misschien wat te fraai is, zal wel tot oorzaak
hebben, dat meestal in het front woningen van
ambtenaren zjjn aangebracht, en ook wjjl geen
bouwmeester er toe overgaat om het uitwendige
van zijne schepping leeijjk te maken, omdat de
bestemming er van niet mooi is.
Een andere grief is de te groote humaniteit,
die, naar het heet, in de strafplaatsen betracht
wordt. Maar, kan men vragen, waar is de grens,
die in deze in acht genomen moet worden?
De wet straft, maar mag zij zoodanig straffen,
Door BRET HARTE.
HOOFDSTUK XII.
„Hoor mij aan, Maruja," zei Guest, haar
hand vasthoudende." „Toen ik mjj dien dag in de
bloemenkas vergat, toen ik niet wist wat ik deed,
was de eenige boete, die ik bedenken kon, om in
het binnenste van mjjn ziel te zweren, dat ik
nooit gebruik zou maken van uw vergiffenis, dat
ik u nooit in de verzoeking zou brengen om u
zelve, uwe vrienden, uw familie te vergeten voor
mjj, een verworpeling. Toen ik zag, dat gjj
mededeljjden met mjj hadt en naar mjjn liefde
luisterdet was ik te zwak om dien eenigen
zonnestraal in mjjn rampzalig leven te laten
varen en meenende, dat ik eenige vooruit
zichten had in een plan, dat ik beloofde u later
mede te deelen, zwoer ik, u noch mjj zeiven
ooit door die hoop te laten verleiden tot eenige
daad, die u tot berouw ot mjj tot oneer zou
kunnen brengen. Maar ik heb mijzelf te hoog
geschat, Maruja. Ik heb te veel van u 'gevergd.
Gij hebt geljjk, lieveling, dit geheim dat
bedrog is onzer onwaardigElk uur dat dit
langer duurt hoe gezegend het voor mjj ge-
yeent ia elke minuut, hoe zoet ook bevlekt
dat de veroordeelde, na afloop van zijn straftijd)
lichamelijk ongeschikt is om zijn brood te ver
dienen Neen, voorwaarDus, er moet alles
verschaft worden, wat noodig is om gezond te
zijn en te bljjveD. Dit geschiedt, maar ook niets
meer. Wie zal beweren dat er overdaad heerscht
in het volgend menu 's morgensdroog rogge
brood, benevens een blik warm water, waarin
een neveltje melkeen middagmaal, bestaande
uit gort, hutspot of erwtensoep twee maal
's weeks wordt het diner een feestmaal, want
dan is er vleesch bjj, houdt uw vinger en duim
maar zoo dicht bjj elkaar als ge wilt, »het stuk
van eene koe" is toch altijd nog kleiner,
's avondsdroog roggebrood, met een kroes zoo
genaamde koffie, zonder melk.
Het bed bestaat uit éen wollen deken en twee
zakken stroo, de grootste om op te liggen, de
kleinste voor hoofdkussen.
Rust hebben de gevangenen genoeg, te veel
zelfs. Waarom laat men hen dan niet meer
werken zal men vragen. Men bedenke even
wel, dat op verre na niet alle arbeid in de ge
vangenissen uitgevoerd kan worden, en ook dat
men daar niet te veel werken magter wille van
de particuliere nijverheid, waartegen de staat
niet te hard mag concurreeren.
Middelen om de tucht te handhaven zjjn er
in de besproken gestichten genoeg. Als alle
zachtere dwangmaatregelen niet helpen, sluit men
een weerspannige in de boeien, d. w. z. met de
handen aan de voeten door ijzeren kruisers ge
boeid, werpt meu hem in een koud en donker
cachot op den vloer, en laat hem daar op „water
en brood" liggen zooveel dagen als zjjne straf
luidt, soms weken lang. Na afloop dier strenge
boete sluit men den schuldige eenige maanden in
een cel op, meermalen zonder werk of lectuur.
Is dit alles, dat men altjjd weer van nieuws af
herhalen kan, niet genoeg om het hardste hoofd
te doen buigen? Waarvoor dan nog meer lijf
straffen geëischt?
Zijn er in een gevangenis middelen om te straffen,
men heeft er ook om te beloonen of om het leven
te veraangenamen. Daartoe strekken de cantine,
de bibliotheek, het dambord en het dominospel.
De arbeid der gevangenen wordt, volgens een
vast tarief, met eenige eenten daags of per stuk
betaald. Van dit geld wordt hun, na hun ont
slag, een gedeelte uitgekeerd, opdat zij zich
kunnen kleeden en naar hunne woonplaats terug-
keeren, terwijl de rest besteed mag worden in
de cantine. Tarwebrood, boter, tabak en zout
zijn de zeer gewilde artikelen, die men daar
tegen gewonen winkelprijs kan koopen.
Het is ongeloofljj li hoe nuttig de cantine werkt
op den ijver der gevangenen. Wat doen zij al
niet, om eens een boterham met boter te kunnen
eten, om de flauwe spijzen wat hartiger te maken
en bovenal voor een pruimpje tabak
Geen huismoeder overlegt zorgvuldiger hoe haar
huishoudgeld te besteden dan een gevangene peinst,
om zjjn „salaris" het voordeeligst om te zetten
in de schatten der cantine. En deze nuttige in
stelling wilde het lid der tweede kamer, de heer
De Vos van Steenwjjk doen verdwijnenDe
de reinheid onzer verdedigingmaakt u valsch
en mjj tot een lafaardDaar moet een einde
aan komen van daag nog, dierbare Maruja,
mjjn lieveling, mjjn schat 1 God weet, wat de
uitslag mjjner plannen zal zijn. Wjj hebben nu
nog maar één kans. Ik moet van daag vertrek
ken, om nooit weer terug te keeren, of ik moet
u medenemen. Schrik niet, Maruja; maar hoor
mjj ten einde. Durft gij alles wagen Durft gij
nu met mjj vluchten, heden avond, naar den ouden
pater in de ruïne van de Mision, om door hem
den bond te laten sluiten, dien niemand verbreken
kan? Wij kunnen Faquita meenemen het is
slechts een paar mijlen van hier en dan komen
wjj terug en werpen ons aan de voeten uwer
meesteres. Zij kan ons slechts te zamen wegjagen.
Of wij kunnen dien verwenschten rijkdom en al
de ellende, die hij na zich sleept, ontvluchten
voor altjjd 1"
Zij hief het hoofd op, en met hare handen op
zijn schouders, zag zjj hem met de vorschende
oogen van haar vader aan, als wilde zjj in zjjn
ziel lezen.
„Zjjt gjj dwaas, Harry? Denk eens, wat
gjj mjj voorstelt 1 Is dit niet mjj in verzoeking
brengen? Denk eens na, mjjn lieveling," zei ze
en greep hem krampachtig aan zjjn arm, toen
haar hand van zijn schouder gleed.
Er was een oogenblik van stilte, ter wjjl zjj
bare oogen bijna twoest op zjjn strak gelaat ge-
meeste gevangenen verrichten kleermakerswerk;
neem de cantine weg, en er komt niets meer
uit hun handen. Ze willen wel, ziet u, maar ze
kunnen niet vlugger. Wat er aan te doen Stop
nu die menschen maar allen in het fcachot, wie
wint er iets bij
Volgens bericht der Shipping gazette and Lloyds
list, bestaat bjj het Belgische Gouvernement het
plan om Transatlantische stoomvaartlijnen, welker
schepen op geregelde datums van Antwerpen
vertrekken, te ontheffen van de betaling van loods
gelden en vuurgelden.
Onze correspondent merkt op dat dit, met het oog
op het bestaande traktaat betrekkelijk de loods
wezens op de Schelde, min of meer apocrief klinkt.
Wij ontvingen het eerste nommer van de Indi
sche mail, weekblad gewjjd aan de belangen van
moederland en koloniën, onder redactie van P.
van Djjk en M. T. H. Perelaer.
Volgens het prospectus zal het groote doel van
dit blad zjjn om door waardige en waarheidlie
vende taal, niet tot verbittering, maar tot verbe
tering te voeren, om den band tusschen moeder
land en koloniën door kennis en waardeering der
wederzjjdsche belangen hechter en hechter te
strengelen.
Aan de Eerste en Tweede kamer is het volgend
adres verzonden:
Het bestuur van de Vereeniging tot bevordering der
belangen van> het Volksonderwijs in het rechterlijk kan
ton Oostburgerkend bij Koninklijk besluit van 11 Mei
1879 no. .27, beeft de eer ter uwer kennis te brengen:
dat in de vergadering der vereeniging van 17 Januari
jl. met algemeene stemmen is besloten zich te wenden tot
uwe vergadering met het eerbiedig verzoek bij dë aan
staande herziening der Grondwet, het bestaande artikel
194 onveranderd te behouden;
dat de vergadering dat besluit nam uit aanmerking:
dat tnf op onfn-r lagOi yüd jf r'.'jOj Haal hill S UVöI
even goed een voorwerp van aanhoudende zorg der regee
ring moet zijn als alle andere maatregelen, in het belang
van het volk door de wet geregeld zooals o. a. die op de
volksgezondheid en zoovele andere, waartoe de Staat, als
onpartijdig behartiger en verzorger der belangen van de
individuen, in de eerste plaats geroepen is
dat de geestelijke ontwikkeling van het volk zelfs een
hechter waarborg voor het onafhankelijke bestaan van
den staat oplevert dan de verplichting van het volk tot
het met zijn lichamelijke kracht optreden tot handhaving
dier onafhankelijkheid, in artikel 177 der Grondwet uit
gesproken
dat het overal van overheidswege geven van voldoend
openbaar lager onderwijs een waarborg oplevert dat, nevens
de verschillende kerkelijke richtingen, die elkander ook op
het gebied van bet lager onderwijs bestrijden, de ingezete
nen, die zich buiten die richtingen bewegen, aan hunne
kinderen neutraal onderwijs kunnen laten geven
dat zij, met den hesten wil, in de 14de alinea van het
nu bestaande grondwetsartikel geen beletsel zien voor de
ontwikkeling van het onderwijs buiten de staatsschool,
daar ieder daarbij de vrijheid van onderwijs is gegeven
behoudens het toezicht der overheid en het onderzoek naar
de bekwaamheid en zedelijkheid des onderwijzers, want
dat, waar door deze bepaling is gewaakt voor het recht
van den staat om te zorgen voor de ontwikkeling der
jeugd, tevens het recht der ouders om in het kiezen van
vestigd hield. Doch eensklaps deed een slag op
de deur en een onverstaanbare kreet hen op
springen. Instinctmatig sloeg Guest zjjn arm om
haar heen.
„Het is Pereo," fluisterde zij gejaagd doch
geheel meester van haar kracht en geest. „Hjj
zoekt u; vlucht terstond. Hjj is krankzinnig)
Harry; hjj is razend. Hjj heeft ons den laatsten
keer bespied. Hij is ons spoor tot hier gevolgd.
Hjj verdenkt u. Hjj moet u niet zien. Gij kunt
door de andere deur, die naar de canada leidt
ontsnappen. Als gj mij lief hebt vlucht!"
»En u achterlaten, blootgesteld aan zijn
woede? Hoe kunt ge dat verzinnen? Neen.
Vlucht zelf door die andere deur; sluit haar
achter u dicht en roep de bedienden. Ik zal
intusschen deze deur voor hem openen, hem bin
den en dan weggaan. Vrees niet voor mij. Er
is geen gevaar; en als ik mij niet vergis," voegde
hij er met een zonderlinge beteekeni» bjj »«al hij
mjj niet licht aanvallen!"
»Maar hjj zal de huisgenooten reed» in
opschudding gebracht hebben. Luister!"
Men vernam duidelijk een worsteling buiten de
deur en de stem van Carroll, die duideljjk en
kalm boven alles uitklonk.
„Gjj zjjt veilig, juffrouw Saltonstall. Ik ge
loof dat ik hem. goed vast heb, maar misschien
is het beter om de deur niet te openen, voordat
§r kuip bomt."
leermeesters aan geen dwang onderworpen te zijn, is
gehandhaafd
dat zij, naar have bescheiden meening, in het toegeven
aan de eischen tot wijziging van artikel 194 niets anders
kan zien dan een eersten stap op het hellend vlak, dat tot
den ondergang van het neutraal lager onderwijs voert;
en dat zij, op grond van een en ander, met den meest
mngelijken aandrang, meende te moeten opkomen tegen
wijziging van de zoo eenvoudige en duidelijke bepalingen
van het bewuste artikel, dat een der sieraden is van de
vrijzinnige grondwet, waaronder wij leven.
Het Bestuur, voldoende aan den haar opgedragen la9t,
en volkomen instemmende met de bovenstaande beweeg
redenen, heeft de eer mitsdien aan nwe vergadering te
verzoeken de voorstellen tot wijziging van artikel 194 der
Grondwet niet aantenemen.
Oostburg, 1 Maart 1886.
(get.) H.VMMACHER, Voorzitter.
J. OTTO RISSEEUW, Secretaris-
Door den minister van waterstaat ie het ver
zoek der Middelburgsche telefoonmaatschappij, tot
overschrijving der concessie aan de firma Ribbink,
Van Bork C° te Amsterdam, ingewilligd.
De 2e luit. T. L. van Wagtendonk, van het 8°
reg. inf., is ingedeeld bij de 4e eomp. 2" bat. te
Middelburg.
Aan de verleden week te Ritthem gehouden ver
kiezing voor twee leden van den gemeenteraad
namen 44 van de 48 kiezer* deel. De verkiezing
betrof eene voorziening in de vacatures, ontstaan
door het overlijden van den heer A. Goedbloed
en het vertrek van den heer A. Barentaen. De
uitslag was, dat er herstemming moet plaats
hebben tusschen de heeren Jan Wouterse, die 17
en Pieter Willemse, die 10 stemmen verkreeg
voor de tweede vacature moet insgeljjks herstemd
worden tusschen de heeren Jan Meyers Pz. die 17,
en P. Barentsen Hz, die 7 stemmen op zich ver-
Uit Biervliet schrijft men ons
Zaterdag voormiddag bezocht de lijn-inspecteur
bjj de telegraphie onze gemeente, naar aanleiding
van 's raads besluit ter vestiging vau een tele
foonkantoor. Tengevolge van eene vroeger genomen
beslissing, die oprichting betreffende, een besluit dat
niet tot uitvoering kwam, omdat men geen amb
tenaar kon bekomen, liggen alle gewisselde stukken
nog in portefeuille, wat eene spoedige uitvoering
zeer vergemakkeljjkt. Thans heeft onze gemeente
secretaris zich in 't belang der zaak als beambte
beschikbaar gesteld.
De vorige week is te Utrecht de ja&rljjksche
algemeene vergadering gehouden van leden der
Vereen, van Nederl. steenfabrikanten.
Uit 't verslag van het bestuur over 1885,
waarin aan 't ontstaan der vereeniging werd her
innerd, bleek o. a., dat den 26 Maart 1884 te
Zwolle de eerste grondslag voor de vereeniging
gelegd was, en in de eerste algemeene vergadering,
gehouden te Arnhem, den 26 Sept. 1884, hare
statuten waren vastgesteld. In 't hoofddoel der
vereeniging: strjjd tegen den invoer vanDuitsche
steenen, was zjj reeds voor een groot deel ge
slaagd, althans zóo, dat, ter wjjl vroeger de Duit-
Zjj zagen elkaar sprakeloos aan. Er kwam een
uitdagende uitdrukking op het gelaat van Guest.
Maruja hief hare handjes op en «loeg die vastbe
raden om zjjn fleren hals.
„Luister, lieveling," sprak ze kalm en zacht.
Gij hebt mjj zooeven gevraagd, of ik met u
wilde vluchten of ik u zonder de toestemming
mjjner tamilie wilde huwen tegen het verzet
mjjner vriendet terstond. Ik aarzelde, Harry,
want ik was bang en dwaas. Maar nu zeg ik
dat ik u zal trouwen, waar en wanneer gjj wilt}
want ik bemin u, Harry, en u alleen."
„Laat ons dan dadeljjk gaan," zei hjj ea
omhelsde haar hartstocbteljjk, „wjj kunnen den
weg naar den bergpas bereiken, eer er hulp komt
eer wjj ontdekt worden kom."
„En gjj zult u in later jaren herinneren,
Harry," zei zjj nog altjjd kalm met haar arm om
zijn hals geslagen, »dat ik nooit iemand anders
heb lief gehad dan u dat ik nooit geweten
heb wat liefde was voor dat ik u liet had en
dat ik nooit aan een ander gedacht heb. Zult
gjj dat?"
»Ja; dat zal ik; maar nu
„En nu," zei zij met een plechtig gebaar
naar den wand, die hen van Carroll scheidde, wjj-
zende: „Doe de deur open!"
Wordt vervolgd.)
