N° 43.
1886.
Zaterdag
MARUJA.
129® Jaargang.
20 Februari.
FEUILLETON.
Middelburg 19 Februari.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 3.50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels ƒ1.50
iedere regel meer 0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
„Het doet er niet toe wat het ia het zal
gejaagd en keerde zich. af om een blosje te ver»
MIDDELRIIRGSCHE COURANT.
Agenten te Vlissingen: P. G. de Yey Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: P. van dek Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te TholenW. A. van Niebwenhbijzen, te Terneuzen: A.van dee Peijl Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Dabbe Cie., John P. Jones, opvolger.
Dezer dagen verklaarde een onzer lezers dat hij
zoo gaarne een bekwaam handelsman zou willen
hooren spreken over den t. genwoordig slechten
toestand en de protectie als middel tot verbetering.
Het is ons natuurlijk niet mogeljjk aan dien
wensch te voldoen, maar eenigszins eraan
tegemoet te komen meenen wij door hier
over te nemen het overzicht, dat de Haarl. Crt
gaf van de voordracht, door den heer H. Duijvis,
lid der tweede kamer, dien men rekenen mag
onder de bekwame industrieelen, in de Vrijzinnige
kiesvereeniging te Haarlem gehouden over De
crisis op het gebied van handel en nijverheid.
Die beschouwing bracht ons tot de vraag of, nu
in onze omgeving ook zoovele stemmen opgaan in
het belang van protectie, voor het heffen van
graanrechten enz., het bestuur der kiesvereeniging
Eendracht maakt macht niet een deskundige, een
erkend bekwaam handelsman, een man van praktijk
dus, zou kunnen uitnoodigen tot het houden van
een voordracht over hetzelfde onderwerp Zulk
een bijeenkomst zou voor ieder toegankelijk
moeten zijn, terwijl er tevens gelegenheid moest
gegeven worden om tot den spreker over speciale
onderdeelen van zijn onderwerp vragen te richten.
Tot het houden van dergelijke openbare verga
deringen geeft art. 2 van de statuten van Een
dracht maakt macht alleszins recht. Het door zulk
een persoon gesproken woord zou, dunkt ons, de
oogen kunnen openen aan menigeen, die nu maar
niet wil inzien het gevaarlijke en nuttelooze van
de theorieën, welke hij najaagt.
En nu laten wij hier volgen, hetgeen de heer
Duijvis heeft gezegd.
Hij begon met de mededeeiing, dat de onmo
gelijkheid om de landsbelangen te gelijk met zijne
particuliere belangen naar eisch te behartigen,
hem had doen besluiten, zich bij de volgende
verkiezing niet meer beschikbaar te stellen, zoodat
hij alleen optrad om propaganda te maken voor
zijne beginselen. Bij zijne beschouwing had hij
zich laten leiden door eene in Engeland bekroonde
prijsvraag On the depression of trade, uitgeschreven
door de bekende zeepfabrikanten Pearce. Na een
overzicht van den tegenwoordigen toestand en na
gewezen te hebben op het belang van een weten
schappelijk onderzoek naar de wetten van den
handel ter voorkoming of' leniging van crisissen,
stelde hij de solidariteit van de verschillende
staten der wereld in zake handel en nijverheid
in het licht. In den Krim-oorlog was de tarwe
tot 600 per last gestegen de Amerikaansche
burger-oorlog had de Twentsche nijverheid doen
kwijnen door gebrek aan grondstofde Fransch-
Duitsehe oorlog eiken handel gedrukt, behalve
dien in oorlogsbehoeften. Oorlogen werkten nog
lang na, omdat hoofdsom en rente der aangegane
ieeningen uit belastingen, d. i. dikwijls zuur ver
diende penningen, moesten worden gekweten. In
13.
Door BRET HARTE
HOOFDSTUK VI.
Kapitein Carroll herkreeg na veel moeite macht
over zijn stem en zei
„Maar gij hebt verdriet, gij lijdt. Ik dacht
niet dat die ongelukkige geschiedenis u van zoo
nabij betrof."
„Ik ook niet," zei Maruja en deed haar
waaier met een slag dicht, „ik wist er niets van
voordat moeder het mjj van morgen vertelde.
Ronduit tot u gezegd, het blijkt nu dat dokter
WeBt haar vertrouwdste raadsman is geweest.
Hjj had al hare belangen in handen. Ik kan u
nu niet zeggen hoe, waarom, of wanneer, maar
liet is zoo."
»En is dat al zei Carroll met jongens
achtige rondborstigheid, alsof hem een pak van
het hart viel. »Hebt gij anders geen verdriet?"
Ondanks zich zelf kwam er een lief lachje, als
Waarmede zjj een onatuimigen knaap zou aange
keken hebben, op hare lippen.
„En is dat niet genoeg? Wat zöudt gjj
dan willen Neen bljjt zitten 1 Wij zijn
hier om ernstig te spreken. En gij vraagt niet
eens wat die gunst is, die moeder van u
yenscht
de laatste 33 jaren hadden oorlogen en oorlogs
toebereidselen meer dan 16,000 millioen gulden
(in Europa) verslonden de gewapende vrede kostte
aan de 5 groote mogendheden 2000 millioen
's jaarshet oorlogsbudget bedroeg in Engeland
48 millioen meer dau in 1869in Nederland 33
millioen, tegen 20 millioen in 1869. Oorlogen
werden meest gevolgd door indirecte belastingen
en inkomende rechten, die opnieuw handel en
nijverheid drukten. Van de 58 antwoorden op
Pearce's prijsvraag zag slechts éen heil in protectie.
Kon de laatste eene crisis voorkomen, dan moesten
protectionistische landen d aarvan vrij zijn. In
Chicago o. a. loopen 30,000 man leêg. Protectie
sticht slechts verwarring, verplaatst de welvaart
en bevordert overproductie.
Eeue belangrijke oorzaak van de crisis zag
spreker in de demonetisatie en daaruit volgende
waardevermindering van het zilver. Tegenover
de groote vraag naar goud door Duitschland,
Italië en Engeland, die eene productie van 20 jaar
vertegenwoordigde, stond een vermindering in die
productie met 192 millioen sinds 1852. Men zegt(
dat er door het chèque-systeem en het papieren
geld minder goud noodig is, maar dit is slechts
schijnbaarin de banken moet de voorgestelde
waarde van dat papier toch in goud aanwezig zijn_
Eene derde oorzaak zijn slechte oogsten en daling
der landbouwproducten door den toevoer uit Ame
rika, Canada, Australië en Eng.-Iudië. De lage
prijs der eetwaren is wel voor velen een zegen,
maar de pachten zjjn nog niet evenredig gedaald.
Waarschijnlijk zal de daling echter tot staan
komen.
Vierde oorzaak. Overproductie, koortsachtige
vlucht der industrie, overhaaste aanleg van spoor
wegen. Men wil de reactie bezweren door be
scherming, die aanleiding geeft tot nieuwe over
productie. Moeielijkheid voor den fabrikant
om zjjne productie te verminderen, omdat de on
kosten niet naar evenredigheid afnemen.
Vijfde oorzaak. Toenemende weelde onder alle
standen, waardoor de grens van het verterings
vermogen spoedig bereikt wordt.
Politieke agitatie, werkstakingen, de groote
gemakkelijkheid, waarmede crediet verleend wordt,
de druk der belastingen, die vermeerdert naarmate
het inkomen kleiner wordt, waarbij de tabaks
belasting, het quitantiezegel, de voorgestelde
graanbelasting, het statistiek recht, het recht op
petroleum en de voorgestelde vrijstelling vau het
patentrecht besproken werden waren de laatste
oorzaken der crisis, die de spreker aanvoerde.
Ten slotte besprak de heer Duyvis de middelen
tot verbetering van den toestand, die hij zocht
in zuinigheid en overlegmeer praktische inrich
ting vau het onderwijs, waarbij minder geleerden
en meer mannen werden gevormdgrootere split
sing der opleiding, naarmate van de latere be
stemming; vakonderwijs voor handwerkslieden;
herstel van het zilver als internationaal betaal
middel beteugeling van politieke woelingen, met
behoud van wat er bruikbaars in de systemen
der woelwaters schuilt; bevordering der inlandsche
geschieden," zei hij met vuur. »Ik ben de slaaf
uwer moeder, als zij mij slechts,aan uwe zijde
wil laten dienen. Alleen," hier hield hij even op,
»zou ik wenschen dat het niet over zaken was.
Ik heb geen verstand van zaken."
Als het alleen zaken betrof, kapitein
Carroll," zei Maruja langzaam, „dan zou ik met
Raymond of senor Buchanan gesproken hebben;
als het alleen een zaak van vertrouwen gold, zou
onze mayordomo Pereo van morgen op verzoek
mijner moeder van zjjn ziekbed opgestaan zijn.
Maar het is meer dan bat het is het werk van
een heer en moeder zou gaarne zeggen van
een vriend." Hij vatte haar hand en bedekte die
met kussen. Zij trok haar zacht terug.
»Wat moet ik doen?" vroeg hjj ongeduldig.
Zjj nam een briefje uit haar gordel en zei, „het
is zeer eenvoudig, Gjj moet met dit briefje naar
Aladdin rijden. Gjj moet het hem alleen geven
maar wat meer zij, gjj moet aan niemand, wien
gij daar ook aantreft, laten merken, dat gij iets
meer dan een beleefdheidstisite doet. Als hjj u ten
eten houdt, bljjft ge en gij brengt alles mee
terug, wat hjj u geeft en bezorgt het mjj heime-
Ijjk voor haar."
„Is dat al?" vroeg Carroll op eenigszin8
teleurgestelden toon.
„Neen," zei Maruja opstaande, „neen, kapi
tein Carroll, dat is niet alles I En gjj zult alles
weten, al ware het alleen om u te bewjjzen hoe
veel vertrouwen wjj in u stellen en om u vrij
te laten, als gjj alles gehoord hebt om te hande
nijverheid door goederen, die, wat prijs en hoe
danigheid betreft, in het binnenland voldeden,
niet uit het buitenland te betrekkeneenvoud
van levenswijze en voorzigtigheid in het verleenen
van crediet. Geene protectie of zoogenaamde
fair trade, d. i. vermomde protectie, zouden hier
heil brengen. Met een opwekkend woord om aan
te sporen tot het brengen van evenwicht tusschen
inkomsten en uitgaven, waartoe de tegenwoordige
tijd een zoo schoone gelegenheid bood en waardoor
zorgen weken en opgeruimdheid en levenslust
terugkeerden, besloot de spreker zijn redevoering.
De Vereeniging van magarineboterfabrilcanten in
Nederland heeft, naar aanleiding van het adres
der Vereeniging tot bestrijding van knoeierijen in den
boterhandel, zich gewend tot den minister van
waterstaat en justitie, met verzoek dat de staat
zich onthoude vau inmenging in den strjjd tus
schen natuurboter en magarineboter, behalve daar,
waar het geldt gepleegd bedrog te straffen.
Zjj motiveert haar verzoek in een uitvoerig
request, waarin o. a. erop gewezen wordt dat uit
drieërlei oogpunt de optreding der magarineboter-
fabrikatie al* industrie een vooruitgang is, nl.
1° treedt zjj op met open vizier en maakt
daardoor een einde aan vervalsching op groote
schaal, ter wille van prjjsverlaging
2° stelt zij in de plaats van slechte natuur-
produkten (de geringere soorten) een goed kunst-
produkt tot lagen prijs verkrijgbaar;
3° is de invoer vau minder goede vetsoorten,
als talk, reuzel, e. a., vroeger veelal als spijsvet
gebruikt, sedert de invoering der magarinebotsr-
industrie aanmerkelijk afgenomen.
Tegenover de aanvallen, waaraan de magarine
boter blootstaat, beroept de vereeniging zich op
het gunstig oordeel, door een aantal wetenschap-
.pelijke mannen daarover geveld.
Een 22tai fabrikanten vau magarineboter, onder
wie de Middetburgsche kunstboterfabriek, verklaar
den zich verder bereid hunne fabriek voor het
onderzoek van onpartjjdige deskundige personen
open te stellen.
Verder wordt de meening bestreden dat de
uitoefening der magarineboter-industrie strekt
ten nadeele van het algemeen landsbelang, dat in
zuivelbereiding een zijner voornaamste bestaans
middelen heeft.
De 69e verjaardag van Z. M. den koning werd
heden alhier op de gebruikeljjke wjjze gevierd.
Van de openbare en van vele particuliere ge
bouwen wapperde de nationale vlag, het carillon
van den Aodjjtoren liet des namiddags zijne liefe-
ljjke tonen weerklinken en te 12 uren werd op
het Molenwater eene groote parade der schutterij
en van hetgarnizoen gehoudende kapitein
J. W. D. van Dorth kommandeerde den troep.
Om half twee ving in de fraai versierde Schut"
tershofzaal het militair assaut aan van het hier
in garnizoen liggend bataljon infanterie, dat als
altjjd door een zeer talrjjk publiek werd bijge
woond. Behalve tal van militaire en burgerljjke
len, zoo als u goeddunkt."
Zjj stond voor hem, zag heel bleek, deed haar
waaier zenuwachtig open en dicht en stampte
met haar voetje op den grond. »Ik heb u gezegd
dat dokter West in zaken de raadsman mjjner
moeder was. Zij beschouwde hem als meer
als een vriend. Weet gjj wel hoe gevaarlijk dat
voor een vrouw is, die een beschermer verloren
heeft, om op een anderen te gaan steunen? Mijn
moeder is nog niet oud. Dokter West waardeerde
haar dokter West schatte zich zelf niet gering
twee hoedanigheden die veel wegen bij een
vrouw, kapitein Carroll, en mijn moeder is een
vrouw," zjj hield even op en vervolgde met een
heftige beweging met haar waaier, „om kort te
gaan, zonder dit uitstekende paard en dien eer„
zuchtigen ruiter, wie weet in hoever zich de ge
schiedenis der eerste keuze mjjner moeder zou
herhaald hebben en of niet de vloek van Kooro-
tora op het land zou neergekomen zjjn."
»En dit zegt gjj mij gjj Maruja gij
die mjj gewaarschuwd hebt tegen mjjn hopelooze
liefde voor u?"
„Kon ik dit voorzien?" riep zjj hartstochte
lijk uit, s>en zjjt gjj dwaas genoeg om niet in te
zien dat juist die daad uw aanzoek onverdrageljjk
zou gemaakt hebben in de oogen mjjner bloed
verwanten?"
„Dus hebt gjj toch over mjjn aanzoek ge
dacht, Maruja?" Zei hij haar hand vattende.
»Of dat van iemand anders," vervolgde zij
autoriteiten met hunne dames was ook het dagel.
bestuur der gemeente daar tegenwoordig.
Nadat door eenige zangers een krijgslied was
ten gehoore gebracht, werd getrokken op degen
en sabel, waarbij de verschillende partijen bewijs
leverden van bedrevenheid op die wapens. Van
vlugheid, lenigheid en kracht gaven ook de gym
nasten blijk, die vervolgens aan brug en ringen
eenige werkzaamheden uitvoerden, terwjjl daarna
op den stok getrokken en een carré voor geweer
gemaakt werd. Een goedgezongen soldatenlied
besloot de eerste afdeeling.
In de tweede afdeeling werd op stok, geweer,
schild en zwaard getrokken en werden fraaie
carrés uitgevoerd, terwjjl de gymnasten aan den
rekstok toonden met vrucht van de ontvangen
lessen te hebben gebruik gemaakt. Zjj zoowel als
de schermers mochten herhaaldelijk blijken van
tevredenheid van de aanwezigen ondervinden.
In de pauze droeg de adj.-onderoff. de heer J.
Smits op kernachtige wjjze Neerlands Vlag voor
en deed daarbij de bezielende woorden van den
vaderlandschen dichter flink tot hun recht komen.
De muziek van de Bchutterjj, die zoowel de
parade als het assaut opluisterde, voerde ook voor
het paleis vau den commissaris des konings eenige
muzieknommers uit.
Heden avond heeft ten huize van 's konings
vertegenwoordiger het gebruikeljjke diuer plaats,
is het vergund op het exercitieplein vuurwerk
af te steken en geven de vereenigde sociëteiten
der schutterij en infanterie in het Schuttershof
eene soirée.
Ook in andere gemeenten in ons gewest werd
die jaardag op de gebruikeljjke wjjze gevierd. Van
alle openbare en vele particuliere gebouwen wap
perde de driekleur.
Te Vlissingen had vóór den aanvang der parade»
achter het voormalig Groot Arsenaal, de gewone
loopplaats der schutterjj aldaar, eene dubbele
plechtigheid plaats.
Ten eerste werd het eereteeken voor löjarigen
werkeljjken schuttersdienst uitgereikt aan den
kapitein, den heer H. L. Hermans, terwijl vervol*
geus de laatst benoemde 2" luitenants, de heeren
J. W. Stevens en A. L, A. van Unen werden
geïnstalleerd en aan den troep voorgesteld.
De majoor-commandant, de heer Jos. van Raalte,
sprak bjj deze gelegenheid een harteljjk woord tot
genoemde heeren. Een en ander werd afgewisseld
door de fanfaren van het muziekkorps der
schutterij.
Vervolgens had op de Hooikade de gewone
parade plaats van het garnizoen en de schutterjj,
Nadatdetroepen voorden staf en de hoofdofficieren
hadden gedefileerd, begaven zjj zich naar de
Groote Markt, alwaar zij ontbonden werden.
Des middags had het gebruikelijke militair
assaut plaats, terwijl heden avond door den
majoor-commandant der dd. schutterij, den heer
Jos, van Raalte, aan de officieren der schutterjj
en eenige andere genoodigden in het Hotel de
Commerce een diner wordt aangeboden,
Te Goes werd van tien tot half twaalf uur het
bergen, Na een oogenblik ging zjj op zachter,
half verwjjtenden toon voort, Denkt gjj dat ik
u alleen met dit doel de geschiedenis mjjner
moeder toevertrouwd heb Is dit de hulp die
gjj verleent?"
»Vergeef mij, Maruja," sprak de jonge
krjjgsmau ernstig, sik ben zelfzuchtig, dat weet
ik want ik bemin u. Maar gjj hebt mij nog
niet verteld, hoe ik uw moeder kan helpen door
het bezorgen van dien brief, 't geen iedereen zou
kunnen doen."
„Laat ik dus tot een besluit komen," zei
Maruja. „Gjj moet zelf oorJeelen wat u te doen
staat. Er zijn brieven gewisseld tusschen dokter
West en mjjn moeder. Zjj is onvoor..ichtigik
weet niet wat zjj in vertrouwen kan geschreven
hebben of niet. Maar gjj begrjjpt dat die brieven
niet openbaar moeten gemaakt worden of in
andere handen komen dan de hare. Zij mogen
niet door zijne Amerikaansche vrienden her- en
derwaarts gezonden wordenvreemdelingen mogen
er niet over praten de Guitierrez mogen er niet
van hooren. Zij behooren in dat graf dat tusschen
het verleden en mjjn moeder ligtzjj mogen niet
als spoken verrjjzen en haar schrik aanjagen."
„Dat begrjjp ik," zei de jonge man bedaard.
»Dus is deze brief mjjn machtiging om die andere
terug te krjjgen
„Gedeeltelijk, ofschoon hjj over andere
dingen handelt. Die mjjnheer Prince, dien gjj
Amerikanen Aladdin noemt, was een vriend van
dokter Westzjj wwe» ia zakea geassocieerd