BUITENLAND.
Kerknieuws.
Gemengde Berichten.
Het een en ander nit de mémoires
het meest op haar gemak onder hen, voor wie zij
uitsluitend is bestemd. Haar katholiek karakter
verloochent zp natuurlijk niet. Wat uitvoering
betreft overtreffen hare gravures die van Eigen
Haard-, in den jongsten tijd zijn echter ook de
platen van laatstgenoemde weêr beter. Het vorig
jaar waren anders de portretten van in Atjeh
gesneuvelde officieren bijster leelijk.
De inhoud van beide valt moeilijk te verge
lijken. Ons echt Nederlandsch tijdschrift heeft
zeer goede bijdragen; het houdt ons aan onzen
eigen haard op de hoogte van een stuk historie
van den dag door de levensgeschiedenis van deze
of gene belangrijke persoonlijkheid, die ons ont
viel; het herinnert ons het verleden, o. a.
door de schets Prins Willem II voor Amsterdam
van J. A. Alberdingk Thijm; en niet het minst
winnen de jongste afleveringen in aantrekkelijk
heid door de geestige en onderhoudende bijdrage
van A. Werumeus Buning, getiteld: Onze kleine
wereld aan boord. Portretten van menschen en
dieren. Herinneringen van Anton Oostlandt. Den
titel zou men misschien wat korter, den schets
zelve in ieder geval zeker wel wat langer wenschen.
Met belangstelling namen wij kennis van de
degelijke artikelen van mej. H. Mercier over
Arbeiderswon ingen
Wat actualiteit betreft, ook daarin doet het
katholieke tijdschrift voor zijn collega niet onder.
Het gunde ons ook indertijd een blik op de Am-
sterdamsche tentoonstelling, op den vliegerwed
strijd en de harddraverij ta Amsterdam en op zoo
menig andere gebeurtenis van den dag.
Fan den uitgever der Aarde en haar volken
denzelfden bij wien Eigen Haard verschijnt, den
heer H. D. Tjeenk Willink te Haarlem, ontvingen
wij een Alphabetisch register op de jaargangen
18751884. Wie op de hoogte wil komen van
land- en volkenkunde vindt in dit tijdschrift een
onderhoudenden, gezelligen leermeester, die op
lossen toon u in gedachten door de geheele wereld
voert.
De nu genoemden zouden wij g o e d e bekenden
kannen noemen, wat wij niet geheel of in het
geheel niet kunnen zeggen van degenen die nu
volgen.
Daar hebben wij b. v. Vonken en Vlammen,
Nieuwe schetsen van een dagblad-correspondent door
Is. van Hennes, correspondent te Utrecht van de
Nieuwe Rotterdamsche courant. Uitgegeven bij J.
L. Bepers te Utrecht.
Ieder kent den schrijver van zoo menig ver-
makeljjk verslag der Utrechtsche raadszittingen.
Wat een ongedwongen stijl, wat een onuitputte
lijke gave om geestig te zijn, bezit die man! Nu
vindt men in die schetsen menige goede maar
ook andere, die ons minder konden bekoren. Onze
lezers namen van vele reeds in de N. R. Crt. of
Amsterdammer (weekblad) kennis, en zullen wel
bemerkt hebben, dat er nu en dan een onder
loopt, wat ruw van inhoud en vorm. In de
Lantaarn schreef Yan Rennes eens Bet de Koe-
drijfster en dit komt ook voor in bovengenoemden
bundel. Maar dit is een van de slechtste oude
bekenden. Dat riekt, naar ons gevoelen, minder
aangenaam naar de naturalistische school. Overigens
zal men vele dier schetsen nog gaarne eens lezen,
al mogen zij dan ook veel van hun waarde, die
zij vaak aan het oogenblik ontleenen waarop zij
ter wereld komen hebben verloren.
Bij denzelfden uitgever verscheen een tweede
druk van Klaartje door mr W. G. F. A. van Sorgen.
Dat van dezen roman, die niets anders bevat dan
eene variatie op een heel oud, afgezaagd en voor
ons minder verkwikkelijk thema, eene nieuwe
editie het licht moest zien pleit niet voor het
romanlezend publiek. Wij gevoelden ten minste
geen opgewektheid om de kennismaking met
dezen ouden bekende te hernieuwen.
Begrijpelijker is het voor ons dat door den heer
J. P. Revers te Dordrecht een tweede editie moest
worden uitgegeven van. De erfgenamen van Merlet
door mr Ernest Scheidius, een roman, die boeit
en met talent is geschreven.
Na ons van onzen plicht tegenover die bekenden
te hebben gekweten, nog een paar aankondigingen
ten slotte. Van het Geneeskundig jaarboekje voor
Nederland voor 1886 verscheen bij den heer W. J.
van Hengel te Rotterdam het tweede deel. Toen
Maruja's scherpe oogen, die alles zagen, zelfs
onder het kruisvuur van Garniers en Caroll's
complimenten, werden onmiddellijk die lange
gedaante op de bank onder de veranda gewaar.
Dat was het gelaat van den landlooper met wien
zij gesproken had! Maar hij had toch een ver
andering ondergaan, niet alleen in kleeding, maar
in zijn geheele verschijning. Na den eersten
oogopslag wendde Guest zijne blikken van haar
af en keek zonder een spier te vertrekken de
andere personen in het rijtuig aan.
De grillen en kuren van Maruja waren onbere
kenbaar en veelvuldig, zoodat niemand verwonderd
was, toen zij uitriep dat ze het in die gedwongen
houding niet langer kon uithouden en van den
bok op den weg sprong. Garnier en Carroll
volgden haar onmiddelljjk.
„Terwijl de paarden drinken zou ik wel
eens in die fonda willen kijken," zei ze lachend,
„enkel om te zien wat Pereo daar voor aantrek,
kelijks vindt." En eer iemand haar dezen nieuwen
inval uit het hoofd kon praten, was zij reeds
onder de veranda.
Om de deur te bereiken moest ze zoo dicht
langs Guest gaan, dat de strooken van haar
japon zijne knieën aanraakten en de bloemen in
haar ceintuur hem haar geur in 't aangezicht
dreven. Maar hij verroerde zich niet en sloeg de
oogen niet op. Toen ze voorbij was, stond hij
langzaam op en stapte naar den weg.
Bg nadere beschouwing had Maruja zich over-
wij het eerste deel ontvingc jp
de aandacht reeds gevestigu,- j bevat
vele zeer noodzakelijke opgaven en nuttige aan-
wpzingen.
In een allerliefst, fijn gewaad gestoken is een
dichtbundel van M. L. Quack, getiteld Bloemen in
I koren. Trouwens, de uitgever, de heer P.
Gouda Quint te Arnhem, is een man van
smaak. Dit is zeker ook de schrijver van die
verzen, maar met diens smaak kunnen wij ons
minder vereenigen. Vergissen wp ons niet dan
werd die bundel aangeprezen als bijzonder geschikt
om door rederijkers voorgedragen te worden.
Wp meenen dat de verzen, over het geheel te
preekerig, het meest bijval zouden vinden in den
kring van Christeiybe jongelings-vereenigingen.
Wp willen daarmee aan de waarde niets afdingen
maar met uitzondering van enkele, o. a. Het
paard van den graaf, Aan den Betuwschen ekster
en De koning en zijn abt, waarin een opgewekte,
ongekunstelde toon wordt aangeslagen, kan, naar
ons gevoelen, de bundel niet meewerken om de
voordrachten in poëzie, waarvoor de lust toch al
reeds meer en meer verflauwt, te verlevendigen.
De koning en zijn abt is eene vertaling van
het bekende Duitsche vers van Burger, waarvan
o. a. ook nog eene vertaling is van T. J.
Kerkhoven, opgenomen in het le deel van den
bundel Keur van Scherts en Luim van Van Zeg
gelen. Het sppt ons voor den heer Quack dat
wp juist dit vertaalde vers tot de best geslaagde,
wat inhoud betreft, moeten rekenen.
Beroepen bp de Herv. gem. te Rpsoord de heer
S. Sleeswpk Visser, pred. te Oostkapelle.
Uit Colpnsplaat schrpft men ons
Aangezien door den kerkeraad der Ned. herv.
gemeente geene stappen werden gedaan om een
bewps van adhesie te verleenen aan de bekende
circulaire van dr Hoedemaker, hebben enkele
ingezetenen gemeend die zaak ter hand te moeten
nemen.
De belangstelling echter is op het oogenblik
bpna beneden het vriespunt, daar er slechts een
viertal kerkeraadsleden en een drietal personen
buiten den kerkeraad geteekend hebben.
Wat zal men met zoo vele handteekeningen te
Amsterdam een prachtig effect maken!
Donderdag vierde de geachte pastoor der
R. C. gemeente te Kwadendamme, de heer M. J.
Kerreraans, zpn 25jarig priesterschap. In de kerk
werd een plechtige dienst gehouden en door den
jubilaris, met bpstand van 5 geestelpken, het
H. misoffer opgedragen. De gemeentenaren toonden
door het allerwege uitsteken der vlaggen hunne
hartelpke deelneming, terwpl de jubilaris nog
aangenaam verrast werd door 2 prachtige ge
schenken, een fraaien fauteuil en 2 beelden onder
stolp, den H. Joseph en de H. Maria voorstellende.
Dezer dagen heeft jhr. mr. A. F. de Savor-
nin Lohinan een schrpven geplaatst in het U. D.,
ter bestrpding van de bekende correspondentie van
C. over hetgeen in eene vergadering van de pre
dikanten en kerkeraadsleden, die op dr. Kuypers
hand zpn, zou gebeurd zijn.
In dat schrpven brengt de heer Lohman het
volgende ter kennis van het publiek.
„Korten tpd vóór de schorsing, hoogstens 14
dagen daarvoor, heb ik met dr. Kuyper een ge
sprek gevoerd, waarin ik zeer beslist aanraadde
om den band met het genootschap, genaamd de
»Nederlandsche Hervormde Kerk," onmiddellpk te
verbreken en zulks vooral op grond, dat er sinds
1816 geen Kerk (zonder belpdenis ondenkbaar)
maar alleen een genootschap bestaan heeft, en
dat, nu ook de kerk van Amsterdam gedwongen
staat te worden om haar belpdenis af te schaffen,
het voor die kerk ongeoorloofd wordt, lid te blpven
van een Genootschap, dat haar tot die daad wil
dwingen. Ik raadde zeer stellig aan, zelfs de
reeds toen verwachte schorsing niet af te wachten,
en dit nog te meer, omdat ik de vaste, na nauw
keurig onderzoek gevestigde, overtuiging heb, dat
ook naar rechtsbeginselen de kerk, zonder eenig
recht op haar goederen te verliezen of zich aan
eenig onrecht schuldig te maken, dat genootschap
verlaten mag.
tuigd dat het dezelfde man was. Zp bleef een
oogenblik in de deur staan en zei in verstaan
baar Engelsch, naar Guest omziende. „Wat een
afschuwelpke plaats en welk een afzichtelpk
volk! Inderdaad, Pereo moet voor zulk gezelschap
gewaarschuwd worden. Komt, laat ons gaan."
Zp zorgde dat zp op weg naar het rijtuig
Gnest weer voorbp moest, maar gedurende het
verdere oponthoud liep hp vooruit den weg op en
toen zp gereed waren om te vertrekken was hp
hun een honderd el voor. Zp reden hem in
vollen draf voorbp, maar even daarna hield de
char-a-banes eensklaps stil.
„Mpn waaier!" gilde Maruja. „Heilige
Maagd! mpu waaier?"
In het maanlicht zag men duidelpk een zwart
voorwerp op den weg liggen, een eindje voor den
slenterenden voetganger. Garnier trachtte uit te
stappen. Carroll heild zpn paard in.
„Geeft u geen van allen moeite?" zei
Maruja, »die man zal hem mp wel brengen."
Het scheen dat hp net zou doen. Hp bukte,
raapte den waaier op en naderde het rptuig.
Maruja stond overeind met haar sluier naar
achteren geslagen, haar hand bevallig uitgestrekt,
oogen en mond trillende met een onweêrstaan-
baren glimlach.
De vreemdeling kwam nader, koos kapitein
Carroll uit, stak hem met een nauw merkbaar
knikje den waaier toe en ging naar den overkant
van den weg.
»Had derhalve bp dr. Kuyper eenig plan bestaan
om in denzelfden geest te handelen, dan zou hp
zich natuurlijk met mpn gevoelen vereenigd heb
ben. Hij deed dat echter niet, o. a. opgrond, dat
het verbreken van dien hand, zoo lang men daar
toe niet door den loop der zaken gedwongen werd,
te zeer een eigenwillige daad zou worden geacht.
Maar vooral ook, omdat bp Amsterdam met zijne
groote bevolking, naar hp zeide, nooit aan zoo
iets uit eigen beweging zou willen wagen.
„Kort daarop, ongeveer acht dagen voor de
schorsing, heb ik, in een gesprek met een der
andere ouderlingen, dit gevoelen van dr. K.
tegenover dien ouderling, die er niet mee instem
de, verdedigd, omdat ik het gewicht van den
laatst aangevoerd en grond van dr. Kuyper niet
geheel loochenen kon.
»Hoe deze feiten te rpmen zpn met de hardnek
kig volgehouden, blpkens de notulen en andere
stukken evenwel gelogen verhalen van C., mogen
diegenen oplossen, bp wien nu eenmaal vaststaat,
dat dr. Kuyper, als een andere Napoleon III, een
coup d^état beraamd heeft.
Kootwijk heeft zich losgescheurd van het
kerkverband. Welk verlies daardoor geleden wordt,
kan men eenigszins nagaan uit de beschrpving
der Zutph. Ct.
„Als men den straatweg volgt van Apeldoorn
naar Amersfoort en is gekomen aan 't bekende
kamp van Millingen, dan heeft men het aan zpn
linkerhand en kan men het in ongeveer een uur
gaans bereikeD. De wegen derwaarts zpn uiterBt
slechtof liever het zpn slechts sporeD, die
echter elk oogenblik onder het stuifzand zoo be
dolven kunnen worden, dat ge op een benevel
den dag wel een kompas noodig hebt, om althans
eenigszins de richting te kunnen vinden. En
zpt ge er eindelpk gekomen, dan ziet ge een
oude vervallen kerk, met een pastorie, voor onge
veer 15 jaren nieuw gebouwd, en daarnevens de
openbare school met het meestershuis, en een of
twee armoedige boerderptjes. Het grootste deel
der bevolking woont oDgeveer een half of heel
uur daarvan af, in Kootwpkerbroek, in de rich
ting westwaarts naar Barneveld, waar geheel
Kootwijk burgerlpk toe behoort. Het zielental
bedraagt 425. De gemeente is vacant sedert 15
November '68. En bp 't groot gebrek aan predi
kanten, voorwaar geen wonder! Het landstrak-
tement is 666 en de gemeente-toelage ƒ134,
samen 800 En met zulk een inkomen zit men
als in een oase hoewel geen bloeiende te
midden der zandwoestpn, van de geheele wereld
afgesloten, schier zonder een eenige van de ge
rieflijkheden des levens, waaraan wjj kinderen der
XIXde eeuw nu eenmaal gewoon zpn geworden.
Waarlijk, men zou er in de war komen met de
dagen der week. Dit moet in vroegere tpden
werkelijk gebeurd zpn. Althans het verhaal loopt,
dat op zekeren Zondag de gemeente in de kerk
vergeefs op haar leeraar zatte wachten.Eindelpk ging
men hem zoeken en vond hem op zpn land
ploegende. De goede man meende, dat het eerst
Zaterdag was 1"
VAN
LOUISE MICHEL.
(Slot.)
Tegen de Voltairiaansche opvoeding, der groote
revolutionaire door haar grootvader gegeven,
vormde het mysticisme eener vrome tante een
tegenwicht.
»Nooit zag ik een 'nartstochtelpker zendeling
dan mpne tante; zp had uit het Christendom ge
nomen al wat medesleept: de duistere hymnen,
het leven der maagden, die berinneren aan de
druïdessen, de Vestaalsche maagden, de valkyriën.
Zp sleepte al hare nichtjes mede in dit mysticisme,
en mp nog gemakkelpker dan de anderen. Vreemde
indruk, dien ik nog gevoel! Ik luisterde naar
mijne tante, die dweepziek katholiek was, en naar
mpne grootouders, die vrpdenkers waren. Ik zocht
met een gemoed, bewogen door vreemde droomen.
Zoo zoekt de magneetnaald het Noorden, ontzet
door de cyclonen. Het Noorden, dat was de
omwenteling.
Het fanatisme ging van het droomleven in de
p.Mii'.BMjiiflii'iiigM'ii'HiitMHiaiiiagaaaMaBMBMPMawa—awe—ta—
»Een oogenblik," riep Maruja bpna ruw tot
den koetsier. „Een oogenblik, laat mp dezen
beleefde beloonen," vervolgde zp, haar beurs
uithalende. „Hier mpnheer," maar eer zp kon
voortgaan was Carroll naast haar en zei gejaagd:
»Wat ik u bidden mag, bedwing u, mejuf-
irouw Saltonstallmen kan niet weten wat dat
voor een man is. Hp ziet er niet uit als iemand
die u ongestraft zou kunnen beleedigen, of zich
door u laten beleedigen."
„Geef mp den waaier, kapitein Carroll," zei
ze vleiend. »Dank u." Zp nam hem, brak hem
doormidden en wierp hem op den weg. „Gp
hebt gelpk hp riekt naar de fonda en naai
den weg. Dank u nogmaals, gp zpt zoo bedacht
zaam voor mp, kapitein Carroll," mompelde zp,
de oogen vriendelpk naar hem opslaande, doch
eensklaps wendde zp den blik met een zucht af
en zei „Maar ik houd u allen staande. Rpd op,
koetsier 1"
Het rptuig rolde voort en Guest keerde naar
het midden van den weg terug. San José lag in
de tegenovergestelde richting maar toen bp de
fonda verliet had bp zich voorgenomen om zpne
nieuwsgierige belagers te misleiden door tusschen
het hooge graan verborgen een grooten omweg
over de akkers, om de herberg heen te maken.
Hp passeerde hen veilig en wel binnen het bereik
hunner stemmen en was spoedig weer op het
goede pad. Hp vermeed den straatweg, stakeen
weiland over en begaf zich rechts, waar de torens
werkelpkheid over, ik kwam onder den invloed
van de Marseillaise uit het einde van het keizer-
rpk. Toen men nog tpd had elkander de waarheid
te zeggen, voegde Ferré mp eens toe, dat ik een
devote der revolutie was. Dit was waar, waren
wp niet allen geestdrpvers? Alle voorloopers
zpn aldus.'"
Louise Michel werd onderwpzeres aan de ge
meenteschool te Audelincourt. Zp hangt een
eigenaardige schilderp van haar klasse op;
's morgens en 's avonds bp het begin en het einde
der lessen, liet zp de kinderen de Marseillaise
zingen. »De regels:
Nous entrörons dans la carrière
Quand nos ainés n'y seront plus
werden geknield uitgesproken; een der jongste
alleen zong ze. Bp het herhalen van het koor-
stortten dikwpls de kinderen en ik tranen."
Tevens schreef zp feuilletons in het dagblad van
Chaumont. Een er van haalde haar een berisping
van den prefect op den hals.
„Dit feuilleton, een geschiedenis der martelaren!
begon aldus
Domitianus regeerde; hp had uit Rome de
geleerden en philosofen verbannen, de soldij der
pretorianen verhoogd, de capitolpnsche spelen
hersteld en men aanbad den genadigen keizer in
afwachting, dat men hem zou doorsteken. Voor
de eenen begint de apotheose in het leven, bp
den ander na den dood. Wij zijn in Rome in het
jaar 95 na J. C.
Ik werd bp den prefect geroepen die mp zeide
Gp hebt zpne majesteit den keizer beleedigd door
hem te vergelpken met Domitianus; indien gp
niet zoo jong waart, zou men het recht hebben
u naar Cayenne te verbannen.
Ik antwoordde dat degeen die Bonaparte her
kende in het portret vaD Domitianus hem evenzeer
beleedigde, maar dat ik hem waarlpk daarbp op
het oog had gehad. Wat Cayenne betrotzouhet
mp aangenaam zpn geweest daar een school op,
te richten en, niet in staat zelf de kosten van de
reis te betalen, zou ik er gaarne door het gouver
nement zpn heengezonden.
De zaak bleef hierbp."
Toen zp 13 jaar oud was, werd zp tweemaal ten
huwelpk gevraagdzp maakte en maakt zich
nog vroolpk over de personen die haar de eer aan
wilden doen hun vermogen te deelen en die zich
het genot wilden verschaffen hun vrouw naar hun
eigen methode te laten opvoeden.
Haar grootouders lieten haar over haar eigen
lot beslissen. Met citaten uit Molière's George
Dandin verjoeg zp haar aanbidders. Zp kwamen
niet meer terug, maar haar bloedverwanten raad
den haar toch aan in 't vervolg wat voorzichtiger
te zpn met het citeeren van oude schrpvers.
„Eenigen tpd daarna, vertelt Louise Michel,
stapte mpn grootvader uit den omnibus van
Bourmont; een andere reiziger wees hem op
Vroncourt, ons landgoed. „Ziet gp daar dat
oude rattennest
»Ja wat zou dat?"
„Daar woont een oude dwaas, die zpn
kleinkinderen voor de galeien en het schavot
opvoedt".
»Ei, wat zegt u
»Zeker mpnheer; laatst stelde mpn vriend
X. voor, zpn onbeschaamde kleindochter over
eenige jaren te huwen, wanneer men haar op
voeding naar zpn wensch inrichtte."
»En
„EnWel men liet haar antwoorden wat
zp wilde. Zp voegde mpn vriend zulke afschuwe
lpke dingen toe, dat hp ze niet wilde herhalen.
Als ik zulk een dochter had, zond ik ze naar een
verbeterhuis. Een onbeschaamd wicht dat geen
cent zal hebben. Hé waarheen gaat gp
Ik ga naar Vroncourtdie oude dwaas ben
ik!"
Gedurende de dagen der commune was Louise
Michel onvermoeid bezig bp de verdediging van
Parijs. Het kostte haar vrienden veel zorg, om
te beletten dat zp zich door de bommen lietdoo-
den. De mémoires bevatten nog verder belang
wekkende schetsen vooral ook over gebeurtenissen
uit haar leven gedurende haar verblpf inNieuw-
Caledonië.
en donkere muren van een vervallen zendelings-
kerk boven de vlakte uitstaken. Dit zou hem
in staat stellen om elke vervolging op den straat
weg te ontduiken en op die kleine verhevenheid
had hp een beter overzicht van de vlakte
Naderbp komende zag hij met verbazing dat het
gebouw, ofschoon half ingestort en aan de eeue
zpde van het dak beroofd, nog gedeeltelpk dienst
deed als kapel en er een licht brandde achter
een smalle opening, die deels venster, deels altaar
was. Hp was er vlak bp, toen een man, die
daarvoor geknield had gelegen, met zpn rug naar
hem toe opstond en eerbiedig een kruis maakte.
Eer hp zich kon omkeeren was Guest om den
hoek van een muur verdwenen en de lange,
rechte gestalte van den eenzamen aanbidder ging
voorbp zonder hem gewaar te worden. Maar
indien het Guest al gelukt was om de aandacht
te ontgaan van den man, dien hp zoo plotseling
voor zich had gezien, hp merkte er niets van dat
een donkere gedaante gedurende de laatste tien
minuten zpn spoor door het hooge graan gevolgd
en er zelfs ook in geslaagd was om de schaduw
van den muur achter hem te bereikendeze
gedaante en niet de zpne trok de aandacht van
den langen vreemdeling.
Wordt vervolgd.)
Gedrukt bp de Gebroeders Abrahams te Middelburg.
