N° 35.
129® Jaargang.
1886.
Donderdag
11 Februari.
MARUJA.
Middelburg' 10 Februari.
FEUILLETON.
Kerknieuws.
Dit blad verschijnt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 3.50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën-. 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels ƒ1.50
iedere regel meer 0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
HlIDDELBURGSdi
COURANT.
Agenten te Vlissingen: P. G. de Yet Mesidagh Zoos, te Goes: A. A. W. Boldahd, te Kruiningen: P. vah dee Peijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te TholenW. A. vah Niehwehhtjijzeh, te Terneuzen: A.vas dee Peijl Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parijs en Londen, de Compagnie générale de Puhlicité étrangère G. L. Daube Cie., Johs F. Joses, opvolger.
In De Economist van Februari handelt de
schrijver van het driemaandelijksche overzicht
der geld- en fondsenmarkt ook over de Conver
sie der Ned. staatsschuld", daar zooals hij
zegt de slechts weinig verdere rijzing der
koersen (dan die in het laatste kwartaal van 1885)
noodig is, om dat vraagstuk aan de orde te stellen.
De schrijver achtte het niet waarschijnlijk, dat de
regeering thans aan een conversie denken zou.
Immers wegens de grondwetsherziening hebben de
staten-generaal de begrootmgswetten slechts als
administratieve wetten behandeld en bepaaldelijk
veel terughouding tegenover den minister van finan
ciën getoond. Schr. acht eerst maatregelen noodig
tot herstel van het evenwicht in de begrooting
en dat te eerder nu de kans op het welslagen
eener conversie toeneemt. Voor een waarljjk
voordeelige conversie zouden eerst de koersen der
2§ en 3 pets. moeten zijn gestegen tot 71J en 86
en zich eenigen tijd op dien stand hebben gehand
haafd, ten bewijze dat de houders met 3j pet.
rente tevreden zijn. En dan nog ware voor
houders der 4 pets. schuld een ruiling met 2§ en
3 pctsi verkieslijk boven een 3£ pets. fonds a pari,
wegens het uitzicht bjj de eerste op kapitaalsavans.
Als de tijd der conversie gekomen is, zou de
schrjjyer de voorkeur geven aan een 3 pets. fonds
boven een 3| pets. fonds. Wel zijn de Belgische
en Pruisische pets. leeningen volkomen gelukt,
maar voor 3 pets. obligatiën is het wel mogelijk
dat een voordeeliger prijs ware te bedingen dan
voor een 3j pets. a pari. Het laatste heelt vóór,
dat een latere voordeelige conversie in 3 pet. open
blijft; het eerste dat een zekere winst daarbij
ware te behalen, in plaats van een later moge
lijke. Bovendien ware een geleidelijke vrijwillige
conversie der 2^ en 3 pets. schuld gewenscht en
daarvoor zal wel niets anders geschikt zijn dan
de uitgilte der nieuwe schuld »in een 3 pets. fonds
met vaste amortisatie bjj loting a pari".
Ten slotte wjjst de schrijver, gelijk hij ook
vroeger deed, op de noodzakelijkheid om een
nieuw Grootboek van Amortisabele Schuld" in te
richten, ten einde aan de conversie de medewer
king der groote buitenlandsche beurzen te verze
keren, en zoowel aan de eischen van die markten
als van onze markt en van onze binnenlandsche
schuldhouders te voldoen.
Hel Vad., dat vroeger over dit punt zijn gevoe
len deed kennen, heeft tegen de beschouwingen
van den kundigen schrijver bezwaar. Op zulk
een manier vreest het, dat we nooit, althans eerst
na zeer langen tijd, komen tot een conversie. De
voorwaarde, door den sehrjjver gesteld, is thans
vervuld: de koersen handhaven zich op 71J en
86. Wanneer men nu niet het voor de hand
liggend voordeel grijpt, maar gaat peinzen over
nog voordeeliger en vooral over nog grootscher
Door BRET HARTE
VIERDE HOOFDSTUK.
De Rancho (nederzetting) van St. Antonius zou
een eigenaardig verblijf geweest zijn voor zijn
patroon, zulk een veilige wijkplaats bood zij aan
voor de verzoekingen van het vleeschelijk oog en
daarbij alle gelegenheid voor een ongestoorde
beschouwing van den hemel, onbelemmerd door
boomen of verhevenheden. Geheel verschillend
van La Mision Perdida, waarvan zij vroeger deel
uitmaakte, was het een onafzienbare vlakte bouw
land, die het halve jaar overdekt was met een
woelige groene of gele zee, wier golven tegen den
verren horizont braken en de andere helft van
het jaar gelijk stond met een dor, stoffig strand,
waar de lentezee was weggevloeid naar den lagen
hemel, die het scheen te bespotten met een denk
beeldige zee, daar achter. Een reeks van ruwe,
onregelmatige, uiterst eenvoudige schuren en
loodsen huisvestten de werktuigen en de vijftig of
zestig man die den grond bebouwden, maar geen
deftig woonhuis, geen hofstede vormde een kern
van landelijke gezelligheid of beschaving, te
midden van deze groote uitgestrektheid lucht en
grond. De eenvoudigste hulpbronnen van het
buitenleven scheen hier onbekend melk en boter
erden uit de naburige stad gebracht, waar ook
maatregelen, dan staat te duchten, dat het goede
oogenblik weder voorbijgaat.
Het blad blijft gelooven, dat een conversie der
4 pets. in pets. de eerste bescheiden stap moet
zjjn op dit gebied.
Omtrent de schorsing van den klerk Groll bij
het departement van binnenlandsche zaken, we
gens medewerking aan de propaganda voor de
sociaal-democratische partij, vernemen wjj nader,
dat de bezoldiging van den geschorste gedurende
die schorsing doorgaat. Daarmede vervalt elke
aanmerking op de handelwijze van den minister
hij heeft in deze gebruik gemaakt van het recht,
dat een minister toch zeker niet minder heeft
dan "een patroon, om een ondergeschikte, wiens
houding hem verkeerd toeschijnt, na behoorlijke
opzegging te ontslaan. En de geschorste kan
nog over eene genadige behandeling spreken,
daar hem de gelegenheid gelaten is, om zjjne
betrekking te behouden. Voor de verwijdering
van een socialist uit den staatsdienst bestaat
alle grond, nu voor enkele dagen slechts door
een der raddraaiers openlijk de raad gegeven
werd, om gebruik te maken van elk „staatsge
heim" dat een lid der partij maar in handen
kon krijgen.
Aldus het Rott. Nbld. Stel echter vragen
wij op onze beurt dat de man zich aan 's mi
nisters wil onderwerpt maar in stilte de begin
selen der socialisten blijft toegedaan en hun pogen
steuntwordt dan zoo iemand niet nog gevaar
lijker Het is zoo'n hoog&t moeilijke en lastige
weg, waarop de minister zich heeft begeven.
Uit Amsterdam schrijft men ons
Daar ik uit uw blad bemerk, dat gaskwesties
tegenwoordig zelfs in eene gemeente in uw
gewest aan de orde van den dag zijn, is het
zeker voor een deel uwer lezers niet onaardig
wanneer ik hun iets meedeel over den strijd, die
op dat gebied hier gevoerd wordt.
De ontevredenheid der gas verbruikers over de
hooge gasprjjzen neemt hier van dag tot dag toe,
en nit zich ook op nog andere wijze, dan door het
samenstellen van commissiën en het bijeenroepen
of beleggen van meetings.
Ruim 1500 gasverbruikers hebben reeds de
meters laten weghalen, en zeker niet minder
hun getal is me niet bekend hebben, met
behoud van den meter voor eventualiteiten, hun
toevlucht genomen tot petroleum, en wie weet
boevelen het voorbeeld van beide categorieën weldra
zullen volgen 1 Het gas kost hier dan tegen
woordig ook bij een matige vlam 2£ tot 2| ct.
per pit en per uur.
Al is ook het gaslicht, door de Imperial ver
strekt, even goed, althans niet minder van
qualiteit dan dat der voormalige Hollandsche
gasfabriek, de tegenwoordige gasprijs komt natuur
lijk den meesten te hoog voor. Met het oog op
de uitnemende petroleumlampen en de daardoor
zooveel geringer kosten gaat men dan ook te
gereeder tot deze wijze van verlichting over.
de wekeljjksche voorraad van versch vleesch en
groente vandaan kwamin den oogsttijd waren
de arbeiders en maaiers in de naastbij gelegen
nederzetting in de kost en Hepen naar hun werk.
Geen gekweekte bloem bloeide naast de onge-
schilderde woningen, ofschoon de velden in de lente
bezaaid waren met klaprozen en madeliefjes
de nederigste tuinplant of het meest alledaagsche
kruid vond geen plaats in dien weelderigen grond.
De dichte rijen van het graan stonden tot vlak
bij de loodsen en schuren en verborgen de
onderste vensters. Maar de schuren waren voor
zien van de nieuwste landbouwwerktuigen; een
telegraafdraad verbond de naastbjjgelegen stad
met het kantoor in een vleugel van een der ge
bouwen, waar dr West zat en te midden van die
woestenij nauwkeurig contraboek met de natuur
hield.
Of deze stipte zuinigheid in buiseljjke aange
legenheden voortvloeide uit een praatzieke min
achting voor het landleven en de weelderige
gewoonten der vroegere eigenaars, of dat het een
zuiver beginsel van degelijkheid bij dr West was,
bleek nergens nit. Zeker is het dat een onge-
loofeljjk goede uitslag zijn handelwijze bekroonde
en rechtvaardigde. Enkele overgeblevenen der
oude families kwamen zijne vreemde werktuigen
zien, die den arbeid van zoovele luie menscben
en paarden deden. Men zegt dat hjj aanbood om
dit verafgelegen landgoed van Joaquim Padilla
te ontginnen van uit zjjn kantoortje, te midden
van de graven van St, Antonius, Sommigen
Vooral de groote gasverbruikers en dezen
vindt men hoofdzakelijk in den neringdoenden
stand ondervinden al het nadeel aan den hoogen
prijs verbonden. Er zijn er die 40 zelfs 50 pet,
metr betalen bij hetzelfde lichtverbruik dan onder
het régime der Holl. gasfabriek. Licht"verbruik
hoewel niet »gas"verbruik
Thans zalmen daaromtrent een onderzoek gaan
instellen, zoowel van den kant van het dag.
bestuur als van particuliere zijde (A. C. Wertheim
c. s.) Maar het is niet te verwachten, dat dit
tot eenig ander resultaat zal leiden, dan tot het
uitspreken van de wenschelijkheid van nader
onderzoek, officieel alweder van wege het dag.
bestuur, officieus van wege particulieren, en zoo
blijft de zaak, zooals ze feitelijk is. En ook ieder
nader onderzoek heeft weinig kans op eenig succès.
De vraag toch waaraan het grooter gasverbruik,
bij dezelfde of minder lichtsterkte, is toe te
schrijven, is geheel een technische kwestie, die
door niemand volkomen juist kan beantwoord
worden, dan door hen, die in de geheimen der
Imperial zijn ingewijd. Zelfs al draagt men een
onderzoek aan der zake kundigen, aan vakmannen
op, dan zullen dezen nog niet de bereidingswijze
van het gas door de Imperial geheel tot klaarheid
kunnen brengen.
De meening, dat de mindere qualiteit van het
gas te wijten is aan het gebruik van minder
deugdelijk materiaal, is onjuist. De Imperial ge
bruikt de beste kolensoort nl. de Cannel-kool.
Dat de cokes der Imperial reden tot klagen geven
is alleen toe te schrijven aan het geheel uitputten
der steenkolen.
Wellicht dat een nauwkeurig onderzoek naar
het specifiek gewicht van het gas licht over deze
donkere zaak kan verspreiden.
Het is niet te verwachten, dat de Imperial het
initiatief tot prijsverlaging zal nemen, want dit
aou alleen op haar nadeel uitloopen.
De minister van marine brengt ter kennis van
belanghebbenden, dat het voornemen bestaat, een
adjunct-verificateur van 's rijks zee-instrumenten
aan te stellen, op eene jaarwedde van 1400.
Nadere bijzonderheden meldt de St.-Ct. van beden.
De heer E. J. Attema, notaris te Drachten en
oud-lid van de tweede kamer der staten-generaal,
is gisteren op 67 jarigen leeftijd overleden.
Een telegram dt. 27 Dec. uit Atjeh meldt het
volgende
Verkenningspatrouille, sterk éen officier en acht
man, op 23 December te Poeloe-Bras door bende
van veertig man beschoten. Wij éen gewonde
vijand twee dooden, éen gewonde. Schijfschietende
troep, sterk vijftien man, van oorlogsschip Palem-
bang aan de Zuidkust der Zandbaai op de Westkust
van Bras op 24 December beschoten. Drie man
gesneuveld, éen vermist. Zeven geweren gingen
verloren.
Twee honderd man op 23 en 25 December naar
Bras gezonden ter versterking en om het eiland
schudden het hoofd en verklaarden dat hjj hei
land uitzoog voor enkele korte jaren, om het
daarna weer weg te werpendat hij in zijn dolle
vaart het vet van eeuwen afroomde van een
bodem, die slechts even met de eiken ploeg
scharen der inboorlingen aangeraakt was.
In zijn persoonlijke behoeften en gewoonten
was hij even streDg en eenvoudig als in zaken.
De kleine vleugel, dien hij bewoonde, bevatte
alleen zijn kantoor, zijn zitkamer of bibliotheek,
zijn slaapkamer en een badkamer. Deze laatste
weelde was het gevolg van de groote zindelijk
heid, die hem tot tweede natuur was geworden.
Zijn staalgrijs haar iets nieuws in dit land
van jeugdige Amerikanen was altijd zorgvuldig
geborsteld en zijn linnen vlekkeloos. Er lag ook
iets eigenaardigs in zijn ouderwetsche, min of
meer professorale zwarte jas. Zijn eenige con
cessie aan de gebruiken zijner buren was het
bezit van twee of drie half gedresseerde vurige
mustangs, welke hij bereed met dezelfde onver-
zaagdheid, zoo al niet dezelfde veiligheid als een
inboorling. Of de onderwerping van dit sterke,
ongetemde overblijfsel eener woeste, oorspronke
lijke natuur, die hem omringde, een deel uitmaakte
van zjjn opgelegde taak, of dat het nog een
herinnering was aan vroegere heldendaden, dat
wist niemand, Maar zijn ernstige, deftige figuur
die zoo Bterk afstak bjj de schilderachtige, losse
vrijheid van het dier dat hij bereed, was een
schouwspel, dat men vaak op den weg en het
veld kon zien.
af te patrouilleeren, daar bende waarschijnlijk
nog niet is ontkomen.
Van Kotta-Radja is, onder dagteekening van 27
Dec., aan het Algem. Dagbl. onder meer het vol
gende geschreven
Hoofdzakeljjk geldt het thans de W. linie. Van
den 20en dezer waren Lamith en Oleh-leh hun
witvan het beruchte Lampager uit wierpen IU'a'a
en geweren hunne projectielen in de benting en
op de landtong. Geducht was vooral hun vuur
op den avond van den 24en dezer van ongeveer
8 tot 4 uren. Op dien avond deelde ook de
kruisboot tot schijf, die eenige raakschoten be
kwam. In Z. O. linie vielen slechts enkele
schoten in de morgenuren op een passeerenden
trein. Opmerkeljjk is het, dat de Chineesche
wegwerkers, een honderdtal dat aan het verstellen
is van de door het water toegebrachte schade aan
de lijn KetapandoewaLamrong, zoo ongestoord
hun arbeid kunnen voortzetten.
Er is nu een wachtpost van Oleh-leh wat
vooruitgeschoven, om Lampager en Saban beter
onder ons vuur te brengen. Of dat baten zal
moet de ondervinding leeren. Velen betwijfelen het,
en beweren, dat deze afsluiting in het W. niet
aan de eischen voldoetdat Pakan Badak niet
opgedoekt moest zijn geworden en ter hoogte van
Lampager een benting had moeten verrijzen. Wij
hadden dan een goed afgerond geheel tot aan
de kust afgesloten, evenals in het O. met Kotapa-
hama. Hoe dit zij, uit alles blijkt dat de W.
linie in zijn aansluiting aan de zee een zwak punt
bloot geeft.
Den 23en verspreidde zich hier het bericht dat
een 500tal, later gereduceerd tot een 50tal piraten,
een patrouille van 12 man op P. Beras van de
benting hadden afgesneden. Het gerucht bleek
maar al te waar; met een verlies van éen gewonde
en 3 geweren kwamen wij eraf, dank zij den moed
en het beleid van Lt. van Thiel, die zijn troepje
langs het strand, door zee wadende, in behouden
haven wist te brengen. De aanvallers lieten 2
dooden op het terrein.
Een atdeeling infanterie trok er heen en
men waande de rust en den vrede hersteld. Doch
zie, den 24eH zou de marine op het daarvoor be
stemde terrein te P. Beras schijfschieten, toen zjj
in hun werk op wreede wijze gestoord werden.
Een bende Atjehers sprong onverhoeds uit haar
schuilhoek te voorschijn, en velden met hun kle
wang de niets kwaads vermoedende landsverdedi
gers die, eilaas, door schrik overmand, het
hazenpad kozen. Zij vielen, wel is waar, door de
handen van de vijanden huns vaderlands, doch op
welk een wijzeZóo te zien vallen, werkt
ontmoedigend, het eerlijk krijgsmansgevoel doo-
dend, op de strijdmakkers. Zij vallen als slacht
offers van een toestand, die veel meer overeen
komt met dien van anarchie, van bandeloosheid,
dan vrede ot van oorlog.
Door den kerkeraad der Ned, kerf. gemeente
Twee dagen na zijn bezoek aan La Mision
Perdida zat hjj na zonsondergang aan zijn schrijf
tafel. De wegstervende gloed van den westelijken
hemel stroomde door de open deur naar binnen.
Hij schreef doch hief eensklaps ongeduldig het
hoofd op en riep „Harrison!"
De schaduw van zijn meesterknecht verscheen
in de deur.
»Met wien praat gij toch
„Landlooper, mijnheer."
„Huur hem, of zend hem weg; maar sta
niet te babbelen."
„Dat is het juist, mijnheerhij wil zich
niet per dag of per week verhuren. Hjj zegt dat
hij een karrewjjtje wil doen voor zjjn avondeten
en nachtverblijf, maar meer niet."
„Jaag hem dan wegWachtHoe
ziet hjj er uit?"
„Zoo als al dat volk j alleen een beetje
luier, denk ik."
„HmHaal hem hier."
De meesterknecht verdween en keerde terug
met den landlooper, die den lezers reeds bekend
is. Hjj zag er nog wat vuiler en smeriger uit
dan dien morgen, toen hjj Maruja aangesproken
had, maar hjj had nog dezelfde norsche onver
schilligheid over zich, slechts nu en dan afge
wisseld door een schuwen, achterdochtigen blik.
Zjjn luiheid ot vermoeidheid scheen toegenomen
te zjjnhjj leunde tegen de deur, terwjjl de
dokter hem met minachting aanzag. Daar deza
bleef zwjjgen, liet hjj zich vastberaden neergijjdeflj
