MARUJA.
MIDDELBHRGSCHE COURANT
IBIJ-^rOEQ-SHL.
Lager Onderwijs.
6 FEUILLETON.
Onderwijs.
Kerknieuws.
Maandag 8 Februari 1886. N° 32.
Middelburg 6 Februari.
RUST ROEST.
Rechtszaken.
VAN DE
VAN
De burgemeester en wethouders van Middelburg,
gelet op artikel 81 der wet tot regeling van het
lager onderwijs van den 17ea Augustus 1873
Staatsblad n° 127), maken bekend:
dat de staat, bevattende denamen der kinderen
boven de zes en beneden de twaalf jaren, die
niet gevonden zijn op de door de hoofden der
openbare en bijzondere scholen ingezonden lijsten,
bedoeld bij artikel 81, alinea 2 van bovengenoemde
wet, door hen is opgemaakt en ter secretarie
dezer gemeente voor belanghebbenden ter lezing
is nedergelegd.
Middelburg, den 5ea Februari 1886.
De burgemeester en wethouders voornoemd,
P I C K
De Secretaris,
A. DE VULDER VAN NOORDEN.
Door C.
Als steller dezes door zijn vaderstad Middel
burg wandelt en hij kuiert, zooals mes daar zegt,
eerst langs het slechts met water gevulde droog
dok, daarna langs de leege Rouaansche en
Londonsche kaaien, dan maakt zich eene droef
geestigheid van hem meester, die niet geheel
verdreven kan worden door het eentonig gestamp
van den oliemolen of het gehamer op de werf
de Volharding-, al bljjft men daar ook met een
goed voorbeeld voorgaan en den naam getrouw.
Als hij dan zijne wandeling vervolgt langs de
Loskaai, en daar niet treft de exercitie van het
garnizoen of het oplaten van vliegers of het roei
bootje van den veerman Vos, en hij derhalve niets
ziet, dat leven en beweging geeft, gaat de droef
geestige stemming over in diepe verslagenheid.
Gaat hij als een goed Middelburger, die met
zijn Zondagmiddag geen raad weet, naar Vlissingen
en brengt hij een bezoek aan de binnenhavens,
dan beneemt hem de tergende leegte dier havens,
zelfs bij het mooiste weer, opnieuw zijne ge
moedsrust. Het schijnt hem toe, dat ook de
opgelegde Aurora diep neerslachtig van uit haar
patrijspoorten in de leege ruimte schouwt. Hij
komt een gelijk gestemden medeburger tegen, die
hem weldra zal toevoegen. „Ja, mijnheer, alle*
wat wjj hier probeeren.
Vraagt men daarop: »Wat probeerdet gij
dan wordt de medeburger boos, doch vervolgt
„de tegenwerking van Rotterdam is zoo enz."
Nu weet men, dat een Middelburger aan de
Rotterdamsche cargadoors en reoders, die sedert
1873 in den Nieuwen Waterweg voor de kleine
vaart en sedert de twee laatste jaren ook voorde
groote vaart water genoeg vinden en van de uit
muntende ligging dier stad aaneen der Rijnmonden
profiteeren, zeer kwalijk neemt dat deze Rotter
damsche heeren niet ten pleiziere der kniezende
Zeeuwen naar Vlissingen of Middelburg komen.
Daarna krijgt de Exploitatie-Maatschappij een
veeg uit de pan.
»Dan, mynheer, houdt de Exploitatie-Maat
schappij alle verkeer van de Zeeuwsche lijn af.''
Vraagt men nu dien heer „welk verkeer bedoelt
u", zjj dan verzekerd, dat hjj u een zeer^ onge
schikt menseh vindt.
De vraag, die den «teller tot schrijven noopt,
is deze. Kan Moor samenwerking van velen uit
Middelburg en Vlissingen niets worden tot stand
gebracht injhet bijzonder op het gebied van
scheepvaart Er .wordt vooropgestëTd, fdat^öp
Door BRET HAR TE.\
DERDE HOOFDSTUK.
„Luister, Pereo," zei Maruja en legde de
baad weer op zijn schouder, »gjj hebt de waarheid
gesprokén,, maar gij vergeet dat de jaren voorbij
gaan. Er zjjn geen vreemdelingen meer de
oude vrienden zjjn heengegaan en zjj
hebben hunne plaatsen ingenomen. Mijn vader
heeft den dokter vergeven waarom kunt gij
het ook niet Voor het overige, geloof in mij
Maruja." Zjj legde op hoogdravende wjjze de
hand op het hart, op de brieven tan kapitein
Carroll en van Peralta. „Ik zal zorgen dat de
eer der familie er niet onder ljjdt. En nu moet
gij u calmeeren, Pereo. Niet met aguardiente,
maar met een flesch ouden wjjn uit den kelder van
het zendelingshuis, die ik u zenden zal. Zjj werd
mjj gegeven door een vriend, pater Miquel, en
komt van de oude wijngaarden, die hier groeiden.
Moed gehouden, PereoEn gjj zegt dat Amita
klaagt dat gjj n tusschen haar en Raymond
steekt. Zoo Wat doet er dat toe Laat het
u opvrooljjken dat ik de Peralta's, de Pacheco'*,
de Estudillo's, al uwe oude vrienden van daag
ten eten heb gevraagd. Gjj zult de oude namen
hooren, al zjjn de gezichten nieuw voor u. Moed 1
Doe uw plicht, oude vriend j toon hun dat de
dat gebied de belangen van Middelburg en Vlis
singen éen zijn, of éen moeten worden.
Wordt, nu van buiten geen hulp komt, door
eigen kracht, desnoods op zeer bescheiden voet,
iets tot stand gebracht, daardoor eenig verkeer
over Vlissingen in het leven geroepen, dan bestaat
er kans, dat. over eenige jaren op den diepen
slaap der schoone haveninrichtingen van beide
steden een ontwaken volgt, dat bij volhardingen
werkzaamheid een krachtiger leven doet geboren
worden. Dat »iets" is een geregelde dienst voor
het vervoer van goederen en vee van Vlissingen
op de havens Londen en Huil.
Dat is een doodgeboren kind, denkt wellicht
reeds de lezer in zjjne betrekking van rustend
burger.
Volgens de bescheiden meening van den schrijver
is zulks geen welgeschapen zoon van 6 kilogram,
doch een levensvatbaar wicht, dat bjj goede ver
pleging een krachtige man beloofd te worden.
De te vervoeren goederen bestaanhet is «lechts
de vraag of het gelukken zal een deel van het
vele goed, dat via Harlingen, Ymuiden, Rotterdam
en Antwerpen van en naar de beide Engelsche
havens, hoofdzakeljjk in het verkeer met Duitsch-
land, verscheept wordt, over Vlissingen vervoerd
te krjjgen. In gemeenschap te water en per
spoor met het binnenland, in het bjjzonder met
Duitscbland, doet Vlissingen voor geen dier
plaatsen onder. Als zeehaven verdient Vlissingen
de voorkeur. Als men zich nu voor de eerste
jaren het denkbeeld van geld verdienen uit het
hoofd zet, zou men dan,, in overleg met enkele
Engelsche cargadoors aan de eene zjjde en eenige
Duitsche expediteurs aan den anderen kant, niet
steun kunnen verkrjjgen van de bjj de binnen
vaart in Vlissingen en Middelburg betrokken
personen, en, met medewerking van de Exploitatie-
Maatschappij, niet zonder verlies, tegen geljjken
zoo niet minderen prijs een deel van het bestaand
vervoer over Vlissingen kunnen meester worden
Vooral met Antwerpen is concurrentie mogelijk.
Voor de zeebooten wordt, in vergelijking met die
haven, de Scheldevaart uitgespaard, terwjjl het
vervoer van Vlissingen te water naar den Rjjn
korter is dan van Antwerpen. Voor beide routes
moeten de binnenschepen de Ooaterschelde bevaren;
terwjjl de voor Vlissingen bestemde, na het pas-
seeren der Zandkreek, te Veere op het kanaal
kunnen schutten, moeten de binnenschepen voor
Antwerpen te Hansweert weer naar buiten geschut
worden en voor het bereiken van Antwerpen den,
voor rivierschepen vaak gevaarljjken, tocüt doen
over de Westerschelde.
Het bestaan van de maatschappjj Zeeland be
vordert vermoedeljjk de nieuwe onderneming. Van
haren jjverigen en bekwamen directeur is wellicht
voorlichting en steun te verwachten. Bjj den
goederendienst op Londen is geen sprake van
concurrentie met de maatschappij Zeeland. Niet
alleen dat veevervoer reeds geheel buiten de
bemoeiingen dier maatschappjj ligt, doch daaren
boven is de aard van het goederenvervoer voor
den eenen dienst geheel afwijkende van dien voor
den nieuw gedachten. Het goed, dat de kosten van
vervoer per Zeeland dragen kan, zal den nieuwen
dienst versmaden; en omgekeerd zal voor het goed,
daarmede vervoerd, de vracht per eerstgenoemde
gelegenheid te hoog zjjn.
Men beginne met het begin en onderzoeke op
welken steun men in de onmiddeljjke omgeving
zou kunnen rekenen, om daarna te beproeven in
Hull, London en Duitschland connecties aan te
knoopen. »Maar, mijnheer, hoe denkt gjj er aan
daarvoor het geld te krijgen?" roept die van het
doodgeboren kind.
Dien man behoeft men eigenljjk niet te ant
woorden, want hjj doet toch niet mede; maar
men zou hem kunnen zeggen, dat voor die beide
diensten betrekkeljjk weinig kapitaal benoodigd
is en de mogelijkheid volstrekt niet is uitgesloten,
dat eene bestaande maatschappjj, al zjj het ook
eene Engelsche, bjj medewerking dezerzijds den
dienst op Vlissingen ondernemen durft. Dit ware
echter niet de meest gewenschte oplossing.
Evenmin als men iemand, die naar Domburg
verlangt te rijden, zal aanraden zich equipage aan
te schaffen, zoo zal men ook voor dezen dienst
gastvrijheid van La Mision Perdida niet oud
wordt, al is de mayordomo bejaard. Faquita zal
u den wjjn brengen. Neen, niet dien kantgij
behoeft het binnenplein niet over te gaan, noch
dien man weer te ontmoeten. Hier geef mjj uw
handik zal u geleiden. Gjj beeft, Pereo Dat
zjjn niet de zenuwen, die nog slechts twee jaren
geleden met eenen enkelen slinger den stier te
Soquel neertrokkenZie eens aanIk kan u
voorttrekken; kijk!" en lachend, met een jongens
achtig gebaar sleepte en sleurde zjj hem half
voort, totdat hunne «temmen in de donkere
gang wegstierven.
Maruja hield woord. Toen de zon hare lange
schaduwen in de veranda wierp, ontwaakten niet
alleen de buitenste vertrekken van La Mision
Perdida; maar zelfs de donkere binnenste kern
werd levendig. Er kwamen ruiters en rjjtuigen
aan, en te midden van de nieuw modische equi
pages van het huis en van de Amerikaansche
buren zag men een paar van die zware, onbe
holpen voertuigen van voor vjjftig jaar, getrokken
door bontgetuigde muilezels en sommige met
een voorrjjder. Donkere gezichten keken over de
balustrade van het binnenplein, een wolk van
cigarettenrook maakte de donkere gang nog
donkerder en vermengde zich met den vergeten
wierook. Schoone vrouwen met bloote hoofden
en rozen in het donkere haar, liepen met kinder-
ljjke nieuwsgierigheid langs de breede veranda
en in en uit de openstaande glazen deuren naar
de groote zaal. Glad geschoren heeren met oljjf-
niet raden booten te bouwen. Dat kan men doen
als de zaak bljjvend gevestigd is en nieuwe booten
betalen kan. Meer ondernemingen begingen de
fout zich „dood te bouwenhet geheele kapitaal
onnoodig in nieuw materieel vast te leggen.
Voor het openen van een vasten goederendienst
op London en Huil zou men Blechts behoeven
een waarborgkapitaal tot dekking van de verliezen,
gedurende de eerste jaren op dien dienst te ljjden.
Is de zaak levensvatbaar, dan is deze binnen
enkele jaren gevestigd. Voor fabelachtig lage
prijzen is overal materieel te huur. Met het
inhuren van een tweetal booten kan men zoowel
in den wekeljjkschen dienst op Huil als in den
wekeljjkschen dienst op London voorzien. De
booten moeten zuinig varen, met weinige hon
derden guldens vracht reeds de kosten dekken, bjj
iets meer een kleinigheid verdienen. Wat de
grootte betreft, 300 ton ware voldoende.
Teneinde het geld voor beide zaken bjj elkaar
te krijgen, doe men een beroep op werkdadigen
steun van alle belangstellende particulieren en
van alle ondernemingen op het gebied van handel,
scheepvaart en industrie binnen de gemeenten
Middelburg en Vlissingen en op den zedelijken steun
van de kamers van koophandel, die aan deze
zaak zekerljjk niet minder aandacht zullen wjjden,
dan aan de adressen van Schuttevaer t. q.
»Maar, mijnheer, u krijgt van geen menscb een
cent los; klop maar eens aan bjj de Middelburgers
om geldroept de reeds geïntroduceerde burger.
Onbillijk geoordeeld, kan men antwoorden.
Men zal zekerlijk mjjne goede stadgenooten niet
verdenken in de laatste halve eeuw bovenmatig
grove winsten uit handelsondernemingen in de
wacht te hebben gesleeptIntegendeel is op bjjna
elk gebied veel verloren, niet het minst in fabrieks-
en reederjjzakenen toch laten meerderen zich
nog steeds vinden, waar het geldt iets goeds te
steunen. Zelfs buiten de Zeeland en de Schelde
heeft men nog in de laatste tiental jaren in ver
schillende ondernemingen geld gestoken en zich
voor meerdere dergelijke zaken verbonden, welke
echter het levenslicht niet mochten aanschouwen.
Hij, die de kaart van het land kent, weet dat
bij de meesten der deelnemers geen winstbejag in
het spel was, dat de stoutste verwachtingen zich
wel zullen bepaald hebben tot den wensch niet
al te veel van het bjjgedragene te verspelen.
Deze overwegingen geven hoop, dat men door
aller samenwerking het bescheiden kapitaal voor de
beide nieuwe diensten ook ditmaal wel bjj elkaar
zal krijgen, als de zaak slechts goed worde aan
gepakt. Dit schrijven heeft geen ander doel, dan
deze denkbeelden onder de aandacht te brengen
van mannen van zaken. Wellicht vindt één
hunner' hierin aanleiding alleen of in gemeen
schap met anderen de levensvatbaarheid onder
cijfers te brengen, bjj gunstigen uitslag eene po
ging tot samenwerking te doen en daarna de
beide ondernemingen zoo mogelijk tot stand te
brengen.
Daardoor zouden Middelburg en Vlissingen
bewijzen zelve te gelooven in de groote voor-
deelen van Vlissingen als expeditie-haven. Voor
beide steden kan slechts in die richting vooruitgang
betracht worden in dezen tijd, waarin niemand, en
terecht, op industrieel gebied te spreken is.
Geheele omkeering, volle kaaien in beide steden,
worden niet verwacht. Nog jaren lang zal het
garnizoen over de Loskade kunnen beschikken en
zal men zonder levensgevaar tot het bezoeken der
zwemschool het kanaal kunnen oversteken. Doch
het in het leven brengen en houden der beide
diensten zouden gevolgen hebben, waarvan ieder
zich bij eenig nadenken rekenschap geven kan.
Blijkt de zaak, na grondig onderzoek, onbestaan
baar, dan verwjjte men ook niet langer aan
vreemden, dat deze de zaak niet anders inzien
de droefgeestige stemming, welke de huidige toe
stand bij den steller in het leven riep, make dan
plaats voor kalme berusting.
De Haagsche bladen spreken ten stelligste
het geruchtmakende bericht tegen dat door
den minister van oorlog de last zou zjjn verstrekt,
dat voortaan alleen onderofficieren met een zeer
gunstig gedrag tot een reëngagement voor den
kleurigen tint en forsche mannen met netjes ge
knipte baarden om de ronde kinnen slenterden
rond, met een zekere waardigheid, die hen onge
voelig maakte voor al het nieuwe in hun omge
ving. Gedurende eenigen tijd bleven de twee
volksstammen werktuigljjk gescheiden, maar door
de hoffelijkheid van Garnier, de gemeenzaamheid
van Raymond en de gemakkeljjkbeid van Allad-
din, die bjj de eerste uitnoodiging zjjn tooverpa-
leis had verlaten en met het gezelschap was
teruggekeerd in de hoop van de Chineesche prin
ses nog eens te zien, had er eindelijk een wisse
ling yan beleefdheden, en zelfs van vertrouwe-
ljjkheden plaats. Jovita Casto had gehoord (wie
had er niet van gehoord?) van de wonderen van
het paleis van Aladdin en vroeg of het waar was
dat de dames eiken morgen een bouquet en een
waaier kregen die bjj haar kleed paste en dat
de heeren vóór het ontbjjt een flesch cham
pagne op hun kamer ontvingen?
—„Gij moet zelfs maar eens komen, juffrouw, en
uw vader en uw broeder meebrengen en een
week bljjven, dan zult gjj het zien," antwoordde
Aladdin galant. Wacht even! Hoe is de voor
naam van uw vader? Ik zal morgen een span
sturen om u te halen."
»En is het waar, dat gjj kapitein Carroll
bang gemaakt hebt voor Amita?" zei Dolores
Briones over haar heen tot Raymond.
„Volkomen,antwoorddo Raymond met on
gekunstelde openhartigheid. „Ik zette de zaak op
leven en dood. Hjj is een soldaat en hjj koog
tijd van zes jaren, en'onderofficieren die in het
laatste jaar van hun loopende dienstverbintenis
politiekamerstraf hebben ondergaan, in het geheel
niet meer tot een reëngagement mogen worden
toegelaten.
Die tegenspraak doet ons genoegen voor dtn
minister.
Gisterenavond werd in* een der zalen van de
sociëteit St. Joris eene algemeene vergadering
gehouden van leden der Vereeniging tot wering
van schoolverzuim te Middelburg, ter vaststelling
van de begrooting voor 1886 en tot het doen vrn
eenige benoemingen. De begrooting werd vast
gesteld in ontvang en uitgaaf op 1025, met
een goed «lot van 160. Onder de ontvangsten
is begrepen een geraamd goed slot van 1885 ad
f 200, aan bjjdragen vau leden 420 en als
bijdrage van de plaats schoolc0. 400. Onder
de uitgaven is 200 uitgetrokken voor het
schoolfeest, 350 voor belooningen in geld en
spaarbankboekjes en 100 voor boekgeschenken.
De aftredende bestuursleden, de heeren Jeras,
Verhejj, Smit Sibinga, Verwjjs en Brakman, wer
den als zoodanig herkozen, terwijl, in plaats van
den heer P. D. Koning, die niet voor eene her
benoeming in aanmerking wenschte te komen,
gekozen werd de heer Herin. Snijders, met wien
de heer ar. J. Ermerins was aanbevolen.
Ook te Zisrikzee trad de heer Van Maurik
gisterenavond voor een overtalrjjk publick op.
Van bjjna alle gemeenten uit Schouwen en Duive-
land was men opgekomen om hem te hooren en
in de concertzaal was dan ook geen plaats onbe
zet. Hjj droeg ook daar met succes voor zjjn
schetsenDe knorrepot en de kunst van voordragen.
Door den gemeenteraad van Kerkwerve, is, op
voorstel van den districfs-schoolopziener, het hoofd
der o. 1. school A. J. Betbe niet eervol ontslagen.
De minister van binnenlandsche zaken heeft
afwjjzend beschikt op bet verzoekschrift van den
kerkeraad der Ned. hervormde gemeente te Beesd,
zich beklagende, dat M. Mieras, hoofd eener
openbare lagere school in die gemeente, in strjjd
met het voorschrift van art. 33, 2e lid der wet
op het lager onderwjje, propaganda maakt voor
zjjn ongeloof aan het bestaan van God, met
verzoek maatregelen te nemen, waardoor hem dit
in het vervolg worde belet.
De geheele kerkeraad van Kootwjjk, waar de
heer Houtzagers, cand. der Vrjje Universiteit,
eerstdaags als predikant zjjn intrede zou houden,
is door het class, bestuur van Harderwjjk geschorst-
Ook daar dus eene kerkeljjke kwestie, een ge
volg van het doordrjjven der heeren van de Vrjje
Universiteit.
Tegenover de ontkenningen, o. a. van den
predikant Reiner, deelt het Wag. Weekbladmede,
dat iemand die het weten kan verklaard heeft dat
de bekende correspondentie van C., in het Utr.
D. op enkele kleine onnauwkeurigheden na, vol
komen wanr is.
Waarscbjjnljjk kan hjj zjjn zegsman nog niet
noemen, wijl aan dezen het zwjjgen is opgelegd
totdat de Synode kennis zal hebben genomen van
al de stukken.
In de Banier laat de heer Tintholt zich in den
zelfden geest uit. Of alle ondergeschikte bijzon
derheden volkomen juist zjjn, laat hjj daar de
hoofdzaak is, dat men aan kerkvoogden de be
voegdheid heeft wiFen geven predikanten af te
zetten of beleefd uit den dienst te verwjjderen.
Uit Oostburg schrijft men ons
Voor het kactongerecht alhier werden
gedurende het afgeloopen jaar 405 strafzaken
behandeld. De eer van het leeuwenaandeel daarin
natuurljjk het eerste, omdat hjj daardoor meer
kans heeft op bevordering,"
„O! wjj dachten dat gjj het meest van
Maruja bieldt."
„Dat was twee jaar geleden," zei Raymond
ernstig.
„En kunt gjj Amerikanen in dien tjjd ver
anderen
»Ik heb juist ondervonden dat het in nog
minder tjjd kan," antwoordde bjj, veel beteekenend
over den waaier heen ziende. En die beteeke-
nissen bepaalden zich niet bjj éen nationaliteit.
>Ik dacht altjjd dat gjj Spaansche heeren
zeer donker waart, lange knevels en een mantel
droegt," zei de mooie Mis Walker en zag open
in het gladde gelaat van den oudsten Pacheco
„maar gjj zjjt even blond als ik."
„Als ik tat petenk, pen ik foor altjjd on-
gelukig," antwoordde bjj weemoedig. In de
diepe stilte, die nu volgde, kon hjj zjjn compli
ment te pas brengen. »Want dan zal ik het lot
van NarrisBus niet ontkomen."
Mjjnheer Buchanan genoot, in zjjn besef van
onverantwoordeljjkheid en vrjjheid als reiziger,
ten volle van dit tooneel. Hjj vond zelfs woorden
van lof voor Aladdin, wirns verkwisting hem in
het eerst geërgerd had.
„Ik moet zeggen dat hjj nog zoo dwaas niet
is," zei hjj tot zjjn vriend, den bankier uit San
Francisco.
„Zjj, die trachten hem daarvoor te houden,
zullen zieh bedrogen zien," hernam de bankier.
