N° 16,
JL29e Jaargang.
1886.
W oensdag
20 Januari,
Middelburg 19 Januari
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per 3/m. franco 3.50.
Afzonderlijke nornmers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën: 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.*, van 1-7 regels ƒ1.50
iedere regel meer 0.20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Een populaire bijdrage tot de kennis onzer
verdedigingsmiddelen.
lit
NATIONALE MILITIE.
Agenten te Vlissingen: P. Gr. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Krniningen: P. tan dee Peul, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te TliolenW. A. tan Nietjwenheuzen, te Terneuzen: A.tan dee Peijl Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger.
dooe H.
(Slot.)
Men vergete niet dat de schrijver dezer regelen
slechts een dilettant is in de zaken, welke hij
behandelt. Hij scbrjjft niet voor de mannen van
het vak, want dat ware van zjjne zijde een bewijs
van verregaande, belachelijke verwaandheid.
Zijn hoolddoel is slechts bij de groote menigte
omtrent de weerbaarheid van ons land juister
denkbeelden te verspreiden, dan thans over het
algemeen onder haar gangbaar zijn.
Ons geheele l»nd is geologisch in twee deelen
te onderscheiden: lage moerassige polder- en geest
gronden, grootendeels onder de oppervlakte dei-
zee, en hooger gelegen zand- en veengronden,
meerendeels heuvelachtig.
Groningen, Friesland en Utrecht bestaan voor
een gedeelte, Drenthe, Overjjael, Gelderland,
Noord-Brabant en Limburg bijna geheel uit be
trekkelijk hoog gelegen gronden, zich hier en daar
verheffende tot heuvels van meer dan honderd
meters hoogte.
Noord- en Zuid-Holland en Zeeland, het hart
des lands en ongeveer de helit der bevolkiog van
het geheele rijk bevattende, bestaan uitsluitend
uit laag gelegen polder- en veengrondenop vele
plaatsen zells verscheidene meters heneden den
gemiddelden stand der zee gelegen en nergens
zich hooger verheffendealleen de smalle duin
strook langs de zeekust maakt hierop een uit
zondering, Takken van Fijn, Maas en Schelde,
kleinere rivieren, vaarten en kanalen doorsnijden
in alle richtingen het land. 1de provinciën, die
uit hooge gronden bestaan, zijn ten alle tijde voor
een overmachtig vijandelijk leger toegankelijk.
Daar kunnen geen kunstmiddelen baten om hem
een eenigszins belangrijken tijd tegen te houden.
Iets anders is het met de laag gelegen provin
ciën Noord- en Zuid-Holland en Zeeland, en
voor een gedeelte ook Utrecht. Hier bestaat de
mogelijkheid om door eene bjjna onafgebroken
linie van onder water gezette polders, ten noorden
aansluitende aan de Zuiderzee, ten zuiden aan
de takken van Maas en Rijn, een bjjna onover-
komeljjken hinderpaal aan den voortgang des
vjjands te stellen. Deze linie loopt, in ruwe
trekken aangegeven, van af Naarden, beoosten
Utrecht naar Gorkum, en sluit ongeveer bjj die
plaats aan de Merwede.
Wegen en djjken, voerende door en tot het
onder water gezette terrein, zijn afgesloten door
forten en andere versterkingen, terwjjl de sluizen,
die het water leveren voor de inundatie, op ge-
ljjke wjjze worden beschermd. Het is duideljjk,
dat op deze manier met eene betrekkelijk geringe
maiht gedurende een bjjna onbepaalden tjjd een
groote overmacht kan worden tegengehouden.
De vjjand zal verplicht zjjn, onder voor hem
hoogst ongunstige omstandigheden, over te gaan
toi eene belegering der iorteD, die hem den weg
versperren, en, zjjn deze eenmaal in zjjne macbt,
dan belet ni.ts ons achterwaarts van de veroverde
eene tweede stelling in te nemen, nagenoeg even
sterk of z, lfs sterker. Wjj hebben in den tjjd,
dien de vijand naar alle waarschjjnljjkheid voor
de verovering zal behoeven, indien deze hem ooit
gelukt, ruimschoots gelegenheid zulk eene tweede
stelling in gereedheid te brengen. Alleen voor
de verdediging van eenige meer toegankelijke
punten in de provincie Utrecht, is, behalve de
hulp van de bezettingtroepen in de forten, ook
nog de tiulp van een klein veldleger noodzakelijk.
Er is echter eenige tjjd noodig om de onder
waterzettingen behoorljjk te kunnen stellen,
Daarom zullen wjj den vjjand, na de oorlogsver
klaring, eenige dagen voor het te inundeeren ter
rein moeten ophouden.
Hiertoe bieden de rivieren de Use], Iijjn en
Waal een geschikte gelegenheid aan. Met be
hulp van eenige snelvarende gepantserde stoom-
riviervaartuigen is het mogeljjk met eene kleine
macht den vjjand aldaar verscheidene dagen op
te houden, lang genoeg ten minste om de ach
terliggende verdedigingslijn in staat van tegen
weer te brengen. Eenige forten voor brug ver
dediging en rivierovergangen zjjn daartoe ook
noodig, en bestaan ook reeds op de belangrjjkste
V punten.
Met een zeker aantal kleine, weinig diepgaande
;gn zwaar geschut gewapende oorlogsvaar»
tuigen, en de krachtige hulp van torpedo's
allerlei vormen, kunnen wjj in staat zjjn, en dit
gaat- niet boven onze financieele draagkracht,
'onze zuideljjke zeegaten ten noorden van het eiland
Flakkee tegen den machtigsten vjjand van buiten
met goed gevolg te verdedigen. In die smalle,
meestal weinig diepe vaarwaters, kan de vjjand
met groote, diepgaande oorlogsvaartuigen niet
of slechts met groot gevaar bmnen dringen, ter
wjjl het transport van kleine schepen over de
zee, indien hjj die al in genoegzamen getale bezit,
met groote moeilijkheden en bezwaren gepaard gaat.
Eene groote overmacht van dergeljjke vaartuigen
is naar alle waarschijnlijkheid niet te verwachten,
daar nagenoeg geen enkel land zulk een eigen
aardig stelsel van binnenwateren bezit als het
onze.
Hetzelfde g6ldt voor de Zuiderzee.
De verdediging van de Zeeuwsche stroomen is
niet in ons verdedigingsstelsel opgenomen, omdat
zij niet in alle omstandigheden verzekerd is. De
ttollandsche havens aan de Nuordzee zjjn door
de gepantserde koepeltorten en torpedoversper
ringen genoegzaam ontoegankelijk te maken, zelfs
voor de> grootste overmacht.
Uit het voorgaande bljjkt duideljjk
1° Dat den vjjand met goed gevolg het binnen
dringen der provinciën Noord- en Zuid-Holland,
Zeeland en een gedeelte van Utrecht, van de
landzijde, zelfs al komt hjj met een groote over
macht, kan worden belet.
2" Dat hem van da zeezjjde geen enkel punt
overbljjft, geschikt om eene groote troepenmacht,
met wat uaarbjj behoort, in de provinciën Noord
en Zuid-Holland aan den wal te zetten, en daar
mede eene voortdurende geregelde gemeenschap
te onderhouden.
De vjjand zal moeten landen op onze vlakke,
onbeschutte, aan de hevige westewmden blootge
stelde, HolUndsohe kust. Alleen bjj zeer gunstig
weder zal die landing kans van slagen hebben,
terwjjl onze aanvaller voorts bjj bet dikwerf
onstuimige en zeer veranderlijke weder, na eene
gelukte landing, van bjjna alle gemeenschap met
zjjne operatie basis, in casu de vloot, verstoken is.
Bezitten wjj nu een goeden gemeenschupsweg
langs de duinreeks, geschikt voor het vervoer van
infanterie en artillerie de kosten daarvan zpu
niet te groot dan zjjn wjj in siaat op alle punten,
waar hjj zal trachten te landen, hem eene troe
penmacht tegenover te stellen, groot genoeg om
hem de landing te beletten. Zoo'n landing in
open sloepen of op vlotten, onder het geschut-
en geweervuur, zelfs van een kleine macht, in
eene gedekte stelling in de duinen, ia zulk eene
gevaarvolle onderneming, dat geen vpand uaartoe
licht zal overgaan. Vooral het snelvuur uit
achterlaadgeweren, dat hjj, in de omstandigheden
waarin hjj verkeert, niet beantwoorden kan, is
zulk een krachtig verweermiddel, dat het bjjija
een roekeloosheid mag heeten een in sloepen
dicht opeen gepakte menschenmassa zonder
eenige dekking daaraan bloot te stellen.
Het laatste üoiwerk onzer verdeuiging is de
stelling Amsterdam^ Indien het den vijand mocht
gelukken de nieuwe Hollandsehe waterlinie te
forceeren, en in Zuid Holland door te dringen,
trekken onze troepen terug achter de onderwater
gezette deelen van die stelling, op dezellde wgzè
i, I
Torpedo's of watermijnen zijn van dunne, metalen
platen vervaardigde vaten, gevuld met eene ontplofbare
massa, (gewoonlijk dynamiet of schietkatoen) die veel
groottre werking heeft dan buskruit. Hun vorm wis
selt af tussehen een sigaar en een ei. Zij worden in de
vaarwaters, beneden den waterspiegel, zoodanig vastgelegd
dat zij aan het oog ontrokken zijn. Bevindt zich nu een
vijandelijk schip boven een torpedo, dan wordt deze ont
stoken door middel van eene eiectrische geleiding, waarvan
de batterij gewoonlijk geplaatst is aan den wal in het fort
of eenige andere versterking, die de torpedo-versperrmg
onder vuur houdt. Hit laatste is noodig omdat zij anders
door den vijand gemakkelijk gelicht kunnen worden. He
ontploffiiug slaat een gat in het schip en doet het zinken.
Andere torpedo's worden niet op de beschrevene wijze
ontstoken, maar ontploffen hij aanraking met het vijande
lijk vaartuig van zelf. Weder andere bezitten beweegkracht
en worden op het vijandelijke schip afgestuurd, dat zij bij
de aanraking door de ontploffing in den grond horen.
Verder heeft men deze vernielings werktuigen, aan het
uiteinde van een lange stalen spar bevestigd voor, aan den
boeg van kleine, zeer snel varende stoomschtepjes, die
onder begunstiging van mist of duisternis, of in de hitte
van het gevecht onder den rook van het geschutvuur het
vijandelijk vaartuig naderen en in den grond boren. Andere
booten van grooter model hebben eene inrichting om tot
op vrij groote afstanden (tot op 400 Meter) torpedo's te
werjien. Het 13 duidelijk dat de torpedo onder allerlei
vormen een allerkrachtigst hulpmiddel is tot verdediging
nzer kusten, zeegaten en binnenwateren
gedekt als de,genoemde linie. Ten noorden is zij
begrensd door eene ljjn, getrokken van Edam naai
de noordzijde van het kanaal door Holland op zjjn
Smalst. Daar zal dan de laatste strijd gestreden
worden.
Hiermede besluiten wij. Hoewel in ruwe trek
ken is toch door ons, naar wjj ons vleien, eene
beknopte, voor den niet deskundigen lezer begrij
pelijke voorstelling gegeven van de wjjze waarop,
en de middelen waarmede wjj ons kunnen en
moeten verdedigen. Dat was het hoofddoel hetwelk
wjj ons voorstelden, maar wjj hebben tevens willen
aantoonen dat bjj een onverhoopten oorlog, zelfs
met een machtigen vjjand, onze toestand niet zoo
hopeloo-t is als velen schijnen te meenen. Met
eene voor ons zeer bereikbare versterking der
levende strijdkrachten door betere oefening en
uitbreiding der dienstdoende schutterij behoeven
wij, dunkt ons, niet te wanhopen aan de verde
diging van onzen geboortegrond.
De loting voor de nationale militie in het
loopende jaar zal plaats hebben in de gemeenten
en op de dagen en uren als hieronder zjjn aan
gewezen
Middelburg, Maandag 8 Febr., des voorm,
te 9 uren voor ArnemuiJen en Nieuw- en St.
Joosland en te 10 uren voor Middelburg.
Vlissingen, Dinsdag 9 Febr., des voorm. te
9 uren voor Vlissingente 10$ uur voor West-
kapelle, Zoutelande en Biggekerke en des nam.
te 2 uren voor Koudekerke, Oost- en West-Sou
burg en Ritthem.
Veere, Woensdag 10 Febr., des voorm, te 10
uren voor Seroosherke, Veere en Vrouwepolderen
te 11 uren voor Grijpskerke, Meliskerke, St. Lau
rens, Domburg, Aagtekerke en Oostkapelle.
At;el, Vrjjdag 12 Febr., des voorin, te 9 uren
voor Axel, Zuiddorpe, Overslag en Wcstdorpe te
10$ uur voor Philippine, Ter Neuzen en Hoek en
des nam. te 1$ uur voor Sas van Gent, Koewacht
en Zaamslag.
Hulst, Zaterdag 13 Febr., des voorm. te 9
uren voor Hulst, Ossenisse, Hengstdjjk, Hontenisse,
Boschkapelle, Stoppeldjjk, Graauw, Olinge en St.
Jansteen.
IJzendjjke, Maandag 15 Febr., des voorm. te
9 uren voor Groede, Breskens, Nieuwvliet, Water
landkerkje, Schoondjjke, Hoofdplaat, Biervliet en
IJzendjjte.
Siuis, Woensdag 17 Febr., des voorm. te 9
uren voor Sluis, Aardenburg, Eede en St. Kruis
en te 10$ uur voor Oostburg, Cadzand, Zuidzande
en Retrancbement.
T hoi en, Vrjjdag 19 Febr., des voorm, te 9$
uur voor Tbolen, Oud-Vosmeer, St. Pbilipsland,
Stavenisse, St. Annaland, St. Maartensdjjk, Scher-
penisse en Poortvliet,
Zierikzee, Maandag 22 Febr., des voorm. te
9 uren voor Zierikzee, en te 10$ uur voor Brui-
nisse, Oosterland, Ouwerkerk, Dreischor en Nieu-
werkerK.
Brouwershaven, Dinsdag 23 Febr., des
voorm. te 9$ uur voor Brouwershaven, Duivendjjke
en Zonnemaireen te 10$ uur voor Eikerzee,
Ellemeet, Noordwelle, Serooskerke en Rentsse en
te 11$ uur voor Haamstede, Burgh, Kerkwerve
en Noordgouwe.
Cortgene, Donderdag 25 Febr,, des voorm.
te 10 uren voor Cortgene, Cats en ColjjuBplaat
en te 11$ uur voor Wissekerke.
Goes, Zaterdag 27 Febr,, des voorm. te 9 uren
voor Goes en te 10$ uur voor Borssele, 's Heeren-
hoek, Heinkenszand, 's Heer Arendskerke en
's Heer Abtskerke.
Go es, Maandag 1 Maart, te 9 uur voorm. voor
Kloetinge, 's Gravenpolder, Kattendjjke en Wol-
faartadjjk en te 10$ uur voor Baarland, Oude-
lande, Ellewoutsdjjk, Nisse, Ovezand, Driewegen
en Hoedekenskerke,
Kapelle, Dinsuag 2 Maart, te 9$ uur voorm.
voor Kapelle en Wemeldinge en te 10$ uur voor
Yerseke en Kruiningen en te 1$ uren nam, voor
Krabbendjjke, Schore, Rilland—Bath en Waarde,
Ter bepaling van het aandeel door de gemeenten
te dragen in het gedeelte hetwelk door de pro
vincie in de lichting voor de nationale militie
van 1886 moet worden geleverd, worden samen
gevoegd de na te meiden gemeenten, alsa Elle-
woutsdjjk en Nisse3 b Domburg en Aagtekerke;
c Noordwelle en Serooskerke (Schouwen), en
d Eikerzee en Ellemeet.
Jhr. mr, G. J. Th. Beelaerts van Blokland zal
zjjn Amice Collega jhr. mr. Savornin Lobman niet
jtntwporden op de hem gedane vragen, Hjj schrjjft
„Zie, onder andere omstandigheden zou in dat
verzoek (om adv! s) het gevaar kunnen gelegen
zjjn, van mij hoogmoedig te maken. Ditmaal
echter bestaat daarvoor geen vrees, want uit uwe
beschouwing bljjkt, dat ge zelf een zeer beslist
oordeel over de kerkeljjke toestanden ten uwent
hebt, geljjk ik trouwens geen oogenblik betwijfelde.
»Uw verzoek komt dus neer op een voorstel,
om een openljjk twistgeschrijf aan te vangen.
Wil mjj ten goede houden, dat ik dit voorstel
tot een kerkrechterlijk tournooi voorshands niet
aanneem. De vervulling van uwen wensch komt
mij niet profijteljjk voor aan kerk of staat, noch
bevorderlijk aan de strekking van mjjn schrijven
van 9 Jan. 11., waarvan ik geen woord terugneem.
Vereenigen wjj ons liever in de bedeUw
Koninkrjjk koine!"
Jhr. mr. De Savornin Lohman verklaart zich
erg getroffen door den amicalen toon van den
brief van zjjn Amice Collega, maar diens antwoord
voldoet hem, en naar hjj meent ook velen anderen,
niet. Hjj zegt: »Het was mjj toch geenszins om
twistgeschrijf te doen; maar wel om de gelegenheid
om met een jurist in volmaakte kalmte te onder
zoeken, of hier, in geesteljjken zin, een kerkelijke
quaestie is, en of hier, van een der beide zjjden,
waarljjk aanleiding bestaat tot zooveel beweging."
Hjj kan daarom niet anders doen dan zjjne
vragen herhalen.
En nu zien wjj morgen van collega Beelaerts
van Blokland het antwoord tegemoet, dat hjj op
zjjn beurt niet anders kan doen dan volharden
bjj zjjn besluit om niet te antwoorden.
Dr. A. Kuyper verzoekt De 7pd mede te deelen
dat ook door hem persoonlijk mr. Philips niet
is geraadpleegd over den kar kei jj ken strjjd te
Amsterdam.
Paul Bert zegt het Ro t. Nbld heeft bp
zijn benoeming tot resident-generaal van Annam
Tonkin en Cambodja verklaard, dat hjj zjjn heftigen
anti-godsdienstigen geest in Frankrjjk zal achter
laten.
Hoogst aangenaam voor Frankrjjk
Maar dit te weten heelt toch voor Nederland
zijn goede zjjde. Paul Bert sehjjnt een kunstje te
kennen, om, bjj zjjn vertrek uit het westen van
Europa naar 't oosten van Azië, zijn heftigen geest
af te stroopen, zooals men den vos zjjn huid
afstroopt.
Als men daar dr Kuypers aandacht eens op
vestigde
Zou 't niet mogeljjk zjjn, dat we dr Kuyper met
zjjn heftigen geest als reisgenoot medegaven aan
Paul Bert? Vooreerst was deze dan niet terstond
geheel zonder; en onderweg kon dr Kuyper be*
proeven, achter 't geheim van de kurut te komen
om, na voldoende oefening, bjj aankomst in Cam
bodja, de proef op zichzelven te nemen, en daarna
spoorslags naar Nederland terug te keeren.
Het welslagen van de poging zou voor Neder
land zóo'n zegen wezen, dat de proef de reis
kosten dubbel en dwars waardis, Wjj maken een
pari, dat een inschrjjving om dr Kuyper naar
Cambodja te helpen in één dag volteekend is
Donderdag in den schouwburg te Middelburg
weêr eene tooneelvoorstelling door het gezelschap
van de Nieuwe Rot erdamsche schouwburgmaatschap-
pijonder directie van den heer Alex. Faassen.
De hoogst verdienstelijke wjjze, waarop dit
onlangs alhier den Salontyroler van Von Moeer
heeft opgevoerd, waarmee het zulk een buiten
gewonen bjjval genoot; de zeer billjjke prijzen
die gesteld zjjn dit alles zal zeker wel meewerken
om het publiek schouwburgwaarts te doen gaan.
Ook ditmaal zullen wjj met een Von Moser in
kennis gesteld Worden, en wel met zjjn Schmolt
Kratzér Sf Co., natuurljjk een bljjspel; De Nieuwé
Rott. Crt en bet Rott. Nieuwsblad laten zich zeer
gunstig over dB stuk en de opvoering uit. Wie
van dergeljjke stukken houdt, kan dus zjjn hart
ophalen,
De verhouding tussehen de belastbare opbrengst
van de gebouwde- en ongebouwde eigendommen
en de grondbelasting bedraagt zoo schrjjft men
ons over 1886 in onze provincie respectieveljjk
0.08950708 en 0.19990476938,
Elk belastingschuldige kan dus nagaan of de
aanslag goed is besteed.
Voor breuken beneden de n/l00 sehjjnt men een
geheel genomen te hebben.
In de gisterenavond gehouden vergadering der
kamer van koophandel en fabrieken te Vlissingen
zjjn herkozen: tot voorzitter de heer W. C.
van Duuren Dutilh; tot plaatsvervangend voor
zitter de heer J. VerkuyL Quakkelaar en toti
secretaris de heer F, C. Dommiss».