129® Jaargang. 1886. Maandag 4 Januari. 'N' 2. Middelburg 2 Januari. Dit blad verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per 3/m. franco 3.50. Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent. Advertentiën: 20 Cent per regel. Geboorte-, Trouw-, Doodberichten, enz.: van 1-7 regels ƒ1.50 iedere regel meer 0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. DELBURG Dl R AM. Agenten zjjn te Vlissingen: P. Gr. de Vet Mesïdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: P. van des Peijl, te Zierikzee: A. O. be Moou, te TholenW. A. van Nieuwenhuijzen, te Terneuzen: A.van dek Peul Jz. Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John P. Jones, opvolger. i. „Heeft het afgeloopen jaar ons een schrede vooruitgebracht op de baan der ontwikkeling?" Dit is de vraag, welke als van zelf aan het einde van zulk een kort tijdsverloop bij ons oprijst. Wanneer wij een blik werpen op de geheele geschiedenis der menschheid, dan nemen wij waar, dat zij, hoe ook menigmaal van een bepaalde hoogte weder in de diepte terugge- slingerd, toch langzamerhand zich ontwikkelt. Wel mogen wij ons nimmer een gouden eeuw als een bereikbaren toestand voorspiegelen, maar hetgeen na vele duizenden jaren ontstaan is, wettigt de hoop op voortdnrenden bepaalden vooruitgang. Eén jaar is in de geschiedenis der eeuwen, wat het duizendste eener seconde is in het leven der dagvliegen. 1885 zal in de historie geboekt worden als een jaar van stille woelingen, van stormachtige bewegingen zonder vernietigende uitbarstingen. Meermalen hoorde Europa het sombere onder- aardsche gerommel, dat ons werelddeel met verwoesting bedreigdemeermalen zag het enkele zijner rijken gereed de zwaarden uit de scheden te trekken, tot ten laatste nog de stem van het verstand over een misdadige dwaling zegevierde. Gedurende hun geheele bestaan werden de volkeren periodiek door een soort van waanzin als door een besmettelijke ziekte aangetast en stortten zich in verderfelijke ondernemingenin de middeleeuwen waren het de kruistochten, in het afgelegde jaar schenen schier alle Euro- peesche staten aan een gevaarlijke kolonisatie koorts te lijden, voor vele dreigt dit een doodelijke kwaal te worden. Een ander verschijnsel nog kenmerkt 1885. Grootsche daden kwamen niet tot stand, maar des te meer werd geknutseld en gedraaid door kunstmatige middelen trachtten de regee ringen de kwalen der maatschappij niet te genezen doch voor het oog te verbergen. In het parlementaire leven moest breedsprakigheid het totale gemis aan energie bij de volksver tegenwoordigingen bedekken. In Frankrijk stond in het begin van 188o een man aan het hoofd van de regeering, die langer dan eenig minister voor hem gedurende de korte levensjaren der derde republiek, met vaste haad het bestuur voerde. Jules Ferry beschikte in de kamer van afgevaardig den over een meerderheid, die in gedweeheid en volgzaamheid door geen andere overtroffen werd. Toch was een enkel bericht van een hersenloos generaal over een nederlaag der Fransche troepen in Tongkin voldoende om haar ontrouw temaken aan haar afgod, dien zij jaren lang toegejuicht en wien zij gedwee gehoorzaamd had. De terugtocht van Langson bracht Jules Ferry ten val. Na een verachtelijk bieden en loven voor de opengevallen portefeuilles kwam Brisson, op wien de radicalen hun hoop vestigden. Van hem verwachtten zij heilzame herv ormingen, echt republikeinsche instellingen, opdat de republiek niet alleen in naam maar ook met terdaad zich van de monarchie onderscheidde. Maar had ook Jules Ferry voor een ander minister plaats gemaakt, met hem is niet de geest zijner politiek ten gronde gegaan. Bris son stelde zijn radicale vrienden te leurhij drukte de voetstappen zijns voorgangers en vluch- te onder de beschermende vleugelen van het opportunisme. De houding van het kabi- net-Brisson is oorzaak, dat de Tongkin-kwestie nog als een zwaren last op Frankrijk drukt en de republiek met deze troostelooze onderneming een onzekere toekomst te gemoet gaat. Ook in andere opzichten bracht 1885 geen geluk aan Frankrijk. Binnenlandsche partij strijd, kleingeestige personenkwesties, chau vinistische woelingen, priesterinvloed en royalistische eerzucht voerden de republiek een schrede achteruit. Wat zij sedert 1879 in kracht gewonnen had, verloor zij weder door de schuld harer eigen aanhangers, welke haren vijanden den weg ter overwinning baanden. De uitslag der verkiezingen in October 11. volgens de nieuwe kieswetden Scrutin de liste, bevat een ernstige waarschu wing aan al degenen, die het wel meenen met Frankrijk en den tegenwoordigen regeeringsvorm Wat de rechterzijde voor Frankrijk zal worden, indien haar invloed en haar sterkte nog meer toe neemt, daarvan schenkt haar aanmatiging in de nieuwe kamer, haar onbeschaamdheid op het congres een bittere voorproef. Indien de republi keinen, door vaderlandsliefde en bezadigdheid geleid, gezamenlijk den algemeenen vijand het hoofd bieden, kan het verloren terrein spoedig herwonnen worden, zoo niet, dan is de onder gang van de derde republiek onvermijdelijk, en priesterheerschappij en vorstendespotisme, deze twee voornaamste hinderpalen der vrije ontwikkeling, maken ongedaan, wat gedurende vijftien jaar van onvermoeid streven was gewonnen. Dat Jules Grévy, een algemeen geacht en gewaardeerd staatsman, voor zeven jaar als president is herkozen, mag men als een gelukkige gebeurtenis aan het einde van het jaar begroeten. Diens tegenwoordigheid aan het hoofd van den staat vrijwaart Frank rijk voor avontuurlijke dwaasheden, waarheen allicht de chauvinisten het zouden voeren. De zucht naar revanche blijft het meest geliefde maar ook gevaarlijkste denkbeeld, dat lichtzinnige of verblindo partijgangers bet volk voorspiegelen. Herhaaldelijke voorvallen bewezen, dat de Fransche natie van de ge beurtenissen uit 1870 en 1871 niets vergeten en niets vergeven heeft. Frankrijk verloor een groot dichter. Victor Hugo, met wien men een geheele periode in de Fransche letterkunde vereenzelvigt, mocht om zijn doodbed de gansche grande nation treurend vereenigen. Aan Spanje ontviel een nog jeugdig koning en een oud generaal. Weinige dagen na elkander verlieten Alfons XII en maarschalk Serrano deze wereld, waar de een nog veel van de toekomst verwachtte en de ander op een rijk bewogen verleden kon terugzien. In Spanje, evenals in België, vierde het clericalisme triomfen, welke de volksvrijheid duur te staan komen. Dat de katholieke kerk, benevens haar dienaren, nog niets van haar aanmatiging, van haar veerkracht, van haar scherpzinnigheid in het aanwenden en uit denken der haar gepast voorkomende middelen sedert haar bestaan heeft verloren, bewees zij opnieuw. De geestelijkheid, minder bekommerd om het welzijn der aan haar toevertrouwde zielen dan om eigen machtsuitbreiding, zette haar werk met on vermoeiden ijver voort. Haar voldoet niet de macht in de kerk, zij eischt macht in den staat, macht in het huisgezin. Zij weet zeer goed, dat vrij ontwikkelend onderwijs baar hierbij in den weg staat. Daarom haar ver nietigende vuist naar de school uitgestrekt. In België voltrekt zij het doodvonnis aan het openbaar ouderwijsin Oostenrijk bloeit de reactie op onderwijsgebied in Spanje kondigde de heer Pidal y Mon een nieuwe wet op het onderwijs aan, waarbij den bisschoppen een onbeperkte macht over de school werd ge schonken. In het laatste land is door de verandering van ministerie, na den dood des konings, de zich immer meer uitbreidende invloed der geestelijkheid voor 'toogenblik althans tot staan gebracht. Onhandige vrienden verleenen ons zelden goede diensten. Voor de kerk in Spanje was de minister Pidal, meer nog bezorgd voor het welzijn en de macht der kerk dan de paus, zulk een onhandig vriend. Aan den heiligen vader werd een onge zochte gelegenheid geschonken in zijn waar achtig karakter van Christus' stedehouder op aarde vrede te stichten en ve^oening te sluiten tussehen twee aanzienlijke staten. Op verzoek I van den Duitschen rijkskanselier, den ontwerper der gehate Meiwetten, trad de paus als be middelaar in het veel besproken en gevaarlijke Carolinenconflict op. Met welk gunstig gevolg is bekend. Maar bevrijdde des pausen uitspraak ook Spanje van een dreigenden last, toch blijft de toekomst van dit land somber en onheilspellend. Carlistische en republikeinsche woelingen, on derlinge verdeeldheid der monarchale partijen, hebzucht en eerzucht der bisschoppen, het zijn alle stormrammen, waaraan de dynastie, door een zwakke vrouw en een vijfjarig meisje ver tegenwoordigd, weerstand moet bieden. Stort de troon van Alfonso's rechtmatigen erfgenaam ineen, dan wordt het Spaansche grondgebied opnieuw na korte rust het tooneel van bloe dige partijtwisten, van een verderfelijken bur geroorlog. Alfons zelf heeft den troon onder zijn voeten voelen wankelen éen oogenblik vreesde men, dat Duitscklands frisch ontwaakte lust iu koloniën een revolutie in Spanje zou veroor zakendat de traditioneele bewaker van den Europeeschen vrede, keizer Wilhelm, door den ijver van zijn eersten dienaar, van den banier drager der constitutioneele monarchie, de schepper der Spaansche republiek zou worden. Een tijdige zwenking in zijn politieke gedrags lijn, plotseling en verrassend als waaraan Bismarck Europa in zijn buitenlandsche en binnenlandsche staatkunde gewende, verdreef den angst van alle gekroonde hoofden voor den val va,u een der hunnim Bisinarcks veranderde tactiek ten opzichte der politieke partpen in het Duitsche rijk zullen wellicht een conflict met den rijksdag ten gevolge hebben. Meer en meer bewandelt de regeering den reactionairen weg, door een leger van onderdanige ambtenaren en een karakterlooze pers in haar afkeer van demo cratische hervormingen gesteund. Door haar sociale politiek zoekt zij de blinde menigte te bedotten; de laatste overblijfselen van volkssouvereiniteit tracht zij der vertegen woordiging te ontfutselen. Met vaste hand ontwikkelt Bismarck zijn kolonisatieplannen, ondanks de betrekkelijk geringe sympathie welke zij in den rijksdag vonden, ondanks den tegenstand, op welken hij in het buitenland vooral van Engelands zijde stootte. De kolonisatiezncht der verschillende staten gaf meermalen aanleiding tot onderlinge heitige twisten, maar daardoor is tevens de stichting vr.n een nieuwen staat, welken men een prijs des vredes mag noemen, in het verre Afrika tot stand gekomen. De op 15 November 1884 in Berlijn geopende Oongo-conferentie, aanvanke lijk alleen bestemd om de grenzen en de rechten van den vrijen staat aan den Congo te bestendigen, strekte haar werkzaamheden verder uit eu bepaalde, met inachtneming van welke internationale rechten, de Europeesche mogendheden van grondgebied in vreemde werelddeelen mochten bezit nemen. Op den 25 Februari 1885 werd de Congo- conferentie, nadat ernstige moeilijkheden met Portugal uit den weg waren geruimd, gesloten Koning Leopold II van België, aan wiens energie de nieuwe staat grootendeels zijn ont staan, zijn onafhankelijkheid te danken heeft, werd door Europa als heerscher van het uit gestrekte grondgebied in Afrika erkend. Voortdurend werkt koning Leopold aan de vervulling zijner humane taakzijn grootsche onderneming stelt een wijd veld voor den handel en de industrie open. Koning Leopold bewijst, dat een vorst uit de 19° eeuw edeler plichten heeft te vervullen dan door de brutale macht van het soldatendom ten koste van de vrijheid en persoonlijke veiligheid zijner onderdanen onbeperkt te heerschen. De vreedzame wijze, waarop de stichting van den vrijen staat aan den Congo tot stand kwam, leert bovendien, dat in de 19e eeuw de bescha ving en de vooruitgang andere middelen kent dan oorlog en gewelddadige verovering. Door den heer mr P. J. A. Fles is in het Hbld. een en ander in het midden gebracht naar aan leiding van de houding des ministers van finan ciën tegenover het pensioenfonds. Daarin wordt, wat door den heer Bloem voor het behoud van den toestand is aangevoerd, ontzenuwd, 0. a. dat de ambtenaar bjj het aanvaarden van zijne be trekking weet, wat hjj aan het pensioenfonds te betalen heeft. Zoowel de staat als de ambtenaar, zegt de hr. Fles, moeten geacht worden primitief niet geweten te hebben, dat de een te veel eischte, de ander te veel betaalde maar zoodra de waar heid daarvan wetenschappelijk en boven alle bedenking is uitgemaakt, moet de dwaling zooveel mogelijk hersteld worden. Dit zou geschieden onder eerljjke loyale particulieren; waarom moet de openbare administrateur zich op een ander standpunt plaatsen Verder zegt de schrijverhet is een rechtsbegrip, datwanneer gelden en goederen niet meer aange wend kunnen worden ten behoeve van eene bepaalde instelling, voor welke ze oorspronkelijk bestemd waren, ze, bjj gebreke van een anderen rechtma tigen eigenaar, ten bate van eene instelling komen, welke aan de eerstbedoelde in bestemming het naast verwant is. Indien dit rechtsbegrip, waarvan de billijkheid door niemand kan worden betwist, op het door ambtenaren te veel gestorte wordt toegepast, wie kunnen dan voor het genot meer in aanmerking komen dan de weduwen en weezen van ambtenaren Wat het antwoord van den minister aan den heer De Banitz in de zitting van 17 December betreft, terecht merkt de heer Fles op, dat de ambtenaren geen verhooging hebben gekregen omdat zjj te veel voor hun pensioen betalen, maar omdat de diensten, die zij verleenden, en fle waarde van het geld niet langer in verhouding stonden tot het bedrag der bezoldiging. Ten aanzien der bewering van den heer Bloem, dat de ambtenaren, de 2 pet. doorloopende kor ting niet meer behoevende te betalen, dat geld als premie in eene levensverzekering kunnen storten, zegt de heer Fles zeer terecht Ja, dit is zoo, indien ieder ambtenaar zoo zuinig mogelijk leeft en het uitgespaarde geid besteedt aan de betaling van een premie voor een levens verzekering, dan „heeft hjj toch reeds zooveel gewonnen"; maar ik zie met den besten wil niet in, dat de schatkist met eenige gratie zeggen kan ïLaat mjj houden en voortdurend heffen wat mjj niet toekomt en leett jelui maar zuinig, dan komt het na je dood toch op hetzelfde neer". Sedert gisteren bestaat aan het ministerie van waterstaat, handel en njjverheid geen afzonder- lijke afdeeling 1 elegraphie meer. Zjj behoort voortaan onder de afdeeling Posteryen. Zeker ook als gevolg daarvan had postetjjes door de invoering der nieuwjaarskaarten gezorgd zich van een deel der drukte op Nieuwjaarsdag te ontslaan en die over te dragen aan de telegraphic* Van de gelegenheid om zjjn heilwensen per telegraaf over te brengen is zeer druk gebruik gemaakt. De gezamenljjke bemanningen van 's rjjks licht schepen Noord-Hinder en Schouwenbank en van den stoomtransportschoener Evertzen te Vlissingen boden gisteren Uen heer P. K, J, Pabst, officier van gezondheid le klasse, bjj zjjn aanstaand vertrek naar Harderwijk, een geschenk aan, bestaande uit eene sierljjke, met kunstbloemen gevulde jardinière en bjjbehoorende vazen van Cuivre poli, vergezeld van een prachtig gebonden album, waarin in kunstige chromolitograpüisché letters de navolgende opdracht was geplaatst »Den WelEd. Gestr. heer P. K. J, Pabst, officier van gezondheid le klasse, belast geweest met den geneeskundigen dienst der Kon. Ned, marine te Vlissingen. „Moge het hierbjjgaande geschenk door u aan vaard worden als een bewjjs van de oprechte dankbaarheid voor alles wat door u, van 1 Mei 1880 tot ultimo December 1885, als geneesheer voor hen en hunne gezinnen gedaan is, en zjjt overtuigd dat uw naam door hefl steeds zal geëerd bljjven als die van een zorgvol geneesheer en wel doend mensch." De ondergeteekenden, dienende aan boord der 's rjjks lichterschepen Noord-Hinder en Schouwen- bank en den stoomtransportschoener Evertzen Hierna volgen op ieder blad van het album een der namen van hen die aan het geschenk bijdroegen, Amst Met ingang van 1 April 1886 is de opzichter van den waterstaat C. J. van Slujjs te Hansweert aangewezen om dienst te doen in het 9e district

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1886 | | pagina 1