128* Jaargang.
1885.'
Yrijdag
18 December.
N° 298.
"•FEUILLETON.
KESKISQEVIM.
Middelburg 17 December.
Dit blad verschijnt dagelijks*
met uitzondering van Zon» en Feestdagen*
Prijs per 3/m. franco 3,59.:
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Gent.
Advertentiön 20 Gent p©r regeb
Geboorte-, Trouw», Doodberichten enz.: van i -7 regels i,éQ
iedere regel meer f 0,29.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Sluiting der Jacht op klein wild.
CHKISTOFFEL
middelburgs™ courant.
Agenten zijn te Vlissingen: P. G. De Veij Mestdagh en Zoon, te Goes: A. A. W. Roeland,te Kruisingen: F. Vak der Pshl, te Zierikzee: A. G. De Mooij, te Thoien: W. A. Van Nieuwrnhuijzek, en te Ter Keuzen A, Van de* Peul Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland te Parijs en Londen, de Compagnie générale Publicité étrangère G. L. Daubi es Cie., John F. Jones opvolger.
De commissaris des konings in Zeeland, gezien het
besluit van gedeputeerde staten van 11 December
1885 no. 109
gelet op art. 11 der wet van 13 Juni 1857
(Staatsblad no 89)
maakt bekend, dat de sluiting der jacht op
klein wild, met uitzondering van die op hout
snippen, ook met schietgeweer, in de provincie is
bepaald op Donderdag 31 December 1885, met
zona ondergang, en dat het tijdstip van de sluiting
der jacht op houtsnippen en waterwild nader zal
worden vastgesteld.
Middelburg, 12 December 1835.
De commissaris des konings voornoemd,
DE BRA UW.
Onze minister van marine moge een duur
minister wezen hjj is toch een ferme kerel, die
weet wat hjj wil.
Zoolang wij behoefte hebben aan een zeemacht
dient zjj goed te zijn, en moet men niet tot in
't bespottelijke zulk een minister aan banden willen
leggen en hem de middelen onthouden, die hij
noodig heeft om een goed verdedigd en op vaste
overtuiging steunend plan uit te voeren.
De heer Gerieke heeft van het begin af door
zjjne houding eerbied afgedwongenhjj toonde
een man uit één stuk te zjjn. Daarom doet het
ons genoegen dat zjjne begrooting gisteren met
zulk een groote meerderheid vjjftig tegen twee
en twintig stemmen ia aangenomen.
De aanneming is zegt de verslaggever der
N. Rott. Ct. terecht, na zulk een geduchten te
genstand, als de minister Gerieke ondervond, een
feit van beteekenis. In de laatste jaren was men
gewend, als de begrooting van marine ter sprake
kwam, alleen op het eindcijfer te letten. Verbljjd-
de de heer Kip de kamer met de mededeeling,
dat de begrooting eenige tonnen lager was dan
de vorige, dan had hjj gewonnen zaak. Een
»lager eindcjjfer" was een argument dat zelfs
bjj den lea's ingang vond. Nu komt er een
ministerdie onbevreesd voor nieuwe om
wentelingen op het gebied der vernielingswerktui
gen, met den bouw van torpedo-booten krachtig
wil voortgaan. Ondanks het „halt", hem door
zoovelen bjj de algemeene beraadslagingen toege
roepen, wint hjj den slag.
Zooals wjj in een deel der oplaag van ons
vorig nommer meldden is de heer mr. C. J. Pické
als burgemeester van Middelburg herbenoemd
Velen zal het zeker genoegen doen dat de heer
Pické ziek eene herbenoeming heeft laten
welgevallen.
De heer Haffmans vindt in de verwerping door
Een schets uit Texas.
Al de liefde, het berouw, het leed en de hoop
van dertig jaren lagen in dat ééne woord. De
innigheid bracht Clarissa een oogenblik tot zich zelf
en een glans van herkenning kwam op haar gelaat.
Een groote traan de laatste die zjj ooit zou
vergieten rolde langzaam langs haar reeds ver-
stjjvende wang neer, Christoffel kuste teeder dit
laatste levensteeken van liefde en leed weg, en
zelf schreiende als een kind riep hjj den dokter
en de kinderen. Er was geen verdere doodstrijd
ondereen plechtige stilte gaf zjj, na eenige oogen-
blikken, met een zachten snik den geest.
Christoffel liet zich gemakkeljjk overhalen om
bjj de kinderen te bljjven. Toen deze zjjn bood
schap, door den dokter kregen had een gevoel van
dankbaarheid hen genoopt om eraan te voldoen.
Nu kwam Jacob vrijmoedig naar hem toe en zei
„Mijnheer Christoffel, wjj wisten tot nog
toe niet wiens hand zoo mild in onze behoeften
voorzag, maar wjj zijn zeer blij te hooren dat gjj
het waart"
De meisjes brachten hem koffie en spreidden
zachte kussens op de sofa, zjj spraken vriende
lijk tot hem en hij liet hen begaan. Hjj had
groote behoefte aan deelneming en zelfs de zorg
yan den dokter was hem aangenaam.
Den anderen morgen ging deze Inez halen en
de eerste kamer van de overeenkomst met de
Hollandsche maatschappij en de exploitatie der
Ijjn AmersfoortKesteren, aanleiding tot eene
zonderlinge en leelijke insinuatie. Hjj spreekt
van een conflict tusschen hooger- en lagerhuis en
zegt dan:
»Een koddig conflict, want daaruit schjjnt te
bljjken, dat er in de eerste kamer meer action-
nairen der Exploitatie-maatschappij en in de tweede
kamer meer dito der Hollandsche Spoorwegmaat
schappij zich bevinden. Dus eigenljjk een actiën
conflict".
Zulk een insinuatie, door een kamerlid tegenover
zjjne collega's, pleit sterk tegen den heer Haff
mans, tenzjj hjj met bewjjzen zjjne meening stave.
Tot lid van den geneeskundigen raad voor
Zeeland is benoemd de heer dr. H. Goemans Jr.
te Zierikzee en tot plaatsvervangend lid de heer
dr. N. J. F. Verschoor te Goes. In een deel onzer
oplaag van gisteren vermeldden wjj dit nog onder
Laatste berichten.
Vanwege den minister van financiën is aan het
hoofdbestuur der IIoil. maatschappij van Landbouw
te kennen gegeven dat aan zijn verzoek om den
termjjn, vastgesteld in de artikelen 19 en 20 der
wet van den 25 April 1879 Stbld89), tot her
ziening der belastbare opbrengst van de onge
bouwde eigendommen bij nadere wet te verlengen
niet kan worden voldaan.
Deze beschikking berust op een advies van den
voorzitter en van den secretaris der hoofdcommiss'e
voor die herziening aan dat hoofdbestuur, van 10
December jl.
In dat stuk wordt gezegd, dat de termijn van
dertig dagen om de gronden van bezwaar, die bjj
de belanghebbenden tegen de schalen yan schat
ting en de belastbare opbrengst der als typen
gekozen eigendommen mochten rijzen, in te dienen
lang genoeg schjjnt. Immers heeft de belangheb
bende enkel te overwegen, vooreerst of de schaal
is verdeeld i» dier voege, dat de ongebouwde
eigendommen der gemeente in haar bedragen
kunnen gerangschikt worden, ten andere of de
belastbare opbrengst van het type perceel in
overeenstemming is met de gemiddelde pachtwaarde
van het tjjdvak 18771881.
Maar tegen voormelden termjjn zjjn bezwaren
gerezen vooral in een ander verband. Menigeen
stelt zich toch de vraag, of de wet over het ge-
heele rjjk wel geljjkmatig is toegepast. Van dat
gewichtig punt wenscht men zich door onderzoek
nader te overtuigen en de uitkomsten van dat
onderzoek zoo noodig mede te deelen.
De wet heeft in haar 9e artikel de zorg voor
die gelijkmatigheid in de schatting van district
tot district, aan de hoofdcommissie toevertrouwd,
zonder echter regelen te stellen omtrent wenken,
die zjj nopens dat belangrijk onderwerp van
anderen mocht ontvangen.
Wetteljjk bezwaar is er dus niet om opgaven
of rapporten, welke die geljjkmatigheid kunnen
Christoffel nam de zorg voor de begrafenis op
zich. De eenvoudigste behoeften waren niet eens
gemakkeljjk te voldoen dus was al wat naar
weelde zweemde buiten gesloten. In het plechtige
uur tusschen het ondergaan der zon en het op
komen der maan droegen zjj Clarissa grafwaarts
Inez zou eenige dagen bjj Lulü en Yioletta
bljjven en Christoffel nam vóór zijn vertrek Jacob
ter zijde, zeggende:
„Jacob, gjj moet nu de plaats van uw vader
en van uw moeder vervullen. Verlaat de ouder-
ljjke woning niet en blijft bij elkander totdat
de oorlog voorbij is.
Baylor zal u het gewone bedrag uitbetalen.
Neen, zeg geen woordgeloof mjj, ik heb het
recht, zoowel als de wil om te doen hetgeen ik
doe. Eenmaal zult gij alles weten kom intusschen
tot mjj als gjj raad of hulp noodig hebt."
Hjj reed naar huis met den dokter, die zeer
geneigd was om over ae ontslapene te spreken.
„Van het oogenblik af dat zij buiten kennis
was, sprak zjj het platste Schotsch, dat ik ooit
gehoord heb en scheen geheel haar later leven
vergeten te zjjn", zei hjj peinzend.
»Zjj was een Schoteche," zei Christoffel zacht,
„en ons volk bezigt altjjd zijn moedertaal als het
in nood of in droefheid verkeert."
„Zjjt gjj dus ook een Schot
Ja, ik ben een Schot; wij kwamen van
dezelfde plaats."
„O nu begrjjp ik het. Christoffelwat zjjt
bevorderen, ook na verloop van bedoeld tijdvak,
aan de hoofdcommissie te zenden.
En zoolang de schalen van schatting nog niet
zjjn vastgesteld dat nog wel eenige maanden
zal duren wordt er inderdaad geen enkele
reden gevonden, die de hoofdcommissie zou ver
hinderen om kennis te nemen van dergeljjke
•wenken, die bevorderlijk kunnen zjjn aan het doel
waarvoor zij is ingesteld.
Voor een niet al te talrijk gehoor trad gisteren
avond in de vergadering van het departement
Middelburg der Maatschappij tot Nut van t
Algemeen als spreker op prof. Jorissen uit
Amsterdam. Tot hoofdpersoon van zijn ver
handeling had de spreker gekozen Maria, dochter
van Karei I van Engeland, gemalin van den veel
belovenden Willem II, stadhouder van de republiek
der Vereenigde Nederlanden.
Na met vluchtige trekken bet stadhouderschap
vanErederik Hendrik, den stedebedwinger, geschetst
te hebben, het schitterende tjjdperk der republiek,
toen ons vaderland, krachtig van binnen, naar
buiten in de f chaar der mogendheden van Europa
optrad, ontwierp hjj een sprekend beeld van het
karakter der Engelsche vorstin. Geboren op de
trappen van een koningstroon gevoelde zjj zich
niet thuis onder republikeinen, geestverwanten
van diezelfde mannen, welke haar vader tot mar
telaar, haar broeders tot ballingen maakten.
Hoogmoedig, lichtzinnig, koel, verspillend, waar
haar sympathieën zich doen gelden, de taal des volks
niet sprekend, haar nauwelijks verstaande, met
slechtséén doel voor oogen: herstel van den troon der
Stuarts in Engeland, bleef de moeder van Willem
III een vreemdelinge in het land, dat haar door
het lot tot ver'oljjf was aangewezen. De trotsche
koningsdochter, opgevoed in het geloof aan de
absolute monarchie, koesterde hevigen wrok tegen
de statenhaar gemaal en later haar zoon waren
toch geen machtige heerschers, maar de eerste
dienaar van die gehate republiek. En naast de
Engelsche vorstin schilderde de spreker het portret
van Amalia van Solms, echtgenoote van Proderik
Hendrikna den vroegen dood van Willem II.
mede-voogdes over haar kleinzoon Willem III.
Ook Amalia had grove gebreken, maar terwjjl
Maria Stuart het geluk en het fortuin van haar
zoon op het spel zette ter wille van haar broeüer
en haar eerzucht, streefde de gravin van Solms dat
éene groote doel na den glans der Oranjes.
In stilte maakte wellicht menig toehoorder een
vergelijking tusschen den tjjd, die des sprekers
hoofdpersonen tot achtergrond dienden, en het
heden. Toen ons vaderland, hoewel door Bodewijk
XIV met minachting een republiek van kramers en
visschers genoemd, een gevreesde macht, nu de
Nederlanden tot den rang der kleine staten van
Europa afgedaald, nauweljjks meer geteld in den
statenbond.
Met aandacht en dankbaar luisterde het opge
komen publiek naar de boeiende schets, door prof.
Jorissen van het verleden ontworpen.
gij toch een trouwe, goede kerelIk wed dat gij
haar vroeger bemind hebt."
Zij was de eenige vrouw, die ik ooit lief
gehad hebmaar dat was al lang voorbjj. Denk
geen kwaad, dokter; zjj wist niet dat ik nog
leefde en ik wist niet, dat zjj in Amerika was,
vóór het huweljjk van Robert Moray. Toen zag
ik haar een oogenblik en nu zag ik haar op haar
sterfbed dat is alles."
- „Voor haar tweede huweljjk heette zjj
Moray
„Ja en ik heet ook Moray James Chris
toffel Moray."
„Dus zjjt gjj familie?"
»A1 de Morays zijn met elkander verwant.
Als ik er een in Timboucton ontmoette zou ik
gelooven dat hjj een min of meer verre neef van mjj
was."
»Gjj Schotten rekent de verwantschap ver
uit."
„Er is er Een die haar nog verder rekent
God de Vaders"
Onder den invloed van tijd en omstandigheden
zette de dokter het gesprek in godsdienstigen geest
voort. Terwjjl die beide mannen over de prairie
reden, spraken zjj over geloof, onsterfelijkheid, en
al wat daartoe behoort. Christoffel sprak als
iemand, die de oiizienljjke dingen ziet; de dokter
redeneerde en twjjfelde, maar was toch zeer aan
gedaan, en sedert dien avond werd dit onderwerp
telkens aangeroerd als zij elkaar ontmoetten en
nam voor beiden dageljjks in belangrijkheid toe.
Uit Amsterdam schrijft men ons
In de gisteren gehouden raadszitting bracht
mr M- J. Pynappel nog eens weder de gasquaestie
ter tafel, en wel naar aanleiding van eenige adressen,
houdende klachten over te grooten gasaanvoer,
en dientengevolge te groot gasverbruik. Hjj had
nl. de ervaring opgedaan, dat het verbazend
groote, en du3 uiterst dure gasverbruik, niet
enkel kan gelegen liggen in den sterken druk.
Van Mei tot Sept. 11. had hjj gas der Eng.
fabriek door een meter der nieuwe Imperial
fabriek gebruikt, en bjj minder aantal pitten of
vlammen, en bij korter gebruik, had hjj met dezen
imperial-meter nog slechter licht en daarenboven
50 pet. meer aan gas verbruikt. Hjj had dan ook
van deskundigen vernomen, dat de Imperial-
meters gas, vermengd met atmosferische (met
lichtgevende) zelfstandigheden, doorlaten, en dat
wellicht mede daardoor het vermelde voortstuwen
van het raderwerk in den meter, zeer ten voor-
deele der Imperialdoch zeer ten nadeele der
gasverbruikers moest verklaard worden.
Bij een onderzoek naar de klachten van adres
santen over te grooten gasdruk, wenschte hjj, dat
ook de deugdeljjkbeid der meters zou worden
onderzocht. Wel worden de meters naar een
bepaald type en bepaalde constructie geijkt»
doch daarin kan toch nog wel iets schuilen,
dat leeken als hjj niet wisten. Hjj had dan ook
na Mei vier verschillende meters beproefd en 'fc
was wonderlijk, geen enkele leverde gelijke
resultaten op.
De heer F. C. Tromp kon zich het verbazend
groot gasverbruik ook niet verklaren. Het verschil
bjj de nieuwe en oude fabriek was in 't oogloopend,
doch hjj geloofde, dat de groote druk wel degeljjk
de oorzaak van het groote gebruik was. De heer
Metelerkamp zag in al het licht der Imperial iets
duisters, iets onverklaarbaars, en hij had ook geen
hoop dat een hernieuwd onderzoek over 't licht
veel licht in deze donkere zaak zou brengen.
Hij verwachtte voor de verbruikers alleen de
oplossing in petroleum ofelectrisch licht.
Gas was duur, peperduur. Deze laatste spr. heeft
dan ook geljjk, want bjj een matig vlammetje
komt het gas der Imperial op tot 2 3/4 per
uur en per pit, zoodat de winkels thans dan ook
reeds aan de vele aanvragen om de nieuwste
soorten lampen niet kunnen voldoen.
De voorzitter zeide een nauwkeurig onderzoek
op groote schaal toe, ook naar de meters, onder
dankbetuiging aan den heer Pijnappel voor de
medegedeelde feiten. Niet minder was hjj dezen
warmen spreker dankbaar voor ,zjjn harteljjke en
welwillende woorden, gesproken bjj den aanvang
der zitting, naar aanleiding van sprekers herbe*
noeming tot burgemeester van Amsterdam, Voor
zeker die woorden van gelukwensch en waardeering
waren ten volle verdiend. Dat de heer Van
Tienhoven zich in deze moeiljjke tijden eene
herbenoeming liet welgevallen, vindt bjj voor-en
tegenstanders van zjjn beleid waardeering.
Eenige sociaal-democraten, met den bekenden
Portuyn aan 't hoofd, hadden een adres aan den
Er waren weinig levens, welke in die dagen geen
groote veranderingen ondergingen. Dat van
Christoffel maakte geen uitzondering op den regel.
Die stille bedaarde man, die zooveel jaren droo-
mend en treurend doorleefd had, was na ylug
bedrjjvig en vroolijk geworden; hjj had de handen
vol werk en het hart vol liefde en zorg. Zelfs
zjjn blokhuis was veranderd. Jacob en Steven
brachten er dikwjjls verscheiden dagen door en
dan haalden zjj den ouden man over om met hen
op de jacht te gaan en hun van zjjne gevechten
met do Indianen te verhalen. De wanden en
planken prjjkten met allerlei jongensschatten of
jongenskleedingsstukken. Inez kwam ook vaak
met Lulu en Violetta en troonde hem mede of
hjj wilde of"niet.
Zjj lieten hem zjjn beste kleeren aantrekken,
borstelden zijn haar op en oefenden een soort van
dwingelandjj oyer hem uit, die de mannen zich
zoo gaarne laten welgevallen van degenen, die zij
liefhebben. Zjj plaagden hem om lint en opschik
te laten komen en zelfs om zjjn zaken in den
steek te laten en met haar naar St. Antonio te
gaan. Maar hoe dwaas hare eischan ook waren,
Christoffel kon nooit iets weigeren. De liefde was
zoo laat in zjjn leven doorgedrongen, dat hjj geen
enkelen glimlach kon verzagen en geen vriende-
ljjk woord wilde missen.
Misschien was hjj thans gelukkiger dan hjj ooit
geweest wasmaar Inez, met wie hjj vaak ver
trouwelijk sprak, wist toch dat zjjn
