N* 289,
1885.
Dinsdag
8 December.
"FEUILLETON.
Hi jjffltjyVjit «sp r**>. »*-• f*=«R
i28* jaargang
1
Dit blad verschijnt dagelijks
met uitzondermg van Zon- en Feestdagen?
Prijs per 3/m. franco f 3,50.'
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Gent.
Advertenuên lil Gent per regelt
Geboorte--, Trouw-, Doodberichten enz.: van -7 regels f i,6ö
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsnam!®
Middelburg 7 December.
OHEISTOPFEL'
MIDDELRURGSCHE COURANT.
Agenten zijn te VlissingenP. G. De Veij Mestdagh en Zoon, te GoesA. A. W. Bolland, te KruinmgenF. Van bes Vbijl, te ZierikzeeA. C. Dk Mooij, te ThoienW. a. Van Nieüwenhüijzen, en' te Ter Neuzen A. Van dm Piijs, Jz
Hoofdagenten voor het Buitenland te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daubs en Cie., John F. Jones opvolger.
Onze lezers weten dut het, in het voorjaar te
's Gravenhage plaats gehad hebbende opatootje
tusschen eenige otfioieren en de politie de vorige
week in de tweede kamer is ter sprake gebracht.
Onze Haagsche briefschrijver heeft over dit
gebeurde meermalen een en ander geschrevenwij
vinden het ook daarom, maar tevens omdat de
minister van justitie, naar ons inzien ten
onrechte, over het door hem gesprokene in de
bladen wordt hard gevallen, wenschelijk eens mee
te deelen, wat de heer Du Tour heeft gezegd.
Wij hebben met opzet gewacht op het officieel
verslag en ontleenen daaraan nu het volgende,
door den minister meegedeeld
Op den avond van 21 April heeft er in een
koffiehuis op het Plein eene vechtpartij plaats
gehad tusschen officieren van de cavalerie en de
politie. Men heeft zich genoodzaakt gezien de
hulp der politie in te roepen, die de officieren
uit het koffiehuis met geweld heeft moeten ver
wijderen. Daarvan is proces-verbaal opgemaakt.
Dat proces-verbaal is den volgenden dag gezonden
aan den officier van justitie bij de rechtbank, die
het heeft ingezien en heeft nagegaan of er ook
burgers bij de zaak betrokken waren, want anders
had de zaak voor de rechtbank behandeld moeten
worden. Uit het proces verbaal bleek dat het
alleen olficieren waren, die zich hier misdragen
hadden.
Daarop heeft hjj onmiddellijk dat proces-verbaal
aan den auditeuc-militaf gezonden, die het veruer
heeft onderzocht en gemeend heeft aan de zaak
geen verder gevolg te moeten geven om de een
voudige reden, dat het niet uit te maken was wie
in die turoa zich had schuldig gemaakt aan de
mishandeling van agent zelfs een nauwgezet
onderzoek bracht in deze niets tot klaarheid-
"Vandaar dat dan ook de krijgsraad, niet van de
zaak is gesaisisseerd. De advocaat-fiscaal van
's konings zee- en landmacht heelt daar geen
genoegen mede genomen en, omdat er veel over
is geschreven, het vervolgen van de-zaak bevolen.
De zaak is voor den krijgsraad geweest, waarvan
het gevolg is geweest dat twee officieren gestraft
zjjn, de een met een kleine geldboete en de
andere met eene gevangenisstraf van 14 dagen
cel. Daardoor is nu aan de gerechtigheid voldaan
maar, mijnheer de voorzitter, ik heb eenigen
grond te meenen, dat een flink soldaat en een
trouw kameraad gestraft is, maar hjj was de
schuldige niet, de schuldige was bij hem bekend,
en een gehuwd man heeft hjj niet willen bloot
stellen aan het ondergaan der straf en liever zelf
de straf geleden dan door zijne verklaring een
kameraad te treffen. Doch, zooals ik zeide, is
aan het recht voldaan.
En nu een enkel woord over hetgeen buiten de
politie om gebeurd is. De officieren hadden den
Een schets uit Texas.
ChriBtoffel's klein blokhuis stond open, de kam=
perfoelie was inderdaad zoodanig over de deur
gegroeid dat het onmogelijk was haar te sluiten,
zonder de takken te brekenen dat kon de
bewoner niet over zich verkrjjgen. Hij maakte
spoedig een houtvuurtje aan, zette zjjn koffiekan
op en kreeg een stuk tarwebrood met din-din
(gedroogd vleesch) uit de kast. Zjjn gelaat was
kalm en gelukkig, terwjjl hij dankbaar zjjn een
voudig maal nuttigde; en toen hjj gedaan had
bracht hjj zjjn stoel, met ruwe huiden bekleed
naar buiten en ging in den maneschjjn zitten
rooken en denken.
Weldra vernam hjj voetstappen op de maat van
een gefluit en dat deed hem genoegen. Hij was
voor geen mensch bang en had behoefte aan
iemand om tegen te praten. Misschien voelde hjj
zich een weinig teleurgesteld, toen hjj kapitein
Nap zag. Hij had gehoopt dat het een vreemde,
ling uit de Staten zou zjjn, die hem het laatste
nieuws kon vertellen en zeggen wat er in de wereld
voorviel. Maar de teleurstelling was slechts
tjjdeljjkhjj kende kapitein Nap al lang van
hooren zeggen en hjj had hem dien dag nog ver
dedigd en liefde ontstaat spoedig na vriende
lijke woorden.
Kapitein Nap had een koffiekan npodig. Hjj
volgenden dag berouw over het gebeurde en
hebben den koffiehuishouder vergoeding gegeven
voor alle schade, die hjj geleden had, en aan de
politie eene som van 50 gegeven wegens ge
scheurde kleederen en ondergane verwonding.
Overeenkomstig het reglement hebben de agenten
van politie de som van 50 bij hun chef gede
poneerd en naderhand is hun toegestaan dat geld
te verdeelen, zooals altijd met fooien het geval is.
Dit is geschied met toestemming van den burge
meester; er was volstrekt geen reden om dat te
weigeren. De burgemeester is geen hulp-officier
en had dus met de zaak niets te maken, maar
hij heeft aan de officieren den raad gegeven om
de geleden schade te vergoeden en daarvan kennis te
geven aan den auditeur, wanneer zulks had plaats
gehad. En nu heeft nog eene omstandigheid
plaats gehad, die ik geloof te moeten vermelden.
Nadat bekend was geworden dat het feit, waarvan
thans de rede is, had plaats gehad, heeft de
burgemeester de permissie, die de koffiehuishouder
had om tot 2 uur zjjn lokaal open te houden,
ingetrokken. Maar nadat hjj de zaak nader
onderzocht had en daartoe een oogenblik van het
proces-verbaal inzage heeft gehad, heeft hij de
vorige vergunning weder uitgereikt om de localiteit
tot 2 uren open te houden. Dat is geweest de
uiting van een gevoel van rechtvaardigheid, want
het bleek dat in deze de koffiehuishouder niets
gedaan had, maar integendeel de hulp van de
politie dadeljjk had ingeroepen, en dat hij dus niet
behoorde te worden gestraft."
Valt nu de houding van den gestrafte niet te
prjjzen Zeker wel. En wanneer den minister
in deze iets te verwijten is, dan zou het alleen
wezen onvoorzichtigheid, dat hjj deze mededeeling
deed maar aan den anderen kant gelooven wjj
dat een gevoel van waardeering, bjj hem opge
wekt voor de daad van den veroordeelde die liever
zichzelven onschuldig liet veroordeelen dan een
kameraad te verraden, den minister tot spreken
TTrcmg» ±.-\j j ntr\m,,.4
hij verzekerde, eerst kennis kreeg van de zaak
toen zij reeds lang was afgeloopen en geen redres
meer mogelijk was.
Is het dan zoo vreeselijk, dat de minister, toen
hem daartoe de gelegenheid werd aangeboden, zich
liet verleiden tot zulk eene mededeeling, het
eenige middel om eenigszins vergoeding te schenken
aan den betrokken persoon, die zoo kameraad
schappelijk handelde
Ons schijnt de aanval op den minister onrecht
vaardig.
Maar waarom heeft hjj dan eene ongemotiveerde
beschuldiging tegen een derde geuit vroeg de
heer Lotffen de minister antwoordde hierop dat
hjj geen bepaald persoon op het oog had, omdat
hjj dien niet kon aanwijzen maar dat hem bekend
was, hoe een ander, gehuwd omdat de meeste bjj
het voorval betrokkenen personeil getrouwd waren,
de schuldige moet geweest zjjn, nu gebleken is
dat de veroordeelde dit niet was.
Ook dat is zeer natuurlijk.
had verzuimd er een bjj zijn kampgereedschap
te pakken en het ging niet aan om zich zonder
koffiekan naar de grenzen te begeven. Christoffel
gaf hem de zijne. Hij kon den volgenden dag in
het dorp een anderen halen en wilde weten ot de
kapitein niets anders noodig had.
„Niets, Christoffel, tenzjj gjj een glas whisky
bjj de hand hebt."
„Daar staat een flesch op de plank. Die
heb ik vjjf jaren geleden gekocht voor het geval
van slangenbeten. Het vergif van ratelslangen is
inwendig heel gevaarljjk, maar whisky kan het
dooden." En Christoffel zag er zoo treurig en stil
uit bjj die woorden, dat de kapitein tot zijn
eigen verbazing geen lust gevoelde om dat tegen
gift te openen. Maar die twee mannen trokken
elkaar toch aan. Zij praatten over allerlei onder
werpen en de jongere trachtte zjjn gesprek naar
zjjn ongewonen metgezel in te richten. Toen
zjjn gewone vloek hem ontviel, zei Christoffel
zacht, dat „het hem stuitte om op die wjjze over
zjjn Maker te hooren spreken" en de kapitein
vloekte niet meer in zjjn tegenwoordigheid. Toen
hjj opstond om heen'te gaan vroeg Christoffel;
"Waar gaat gjj nu heen kapitein
„Cross Fimbers en de Comanche Piek."
„Indianen?"
„Gjj zjjt een man uit Texas, Chris, waarom
vraagt gjj toch zoo als een Yankee of als een
Schot Daar hebt gjj M. Kemsey, den Schotschen
schaapherderals gjj hem vertelt dat het mooi
weer is, antwoordt bjj u met een vraag,"
Waar wij den minister verdedigen, hebben wij
echter, naar aanleiding van den loop die deze zaak
genomen heeft, een andere opmerking.
Doet het voorgevallene niet het gebrekkige van
militaire rechtspleging in het oog springen
Behalve voor het hooge militaire gerechtshof Is,
in militaire strafzaken, verdediging door een
advocaat onmogeljjk, terwijl de zaken ook niet in
het publiek worden behandeld. Meer openbaarheid
zou, dunkt ons, in deze en in zoo menig andere
zaak een juister blik kunnen doen slaan in het
gebeurde en aan een beter en juister oordeel van
het publiek bevorderlijk kunnen wezen. Eene
verdediging door een deskundige zou bovendien
zjjn èn in het belang van een beklaagde èn in
dat van een billjjker beoordeeling door hen, die
geroepen zjjn recht te spreken.
De br. mr Straetmans, kath. lid der tweede kamer,
is ongesteld en zal de zittingen vooreerst niet
kunnen bijwonen. De kamer is dus w êer om
de ongesteldheid van den heer Hingst gaf de
rechterzijde eene meerderheid van een stemnu
staat het weer 42 om 42.
Het Vad. noemt het praatje van de Arnh. Crt.
dat de liberale partij in de tweede kamer in
twee fractiën is verdeeld de Rotterdamsche onder-
leiding van den heer Yan der Loeff, en de Am-
sterdamsehe onder leiding van den heer Gleichman,
volkomen ongegrond.
Er bestaat, zegt het Haagsche orgaan, onder
de liberale kamerleden wel eens verschil van
gevoelen, het zijn geen schapen, die den her
der blindelings volgen maar tevens het oprechte
streven om in alle quaestiën van belang tot
eensgezindheid te geraken. Yan twee fractiën
onder twee leiders is geen spoor te ontdekken,
en dat de eene fractie de andere zelfs met uit
werping heeft gedreigd, zooals in de Arnh. Crt.
wordt geïnsinueerd, is geheel en al bezijden de
waarheid. De geschiedenis van den laatsten tjjd
partjj in 't openbaar optreedt, de meeat volkomen
eenstemmigheid heerscht.
DeheerHeldt verdedigt zich in den Werkmans
bode tegenover de beschuldiging, in het Bond
voor Alg. Kies- en Stemrecht tegen hem uitgebracht,
dat hij, door de bedeelden van het stemrecht te
willen uitsluiten, ontrouw is geworden aan de
statuten van het bond en daarom onwaardig om
langer lid te bljjven. Zooals men weet werd bij
dientengevolge uitgestoten.
De heer Heldt doet uitkomen, dat hjj bjj het
noemen der bedeelden nadruk heeft gelegd op
vaste bedeelden, bjj een burgerljjk of kerkeljjk
bestuur ingeschreven, mits men onder het woord
vaste niet versta hen, die voor het onderwjjs
hunner kinderen niet betalen, noch hen die alleen
tijdelijke hulp erlangen in buitengewone omstan
digheden. De uitsluiting vindt haren grond in
voorzichtigheid, wegens den lagen trap van ont
wikkeling der vaste bedeelden en hunne onver-
„Misschien doe ik dan vragen omdat ik een
Schot ben. Ik kom uit Aberdeen en terwijl ik
over de prairie kijk, verbeeld ik mjj dat ik de
granieten toppen als een kristallen stad in de zon
zie glinsteren,"
„Neem mij niet kwalijk, ik dacht nu ja, ik
had eens gehoord dat gij gestudeerd hadt en dus
hield ik u voor een Yankee, Gjj zjjt er toch niet
door beleedigd, hoop ik."
„Ik heb gestudeerd. Ik heb het roode
gewaad van het Marischal college te Al erdeen
gedragen. God zegene altijd di6 muren en de
flinke jongelieden die er iB wonen."
„Gjj hebt zeker in de rechten gestudeerd",
zei de kapitein, wenschende zoo beleefd mogeljjk
te zjjn.
vNeen; ik studeerde in de Godgeleerdheid."
Het gesprek had een wending genomen, waarin
de ruwe soldaat het niet kon voortzetten. Maar
ofschoon hjj den man die voor hem stond niet
kon begrjjpen, voelde hjj zich toch zeer tot hem
aangetrokken en na een poos van stilte, die hier
misschien welsprekender was dan mooie woorden,
knikte hij tot afscheid en ging zacht fluitend
weer over de prairie terug. Christoffel keek hem
na, totdat hjj uit het gezicht was, haalde toen
een deken en een kussen en legde die onder een
grooten eik. De zeewind was doorgekomen en
dat welluidend ruischen over de vlakte van West-
Texas was een heerljjk wiegenlied, Christoffel
sprak een gebed uit en legde zich te slapen in
bet langa droge gras, met den geheeleu staat Texas
schilligheid voor het kiesrecht, en in de tweede
plaats wegens het gevaar dat de heer Heldt vreest
van de door de kerk bedeelden, die door de
hoofden der kerk naar de stembus zouden worden
gedreven.
Bovendien wil de heer Heldt uitsluiten iri'iitairea
beneden den rang van onderofficier, wegens het
wisselen der garnizoenen, waardoor de militair
slechts tjjdelijk in eenige plaats gevestigd is,
wegens hun exceptioneelen toestand tegenover de
belastingen en hunne speciale belangen. Onbe
sproken bijjft dan nog de macht, der regeering
door het verplaatsen der garnizoenen in handen
gegeven-
Deze uitsluitingen grondt de heer Heldt op het
algemeen belang.
Hij verklaart verder dat hij op de vergadering
te Amsterdam niet heeft willen spreken, omdat
men er op woeste en hartstochtelijke wjjze te
werk ging en blijkbaar vooraf zjjn oordeel had
bepaald.
In hetzelfde nommer van de Werkmansbode
komen verschillende artikelen voor, waarin ge
protesteerd wordt tegen de hem aangedane
bejegening.
Een heel klein voorbeeldje voor het naar
men ook dadr zegt landbouwende Nederland,
dat namelijk het rjjk zoo ontzettend weinig voor
dien tak van volkswelvaart doet kan in casu
Zwitserland zijn. In het budget der unie zijn voor
1886 subsidiën opgenomen ten dienste van 3
model kaasmakerijen, tevens zuivelscholen (resp.
van 3500, 4000 en 5000 francs); voorts voor het
zuivel-proefstation 5000 francs, voor premiën 1000
francs, en voor eenige cursussen over kaasmaker jj
600 francs. Ter bevordering der runderteelt is
uitgetrokken 100.000 francs en voor de paarden
fokkerij 50.000 francs. In ons dierbare, Bteed
maar redeneerende vaderland niets van dat alles«
niets hoegenaamd. Midden ip de landbouw-crisis
over nei verknippen van ons land in
kiesdistricten. En zoo nu en dan maar eens (rari
nantes etc.) in de tweede kamer een harteljjk en
hartig woordje over landbouw-belangen, dat door
de goedhartige belanghebbenden wordt toegejuicht,
voor het oogenblik wat opwekt, maar - uiteen
spat als een vuurwerkje en niets nalaat, zelfs geen
rook, want die waait weg. Niets van dat alles,
wjj herhalen het, in het landbouwende Nederland,
geen enkele cent voor onderwjjs in zuivelberei
ding, geen cent voor runderteelt, geen cent voor
paardenfokkerij van staatswege, geen enkele cent
voor praktisch landbouwonderwijs. Alles woest en
braak. Eenige honderden guldens voorland bouwvoor-
drachten, zonder eenig plan of regel. Waarom
wij veroorlooven ons deze ernstige vraag trekt
de regeering zich de belangen der bevolking ten
platten lande niet ten langen leste aan De Nedef^
landsche landbouwer heeft toch immers ook zjjns
rechten f Landb. Crt.
voor zijn slaapkamer.
De kennismaking, die aldus begonnen was;
ontwikkelde zich van lieverlede in ware vriend
schap, ofschoon er volgens alle menscheljjke
berekening tusschen die twee mannen geen enkel
punt van overeenkomst bestond,
Telkens als kapitein Nap in het kamp was,
bracht hij een groot gedeelte van zijn tjjd bjj
Christoffel door, Somtjjds rookten zjj uren ach
tereen in stilte; somtjjds praatten zjj den halvee
nacht. Als de jonge man nu en dan er wat hjj
noemde eens „fiks op los ging" dan spoorde Chris
toffel hem op en haalde hem het dorp uit. Zoö
werd in den loop van drie jaren een band gesloten;
die niet licht verbroken zou worden.
Op zekeren avond, toen de kapitein veel langer
weggebleven was dan gewoonljjk, had Christoffel
een voorgevoel dat hjj terug kwam. Het was een
koude avond. De herten waren het hooge hout
ingetrokken, de buffels hadden zich naar het
westen begeven en de wolven volgden hun spoor,
maar de kraanvogels vertoefden nog bjj zwermen
op de prairie, en hun herhaalde uitdagende kreet
„Kiourou 1 Kourouklonk als een pistoolschot
door de heldere lucht. Misschien deed die kreet
hem aan de nadering van den kapitein denken,
want niets ontsnapt aan de aandaoht dezer schild
wachten der prairiën.
Wordt vmofad,}
