Laatste Berichten.
Onderwijs.
Kerknieuws,
Gemengde Berichten,
^erkoopingen en aanbestedingen.
Haar doel is het uitoefenen yan kunstmatige
oestercultuur en handel in schelpdieren.
Het maatschappelijk kapitaal bedraagt 24.000,
verdeeld in zestien aandeelen, elk van 500.
De vennootschap wordt bestuurd door een direc
teur en drie commissarissen. Voorloopig treden
op als directeur de heer J. Marcusse, en als com
missarissen de heeren J. C. IJ. Bussingh de Vries,
L. Laban en I. Hage.
Onlangs namen wjj eene mededeeling op
betreffende een sergeant, die wegens een lichaams
gebrek afgekeurd werd als toekomstig officier,
maar toch als sergeant zou kunnen blijven dienen.
Het Hbl. bevat hieromtrent het volgende
„Aangaande deze zaak wordt ons geschreven
De verklaring van deze zonderling klinkende
mededeeling is vrjj natuurlijk en kan kort zijn
Voor een paar jaar eerst is deze bepaling in het
leven geroepen en wel, omdat de noodzakelijkheid
er van bleek, daar anders, zoodra de verlangde
rang verkregen was, vaak ontslag en dan pensioen
werd gevraagd wegens in en door den dienst be
komen lichaamsgebreken."
Het zjj ons veroorloofd het volstrekt zoo
natuurlijk" niet te vinden, dat men, zonder op
karakter, gedrag of omstandigheden te letten, in
het departement van oorlog maar uitmaakt dat
elke sergeant, welke in dien toestand verkeert,
een bedrieger is en slechts eene oplichterij beoogt.
(Arnh. Crt
Men schrijft aan de Amsterdammer
Nu binnenkort de uitkomsten der schatting van
de typen, voor de herziening uitgekozen, zullen
worden ter inzage gelegd, is het niet ondienstig
op het groote belang voor alle grondeigenaren
te wjj zen om deze typenschatting in oogenschouw
te gaan nemen, niet alleen voor hen, wier boer
derijen als typen zjjn gebruikt, maar ook voor de
eigenaars van nabijgelegen soortgelijke gronden.
Vooraf is het echter noodig, met het oog op de
hoogst onduidelijke redactie der wet op de her
ziening, om hier mede te deelen, hoe de typen-
schatting behoort geschied te zjjn en welken
invloed zjj uitoefent op de herziening der naburige
gronden.
In iedere schattingsafdeeling moet als voorbeeld
een zeker aantal boerderijen of losse gronden,
uitmakende '/Jo gedeelte der totale oppervlakte
van de geheele afdeeling, opnieuw geschat worden
om de huurwaarde, in de wet belastbare
opbrengst genoemd, van ieder stuk grond te leeren
kennen.
De boerderijen of grondstukken, die men hiertoe
uitkoos, worden typen genoemd.
Als grondslag voor die schatting moest de
werkeljjke huurprjjs dienen, waarvoor de gronden
of boerderjjen verhuurd waren in de vjjf jaren,
die aan de schatting vooraf gingen.
Waren het losse stukken land, bjjv. hooilanden
of dergeljjke jaarljjks publiek verhuurde gronden,
dan is de zaak tameljjk eenvoudig, doch betrof
het boerderjjen dan wordt de zaak ingewikkelder.
Laten wjj dat door een voorbeeld ophelderen.
De denkbeeldige boerderjj Vredelust bjjv., groot
30 hectaren, was verhuurd voor 2400 gulden. Nu
wordt van dien huurprjjs afgetrokken 300 gulden
voor polderlasten en 25 gulden voor onderhoud
van bruggen, alsmede de vroeger geschatte
belastbare opbrengst der gebouwen ad 275, dus
totaal 600 gulden, waardoor de zuivere huurwaarde
der boerderjj 1800 bedraagt.
Zjjn nu alle grondstukken precies van dezelfde
hoedanigheid, dan wordt de schatting tamelyk
eenvoudig, nl. ƒ60 per hectare, maar zjjn de
gronden ongelijksoortig, bestaat een gedeelte uit
bouwland, een ander deel uit goed, een vierde
deel uit slecht weiland en eindeljjk een gedeelte
uit bosch en heide, dan wordt de zaak ingewik
kelder. Ieder grondstuk wordt afzonderljjk voor
zjjn belastbare opbrengst per hectare getaxeerd
en alle taxatiën te zamen moeten voor de geheele
boerderjj de som van 1800 gulden uitmaken.
De bundersgewjjze zuivere huursom wordt ondui-
deljjkshalve in de wet „schaal van schatting"
genoemd en moet daarvoor een der volgende
waarden gebruikt worden: 25 cent, 50 cent, ƒ1,
2, ƒ3, ƒ4, ƒ6, ƒ8, 10, 13, 16, ƒ20
en verder de veelvouden van 5.
De kadastrale perceelen worden ieder in den
regel afzonderljjk geschat, doch bjj gelijksoortigheid
van aangrenzende perceelen kunnen er eenige
nummers samen geschat worden, evenals ook een
kadastraal perceel in vjjf onderdeelen kan gesplitst
worden, als het perceel uit gronden van verschil
lende hoedanigheid bestaat.
In den regel zal wel het eindcjjfer van alle
onderdeelen der boerderjj, die voor type gebruikt
is, overeenkomen met het totaal bedrag der zuivere
huurwaarde der geheele boerderjj, maar er is ook
een geval denkbaar, dat zjj daarvan afwjjkt, nl.
als de boerderjj te hoog of te laag verhuurd ware
geweest. In dit geval kon de commissie eene
wjjziging der feiteljjke huursom ondernemen en
de belastbare opbrengst brengen op de som, waar-
naai' omringende gelijksoortige gronden verhuurd
zjjn. Het zou echter een dwaasheid geweest zijn
om juist zulke te hoog of te laag verhuurde
gronden tot typen te kiezen, maar alle men-
scheljjke werk is onvolmaakt.
Het groote belang voor iederen grondeigenaar
om de typenschatting, al is het ook van de gronden
zjjner buren, na te gaan, is gelegen in hetgeen
later gebeuren zal met zijn eigen gronden.
Deze worden nl. niet naar dereëele waarde,
waarvoor zjj verhuurd waren, in de registers der
grondbelasting opgenomen, maar deze worden
vastgesteld by vergeljjking met gelijksoortige
gronden der typen. Zjjn dus de typen onjuist
geschatdan wordt ook de belastbare opbrengst
der omliggende gronden onjuist vastgesteld.
Bjj d» typenschatting beeft men minder te letten
op de tegenwoordige gedaalde huurwaarde, omdat
de daling overal heeft plaats gehad en het per
centage, waarnaar de grondbelasting geheven wordt,
kleiner zal zijn als de belastbare opbrengst overal
hoog is geraamd.
Het is echter te hopen dat sneeuw, overstroo
ming en over het algemeen de keus van het meest
ongeschikte jaargetjjde, als er niets op het land
groeit, het ter visie leggen der typen niet tot een
wassen neus maakt.
Het Institut Nationale de Geographic te Brussel
heeft een aanvang gemaakt met de uitgaaf van
Cent plans du Géographe Jacques de Deventer,
executes sur les ordres de Charles-Quint et de
Philippe II, reproduits en fac-simile chromographique.
Van den beroemden kaartenmaker Van Deventer
worden in Nederland, te Brussel en te Madrid nog
de plans van 205 steden bewaard109 van die
steden liggen binnen de grenzen van het tegen
woordige koninkrjjk der Nederlanden. Zjj zjjn
niet in de uitgave begrepen.
Het bestuur van het Provinciaal Genootschap
van kunsten en wetenschappen in Noordbrabant
heeft zich afgevraagd, of het niet mogeljjk zou
zjjn, om door samenwerking van de in ons land
bestaande historische, aardrijkskundige en andere
dergeljjke genootschappen en vereenigingen, die
109 plans mede het licht te doen zien.
Tot dit einde zal op nader te bepalen dag te
Utrecht een vergadering worden belegd, waarinde
zaak zal worden besprok en
De kaarten van Van Deventer, voor het beoogde
doel beschikbaar, zjjn de volgende
1° Plans, bewaard wordende in Nederland
Aardenburg, Alkmaar, Amsterdam, Appingadam,
Arnhem, Axel, Bolsward, Bommel, Breevoort, Den
Briel, Brouwershaven, Buren, Campen, Coevorden,
Culenborg, Daelhem, Doetichem, Dokkum, Dord
recht, Edam, Enkhuizen, Eraneker, Geervliet,
Genemuiden, Goeree, Goes, Gorkum en Workum,
Gouda, Den Haag, Grootebroek, Harlingen, Hasselt
(Overjjssel), 's Heerenberg, Hinlopen, Hoorn, Hulst
Leeuwarden,Sint Martensdjjk, Medemblik, Middel_
burg, Monnikendam, Montfoort (Zuidholland)
Montfoort (Limburg), Muiden en Weesp, Naarden
Oostburg, Ootmarsum, Oudewater, Purmerend,
Rhenen, Roemerswaal, Schiedam, Schoonhoven^
Sloten, Sneek, Staveren, Steenwijk, Stralen, Tholen,
Tiel, Valkenburg, Veere, Venloo, Vianen, Vlaar-
dingen, Vlissingen, Wachtendonk, Wageningen,
Weert, Westkappel, Workum, Ylst, Ysselatein,
Zierikzee.
2° Plans in de koninkljjke bibliotheek te
BrusselBergen op Zoom, 's Hertogen bosch, Eind"
hoven, Geertruidenberg, Helmond, Heusden,Meghen'
3° Plans, bewaard te MadridAmersfoort,
Arnemuiden, Asperen, Delden, Delft, Deventer,
Doesburg, Elburg, Enschedé, Groningen. Groll,
Haarlem, Harderwjjk, Hattem, Kuinre, Leerdam,
Leiden, Lochem, Oldenzeel, Rhenen Rotterdam,
Utrecht, Vollenhoven, Woerden, Wijk bjj Duur
stede, Zevenbergen, Zutphen, Zwolle.
De plans van Kampen, Genemuiden, Hasselt,
Ootmarsum en Steenwjjk, hierboven vermeld, zjjn,
naar wjj meenen, in 't provinciaal archief van
Overijssel aanwezig. ZwCt.)
Het 1Ibl. deelde onlangs mede, dat de zoon
van een der voornaamste profesoren der Vrije
Universiteit weigert, aan die universiteit te stu-
deeren, en student is aan de gemeenteljjke hooge-
school te Amsterdam.
De Standaard noemt deze mededeeling een zich
verloopen in personaliteiten, een insinuatie. De
bedoelde student volgt, „omdat de staatswet
hiertoe dwingt, ook de lessen in de rechtsgeleerd
heid aan de stedeljjke Universiteit."
Hierop geeft het Wag. Weekblad o. a. de volgende
aanteekeningen
»1° Is 't bericht van 't Handelsbl. in hoofdzaak
juist. De zoon van bedoelden professor studeert
aan de gemeenteljjke Universiteit. Dat hjj ook
aan de Vrije Universiteit is ingeschreven, verandert
aan dit feit niet het minste. Als het op 't ont
vangen van zijn diploma aankomt, zal hij zjjn
getuigschriften van de hoogleeraren der V. U.
stillekens achterwege laten, of vertoont hjj ze,
dan worden ze terzjjde gelegd. Het Handelsbl.
had, om correct te zijn, moeten schrjjven„De
zoon van een der voornaamste profesoren der V.
U. is als student in de rechtsgeleerdheid inge
schreven aan de gemeenteljjke hoogeschoolhij
volgt ook de lessen der juridische professoren aan
de V. U."
2° wenschen we hier te vragen, of 't wel waar
is, dat de staatswet de juristen dwingt de
lessen der professoren in de rechtsgeleerdheid bjj
te wonen Art. 85 van de wet tot regeling van
't hooger onderwijs zegt toch uitdrukkelijk „Tot
het afleggen der examens wordt ieder, onver
schillig waar hij de daarvoor vereischte kundig
heden heeft opgedaan, toegelaten, mits hij in 't
bezit zjj van een der getuigschriften, vermeld "in
artt. 11 en 12", die betrekking hebben op de
gymnasiale studiën. Bedriegen we ons dus niet
geheel en al, dan is het in flagranten strijd mot
de waarheid, dat de staatswet dwingt de
lessen in de rechtsgeleerdheid, of in welke andere
faculteit ook, by te wonen. Waaruit dan volgt,
dat bedoelde student geheel vrjjwillig de lessen
aan de stedeljjke universiteit volgt. Maar is wat
de Stand, dan opmerkte, niet totaal bezjjden de
waarheid
De kerkeraad der herv. gem. te Goes, gesteld
voor het alternatief van te collecteeren voor de
vrjje universiteit of voor de inrichting van Van
Dijk te Doetichetö, heeft aan bet laatste de
voorkeur gegeven.
Te Vlissingen heeft men heden voormiddag
begin gemaakt met het metselen der fundeerings-
werken voor het badhotel
Hedenmorgen had aldaar een werkman, bezig
aan het stoomschip Princes Elisabeth het
ongeluk in het ruim te vallen, waardoor hjj
beduidende kwetsuren bekwam.
Uit Goes schrijft men ons
Heeft men Amsterdam wel eens de hartader van
ons land genoemd, met evenveel recht kan men
Yerseke de hartader van Zuid Beveland noemen.
Dat de aandeelhouders der oesterperceelen over
het geheele eiland verspreid zjjn, is bekend, even
zeer dat iederen Zondagavond tal van werklieden
uit de meeste dorpen naar Yerseke gaan. Eén
dag van de zeven, des Zondags, brengen zjj thuis
door, terwjjl zjj in de zes andere zooveel verdienen,
dat zjj, na aftrek van hun kostgeld, nog meer
thuis brengen dan de verdiensten op het veld
bedragen.
Maar ook Goes ondervindt voordeelen van de
nabjjheid van Yerseke. In de eerste plaats de
kapitalisten, wier winsten als men de geruchten
'mag gelooven aan het fabelachtige grenzen.
In de tweede plaats de ambachts- of andere werk
lieden, die op Yerseke vinden wat hunne woon
plaats niet geeft. Maar voor wie Yerseke bovenal
een goudmjjn is? Voor de leurders. (Ieder Zeeuw
kent dat woord). Maandag vooral trekken min
stens 40 onderscheiden karren, wagens, marskra
mers e. a. uit Goes naar „het beloofde land."
Ook Dinsdag en Woensdag vertrekken er velen,
maar belangrijk minder dan Maandag. Men zegt
nl. dat de echte Yersekenaar, die Zaterdag 30
a 40 met zjjn gezin ontvangt, Maandag nog
wel geld heeft om wat te koopen, maar de vol
gende dagen „op zwart zaad" zit. Vandaar dat
Yerseke 's Maandags dooreen heirleger „leurders1'
wordt bezocht, aan welke vooral Goes een groot
contingent levert.
En dat hun dit geen windeieren geeft, zou men
mogen afleiden uit het feit, dat een koopman uit
onze gemeente in twee dagen Maandag en
Woensdag ruim 100 wollen dekens van de
hand zette, en dat een koopman in goud en zilver
in korten tjjd zjjn schaapjes op het droge heeft
gekregen.
Omtrent de aanleiding tot de vernieuwde
arrestatie van den verdachte aan de treurige feiten
in den avond van 22 September 11. op de haven
van Borssele, vernemen wjj nader dat door de
bemoeiingen van den ryksveldwachter Troupée
aan de kleindochter en dienstbode van de wed.
A. R. de getuigenis is ontlokt dat zij op den be
doelden avond den beschuldigde heeft herkend
toen zij door het zolderraam hem bjj het heldere
maanlicht zjjn kleedingstuk van den grinthoop
zag opnemen en huiswaarts zag gaan. Uit vrees
voor onaangename gevolgen bleef deze verklaring
tot dusverre geheim. Verder heeft genoemde
rijksveldwachter als overtuigingsstuk opgezonden
een jjzeren djjkhamer met houten steel, welke
sedert het gebeurde door den betrokken djjkwerker
werd gemist en Zondag in den watergang achter
de woning van bedoelde weduwe is teruggevonden.
De kastelein van de Keizerskroon te Oud-
Beierland heeft een logeergast gehad, die zich
schuldig maakte aan diefstal van zjjn achttien
jarige dochter. Papa is de jongejuffrouw te Ant
werpen gaan zoeken.
Uit Breskens wordt ons gemeld
Gisterenmiddag toen de stoomboot Zeeuwsch-
Vlaanderen aan het eind van het havenhoofd
alhier zou aanleggen, kwam deze in aanvaring
met een met suikerbieten geladen tjalk, gevoerd
door schipper De Vries, ivelk schip, uit de haven
komende, langs het hoofd zoo zeer vooruitschoot
dat het met de boegspriet een gedeelte van de
verschansing der stoomboot verbrjjzelde. Gelukkig
was de wind niet hevig, zoodat de tjalk, waarvan
de zeilen inmiddels gedeelteljjk gestreken waren,
kon achteruit gezet wordenhet aanleggen had
daarop geregeld plaats en de tjalk kon haar reis
verder voortzetten.
In Groningen is sedert vjjf dagen een 17jarig
weesmeisje spoorloos verdwenen.
Een beschonken persoon veroorzaakte aan de
reizigers op de stoomtram BredaOosterhout veel
last; hij werd daarom door den conducteur uit
de tram verwjjderd, maar wilde er weder op
springen, toen hjj viel en de wagens over hem
heen reden. Hjj was oogenblikkeljjk dood.
Dat ook onze boekdrukkerjjen in staat zjjn
met een spoed te werken, welke gelyk staat met
die van buitenlandsche inrichtingen, heeft de
firma H. C. A. Thieme te Njjmegen bewezen. Zjj
ontving toch Donderdag 5 November jl. des avonds
te 6 uren papier om de tallooze exemplaren der
uitgave De Genestet a 0,35, voor de uitgevers-
maatschappjj Elsevier te drukken en Zaterdagnacht
om 2 uren stonden de complete exemplaren (16
vel druks) en de omslagen reeds gereed om op de
boot voor Rotterdam gebracht te worden. Inruim
2 etmalen zjjn dus eenige honderdduizenden bladen
gedrukt, geplet en gepakt. Het spreekt vanzelf,
dat het personeel der drukker jj met eene zeldzame
toewjjding en krachtsinspanning heeft moeten
werken.
Eergisteren avond had te Amsterdam een
standje plaats tuBschen twee personen, die de
bekende socialistische liederen zongen, en een heer
die hun toeriep houdt toch daarmee op 't wordt
vervelend". Te midden van de beweging werd
een schot gelost. De schutter en eenige andere
personen werden gearresteerd.
Door een tooneelgezelschap aldaar wordt
een stukje opgevoerd, getiteld Recht voor allen,
waarin alle bekende socialisten worden voorge
steld. Het heeft weinig te beteekenen, maar
wekt veel beweging.
Het afsnjjden der buizen van de Holl. gas
fabriek te Amsterdam heeft, volgens 't Hbl., aan
sommigen eene curieuse verrassing bereid. Er
waren er, die er zich geheel op voorbereid hadden,
na de afsluiting in donker te zitten en die dus
de oude lampen weer in orde hadden gebracht,
maar wier gaspitje, zoo na als vóór de afsnjjding,
lustig door bleef branden. Anderen, die van den
prins geen kwaad wisten, daar zjj gas van de
Engelsche fabriek hadden, zagen plotseling hun
licht uitgaan. Bjj onderzoek bleek, dat de gas-
werkers van beide fabrieken zich hier en daar
vergist hadden, wanneer zjj aansluitingen aan de
hoofdbuis moesten maken, zoodat er gas verbruikers
zjjn, die jaren lang gas van de Engelsche maat
schappjj hadden gebrand, doch aan de Hollandsche
betaalden en omgekeerd. Tusschen beide maat
schappijen zal dit th< ns nader verrekend moeten
worden.
Hoe een koe een haas vangt hebben wjj
onlangs gelezenthans heeft te Oosterwolde een
kat een haas gevangen en thuis gebracht.
De Avenir, een onderwjjskundig blad, deelt,
ter gelegenheid der laatste afschaffing van 53
scholen, eene statistiek mede, die een duister licht
op de Belgische onderwjjskwestie werpt.
De 220 gemeenten, waar thans geene enkele
officieele school meer bestaat, hebben te zamen
eene bevolking van 309.010 zielen.
Aan Henegouwen komt de eer toe, geene enkele
gemeente te tellen, waar geene officieele school
meer bestaat; de 436 gemeenten dier provincie
hebben allen ten minste nog eene openbare school.
Yan de 339 gemeenten van de provincie Luik
zjjn er maar 2 zonder officieele schoolin Brabant
4 op 342 gemeenten; in Luxemburg 5 op 221in
Namen 19 op 352.
De vier Vlaamsche provincies hebben te zamen
190 gemeenten, waar thans geen offieel onderwjja
meer bestaat, te wetenAntwerpen 30 op 152
Oost-Vlaanderen 49 op 297West-Vlaanderen 42
op 250 en Limburg 68 op 206.
Het stoomschip Algoma heeft schipbreuk
geleden op het Lake Superior (N.A.). Zeven en dertig
personen zjjn bjj die ramp omgekomen. De Algoma
was het vorige jaar in de vaart gebracht.
De kamer van afgevaardigden in Luxemburg
is Dinsdag geopend. Het vroegere bureau werd
met groote meerderheid herkozen.
Een clericaal blad meldt, dat het Lnxemburgsche
gouvernement een weigerend antwoord heeft gege
ven op het verzoek van den Duitschen priester
Spee, om te Luxemburg een Dominikaner kerk
te mogen oprichten.
In Londen liep gisteren het gerucht, dat de
heer Nelidoff, Russisch gezant te Gonstantinopel,
instructiè'n heeft ontvangen om aan de conferentie
het voorstel te doen tot onmiddelljjke demobilisatie
van de Grieksche, Servische en Boelgaarsche legers,
en tot afzetting van vorst Alexander, die de
Europeesche mogendheden heeft bedrogen.
De toestand tusschen Servië en Boelgarjje
blijft zeer gespannen. Voortdurend komen er
berichten over kleine schermutselingen aan de
grenzen.
Servië spreekt het bericht tegen als zou het
slechts een casus belli zoeken, want schrijft men
uit Nisch tengevolge van Boelgarjje's gedrag
is Servië sedert lang in 't bezit van overtuigende
bew jjzen, die een oorlogsverklaring zouden wettigen.
Servie houdt zich aan een gouvernementeele poli
tiek, terwijl Boelgarjje een revolutionaire politiek
volgt.
Parnell heeft op een meeting te Liverpool
verzekerd, dat, indien Gladstone, weder minister
zjjnde, een bill voor zelfregeering van Ierland
indiende, deze niet door het hoogerhuis zou worden
aangenomen. Parnell noodigde den heer Gladstone
uit een zoodanig plan aan de kiezers voor te leggen,
dat niet de eenheid van het rjjk benadeelde.
In het dorp St. Vincent de Paul in Canada
voederde onlangs een boerenvrouw, vergezeld van
haar tweejarig kind, haar gevogelte, toen eensklaps
een groote arend neerschoot en het kind pakte
en er mede wegvloog. Het kind schreide en stak
de armjes naar de moeder uit, die echter geheel
buiten staat was om iets te doen. De vrouw
schreeuwde zoo hard zjj maar kon en eenige
buren, met geweren gewapend, kwamen toesnellen
en maakten jacht op den arend. Verscheidene
schoten werden gelost, maar hadden slechts ten
gevolge dat de vogel nog sneller wegvloog.
Eindeljjk ging het dier op het dak van een schuur
zitten en men zag, dat het herhaaldeljjk met den
snavel naar het hoofd van het kind hakte. Toen
het den vervolgers gelukte den arend te verjagen,
bleek het, dat het kind reeds dood wasde vogel
had het een gat in den schedel gepikt en een
deel der hersenen opgegeten.
Voor het wasschen der wollen en linnen voor-
werpen van het nachtleger bjj het garnizoen te
Middelburg was heden ingeschreven door A.
Jongepier alhier voor 0 29 en door P. J.
Asselbergs te Bergen op Zoom voor 0.44.
De hoofd-intendant beslist omtrent de gunning.
's Gravenhage. Tweede k^a m e r. In
de heden gehouden zitting bracht, naar aanlei
ding van eene kennisgeving van het overljjden
des heeren Van Lynden, de heer Kerkwjjk hulde
aan diens nagedachtenis, met herinnering aan de
voortreffeljjke eigenschappen van den overleden
staatsman.
Hierna werd het debat over de Indische be
grooting voortgezet. De minister van koloniën
verdedigde krachtig den heer Van Rees tegep de
