N° 265.
1885.
Dinsdag
10 November.
Middelburg 9 November.
FEUILLETON.
128®"" Jaargang.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen}
Prijs per 3/m. franco 3,50:
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiên 20 Cent per regel.
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van f -7 regels 1,1©
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Het tooneeL
MIDDELBURGSCHE COURANT.
«SR
Agenten zijn te VlissingenP. G. De Veij Mestdagh eb Zoon, te GoesA. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. Van der Peijl, te Zierikzee: A. C. De Mooij, te TholenW. A. Van Nieüwenhuijzen, en te Ter Neuzen A. Van du Piijl Jz-
Hoofdagenten voor het Buitenland te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube en Cie., John F. Jones opvolger.
Gisterenmorgen vroeg is te Langbroek (pvov.
Utrecht) overleden mr. C. Th. graaf van Ljjnden van
Sandenburg, een man die in onze staatkundige
wereld eene hooge positie innam. Christenstaats
man was hij eenmaalmaar niet alB zoodanig zal
hem thans eere worden gebracht. De omstandig
heden zjjn, sints hij aldus heette, veel veranderd
zijne zwenking naar de zijd6 der gematigd liberalen
deed hem dien naam verbeuren.
Indertijd was hij lid der Tweede kamer, waarbjj
hjj zich vooral deed kennen als zeer bekwaam in
staats- en volkenrecht.
In het eerste ministerie-Heemskerk was hij
slechts voor korten tijd, nl. van 15 Jan. tot 4 Juni
1868, minister van den Hervormden eerediensthjj
bevorderde toen vooral de scheiding van kerk en
staat. Dit departement, 1 Juli 1862 opgeheven,
was in 1868, den 2en Jan., hersteld. Den 29 Juli
van hetzelfde jaar werd het echter weer opge
heven.
In het tweede ministerie-Heemskerk was hjj van
27 Aug. 1874 tot 3 Nov. 1877 minister van justitie.
Nadat de verkiezingen in voor dat kabinet
ongunstigen zin waren uitgevallen, maakte hjj
plaats voor mr. H. J. Smidt, in het liberale
kabinet-Kappeyne zjjn opvolger.
Bij den val van dit ministerie in 1879 verraste
hjj ons land met een kabinet, dat niet beter kon
bestempeld worden dan met het woord, daarvoor
in ons blad gebezigd »Highly respectable
Een zeer gunstigen indruk maakte dit nieuwe
bestuur, omdat het bekende mannen op politiek
gebied bevatte en daarin tevens een Modderman
en een Vissering zitting hadden.
De heer Van Ljjnden, destjjds baron den
graventitel schonk onze koning hem later tot
belooning voor de gewichtige diensten, door hem
bewezen, zelf nam het beleid van bet minis
terie van buitenlandsche zaken op zich, totdat hjj,
na het heengaan van prof. Vissering, den 13 Juni
1881 ook het departement van financiën tjjdeljjk
waarnam, om den 15 Sept. van hetzelfde jaar
buitenlandsche zaken te verlaten en iinanciën
voor goed te besturen.
Bewonderenswaardig sterk was zjjn geheugen;
als minister van financiën, men weet 't algemeen,
verbaasde hjj kamer en volk met het houden eener
millioenenspeech geheel uit het hooid.
Den 22 April 1883 moest hjj het ministerieel
leven vaarwel zeggen en zjjne formatie doen
plaats maken voor een van zjjn vroegeren collega,
Heemskerk.
Bjj die gelegenheid werd hjj tot minister van
staat benoemd eene eer die hem zeker toekwam.
Sints 18 Sept van hetzelfde jaar had hij voor
Utrecht zitting in de eerste kamer.
Graaf Van Lijnden was een man van groote
bekwaamheden en werkkracht. Hjj heeft zich
BERAPa
Novelle van SACHER-MASOCH.
voelde dat die jonge man hem dierbaar
-•Was, dat er een soort van verwantschap, een
raadselachtige sympathie tusschen hen bestond.
Seraph was thans reeds geen vreemdeling meer
voor hem.
Toen zjj de sigaren opgestoken hadden, vroeg
Emilian zjjn gast, wat hem naar dezen afgelegen
boek Van het land gevoerd had, waarop Seraph
eerst het antwoord schuldig bleef Het viel hem
zoo moeieljjk om te liegen; hjj zag Magdalina
aan, en plukte aan de franjes van zjjn fauteuil.
De kleine waarzegster kwam hem te hulp.
„Wildet gjj het gebergte in vroeg zjj.
Dat waren de eerste woorden, die zjj bepaald
tot hem richtte.
Ja, mejuffrouw
„Bljjf liever hier bjj ons", viel Emilian in.
„Gjj zjjt al te vriendeljjk, mijnheer Theodo-
rowitch."
„Ik stel u in ernst voor, om hier in Horo-
aice als het ware uw hoofdkwartier op te slaan
en van hieruit in verschillende richtingen tochten
te ondernemen. Wat ik doen ban om u het
verbljjf te veraangenamen, zal geschieden. Gjj
kunt jagen, visschen, paardrjjden, varen zooveel
gjj wilt. Er is hier van alles wat een jong mensch
ja,u uw leeftjjd kan interesseeren"
zeker in menig opzicht jegens ons land zeer ver
dienstelijk gemaakten niet het minst zal zijn
heengaan betreurd worden door onzen koning,
dien hjj als raadsman meermalen terzjjde stond.
De overledene bereikte den leeitjjd van 59 jaar.
Men herinnert zich nog wel het door ons uit
voerig meegedeelde vonnis, door den kantonrechter
alhier gewezen, waarbjj de landbouwer W. K.>
beklaagd van vee op den openbaren weg te hebben
laten loopen, werd ontslagen van rechtsvervolging
op grond dat van het reglement op de wegen en
voetpaden in Zeeland geen behoorlijke afkondiging
was geschied, daar in de afkondiging twee dag-
teekeningen voorkomen.
Naar aanleiding van dit vonnis leverde de
Goesche courant ue vorige week eene beschouwing,
die naar onze meening niet geheel juist is. Zij
schreef o. a.
„Naar men verzekert, zal de ambtenaar van het
openbaar ministerie bjj het kantongerecht cassatie
van het vonnis vragen. Is evenwel de hooge raad
dezelfde meening toegedaan als de kantonrechter,
dan is het geheele reglement nietig, en daarmede
ook elk uitvloeisel daarvan. Zoo zouden, om maar
iets te noemen, alle liggers der wegen en voetpaden
(er zjjn er nu reeds ruim 40 in het Provinciaal
blad afgekondigd) opnieuw moeten worden opge
maakt, ter visie gelegd, vastgesteld enz., met al
de daaraan verbonden tormaliteiten.
Het vonnis des kantonrechters geeft nog aan
leiding tot eene andere vraag. Indien het waar
is, dat het reglement van 1881 rechtskracht mist>
bljjft dan niet gelden het vroegere reglement, dat
van 1838 Wij meenen van ja."
In de eerste plaats nu is het nog volstrekt niet
zeker of de ambtenaar van het O. M. bjj het
kantongerecht tegen dit vonnis zal opkomen.
Mocht dit zoo zjjn, dan zou door hem hooger
beroep en geen cassatie worden aangeteekend en
derhalve de zaak in tweede instantie bij de recht
bank alhier worden behandeld en niet bij den
hoogen raad.
Immers 2 van art. 113 van het Reglement op
de wegen en voetpaden in de provincie Zeeland
maakt het vonnis voor appèl vatbaar.
In de tweede plaats gelooven wjj niet, dat aan
het geheele reglement op de wegen en voetpaden
bindende kracht kan worden ontzegd, al neemt
men ook aan, dat de opinie van den kantonrechter
juist isde niet bindende kracht zou alleen die
artikelen treffen, waartegen straf is bedreigd. Al
de andere artikelen, die meer administratieve
maatregelen betreffen, zouden wel degeljjk van
kracht bljjven, o. a. het geheele hoofdstuk II,
zoodat de gemaakte liggers niet opnieuw zouden
behoeven te worden vastgesteld.
De kantonrechter spreekt dan ook in zjjn vonnis
alleen van de stro/verordeningen en sZra/regle-
menten van den provincialen wetgever.
Is echter toch, trots deze opvatting en die van
den heer Buteux, in de zitting der prov. staten
geuit, het gansche reglement niet van kracht, dan
„Ik ben u zeer verplicht."
„En gjj neemt het dus aan?"
Seraph keek wedeiom Magdalina aan en maakte
stilzwjjgend een buiging. Daarmede was de zaak
afgedaan en Theodorowitch deelde de noodige
bevelen uit. Toen de oude knecht was komen
zeggen, dat alles in orde was, stond de Blotheer
op en zei
„Gjj zjjt moede; ga thans ter ruste. Goeden
nacht behoei ik u niet te wenschenop uw leeftijd,
slaapt men overal goed, onder den blooten hemel,
bjj het vuur der paardenhoeders, zoowel als onder
een sjjden troonhemel."
Toen Seraph afscheid wilde nemen van Magda
lina, merkte hjj eerst dat zjj verdwenen was. Zjjn
gastheer bracht hem tot aan de deur, waar de
knecht hem met een kandelaber wachtte.
„Merkwaardig", zei hjj halfluid, „dat gjj dacht
dat ik het genoegen had, van mevrouw uw moeder
te kennen. Ik zoek te vergeefs den naam Femkin
in mjjn herinnering en men beweert toch, dat ik
een goed geheugen heb. Merkwaardighij schudde
lachend het hoofd.
Seraph keek verlegen naar den grond. Hjj stond
voor een raadsel.
„Dus nog eens, wees welkom te Horonice en
voor lang 1" zei Emilian en ging terug, waarna
de knecht Seraph naar boven bracht en zjjn kamer
aanwees.
Toen Seraph eindelijk alleen was, bleef hjj midden
in de kamer Btaan en drukte de vuisten tegen het
voorhoofd. Een vloed van denkbeelden bestormde
zou er voor de laats;? redeneering omtrent dat
van 1838 wel iets te zeggen wezen want dan
zt- tok vervallen zjjn de bepaling in dat van
1881, waarbjj het vorige krachteloos is verklaard.
In 'tjongste nommer van De Economist behan
delt de heer Mees de vraag, of de landbouw
ondersteund behoort te worden door een inkomend
recht op granen.
Een inkomend recht van 30 per last op tarwe,
rogge en gerst aannemende, zou de prjjs van de
250.000 last, die hier geprocudeerd worden, en
ook van do 160 000 laat, die wjj uit het buitenland
invoeren, met ruim 12 millioen gulden vernoogd
worden.
Daarvan zou, volgens den heer Mees, circa 5
millioen door den staat in den vorm van inko
mend recht genoten worden, circa 3 millioen door
de eigenaars van gronden, die niet zelve bouwen
en 4§ millioen door boeren, die hun eigen grond
bebouwen. Die millioenen zouden worden betaald
voor ruim 3 millioen door branderjjen en brouwe
rijen, door de boeren zelve voor zaaigraan en
door eenige andere bedrijven, terwijl zjj voor circa
9§ millioen door de inwoners van ons land als
een belasting op de eerste levensbehoeften, zou
den moeten worden opgebracht.
Deze belasting zou neerkomen op 2j: gulden
per hoofd en per jaar. Een werkmans huishouden
van 6 personen zon dus betalen ruim 13'sjaars,
voor hen gelijkstaande met 7 a 8 weken huur.
Bjj een huishouden uit den gegoeden stand, ge
steld dat het niet minder brood at, zou die be
lasting gelijk staan met 2 a 4 dagen huur. Zulk
een progressieve belasting in omgekeerde houding
tot de draagkracht kan natuurljjk, naar den
schrjjver meent, niet raadzaam zjjn.
De heer B. H. Heldt, voorzitter van het Ned.
Werklieaenverbond is thans definitief van liberale
zjjde in het district Sneek candidaat gesteld voor
het lidmaatschap der tweede kamer.
De centrale kiesvereeniging in dat district be
sloot zich van de Liberale unie af te scheiden.
Naar wij vernemen zal op Maandag 23 dezer in
onzen schouwburg door een gezelschap Fransche
tooneelspelers eene voorstelling worden gegeven
van Molières geestige bljjspelen VAvare en Le
Médecin malgré lui
Het gezelschap, dat thans nog een tour door de
grootste Belgische steden maakt, staat onder
leiding van den heer Talbot, sociétaire de la
comédie fran;:aise en is verder samengesteld uit
de heeren Masset en Gibeau van dezelfde comédie,
Touzé van COdéon, Auvray van VAmbigu, Krauss
en Tarny en uit de dames Masset-Largillière van
de Gaité, Darty van VOdéon en Violette.
Den 30en Nov. zoo schrijft men ons uit
Goes zal het dertig jaren geleden zjjn, dat de
heer J. C. Dominicus van den Bussehe aldaar bij
kon. besluit tot commissaris van politie werd
benoemd.
hem; hij aag geen uitweg uit het zonderlinge
avontuur, waarin hjj zich begeven had. Zou bet
niet het beste zjjn om te vluchten? Neen, hjj
mocht niet terug en mocht hjj voorwaarts
Hjj vond geen antwoord op die vragen.
Nadat hjj eenigen tjjd op en neer geloopen had,
deed hjj het venster open en keek naar buiten.
Op het slotplein was het donker en stil, even stil
als in de lucht, waar slechts enkele sterren fon
kelden. Niets bewoog zich. Lang bleef Seraph
staan en trachtte de hieroglypen aan het uit
spansel te ontcjjferen, zooals duizenden voor hem
gedaan hebben en na hem zullen doen.
Er ging een onbestemd verlangen door zjjn ziel,
dat te vergeefs een uitweg zocht. Eensklaps was
het alsof zjjn stemming van buiten af een gedaante,
een vorir, een taal kreeg-
De nacht voerde hem op zjjne vochtige vleugelen
een melodie toe. Het was de Zigeuner, die op
de viool speelde, als een toovenaar, die hetleven-
looze hout met zjjn wonderbaarljjken staf bezielt
en de viool verhaalde zoo menscheljjk van een
verloren leven, een gebroken hart, een hard lot,
Toen de laatste streek wegstierf, fluisterde de
boomen en gichelden de bloemen, waarschjjnljjk
spraken zij haar oordeel uitdoch op eens verhief
zich een glasheldere, menscheljjke stem. Magda
lina zong een lied in den tuin, boven op den
muur. De tonen schenen trillende nachtegalen
en de woorden wiegden zich daarop, klommen
al hooger en hooger, verhieven zich boven het
aardscbe stof en do duisternis en omfladderden
Met ingang van 16 Nov. a. wordt de dienst der
posterjjen te Wemelilinge met de telegraphie ver»
eenigd en treedt van af dien datum als directeur-
brievengaarder op de heer H. J. K. Buwalda,
telegrafist 2e kl. aldaar. De brievengaarder H. C.
Sauer wordt alsdan op wachtgeld gesteld.
In de hedenmiddag te Zierikzee gehouden
raadszitting waren afwezig de heeren Van Manen
en De Jonge.
Goedgekeurd werd een voorstel van burg. en
weth. tot onderhandsehe aanbesteding van winter-
krammat op de buitenbeloopen van den Oost- en
Westhavendjjk aan H. C. van den Ende voor
2280.
Voor dit werk was bjj de openbare aanbesteding
op 4 dezer minste inschtjjver de heer H. C. van
den Ende voor ƒ2724, voor welke som dat werk
niet is gegund.
Mededeeling werd gedaan dat gedeputeerde
staten hebben goedgekeurd de besluiten omtrent
overdracht van het gebruik van gemeentegrond
en de rekening der schuterjj. Door dit college
werd kennis gegeven dat eene beslissing omtrent
het besluit der reorganisatie van de meisjesschool
was verdaagd.
Op de voordracht voor hoofd der meisjes
school zjjn geplaatst de dames Visser te Delft,
Van Assendelft te Vlissingen en Grosjean te
Sliedrecht. De benoeming is aangehouden.
Een nieuw voorstel van den heer De Looze
betrekkeljjk wjjziging in het reglement voor het
weeshuis werd in handen gesteld van eene com
missie, bestaande uit de heeren Schneiders van
Grejjffenswerth., S. J. Ochtman en Van Kinschot.
Uit Amsterdam telegrafeert men ons:
Door de Maxwell-vergadering is heden de be=
kende overeenkomst tusschen den heer Pels en de
Amerikaansche crediteuren, met geringe wjjzigin-
gen, met 3355 tegen 12 stemmen, goedgekeurd.
De heer Ittman van Rotterdam roemde zeer de
bemoeiingen van het comité, dat een onbeperkt
vertrouwen verdient.
Ongeveer een 700 werkeloozeD, vergezeld door
evenveel nieuwsgierigen hielden heden langs
eenige straten een optocht, die geregeld afliep.
Zjj trachtten ten stadhuize te vergeefs den bur
gemeester te spreken, die hun morgen daarvoor
gelegenheid zal aanbieden mits zjj geen optocht
houden.
De eerstvolgende verzendingen van brievenmalen
voor Curasao langs den weg van New-York zullen
plaats yinden op 20 November, 2, 11 en 25
December, 6, 15 en 29 Januari, 10 Februari e. k,,
met den trein, die te 7.5 a. van Rotterdam naar
Vlissingen vertrekt.
Het was ons gisterenavond op sommige Cögeii-
blikken of Jantje Aquarius de zoon van den
professor uit Amsterdam, aan de lezers van het
Seraph, als wilden zjj hem troost influisteren. Ëd
toen ook de stem van Magdalina verstomde,
begon Weer die raadselachtige muziek, die SerapH
bjj zjjn aankomst gehoord had, doch ditmaö!
herkende hjj het instrument en den kunstenaar,
die het bespeelde. Het was een aëolsharp, die
men boven op den tooren geplaatst had, en de
zachte voorjaarskoelte ontlokte haar het melodische
klaaglied.
Nog lang klonk het spookachtig gefluister eÜ
het geween van gevallen engelen door de lucht.
Hoe vreemdsoortig oudérwetsch het slot Horo
nice ook was, met zjjne duistere zalèh, verbleekte
behangsels en meubels en lange donkere galigen
en hoe zonderling de bewoners ook schenen, voelde
Seraph er zich na een paar dagen toch geheel
thuis. Misschien kwam dit hoofdzakeljjk doordat
ieder geheel aan zich overgelaten bleef tot aan
den gemeenBchappeljjken maaltjjd van zes uren*
Er was geen dwang en geen critiek. Een ieder
leefde zoals hjj wilde.
Seraph hield zich op een afstand ten gevolge
van de zonderlinge verhouding, waarin hjj zich
bevond. Vcorloopig vergenoegde hjj zich met te
hooren, te zien en op te merken, wat er om hem
heen voorviel, en dat was buitengewoon genoeg;
Vaak was het hem alsof hjj zich in een wonder
land bevond. Alles kwam hem nieuw, vreemdi
fabelachtig en toch weer aantrekkelijk voor.
Eiken morgen steeg de slotheer voor den grooteü
stoep te paard. Pan hield ©edeOBj de