N« 263. 128*'Jaargang. 1885. Zaterdag 7 November. Mlfi&iïfeg 6 November. 4 FEUILLETON, Dit blad verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen? Prijs per 3/m. franco 3,50? Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Gent, Advertentiën 20 Gent per regal: Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels 1,10 iedere regel meer f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte SEBAPH MIDDËLRIIRGSCHE COURANT. w SR Agenten lijnte Vlissingen: P.G. De Veij Mestdagh en Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen:F. Van der Peul, te Zierikzee: A. C. De Moou,te Tholen: W. A. Van Nieuwenhüijzen, en te Ter Neuzen A. Va» der Psue Jv. Hoofdagenten voor het Buitenland te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L, Daubi en Cie., John F. Jones opvolger. De Vragen des tijds van deze maand bevatten vier belangrijke beschouwingen. Van het artikel van prof. De Geer over de kenmerken der kiesbevoegdheid naar de jongste voorstellen maakten wjj reeds melding- G. Emants schreef daarin over Normale werkdag, Zondags rust en vrouwen- en kinderarbeid, terwijl mr A. Kerdijk, onder den titel IJdele hoop, lucht geelt aan zjjne groote teleurstelling over het yoorloopig verslag omtrent het ontwerp tot uitbreiding van de wet op den kinderarbeid. Dit verslag noemt hij bedroevend en hij heeft daarvoor alle redenen. Wie Emants beschouwing leest en ziet, wat er in Duitschland op dat gebied voorvalt, moet de handen in elkaar slaan over het cynisme, waar- mee onze vertegenwoordiging deze quaestie be handelt. Als zulke vraagstukken op dergelijke wjjze worden besproken en de jaren geen verandering brengen in bekrompen opvattingen op dit punt, dan is het geen wonder, wanneer zulk eene volks- vertegenwoordiging bij het volk zelf te vergeefs naar waardeering zoekt. Hèt zou daarom juist zoogoed zijn, wanneer een man als Heldt daarin plaats nam. Een ander vraagpunt wordt in hetzelfde nommer van genoemd tijdschrift behandeld door den heer d' G. W. Bruinsma, te Steenbergen, een vraagpunt van even groot belang, nl. dat betreffende genees kundige hulp, vooral op het platteland. In de afdeelingen der tweede kamer is by de behandeling der staatsbegrooting opnieuw aange drongen op herziening van de wet op de arts examens, met het doel om de voorwaarden, aan de bevoegdheid tot uitoefening van de geneeskunde gesteld, gemakkelijker te maken. Dit verlangen was hoofdzakelijk gegrond op het gebrek aan geneeskundige hulp op het platteland. De quaeBtie van „eenheid van stand" is reeds vaak besprokenhet dunkt ons echter gevaarljjk om juist aan hén, die, meer nog dan hunne collega's in eene stad, op het platteland zeer vaak zelf standig moeten optreden en cordaat handelen, minder strenge eischen te stellen dan aan anderen. Dit is echter niet noodig; het is toch be wezen dat het aantal artsen in voldoende mate toeneemt, zoodat aan zulke personen geen behoefte bestaat. Het gebrek schuilt elders. Het meerendeel wenscht zich niet op het platteland te vestigen. Hierop nu vestigt de heer Bruinsma de aandacht. Al is dit gebrek niet in die mate aanwezig als somwijlen uit een enkel feit wordt geconcludeerd en volgehouden in dagbladcorrespondenties door personen, onbekend met den werkkring en de werkkrachten yan medici ten plattelande; en al behoeft niet naast lederen kerktoren een medicus zjjn verbljjf op te slaan, het is een feit dat er «treken zijn waar, zoovar de blik van den toren Novelle van SACHER-MASOCfh Toen men weder verder ging, begon de weg te Btjjgen en het gebergte ontpi 'dé zich meer en meer in al zjjn majesteit en «rrïeid. Reus achtige rotswanden rezen 3 >g uit het dal op, aan den voet door ee groenen krans van donkere dennen om wei, .erwjjl zjj zich bovenaan kaal en getand hét inlicht baadden en de adelaar om har» si, rippen zweefde. De wagen hoste ovey ateenc en boomwortels, door een donkere vocbti pi' ,t, waarin heel in de diepte een wilde bergr w /-ruiste en schuimde. Toen de boomen zie, veerszjjden openden gelijk een tooneelgord werd voor een oogenblik een wjjde kom, door I 'gi 1 omgeven, zichtbaar in welker midden 00: en boschrjjken heuvel een oud slot met ronde .rjjkte, Doch aanstonds boog de weg ter i< .in het dal en Seraph reed in een dicht ;h, ..oodat hij een geruimen tjjd niets zag dal mmen, door de avondzon beschenen, en on j igelijke dennetakken, en niets hoorde dan het z& site geruisch,dat al en toe door de toppen speelde Die eenzaas i s die stilte had iets sprookjes achtigs en war z h thans aan zijne blikken vertoonde 1 ui wel iets van een sprookje, .Eerst opende het oosch zich aan de linkerzjjdeen jiet een kl in eiland zien, dat met boog gras, reikt, aan den horizon nergens de woning van een medicus te ontdekken is. En dan vooral ontbreekt verloskundige hulp, of is slechts te verkrijgen voor eene geldelijke opof fering, die boven de krachten reikt van honderden gezinnen. De heer Bruinsma wijst erop, boe voor onderwijs, voor brandbluschmiddelen door de gemeenten geldmiddelen moeten worden besteed. De uitgaven voor aankoop en onderhoud van laatstgenoemde middelen komen bijna uitsluitend ten goede aan de brandassurantiemaatschappijende ligging en inrichting der woningen zijn van dien aard, dat slechts zelden menschenlevens bij brand in gevaar verkeeren, zoodat alleen tegen stoffeljjke nadeelen behoeft gewaakt te worden, die bjj de meer en meer toenemende gewoonte van assureeren, ook van geringe inboedels, in den regel niet groot zijn. Terwjjl elk, met de toestanden ten plattelande bekend, weet, dat voor boerenhofsteden of ge huchten, gelegen buiten de kom der gemeenten, toch in de meeste gevallen de brandspuit te laat komt om nog iets van belang te kunnen redden, worden, zooals wjj zeiden, de gemeenten toch verplicht voor brandbluschmiddelen en 't bjjbe- hoorend personeel zich niet geringe uitgayen te getroosten. Door eene algemeene aanschrijving van gedeputeerde staten, 0. a in Noord-Brabant, is nog juist onlangs het bewjjs geleverd dat ook hoogere colleges met nauwlettendheid op de naleving dezer verplichting toezien. Er zjjn ons gemeenten bekend, die eenige duizenden heb!.en moeten besteden voor brandspuiten, met even zoovele brandspuithuisjes op verschillende punten der gemeenten, die voor 't onderhoud van deze met bijbehoorend materiaal en voor periodieke oefeningen en belooning van hst brandpersoneel jaarlijks een niet onbeduidend bedrag op de begrooting 'uittrokken, doch waar de benoeming vau eene gemeente-vroedvrouw, die dringend noodig was voor 't mindere volk, achterwege werd gelaten, omdat de uitgaaf van 300 per jaar voor de gemeentekas te bezwarend werd geoordeeld. Bovendien legt de staat den gemeenten de verplichting op om, voor het constateeren van den dood of het bjjna nooit voorkomend geval van schijndood en ter afwering van éene enkele ziekte, een geneesheer te bezoldigen, terwijl Jajj onver schillig bljjft toezien of voor tal van levenden en bjj honderd andere ongesteldheden, ziekten en gebreken hulp te verkrijgen is. Bovendien wordt door den staat met angstval ligheid toegezien, dat worde voorzien in genees kundige hulp bjj éene zeer bepaalde klasse van burgers, nl. de militairenzelfs ten koste van de belangen der burgers in sommige tijden. Voor reserve officieren van gezondheid wordt heel wat uitgegeven en bjj de benoeming daarvan heeft de regeering geen rekening hoegenaamd gehouden met de behoeften van het niet militaire deel der burgerij. In vele plaatsen is de eenige aanwezige geneeskundige tot reserve officier benoemd, en er zjjn zelfs twee gemeenten in ons land, waar aan heerlijke bloemen in alle mogelijke kleuren en eenige omgehouwen boomstammen, met braam struiken begroeid, overdekt was. Het koeltje, dat de boomtoppen en grashalmen bewoog, voerde een zoeten geur mede en te midden dier bekoorlijke wildernis stond een man in boerenkleeren met een weitasch en een Turksch geweer met éen loop over den schouder, een paar reeën te voeren, die brood met zout uit zjjn hand aten en thans, nu de wielen van het voertuig verraderljjk kraak ten, zonder zich verder te verroeren de koppen naar den reiziger toekeerden, en Seraph met groote, donkere oogen aanstaarden. De man met het geweer zag dën vreemdeling niet minder verbaasd aan als zjjne beschermelingen; en nadat bjj zijn plicht vervuld en zjjn hoed met breeden rand even afgenomen had, schudde hjj voortdurend het hoofd en stapte eindeljjk den weg op om het rjjtuig na te oogen. „Het schijnt dat men hier nog nooit een beschaafd mensch gezien heeft," merkte de koetsier minachtend aan. De boomen stonden thans minder dicht bij elkaar en tusechen de stammen door zag men telkens open plekken. Het duurde niet lang of er vertoonde zich een vriend el jjk aangelegd dal, waardoor een riviertje stroomde, dat zijn groene golljes over de met mos begroeide rotsblokken en ontwortelde boomen liet kabbelen. Op een uitgestrekte grasvlakte, door wilde vruehtboomen in vollen bloei omzoomd, graasden eenige honderden schapen, die door een groeten, de beide daar gevestigde geneesheeren zulk eene benoeming is ten deel gevallen. De bewoners van al deze plaatsen worden dus meêdoogenloos van elke geneeskundige hulp beroofd, zoodra oorlogstoestanden het eiscben. De heer Bruinsma wenscht, dat de staat bij de wet voorzie, opdat overal/voldoende geneeskundige hulp aanwezig zij. Hjj gaat daarom mee met het rapport der gecommitteerden van de Maatschappij ter bevordering der geneeskunst die op plaatsen waar de vestiging van een geneesheer noodig was, dezen een traktement willen verzekeren, waardoor zijn inkomen op ten minste 3000 werd gebracht, terwjjl gemeente, provincie en rijk elk een derde daartoe zouden bijdragen. Als grondslag voor de toelage van eene vroedvrouw zouden, volgens hen, eene toelage verstrekt moeten worden, waardoor het totaal bedrag barer inkomsten tot 800 werd gebracht. Verder zouden zij in overweging wen- schen te geven vrjjstelling van collegegelden te verleenen aan den student, die zich verbindt, na tot arts bevorderd te zijn, op de bovenbedoelde voorwaarden vijf jaren zulk eene gesubsidieerde standplaats te bekleeden. Ook zou, volgens deze gecommitteerden, het korps officieren van gezond heid kunnen worden uitgebreid en dezen gedeta cheerd kunnen worden naar plaatsen, waar behoefte aan geneeskundige hulp mocht heerschen. Deze laatste maatregel is juist in het vorige jaar toegepast, om te waken tegen het invoeren van cholera in ons land. Behalve voor zulk een bepaald aangewezen doeleinde, komt den heer Bruinsma echter zulk een gedwongen optreden van militairen in de burger-geneeskundige praktjjk minder wenschelijk voor; trouwens de regeling zou ook allicht niet door de militaire autoriteiten worden goedgekeurd. Vóór alles zou hjj aan iedere gemeente de ver plichting willen opleggen eene vroedvrouw te benoemenhet traktement kan geen bezwaar zijn, daar het in slechts enkele gevallen het bedrag van 300 zou behoeven te boven te gaan. De verplich ting tot het aanstellen van een geneeskundige in iedere gemeente zou in beginsel eveneens moeten worden vastgesteld, doch afhankelijk moeten worden gemaakt van het getal inwoners, in verband met den afstand der woonplaats van den diehtstbjj geves- tigden geneesheerzoodat b. v. eene gemeente, onmiddelljjk grenzende aan eene stad, waar een voldoend aantal geneesheeren aanwezig is, geene kosten behoeft te maken om juist binnen hare grenzen een geneesheer zich te doen vestigen. Daardoor ook zou het voor kleine plaatsen, in elkanders nabjjheid gelegen, van belang zijn met elkaar in overleg te treden om het midden van hunnen kring als standplaats aan te wjjzen voor een onderling te bezoldigen geneeskundige. De kosten voor haar, de provincie en het rjjk zouden hierdoor minder bezwarend zjjn. De Bchrjjver vestigt onder meer de aandacht zijner lezers op het leven van den geneesheer op het platteland; hjj herinnert eraan dat diens vestiging vaak een zaak voor het leven is; dat diens werk kring moeiljjk en vermoeiend is, en voortdurend zwarten herdershond met spitse witte ooren en een lange roode tong bewaakt werden, terwjjl de herder vlak bjj den weg onder een seringenstruik voorover op den grond lag te slapen. Bjj het naderen van het rjjtuig begon de hond de schapen, die zich verspreid hadden, met woest geblaf bjjeen te drjjven. De herder richtte zich eerst langzaam op, doch toen hij vreemdelingen ontwaarde sprong hjj vlug overeind en groette vriendelijk lachend. Het was een jeugdige Zigeuner, in een linnen pak, barrevoets met een bontgekleurde muts op zjjn zwarten krullebol. Hjj lachte nog eens en liet in zijn barnsteen- kleurig gelaat, tusschen de kersroode lippen, twee rjjen blinkend witte tanden ziendaarop nam hjj een viool ter hand, die op het gras lag, volgde zjjne kudde mét groote, veerkrachtige sprongen en begon de viool te bespelen, waarop de lammeren, naar het scheen, reeds lang aan dit spel gewoon, van alle zijden kwamen aanhuppelen en zich om hun zonderlingen herder verdrongen. „Grappige nienschen", prevelde de koetsier „bepaald grappighebt gij dat al meer geboord jongeheer, dat men op de fidel speelt voor de schapen De schaduwen werden steeds breeder, de zonne stralen vielen er als een roode gloed in; het was als stroomde er vuur door de rivier en de wolken aan den oosteljjken hemel begonnen te kleuren. Het werd avond. De weg volgde thans den loop ran de beek? eene goede gezondheid eischtdat bij uitspanning buiten den huiselijken kring en hooger genot van kunst of wetensehappeljjk.en omgang, zoo goed als geheel vaarwel moet zeggen, dat zjjne kinderen, niet zelden beschaafden omgang moeten missen dat zjjne zonen reeds een aanzienlijk jaargeld vorderen voor hunne opleiding met kostgeld in eene stad, op een leeftijd, waarop zijne stedelijke collega's, in de onmiddellijke nabjjheid van gym nasia en hoogere burgerscholen jaarlijks slechts een gering schoolgeld behoeven te betalen, en dat zijne dochters hare opvoeding erlangen en hare toekomst tegemoet gaan als dorpsjuffers. Tegenover dit alles moeten we financieele voor- deelen stellen, wil men jeugdige artsen aanmoe digen op het platteland een standplaats te kiezen. Zonder overdreven eischen op dit punt te stellen, is het toch niet te veel gevergd als men een voldoend bestaan vraagt. Het zou daarom volgens den heer Bruinsma de voorkeur verdienen het traktement, hetwelk door staat en gemeente wordt gewaarborgd, lager te doen aanvangen, opklimmende na iedere tien jaren verblijf met een zeker bedrag, terwjjl na eene vestiging van dertig tot veertig jaren, een gedeelte van de jaarlijksche toelage, b. r. het gedeelte door den staat verstrekt, blijft behouden als pensioen, ook bjj verplaatsing naar eene andere gemeente. Slechts door zulk eene regeling zou de jeugdige arts welgemoed de vermoeienissen en de afmattende en eentonige levenstaak aanvaarden, verbonden aan eene geneeskundige praktijk onder eene armoedige en afgelegen dorpsbevolking, om dat hij de zekerheid zou hebben, dat hjj, wanneer zijne beste krachten in dezen dienst zjjn uitgeput, zonder al te bezwarende omstandigheden voor zich ea zjjn gezin, elders in gemakkelijker omgeving zijne praktjjk bij 't klimmen der jaren kan voort zetten. Men beginne nu met in alle provinciën de zaak te onderzoeken, zooals een paar jaren ge leden in Limburg door gedeputeerde staten ie geschied, waar voor iedere gemeente in 't bjjzonder is nagegaan of er geneeskundige hulp aanwezig was, zoo niet, op welke wjjze daarin werd voor zien, of er behoefte bestaat aan deze hulp, welk bedrag de gemeente daarvoor jaarljjks op hare begrooting zou kunnen uittrekken, enz. Met de gegevens van zulk een onderzoek over het geheele land toegerust, zal het der regeering niet moeieijjk vallen, met voldoende juistheid na te gaan, waar de werkeljjke behoefte bestaat, waar onwil en gebrek aan geestkracht de schuld zjjn bjj gemeentebesturen, dat de ingezetenen verstoken blijven van onmisbare geneeskundige hulp, en hoe dus de eerstgenoemden door wette lijke regeling verplicht, de laatsten door financieele ondersteuning geholpen moeten worden. Be Standaard wil van Heemskerk's voorstel tot wjjziging van art. 194 grondwet niets weten/ Het blad schrjjft: „Er kan en mag derhalve reeds nu verklaard; dat Heemskerk's voorslag voor alle voorstanders der vrije school volstrekt onaanneembaar is. «BS tusschen donkere boomen, riet en waterbloemen; Eensklaps hoorde men gezang, Het was een heldere stem, die uit de vochtige diepte scheen Op te stijgen, een stem, die het harte goed deeds zonder het te bedwelmen of te begoochelen. Zjj zong een lied, dat zoo vroolijk Was als de blauwë hemel en zoo eigenaardig als het fluisteren dei elzen en olmen, die hunne takken in de golven baadden. Seraph gelastte den koetsier om stapvoets i'ë rijden. De boomen stonden thans weer dichter e2 lieten slechts zóóveel van de zonnestralen dooi' dat zjj een blinkende brug over de beek kondefl werpen de waterlelies keken als elfen tusschen het riet uit en daar waar het Water over de rots blokken stortte, lag er een veelkleurige glans over, geljjk aan den tooversluier eener fee. Eensklaps hield de koetsier op, zonder dat het hem gelast werd en wees met den zweep op het elzenboschje, dat aan den anderen oever lag en zjjne groene takken in het groene Water liet afbangen. Daar zat op den schommelenden tak van een lariks een jong meisje, half kind, hall schalk, en liet, terwjjl zjj met beide armen aan de takken hing, de bloote voeten in het water plassen. Haar gelaat, hals en armen hadden een licht bruinen tint en zjj keek Seraph met een paai groote, zwarte Oogen droomerig aan, terwjjl hjj haar met zjjne blikken verslond. In haar geheele verschjjning lag iets wilds, iets sigeuneraobtigs, en bare oogen hadden de zoadlr j

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1885 | | pagina 1