Onderwijs.
Kerknieuws.
Gemengde Berichten.
X
tnssohendek"tevallen,"waardoor hjj 'aan fapoö en
in de™ zjjde werd gekneusd en met een rijtuig
naar het gasthuis vervoerd moest worden.
In Zuid Beveland zal de oogst der suiker
bieten dit jaar bjjzonder schraal wezen. Nu men
alom aan 't rooien is, wordt meer en meer bekend
hoe klein van stuk de wortels zjjn. Velen worden
vergeleken bp pastinaken. Er zullen gemeten
genoeg zijn aan te teekenen die weinig meer
zullen rendeeren dan het voorschot en de pacht.
Terwijl het jaargetijde niet zeer gunstig was voor
een gewenschten groei, zoo wordt de karige
productie hoofdzakelijk toegeschreven aan de
zaadsoort, welke door fabrikanten aan de telers
is verstrekt. Men voorziet algemeen dat een
volgend jaar geen contracten zullen gesloten
worden, tenzij peezaad van de echte paarsche biet
mag gezaaid worden.
Te Borssele is de werkzaamheid der zelt-
registreerende peilschaal sedert eenige dagen in
het ongereede. Met behulp van een duiker zal
een onderzoek worden ingesteld naar de oorzaak
van de onregelmatige registratie.
Men schrijft ons uit Yereke
Onder het bestuur der verschillende inheemsche
dynastieën en patriciërs heeft zich alhier een eigen
aardige toestand ontwikkeld, die met het slechte
weêr der laatste dagen zelfs den in dividenten
verdiepten wandelaar moet opvallen.
Overal toch waar een mensch langs slechte wegen
voortzwoegt, ontsnapt een zucht van verlichting
aau zijne borst als een toren in do verte hem de
kom eener gemeente aankondigt»Ha 't zal beter
worden." Wanneer echter alhier een wandelaar
de plaats ontwaart, waar een toren moest staan,
bemerkt hij tevens dat zjjn voet al meer en meer
in den modder wegzinkt en hp vervolgt zjjn weg
met een woord van hoogachtingop de lippen
voor hen, die deze eigenaardigheid lieten ontstaan
en bestaan. Onwillekeurig vraagt hij zich af of
uit die plaats niet ééne verheffende gedachte zou
kunnen oprijzen en of de laagte der kerkspitsen
een symbool is der geesten die zich wentelen in
het aardsche sljjk.
Men meldt, dat de vermaarde Badhoeve, in
de Haarlemmermeer, in haar geheel zal bljjven
bestaan. In plaats echter van zuivelbereiding, zal
veefokkerij en vetweiderjj het hoofddoel van den
toekomstigen eigenaar zjjn.
In den Diemerpolder bljjft de toestand nog
altijd dezelfde. Hoewel de molen flink maalt,
verminderde het water niet merkbaar. De kade
schijnt niet dicht te zpn.
Te Apeldoorn bestaat een kinderspeeltuin,
gesticht door de bekende mevrouw Bulkley. Deze
inrichting droeg het koninklijk wapen der
beschermvrouw, koningin Emma, en den naam van
Prinses Wilhelminatuin. Het wapen is weggenomen
en het opschrift oververfd.
Een melkverkooper te Botterdam is begonnen
met de koeien langs de huizen te gaan en daar
de klanten te bedienen door telkens de gevraagde
hoeveelheid uit te melken de prjjs is 25 cent per
liter.
Voor de klanten is het zeker aangenaam op
die wjjze zekerheid te ontvangen, dat de melk
onvervalscht is. Maar of het voor het dier
voordeelig is, betwjjfelen wjj.
Te Ameland sloeg de bliksem in een boer
derij die geheel afbrandde en trof een koe en
een schaap.
concessie aan zpn olient was verleend, die niet
gerechtelijk was opgezegd.
Voor het geméentebèstuur pleitte de stads
advocaat mr. P. A. Brugmans onbevoegdheid van
den president om uitspraak te doen in deze quaestie
van administratief recht, en te 10 "uur heden
avond, verklaarde de voorzitter der rechtbank met
deze conclusie zich te vereenigen en veroordeelde
de eischeres in de kosten van 't geding ad 75.
In de stad sprak heden niemand anders dan
over gas en of niet half Amsterdam tusschen half
vjjf en vjjf uur in de lucht zou vliegen. Daardoor
hadden de waarschuwingen en vermaningen van
het hoofd der gemeente dan ook wel eenige aan
leiding gegeven, en werden de gemoederen heden
zelfs nog meer verontrust, toen de drjjvende
stoombooten de Jan van der Heijden met stoom
op in de Ljjnbaansgraeht voor de fabriek verscheen
en de voorbijgangers van de kazernes der brandwacht
de ongeduldige vurige rossen aan de poort konden
hooren trappelen. Al het materieel, geheel het
personeel stond gereed om op 't eerste sein uit
te vliegen, want zoo hard rjjdt onze brandweer.
Geen ding was echter minder noodig. Alles liep
af zonder ontploffing, zonder opmerkelijke reuk
van gas of gasdompen, dank zjj de welwillende
of kinderachtige houding van de directie der
Hollandsche gasfabriek, die sedert van nacht geen
gas had geproduceerd, en wier gasbetels dan ook
nagenoeg ledig waren en waarvan en hieruit
zou de welwillende houding kunnen blijken
de veiligheidskleppen alle waren gesloten zoodat
geen gas in 't buizennet werd ingelaten.
Ziehier in 't kort de toedracht der zaak. Te
half vjjf gaf de burgemeester, in tegenwoordigheid
van het geheele dagel. bestuur, vele raadsleden
en ambtenaren van publieke werken, bevel met het
afsnjjden der pjjpen in de straat aan te vangen,
waarvoor alle toebereidselen te 3 uur waren
genomen. Men boorde nl. twee gaten van een
decimeter op twee meter afstand in iedere hoofd
buis en deed daar onmiddellijk e«n opgerolde
luchtdichte zak in, die alsdan met lucht werd
gevuld om toevoer van gas te belemmeren, zoowel
van gas uit de fabriek als uit het net in de stad.
Zoodra dit werk verricht was, werden de pijpen door
gehakt of doorgezaagd wat niet veel inspanning
scheen te vorderen zoodat te 9 uren alle hoofd
verbinding was wegenomen en de openingen eerst
met houten bossen en daarna met stalen hoeden
werd dichtgemaakt.
Te kwart voor vijf uur kwamen twee heeren
uit de fabriek met hun advocaat mr V. d. Bregge,
die den burgemeester vroegen of het werk op zpn
last geschiedde, en die daarop bevredigend ant
woordde, waarop het boven vermelde rechtsgeding
op korten termijn volgde, nadat nl. per deurwaar
ders exploit staking van het werk was beteekend.
Duizenden nieuwsgierigen, door stevige staketsels
op eerbiedigen afstand gehouden, waren van verre
niet altijd de stomme getuigen van het sloo-
pingswerk, want gedurig zong een zanglustig deel
Weg met dien EngelscheD, leve Willem III,
met welke Engelschen hier zeker bedoeld waren
de werklieden der Engelsche firma John Aird, de
bekende aanleggers van gasleidingen in heel de
wereld. Overigens bleef het vrij rustig,
En hiermede is grootendeels de gasquaestie, die
welke lang de hoofden warm en de pennen vaardig
maaktè, geëindigd.
Het slot zal nu in de rechtzaal worden afgespeeld.
Tusschen de firma De Bruijn Zn en de gemeente
zal dan uitvoerig de quaestie behandeld worden,
die men thans in kort geding beslist wenschte
te zien.
Mr. H. H. Tels, sedert 1 Jan. 1844 een der
hoofdredacteuren van de N. R. Cl.,is op 75jarigen
ouderdom overleden.
De heer W. K. Pické (zich schrijvende W. C.
Pické), laatstelijk verificateur 3C kl. bij de in- en
uitvoerrechten en acc. in Ned.-Indië, thans met
verlof hier te lande, is, op zjjn verzoek, met ingang
van 1 Nov. a. s. eervol uit 's lands dienst ont
slagen, met toekenning van pensioen.
De heer S. E. van Nooten, uitgever te Schoon-
De nakomelingen der oude kolonisten hebben
altijd, als een kostbaar erfgoed, de herinnering
bewaard aan het oude vaderland. In de Middel-
lurgsche courant van 24 Maart jl. kan men een
verslag lezen van de feestviering bij den vijftig
sten verjaardag der St. Nicholas society te Now-
York; een vereeniging, die tot banier heeft onze
driekleur met het wapen van Nieuw-Amsterdam
op de witte baan. Onder de aan het Zeeuwsch
Gen. geschonken werken, behoort het, ook als
typographisch kunstwerk merkwaardig, verslag
van dat feest. Daaruit bljjkt dat het doel der
vereeniging is om jaarlijks frissche immortellen
kransen te leggen op de graven der vaderenom
de mannen voor den geest te roepen, die New-
York hebben gesticht, en het land dat hen zag
geboren worden met al de glorie zijner geschiedenis.
Zoo zal men trachten om de harten te vervullen
met de edele en groote denkbeelden die hen be
zielden, en onder wier invloed het machtige rjjk
in Amerika gegrond is.
Niet minder getuigt van dien opgewekten zin
de op Oranjepapier gedrukte statuten van de
onlangs opgerichte Holland society of New York
(Juni 1885). Het doel dezer maatschappij is om
zooveel mogelijk alles te bewaren, wat betrekking
heeft op de geschiedenis der oude Hollanders te
New-York om de herinnering levendig te houden
aan de deugden der Nederlandsche voorvaderen,
en hunne nakomelingen door vriendschap te ver
binden. Niemand wordt als lid toegelaten, tenzjj
in rechte mannelijke ljjn afstammende van een
Nederlander, die reeds vdor T77Öia Naw-Yorki
hoven, herdacht gisteren den dag, waarop hjj
zich vóór een halve eeuw aan den boekhandel
begon te wjjden.
Hel Nieuwsblad v. d. Boekh. bevat, naar aan
leiding van dit zeldzaam jubileum, een zeer
waardeerend artikel.
Ook de Wekker schrjjft eenige regelen ter eere
van den jubilaris, die door zjjne uitgaven zooveel
meewerkte tot het bevorderen van kennis, verlich
ting en beschaving, en aan wien ook het onderwijs
zooveel verplichting heeft.
In het jongst verschenen nommer van de
Lantaarn geeft prof. Ten Brink een levensschets
van Jonckbloet en Busken Huet heeft Julius
Stinde, den schepper van Wilhelmine Buchholz, tot
onderwerp gekozen. Verder bevat dat "nummer
een bijdrage van Schimmel Op de Heide.
Wij geven bij uitzondering deze inhoudsopgaaf,
omdat het zeker wel opmerking verdient dat prof.
Ten Brink en Schimmel aan de Lantaarn hunne
medewerking verleenen. Dit verheugt ons.
Aan de tweede kamer is door twee en veertig
belanghebbenden bij de zalmvisscherjj een uitvoerig
gemotiveerd adres verzonden, waarin wordt aan
gedrongen op verwerping van het ontwerp-tractaat
met Duitschland tot regeling der zalmvisseherij.
Zjj trachten daarin te betoogen dat het eerste
vereischte voor internationale regelingwederzijd-
sche offers, ontbreekt, en bestrijden bepaaldelijk
art. IV van het tractaat, waardoor aan de Ne
derlandsche visscherijen groote schade zou worden
berokend, zonder dat het doel gewettigd of be
reikbaar is.
Volgens de voorloopige verslagen over de
begrooting voor binnenlandsche zaken verklaren
de meeste leden der tweede kamer daarin geen
ernstige zucht tot bezuiniging te vinden. Vele
artt. der begrooting waren zonder noodzaak
verhoogd anderen merkten echter op, dat althans
het lager onderwjjs wei de sporen van bezuiniging
draagt.
Sommige leden betreurden, dat men te Amster
dam en 's Gravenhage optochten en betoogingen
toeliet, die beter achterwege waren gebleven.
Wettelijke bepalingen waren h. i, noodig, waardoor
de regeering de daartoe door den burgemeester
gegeven vergunning kan vernietigen, omdat derge
lijke optochten aanleiding konden geven tot
onlusten, gevaarlijk voor 's lands rust. De meeste
leden deelden evenwel deze meening nieth. i.
legt de gemeentewet terecht en voldoende het
gezag tegen samenscholingen en oproerige bewe
gingen in handen van den burgemeester, die beter
dan iemand anders bekend kan zjjn met den aard
en de kracht der beweging en de middelen om
die te voorkomen of haar gevolgen te voorkomen
of te stuiten. Zjj waren bovendien van oordeel,
dat in bedoelde gevallen verbod van de optochten
wellicht tot ernstige gevolgen had kunnen leiden.
Op grond van artt. 22 en 17 der wet van April
1855, werd voorts gezegd had de politie
vergaderingen moeten ontbinden, waarin opruiende
woorden werden gesproken. Ook dit gevoelen
ontmoette echter tegenspraak bp hen, die erop
wezen, dat men in ons land van oudsher naijverig
was op de vrijheid van spreken en schrijven; elke
inbreuk daarop zou reeds een ongunstigen indruk
maken. Daarenboven meenden deze leden, dat
het uitspreken van buitensporige denkbeelden op
Nederlanders in den regel eer afschrikkend dan
opwekkend werkt.
Men achtte het een leemte in onze wetgeving
dat een gemeentebestuur, zonder eenig appel, een
collecte (als die te Buiksloot) mag verbieden.
De verordening van Oldebroek, waarbij veloci
pedes verboden werden, had, meende men, voorzeker
vernietigd moeten worden, omdat het algemeen
belang wel degeljjk betrokken is bij een verorde
ning tegen dit vervoermiddel, dat in den laatsten
tijd een groote beteekenis verkreeg.
Men vroeg of het ten vorigen jare toegezegde
onderzoek reeds had plaats gehad omtrent een
wjjziging van de prov. wet, waardoor het getal
leden der proy. staten beter in overeenstemming
zou komen met de bevolking.
of een der Amerikaansche koloniën gevestigd was.
Deze gebeurtenissen zpn voor ons Nederlanders
niet zonder beteekenis Dat zij etreelend zijn
voor onze eigenliefde en het woord van den dichter
in 't geheugen roepen,
«Verheft u landgenooten,
Voelt d'adeldora des stams waaruit gij zijt gesproten."
is nog het minste voordeel. Zij getuigen echter
yan een krachtig volksbewustzijn, van een onver
nietigbare nationaliteit, die de deugdelijkheid en
degelijkheid der eerbiedwaardige vaderen ook in
verre landen bewaart. Middelijk kan ook deze
beweging voor het vaderland voordeelig zpn. In
voor ons dreigende omstandigheden zom zich ge
wis de machtige invloed onzer stamverwanten aan
gene zijde van den oceaan doen geldenzooals
in Oud- en Nieuw-Nederland, ja, overal waar de
Dietsche taal gesproken wordt, de harten sneller
begonnen te kloppen, toen onze bloedverwanten
in Transvaal naar de wapenen grepen om hun
zelfstandigheid te verdedigen. Ook op stoffelijk
gebied is het niet onverschillig, dat de kern der
groote republiek haar Nederlandsche afkomst
fier herdenken blijft.
De Latijnsche natiën schijnen haar bloei
tijd te hebben gehad, en de naaste toekomst
aan het Gerraaansche ras te behooren. Ook te
dien opzichte hebben wij eene schoone taak,
want de beroemde Auguste Comte noemt de
Nederlanders de natie, die, even eervol als be
scheiden, sedert de middeleeuwen altpd de voor
hoede uitmaakt der Duitsche volken.
Schier onverdeeld keurde men de traotethents*
verhooging af voor de ambtenaren van het depar
tement uitgetrokken. De daling der prpzen van
levensbehoeften en huren zou veeleer verlaging
wettigen.
Omtrent de prov. besturen merkt men alleen
opdat de huurprijs der woning van 's konings
commissaris in Z.-Holland te hoog isdat de post
voor onderhoud dier woning te Middelburg voort
durend stjjgt, en dat te veel voor brandstoffen en
schoonmaken schpnt te zpn uitgetrokken. Voorts
werd gevraagd, of de herstelling van het beeld
werk te Utrecht nu voltooid is.
Men gaf zjjne groote bevreemding te kennen
over de maatregelen aangaande de schutterij, met
het oog op de voorstellen tot grondwetsherziening,
waaruit opheffing van de schutterjj waarschijnlijk
zou voortvloeien. Vooralsnog achtte men het
ontijdig, die gebrekkige inrichting te versterken
en daardoor een zwaren persoonlijken last op de
ingezetenen en een finaneieelen op de gemeenten
te leggen. Wel zullen bedoelde maatregelen
buiten werking bljjven als de grondwetsherziening
wordt aangenomen, maar intusschen zijn de gem.-
begrootingen er niet onaanzienlijk door bezwaard.
Men was dan ook geneigd te vragen, of de
regeering wellicht twjjfelt aan het tot stand
komen harer grondwetsvoorstellen.
Voortdurende inkrimping van het geneeskundig
staatstoezicht werd gewenscht, vooral van het
gettl inspecteurs en adj .-inspecteursin Zeeland
scheen de mogeljjkheid daarvan te zjjn gebleken.
Heeft de minister reeds een herziening van
de epidemiewet ter hand genomen
In een afd. verlangde men, met name voor
Limburg, verlaging der eischen voor het arts
examen.
Er werd geklaagd over de toepassing der
krankzinnigenwet, met het oog op de te hooge
eischen, door de inspecteurs aan de particuliere
gestichten gesteld.
Sommigen kwamen op tegen de verdeeling van
de districts-veeartsen in twee klassen, wat ƒ2000
zal kosten. Anderen voerden aan dat op die
verhooging uitzicht was gegeven bjj de aanstelling.
Door sommigen werd aangedrongen op opheffing
van een of twee universiteiten.
Vele leden bleven de voorkeur geven aan
faculteits- boven vakprofessoren, en de wederin
voering der collegegelden werd door niet weinigen
bepleit, ter ontwikkeling van het stelsel van
lectoren en privaatdocenten. Enkele leden wensch-
ten opheffing van althans een der drie theologische
faculteiten, nu men er ook twee te Amsterdam
open vindt.
In het afdeelingsverslag der tweede kamer over
de begrooting voor koloniën werd o. a. gevraagd
Wat kan er gedaan worden tot verbetering van
den toestand van Suriname? Men meende, dat
o. a. reeds veel ten goede zou gedaan worden,
indien de bestaande wetgeving op de uitgifte van
woeste gronden tot ontginning gewijzigd werd,
in dien zin dat meer faciliteiten gegeven werden
bjj het betalen van de lasten. Een bepaling, die
bjj het in exploitatie brengen van gronden tjjdeljjke
vrjjstelling der belasting verleende, is daartoe
noodig. Men was overtuigd, dat de ondernemings
geest door zoodanigen maatregel zou aangewakkerd
worden. Men meende althans met zekerheid te
weten, dat een zeer ernstig opgevatte onderneming,
indien zjj op de boven omschreven wjjze in het
doen van zeer drukkende en groote uitgaven voor
belastingen reeds in de eerste jaren van haar
optreden werd tegemoet gekomen, groote kapitalen
tot het in exploitatie brengen van gronden zoude
beschikbaar stellen en aanwenden.
De thans bestaande bepalingen dagteekenen van
een tjjd, toen de plantages groote winsten af
wierpen. Ook hier te lande worden ontginningen
door tijdeljjke vrjjstelling van grondbelasting
gemakkeljjk gemaakt. Gaarne wilde men van den
minister vernemen of niet ook gelijksoortige
regelen voor de kolonie Suriname waren in het
leven te roepen.
De heer W. K. Schietekatte te Middelbnrg
is benoemd tot tjjueljjk leeraar in de Engelsche
taal aan het gymnasium en de H. B. school
te Sneek.
Zaterdag werd het vergeljjkend examen voor
hoofden van de scholen te Gapinge afgenomen
door den heer G. M. v. Visvliet, districts-schoolopz.
bijgestaan door de heeren De Man en Cense van
Middelburg.
Er waren drie soil, opgekomen, nl. de heeren
Koole, hoofd eener school te ÏJzendjjke, Van Hekke
onderwjjzer te O. en W. Souburg en Minderhout,
onderwijzer te Bergen op Zoom.
—Benoemd tot onderwjjzer aan de openbare school
te Sint Maartensdjjk de heer D. J. Hartog van
Scherpenisse.
Benoemd tot pastoor te Middelburg de heer
J. F. Bernsen, thans pastoor te Schoorl (bij Alkmaar)
Te Baarland is beroepen de heer H. M.
Vethake, candidaat te Arnhem.
De milicien v. L. van het garnizoen Middel
burg, die zich schuldig maakte aan diefstal in de
chambrée ten nadeele van een zjjner kameraden
zal deswege voor den krijgsraad in het 1° militaire
arrondissement te 'sHage terechtstaan en morgen
worden overgebracht.
Zaterdagavond had te Vlissingen een matroos
Tan het stoomschip Pins Hendrik van de Zeeland
het ongeluk door een openstaand luik in het
Het bekende stoomschip de Great Eastern,
dat sedert vele jaren doelloos te Londen lag, is
dezer dagen in publieke veiling verkocht, aan een
Engelsche maatschappjj voor een som van 26.200
(ƒ314,409).
Het zal van geheel nieuwe machines voorzien
en gebezigd worden als kolenhulk te Gibraltar.
Eerstdaags zal het vaartuig zjjn lading kolen
innemen te Cardiff om alsdan naar zjjne bestem
ming te vertrekken.
De Schiffs und Maschinenbau Actiëngtsel-
schaft »Vulcahte Stettin, is op het oogenblik
bezig met het bouwen van zes stoombooten, 3
4000 en 3 a 3000 ton, voor de gesubsidiëerde
Duitsche postvaart via Vlissingen.
Ter zelfder tjjd is men op bovengenoemde werf
bezig met het vervaardigen yan 2 pantserschepen
voor Chineesche rekening en 2 kruiskorvetten
voor de Duitsche marine. Bijna 40,000 menschen
zjjn aan genoemde inrichting werkzaam. Een
scherp contrast met onze Nederlandsche werven,
waar aanhoudend over gebrek aan werk geklaagd
wordt.
Nadat de Servische regeering vernomen had
dat de Boelgaarsche autoriteiten bevolen hadden
alle Serviërs, die de grens overtrokken, te dooden,
heeft zjj eveneens de Servische troepen gemachtigd
zich van hun wapenen te bedienen, zonder daartoe
speciale orders te behoeven.
De Boelgaarsche regeering verklaart de door
het Servische gouvernement verspreide berichten
over de slechte houding der Boelgaarsche autori
teiten en troepen aan de grenzen geheel bezjjden
de waarheid.
Zaterdag is sir Drummond Wolff door den
khedivein gehoor ontvangen. De laatste verzekerde
dat alle tusschen de Britsche regeering en zpn
doorluchtig souverein, den sultan, genomen be
sluiten van zpn kant ondersteuning zouden vinden.
Denzelfden dag beantwoordde de khedive het
bezoek van sir Drummond Wolff, denman, die te
zamen met lord Churchill hem eenmaal een roover,
moordenaar en bedrieger noemde.
Het conflict Picard—Kayenberg is door de
rechtbank te Brussel behandeld. Evenals op het
terrein van het duel de heer Picard in de lucht
schoot, zag hij voor den réchter van zjjn verdedi
ging af. Dit werd door den heer Kayenberg
eveneens gedaan.
De heer Picard werd gestraft met een geldboete
van 350 francs, zpn tegenstander heeft 160 frs
te betalen.