N« 257, 58* Jaargang, 1885. Zaterdag 31 October. 1 Middelburg 30 October. FEUILLETON. Dit blad verschijnt dage met uitzondering van Zon- en agen: Prijs per 3/m. franco Afzonderlijke nommers zijn verl a 5 Gent. Advertentiën 20 Cent per regel: Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regel» 1 ,10 iedere regel meer f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte ONZE ONBEZOLDIGDE. Het tooneel. MIDDELBIRGSCHË COURANT. Agenten zijn te ViissingenP. G. De Veij Mestdagh en Zoon, te GoesA. A. W. Bolland, te KruiningenF. Van der Peul, te Zierikzee: A. G. De Mooij, te TholenW. A. Van Nieüwenhüijzen, en te Ter Neuzen A. Van de» Peul Jz Hoofdagenten voor het Buitenland te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daurb en Cie., John F. Jones opvolger. De verandering, in alle stilte in ons ministerie gebracht, zal weinig sensatie webken, maar in ons gewest zeker hierom vooral de aandacht trekken, omdat de nieuwe minister van buitenlandsche zaken een bij ons goede bekende is. Jhr Van Karnebeek kennen wij als een bekwaam man, die de betrekking van commissaris des konings in ons gewest met jjver en toewijding vervulde. Zijne vroegere loopbaan in de diplomatieke wereld zal hem waarschijnlijk den weg geopend hebben tot de betrekking, die hjj thans zal aan vaarden. Wat hij als minister wezen zal, valt moeilijk te zeggenevenmin als een antwoord valt te geven op de vraag, hoe lang zjjn ministe rieel leven zal duren. Een ministerie Heemskerk heeft tegenwoordig een tamelijk lang leven, maar het kan verkeeren want het is en blijft in een constituoneel land een zeer abnormaal verschjjnsel. Een voorrecht is er aan het optreden van den heer Van Karnebeek verbonden; n. 1. dat het liberale element daardoor wordt versterkt. Jhr Van Karnebeek stond hier in ons midden als een vrijzinnig man bekend. In zjjn brochure over eene mogeljjke beslechting van den schoolstrijd, waarvan wjj gisteren melding maakten, schrjjft dr Schaepman »Het daghet in het Oosten. „Het is nu toch zoover gekomen in Nederland, dat men over eene wijziging van art. 194 der grondwet kan en mag spreken, zonder in geeste lijken zin over de vaderfandseke grens te worden gezet. Men kan zelfs verder gaan en zeggen, dat eene wijziging van art. 194 aan de orde is. De seinvlag waait van het torentje; wat wil men meer Er is beweging en inderdaad beweging in de goede richting. Of de beweging krachtig genoeg zal blijken om niet alleen voort, maar altjjd recht door te gaan en tot het doel te komen, is nog eene andere vraag. Het feit evenwel mag worden geboekstaafd er is beweging. De geschie denis dier beweging behoeit hier niet te worden geschreven, zjj is de geschiedenis van den dag. Zjj is tevens de geschiedenis der jongste dagen, want indien men het oog vestigt niet alleen op den strjjd van anti revolutionairen en katholieken maar op de beweging onder alle partjjen, met name onder de liberalen, dan heeft men waarljjk geen te uitgebreid veld te overzien. Aan de heeren van der Wijck en Betz komt wel de eer toe, aan de beweging in de liberale partjj, zoo al niet den eersten, dan toch den krachtigsten stoot te hebben gegeven. Wat vóór hen geschiedde, is inderdaad van zeer persoonlijke of weinig zakeljjke beteekenis", Yerder zegt o. a. Dr Schaepman: „De neutrale onderwjjzerwiens onderwijs dienstbaar moet zjjn aan de opleiding totchriste- Een schets door RI. P- Wanneer ik Govert eenige dagen niet zag, begreep ik dat bjj op den loer lag ik wandelde zoolang tot ik hem vond en wist hem dan ter sluiks een fleschje met zekere hartversterking toe te werpen, dat ik voor dit doel expres voor hem meebracht. Het zacht gefluit van een quasi-koolmees was het middel om mjj van zjjne dankbaarheid te over tuigen. Was het hem gelukt een strooper te betrappen dan kwam hij terstond naar mjj toe, vertelde uitvoerig alles, wat hij geleden en onder vonden had, hoe hjj het aangelegd had om den Btrooper te bekeuren; en dan berekenden wjj, onder een lossen borrel, hoeveel dit zaakje hem wel op zou brengen: Zóóveel van den officier van justitie voor den strop, zóóveel van de eigenaren der jacht, zóóveel voor vergoeding voor reis- en verbljjfkosten. Was de eene of andere expeditie mislukt, waarvoor hjj zich veel moeite gegeven of zjjn leven in gevaar gebracht had, dan klaagden wjj samen over de broosheid van het menscheljjk bestaan en schreven op zjjn debet een post van den volgenden inhoud: één strooper gemist, vjjf dagen geloerd ergo minus circa twee gouden tientjes. Gewoonljjk wist ik te bewerken dat de eigenaren der jachtvelden, ■waar hjj gesuryeilleerd had, hem eene billjjke ver goeding schonken. Van al zjjne onbezoldigde ^{stapjes hield ik trouw bpek, omdat ik hoopte lijke deugden, kan over onzen Heer en Zaligmaker Jezus Christus niet spreken. Zonder hem evenwel zijn er voor het volk en ook voor ons allen, die de genade ontvingen, in dezen den Köhler- glauben te mogen deelen geene christelijke deugden". De schrijver zelf noemt zijn voorstel omtrent art. 194 een „geheel persoonlijk voorstel" maar de Tijd twjjfelt niet of het zal bjj zjjn geestver wanten onverdeelden bjjval vinden. Naar wjj vernemen bljjft de belangrijke bibliotheek van den overleden pastoor, deD heer P. O. Groen, voor Middelburg behouden. Zjj blijft, volgens uiterste wilsbeschikking, aan de pastorie der K. K. kerk verbonden en het beheer daarover is opgedragen aan de opvolgers van den overledene. Door den minister van waterstaat is aan den heer M. van Oosten te Coljjnsplaat vergunning verleend tot het aanleggen van een overvloeienden oesterput tusschen de in 1884 gemaakte strand- hoofden van den Oud-Noord-Bevelandpolder. Met ingang van 22 November 1885, is tot bur gemeester der gemeente Zonnemaire benoemd K. Hocke Hoogenboom, secretaris dier gemeente. Zie laatste berichten van gisteren.) De N. R. Ct heeft uit de reisschetsen van W. KrestoffskyIn verre landen en zeeën, die in de Roeski Westnik verschjjnen, een interessant nieuwtje opgedoken. Daarin wordt namelijk medegedeeld, dat het protectoraat over Atjeh en Sumatra den 4en Dec. 1878 aan den kapitein ter zee le kl. A. P. Nowosilsky, die zich met zijn schip te Penang bevond, is aangeboden door eenige Aziaten in rijke en schilderachtige kleederdraoht, die in de Engelsche taal aan den Russischen kommandant verklaarden, gevolmachtigde gezanten van den sultan van Atjeh te zjjn, die hen met een zeer gewichtige opdracht had belast; zij verhaalden, dat het volk van Atjeh en de naburige stammen zich in een zeer ongelukkigen toestand bevonden, maar, ofschoon de oorlog met de Hollanders hen arm maakte, zich toch niet wilden onderwerpen aan die drukkende heerschappjj. De sultan van Atjeh en de naburige vorsten hadden daarom besloten gebruik te maken van de aanwezigheid te Penang van het Russisch oorlogsschip, om een reeds lang bestaand voornemen, hetwelk op het geheele eiland groote instemming vond, uit te voeren en voor den troon van den blanken czaar te verzoeken, dat zjj onder onmiddelljjk protec toraat der geweldige Russische macht zouden worden gesteld. Kapitein Nowosilsky, niet wetende of hjj de dupe eener mystificatie was, stelde den .gezanten voor, bjj hun smeekschrift een Engelsche vertaling te voegen, een en ander met de zegels van den sultan van Atjeh en van de andere vorsten op Sumatra te voorzien, en het dan poste restonte naar Napels te zenden» Daartoe gat hjj hun drie maanden tjjd, aangezien hjj in Maart 1879 te Napels hoopte te zjjn. hem eene plaats bjj de rijkspolitie te bezorgen, hetgeen zijn eenige hoop en streven was. Bewees hij diensten aan de bezoldigde politie, waartoe hjj vaak aangezocht of gerequireerd werd, dan teekende ik dit ook in zjjn conduitestaat aan, gelijk wij het memorandum noemden. Ik vind daarin de volgende aanteekeningen: „13 Augustus 's nachts 2 uur, opge klopt door Jan, bjj wien twee paar laarzen gestolen waren door (vermoedeljjk) Bram. Onmiddeljjk Bram achterna; hem te huis gevonden, in bed; wist niets van laarzen atvond de laarzen in den Poversweg. Ontvangen van Jan voor mjjne moeite ƒ0.50. 14 September 's middags 4 uur. Ouden veldwachter geholpen tegen Klaas, die zich in dronkenschap tegen hem verzette. Gratis16 December 's morgen 10 uur. Met den ouden veld wachter een kwaden Italiaan het dorp uitgezet, die zonder vergunning den doedelzak bespeelde. Gra tis 15 Januari 's nachts gesurveilleerd achter hout- klampen; niemand gesnapt en toch wordt er veel ge stolen. 6 Januari 's nachts hetzelfde; Gijs betrapt, daarvoor ontvangen ƒ2.50 van den ontvanger. Werd hij op drukke dagen aangezocht met de poli tie mede te surveilleeren, dan was hjj toevallig bjj de arrestatie of verbalisatie van de ingezetenen aan het andere eind van het dorp; kwam er echter krachtsvertoon te pas dan stond hjj zjjn man. en toonde zich een niet te versmaden steun van den volger van Hermandad. Zjjn wenBch om bjj de rjjkspolitie geplaatst te worden werd nooit vervuld, zjjn prachtig aanteekeningsregister hoefde nimmer overgelegd te wordenin de kracht van zjjn leven "en bepaalden tjjde vond kapitein Nowosilsky den brief te Napels, en door tusschenkomst der hoogere autoriteiten kwam het stuk bij het depar tement van buitenlandsche zaken te St Petersburg doch na eenigen tijd werd hem geantwoord, dat het verzoek van den sultan van Atjeh niet kon worden ingewilligd, omdat Rusland met Nederland op vriendschappelijken voet Btond. Niettegenstaande het onder de maDnen van het vak een algemeen erkende waarheid is, dat het burgerljjk proces in vele opzichten te wenschen overlaat, werd het tot dusver niet raadzaam geoordeeld, een herziening van het Wetboek van Burg. Rechtsvordering aanhangig te maken, maar bepaalde men zich tot partieele verbeteringen. Zoowel omdat voor een geheele herziening het tijdstip thans minder geschikt is, als omdat deze zeer geruimen tijd zou eischen, heeft de minister van justitie nu gemeend, den weg der partieele verbetering te moeten bljjven volgen en nu voor gesteld wjjziging van de artt. 79 Is lid, 31 2e lid, 82 le lid, 876 en 880, terwijl art. 88 zal worden' ingetrokken. Art. 79, zooals het nu luidt, kan er toe leiden, dat hem, die naar den vorm van het proces als gedaagde optreedt, maar met het oog op het rechtsgeschil eischer is, de uitoefening van zijn recht onmogeljjk wordt gemaakt, daar hjj ljjdeljjk moet afwachten tot de appellant de zaak opnieuw ter rolle zal gelieven te brengen. Herhaaldeljjk deed zich dat bezwaar gevoelen, en de regeering poogde dan ook in 1855 en 1865 die kwade prac- tijken weg te nemen. Thans stelt de regeering weder, evenals in 1855 geschiedde, voor, aan de meest gereede partij de bevoegdheid toe te kennen om de zaak weder aan te brengen. De K/P zigingou in artt. 81 en 82 (onherroepelijk worden van een vonnis voor de executie) komen overeen met het wetsontwerp van 1865. De verandering van art. 876 strekt om in de redactie duidelijk te maken, dat een voorloopig getuigenverhoor kan worden toegelaten. De minister van financiën merkt in zjjn memorie van antwoord op het voorloopig verslag over het wetsontwerp tot verhooging en uitbreiding van het zegelrecht op effecten op, dat het roerend vermogen zeer zeker is belast, o. a. door de per- soneele belasting, invoerrecht, zegel-, registratie- en successierechten. Aan een registratie-recht op beleeningsakten kan, na de jongste beslissingen te dien aanzien, niet worden gedacht. Een beursbelasting is bjj het departement in studie. De minister voegt er echter reeds nu bjj, dat een voorstel, zooals onlangs in een naburig rijk is aangenomen, hiar te lande tot zeer ernstige bedenkingen aanleiding zou geven. Het is het verlangen van den minister, dat bjj de uitvoering van deze wet den ingezetenen zooveel mogelijk faciliteiten zullen worden gegeven; tus schenkomst van oommissionnairs zal niet noodigzijn. De Noordbrab. spreekt het bericht omtrent de werd hij ons ontrukt. Hjj had op een goeden dag twee bekende amateurs, die ongelukkiger wijze geene akte rijk waren, met het geweer op schouder door een voetpad zien wandelen. »Mogeljjk hebben ze wêer zin in een hazenboutje," dacht Govert„ik moet toch eens zien ol die kerels goed kunnen schieten Hjj volgde hen behoedzaam, wel een anderhalf uur lang; daar vielen twee schoten een oud en een jong haas rolden over den drassigen bodem. «Flink gedaan," roept Govert, „flink zoo 1 mag ik de geweren der heeren eens zien beste stukjes en flinke patronen de akten hebben de heeren zeker vergeten? dan wensch ik den heeren niets anders te zeggen dan Onthoudt wo dag, atjuus." Dit was nu een heel gewoon geval, maar het muisje had een staartje. Een der geverbaliseerden, die meer veroordeelingen achter den rug had, werd tot ƒ50 boete veroordeeld en zjjn geweer werd verbeurd verklaard. Hjj koesterde een innigen haat tegen den onbe zoldigde, die slechts zjjn plicht gedaan en het jachtveld van zjjn heer en meester tegen invasie van vreemden beveiligd had- Weldra had de bekeurde gelegenheid zjjn wrok te koelen. Op zekeren avond was er brand in het dorpde strooper, die de gewichtige betrekking van pjjpleider bjj de brandweer bekleedde, richtte de dikke waterstralen tegen het brandend perceelopeens werd het bevel gegeven een muur en eene schutting omver te halen; daaraan bielp Govert, uit vriend schap voor een ander, wie-,s taak zulks was, doek voordracht voor griffier der staten van N.-Brabant tegen met de afdoende opmerking, dat de tegenwoor dige griffier nog niet eens ontslagen is, zoodat van een voordracht nog geen sprake kan zjjn. De havens in de golf van Tunis zjjn door cholera besmet verklaard- Boven verwachting en tot ons genoegen was het gisteren in onzen schouwburg op de eerste rangen zeer goed en op de andere vrij wel bezet. Wjj vreesden een oogenblik, dat eene herhaling van een bekend stuk, hoe geestig het ook moge wezen, velen zon weerhouden om de voorstelling bij te wonende kring van schouwburgbezoekers is beperkt en men wil, de enkele malen dat men hier comedie ziet, liever iets nieuws aanschouwen. Die vrees is niet bewaarheid en onze bewering, dat velen, die het geestige blijspel van Lod Mulder kenden, de kennismaking zouden willen hernieuwen en anderen, die het nog niet hadden gezien of gelezen, van de gelegenheid om het te leeren kennen zouden gebruik maken, werd niet tot schande gemaakt. Het is dan ook een zeldzaam genot, om op de wjjze als de Rotterdammers dit doen, De kiesver- eeniging van Stellendijk te zien opvoereneen genot dat men gerust meer dan eenmaal wil genieten. Zooveel natuur, zooveel waarheid ziet men zelden op de planken. Sedert het stuk voor het eerst werd opgevoerd, dit is, meenen wjj, een tiental jaren geleden moge er veel in de politieke kringen gewjjzigd zjjn, de parodie van Lod. Mulder bljjft op nog menig stukje werkelijkheid van toepassing. En dit is wel de bedroevende zjjde van het aller- vermakeljjkst stuk. Voor een deel schrjjven wjj elke verbetering, die na dien tjjd plaats had, toe aan den invloed, welken Mulder's les heelt gehad zjj toch deed de oogen opengaan voor menige fout, voor meer dan één dwaasheid, en waar de echrjjver, zjj het op Boms wat overdreven wjjze, vele wonde plekken aanraakte, kan eene herhaling van dit stuk ook zjjn nut hebben om den wensch tot verbetering levendig te houden of op te wekken. Wjj kunnen overigens over den avond van gisteren kort zjjn. De geestigheden wekten wederom voortdurend den lachlust op; de spelers hadden een zeer dankbaar publiek. Dat Rosier Faassen als Haspelstok, Van Zuyle», als SteekampJ. Haspels als üchor en Le Gras al8 Marksteen uitstekend waren, wisten wjj reeds en het bleek gisteren opnieuw. Wjj verheugden ons Van Zuylen weer te zien onder hen, in wiens midden hij thuis hoort. In plaats van, als een vorig maal, den heer D. Haspel trad de heer Jan C. de Vos als Valburg op. En hjj deed dit zeer verdiensteljjk. Jeug diger en minder deftig dan de heer Haspels, meenen wjj, hoeveel waarde wij ook hechten aan die juist een paar dagen te voren zjjn hand aftti een dorschmachine gewond had nauweljjks had onze onbezoldigde den zwaren haak ter hand ge nomen om den muur omver te halen of de betrapte' deugniet richtte de pjjp op Govert en spoot hem in minder dan geen tjjd door en door nat. Gövert was zóó in vuur met zjjn zwaren arbeid, dat hjj eerst niets van het bad, dat hem toegediend Werd, bemerkte. Ik had bij het licht der vlammen en flambouwen de lage daad opgemerkt en trok Govert terug. Hjj droop alsof hij vjjf minuten in het water gelegen had. Ik zond hem jnaar huis en naar bed. Den volgenden dag was hjj ziek; hjj had koorts, welke met den dag in hevigheid toenam} toen men de reden van zjjne ziekte vernam, was de verontwaardiging tegen den pjjpleider-stroopor algemeendeze werd gedegradeerd en opnieuw en thans tot gevangenschap veroordeeld, wegena beleediging van een beambte in functie. De stroopera uit de gemeente en uit de buurt profiteerden van Goverts ziekte; zjj jaagden, neen zjj moordden do jachtvelden nit en waagden zich op klaarlichten dag met hunne honden tot hg Goverts woning, welke aan de uiterste grens van het dorp gelegen was. De hevige koortsen kluisterden den onbe zoldigde aan zjjn legerstêe hjj hoorde het knallen der geweren en het blaffen der honden en hjj lag déAr, machteloos om de overtreders te straffen. «Als hjj zich kalm houdt," had de docter gezegd, «zal ik hem er door helpen, maar er moet niets bjjkomen of ik sta voor de gevolgen niet in." Weder richtten de stroopera in het jachtvil^

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1885 | | pagina 1