FEUILLETON.
NA. H.ET DUEL.
Gemengde Berichten.
Weerkundige waarnemingen.
Mooppii en Yerpacitiip in Zeeland.
Landbouw.
Afdeeling Walcheren der Maatschappij tot
bevordering van landbouw en veeteelt
in Zeeland.
Vergudering, gisteren gehouden.
{Slot.)
Na het voorstel betrekkelijk de beschermende
rechten, kwam een ander punt ter tafel, dat niet
minder stof tot discussie opleverde.
Het was een schrjjven van de landbouw-veree-
niging Nieuw- en St. Joosland, van den volgenden
inhoud
„De vereeniging, in hare vergadering van 11
Sept. jl. besproken hebbende de wenscheljjkheid
▼an „afschaffing van korenmetersgeld", was van
oordeel, dat door de koornmeters geen gelden
kunnen gevorderd worden, tenzij zjj geroepen
worden, om bij geschillen of anderszins werkzaam
te zjjn, in welk geval zjj betaald moeten worden
volgens het bestaande tarief door hem, die hen in
het werk stelt. Dat derhalve iedere jaarljjksche
betaling a 1 cent per geleverde heet. graan
onnoódig is. De vergadering besloot daarom
pogingen in 't werk te stellen, deze handelingen
tegen te gaan en deze zaak ter algemeene verga
dering der afdeeling Walcheren voor te dragen,
teneinde, na algemeene bespreking, door samen
werking, de belanghebbenden van het betalen
der korenmeters te ontheffen."
Ter toelichting van dezen brief deelde de heer
Bom mede dat het te Nieuw en St. Joosland
sedert jaren gebruik is dat in de eerste week
van elk nieuwjaar de korenmeters bij de land
bouwers rond komen om te vragenhoeveel
mudden graan zjj in het afgeloopen jaar geleverd
hebben en dan naar evenredigheid daarvan een
fooi ontvangen. Spreker heeft indertijdals
vreemdeling te Nieuwland komend, bjj zjjne buren
geïnformeerd of de korenmeters daartoe gerechtigd
waren en toen dit toestemmend beantwoord werd
evenals de anderen betaald.
Nader gevraagde en verkregen inlichtingen
hebben bij spreker echter de meening ingang doen
vinden, dat hij tot de betaling van een zekere
som jaarljjks aan de korenmeters niet verplicht
was en twee jaren geleden is door hem dan ook
die betaling geweigerd en wel op grond, dat de
korenmeters te zijnen behoeve geen diensten
presteerden.
Spreker is tegen het fooienstelsel en is van
oordeel, dat het op den weg ligt van de afdeeling
om deze quaestie te behandelen. Z. i. is niet
altijd per se de landbouwer de man, die de koren
meters moet betalen, maar wel hij, die ze in het
werk stelt; dit laatste komt echter zeer zelden
voor. Wat de korenmeters alzoo doen is, naar hij
meent, onwettig.
De heer J. P. Fokker, hierop het woord gevraagd
hebbende, zegt in de eerste plaats de korenmeters
te wijlen zuiveren van den blaam als zouden zij
iets doen, wat zij niet mogen doen, en in de tweede
plaats den heer Born, die niet goed op de hoogte
van de zaak schijnt te zijn, wat hem als vreem
deling niet kwaljjk te nemen is, eenige inlichtingen
te zullen géven.
Het is eene gewoonte, dat alles wat te Middelburg
op de graanmarkt wordt verkocht geleverd wordt
in de maat, zoodat het meetloon ten laste van
den verkooper komt. Dat dit het geval iskan
ieder landbouwer ter vergadering tegenwoordig
getuigen. De Walchersche landbouwers betalen
het meetgeld bjj de aflevering van elke partij,
doch bjj de landbouwers te Nieuwland is het
sedert jaren gewoonte, dat dit eens in het jaar
wordt afgerekend. Welverre dus dat de koren
meters eene fooi komen halen, komen zjj, die de
landbouwers gedurende een jaar crediet geven,
dan het hun toekomende halen.
De heer Bom zegt het recht der meters te
betwjjfelen; ook is hjj het niet met den vorigen
spreker eens, dat het gewoonte is in de maat te
leveren. Nimmer toch zag hjj van het laatste
bewijs slechts in zeer zeldzame gevallen worden
de korenmeters in het werk gesteld en z. i, is
alleen dan het meetgeld over de gemeten mudden
verschuldigd.
3
EEN SCHETS VAN
BET LEV VON GE YE RN.
II
„Niet noodig, volstrekt niet, baron sprak
Braun, „hindert u die dame en dat begrjjp
ik best zooals de zaken hier thans staan
dan zult gjj terstond van haar bevrijd zjjn als
het er niet op een duizend gulden aankomt".
»T weeduizend, mijnheer Braun, drieduizend
-. J1
„Ho, ho, baron! Duizend is genoeg! Maar
nog iets geef uw bankier schriftelijk bevel om
uw neef niets meer uit te betalen geen cent".
„Maar- lieve hemel, zulk een hardvochtig
heid die arme Max
»Hjj zal er niets van merken. Als hij beter
is, is alles in orde en dan kunt gjj zjjn crediet
weer zoo groot maken als gij wilt maar als
die dame mij niet gelooven wil, moet ik een
bewijsstuk kunnen overleggen
»Ik begrjjp u. Over een uur zal het stuk
in handen van mjjn bankier zijn maarzwjjgen
mjjnheer Braun zwjjgen 1"
„Het graf is een dames-koffievisite bij mij
yergeleken, baron".
Zjj schudden elkaar de hand en Braun snelde
weg,.
D® heer Fokker wjjst erop dat, waar hier de
gew«onte is te leveren in de'maand, de kooper het
ret hi heeft elke partjj,' die hem wordt afgeleverd
te doen meten, maar hjj voegt erbjj dat dit zeer ten
nadeele van den landbouwer zjjn zou. Hier, waar
het gewoonte is op vaste dagen te leveren, en
somtjjds voor het pakhuis van een graanhandelaar
een 20 of 25 geladen wagens staan, zou het meten
van al die partpen alleen tengevolge hebben dat
het afladen, in plaats van een paar uren, een
ganschen dag vorderen zou. In den regel wordt
dan ook één mud gemeten en houdt men het
ervoor dat, wanneer die maathoudend bljjkt, de
gansehe partjj het is.
Een langdurig debat tusschen de heeren Bom
en Fokker, waarbij de een beweert dat het ver-
koopen in de maat geen en de ander dat het wel
gewoonte is, geeft geen resultaat, wjjl het niet aan
te toonen is, dat die gewoonte ergens beschreven is.
Ook de mededeelingen van andere sprekers geven
niet meer licht.
Een particuliere zaak tusschen den heer Bom
en den heer Fokker wordt daarna in het debat
gebracht, wat aanleiding geeft tot de vraag of
de graanhandelaar het recht heeft van de koopsom
van het graan het korenmetersloon af te houden.
Dit wordt op grond van de verordening tegenge
sproken. ,f
Ook uit de verordening bljjkt niet wie het ko
renmetersloon betalen moet en uit de breedsprakige
redeneeringen, die over de zaak verder gehouden
werden, evenmin.
Men kwam dus niet tot resultaat en eindigde
met den brief van de Nieuwlandsche landbouw-
vereeniging te stellen in handen van het bestuur.
Dit werd met 16 stemmen goedgevonden, terwijl
6 er zich tegen verklaarden.
Onder de leden werden nog eenige kaarten en
brochures verspreid, betrekking hebbende op het
land Manitoba, op verzoek toegezonden door den
heer Thoe Saen, agent der Canada pacific spoor
wegmaatschappij te Amsterdam, en daarna werd
de vergadering gesloten.
Dezer dagen is, zoo schrijft men ons, onder
Oostkapelle een zwarte vogel mat witte plekken
geschoten, iets grooter dan de lijster, en de Noten
kraker, Nucijraga caryocatactes) geheeten. Hij
komt zelden in Nederland voor behoort te huis in
't koude Europa; is een stand vogel, en verhuist nu
en dan naar andere gedeelten van dat werelddeel.
Zoo kwam hjj ook in Nederland, in 1840, 1850
en 1864 vrjj talrijk voor, in andere jaren is hjj
echter niet waargenomen. Het is mogelijk dat dit
jaar weder een verhuisjaar is. Gelijk doorgaans
voorspellen velen, doch ten onrechte, hieruit een
strengen winter. (Zie Brehm. Illustr. Thierl. III"
Th. 365 Seite
Zaterdagnamiddag is de verdachte van den
diefstal te Borssele op 22 Sept., uit de preventieve
gevangenis te Middelburg ontslagen. GCrt.)
De uitgave van het Volapükable4, onder
hoofdredactie van den heer E. F. L. Haastert te
Rotterdam, zal worden voortgezet door den
uitgever George W, van Biene aldaar. Men
belooft, dat de inhoud belangrjjk zal worden ver
beterd, niettegenstaande formaat en abonnements-
prjjs dezelfde bljjven.
De bekende koopman Dirk van Driel te
Puttershoek, die verschillende bestellingen doet
maar wel eens vergeet te betalen, poogt wêer
slachtoffers te maken. Men zjj op zjjne hoede.
Hoe aardig de correspondent van de N. R. Crt.
te Utrecht ook moge geschreven hebben over de
Zondag aldaar gehouden collecte ten behoeve der
Vrije universiteitzjjne meening, dat slechts weinig
is bijgedragen, bljjkt te falen. Er is een som van
1169 gecollecteerd; en de heer De Leur kan met
zulk een succes tevreden zijn.
Een ingezeten van Helmond ontving 11. Za
terdagavond per postpakket uit Tilburg en ver
pakt in een sigarenkistje,waaromheen nog een
stevig papier geplakt was, 36 stuks vinken,
's Avonds laat opende men het pakket en begon
vervolgens de vinken te plukken. Onder deze
trof men een spitsbekje aan, dat, reeds gedeel-
teljjk van zjjne veertjes ontdaan zijnde, hog met
III
Baron Von Hartenstein nam met zijne klein
kinderen zijn intrek in een nabjjgelegen hotel. De
«ude heer zat bjjna den heelen dag bjj zjjn neef
want Clara kon hem toch niet alleen oppassen en
hjj had veel oppassing noodig en was zeer dankbaar
als zij hem een verfrisschenden drank bracht, het
ijs op zjjn hoofd ververschte en daarna gezellig
zat te praten, terwjjl grootpapa in de couranten
verdiept was.
De kleine Paul was onafscheidelijk van Braun
hjj liep met de Corpsburschen op de promenade
en riep onophoudelijk met zjjn kinderstemmetje
de twee honden: Mjjnheer Mejjer! Hoor eens
evenwaarop dan telkens een menigte deftige
heeren omkeken en eindeljjk ook lachten want
de burgers eener academiestad nemen zulke stu
dentengrappen meestal goedig en vrooljjk op.
Braun had Paul ook meegenomen naar een Bier-
kneipe, waar hij net zoolang meeproefde, totdat
hjj duizelig thuis kwam.
Grootpapa had wel het hoofd geschud, maar
toch vriendeljjk geknikt toen de kleine van al
zijn heldendaden vertelde. Braun stond hoog bij
hem aangeschreven en genoot zjjn volle vertrouwen;
want reeds na twee dagen had hjj hem het be
richt gebracht, dat Lady Cooke vertrokken was
en den jongen heer Max spottend beterschap liet
wenschen, 'tgeen den gewonde natuurljjk niet
verteld werd, daar hjj druk bezig was met in de
oogen van nichtje Clara de oprechtste wenschen
zjjn kopje begon te trekken. Men gaf een weinig
speeksel en weldra opende het de oogen en begon
geheel en al te herleven, zoodat men het in een
kooitje zette, wat eten gaf en 's morgens zjjne
vrijheid weergaf. Vrooljjk tjilpend vloog het
diertje weer het luchtruim in.
De heeren Justus van Maurik jr en Joh. Gram
zullen dezen winter in de Hollandsche club te
Londen als spreker optreden.
Te Nijmegen worden tegenwoordig de agenten
van politie, behalve in het blusschen van brand
met behulp van de waterleiding, ook geoefend in
het lantaarnopsteken, om bjj het ontstaan van
brand des nachts de gaslantaarns in de omgeving
van de plaats des onheils terstond te kunnen
opsteken, zoodat men daartoe niet behoeft te
wachten op personeel der gasfabriek.
Van De Genestet's^werken zal eene volks
uitgaaf van 35 cents verschenen.
Door ingelanden van den Diemerpolder is
besloten de droogmaking van den polder met den
meesten spoed te doen plaats hebben. Het drjjyend
stoomwerktuig, dat daarvoor door de firma Smul
ders, van Utrecht, zal gebezigd worden, heeft drie
winters dienst gedaan om de stad 's Bosch van
het overtollige water te bevrjjden. Het kan 60
duizend M3 water per etmaal verzetten.
Het zal zjjn werk aanvangen op het diepste deel
van den polder nabjj de Hartevelderbrug, en liggen
in de Ringvaart van den Watergraafsmeerpolder.
Werken machine en watermolen samen, dan zal
de polder in 24 uren ongeveer 120 duizend M3
water kwjjt kunnen rakenwel een groote hoe
veelheid, maar het poldertje bevatte ook Vrjjdag
nog circa 3 millioen M3.
Er zal dus nog iets gemalen moeten worden,
vóór elk weer bjj zjjn haard en tot zjjne Penaten
is teruggekeerd. (Amst.)
Naar men uit Merv mededeelt, is aldaar een
deputatie van Turkomannen uit Meimaneh
gekomen om zich te beklagen over Afghaansche
onderdrukking, tevens Ruslands tusschenkomst
inroepend.
Volgéns een dépêche van generaal Courcy
hebben drie colonnes, onder bevel van generaal
Jamont, op 25 October de stad Than-Mai, ten
noorden van Hong-Hoa ingenomen. Na een
krachtigen tegenstand nam de vjjand de vlucht,
met achterlating van een groot aantal dooden.
De Franschen hadden 9 dooden en 5 zwaar
gewonden. Volgens generaal Courcy zal de
inneming van Than-Mai het herstel van de rust
en de orde in het land zeer in de hand werken.
De Duitsche gezant te Madrid heeft generaal
Salamanca schrifteljjk kennis gegeven, dat deze
ingevolge zjjn verzoek uit de orde van den
Rooden-Adelaar is geschrapt.
Lord Salisbury is ongesteld. De doctoren
Jenner, Gull en Lawson hebben een abces geope
reerd, dat de minister-president aan den arm had;
zjj verklaren dat er geen gevaar bestaat, doch
dat lord Salisbury eenige dagen in volkomen rust
zal moeten doorbrengen.
Uit goede bron verneemt de Berljjnsche
correspondent van Daily News, dat de conferentie
wel niet voor Woensdag zal bijeenkomen. „In
politieke kringen alhier, voegt hij er aan toe,
heerscht algemeen het gevoelen, dat er geen vol
maakte overeenstemming omtrent alle te behandelen
punten tusschen de mogendheden bestaat. Daarom
legt men geen groot vertrouwen in den uitslag
der conferentie aan den dag."
In Philippopolis vreest men voor een ongunstig
besluit betrekkeljjk Oosteljjk-Roemelië en dat een
oorlog onvermijdelijk zal zjjn.
De Duitsche veldmaarschalk, graaf Moltke,
viert heden zjjn 858U geboortedag.
Naar men uit Nisch meldt, zal koning Milan
naar Pirot verirekken; eveneens heeft de ge-
heele cavalerie uit Nisch bevel ontvangen zich
daarheen te begeven. Pirot is eeu stad met 10.500
inwoners en ligt aan de Nischawa op den weg
van Nisch naar Sofia, slechts 20 km. van de
Boelgaarsche grens. De eerste Boelgaarsche stad
is Zaribrod. Zuideljjk daarvan in het hooge
gebergte ligt de stad en het district Tm met een
den Serviërs verwante bevolking, die ook kort
geleden Servische eymphathieën aan den dag legde.
voor zijn herstel te lezen, waaraan zich in zjjn
hart nog andere wenschen knoopten, die van
lieverlede over zjjn lippen kwamen en ingang
vonden bjj het lieve meisje.
Toen eindeljjk het verband mocht afgenomen
worden ging de oude heer op zekeren avond zelf
mee naar de Kneipe en kwam laat, heel laat, door
zjjn vriend Braun geleid, naar huis. Daarop reden
zjj allen te zamen naar het slot H; rtenstein
terug, vergezeld door Braun en Yon Leerbach.
Toen de baron het rapport van Holzmann, over
hetgeen er in zjjn afwezigheid voorgevallen was,
aangehoord had, klopte hjj den trouwen dienaar
op den schouder en zei glimlachend:
„Ja, oude vriend, het was toch een geluk,
dat die jongen zoo slecht gepareerd hadwant
anders zou alles niet zoo geloopen zjjn, als ik het
wenschte. 's Avonds werd de verloving van den
erfgenaam van Hartenstein met freule Clara ge
vierd Braun kuste den ouden heer en ook de
jonge bruid met toestemming van zjjn vriend,
terwijl de heer Yon Leerbach in welgekozen
woorden zjjn gelukwensch uitsprak.
Een jaar later werd het huwelijk voltrokken,
waarna het jonge paar een groote reis door Eu
ropa zou doenwant Max had zjjn reislust niet
verloren, doch nu zou niet de demon der eerzucht
maar de engel der liefde hem overal rondleiden.
Al de academievrienden waren ter bruiloft ge
nood mjjnheer von Leerbach zond echter een
telegram uit Parijswaar hg reeds bg het
gezantschap geplaatst was; Braun moest herhaal-
Deze beweging had ten gevolge, dat de Boelgaaraohe
regeering zoo althans vertelt men in Belgrado
den burgemeester en een pope gevangen nemen
en naar Sofia brengen liet. Daar ook de Boelgaren
meer en meer troepen aan de Servische grens
concentreeren, staan de soldaten van beide volkeren
op een geweerschot afstand van elkander. Door
deze omstandigheid kan het bericht ontstaan zgn,
dat de Serviërs over de grenzen en op Tm los
gerukt zgn, wat nog niet bevestigd is.
Terwgl het garnizoen van Sennar in Z.
Soedan op den 16 Aug. 11. zich van proviand
voorzag, werd het overvallen en verstrooid door
den vgand. De stad heeft zich daarop overgegeven-
De Nordd. Allgem. Ztg. richt een laatste
oproeping aan dé kiezers, die de volgende week
de algevaardigden voor den Landdag zullen aan-
wjjzen. Zjj beveelt hun dringend aan hun stem
uit te brengen op hen, die den binnenlandschen
vrede n geleideljjke hervormingen wenschen, d|
w. z. de nationaal-liberalen en de conservatieven.
Daarentegen vordert Bismarck's orgaan, dat de
kiezers alle ultramontaansche en democratische
candidaten zullen veroordeelen, die de rust in
den staat verstoren.
Baron Hofmann, intendant van het hoftheater
te Weenen, is aldaar Zaterdag overleden. Meer
malen had hjj zitting in het Oostenrjjksch ministerie,
o. a. was hjj van 1876 minister yan financiën tot
1880, toen hjj als intendant van het hoftheater
optrad.
Het bericht door vele bladen verspreid, als
zouden ernstige onlusten in Denemarken zjjn
uitgebroken, de politie en de militaire macht in
Kopenhagen versterkt en de staat van beleg aan
staande zijn, is geheel bezjjden de waarheid.
Ofschoon de pers der oppositie een heftige taal
voert en de bevolking tot verzet aanspoort, is de
publieke orde geen oogenblik verstoord alleen
neemt de beweging tot weigering van het betalen
der onrechtmatig geheven belastingen in het
geheele land toe.
Een correspondent van Daily News had een
onderhoud met iemand, die, hoewel een officieele
betrekking in Kopenhagen be kleedend en gehecht
aan het koningshuis, zelf bekende, dat de bevol
king langer afkeerig is van dit persoonljjk gou
vernement, waartegen het besloten is ernstig op
te komen. Onder de landbouwers en grondbezitters
vooral is de ontevredenheid groot. Daarentegen
steunen de handeldrjj venden het hof en het
Landsthing, die hun geld in de zak brengen. Het
meerendeel der bewoners van Kopenhagen rekent
er op voordeel te trekken van de versterkingen,
waarmede de koning zjjn hoofdstad wil omringen,
terwjjl de plattelandbewoners hiervan een ver
meerdering van belastingen en moeiljjheden met
Duitschland vreezen. De bewoners, die het meest
van den Sleeswjjk-Holsteinschen oorlog hebben te
ljjden gehad, keuren de militaire plannen van
koning Christiaan af, die nooit een les uit het
verlies der hertogdommen heeft getrokken.
Ongeveer 12.000 personen begaven zich Zondag
naar de woning van minister Estrupp en brachten
hem een warme huldiging.
Estrupp dankte en riep ten slotteLeve het
vaderland
De gemeenteraad had den dag te voren bp
monde van zjjn president den premier geluk ge-
wenscht.
27 Oct., des morgens te 8 uren.
Verwacht; W. wind.
Thermometergtand te M.ddelbsrg.
26 Oct. 's avond» 11 uren 47 gr.
27 '8 morgens 8 aren 47 gr. 's middags 1 nar 47 gr.
's avonds 5 uren 44 er. F.
V oorwerpen.
Datum. Plaats.
8 Oct. Kapelle, Inspan,
2 Middelburg, Huis,
9 Middelburg, Paarden en
rijtuigen,
3) Vlissingen, Huizen,
3 Nov. Middelburg, Inboedel,
6 Middelburg, Meubels,
Informatiën.
Pilaar,
Verhuist.
Tak.
Van Ujje Pieterse
Balans D 4.
Notarishuis.
deljjk met Holzmann klinken en Paul voerde
mjjnheer Mejjer" „hoor eens even" de lekkerste
brokjes van den bruiloftsdisch. De baron had den
volgenden morgen een flauwe herinnering van
met al de vrienden van zjjn neef broederschap
gedronken en hun plechtig beloofd te hebben dat
hjj al hunne schulden zou betalen. Hjj hield zich
getrouw aan dien eed, toen er korten tjjd daarna
een menigte rekeningen inkwamen, die de oude
Holzmann alle tot op de laatste toe voldeed.
Weldra vestigde Braun zich als geneesheer in
de naburige stad en werd natuurlijk huisarts en
huisvriend op Hartenstein bjj baron Max en zjjn
gemalin Clara, en hjj had veel te zeggen in de
opvoeding van Paul, voor wien de baron een
prachtig erfgoed vastzette. Zjjn trouwe hond
vergezelde hem overal en was op Hartenstein
altjjd welkomdoch nu heette hjj niet meer
mjjnheer Mejjer; hjj had moeten leeren luisteren
naar den alledaagschen hondennaam Karo- Dikwjjls
sprak de baron, als hjj zjjne kleinkinderen bezocht,
aan de gezellige theetafel met dokter Braun over
hun eerste kennismaking.
Weet ge nog wel dokter", placht hjj dan
te zeggen, »dat was in den tjjd, na het duel."
En dan drukte Clara de hand van haren Max,
zag hem met een paar gelukkige oogen in het
schoone gelaat en fluisterde, eer zjj opstond om
nog eens naar hun kleinen stamhouder te gaan
zien„Ja, dat was na^het duel I"
KIMDE.