N° 210.
128* Jaargang.
Donderdag
17 September.
Opltini van eene inrichtini tot let
wittop vanMe floor ammoniak.
FEUILLETON.
Nationale Militie.
Middelburg 16 September.
BRIGITTA FOSKIW.
Dit blad verschijnt dagelijks^
met uitzondering van Zon- en Feestdagen!
Prijs per 3/m. franco f 3,50:
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Gent;
Advertentiën: 20 Gent per regel!
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels i,
iedere regel meer f 0,20:
Groots letters worden berekend naar plaatsruimte
Oproeping van verlofgangers der
lichting 1885.J
„Brigitta, vrouw Dauneförd, of boe gjj heetsij
DDELB
Agenten zijn te VlissingenP. G. De Veij Mestdagh en Zoon, te GoesA. A. W. Bolland, te KruiningenF. Van der Peijl, te ZierikzeeA. C. De Mooij, te TholenW. A. Van Nieuwenhüijzen, en te Ter Neuzen A. Van dm Peul Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube en Cie., John F. Jones opvolger.
De burgemeester van Middelburg, gezien de
missive van den commissaris des konings in
deze provincie van den 7 Sept. 1885, An0 1756/1,
3ie afdeeling, roept bij deze op de in deze ge
meente wonende milicien-verlofgangers der lich
ting 1885, bij een der bereden korpsen in Mei
jongstleden ingedeeld om op den tijd en plaats
als in de aan hen uit te reike1" order is vermeld,
tegenwoordig te zijn, voorzien yan hun verlofpas,
teneinde rechtstreeks naar hun korps te vertrekken.
Zij moeten zieh vooraf, en wel op Woensdag den 23
September a., des voormiddags tusschen 10 en 11
uren, bij den burgemeester hunner woonplaats
aanmelden, voorzien van hun verlofpas, teneinde
de noodige biljetten, alsmede daggeld, indien zij
dit verlangen en daarop recht hebben, te ontvangen.
De verlofgangers, die op het bepaalde uur niet
ter aflevering verschijnen, worden bij hun korps
gestraft.
Zij, die niet aan de oproeping voldoen, worden
als deserteurs behandeld, terwijl degenen,
die door ziekte verhinderd worden op den be
paalden dag onder de wapenen te komen, van die
omstandigheid, onder overlegging van eene ver
klaring van den geneesheer, tjjdig kennis behooren
te geven aan den burgemeester. Na hun herstel
vervoegen zij zich bij hun korps.
Middelburg, den 16 September 1885.
De burgemeester voornoemd,
P I C K
De burgemeester en wethouders van Middelburg,
maken bekend
dat bij hun besluit van heden aan den heer
M. Proos, (namens de naamlooze vennootschap der
Middelhurgsche kunstboterfabriek) en zjjne recht
verkrijgenden vergunning is verleend tot het
oprichten van eene inrichting tot het voortbrengen
van koude door ammoniak bij de boterfabriek in
de Seisstraat, wijk Q n° 10/11, kadastraal bekend
in sectie D n° 1685.
Middelburg den 15 September 1885.
De burgemeester en wethouders van Middelburg,
PICKÉ.
tlq qdavütoylfl
A. DE VULDER YAN NOORDEN.
De Arnh. Ct. herhaalde dezer dagen een raad
anderhalf jaar geleden door haar gegeven, om den
Zondagsdienst der telegraafkantoren aanmerkelijk
e beperken deze bestond nl. in prijsverhooging
van Zondagstelegrammen tot het drievoud.
Nu dit middel door andere bladen ook wordt
aangeprezen als doeltreffend en eenvoudig, omdat
het den menschen zou leeren zuinig te zijn met
het gebruik van den rusttijd van anderen, meenen
Een verhaal
van A. LüTTELSBURG.
Een weinig rust en de toenemende beterschap
yan haar man brachten weer wat kleur op de
wangen van Brigitta en Paul kon, met kussens in
den rug, halve dagen naar zijn vrouwtje zitten
kijken, die daar zoo ijverig voor hem en voor het
kind zat te werken. Waar waren de onaangename
gedachten gebleven, waarmede hjj vroeger dat
kind beschouwde 1 Zij waren geheel verdwenen
en vervangen door een onwrikbaar vertrouwen en
hij kon het zich niet vergeven, dat hij ook eenmaal
behoord had tot degenen, die aan Brigitta twijfelden.
Zij vermoedde niet wat er in hem omging, maar
merkte wel, dat het hem hinderde dat hjj haar
zoo hard moest zien wérken en zelf nog niets
kon doen om haar te helpen. Dat bewustzjjn
alleen deed haar reeds goed en zjj voelde zich
gelukkiger dan zjj ooit geweest was, vooral toen
zjj zag hoe de verhouding tusschen haar man en
Gerda verbeterde. Af en toe nam hjj de kleine
op zjjn schoot en dulde niet alleen dat zij met
hare handjes in zijn baard woelde, maar dat scheen
hem zelfs genoegen te doen. Hoe dankbaar was
zjj voor dat alles!
Het werd winter en de sneeuw viel in dichte
flotofl ej straat neer. Brigitta bad reeds een
wjj een paar bedenkingen ertegen te moeten
opperen-
Welk nut zou zulk een maatregel voor de amb
tenaren hebben? Beperking van diensttijd zou er
nooit uit kunnen voortvloeien, want de kantoren
zouden toch gedurende den vastgesteldentjjd moeten
open zjjn. De vrijheid der ambtenaren ware dus
volstrekt niet grooter; zjj zouden alleen in den
tjjd, dien zjj op het kantoor doorbrachten, wat min
der werk hebben. Wjj gelooven dat velen het
aangenamer zullen vinden in diensttijd ten minste
ets te kunnen uitrichten dan leeg te zitten, en
zjj daarom van zulk een rusttijd ai heel weinig nut
zullen verwachten. Yoor hen heeft:dus het idee van
de Arnh. Ct luttel waarde, en het verwondert
ons niet, dat er sedert het voor het eerst werd
geopperd nog zoo weinig notitie van genomen werd.
Maar bovendien met welk recht zal men de
Israëlieten willen dwingen op Zondag zooveel meer
voor hunne telegrammen te betalen? Waarom
zou men dan zulk een maatregel niet toepassen
op hunne feestdagen en die der katholieken, ten
einde den ambtenaren, die hun godsdienst beljjden,
zooveel mogelijk een rustig, saai uurtje in het
kantoor te bezorgen
Naar waarheid: ons komt het plannetje, uit
Arnhem aangegeven, verre van practisch voor.
Zooals wij meldden is dezer dagen aan de
staten-generaal wederom een adres gericht, waarin
wordt gevraagd om een inkomend recht op
vreemde granen ten bedrage van ƒ1.50 a 2 per
100 KG.
Het Haagsche Dagblad komt bjj de vermelding
van dat adres weder met de bewering, dat het
invoerrecht den broodprjjs niet zal verhoogen,
daar de vreemdeling het betaalt, dus zjjn winst
met het invoerrecht vermindert. De praktijk in
Frankrijk en Duitschland zou deze theorie hebben
bevestigd.
Indien „bevestiging" dezelfde beteekenis heeft
als „logenstraffen", heeft het Dagblad geljjk, zegt
het Hbld. Maar een yergeljjking der marktprij
zen leert juist het tegendeel. Dit is dezer
dagen in Duitschland in het licht gesteld, toen
daar dezelfde leer als het Dagblad verkondigt,
door de protectionisten werd aangevoerd.
In het pas opgerichte liberale blad van Eugen
Richter, die Freisinnige Zeitung, was de aandacht
gevestigd op het verschil van noteering in rogge
te Berlijn en te Amsterdam op 1 Sept. jl. voor de
herfstlevering. De prijzen verschilden per 1000
KG. mark 32,20, nog meer dus dan het
invoerrecht van 30 mark per 1000 KG.
Daartegen kwamen de voorstanders van het
hooge invoerrecht op. Zjj beriepen zich op de
noteering, die voor Amsterdam luidde 131, voor
Berljjn 135.35 mark, zoodat het verschil veel
minder zou wezen. Voor een jaar was de notee
ring te Amsterdam 154, te Berljjn maar 138
Dat schjjnt overtuigend. Maar zooals de Fr eis.
Z. opmerkt, is Hierbij slechts vergeten dat
de noteering van Berljjn geschiedt in marken en
voor 1000 KG.die te Amsterdam in guldens voor
gedeelte yan haar schuld aan de hospita afge
daan en daar Paul nu ook werk kon zoeken, was
het te voorzien dat er spoedig een betere tjjd
voor hen zou aanbreken. Zij waren vol moednu
zou nog alles goed worden.
Eindelijk kwam ook voor haar de zonneschijn
na vele sombere dagen
Op zekeren dag, terwjjl Brigitta zat te werken
en Paul uit was, hoorde zij door de openstaande
deur een stem, die haar even zeer deed ontstellen
als de woorden die haar oor troffen, ofschoon zjj
zich niet kon herinneren, waar zij die stem vroeger
gehoord had.
„Van den Kullen, tante Steenbok? weet gij
dat zeker en hoe heet zjj
Vrouw Dauneförd," klonk het antwoord.
„Dauneförd, Dauneförd 1 Daar heb ik nooit
van gehoord. Neen zij kan het niet zjjn. Degene
die ik meen, heette anders en die was ook niet
getrouwd."
„Gij zoudt haar die hemden toch wel kunnen
laten naaien, Gustaaf. Het is zulk oppassend,
braaf vrouwtje en haar man is zoo lang ziek ge
weest. Men krijgt medeljjden met haar als men
haar aanziet. Eerst was zjj zoo mooi maar
door al dat waken, dat zwoegen, dien angst en
dat tobben ziet ze er allerakeligst uit."
„Zoo is ze mooi, tante?" hernam de eerste
stem op lichtvaardigen toon. „Nu dan zal ik om
u pleizier te doen het goed aan uw beschermeling
brengen, ofschoon ik meer van een frissche meid
piet roede wangen houd. Pag, tante Steenbok
2100 KG.Herleidt men de ejjfers tot denzelfden
grondslag, dan vindt men voor Sept. 1884 een
verschil van ongeveer 10 mark, voor Sept. 1885
een verschil van ruim 30 mark, dat is ongeveer
het bedrag van het invoerrecht, op beide tijdstippen
in Duitschland van rogge geheven.
Wat bljjkt daaruit Dat de ervaring juist het
tegendeel leert van de bewering, dat de importeur
het invoerrecht draagt. Het zjjn de consumenten,
die het recht betalen en duurder brood eten.
In een tijd als deze, waarin zoovele werklieden
toch al gebrek aan werk hebben, bet brood duur
der te maken, ware een groot onrecht. Een des
te grooter onrecht, omdat een graanrecht zou
leiden tot verhooging der pachten, en dus uit
sluitend ten bate zou komen yan de grondeigenaars,
ten getale van 90,000 (volgens het landbouwver-
slag,) die met hun gezinnen ongeveer een tiende
der bevolking uitmaken, maar ten nadeele van
de overige 9/10 der bevolking, die thans voor
hun brood 15 a 20 millioen minder's jaars hebben
uit te geven dan 20 jaren geleden.
De vergadering der staten-generaal zal Maandag
den 21en September a. op de gewone wjjze door
Z. M. den koning worden geopend.
Op goede gronden kunnen wij het bericht in
de N. R. Crt tegenspreken dat de restauratiewagen
op de ljjn VlissingenVenloo weder zou buiten
gebruik gesteld worden.
Het tegendeel zal spoedig genoeg bljjken.
Onder de passagiers, die heden morgen met
het stoomschip Willem Prins van Oranje te
Vlissingen aankwamen, bevonden zich o. a. prins
Hermann van Saksen Weimar, en prins Ernst von
Deiningen, kommandant yan het Britsche eskader
aan de Nore (Sheernes), die per aansluitenden
bootkein hunne reis naar Duitschland voortzetten.
Geljjk wjj gisteren onder laatste berichten nog
mededeelden zjjn benoemd tot lid van het bestuur
der waterkeering van bet calamiteuse jwaterschap
Ellewoutsdjjk en den calamiteusen Borsselepolder
C. van Strien Cz.tot plaatsvervangend djjkgraaf
van den Philippinepolder J. Rammelootot ge
zworen van het waterschap Baarland C. Meeuwse
in het bestuur van den Loozepolder tot djjkgraaf
A. Seheele en tot plaatsvervangend djjkgraai F.
Dieleman; tot dijkgraaf van den Noordpolder A.
Dekkertot plaatsvervangend djjkgraaf van den
Boonepolder F. Burgertot lid van het bestuur der
waterkeeriDg van den calamiteusen Annapolder
A. Markusse Abr"z.tot djjkgraaf van den Zuid-
kraajjertpolder N. Priester; in het bestuur van
den Nieuwe of Jongepolder van Dreisehor tot
djjkgraaf O. van der Lek de Clercq en tot plaats
vervangend djjkgraaf K. A. van Langeraad in bet
bestuur van den Jongepolder tot djjkgraaf A. van
der Have en tot plaatsvervangend djjkgraaf J. van
der Have Az:; in het bestuur van den Van Citters-
polder tot djjkgraaf M. van 't Westeinde Jz. en
tot plaatsvervangend dijkgraaf C. Mol Az.; tot
De deur viel dicht en alles was stil. Brigitta
zat nog een oogenblik als versteend te luisteren,
toen er reeds lang niets meer te hooren was.
Hoe had zjj een oogenblik kunnen twijfelen Die
daar gesproken had, was dezelfde die haar
eens met smaad en schande uit het huis zjjner
ouders verdreven had en welk een rampzalig
noodlot bracht dien ellendeling nu weer op haar
weg, juist op het oogenblik nu zjj iets ruimer
begon adem te halen.
Zjj volgde een onbewuste ingeving en sloot de
deur, terwijl de tranen langs hare wangen big
gelden. Als Gustaaf Maalstroom haar herkende,
zou hij niet rusten voor hij haar verpletterde, dat
had hjj haar gezworen en Brigitta kende hem te
goed om eenige hoop te koesteren, dat de tjjd
hem zachter gestemd zou hebben; Het duurde
een heelen tijd eer zij genoegzaam bedaard was
om haar werk weer op te vatten. Voorloopig
moest zjj maar zorgen dat hjj haar niet te zien
kreeg en waarschjjnljjk zou hij wel aan zjjn tante
opdragen om haar dat werk te geven.
Zoo trachtte zjj zich gerust te stellen, maar
toen Paul thuis kwam, vond hij zjjn vrouw erg
zenuwachtig. Hjj lette er echter niet bijzonder
op, daar hjj geheel met zijne eigen plannen ver
vuld was en vroeg alleen ter loops wat haar zoo
ongerust maakte.
Van dien dag af bracht Paul het grootste
gedeelte van den dag buitenshuis door. Hjj werd
weer veel sterker; zjjn kleur keerde terug en
daardoor viel het iitteeken minder op»
gezworen van het waterschap &ouweveer en Zelke
J. Kooymantot plaatsvervangend dijkgraaf van
den Wilhelminapolder D. van 't Westeinde; tot
jdjjkgraaf van den Zuidvlietpolder D. A. Dronkers
ot plaatsvervangend djjkgraaf van den Serlippens-
polder J. Huissentot djjkgraaf van den Egbert
Petruspolder J. Tolhoektot dijkgraaf van den
Thomaespolder A. J. Thomaes.
De begrooting over 1886 voor de gemeente
Nisse bedraagt aan inkomsten f 5872,9l£, en
uitgaven 5872.9l£. De uitgaven voor het lager
onderwijs zijn begroot op 1970, terwjjl de
opbrengst der schoolgelden op 227,90 geraamd is-
Uit Hoofdplaat schrijft men ons
De gemeenterekening over 1884 wjjst opnieuw
een gestadig teruggaande beweging in de uitgaven
aan. Het gemiddeld bedrag der uitgaven over
1876/80 tot uitgangspunt nemende, zjjn die voor
het huishoudelijk bestuur van 21 tot 15.4 pet.
gedaald die voor het onderhoud, enz. der openbare
en andere gemeente-eigendommen en werken, na
in 1881, 1882 en 1883 eene vermeerdering tot 8
pet. te hebben ondergaan, van 5.3 weer tot 5 pet.
teruggebracht; die van politie, enz. van 8.7 tot
7.5 pet.die voor het armwezen van 15 tot 3.1
pet. Daarentegen zjjn die voor het openbaar lager
onderwjjs gestegen van 34 tot 43 pet.; terwjjl die
voor renten en aflossing van schuld, ondanks eene
leening van 18000 in 1882, van 12 tot 10.6
pet. zjjn verminderd. De buitengewone uitgaven
bedroegen intusschen over 1876/80 gem. 2 pet.,
en in de jaren 1882 tot en met 1884 aohtervolgens
66,8 en 8.5 pet.
Alleen over 1882 zijn 64 pet. der ontvangsten
als buitengewone te beschouwen- De lasten stegen
nietde hoofdelijke omslag, die over 1876/80 ge
middeld 31 pet. der ontvangsten bedroeg, daalde
inmiddels tot 18 en verhief zich in 1884 tot 20.4
pet.alle andere belastingen en heffingen daalden
van 54 tot 45.5 pet., met een minimum van 41
pet. daartusschen. Daarentegen steeg het bedrag
der vergoedingen en subsidiën voor onderwijs en
wjjst over de jaren 1876/80 e. v. deze op- en
neergaande beweging aan8, 17, 7, 33 en 18.9
pet.terwijl ten slotte alle overige ontvangsten
achtervolgens toenamen en bedroegen5, 5, 10,
8 en 16.2 pet.
Er is, voor een verstandig mensch, poëzie in
deze ejjfers, en ook hierin, dat professor Celiba-
tarius wordt gelogenstraft, want
Zijn de geeltjes versnoept, dan wordt
de kreet niet meer aangeheven
Varus I Varuswaar ben je met de
duiten gebleven
Volgens De Leeswijzer zal eerstdaags bjj de
heeren P. N- van Kampen en zoon te Amsterdam
het licht zien Aurora Leighvan Elisabeth Barrett
Browning, metrisch vertaald door M. van Wal
cheren, een voor ons Middelburgers welbekende
pseudoniem. Dit zal door allen, die het eerste
gedeelte van dit meesterwerk, door dezelfde hand
Er verliepen verscheidene dagen zonder dat
juffrouw Steenbok van nieuw werk sprak en Bri
gitta begon al heimelijk te hopen dat Gustaaf
het toch liever aan een frissche meid met roode
wangen gegeven had". Zjj was juist bezig om
voltooid werk in te pakken, toen zjj een zwaren
stap voor de deur hoordeer werd geklopt en
nadat zjj bevend en aarzelend binnen" geroepen
had, verscheen er eene maar al te bekende gedaante
op den drempel.
Gustaaf Maalstroom stond een oogenblik als een
zoutpilaar, doch weldra kwam er een leeljjkö
lach om zjjne dikke lippen en zjjne groen® oogen
fonkelden onheilspellend.
Brigitta Foswik 1" riep hjj uit.
Brigitta was een oogenblik geheel Van haar
stuk geraakt, doch zjj herstelde zich spoedig
en zei
„Ik ben vrouw DaunefördWat is er vah
uw dienst
„Vrouw Dauneförd!" herhaalde hjj. „Zoo!
Hebt gjj in dien tjjd een man opgeloopen en dat
groote kind ook voegde hjj er met een leeljjken
blik op Gerda, die schuw in een hoek kroop, bjj;
Brigitta werd vuurrood; hare lippen trilden van
verontwaardiging en zij wierp hem een verachte-
Ijjken blik toe; doch als zjj hoopte daardoor haar
doel te bereiken had zjj zich bitter vergist. Hjj
vond haar in die houding zóo beeldschoon, dat de
oude hartstocht weer bovenkwam en de wensch
om haar te bezitten hem bjjna waanzinnig maakte.