N* 206,
128* Jaargang,
1885.'
W oensdag
2 September
Nationale Militie.
FEUILLETON.
Middelburg 1 September.
BRIGITTA FOSWIK.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen!
Prijs per 3/m. franco f 3,56;
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Gent.
Advertentiën: SO Gent per regel;
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.; van i -7 regels 1,16
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Oproeping van verlofgangers der
lichting 1883.
Veemarkt te Middelburg
Onmiddellijk was de gelukkige uitdrukking
(Wordt vervolgd>)
MIDDELBURGSCHE COURANT.
Mé
5fls
Agenten zijn te Vlissingen: P.G. De Veij Mestdagh en Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland,te Kruiningen: F. Van der Peijl, te Zierikzee: A. C. De Mooii,te TholenW. A. Van Nieüwenhoijzen, en te Ter Neuzen A. Van dis Peul Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daure en Cie., John F. Jones opvolger.
De burgemeester van Middelburg, gezien de
circulaire van den commissaris des konings in
deze provincie van den 19 Mei 1885, A n° 843
3de. atdeeling Provinciaal blad n° 63), roept bij
deze op de in deze gemeente wonende milicien
verlofgangers der lichting 1883, behoorende tot de
10e compagnie van het 2e, de 10e compagnie van
het 3e en de 10e compagnie van het 4e regiment
vel d -a r t i 11 e r i e
om op den tijd en de plaats als in de aan hen uit
te reiken order is vermeld, tegenwoordig te zijn,
voorzien van al de voorwerpen van kleeding en
uitrusting, door hen hij hun vertrek met groot
verlof medegenomen, benevens van hun verlofpas,
teneinde rechtstreeks naar hun korps te vertrekken.
Zjj moeten zich vooraf, en wel op Dinsdag den 8
September a., des voormiddags tusschen 10 en 11
uren, bij den burgemeester hunner woonplaats
aanmelden, voorzien van hun verlofpas, teneinde
de noodige biljetten, alsmede daggeld, indien zij
dit verlangen en daarop recht hebben, te ontvangen.
De verlofgangers, die op het bepaalde uur niet
ter aflevering verschijnen, worden bij hun korps
gestraft.
Zij, die niet aan de oproeping voldoen, worden
als deserteurs behandeld, terwijl degenen,
die door ziekte verhinderd worden op den be
paalden dag onder de wapenen te komen, van die
omstandigheid, onder overlegging van eene ver
klaring van den geneesheer, tijdig kennis behooren
te geven aan den burgemeester. Na hun herstel
vervoegen zij zich bij hun korps.
Middelburg, den 1 September 1885.
De burgemeester voornoemd,
F. ERMERINS,. I. b.
Donderdag den 3en September 1885 van des
voormiddags 8 tot des namiddags 4 uren.
De burgemeester en wethouders van Middelburg,
F. ERMERINS, l. b.
De secretaris,
A. DE YULDER VAN NOORDEN.
Te Rotterdam is van wege de vereeniging tot
Verbetering van armenzorg op een aantal plaatsen
een biljet aangeplakt van den volgenden inhoud,
waaraan wjj op verzoek gaarne eene plaats ver-
leenen
„Er wordt geklaagd over toenemend gebrek
aan werk. Dit is niet enkel een gevolg van ver
mindering van welvaart in do stad. Er is nog
een andere oorzaak. De toevloed van gezinnen
van het platte land en uit andere steden vermeer
dert het aantal werkzoekenden. Zij vinden niet
altijd werk, maar toch bljjven zij hier wonen,
ten nadeele der Rotterdamsche werklieden. Velen
dreigen geheel te verarmen en ten laste te komen
van de armbesturen.
Een verhaal
van A. LüTTELSBURG.
Paul*'a hart bonsde, zijn bloed joeg onstuimig,
zijne oogen waren met verteerenden hartstocht op
het liefeljjke tafereel gevestigd. Daar zat Brigitta
slechts enkele passen van hem verwijderd, en de
blik dien zjj op het kind richtte was als die van
een heilige. Zou zjj schuldig zijn En indien zjj het
ware? Neen, neen zjj was het niet; hjj wilde niet
vragen, indien zjj het warezjj mocht het niet
zjjn. Dat gelaat kon niet liegen. Hjj geloofde
aan haar, al veroordeelde de geheele wereld haar.
„Brigitta 1
Een schat van liefde, geluk, hoop en vertrouwen
lag er in dat éene woord. Daar stond hjj voor
haar, sidderend bevend van angst, welk antwoord
zjj hem nu zou geven.
„Brigittaherhaalde hjj nog eens. Als met
een tooverslag was de gelukkige uitdrukking yan
haar lief gelaat verdwenen, zjj haalde zwaar adem
en Bloeg de oogen niet op. Hoe had zjj eeninaa'-
naar dien aanroep verlangd Hoe had zjj gedroomd
van het oogenblik dat er iemand tot haar zou
komen en zeggenik weet dat zjj u allen verkeerd
beoordeelen, gjj zrjt onschuldig I Maar er was
piemand gekomen, iedereen had haar beleedigd
|n vervolgd; hjj die daar voor haar stond oojt en
De vereeniging tot verbetering van armenzorg
acht zich verplicht vreemde werklieden te waar
schuwen, dat zjj thans moeieljjk op werk, zeker
niet op onderstand kunnen rekenen.
De vereeniging zal dezen winter niemand onder
steunen, die in den loop van het jaar te Rotterdam
kwam wonen.
Zij hoopt, dat die maatregel zal bijdragen om
den toevloed van onnoodige werkkrachten te
stuiten,"
Deze maatregel verdient zeker wel navolging.
De Haagscjhe correspondent der N, Gron. Ct
schrijft o. a.
Het gevaar dat het voorstel-Lohman alles in
de war stuurt, dreigt nog altoos. Nu de heer
Heemskerk besloten heeft art. 194 te gaan wijzi
gen, zal natuurljjk, als de memorie van antwoord
der regeering in September bjj de kamer inkomt,
een nieuw sectie onderzoek noodig worden geoor
deeld. Daarmee en met het uitbrengen der ver
slagen gaat nogal tijd heen, en als inmiddels de
begrootingen achter den rug en de leden zonder
werk zijn, zal men misschien uit verlegenheid 't
voorstel-Lohman maar ter hand nemen. Dat het
weinig kans heeft van te worden aangenomen
vermindert het gevaar niet, want juist bij ver
werping ervan zal het voor de anti-revolutio
nairen moeiljjk worden, om, zelfs met eene wijzi
ging van art 194, tot grondwetsherziening mee te
werken."
Hoe dr Kuyper ons de geschiedenis leert bljjkt
wel uit het volgende
Onlangs beweerde hjj dat Nicolaas Beets op de
vergadering van christeljjk nationaal onderwijs in
1869, na Groen's voorstel dat voortaan het program
zou zjjnVrij onderwijs regel, overheidschool aan
vulling, met forsche stem zou geroepen hebben
dat is daemonisch 1
In het Doetinchemsche Weekblad komt het voor
malig lid der tweede kamer mr J. W. Oef ken
tegen deze bewering op. Hjj zegt „Al wie zich
het gebeurde van 1869 naar waarheid yoor den
geest brengt, zal ten sterkste ontkennen het door
dr A. Kuyper t. a. p. beweerde, dat destjjds de
eerste aanleiding tot de breuke tusschen de twee
bedoelde richtingen in de herv. kerk zou gegeven
zjjn door een uitdrukking van d! Beets.
Ziehier wat er gebeurd is
In de bjjeenkomst van 19 Mei 1869 vond een
belangrijke en opgewekte discussie plaats over het
voorstel tot wjjziging van art. 23 der wet van
1857, in dier voege dat uit de woorden «opleiding
tot alle christelijke en maatschappeljjke deugden"
het woord christelijke zou wegvallen.
Dr. A. Kuyper behoorde tot de sprekers, die
vóór de schrapping waren en die de geheele
openbare school voorstelden als geëmaneerd uit
een «satanische staatsidee."
Onder de warme bestrijders van het voorstel
mag genoemd worden dr N. Beets, die zeide
«Men heeft gesproken van satanischik vind
daarin iets daemonisch. Laat ons het kwade niet
dat had haar juist zoo hard en ongevoelig gemaakt
hjj had zich van haar afgekeerd ondanks haar
bljjdschap over zjjn komst. Toen was de veran
dering gekomen, die haar voor wanhoop bewaarde,
maar koud en onverschillig maakte tegen alles
wat er om haar voorviel.
Zjj stond op, sloeg haar arm stjjver om Gerda
heen en zei, toen hjj haar in den weg trad.
«Laat mij door, Dauneförd".
«Spreekt gjj zoo tegen mjj, Brigitta en ik
heb u toch zoo trouw en innig liefgehad, ik ken
geen grooter geluk dan u te bezitten?" sprak
bjj treurig.
Zjj wankelde achteruit en hare hand greep thans,
evenals te voren die van het kind, naar de takken,
terwjjl zjj Paul vol twijfel en bezorgdheid aanzag.
Was het mogeljjk? Was thans het vurig ver
langde oogenblik aangebroken, nu zij alle hoop
reeds opgegeven had O hemelHoe zou zjj
die overmaat van geluk dragen. Als er slechts
éen menscbelijk hart was dat haar in liefde en
trouw toebehoorde, dan was haar schoonste droom
vervuld.
„Paul misleidt gij mij niet Spreekt gjj
in vollen ernst?" vroeg zjj langzaam. „Bemint
gjj mij Gelooft gjj aan mjj, terwjjl iedereen mjj
veroordeelt
„Brigitta gjj kunt niet Bchuldig zjjn. Als ik
u aanzie, zie ik het gelaat eens engels. Beant
woord mjj slechts éen vraag en niemand zal het
meer wagen u met een enkel woord te krenken"*
doen om het goede daaruit te doen voortkomen*
Ik smeek de vereeniging niet een misdaad te be
gaan en een woord te bestrijden, dat goed kan
doen in de toekomst."
Met andere woordenBests noemde het een
onzedelijke politiek, door weglating van het woord
christelijk den schijn te doen ontstaan alsof de
neutrale school een ongodsdienstig karakter heeft
en, in plaats van onzijdigheid tegenover kerkeljjke
dogma's, bestrijding van den godsdienst in het
algemeen ten doel zou hebben.
In den mailtrein, te 7.35 uit Vlissingen vertrokken,
liep heden ochtend voor het eerst een restauratie
wagen der Compagnie international des waggons Hts.
Deze maatschappij, die slaap-salon- en restauratie
wagens op verschillende spoorwegen door gansch
Europa doet rijden, had tot heden slechts een
salon-wagen in gebruik in een enkelen trein van
den Hollandschen spoorweg Amsterdam—Rotter
dam en een slaapwagen in den sneltrein Amster
damParijs. De restauratie-wagen, die thans op
de lijn Vlissingen—Venloo loopt, is de eerste van
dien aard op een der spoorwegen in ons land. Van
de betrekkelijk kleine ruimte is zeer doelmatig
party getrokken en een tochtje in een vervoer
middel als een restauratie-wagen zal zeker de
aantrekkeljjkheid tot reizen niet doen verminderen.
We komen op een en ander uitvoeriger terug.
Gisteren werd alhier een huishoudelijken schiet,
wedstrjjd der schietvereeniging Medeoburgum ge
houden, waaraan alleen deelnamen de leden die
in Juli jl. bjj den wedstrjjd te Vlissingen geen
prjjs behaalden. Acht prjjzen waren uitgeloofd,
die behaald werden als volgtle prjjs, een siga
renkist, P. J. Tapper met 48 p.; 2e een rooktafel,
P. Jongepier, met 46 p.; 3e een salontafeltje, J
A. Pieters, met 45 p, (laatste schot 10); 4e een
meerschuimen tabakspjjp, C W. B. Ingenhoes,
45 p. (laatste schot 6); 5e een sigarenkoker,
J. Magielse met 43 p. (laatste schot 10); 6e een
waterstel, D. Alewijnse, met 43 p. (laatste schot
9); 7e een koelkan, IJ. J. W. van Nooten met
43 p. (laatste schot 7); 8e een geslepen bierglas,
G. J. Krijger met 42 p.
Op de vrije baan, voor alle leden toegankelijk
werden 168 kaarten verkocht. Prjjswinners waren:
W. Hejjboer 34 p. (laatste schot 12) 15%; J.M.
Boone 34 p. (laatste schot 11); 15%; E. Helder,
34 p. (laatste schot 10) 10%; A. W. den Doop
33 p. 10%; J. Lako 32 p. 5%; J. A. Pieters 32 p.
5%; J. C. Klaassen 31 p. 5% en L. de Kejjzer 31
P* 5%.
Uit Yeere meldt men ons
Maandag had alhier, bij gelegenheid van den
jaardag van prinses Wilhelmina, de gewone jaar-
ljjksche huishoudelijke schietwetstrjjd plaats.
Behalve een baan voor de leden van de scherp-
schutters-vereeniging Prins Hendrik waren er twee
vrije banen opengesteld voor alle liefhebbers. Er
werd tot 's avonds toe met veel opgewektheid
geschoten, en ook uit naburige gemeenten waren
weer verdwenen en met een zware zucht zei zij:
„Vraag 1"
Panl werd beurtelings rood en bleek; het was
alsof hjj niet kon uitbrengen wat hjj op de lippen
had. Het was ook volstrekt niet noodig. Brigitta
had ronduit verteld hoe zjj aan het kind kwam;
waarom kon hjj dat niet gelooven Hij was er
zoo stellig van overtuigd dat hetgeen men van
haar vertelde niet waar kon zijn. En toch
Een enkel woord uit haar mond zou allen twjjfel
wegnemen en het zou voor de toekomst beter zjjn.
„Brigitta zult gjj mjj die vraag niet
euvel duiden
Zjj was doodsbleek geworden en beefde. Zij
wilde hem smeeken haar te verlaten en niets te
vragen, maar het was beter zoo - en zjj zei
kortaf en scherp
„Neen
Hjj had alleen het woord gehoord, niet den
toon, waarop het geuit werd. Zjjn ontroering
kende geen grenzen; er ging hem zooveel door
het hoofd dat hij alle kalmte en bezinning verloor.
„Brigitta is dat uw kind
Het was er uit, maar éen blik op haar gelaat
zei hem wat hjj gedaan had. Hjj had zich voor
haar in het stof willen werpen en om vergiffenis
smeeken, maar ook dat durfde hjj niet.
Zjj had den tak losgelaten en een paar stappen
vooruitgedaan, zonder dat er een geluid over hare
lippen kwam. Haar gelaat was weer streng,
de gelukkige uitdrukking, die het een oogenblik
te voren 200 mx verfraaid had, was geheel
schutters opgekomen, om met de Veerenaars in
'tstrjjdperk te treden. Het feesteljjk versierde
terrein, het gunstige weder, de orde die er heersehte,
alles werkte mede om dit feest wel te doen slagen.
De uitslag van den wedstrjjd was dat behaald
werd de le prjjs, een tabakspot met zilver ge
monteerd, door J. de Blieck, 2e prijs, een visiten-
kaartencoupe, door G. P. "Wijnmalen, 3e prijs,
een paar gebronsde terracotta beelden, door A.
Stierman, 4e prjjs, een Berljjnsch zilveren theepot
met komfoor, door P. Kalbfteisch, 5e prjjs. een
lederen reistasch, door G. Schippers, 6e prjjs, een
oljjvenhouten sigarenkist, door J. Maehielse, 7e
prijs, een rookstel, door I. Gerreman, 8e prjjs, een
geslepen bierglas met zilveren voet, door K. de
Noojjer. 9e prjjs, een thermometer (cuivre. poli),
door G. de Jong, 10 prijs, een geslepen sigaren-
beker met zilveren voet, door J. Rolland, 11e
prijs, een inktstel, door G. Rip, 12e prijs, een
scheerspiegel, door J. de Schutter, 13e prjjs, een
kleerhanger, door A. Mol, 14e prjjs, een schrjjf-
toestel, door J. Gejjp, 15e prjjs, een zakmes, door
P. Ventteville en 16e prijs, borstbeeld van Z. M,
den koning in marmer, door J. Koppejan.
Op de vrjje baan B, (5 schoten, 150 meter) be
haalde den len prjjs G. P. Wijnmalen met 50 p.,
den 2en prjjs J. de Blieck met 46 p., laatste schot
10 en den 3en prjjs J. Roland met 46 p., laatste
schot 9.
Op de vrjje baan C. (3 schoten, 150 meter)
werd behaald de le prijs door J. Roland met 32
p., laatste schot 12, 2e prijs door G, P. Wjjnma-
len 32 p., laatste schot 10, 3e prjjs door G. Schip
pers 31 p., laatste schot 10, 4e prjjs J. de Blieck
31 p., laatste schot 8.
De prjjzen werden op de sociëteit Belvedère
door den kap.-commandant, na een woord van
waardeering aan allen die er toe bijgebracht heb
ben om dit feest te doen slagen, uitgereikt, en
daarna werd een glas geledigd op de gezondheid van
hét jarige vorstenkind ea haar koninkljjke
ouders.
Een der leden was de tolk van allen, toen hjj
een woord van dank uitbracht aan den comman
dant voor de vele moeite, die deze zich getroost,
om de vereeniging te doen zijn wat zjj is, nl. een
goede leerschool en een prettige kameraadschap»
peljjke kring.
Uit St. Annaland schrjjft men ons;
Heden herdenkt de heer J. Polderman Nz. den
dag, waarop hjj vóór 55 jaren benoemd werd tot
comptabel ambtenaar voor de ontvangst van den
accjjns op het geslacht en 't gemaal, 56 maal is
nu reeds de gemeentebegrooting door hem met
burgemeester en wethouders opgemaakt. Hjj is
de oudste der gemeente-ambtenaren, zoo in jaren
als in functie, van 'teiland Tholen en misschien
van wel een grooter deel in onze provincie. Hjj
werd in 1832 tot ontvanger en in 1857 tot secre
taris der gemeente benoemd. Sedert September
1830 was hjj echter reeds belast met de waarne
ming van 't secretariaat, omdat de secretaris te
Tholen woonde. En thans geniet hjj op 76 jarigen
ouderdom nog een gezondheid, die vele jongeren
hem zouden benjjden, en behartigt hjj nog onver-
weken.
«Laat mjj door, Paul Dauneförd, zei zjj op jjs*»
kouden toon, «ik neem u die vraag niet kwaljjks
Hoe kan ik dat doen, daar iedereen, naar het
schjjnt, het recht heeft om mij die te doen. Maar
gij moet mjj evenmin euvel duiden dat ik weiger
haar te beantwoorden. Ik had gehoopt dat gjj
ten minste zelf het antwoord daarop zoudt vinden 3
dat gjj dit niet gedaan hebt, iB mjj een treurig
bewjjs dat ik mjj bitter in u vergist heb en geen
reden heb om van mjjne vjjanden iets meer te
verwachten."
In die laatste woorden Jag een diepe weemoed
en het kwam hem voor dat hjj een traan in Kaas
oog zag blinken toen zjj hem voorbij ging. Hjj
wilde haar tegen houden om te zeggen dat hjj er
niet aan geloofde, maar toen hjj haar zoo kalm
zag voortstappen, durfde hjj haar niet volgen*
Zijn laatste twijfel was weggenomen en hij gevoelde
een hevige smart dat hjj haar zoo diep gekrenkt
had hjj voelde dat er in zjjn vraag twjjtel
opgesloten lag.
Hij zag haar na tot dat zjj achter een rotspunt
verdwenen was. Toen ging hjj met een zucht
verder het bosch in om de Btammen nit te zoeken?
maar zijne gedachten waren niet bjj het werk; hjj
overlegde intusschen hoe hjj het moest aanleggen
om haar te winnen én dan heel ver, ver met haar
weg te gaan; waar niemand haar kende.