N° 204. 128® Jaargang. Maandag 31 Augustus. FEUILLETON. Middelburg 29 Augustus. BRIGITTA FOSWIK. Dit blad verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen* Prijs per 3/m. franco f 3,50: Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent. Advertentiën: 20 Cent per regel* Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels 1,16 iedere regel meer f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte GEMEENTERAAD. Brieven uit de Hofstad. Zy kon bps niet yoert, en ratte alles •teu&ea niet onderdrukken, dat km oatsaaptfi middelburgschë courant. Agenten zijn te VlissingenP. G. De Veij Mestdagh en Zoon, te GoesA. A. W. Bolland, te KruiningenF. Van der Peul, te Zierikzee: A. C. Ds Mooij, te TholenW. A. Van Nieuwbnhüijzek, en te Ter Neuzen A. Van dei Piot, Jz Hoofdagenten voor het Buitenland te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube en Cie., John F. Jones opvolger. De burgemeester van Middelburg maakt bekend, dat op Dinsdag den lcn September 1885, des namiddags te 2\ uur, eene openbare zitting van den gemeenteraad zal plaats hebben. Middelburg, den "28 Augustus 1885. De burgemeester voornoemd, F. ERMERINS, l. b. 28 Augustus 1885. De Septembermaand speelt in de residentie een voorname rol. Behalve hetgeen ook elders in die maand pleegt te geschieden, als bet eindigen der vacantie's van rechterlijke colleges en van instel lingen van onderwjjs en de daarmede gepaard gaande tehuiskomst van zooyelen, die in meer of minder verwijderde oorden verpoozing van den arbeid hebben gezocht en frissche krachten hebben opgedaan voor de taak, die hen weder wacht, vertoonen zich hier nog vele andere verschijnselen, die te zamen op den aanvang van een nieuw leven wjjzen. Een nieuw leven op het gebied van vermaak, van kunst en op parlementair gebied. De opera ontsluit dan weer hare deuren om de ■winter-campagne aan te vangen, ja zelfs nog vóór "wjj 1 September zullen schrijven kunnen de abonné's een kijkje komen nemen hoe de nieuwe directeur zjjn taak heeft opgevat; reeds Maandag a. wordt hun een voorstelling buiten abonnement aangeboden. Misschien heeft deze beleefdheid wel ten doel om de abonné's gunstig te stemmen en hen te bewegen tcch een niet al te ruim gebruik te maken van hun recht om débutanten af te wjjzen. Immers bet ostracisme der oude Grieken wordt ook in de moderne opera-wereld toegepast, en onbarmhartig wordt het verblijf op de planken ontzegd aan allen, die gevaarlijk worden geoordeeld voor de ontwikkeling van het kunstgevoel der Hagenaars, of die zich vermeten naar een plaats te dingen, waarvoor hunne talenten geacht worden onvoldoende te zijn. En na het treurig uiteinde van het vorige opera-seizoen, waarvan het laatste bedrijf op de rechtbank werd afgespeeld door een rechter commissaris en een curator als hoofdpersonen en een koor van schuldeischers, is het te voorzien, dat de nieuwe directeur zeer spaarzaam zal geweest zjjn bjj het sluiten van engagementen, zoodat het niet verwonderen kan indien velen op de schaal der abonné's te licht worden bevonden. Het is intusschen te hopen, dat deze rekening zullen weten te houden met de omstandigheden en niet al te kieskeurig zullen zjjn, want ook hier vervalt men wel eens van kwaad tot erger. Meermalen is het voorgekomen, dat herhaalde afwijzingen ons geen betere sujetten opleverden, maar dat wjj ons, bp het vorderen van het seizoen, wan neer het getal beschikbare werkeljjk goede Een verhaal van A. LüTTELSBURG. Brigitta bleef buiten staan en zag om zich been. Ejj moest tegen dén wand leunen om niet om te vallen. Wat was er tocb geschied Wat had zjj gehoord O schande 1 O 1 smaad Dat was dus da oplossing van het raadselNu wist zjj waar om men haar met zulk een minachting aanzag - nu begreep zjj de beleedigende woorden, die toevallig haar oor getroffen hadden. De koude wind joeg haar den regen in het aangezichtdat bracht haar weer tot bezinning. Zij streek met de hand over het voorhoofd, haalde zwaar adem, als ontwaakte zjj uit een benauwden droom maar het was helaasgeen droom 1 Haaf gang was langzaam en sleepend toen zjj zich naar baar huisje begaf; er lag een pak op haar borst, dat zjj nooit meer van zich zou kunnen afzetten. Het bloed joeg ontstuimig door bare aderen, bare wangen werden beurtelings bleek en rood. Er ontwaakte trots in baar hart en baat jegens de menscben die baar altjjd vervolgd hadden en nu het laatste zochten te nemen, wat zjj baar eigen mocht noemen haar goeden naam. Neen, niet zochten te ontnemen reeds ont- jjeraea faadden, dat leed geen twjjfel, Waarheen zangers en zangeressen natuurljjk allengs kleiner was geworden, moesten vergenoegen met artisten van minder gehalte dan zjj, die eenige weken te voren onwaardig waren gekeurd. Maar het is waar, zulks mag niet altijd gebeel aan de moeiljjk te bevredigen opera-kiesgerechtigden worden ge weten. De schuld lag ook wel eens, in plaats van aan misrekening van het publiek, aan berekening van den directeur. Het honorarium, dat een artist eiseht, daalt naar mate het seizoen verder is gevorderdde vrees van geen engagement te zullen kunnen aangaan, doet hem zjjn eischen matigen, en die vrees wordt bjj het ten einde spoeden van herfstmaand en het verloopen van wijnmaand steeds grooter. Een natuurlijk gevolg hiervan is, dat een opera-directeur, die uit den aard der zaak in de eerste plaats zjjn beurs ter wille is, liever laat dan in het begin van het seizoen zjjn verbintenissen aangaat, en zoo is het wel eens voorgekomen, dat deze overweging van den directeur van invloed was op de gehouden stemmingen; wanneer hij een artist in het oog heeft, die hem minder geld zal kosten dan iemand, die reeds aan het débuteeren iskan het hem moeiljjk kwalijk worden genomen, dat hjj gaarne de afwjjzing van den laatste ziet, en er zjjn altjjd wel middelen om de stemming in dien zin te doen uitvallende afwijzing van soms inderdaad goede sujetten, die bjj vele abonné's een aangenamen indruk hadden gemaakt, levert hiervan het bewjjs. Maar wie weet, welk een prachtig geheel onze nieuwe directeur heeft weten samen- te stellen Laten wjj dus ons oordeel nog wat opschorten. Wellicht zal ook hier de bekende huismoederljjke zegswjjze, die anders weinig bjj de kunst en vooral niet bjj het zangspel past, worden bewaarheid, en zal ook de zuiverheid en schoonheid onzer opera aantoonen, dat nieuwe bezems schoon vegen. Ook in het gezelschap van bet Nederlandsch tooneel, dat half September weer in Den Haag zal optreden, zullen wjj van een nieuwen bez pardon, van een nieuwe jeune amoureuae kunnen genieten. »Wat God vereent zal ik niet scheiden", dacht de directie, en naast den broeder deed zij ook de zuster plaats nemen. Voortaan zullen wjj, ten spjjt van het verbod van goddelijk en wereld- ljjk recht, den broeder met de zuster zien trouwen, en tot verwarring der misdaad den broeder de zuster zien dooden de hoofdrollen op ons tooneel zullen vervuld worden door Louis Boumeester en zjjn zuster mevrouw Frenkel-Bouwmeester. Zoo zullen wjj, door vereende krachten, het toppunt van materialisme, van naturalisme en tevens van onnatuurljjkheid te zien krijgen. Moge hun natuurljjk spel ons de met de natuur strjjdige verhouding doen vergetenDe vrees bekruipt ons evenwel, dat de natuur, in anderen zin, bier de kunst zal terzijde stellenbeiden, boe verdien- steljjk ook, hebben een ietwat overdreven natuur, die de kunst ondergeschikt acht. „Geen school, geen traditie." Deze woorden, Bouwmeester in het treurspel De tooneelspeler des keizers zoo dikwijls door den school- en traditielievenden regisseur naar zjj de oogen wendde, zag ajj er de bewjjzen van; Iedereen bad bet geloofd, wat die vrouw haar thans voor de voeten bad geworpen Paul Dauneförd niet uitgezonderd o! nu was het haar duideljjk waarom hjj niet bjj haar gekomen was. Zjj bad haar huisje bereikt, aan Gerda denkende, legde zjj de band op den deurknop. Een oogenblik ging haar het denkbeeld door het hoofd hoe het toch mogeljjk was, dat die ontmoeting met Olaf Halm baar zoo noodlottig was geworden Zij kon het niet van zich afzetten en bet maakte dat zjj een schuwen blik op het kind wierp en er voor terug deinsde. Eerst langzamerhand begon zjj het geval kalmer onder de oogen te zien. Het viel niet te loochenen, dat kwaljjk gezinden reden gehad hadden om baar verkeerd te beoordeelen en dat was ook niet hetgeen haar krenkte. Maar dat niemand hierbjj dacht zjj aan Paul het geloof aanhaar onschuld bewaard had, dat griefde haar diep. Toen de morgen aanbrak zat zjj nog op dezelfde plaats naast den haard, waar zjj 's avonds neer gevallen was. Het vertrek was van lieverlede kouder geworden, want het vuur was reeds lang uitgedoofd en zjj dacht er niet aan om te Btoken. De wind blies door een reet van de deur en zjj bracht onwillekeurig de vingers aan den mond om ze te verwarmen. Toen Gerda ontwaakte, werd zjj met nadruk aan hare plichten herinnerddoch zij vervulde die niet meer met bljjmoedigheid maar als een het hoofd geslingerd, passen op hem volkomen, evenals op zijn zuster. Maar ook zonder school of traditie is kunst bestaanbaar, kunst in de natuur gemorteld, eigenlijk de ware kunst, en als beiden nu maar niet uitsluitend, niet te sterk aan de inspraak van hun eigen natuur gehoor verleenen, kunnen zjj waarljjk tooneelkunstenaars zjjn. Over dreven natuur is onnatuur en niet meer de moeder maar de vjjandin der kunst. Mogen zjj, door elkander gesterkt, zich niet laten verleiden om dit uit het oog te verliezen, dan kunnen wjj zeker zjjn door hun samenspel echt kunstgenot te zullen smaken. Dan zullen wij gaarne aannemen, dat de zomer reeds in September voorbjj is, de zomer die dit jaar toch eigenljjk alleen in naam bestaat, en ons met genoegen neervleien in de fauteuils van onzen schouwburg, om te bekomen van de koude, die wij in vorige maanden 's avonds op het terras van het Kurhaus, in tent en dierentuin hebben geleden. Wjj zullen dan niet meer haken naar de voortzetting van dat zomergenot in herist- maand, zooals dat in andere jaren pleegt te ge schieden. En valt dan ook de opera mede, dan kunnen de Hagenaars hun uithuizigheid en zucht naar vermaak vrjj den teugel vieren zes avonden der week kunnen zjj dan in den schouwburg onder dak komen en tevens genieten. Een nieuw leven ook op parlementair gebied neemt in September een aanvang. En evenals een nieuw bestuur aan de hoogeschool wordt gevierd met een maskerade en ook bjj andere gedachtenis vieringen een optocht tegenwoordig traditioneel is geworden, wordt ook de intrede van een nieuw zittingjaar van ons parlement met een plechtigen ommegang gevierd. Slechts enkele malen is de bonte stoet van kleurige koetsen, uniformen en statierokken achterwege gebleven en werd de zitting der staten-generaal op eenvoudiger wijze geopend. Het gerucht heeft de ronde gedaan, dat ook dit jaar die wel wat naar vroegere eeuwen riekende praal niet zou worden tentoongespreid, en dat niet de koning zelf het parlement zou openen. Redenen daarvoor zijn nog niet vernomen en het valt ook te betwjjfelen of er wel ge gronde zouden bestaan. Maar het was dan ook niet meer dan een gerucht, en hoogstwaarschjjnljjk zal dit bljj ken valsch te zjjn geweest. Z. M. heeft wel degeljjk plan zich weder het genot te ver schaffen van zich te midden der vertegenwoordi ging van zijn volk te bevinden, zooals gewoonljjk de aanhef der troonrede ongeveer luidt, al is het. ook maar een verbljjf van enkele minuten. Alleen de gezondheidstoestand van onzen vorst zou oorzaak kunnen zjjn dat hjj de taak aan zjjne ministers opdroeg, maar Z. M. bevindt zich tegenwoordig gelukkig weer zeer wel, en er bestaat weinig reden tot de vrees, dat dit over drie weken anders zal zijn. We zullen dus vermoedeljjk niet ver stoken bljjven van een troonrede en van de ge wonen nasleep daarvan, een dagen lang débat over den politiekeD toestand, waardoor de gebreken van dien toestand al even weing worden wegge nomen als de kwaal van een zieke door een verkeerd aan. Het kind schreide onophoudeljjk en zjj dacht er niet aan om het met een liedje te sussen. Zoo werd het middag en wederom avond en Brigitta stond voor het venster te kjj ken naar de grjjze nevelen, die in den vorm van allerlei spookgestalten langs den Kullen trokken. Allerlei zwartgallige gedachten maakten zich van haar meester en zjj voelde dat zi) het ongelukkigste schepsel op de geheele wereld was. Eensklaps gleed er een schaduw langs haar venster heenhet was een manneljjke gedaante. Brigitta ontstelde en had kunnen zweren dat het Paul Dauneförd was. Het was haar alsof er een hand op den deurknop gelegd moest worden en hem zon zien binnenkomen. Met ingehouden adem stond zjj te luisteren eneen kreet ontsnapte aan hare lippen. De deur ging inderdaad open en er stond een man op den drempel. »Paul 1 Paul 1" Het was een jubelkreet 1 Zjj had zjjn slanke gestalte, zijn goed, edel gelaat herkend. Dus was zjj toch niet zoo gebeel eenzaam en verlaten juist op het oogenblik toen de wanhoop zich van haar wilde meester maken zond de hemel haar een reddenden engel! Hjj was gekomen hjj geloofde aan haar en wilde haar dit zeggen. Zij stak hem hare beide banden toe een gelukkig lachje verhelderde haar fijn gelaatmaar zjj kon geen stap doen de overgang van bittere smart tot vreugde, was te groot. Maar wat was dat? Hare armen zonken slap nedes m roerloos volgde ajj de bewegingen van langdurig consult van vele geneesheeren, wanneer deze het niet eens kunnen worden over de toe te dienen geneesmiddelen en al pratende vergeten, dat de ljjder toch in ieder geval aan versterkende middelen behoefte heeft. Wat de kamers verder zullen verrichten Werk genoeg, al waren het alleen de begrootingen, de grondwetsherziening en de invoering van het strafwetboek. Met deze laatste schijnt men het ernstig te gaan ineenen. Waarschjjnljjk zullen in het begin van October de verschillende wetsontwer pen, noodig voor de invoering, in de tweede kamer kamer behandeld, met uitzondering van dat tot wijziging van enkele artikelen van het wetboek en van de invoeringswet zelve, die eerst tegen het tijdstip van in werking treden zullen worden afgedaan. Het is te hopen, dat er geen spaak in het wiel zal worden gestoken en de kamers zullen medewevken om de invoering van ons wetboek van strafrecht te bespoedigen; van haar hangt alles af, de regeering deed wat zjj kon en is met haar deel van den arbeid geheel gereed. En dan de grondwetsherziening. Aan de beant woording van de voorloopige verslagen ia de regeering reeds ijverig werkzaam en wat art. 194 betreft kan ik, op gezag van een zeer geloofwaar- digen zegsman, mededeelen dat een nieuw wets ontwerp voor het hoofdstuk onderwijs reeds bjj den raad van state aanhangig is, waarin men een redactie voor het beruchte artikel heeft aangenomen, die men hoopt dat de verschillende partpen zal bevredigen. Mjj dunkt, dat nieuwe artikel moet een waar kunststuk zjjn, en de uitvinding ervan een eigenaardig werk voor onzen tnsschen door zeilenden premier. In de laatste jaren hebben, hetzjj de leden ran den raad, hetzjj de wethouders, tegenover den burgemeester een stelselmatig verzet georganiseerd. Zij trachtten, door voortdurende weigering om op te komen in de vergaderingen van den gemeente raad en van het college van burg. en weth., het behoorlijk bestuur der gemeente onmogeljjk to maken, teneinde daarmede de verwjjdering van den burgemeester te verkrjjgen, tegen wiens persoon of gedragingen soms de onbeduidendste bezwaren werden geopperd. In 1880 geschiedde dit in de gemeente Biet* vliet; later in zes gehuchten; voorts in de gemeente Andel en eindelijk te Bergharen. De leden van sommige gemeenteraden ontzien zich derhalve niet door werkstaking den gang van het bestuur te belemmeren en de belangen hunner gemeente te verwaarloozen. Deze laakbare weigering om de plichten te vervullen die hun ambt medebrengt, is zegt de minister van binnenlandsche zaken niet alleen schadelijk door het niet-uitvoeren van wetten, algemeene maatregelen van bestuur en provinciale verordeningen, maar doet ook, ten nadeele deï ingezetenen, de huishouding der gemeente stilstaan; Daarom is het wenseheljjk voorgekomen bjj een daartoe Btrekkend wetsontwerp in art. 49 der gemeentewet uitdrukkeljjk te vermelden, dat Paul. Een oogenblik tóen zjj zjjn naam riep, had het den schijn gehad alsof hjj wilde bljjven staan of naar haar toesnellen, maar hjj keerde zich af en begaf zich naar de tafel. „Mjjn vader zendt mjj," sprak hjj gejaagd, als om bp voorbaat elk misverstand te voor komen, en legde een pakje op tafel. „Hjj is iit Landskrona geweest en mjjnheer Olaf Halm gaf hem dit pakje voor u mede er is geld iff geloof ik. Hjj laat u weten dat het hem beter gaat en dat hjj mettertjjd weer gebeel gezond hoopt te worden, ofschoon hij er 'slecht aan toe geweest is. Als het zomer is, komt hp u opzoeken en zijn kind zien." Paul had die woorden op afgemeten zakelpken toon uitgesproken, zich zelf een paar maal in de rede vallende; en dat was een bewjjs hoe moeiljjk het hem viel om die boodschap over te brengen, Hjj deed echter als een gehoorzaam zoon wat zjjn vader hem gelast had en misschien verlangde hjj ook om haar het bewjjs te geven, dat hjj de alge meene meening deelde - maar wie kon nagaan wat hem zoo bereidwillig gemaakt had om de woning der geschandvlekte te betreden. Brigitta stond nog als versteend toen Paul de deur reeds weer bereikt had. Het was alsof zij hem moest weerhouden en zeggen»Paul, kunt gjj ook zoo laag van Brigitta Foswik denken Maar neen, neenHoe kon zjj dat zeggen hp zou haar toch niet gelooven 1 Opnieuw klemde zjj de bleeke lippen op elkaar; kon het pjjnljjk

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1885 | | pagina 1