N* 150,.
128' Jaargang
1885,
Maandag
29 Juni.
Middelburg 27 Juni.
Onderwijs,
Rechtszaken,
Gemengde Berichten.
Verkoopingen en aanbestedingen.
i
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per 3/m. franco f 3,50:
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Gent.
Advertentiên: 20 Gent per regel:
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Bij deze courant behoort een BIJVOEGSEL.
Een goed doel maar
IIDDELBURGSCUE COURANT.
Agenten zijn te Vlissingen: P. G. De Veij Mestdagh en Zoon, te Goes: A. A. W. Boeland, te Kruiningen: F. Van der Peul, te Zierikzee: A. G. De Moou,te Tholen: W. A. Van Niedwenhuuzen, en te Ter Neuzen A, Van der Peul Jz;
Hoofdagenten voor het Buitenland te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daubi en Cie., John F. Jones opvolger.
i.
Reeds tal van bonden en vereenigingen zijn
in het leven geroepen maar nog voortdurend
tracht men dit aantal te vermeerderen, een
pogen dat slechts weinig onze sympathie kan
wekken. Wie een beginsel wil bevorderen;
wie een plan wil uitvoeren hij tracht rond zich
te scharen een kring van mannen die met hem
een van gedachten zijnde eerste werkzaam
heden bestaan in het kiezen van een bestuur,
het maken van een reglement en daarna gaan
de pionniers uit om propaganda te maken.
Tal van vereenigingen zagen aldus het
levenslicht om nooit tot kracht en bloei te
geraken. Er zijn te veel vereenigingen en
bondenzij vragen te veel van onzen tijd en
onze krachtenzij doen den ijver verflauwen
en men eindigt meestal met de bevordering
van het beginsel dat er aan ten grondslag ligt
over te laten aan hare stichters, wie een plaats
in het bestuur is aangeboden.
Zij zijn haast niet te tellen al die groote of
kleine kringen, ontstaan uit den drang van
het oogenblik, maar van wier bestaan na korter
of langer tijd men bijna niets meer hoort, en
waaraan de leden alleen dan herinnerd worden
wanneer de jaarlijksche contributie wordt geind.
En thans zal men hun aantal weer vermeer
deren!
Men wil eene vereeniging oprichten onder
den titel van Pax Humanitateof misschien
bestaat zij reeds maar is haar bestaan tot nu
toe voor ons verborgen gebleven.
Een bestuur is reeds samengesteld en telt
twee voorzitters, drie secretarissen en twee
penningmeestersmen verwacht zeker dat de
werkzaamheden velen zullen zijn en koos
daarom waarschijnlijk zooveel dignitarissen.
De vereeniging wil dan ook een uitgebreid
arbeidsveld zich kiezen en richt hare krachten
tegen den verschikkelijksten strijd der mensch-
heidden oorlog.
Onder herinnering aan hetgeen de heer
Molkenboer te Bonn in 1884 deed, toen hij
eenige circulaires verspreidde, waarin hij zijne
denkbeelden ontwikkelde omtrent eene moge
lijke agitatie tegen den oorlog, wil men voort
gaan op den door hem ingeslagen weg.
Terwijl vredebonden, boetprediking en con
gressen totnutoe machteloos zijn gebleven om
den oorlog te bestrijden, den oorlog dien men
een noodzakelijk kwaad blijft noemenzal
men nu trachten verbetering te brengen door
bij de jeugd andere begrippen aantekweeken om
trent eer, roem, grootheid enz., bij haar den
rassenhaat in zijn wortel aantasten.
Want die haat wordt bij de jeugd aange
moedigd. Geen kind, van welke natie ook, zal
op volwassen leeftijd eenigen afkeer van
vreemden gevoelen, indien opvoeding, onderwijs
en omgeving hem dien niet in 't harte plantten.
Zoo luidt de stelling, die het bestuur der
vereeniging in de toelichting bij haar regle
ment nit.
Men ziet t wij worden hier in eens geplaatst
voor een zeer belangrijke opvoedings-quaestie.
En nog gewichtiger wordt het standpunt
dat de nieuwe vereeniging tegenover het
hedendaagsche onderwijs inneemt waar zij
zinspeelt op een bekrompen nationaliteits
gevoel, dat bij het onderwijs wordt opgewekt:
De bewering dat dezelfde feiten en toestan
den zeer niteenloopend worden beoordeeld is
even waar als zeer verklaarbaar, maar hoogst
bedenkelijk is de bewering dat het woord
vaderlandsliefde slechts een andere naam is
voor bekrompen nationale eigenliefde en dat
heldengrootheid nog bij voorkeur gevonden
■jvordt in krijganansdolheid.
Wij staan hier tegenover al te krasse stel
lingen en hoe goed wij de bedoeling der
oprichters van de vereeniging ook vinden, wij
gelooven dat zij in dezen niet vrij te pleiten
zijn van overdrijving.
Waar Pax Humanitate het oog vooral ge
richt heeft op het onderwijs, verdient zij wel
een oogenblik onze aandacht. En wij doen
dit in een volgend nommer.
Voor ditmaal bepalen wij ons ertoe met
ten slotte onzen lezers doel en middelen
der vereeniging bekend te maken, zooals zij in
de statuten zijn omschreven.
De vereeniging stelt zich ten doel invloed uit
te oeteden op de-richting van het onderwijs,
waardoor algemeene broederliefde en menschen-
waardeering worden aangekweekt naast een ruime
en waardige opvatting van het begrip vaderlands
liefde, en eenheid van beginselen wordt bevorderd
in het onderwijs bij de verschillende natiën.
Zjj werkt daarom mede aan het organiseeren
eener internationale beweging voor het tot stand
brengen van een Perm. Int. Raad van Opvoeding,
die belast zal worden met het geven van advie
zen op elk gebied van onderwijs- en school-wet
geving in den geest van art. 1. De leden van
dien raad worden door en uit de leden der veree
niging gekozen (door de regeeringen benoemd).
Zoo spoedig mogelijk worden er stappen gedaan
door de vereeniging voor een geljjktjjdig verzoek
aan de betrokken regeeringen om dien raad te
erkennen als officieel adviseerend lichaam.
De vereeniging wendt voor de verwezenlijking
van haar beginsel de volgende middelen aan
1° Het uitzenden van sprekers tot het maken
van propaganda en het vormen van afdeelingen.
2° Het toetsen van de sckool-litteratuur aan
het beginsel der vereeniging.
3° Het uitlokken van debat over onderwerpen
in verband staande met genoemd beginsel, in
onderwijzersvergaderingen en onderwijsbladen.
4° Het verspreiden van geschriften, waaronder
zoo mogelijk een periodiek.
5° Het vestigen der aandacht van het Ned.
volk op alles wat er belangrijks geschiedt in het
buitenland, in verband met het streven der
vereeniging.
6° Het aanleggen van een bibliotheek, bestaande
uit binnen- en buitenlandsche school-litteratuur,
voor zoover die noodig is voor het doel.
7° Overal waar het te pas komt bjj de regee
ring aandringen het werk der vereeniging te
steunen.
Voor Vlissingen is een nieuwe burgemeester
aangewezen.
Of de gemeente het voorrecht zal hebben hem
in haar midden te zien is helaasniet zeker»
Uit Arnhem bericht men ons namelijk dat de heer
A. H. J. Diemont zeer ernstig ziek is.
Wij willen hopen dat zijn toestand moge ver
beteren en het hem gegeven moge zjjn de betrek
king te aanvaarden, die hij zelf gewenscht heeft.
Uit ons gedane mededeelingen blijkt dat de heer
Diemont iemand is van bjj de zestig. Vroeger
was hjj wijnhandelaar te Zutphen; tweemaal is
hjj in Indië geweest, in verschillende handelsbe
trekkingen. De laatste maal was hij pachter van
een prauwenveer, wat bjj het uitbarsten van den
oorlog met Atjeh zeer groote voordeelen afwierp
wegens vervoer van militairen en goederen volgens
tarief.
Een tiental jaren geleden keerde de heer Diemont
met een groot vermogen uit Indie terugen sinds
dien tjjd steunde hjj vele nijverheids ondernemin
gen in het binnen- en het buitenland.
In zjjne tegenwoordige woonplaats is hjj zeer
geacht en bekend als iemand van veel doorzicht.
Hjj is aldaar voorzitter van de vrjj metselaars-loge.
Wanneer het voorrecht hem te beurt mag vallen
van te herstellen, dan wacht hem voorzeker geen
gemakkeljjke taak. Maar bjj de lichtpunten die
zich juist op dit oogenblik aan den horizont van
Vlissingen voordoen, zou het wel mogelijk kunnen
zjjn dat gelijktijdig met zjjn komst een nieuwe
dageraad voor die gemeente gloorde. Dit is een
gunstig en aanmoedigend teeken voor hem.
Voor overdreven verwachtingen omtrent den
nieuwen titularis bestaat geen reden.
Vlissingen zal hem begroeten als zjjn hoofd en
hem zeker met welwillendheid tegemoet treden.
Hjj zelf zal alleen kunnen spreken van ij zer en
goeden wil die hem bezielen voor de belangen
der gemeente aan wier hoofd hjj zal staan.
Op dien grondslag kan echter worden voort
gebouwd, en kannen beide partpen veel goeds
stichten ten nutte van Zeeland's havenstad. Waar
daartoe de wil bestaat is er op dit oogenblik
meer dan vroeger kans dat het ook aan de macht
met zal ontbreken.
Wij vernemen dat bjj de Zeeuwsche stoomboot
maatschappij alhier het voornemen bestaat, om
met de schroefstoomboot de Arend een wekelijk-
schen dienst voor goederen te openen tusschen
Vlissingen—Middelburg en Rotterdam—Amsterdam,
in vereeniging met hare stoombooten Valk I en
Valk II.
De Börsen-Zeitung meldt dat Vlissingen defini
tief is gekozen als tusschenhaven der gesubsidieerde
Duitsche stoomvaartljjnen. De stukken omtrent deze
lijnen zjjn thans bjj den Bondsraad ingediend.
De Amst. meldt dat de burgemeester van Yerseke
eervol ontslag heeft aangevraagd. Die gemeente
schijnt zjjne burgemeesters niet lang te mogen
behouden.
Naar aanleiding der ontboezeming van de Stan
daard over den bloei van Patrimonium, in tegen
stelling met bet Alg. Ned. werkliedenverbond, dat
in ledental slonk, merkt de Werkmansbode op dat
reeds van den aanvang de kansen der beide ver
eenigingen ongeljjk stonden.
Het Werkliedenverbond ontstond uit de klasse
der werklieden zelve en had steeds met grooten
tegenstand te strijden Patrimonium werd gesticht
door personen van invloed, die buiten den kring
der werklieden stonden.
De Werkmansbode geeft toe dat Patrimonium
zich voorspoedig ontwikkelde, maar betwijfelt of
bet dit zal bljjven doen. Zeer waarschjjnljjk heeft
het thans zijn hoogte bereikt. Zijn tijd van
organiseeren en oprichten scbpnt nu voorbjjhet
zal nu eens moeten toonen wat het wil en kan
de verschilpunten komen dan eerst aan het licht.
De eerste geestdrift is al bekoeld, thans zal moeten
blijken in hoeverre het de vuurproef aandurft, die
kan doorstaan en zjjn leden warm blijven. Een
flinke ruggesteun, voorgang en leiding van met
kennis en bezit ruimer bedeelde geestverwanten
en flinke donaties aan de afdeelingen, waardoor
de leden veel krjjgen voor weinig geld, kunnen
het koetje echter nog langen tjjd levenskracht
schenken.
Dat De Standaard het door haar opgemerkte
feit een verbljjdend verschijnsel noemt, acht De
Werkmansbode zeer verklaarbaar. Van haar toch
is al niets anders te verwachten, vooral niet zoo
lang Katers koetje bljjft grazen in 't veld dat zjj
voor haar afbakent.
Want daarvan hangt de groote sympathie alleen
maar af. Wee echter, zegt het blad verder, als
het koetje dat terrein verlaat en het tot de over
tuiging komt, dat bidden en zingen en bijbellezen,
en te luisteren naar hen, die onderwerping,
tevredenheid en berusting preeken, in alle opzichten
strijd met het karakter en de beteekenis eener
werkliedenvereeniging. Haar uitgangsput is onte
vredenheid haar doel hervorming. Kunnen daarbjj
de Christelijke sympathieën behouden blijven, ons
welmaar die sympathieën op den voorgrond te
stellen en daarin een middelpunt van werkzaam
heid te zoeken, daarvoor schjjnt ons elke andere
gelegenheid geschikter dan een werkliedenverga
dering als zoodanig.
Wjj hebben van Patrimonium reeds woorden en
overdenkingen genoeg gehoord, op zjjn daden
wachten we nog. Het koetje moet nog bewjjzen
leveren, dat het aan de eiachen, welke men aan
een ontwikkeld koetje stellen mag, kan voldoen:
Naar wjj vernemen zal de nieuw ingerichte
bewaarschool van de maatschappij Tot Nut I Van
Algemeen op de Vlasmarkt alhier aanstaanden
Dinsdag 's middags te een uur in gebruik genomen
worden.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
Heden, Zaterdag, zijn veroordeeld
J. W. 20 j., bakkersknecht te Middelburg, wegens
het toedienen van bedwelmenden drank aan een
beschonken persoon, tot 8 b. j A. B. 25 j.,
leurder te Middelburg, wegens beleediging van een
beambte in functie, tot f 8 b.F. W. 21 j.,
bakkersknecht te Vlissingen en C. R. 18 j., smids
knecht te Middelburg, wegens mishandeling, de
eerste tot 8 d. cel en de tweede tot 5 b,
A. W. 22 j., timmermansknecht en P. J., land-
manszoon, beiden te Nieuw- en St. Joosland, wegens
mishandeling, de eerste tot 8, de tweede tot
5 b.J. C. D. 31 j., slager te IJzendjjke, wegens
beleediging van een beambte in functie, tot 8 b.
P. van C. 45 j., wethouder te Boschkapelle, wegens
openbare dronkenschap, tot 7 d. cel; E. M. 47 j.,
poelier te St. Jan Steen, wegens rebellie, tot 3 d.
cel en J. H. 42 j., koopman te Axel, wegens laster,
tot 25 b. En allen in de kosten.
Onder toezicht van de firma Kipp zonen
te Delft en door de gemeente-fabricage alhier is
de bliksemafleider aan den Abdij toren thans
geheel vernieuwd en bjj beproeving in den best
mogeljjken toestand bevonden.
De kabel, samengesteld uit 7 draden elk van
4 mm. middellijn, werd geleverd door de firma
wed. B. A. Fokker. Hij eindigt in een massief
koperen staaf, verbonden met roodkoperen grond-
plaat die de gemeenschap met het grondwater
onderhoudt.
Donderdagochtend begaf zich een heer, die
uit Indië kwam, met de spoor van het Centraal
station te Amsterdam naar een plaats in Noord
Holland. De man bracht voor gezelschap een
aap mede, die, in een kooi opgesloten, zou worden
vervoerd. Even voor het vertrek van den trein,
wist de vie rhandige natuurgenoot uit zjjn minder
aangenaam verblijf te ontsnappen en dat wel zoo
snel, dat, toen men de ledige kooi ontwaarde, de
aap niet meer te zien was. Deze had zich echter
een gemakkelijk plaatsje gezocht in een der zit
kussens van een waggon eerste klasse, waarin hjj
zich zoodanig had genesteld, dat het veel moeite
kostte, hem daaruit en weder in zijn kooi te
krjjgen. Het geval verschafte op den warmen
dag een gepaste afleiding.
In den raad der Friesche gemeente het Bildt
schjjnt ook niet alles couleur de rose te zijn. Den
secretaris is zijn ontslag thuis gezonden, en vijf
raadsleden hebben eensklaps verklaard hun man
daat neerteleggen.
De onlangs bij een vechtpartij gewonde E.
te Ubachsberg is niet, zooals door ons op gezag
van andere bladen werd medegedeeld, aan de
gevolgen overleden, maar neemt integendeel in
beterschap toe.
Dat men, al moet men iemand iets onaan
genaams zeggen, dit graag zoo vriendschappelijk
mogelijk inricht, bewjjst de volgende brandbrief,
die blijkens een rechtszaak, welke deze week te
Leeuwaarden voorkwam, eenigen tjjd geleden werd
ontvangen
Amice. Door dezen laat uik weten eenige
letteren te schrjjven. Amice Boekmejjer, als gjj
mjj niet binnen tjjd van 3 dagen geen 100
stuurt, dat ik niet naar Amerika kan komen dan
zal ik u vrouw »en u met een dolk doorboren en
steek ik u de geheele boel in de brand. Zjjt ge
groet van uwe Amice H. Martens."
Donderdagavond was er te Schiedam weder
een talrjjk publiek op den Vlaardingschen dijk
aanwezig, maar de politie wist de orde te bewa
ren. Een persoon, die van den Vlaardingschen
omnibus, met graszoden eene ruit inwierp, is des
nachts gearresteerd.
Te Madrid is nog steeds, tengevolge del1
cholera-paniek, de stemming zeer onrustig. Bene
deputatie van de koopmansvereeniging is den
koning komen onderhouden over het gevaar vool
den handel, dat de ongegronde officieele verklas
ring tengevolge gehad.
Woensdag kwamen in Spanje 864 gevallen vatt
cholera voor, van welke 364 met doodeljjken afloop:
Heden namiddag werd op de bovenzaal deï
sociëteit de Vergenoeging alhier door de makelaars
Jac. de Kanter en L. E. Hendrikse, ten overstaafl
van den notaris A. M. Tak, in het openbaar te
koop aangeboden:
het snelzeilend, gekoperd en kopervast Neder-
landsch fregatschip Burgemeester Schor'er, laatst
gevoerd door kapitein A. K. Zweede, lang volgen»
meetbrief over steven 59.00 M., wjjd 12.47 M. en
bol 7.56 M., groot 3501.94 M3 of 1236.18 tonnen,
geklasseerd bjj de Nederlandsche vereeniging A I
voor 12 jaren en bij Lloyds A I voor elf jaren.
De Burgemeeslsr Schorer is gebouwd te Middel
burg ten jare 1878, laatst gekoperd in 't najaar
1883 en van Java geretourneerd den 23" April
1885, en ligt mn de Loskaai te Middelburg,
Daarbjj werden ook te koop aangeboden rond*