MIDDELBURGSCHE COURANT
FEUILLETON.
BIJVOEGSEL
Maandag 8 Juni 1885. N°. 132.
Middelburg 6 Juni.
Een uitstapje naar Antwerpen.
Het verloren document.
Roman van A. VON LIMBURG.
Onze Leestafel.
VAN DE
VAN
m
Onmiddellijk aan de Belgische afdeeling grenst
de Nederlandsche, en al behoeft het geen betoog
dat Nederland op de Antwerpsche expositie niet
zoo vertegenwoordigd is als op de Amsterdamsche,
toch maakt ons kleine land er geen kwaad figuur,
als men ten minste rekening ermee houdt, dat
onze inzenders niet, zooals die van andere rijken,
door de regeering gesteund werden, en onze meer
bescheiden nijverheid niet, zooals de groote Engel-
sche, Duitsche en Fransche industrieelen, voor de
telkens wederkeerende wereldtentoonstellingen zich
kostbare offers getroosten wil.
Misschien zal de versiering van onze afdeeling
menig bezoeker eenigszins eenvoudig, wat al
te burgerlijk voorkomen, maar ons leek ze zeer
eigenaardig.
De kolommen, die de zaal vormen, dragen een
breed ornament van in blauwen tint geschilderde
nagebootste tegels, waartusschen schilden aange
bracht zijn, de namen vermeldend van de voor
naamste provinciën en gemeenten, wier nijverheid
ter tentoonstelling vertegenwoordigd is, terwijl
andere weder de emblemata van den landbouw,
de scheepvaart, of de industrie te zien geven.
Tegen het glazen dak vertoonen zich overal de
heldere kleuren onzer vlag en langs den voorkant
onzer galerij is een reusachtig doek gespannen,
dat, als decoratiewerk geschilderd, een gezicht op
Scheveningen voorstelt, terwjjl, wanneer wij den
blik wat laten dalen, aan den wand de flinke
kaarten en graphische voorstellingen van den
Nieuwen Waterweg van Rotterdam naar zee een
goed denkbeeld geven van de Nederlandsche
energie.
In de eerste plaats trok onder het tentoonge
stelde wij zeggen vooraf, dat wij niet al de
inzendingen bespreken kunnen onze aandacht
de étalage van de Dordreehtsche firma Bouvy.
Bij haar vonden we de verzilverde en gebogen
glazen, die we van vroeger kenden, evenals ge
kleurde glasplaten, die voor de ruiten gehangen
zoo'n goed effect maken. De Dordtsche firma heeft
't leek ons nog.nieuw dat effect willen verhoogen
door de glazen aan de twee kanten een verschil
lende kleur te geven, bv. blauw en geel waardoor
het glas dan in 't licht groen schijnt. Daarin
is zij goed geslaagd; vooral voor glasgravures zal
dit met succes kunnen gebruikt worden.
Een goed figuur en goede zaken maakt Boldoot,
wiens geurig parfumerie-tempeltje voor de dames
groote aantrekkelijkheid heeft. Kranig komen ook
onze drie groote chocolaadfabriekenRichard C.
van Haagen, A. Driessen en Geb" Yan Houten
voor den dag, zoowel als de suikerfabrikanten De
Bont en Leyten.
Naast deze zoetigheden nog meer zoet: Bergen
op Zoomsche en Schoonhovensche koek; jammer
dat dit product niet beter uitgestald is.
Dan komt men aan een reeks inzendingen,
waarmee zich geen enkel land zal kunnen meten
nl. die van spiritualia. De eerste namen zijn hier
vertegenwoordigd en hebben werkelijk reusachtige
inzendingen tentoongesteld.
Hetgeen schittert en veel geldswaarde heeft
trekt steeds de aandacht boven het eenvoudige,
dat veel meer, doch niet in zilver om te zetten
waarde vertegenwoordigtdit bleek ook hier. Bij
de vitrine van de heeren Van Kempen en Zn toch
VIERDE HOOFDSTUK.
Indien de hertogin zich thans schijnbaar vereenig-
de met de wenschen van haar gemaal of met de po
gingen tot verzoening der bloedverwanten van moe
derszijde van den prins, dan had zjj zeker een plan,
het een of ander doel ja, maar welk Mijn
hemel! zou het misschien met dat jonge meisje
in verband staan, dat n.H op eens a tout prix aan
het hof moet komen? Maar hoe? Alleen om
den prins te amuseeren, bezig te houden Dat
kon niet. Neen, wacht 1 De hertogin had gezegd
dat zulke buitengewone verschijningen vaak groote
artstochten inboezemen de hoogmoedige,
«nzenlooze eerzucht dier freule had haar reeds
*htond, de eerste maal toen zjj van het kost-
3Ciolmeisje hoorde, aangetrokken. Ja! Dat
mot het zjjnDe onrustige geest der hertogin
rekeqe waarschijnlijk op een hartstocht, dien de
prins ,oor het schoone, vreemde meisje zou gaan
gevoele,, en dat zij hem misschien door haar
koele béekening tot een stap zou verleiden, die
den hertojin zeer te stade zou komen. Ongeëve
naard sctoou, met een fier, edel karakter maar
[toch Het geljjk van geboorte Welk een
helsche gecachteHet schoone hoofd waardig,
"waarin zjj opgekomen was.
En terwjjl de zelf zoo sluwe hofdame af en
verdrong zich steeds een opeengepakte menigte
om de kostbare werkstukken, daar tentoongesteld,
te bewonderen. De collectie is werkeljjk eenig
en zal waarschijnlijk niet dikwijls weder bjjeen
zijn. In de eerste plaats vindt men er de prachtige
huwelijksgeschenken, aan HH. MM. den koning en
de koningin ter gelegenheid van hun huwelijk
aangeboden door Amsterdam, Den Haag, Apeldoorn
en de Nederlandsche marine, en in de tweede plaats
bet beste wat de fabriek van de heeren Van
Kempen oplevert.
Zoowel al3 zij doen ook de heeren Joost Thooft
en Labouchere uit Delft den oud Hollandschen
naam eere aan. De Delftsche tegels, door deze
firma ingezonden, zijn, zonder smuk of zonder
praal, eenvoudig en schoonze vinden dan ook
vrij wat bekijks, evenals de fraaie rijtuigen van
de heeren Hermans en C° te Amsterdam.
Voor hen, die dag aan dag op de tentoonstelling
moeten verkeeren, ware het te wenschen, dat dit
zelfde ook kon gezegd worden van de klokken,
ingezonden door de bekende firma Petit en Fritaen
te Aarle-Rixtel, maar helaas, hier blijft het niet
bij kjjken, want aanhoudend zijn er belangstel
lenden in den klank, zoodat men telkens de metalen
stem dezer reuzenklokken verneemt.
Drie steenfabrikanten hebben de handen ineen
geslagen om hunne industrie waardig voor den
dag te doen komen: Van Dam en C° te Wage-
ningen, de Ned. Zandsteenfabriek te Velzen en de
firma Ravenswaay te West.raven bij Utrecht. De
een leverde den Waalsteen, de tweede den zand
steen en de derde tegels, en samen trokken zp
een alleraardigst fragment van een gebouw op.
Eenvoudiger is de étalage van den heer J. F.
Fak Brouwer te Middelburg, die van het meer
malen met goud bekroonde fabrikaat van zijn
stoom-, steen-, pannen-, tegel- en aardewerkfabriek
De Suzanna Johanna een uitstalling opmetselde.
Verder is er gelegenheid kennis te maken met
de werkstukken der Deventersche terracottafabriek,
die der Amsterdamsche kurkenfabriek, als ook de
weegwerktuigen van Becker en Buddingh. Een
school, tentoongesteld door de firma Van Dalsen
uit Den Haag, verdient ook de aandacht, zoowel
als het fabrikaat van de Haagsche firma Veltman,
die uit dekens eene fraaie uitstalling wist saam
te stellen.
Wanneer de Nederlandsche nijverheid in het
strijdperk treedt, dan moet de firma Van Gelder
Zoon, papierfabrikanten te Amsterdam en Apel
doorn in de eerste rijen een plaats vinden. Het
Hollandsche papier is in de gansche wereld be
kend en geroemd en die roem moet gehandhaafd.
Op deze expositie blijkt voldoende dat de zorg
ervoor in goede handen is.
We slaan nu enkele étalages over, zelfs die van
den grooten Groningschen industrieel W. A. Schol
ten, om nog een blik te slaan in de zaal die de
onderscheiden boekhandelaren voor hun vak heb
ben gereserveerd. De inrichting is smaakvol niet
alleen, maar hetgeen erin uitgestald is, kan den
vreemdeling de overtuiging schenken dat in den
staat tusschen den Dollart en de Schelde de
standaard der wetenschap ïog hoog gehouden
wordt. Met belangstelling vooral wordt door
mannen van 't vak de eenige verzameling van
vreemde lettertypen der firma E. J. Brill te Leiden
bezichtigd.
Met deze inzending, die op de expositie door
geen andere wordt geevenaard, nemen wij afscheid
van de Nederlandsche afdeeling, om ten slotte nog
een en ander mede te deelen over de wijze, waarop
de nijverheid en de kunst van andere rijken ver
tegenwoordigd zijn.
Luxemburg, aan de Ned. afd. grenzende, geeft
niet veel meldenswaardigsbier van Diekirch, dat
naar een volksdichter zong „alle zorgen wegspoelt,"
eenige meubelen, landbouwwerktuigen en eene
groote verzameling mineralen, ziedaar het voor
naamste.
Ook Canada, nog niet geheel gereed, gaf weinig
bijzonders. Fraaie bontwerken, elegante sleden,
en prachtige houtsoorten vormen de hoofdbestan-
deelen der expositie.
Tusschen Nederland en Canada in vindt men de
Engelsche afdeeling. Het bjj alle hondenliefheb
bers bekende fabrikaat van Spratt valt bij het
binnentreden het eerst in 't oog, waarop onmiddel-
toe van ontroering stil stond om adem te schep
pen, terwjjl zij zich naar hare kamers begaf, zocht
zij vol jjver de intrige harer gebiedster, die zij
in haar hart verfoeide, maar aan wie het eigen
belang haar bond, verder op het spoor te komen,
VIJFDE HOOFSTUK.
In den ouden slottuin te Olderode hadden de
kastanjeboomen hunne Pinksterkaarsen ontstoken
de reusachtige, eeuwenoude eiken tooiden zich
voor het feest met jong frisch loof en de tallooze
lelietjes van dalen aan hunne voeten verspreidden
den liefeljjksten geur. De dorpsklokken in den
omtrek luidden het Pinksterfeest in en Ilda leunde
bjj het licht der ondergaande zon aan de deur
van het terras, geheel onder den indruk van dit
heerlijke natuurtooneel. Er waren nog slechts
enkele weken verloopen sedert zij thuis gekomen
waseen betrekkelijk korte tjjd en toch scheen
er een groote verandering met haar plaats gehad
te hebben. Het was alsof zjj nog gegroeid was
hare donkerblauwe oogen hadden een heldere
uitdrukking; haar geheele verschoning verried,
dat het nog kinderljjke meisje in dien tijd een
diepgevoelende vrouw was geworden.
En toch was er niets bijzonders gebeurd sedert
het afgewezen bezoek van den graafde eene dag
was voorbijgegaan als de anderealleen de
herhaalde bezoeken van Keetje Kirchner brachten
eenige afwisseling in haar eentonig leven. Die
moesten nu evenwel ook spoedig ophouden, want
het huweljjk zou over een paar weken voltrokken
Ijjfc de conserven, pikles en biscuits van Carr
ook een hier goed bekenden naam volgen.
Van geheel anderen aard is weder de étalage
van eene Londensche firma, die prachtige stoffen
en meubelen van oosterschen oorsprong tentoonstelt.
De Peninsular and Oriental Steam, Navigation c°
geeft gelegenheid de fraaie modellen harer stoom
schepen te bezichtigen en daarop volgen in bonte
verscheidenheid rijtuigenijzer- en staalwerk,
manometersscheepsmodellenwaschmachines,
filters, touwwerk enz. enz.
Een bar lokt een oogenblik tot rusten uit en,
evenals men in den restaurant Viennois het geheim
kent om u koffie, heet als de hel, zwart als de
duivel, rein als een engel en zoet als de liefde
voor te zetten, heeft men daar lacb niet lezeres
de wetenschap roastbeef gereed te maken.
Daardoor en met een glaB porter versterkt, willen
wij onzen tocht voortzetten.
Wij bestijgen daartoe een breede en vrij hooge
trap, die ons naar een platform en galerijen leidt,
van waar men een heerlijk overzicht heeft op de
20.000 vierk. meters beslaande machinehal der
tentoonstelling.
Waar de industrie in de laatste jaren eene zoo
groote uitbreiding verkreeg is een tentoonstellings
bezoeker ondenkbaar, die niet het schrille fluitje
der locomotief of het knarsend en dreunend geluid
Ier stoommachines kent, maar weinigen toch zullen
zich vroeger bevonden hebben te midden van een
honderdtal fabrieken en nog meer machines, van
onderscheiden aard en samenstelling, die alle in
werking zjjn. Dames met zwakke zenuwen of die
spoedig last hebben van hoofdpijn raden wjj aan
op de galerjj te blijven en zich niet in den chaos
beneden te wagen, waar in ijzer, koper en staal,
zoo menig idéé eens vernuftigen uitvinders is ver-
wezenljjkt en waar zoo overtuigend bewezen wordt,
hoezeer de mensch de stof beheerscht.
De bezoekers zjjn 't spreekt wel van zelf
meestal mannen van het vak, doch ook een
groot aantal andere tentoonstellingsbezoekers slen
teren er rond, die van de verschillende machines
niet de minste kennis bezitten, wat misschien
juist de oorzaak is, dat zjj ze het meest bewonderen.
Wjj volgen hun voorbeeld niet en verlaten na
een oppervlakkige beschouwing de machinegalerij
om aan de expositie van het land van zonneschjjn
en licht, der kunst en poësie, der mirthen, olean
ders en citroenen een bezoek te brengen.
Daarover in een volgend opstel.
(Slot volgt).
Bij de tweede kamer zijn twee nota's ingekomen,
een van de anti-revolutionaire en een van de katho
lieke leden, waarin zjj aandringen op wjjziging
van art. 194 der grondwet en daarvan maken een
conditio sine qua non.
Volgens een telegram zjjn alle berichten omtrent
eene reeds gesloten overeenkomst tusschen de
rjjksregeering en den Bremer Lloyd, betreffende de
stoomvaartljjnen op overzeesche gewesten, voorbarig.
De Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoor-
wegen kondigt de uitgifte van gecombineerde
rondreiBbiljetten door Nederland en België aan;
deze rondreisbiljetten, welke volgens de aanwij
zingen der reizigers zeiven worden samengesteld
er. minstens 400 kilometers behoeven te om
vatten, zjjn 20 dagen geldig, terwijl de prijzen
ongeveer 30 lager zijn dan die volgens het
gewone tarief.
De lange termijn van geldigheid stelt de reizi
gers in staat om voor zeer billijken prjjs aan een
bezoek der wereldtentoonstelling te Antwerpen
een reisje naar de meest bezienswaardige plaatsen
in België te verbinden.
Zoo is bijvoorbeeld de prjjs van een rondreis-
biljet VlissingenTerneuzen—Antwerpen—Brussel
Namen Luik Leuven—Antwerpen—Roosen
daal—Vlissingen in de le klasse fr. 37.15, in de
2e klasse fr. 27.55 en in de 3e klasse fr. 18.70
(ongeveer 17,70, 13.10 en 8.90.)
Een rondreisbiljet Vlissingen Roosendaal
Antwerpen —Brussel—NamenDinantNamen
RockefortLuikSpa —LuikEindhovenBreda
Vlissingen kost in de le klasse fr. 54.80, in de
worden.
Ilda zou het vrooljjk gesnap harer vriendin zeer
missen, waarin toch telkens, ondanks haar verbod,
een zekere naam voorkwam. Ja, Keetje had bij
al haar lieftalligheid eenige neiging om zich tegen
het verbodene te verzetten.
Reeds als kind wist het slimme ding, niette
genstaande spookhistories door de verstandige
Regina sterk verboden waren, daar zjj er een
afschuw van had, steeds de gelegenheid waar te
nemen om haar vriendinnetje heimeljjk een der
legendes in het oor te fluisteren, die 'er omtrent
den burcht en de familie onder het volk in om
loop waren. En zjj waren zoo akelig mooi die
oude verhalen als de wind om de torens gierde;
aLs de verroeste weerhanen knarsten, en het in
de hooge schoorsteenen floot en bulderde, dan
klonk haar alles waar, wat Keetje vertelde; zjj
geloofde aan dien onderaardschen gang, dien
haar voorvader voor de dochter van den Hackel-
berger heette gebouwd te hebben, opdat zjjn dier
bare vrouw eindeljjk haar geweten tot rust kon
brengen door dageljjks heimeljjk het klooster te
bezoeken, waaraan hij haar ontrouw gemaakt had.
Voor geen geld zou zjj in dien tjjd op oude
jaarsavond een venster open gezet hebben want
in dien nacht trok de wilde Hackelberger op een
vuurspuwend paard drie maal om den Duivelsburg,
die hem vroeger toebehoord had, en keek in elk
venster om te zien, hoe het den afstammelingen
van zjjn eenig kind op aarde ging. Des anderen
daags zag zjj dan eenigszins schuw naar het por-
2e klasse fr. 41.75 en in de 3" klasse fr. 28.10
(ongeveer 26.05, 19.90 en 13.40).
De van Vlissingen uitgaande biljetten kunnen
gebruikt worden /voor alle aan de Zeeuwsche
spoorwegljjn gelegen plaatsen.
Naar wij vernemen zullen de heeren J. C.&W.
Altorffer alhier voor de koopers van den zomer
dienst 1885 van den Zeeuwschen spoorweggids
kosteloos een opgaaf van de coupons dezer rond
reisbiljetten verkrijgbaar stellen.
Uit Zierikzee schrijft men ons
Op de vergadering onzer Liberale Kiesvereeniging,
Vrijdagavond alhier gehouden en belegd tot het
doen van rekening, het kiezen en het aanhooren
van mededeelingen waren 27 leden tegenwoordig.
De rekening sloot, ondanks de hooge kosten der
laatste verkiezing maar dank zij de particuliere
bjjdragen, met een goed slot van 8. In plaats
van den heer R. Koole, aan de beurt van aftreden
en niet herkiesbaar, werd tot bestuurslid benoemd
de heer mr. J. Moolenburgh alhier. De vergade
ring betuigde den aftredende, bjj monde van den
heer H. G. Mulock Houwer, dank voor de goede
diensten aan de vereeniging bewezen.
Uit de daarop gedane mededeeling bleek dat de
krachtige opwekking, onlangs van onze vereeni
ging uitgegaan, niet ledig is weergekomen, maar
het ledental met 46 heeft vermeerderd. Met het
oog daarop acht het bestuur wenscheljjk en de
aanwezigen vereenigden zich daarmee om alsnu,
ter voldoening aan het reglement, over te gaan
tot het kiezen van drie bestuursleden buiten
Zierikzee.
Achtereenvolgens werden met algemeene of met
bjjna al de stemmen als zoodanig gekozen de
heerenB. G. van der Have te Ouwerkerk, mr.
J. A. Bolle te Renesse en D. van Weel Cz. te
Dirksland, die, naar de vereeniging hoopt, de
benoeming zullen aannemen en krachtig tot haar
bloei zullen bijdragen. Met de oude geuzen zjj
hunne en onze leuze, bjj allen die geen partjj
willen of durven kiezen en dit getal is niet
klein
«Weest niet meer Neutralisten,
Vernieldt dien Tyran, 't is meer dan tijdt,
Met al sijn Tyranisten."
Ten slotte werd o. a. om samenwerking bij ver
kiezing van een lid der tweede kamer te bevor
deren besloten op het eiland Flakkee eene afdee
ling onzer vereeniging te vestigen, en aan het
bestuur overgelaten om den tjjd te bepalen wan
neer dit op Schouwen zal plaats hebben.
In plaats van den heer C. B. Thomaes, benoemd
tot djjkgraaf van den Beukelspolder, is tot gezworen
gekozen de heer J. L J. de Bats te Biervliet-
Bjj den uitgever J. P. Revers te Dordrecht is
verschenen Anna van Nevelen door Louise Stra-
tenus, een roman van één deel in net uiterljjk
met flinken druk. Over den inhoud kunnen wjj
niet zulk een gunstig oordeelvellen. Voor lezers)
of |beter lezeressen, die tot het bekende gilde
der romanverslindsters behooren, biedt Anna van
Nevelen een gewenschte lectuur, voor minder
vurig bewonderaars vap hyper-romantische tafree-
len bevat het veel ongenietbaars.
Wat mej. Stratenus als romancière ook ontbreke,
in geenen deele gemis aan phantasie. Zjj schrikt
voor het weergeven der onmogelijkste gebeurte
nissen niet terug, betreedt ook hier en daar gaarne
het naturalistisch gebied, waar zjj zich zelfs aan
de beschrjjving van meer of minder kritieke scènes
waagt. Eén ding is echter zeker, Louise Stratenus
weet gloed in haar voorstelling te brengen, maar
in karakterteekening ligt haar kracht niet. Haar
personen grenzen aan de bowonera van het hemel-
rjjk als de meer dan edelmoedige Ulrieh van
Frankenstein of zjjn met een waasje van Satans
kinderen overgoten als de drinkende koordedanse-
res. Zelfs de hoofdpersoon, Anna van Nevelen,
is geen mensch van vleesch en bloed, en wjj
begrijpen dan ook zeer goed, dat haar ouders in
hun poging om den ziekeljjken angst, de overgroote
tret, waar zjj toch zoo veel van hield, uit vrees
dat het er anders zou uitzien dan gewoonlijk.
Ilda moest lachen, toen dit alles haar thans voor
den geest kwam. Zij keek ook nu weer naar
het portret, dat duidel jjker uitkwam op den gouden
achtergrond, welken het schijnsel der ondergaande
zon er aan verleende. Er is iets eigenaardigs aan
die oude verhalen uit onze kindsheid; zjj hebben
zich toch veel dieper in ons hart genesteld dan.
het verstand verantwoorden kan, en het valt vaak
moeielijk om er zich van los te maken. Wat zon
bijvoorbeeld de kern zijn van den samenhang dier
legende van den wilden jager met haar familie
De stamboom noemde als een harer stammoeders
de dochter van een graaf Von Hackelberg en het
tjjdstip het begin van de veertiende eeuw
was niet zoover af, dat dit feit, door documenten
gestaafd, tot de categorie der verzinsels kon ge
rekend worden. Die eerste Wulfhilde was een
erfdochter geweest, dit was ook door oorkonden
bewezen en de Duivelsburg had tot hare erfgoede
ren behoord. Dat moest ook de reden zjjn, waar
om de toenmalige leenheer beschreven had, dat
bjj wjjze van uitzondering de Duivelsburg door
erfenis ook in de vrouwelijke linie kon overgaan,
't geen anders mat geen der bezittingen der
Olderode's mocht plaats hebben.
De landerijen en het verdere grondbezit waren
in lateren tjjd van dit buitenleengoed gescheiden,
zoodat het geen noemenswaard vermogen meer
vertegenwoordigde, maar Ilda en haar overgroot
moeder hadden het toch aan deze wonderljjke
