MIDDELBURGSCHE COURANT
FEUILLETON.
Gemeente-belastingen.
BIJVOEGSEL
Maandag 18 Mei 1885. N°. 115.
Middelburg 16 Mei.
Brieven uit de Hofstad.
Het verloren document,
Roman van A. VON LIMBURG.
1
VAN DE
VAN
Kohier voor de plaatselijke directe belas
ting op de inkomsten over 1885.
De burgemeester en wethouders van Middelburg
brengen ter kennis van de ingezetenen, dat bet
primitief kohier van de plaatselijke directe
belasting op de inkomsten over het jaar 1885, door
gedeputeerde staten van Zeeland den 8 Mei
1885 is goedgekeurd, en ter invordering aan den
gemeente-ontvanger uitgereikt, terwijl het in af
schrift, van den 18 Mei 1885 gedurende vijf
maanden, op de secretarie dezer gemeente voor
een ieder ter lezing zal worden nedergelegd en
aldaar in druk verkrijgbaar gesteld, tegen betaling
van 25 cent per exemplaar.
Middelburg, den 15en Mei 1885.
De burgemeester en wethouders voornoemd,
P I C K
De secretaris
A. DE VOLDER VAN NOORDEN.
15 Mei 1885.
Misschien is er een enkele onder mijn lezers,
die heeft opgemerkt, dat de Middelhurgsche Courant
die hem verleden Zaterdagavond onder de oogen
kwam, geen brief uit de hofstad inhield, hoewel
de veertien dagen, die gewoonljjk tussChen mjjn
brieven veratrijken, toen weer sedert mijn laataten
waren verloopen. Mocht het zoo zjjn dan ben ik
dankbaar voor die stille hulde, maar tevens ver
plicht zjj mij tot eenige verontschuldiging. Men
meene niet, dat ik er de pen bjj heb neergelegd
en tot het zich in den laatsten tjjd meer en meer
uitbreidend gilde van werkstakers ben overgeloopen-
Dien invloed heb ik gelukkig niet ondervonden
van mijn uitstapje naar Frankrijk's hoofdstad, maar
dat uitstapje is toch oorzaak van mijn stilzwjjgen
gedurende drie weken, en dat wel om de eenvou
dige maar afdoende reden, dat men uit Parijs
onmogeljjk brieven uit de hofstad schrijven kan
aan een Nederlandsche courant. Vooreerst omdat
de naam hofstad boven mjjn brieven niets anders
is dan een euphonisme voor Den Haag, en ten andere
wat de deur dicht doet omdat Parijs geen
hofstad is. Nu weet ik wel, dat het postmerk van
vele correspondenties, in nieuwsbladen voorkomen
de, lang niet altijd in overeenstemming is met de
plaats van herkomst, daarboven neergeschreven,
maar ik ben te oprecht om mjjn lezers Haagscbe
brieven uit Parjjs te schrjjven. Daarom wa» ik
wel genoodzaakt acht dagen langer dan gewoonljjk
ruBt te nemen.
En nu weer de pen ter hand nemende, zou ik
zeer geneigd zjjn het een en ander over de eenige
Seinestad mede te deelen, maar ik begrjjp dat
dit niet aangaat. Mijn taak is Haagsche brieven
schrijven en dus opgepastNu, den Haag levert
stof genoeg op om niet in het buitenland leentje
buur te moeten spelen. Men zou het wel niet
vermoeden als men geboren Hagenaars als vol
maakte zonen en dochteren Albion's langs straat
ziet slenteren, wanneer men op den eersten rang
van opéra (zaliger gedachtenis in comedie en in
onze salons onze schoone moedertaal door Fransch en
Engelsch hoort vervangen, als onze dames zich
tooien met dezelfde nieuwigheden, die men lang
te voren door Parijsche dames van betwistbare
reputatie zag dragen, maar toch is bet zoo.
Daarom alle herinneringen uit den vreemde voor
EERSTE HOOFDSTUK.
Daar kwam onder dien sluier een jeugdig, bjjzonder
schoon gelaat te voorschjjn. Een paar groote oogen,
blauw als korenbloemen, achter lange ftuweelige
Wimpers; op het witte fijn geaderde voorhoofd, waar
aan de edelgevormde neus met plastische ljjnen ge
hecht was, waren smalle zwarte wenkbrauwen als
met een penseel geteekend, terwijl om den fijn besne
den mond DOg al het bekoorljjke der eerste jeugd
lag. De reiziger was bljjkbaar ten zeerste verrast
door dien aanblikhij beschouwde het meisje met
de belangstelling welke ons een zeldzaam kunst
voorwerp, dat wjj geheel onverwachts ontdekken,
inboezemt. De zeldzaamheid, waarvan hier sprake
is, vertoonde zich echter in het meest onaanzienljjk
omhulseleen zeer eenvoudig, bjjna schamel
zwart kleedje, dat, ofschoon keurig gedragen,
duideljjk verried dat het lang en veel dienst ge
daan had, vormde haar geheele toilet en het
zwarte vilten hoedje had insgeljjka reeds verscheiden
seizoenen beleefd daarentegen rustte het op het
glanzigste, prachtigste lichtblonde haar, zoodat
bet er toch bjjna gedistingeerd uitzag.
n-Als gjj goed doorloopt, kunt ge Oldenrode
gemakkelijk in drie nur bereiken", antwoordde de
een oogenblik ter zijde en weer volbloed Hage
naar geworden.
Volbloed Hagenaar. Ja, maar om dit te bljjven
moet men eigenlijk niet meer uit onze residentie
gaan, want na een afwezigheid van slechts een
veertien dagen is men reeds een vreemdeling in
Jerusalem geworden. Om maar iets te noemen,
in dat korte tijdsbestek zijn onze banketbakkers
en confituriers begonnen zich te metamorphoseeren
in restaurateurs. Waar ik vóór mijn vertrek nog
las „confiseur", lees ik nu boven een winkelpui
»Restaurant Suisse". En toch zie ik daarbinnen
geenerlei verandering als alleen de verschjjning
van een gedekt tafeltje, van een paar couverts
met toebehooren voorzienverder is alles bjj het
oude gebleven, zooals het bjj een banketbakker te
zien en te koopen gebraikeljjk is. En vraagt
men van waar die verandering in naam Men
wjjst u op het exemplaar van de wettelijke be
palingen tot regeling van den kleinhandel in
sterken drank en tot beteugeling van openbare
dronkenschap.
Daarin is een artikel, dat verkoop van sterken
drank in het klein in vereeniging met een andere
winkelnering verbiedt, behalve met .enkele daarin
genoemde, met name niet een restauratie. Van
daar de verandering van een confiaeursbedrijf in
dat van restaurateur. Dit is nu het gevolg van
de wijziging der drankwet, die ter wille van de
billijkheid heet te hebben plaats gehad, maar
thans reeds bljjkt een bron van ontduiking en
bedrog te zijn geworden. Behalve dit staaltje en
de reeds beruchte „Heemskerkjes", zou ik nog
meerdere voorbeelden kuDnen noemen, ten bewjjze
dat de drankverkoopers slimmer zjjn dan de
wetgever, maar ik wensch niet verder mede te
doen aan dat onderricht, hoe men tusschen de
wel wat wjjde mazen van het net kan door
kruipen. De een behoeft nog niet van den ander
te leeren, hoe men van 's wetgevers goede trouw
en goedgeloovigheid misbruik kan maken. De
ondervinding zal toch al meer dan genoeg doen
zien, wat er van de drankwet van den minister
Modderman onder zjjne opvolgers is geworden.
En of geen strenge bepalingen meer noodig
zjjn? Het tegendeel is waar, en de residentie
toonde dit in den laatsten tjjd ondubbelzinnig.
De opening van de passage gaf een tooneel van
dronkenschap te aanschouwen als zich gelukkig
maar zelden voordoet, maar dat was dan ook
meer dan erg en bewees voldoende, dat vermin
dering van de gelegenheden, waar borrels te koop
zjjn, hoogst wenscheljjk is. Troepen werklieden,
treurig genoeg vergezeld van goed gewapende
militairen, gingen kroeg in, kroeg uit, en kwa
men telkens in meer afschuwwekkenden toe
stand op straat terug. De politie had tot
laat in den nacht de handen meer dan vol.
Intusschen, hoe afkeurenswaardig hun gedrag ook
was, ergerljjker is het hetzelfde te zien van
beschaafde officieren. Dat dezen, afscheidnemende
van hunne kameraden, wat meer wjjn en champagne
laten stroomen dan zij kunnen verdragen, kan
men een enkele maal vergeven, maar dan zorge
men toch, dat de gevolgen van dat vrooljjk feest
vieren niet te ernstig worden, en dat de politie
zich er niet in behoeft te mengen. Dit laatste
nu was onlangs na het veel besproken huzaren-
diner hoog noodig ter bescherming van rustige
burgers en tot handhaving der publieke orde op
straat. Maar wat noodWie meent, dat die
jongelui van fatsoenljjken huize zwaarder zouden
gestraft worden dan de minder ontwikkelde werk
lui, rekent buiten een hooggeplaatste autoriteit,
wiens welwillende lach en minzame omgang
indertjjd door een mjjner collega-briefschrjjvers
werden geroemd, zjj het dan ook op een minder
vleiende wjjze. En terecht werden die geprezen,
want die welwillendheid en minzaamheid heeft
den brooddronken officieren straffeloosheid verze
kerd, terwijl de werklui zeker niet hun straf zullen
ontgaan. Men moet maar connecties hebben in
onzen liberalen tjjd van gelijkheid voor de wet
Had men nu bij de opening der passage nog de
leer gehuldigd van het laisser faire, laisser passer,
dit ,had „er nog ,door gekund, maar ten aanzien
van mannen, die bjj het gezegend geïnis~van een
baanwachter, „en den weg kunt ge niet missen;
gjj hebt slechts den straatweg rechtuit te volgen,
daar achter den spoorwegdjjk, of ginds dien heuvel
te beklimmen en den mooieren, doch iets langeren
weg langs den boschrand te kiezen."
Eensklaps scheen den mjjnheer ook in te vallen,,
dat hij eveneens te voet zjjn doel kon bereiken,
en meteen was alle verstoordheid van zjjn gelaat
geweken.
„Gjj beschaamt mij door uw kloekheid,
mejuffrouw", sprak hjj, met de gemakkelijkheid
van een man van de wereld, tot de jonge dame
en trad naderbjj »en ik ben u dankbaar voor den
goeden inval, om van den nood een deugd te
maken en waarschjjnljjk op die manier een mooie
wandeling te doen. Wellicht vergunt gjj mij,"
voegde hij er beleefd bjj, »daar mjjn weg verder
leidt dan Oldenrode, dat ik u mijn geleide en
bescherming aanbied."
De zekerheid van aangenomen te zullen worden,
welke ondanks den beleefden vorm uit dit aan
bod sprak, scheen het jonge meisje niet aangenaam
fe zjjn of misschien was zjj, naar haar uiterljjk
te oordeelen, in zeer bescheiden, bekrompen om
standigheden opgevoed en kwam het voorstel van
den vreemdeling haar te vrjj en niet gepast voor
genoeg zjj geraakte in een pjjnljjke verlegenheid
haar onaangename verlaten toestand op een afge
legen, van alle hulpmiddelen verstoken station,
droeg er zeker veel toe bjj - maar het ging
haar zooals kinderen die bang zjjn in het donker
buitenlandschen vjjand niets anders te doen hebben
dan de inwendige rust te helpen bewaren, dat gaat
te ver!
Yan de passage gesproken, deze zal trouwens nog
onaangenaamheden genoeg bezorgen. Wel is waar
waren bij de opening reeds een achttiental winkels
bezet, terwijl er bij die van de bekende galleries
te Brussel maar twee waren ingenomen, op welk
verschil men zich beroemde, maar bezet en bezet
zjjn is twee. Zijn die achttien winkels ook alle
verhuurd, zoodat hunne uitstallingen aan de
onderneming ten goede komen Men fluistert,
nu reeds vry hardop, dat vele winkeliers slechts
„ter opluistering" een magazjjn in de passage
hebben geopend zonder dat het bun een cent kost.
Hoe op die wjjze jaarljjks de 70.000 rente voor
hypotheek moeten gevonden worden, is en bljjft
een raadsel, dat zelfs de bestuurders moeilijk zullen
kunnen oplossen. In het verschiet ziet men dan
ook reeds een faillissement opdoemen, en als er
zoo eens een paar geweest zjjn, zullen misschien
de derde of vierde eigenaars, die de inrichting,
voor een prikje overnamen, er zonder kleerscheuren
afkomen. Er bestaat in Den Haag geen behoefte
aan een passage, en vraagt men waarvoor zjj dan
eigenlijk dient, dan antwoordt een grappenmaker
„wel, om er, bjj gebreke van winkels en koop
lustigen, de aandeelhouders in te laten loopen 1"
Intusschen heeft zjj éen goede zjjde bjj nat weder
kan zjj dienst doen als een reusachtige parapluie
voor de vele wandelaars van beiderlei kunne, die
elkaar op gezette tjjden van den dag zoo gaarne
ontmoeten. Tjjdeljjk, ge turende de kermis, biedt
de galerij vóör het Wiener Café een gewenacht
zitje aan voor hen, die het gedrang en gejoel en
gehos op het Buitenhof rustig en zonder gevaar
voor een duw of voor het verlies van hun hoed
willen gadeslaan. Die kermis is dit jaar bjjzonder
druk: een opflikkering vóór den dood!
In de politiek is het kalm. Van aangekondigde
motie's om de grondwetsherziening van de baan
en daarmede de ministers natuurlij b van hun zetels
te schuiven, hoort men niets. Het zou dan ook
onverantwoordelijk zijn, want wie zou de teugels
durven opnemen Late men nu toch eerst den
nieuwen minister van financiën zjjn kunsten eens
toonen; yan de grondwetswjjziging zal, treurig
genoeg, van zelf wel niets komen bjj gemis aan
een voldoende meerderheid. Of de heer Bloem
reeds in functie is getreden is officieel nog niet
gebleken. Zijne benoeming zou ingaan daags na
de eedsaflegging, maar dat deze formaliteit heeft
plaats gehad, weet men alleen uit een gewoon
courantenberichtje, niet uit een mededeeling der
regeering. Wanneer de datum van ingang der
benoeming niet dadeljjk kan worden vastgesteld
zóo dat de eed vóór dien moet worden afgelegd,
dan moest men toch dat onbestemde tjjd stip nader
officieel bekend maken. Het is niet alleen een
kwestie van vorm, maar voor velen is het van
belang met zekerheid te weten, dat een handtee-
kening van den heer Bloem, in hoedanigheid van
minister gesteld, werkeljjk van den in functie
getreden minister afkomstig is.
De laatste daad van den afgetreden minister van
financiën is zeer merkwaardig en veel beteekenend.
Vry algemeen heeft de benoeming van den directeur
der landsdrukkerij tot ridder der orde van den
Nederlandschen Leeuw afkeuring gewekt, en dat
wel, o.ndat geen bjjzondere diensten of daden
konden worden aangewezen, die aanspraak gaven
op die onderscheiding, maar juist van dien overigens
zjjn plicht betrachtenden amotenaar staaltjes be
kend zjjn met betrekking tot de plakzegel-fabricage,
die zonder eenig goed gevolg op te leveren, 's rijks
schatkist duizenden beeft gebost en bewezen beeft,
dat de genoemde directeur geen specialiteit in zjjn
vak is. Toch droeg de minister Grobbée hem een der
laatste dagen van zjjn ministerieel leven aan den
koning voor om, als door deugd geadeld, te worden
geboekt in de registers der kanselarij. Zou de
heer Grobbée een versch antecedent ter navolging
hebben willen stellen, dat men door mislukte
pogingen zich ook verdiensteljjk kan beeten te
maken? Dan heeft hjj eer van dat werk, want
en hardop beginnen te zingen om te toonen hoe
dapper zjj zijn. Zjj trachtte zooveel mogeljjk een
fiere houding aan te nemen, hoe angstig zjj in
derdaad was en wilde door een hoogen toon elke
toenadering bjj voorbaat afweren.
Dank u, mjjnheer, ik ben niet bang om
alleen te gaan," rei zjj vry bits en hief te gelijk
de hand op om haar sluier naar omlaag te trek
ken. Om den lieteljjken mond speelde al» het
ware een weêrbarBtige trek tegen de harde woor
den, welke hjj moest uiten en de blauwe oogen
keerden zich hulpeloos en bijna verschrikt af van
den half verbaasden, half lachenden blik, dien
zij ontmoetten. Ook de vingers werden spoedig
van den hoedrand teruggetrokken, toen zjj den
sluier niet terstond gevat hadden. Waarschjjnljjk
bedacht zjj zich, dat hare zwarte glacé bandschoe
nen, die zeer afgedragen en herhaaldeljjk genaaid
waren, niet zeer voordeelig uitkwamen, als ze
zoo aan het volle licht werden blootgesteld.
Een eigenaardige gedachtenloop scheen haar
daarbjj haar koffer voor den geest te brengen,
evenals de moeieljjkheid dat zjj dien op de
wandeling, welke zjj ging ondernemen, toch niet
mee kon dragen. Zjj moest duB den baanwachter
verzoeken hem zoo lang te bewaren, tot zij hem
zou laten halen. En terwjjl zjj met een snellen
blik naar het voorwerp harer overweging omzag,
steeg de blos der schaamte daarover haar naar
het gelaat.
Naast den sierlyken, netten, engelsch-lederen
enkele dagen daarna werd hjj zelf tot commandeur
van den Nederlandschen Leeuw bevorderd.
De minister van koloniën toont het liberale
element in het kabinet te zjjn. Laatsteljjk bleek
dit weer door de benoeming van den staatsraad
inr Smidt tot gouverneur van Suriname. Die keuze
mag zeer gelukkig worden genoemd. In het alge
meen heeft de heer Sprenger van Ejjk trouwens
een goed oog bjj het kiezen van ambtenaren.
Weldra zullen een paar plaatsen van referendaris
aan zjjn departement worden aangevuld, o. a.
eene opengelaten door den overgang van m' de
Marez Oyens naar dat van waterstaat. In stryd
met een bericht in de dagbladen kan ik verzekeren,
dat de opvolger van dezen iemand zjjn zal, buiten
de ambtenaarswereld staande, maar ter dege met
koloniale aangelegenheden bekend, die zelf in
Indië is geweest en van wiens hand vele artikelen
daarover in dagbladen, met name in het Vaderland,
vooral enkele jaren geleden, afkomstig zjjn.
In eene particuliere correspondentie uit Berljjn
aan de N. R. Ct. leest men bet volgende
Tot dusver is er nog geene beslissing hoege
naamd genomen omtrent de keuze eener Neder
landsche of Belgische aanleghaven voor de gesub
sidieerde Duitsche stoomvaart. Trouwens eerst
heden loopt de termjjn voor de inschrjj vingen af
op de beide hoofdlynen, waarvoor naar 'theet
gezameljjk éene concessie gegeven zal worden.
Voorloopig staan de kansen van toewjjzing het
gunstigst voor de Bremer Lloyd. Waarschjjnljjk
zullen de aanbevelingsstukken der hier thans
aanwezige commissiën uit Amsterdam en Rotter
dam, en evenzoo van de vroeger hier vertoefd
hebbende deputaties uit Vlissingen en Antwerpen,
door de tusschenkomst der diplomatie, »ter wel
willende overweging" aan de regeering worden
aangeboden en door haar „voorloopig ter kennis
genomen" worden. De definitieve beslissing om
trent de buitenlandsche aanleghavens zal ecbter,
geljjk het voornemen scbjjnt te wezen, niet voor
langen tjjd verbindend zjjn, daar uit de practjjk
vooral zou moeten bljjken, welke haven voor de
Duitsche belangen het voordeeligst is. Naar ik
geloof te mogen aannemen, zal op de beslissing
van grooten invloed zijn de meening van den
bekenden deskundigen president van den Nord'
deutschen Lloyd, den afgevaardigde in den rijksdag
H. H. Meier. Ook van niet geringe beteekenis
is 't, dat Antwerpen eventueel van het heffen
van havengeld van de Duitsche pakketbooten
afstand wil doen.
In 't volgende laat zich de meening der
bjj de zaak betrokken Duitsche kringen over
de verschillende harens samenvattenVoor
Antwerpen pleit het gemakkelijke aanleggen
aldaar, maar daartegen de gebrekkige wa
terverbinding met den Rjjn, wat ook tegen
Vlissingen wordt aangevoerd. Voor Rotterdam
pleiten de belanghebbenden aan den Rjjn en in
Zuid-Duitschland met groote warmte, maar by de
geïnteresseerden bij de scheepvaart geldt de ver
binding van Rotterdam met de zee voor gebrekkig
Voor Amsterdam openbaart zich in den laatsten
tjjd eene gunstigere stemming, maar de gebrekkige
verbinding met den Rjjn ontmoet daarentegen
bezwaren.
Met ingenomenheid maken wjj melding van de
door den heer H. C. A. Thieme uitgegeven Stuivers-
gids voor Nijmegen, bevattende alle noolige
inlichtingen bjj een bezoek aan die stad en hare
omstreken, een volledige lijst van bezienswaardig
heden, aanwjjzing voor wandelingen en rjjtoeren
met opgaaf der prjjzen enz., met 9 fraaie platen,
een plattegrond der stad, eene wandeikaart voor
Berg en Dal en eene spoorwegkaart."
Die Lange titel belooft veel, maar wanneer
men bet keurig uitgevoerd gidsje dooruladert, bljjkt
dat er niets te veel is toegezegd. Met het vjjf-
centa boekje gewapend, komt men in en om Njj-
megen uitstekend terecht en de werkeljjk fraaie
plaatjes leveren eene aangename herinnering aan
een der schoonste gedeelten van ons vaderland.
Wie de omstreken van Nymegen kent, weet dat
wjj niet overdrjjven, wie er nooit geweest is ga
er heen en aanschouwe dit heerljjk land.
reiskoffer, die bljjkbaar den vreemdeling toebe
hoorde, stak haar afschuweljjk monster van rob
bevel toch al te plomp en ouderwetsch af. Zjj
kon hem echter niet verloochenen en weggaan
zonder hem in de hoede van den baanwachter
aan te bevelen. Zjj dwong zich dus tot het ver
zoek, den koffer voor haar te bewaren, tot hjj
afgehaald werd. De man Btemde hierin natuurlyk
toe, doch vroeg niet zonder nieuwsgierigheid voor
wie het moest bljjven staan.
„De dominé van Oldenrode zal hem laten
halen", zei zij en ondanks den zachten, welluiden-
den klank van haar stem, lag er iets in dat ant
woord, dat elke verdere onbescheiden vraag afsneed.
Niettemin kon de baanwachter toch niet nalaten
om een poging te wagen, ten einde den vreemden
heer, die zeer voornaam en rijk scheen te zjjn,
het genoegen te verschaffen, dit mooie meisje
te mogen vergezellen.
„Gjj deedt evenwel toch beter, juffrouw, als
gjj het vriendeljjke aanbod van dezen heer aan-
naamt", zei hjj, „men kon nooit weten, wien men
op zulk een langen weg ontmoet en
De woorden bleven hem in de keel steken door
de heftigheid, waarmede de jonge dame hem in
de rede viel.
„Ik heb mjjnheer zooeven reeds bedanktik
ga liever alleen."
Men kon zjjn wil niet duideljjker te kennen
geven dan in deze paar woorden en toch lag er
geen zweem van driestheid of brutaliteit iiif
