Onderwijs.
Kerknieuws.
Rechtszaken.
FEUILLETON.
DOOR SET ZAND
Gemengde Berichten.
hunner, afkomstig uit de III Moekims, die zich
bij de feestvierenden hadden gevoegd, gingen den
weg op naar 't kettingkwartier.
Eensklaps hoorde men een schot uit een Beau-
montgeweer, dat door verscheidene andere gevolgd
werd, die eindigden met eenige salvo's. In de
eerste oogenblikken van verwarring dacht men
aan een aanval op het hospitaal. De door gewonde
militairen met bloedbevlekte tandoes werden van
het kettingkwartier, waar de wacht gelijktijdig
met die,'oij jd en ingang tot den weg naar Lambaroe
was overvallen, naar het hospitaal gedragen.
Een pijnlijken indruk maakte op ons het tafereel
van moord, dat daar heeft plaats gehad.
Daar lagen de Europeesche sergeant Portier
benevens een Amboineesche fuselier te zieltogen,
doorstoken door verraderlijke Atjehsche krissen.
Zes mindere militairen, meer of minder gewond,
waarvan er een nog dienzelfden avond overleed,
werden spoedig naar de ziekeninrichting getrans
porteerd. Op 't hooren der schoten grepen de
cavaleristen, die in de onmiddellijke nabijheid
gekazerneerd zijn, oogenblikkeljjk naar de wapenen.
Slechts half gekleed, voorzien van karabijn en
patroontasch, deden zij spoedig eenige sloebers in
't zand bijten. De Amboineezen van het 3» batal
jon, eveneens half gekleed, van wapenen voorzien,
spoedden zich derwaarts. Gelukkig dat eönige
officieren het commando over die horde op zich
namen, de Amboineezen zouden in hun woede
verder gegaan zijn dan noodig was.
Zeven sloebers werden neergeschoten en negen
gevangen genomen. Verscheidene Atjehers hadden
zich in de alang-alang nabij den Kraton verscholen,
en zouden geheel Pendan uitgemoord hebben als
de aanval gelukt was. Het is evenwel onbegrij
pelijk, dat er nog twee'geweren vermist zijn. Die
moordenaars hadden briefjes bij zich van den
kapitein Van Rijen en behoorden dus tot onze
vrienden. Eli Men, merci
Het is nu aan iederen Atjeher verboden wapenen
te dragen en aan elke wacht is een politic-oppasser
gestationneerd, die met behulp van het wacht
hebbend personeel de sloebers moet visiteeren, die
binnen Kota-Radja komen.
In den omtrek van Lamteh, waar men het ter
rein openkapt, werden de majoor Van den Abeelen
en vier minderen gewond. Drie sloebers, met de
wapenen in de hand gevangen genomen, werden
naar de gevangenis alhier overgebracht, terwijl
door de militairen eenige gongs en alewangs als
zegeteekenen werden medegebracht.
Te Lambaroe hebben de Atjehers de vrouw van
den cantinehouder tijdens zijn afwezigheid over
vallen. Haar eenige klewanghouwen toe te brengen
en het geweer mede te nemen was 't werk van
een oogenblik.
Behalve Tjot-Goe zjjn er geen versterkingen
meer buiten de linie. Wij worden thans geheel
door haar beschermd. Het is daar binnen sedert
eenige dagen z6o veilig geworden, dat geen dek
kingen meer worden meêgegeven, zoo zelfs, dat
de trein naar Lambaroe rijdt zonder militair geleide.
Door den commissaris des konings in Zeeland is
bepaald dat het mondeling gedeelte van het
eindexamen der H. B. S. in Zeeland voor 1885 zal
worden gehouden te Middelburg.
Benoemd zijn in de commissie tot het afnemen
van bedoelde examensde heer J. Vermeulen, dir.
der R. H. B. S. te Middelburg, lid en voorzitteren
verder tot leden dr. H. Japikse, mr. W. Polman
Kruseman en P. G. de Liefde, leeraren aan de
R. H. B. S. te Middelburgdr. A. W. van Campen,
dir. van en G. J. van de Poll en M. G. van Neck
leeraren aan de H. B. S. te Goes, B. W. Mondt,
dr. Z. Th. Diehl en J. A. de Bruijne, leeraren aan
de H. B. S. te Zierikzee.
Ter behandeling op de algemeene vergadering
van de vereeniging Volksonderwijs stelt het hoofd
bestuur voor de uitgaaf van het Volksblad voort te
zetten, 1000 beschikbaar te stellen voor algemeene
verspreiding van nummers, met opstellen waardoor
de vereeniging* voor hare beginselen propaganda
kan maken; benevens 300 voor de kweekschool
yan bewaarschoolhouderessen, welke HNut zal
oprichten, en wjjziging van art. 61 der onderwijswet
te vragen, indien dat artikel zooals uit de
mededeelng van den minister van binnenl. zaken
inderdaad bljjkt het geval te wezen, aanleiding
is, dat bjj het examen voor de hoofdakte het vak
opvoedkunde thans is vervallen.
De afdeelingen Assen, 's Gravenhage en Maastricht
hebben voorstellen ingediend over de bespreking
van kinderarbeid, bepaaldelijk van veldarbeid;
's Gravenhage ook een om van rjjks- of gemeente
wege verstrekking van voedsel te vragen voor
kinderen der volksschoolwier ouders het mochten
verlangen.
De afdeeling Groningen wenscht afkeuring te
doen uitspreken over de verordeningen te Leeu
warden en elders gemaakt tegen straatschenderpen
der schooljeugd en de afd. Sneek stelt voor,
jaarljjks 250 te verleenen voor het onderwijs
van schipperskinderen.
Aan dr. J. J. Prins is, met ingang van 15
Sept. 1885, eervol ontslag verleend als hoogleeraar
in de faculteit der godgeleerdheid aan de rjjks-
universiteit te Leiden, met dankbetuiging voor de
door hem gedurende vele jaren den lande bewezen
diensten, en in zjjne plaats is benoemd, dr. W.
C. van Manen, kerkelijk hooglaar te Groningen,
om onderwjjs te geven inde oud-christelijke letter
kunde en de uitlegging van het Nieuwe Testament.
Uit het vroeger vermelde drietal is door den
kerkeraad der Ev. Luthersche gemeente alhier tot
predikant beroepen de heer P. Groote te Deventer.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
Heden zijn veroordeeld
C. van W., 39 j., arbeider te Serooskerke, wegens
beleediging van een beambte in functie tot 12 b.;
W. H., 31 j., dijkwerker te Westkapelle, wegens
mishandeling tot 15 d. cel en ƒ8 b.; J. F., 40 j
dijkwerker te Westkapelle, wegens alsvoren tot
8 b.C. S., 34 j., koopman te Goes, wegens
verwonding tot 8 d. cel; W. D., metselaar, 19 j
te Rilland, wegens verbreking van afsluiting tot
15 d. cel en 25 b.G. de S., 21 j., schoenmaker
te Koewacht, wegens oplichting tot twee maanden
cel C. J. van R., 19 j., arbeidster te Terneuzen,
wegens hoon tot 8 b. J. F. C., 23 j., uurwerk
maker te Hontenisse, wegens beleediging van een
beambte in functie tot 8 b.M. S., 48 j., h/v.
van P. A., te Boschkapelle, wegens diefstal tot
6 d. cel; F. R., 18 j., koewachter te St. Laurens
(België), wegens diefstal tot een maand cel.
Allen in de kosten.
Vrijgesproken zijn A. H.M., 19 j., boerenknecht,
J. W., 19 j., arbeider, J. de N., 19 j., arbeider,
allen te 'Rilland, en J. M., werkman te Krabben-
djjke, beklaagd van verbreking van afsluiting.
Kantongerecht te Middelburg.
Heden zjjn veroordeeld
Wegens het rapen van schelpdieren aan de
vooruitspringende zeewerken van den polder
WalcherenA. F. Id', J. H. Jdr en C H. Ld',
allen te Westkapelle, de twee eerste ieder tot
ƒ1 b. s. ld. en de laatste tot ƒ10 b. s. 1 d.;
wegens het als schipper van een binnenschip,
waarvoor, als uitsluitend bestemd naar Middelburg,
het verminderde havengeld is betaald,lossen op
eene andere plaats van het kanaal door Walcheren,
zonder vergunning van den havenmeester P. de Z.
te Middelburg, tot 10 b. s. 1 d.wegens het
schrijven op de muren van huizen: D. S. teVlis-
singen, tot 1 b. s. 1 d.
Vrijgesproken isC. L. v. d. H. Jcz11 te Clinge.
Deze zaken zijn den 14en April behandeld.
Verder wegens dronkenschap
J. D., L. K., H. B., W. J., F. J. v. d. R. te
Middelburg, D. v. d. K. te Burgh, J. H., A. de
W., A. M. Jz., A. M. te Westkapelle, B. de G.,
te Vlissingen, H. V. te Koudekerke, ieder tot
b. s. 1 d.P. W. te Middelburg, tot 3 boeten elk
van 10 s. 3 d. voor elkJ. P. R. te Middelburg,
in 2 b. elk van 10 s. 3 d. voor elkD. K. te
Vlissingen, tot 3 b. s. 1 d.J. F. G. en J. J.
V. te Middelburg, ieder tot 15 b. s. 5 d.K.
S., J. C. v. S. te Middelburg, J. V. en J. K. te
Westkapelle, M. M. te Arnemuiden, H. M., M.
V., L. J. F., J. J. C., allen tot 5 b. s. 2 d.;
J. N. M. te Vlissingen, tot 2 b. van 3 s. 1 d
voor elkJ. C. S. te Vlissingen, tot 10 b. s. 3
d. en 3 d. gev.; J. W. en A. M. te Vlissingen,
ieder tot 1 d. gev.; P. H. te Westkapelle, tot
5 b. s. 2 d. met vrjjspraak van de verzwarende
leven een verzekering te Bluiten, zonder dat hjj,
van wiens dood de uitkeering afhankelijk is, er
mede bekend gemaakt wordt en zijn goedkeuring
eraan hecht.
„Maar er is nog een ander verschijnsel, waarop
ik de aandacht wensch te vestigen. Indien niet
door een toevallige omstandigheid de giftmengerjj
aan het licht was gekomen, zou vrouw Van der
Linden naar alle waarschijnlijkheid op dit oogen
blik nog met. haar afschuwelijk handwerk voort
gaan en nieuwe slachtoffers maken. De onder
stelling is niet te gewaagd, dat tengevolge van
haar poeders veertig personen in betrekkelijk
korten tjjd, onder dezelfde verschijnselen gestorven
zjjn. Velen van die ongelukkigen hebben een
dokter gehad, maar geen enkelen keer werd de
ware oorzaak van het overljjden geconstateerd.
Nu eens werd kramp, dan weder koorts, dan weder
iets anders als oorzaak van den dood opgegeven.
Aan vergiftiging werd, naar het schijnt, nooit
gedacht.
M. i. geeft ook dit verschijnsel wel iets te
denken. De medische wetenschap is ongetwijfeld
in de laatste 25 jaren zeer vooruitgegaan. Niet
ten onrechte kan men er zich op beroemen, dat
bij nauwkeurig onderzoek in de meeste gevallen
de diagnose met groote zekerheid kan worden
opgemaakt. Maar des te treuriger indruk maakt
het, als men ziet wat er desniettemin in een
academiestad als Leiden gebeuren kan, zonder
dat de argwaan van doctoren wordt opgewekt.
Zou het ook daaraan liggen, dat in de armen
wijken nauwkeurig onderzoek der patiënten niet
altijd mogelijk is Zou de zoogenaamde bus-
practijk misschien ook zijn schaduwzijde hebben
Zou verpleging in gasthuizen niet nog meer moeten
worden aangemoedigd Ik stel de vragen slechts,
zonder terstond een conclusie te trekken, maar
meen dat de vraagwat in het belang eener
goede ziekenverpleging kan worden gedaan, ook
in den tegenwoordigen tijd nog niets van haar
gewicht heeft verloren."
Het Bat. Handelsblad plaatst onder reserve het
volgende, het blad van een doorgaans goed inge
lichte zijde meegedeeld
»De ramtorenschepen Prins Hendrik en Koning
der Nederlanden zijn terug ontboden naar Neder
land, met het oog op de gespannen verhouding
tusschen Rusland en Engeland.
»Bij eenige eilanden, behoorende tot Amboina,
worden Amerikaansche vrjjbuiters gezien. Met
spoed moeten eenige oorlogschepen derwaarts.
Tevens worden 50 vlaggen verstrekt om op die
eilanden te worden geheschen, als bewijs dat ze
onder Nederlandsche souvereiniteit staan."
Volgens de 14 Maart gedane mededeelingen
door den resident Kater, was de toestand te
Mandor op de kustplaatsen bevredigend, en verder
aldaar gunstig. Patrouilles trekken ongehinderd het
land door. De hoofden der opstandelingen waren
in het bosch verspreid; en enkelen hunner reeds
gearresteerd.
Aan een brief uit Atjeh, gedagteekend 10 Maart,
in het N. Pad. Hbld., is het volgende ontleend
dat, hoezeer hetzelfde feit bedoelende, geheel
anders klinkt dan het verhaal dat wjj reeds 14
April jl. aan het Alg. Dgbl. van Ned. Inaie
ontleenden.
De laatste versterking te Lamrong is opgericht,
daarmede is onze defensielijn gesloten. Evenals
bjj de vorige benting in de zuiderlinie, had de
oprichting plaats zonder dat er een schot van
's vjjands zijde viel. Terwijl daar alles zoo rustig
toeging, werd in de onmiddelljjke nabijheid van
den Kraton een drama afgespeeld, dat niet spoedig
uit het geheugen gewischt zal worden. In den
morgen van den 25»ten Februari zag men hier een
keurigen Atjehschen optocht ter eere eener bruid
Na de gelegenheidsbezoeken bij de verschillende
bevriende hoofden te hebben afgelegd, hield de
stoet op bjj de woning van den ass.-resident, om
verder het graf van den sultan in den Kraton te
bezoeken. Het was ongeveer half een, toen de
optocht den Kraton binnenging de mannen werden
echter daarbinnen niet toegelaten. Een tientaf
eene Idylle van DILLING uil hel Noor ach.
Lave opende een hek en zette Lotje op een
grasvlakte neer. Het was een klein boschje met
welig geboomteeen oase in de zandwoestijn.
De kerk lag op het duin.
„Dank voor het voertuig", zei zij en knikte
terwjjl ze hem vriendeljjk in de oogen zag.
Hjj was vrjj rood en warm in het gezichtmaar
hjj had ook een vermoeiënden tocht gehad.
„Het is het best om met den dank te
wachten totdat de reis ten einde is", zei hjj, „gjj
hebt immers een retourbillet
Lotje bleef staan en zag hem na, totdat zjjn
forsche gestalte tusschen de boomen verdween.
Toen ging zjj op het gras zitten en bond de
keelbanden van haar hoed wat vaster.
Hjj kwam terug met de doodgraversvrouw Brita,
die den sleutel van de kerk had en nu gingen ze
met hun drieën den heuvel op.
Daar lag de oude, vrjj groote kerk, half begra
ven tusschen de duinen.
Men had moeite om door de deur te komen.
Er lag een hoop sneeuwwit stuifzand voor. Men
kon bjjna gelooven, dat het midden in den winter
was en de Bneeuw op hoopen was gewaaid.
Naar de landzijde in de luwte van de kerk
lagen eenige vervallen graven, met gebroken
kruisen en gedenksteenen.
Zjj betraden de kerk, een groot, kaal, koud gebouw
met witte muren en roode vloersteenen. Het al
taar was bedekt met een verschoten kleed, waarop
vier ongeschuurde oude koperen kandelaars ston
den. In twee daarvan waren bouquetten van
gekleurd stroo gezet en in de andere scheve
waskaarsen.
«Wjj kunnen ze nooit aansteken", zei Brita
„want de ratten hebben er groote stukken afge
geten."
Die leeljjke dieren hadden ook het oude uitge
sleten geschilderde altaarstuk gehavend. Zjj
hadden den neus der Heilige Maagd en een groot
gedeelte der apostelen opgegeten.
Rondom het altaar liep een wormstekige leuning
en de knielbank bestond slechts uit een paar
kale planken, zonder eenige bekleeding. Er was
niet eens een tapijtje voor den dominé, alleen de
roode steenen om op te staan.
Het eenigè en nog yrjj twjjfelachtige ornament
aan de kerkmuren waren verscheiden ljjkkransen
van verschoten gemaakte bloemen met lange
witte zjjden strikken.
- „Wat is het hier leeg en koud", zei Lotje
met een rilling.
»Het moet hier 's winters verschrikkelijk
zjjü."
„Hier komt bjjna nooit iemand voor de
godsdienstoefening", zei Brita, „hoogstens twintig
stuks. Zjj gaan veel liever naar de nieuwe, mooie
methodistenkapel."
Meteen ging de deur open en een opgeschoten
meisje op klompen stoof naar binnen.
„Moeder, moeder de pap brandt aan
„Achlieve hemel 1 gilde Brita, „die had
ik heelemaal vergeten. Mynheer en juffrouw
neemt mjj niet kwaljjk. Gjj kunt hier bljjven
kijken zoolang gjj wilt. Ik zal later wel sluiten
Er valt toch niets te stelen."
Lave stak haar een geldstuk toe. Zjj neeg en
slofte de deur uit, gevolgd door haar dochter.
Lave bleef met Lotje alleen in de kerk.
Zjj liepen rond en bekeken eenige oude stoelen
en beelden uit den katholieken tjjd. Een daar
van stelde een heilige in een blauw gewaad voor,
die een roodwangig kind met een vergulden gordel
droeg.
„Dat is de heilige Christoffel, die het kind
Jezus op zjjne schouders draagt", zei Lotje.
„Precies zooals gjj mjj gedragen hebt", voegde zij
er zachter bjj.
„Dan gelijk ik toch in iets op een heilige",
zei Lave. „Wjj zjjn beiden gelukkig geweest, dat
wjj zulk een last te dragen hebben gehad."
„Hebt gjj op de landbouwschool te Frelle-
burg geleerd om zoo galant te zjjn?" vroeg Lotje.
»Ja, mep zegt altjjd, dat de Zweden de
Franschen van het Noorden zjjn, en dat is ook
waar."
Zjj stond tegen het altaarhek geleund en keek
op de knielbank neer.
»Het moet hier hard zijn om te knielen. Ik
wil in deze kerk niet getrouwd worden."
„Neen, maar ik zou wel lust hebben om mjj
omstandigheid; H. v. S. te Vlissingen tot 3 b
van 5 s. 2 d. elke b.N. B. te Koudekerke,
tot 3 b. s. 2 d. en J. J. te Westkapelle tot
3 b. s. 1 d.C. W. te Middelburg en A. R. te
Vlissingen, tot 3 d. gev.
Deze zaken werden 21 April behandeld.
Maandag^ verscheen te Veere de officier van
justitie, vergezeld van een geneeskundige, om een
onderzoek te doen naar een vermoedelijk gepleegden
kindermoord. Uit het onderzoek bleek dat C. van
den K. oud 19 jaren, 10 dagen geleden bevallen
was en haar kind in een hoek van eene onge
bruikte keuken (snuiver) verborgen had. Onmid-
delljjk is de beschuldigde na hare bekentenis
gearresteerd en naar Middelburg overgebracht.
De berouwvolle zondaar, die zich te Amster
dam bjj de politie aanmeldde, onder opgave voor
2 jaren moord te hebben gepleegd op een korpo
raal der infanterie te 's Bosch, blijkt, na nauwkeurig
onderzoek, niet misdadig te zjjn. Het is nameljjk
gebleken, dat geheel zjjn verhaal een verzinsel
was, alleen ten doel hebbende, gratis huisvesting
te bekomen.
A. s. Donderdag hoopt de heer P. Walraven te
Hoedekenskerke zijn 40jarigen dienst in het belang
van het rijk te gedenken.
Den 30em April 1845 als milicien in dienst ge
treden, werd hjj in 1850 bjj zjjne pasporteering
bjj de koninkljjke maréchaussee te paard geplaatst
in 1854 werd hjj benoemd tot gerechtsdienaar te
Kruiningen en op verzoek in 1855 naar Hoede
kenskerke verplaatst. Wegens buitengewone
plichtsbetrachting werd hem in de jaren 1855 en
1856 eene gratificatie verleend. In 1857 werd de
heer Walraven aangesteld tot buitengewoon op
zichter der visscherjj op de Scheldebjj het in
werking treden der wet van 11 Nov. 1856 tot
rijksveldwachter 3e kl. en in 1867 tot brigadier-
titulair, in welke betrekking hjj gediend heeft
tot 31 Juli 1872, op welk tjjdstip hjj eervol is
ontslagen, doch tegelijkertijd werd benoemd tot
brievengaarder, welke betrekking hy nog voort
durend met de meeste nauwgezetheid en tot ge
noegen der ingezetenen van Hoedekenskerke ver
vult. Zulk eene ijverige plichtsvervulling mag wel
met een woord van lof herdacht worden. In zjjne
woonplaats wenscht men den flinken brievengaarder
van harte kracht en lust toe, om nog vele jaren
zjjne betrekking te mogen bekleeden.
Aan den provincialen steiger te Walsoorden
is gebleken, dat de zware groenharthoutsteigerpalen,
die nog nauwelijks 2 jaren geplaatst zjjn, reeds
door paalworm zjjn aangetast. (IV. R. Crt.)
In een logement te Zierikzee is door een
reiziger, onder verdachte omstandigheden achter
gelaten een op paneel met olieverf geschilderd
zomerlandschap, links met steenen brug met boomen
en een hek met steenen pilaren, een werkman met
een hond de brug afkomende en een weiland met
koeien in het verschiet. Op dit schilderstuk komt
voor de naam J. Kessel, het is gevat in een bjjna
7 centimeter breede vergulde Ijjst. De officier
van justitie te Zierikzee verzoekt bericht, indien
een zoodanig schilderijtje wordt vermist.
De 62jarige voerman M. L. te Terneuzen, die
heden morgen in welstandmet kar en paard van
huis was gereden, werd, even buiten de Axelsche
poort, dood op den weg gevonden.
Op zjjn terugreis schijnt hjj een toeval gekregen
te hebben.
In zake den aanleg van den stoomtram Breda-
Antwerpen meldt men nader, dat de dag. besturen
van Zundert, Rjjsbergen en Prinsenhage thans
besloten hebben gezamenljjk 100.000 bjj te dragen.
In België worden de onkosten voor door het
rjjk en de provincie gedragen. Men heeft daar
de grootste verwachting van deze lijn en beschouwt
haar als een der meest productieve in de toekomst,
als loopende langs den schoonen weg, door Napo
leon I aangelegd.
De morgenstond heeft goud in den mond.
De minister van justitie heeft tot de ambtenaren
van zjjn departement een aanschrjjving gericht om
hen te gelasten allen om 10 uur des ochtends op
het departement aanwezig te zjjn.
Te Amsterdam is iemand gefailleerd en
hief te verloven", zei Lave met neergeslagen oogen.
Het was goed, dat hjj niet opkeek; want Lotje
kreeg zoo'n kleur.
»Ja verloven kan men zich overal", zei zjj.
»Ik heb een nichtje, die heeft zich in den spoor
trein verloofd. Dat ging met stoom."
Lave hief het hoofd op.
„Ik kan mjj geen mooiere plaats voorstellen
om zich te verloven dan zulk een oud, eerwaardig
Godshuis."
Nu was de beurt aan Lotje om naar de vloer
steenen te kjjken.
>Neen dat dat is heel waar."
„Maar het is zoo moeieljjk om aanzoek te
doen."
Lotje beet op hare blauwe keelbanden. Zjj had
zoo'n lust om te lachen.
„Dat is wel mogeljjk. Ik heb het nooit ge
probeerd."
„Ja, gjj dames hebt het gemakkelijk, gjj be
hoeft zelf geen aanzoek te doen."
„Maar wjj worden gevraagd en dat is dik-
wjjls even lastig."
„Zjjn er velen, die u gevraagd hebben
„Neen, gjj zjjt de eerste", zeide zjj en stak
haar wipneusje met een guitigen blik omhoog.
„Ik ik heb u volstrekt nog niet gevraagd"
zei hjj.
»Was het dan niet uw bedoeling?" riep zjj
verschrikt uit.
„Ja, dat was het wel degeljjk, Lotje, als gjj,
mjj maar hebben wilt."