rf» 97.
'128® Jaargang..
1885.
Zaterdag
25 April.
KLEINHANDEL IN STERKEN DRANK.
FEUILLETON.
Middelburg 24 April.
Rechtszaken.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per 3/m. franco f 3,50:
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Gent.
Advertentiën' 20 Cent per regel:
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regelf 1,10
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
EÜET PORTRET,
MIDDELBIRGSCHE COURANT.
Agenten zijn te VlissingenP. G. De Veij Mestdagh en Zoon, te GoesA. A. W. Bolland, te KruiningenF. Van der Peijl, te Zierikzee: A. C. Ds Moou, te TholenW. A. Van Niedwenhuijzen, en te Ter Neuzen A. Var dm Psui Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publieité étrangère G. L. Datjbï en Cie., John F. Jones opvolger.
De burgemeester en wethouders van Middelburg
brengen, ingevolge art. h der wet van oen 28en
Juni 1881 Staatsblad n° 97), ter openbare kennis:
dat bij hen is ingekomen een verzoekschrift van
S. W. Hujjsman, waarbij hij vergunning vraagt
om in het perceel in de Gravenstraat, lett. I n° 292,
den kleinhandel in sterken drank van af 1 Mei a.
te mogen voortzetten.
Middelburg, den 24cn April 1885.
De burgemeester en wethouders van Middelburg,
P I C K
De Secretaris,
A. DE VULDER VAN NOORDEN.
Tot oplossing der onderwijsquaestie wordt in
het Utr. Dagblad het volgend voorstel gedaan.
1°. Het onderwijs op alle openbare scholen voor
lager en meer uitgebreid lager onderwijs wordt
dagelijks aangevangen met onderricht in den gods
dienst, waarvoor een half uur wordt vastgesteld.
2°. Dit onderricht wordt gegeven door leeraren
of onderwijzers, daartoe door de kerkelijke besturen
der verschillende godsdienstige gezindten aan te
wjjzen.
3°. De schoollokalen worden zoodanig inge
richt, dat aan alle erkende godsdienstige gezindten
de gelegenheid is geopend, het godsdienstonderricht
te geven, zonder dat zij daarbij stoornis ondervinden
of anderen hinderljjk zijn.
4°. De kinderen, tot een godsdienstige gezindte
behoorende, zijn verplicht het godsdienstonder
richt van hunne gezindte bij te wonen, tenzij de
ouders of voogden aan bet hoofd der school te
kennen geven, dat zij daartegen bezwaar hebben,
in welk geval die kinderen een half uur later ter
school komen.
5. De schoolboeken worden met zorg gekozenalle
boeken, die voor erkende godsdienstige gezindten
krenkende uitdrukkingen bevatten, zijn verboden.
6. De onderwijzers onthouden zich van bewijs
voeringen of uitdrukkingen, die voor de gods
dienstige geloofsovertuiging van andersdenkenden
kwetsend zijn.
Gewichtig vinden wij dit voorstel niet, vooral
wanneer wij het vergeljjken met art. 22 der wet
op het lager onderwijs, hetwelk luidt: „Bjj de
regeling der schooltijden wordt door het vrijgeven
van uitdrukkeljjk in de regeling genoemde uren
gezorgd, dat de schoolgaande kinderen van de
godsdienstleeraren godsdienstonderwijs kunnen
genieten.
„Onder voorwaarden, door burg. en weth. in
Overleg met den districts-schoolopziener te bepalen,
worden de schoollokalen, des noodig verwarmd
en verlicht, voor dit godsdienstonderwijs beschik
baar gesteld.1'
De wet biedt dus den godsdienstleeraars ruim
schoots gelegenheid aan om den kinderen onderricht
te geven in het schoolgebouw. Onderricht in den
godsdienst zou, volgens het vootstel van den
schrjjver, een nommer van het programma worden,
dat in de uitvoering moeilijkheden kan opleveren,
Inaar bovendien niet op den weg ligt van den
staat, die al niet verder kan gaan dan in de
tegenwoordige wet is bepaald.
door C. VAN SCHWAR1ZKOPPEN.
Barbara werd een weinig verlegen.
„Ja mamatje lief, hebt gjj dat dan niet uit
mpne brieven geraden Het kwam mjj tusschen
beide wel voor, alsof er eenig misverstand tusschen
ons heerschte. Maar ik had geen moed om u
alles uit te leggen en ik dacht, gij zoudt het wel
van zelf merken. Want zieIk was toen in zoo'n
wonderlijke stemming, ik wist toen nog niet, dat
hij mjj wezenljjk beminde."
„Maar wie dan toch, kind? Ik weet ook
niet
„Gij zult alles weten, mamaIk heb zoo
vreeseljjk verlangd naar het oogenblik, waarop ik
mjjn hart voor u kon uitstorten."
Zij omarmde haar moeder opnieuw en vrel zoo
innig, dat de goede ziel nauwelijks adem kon
halen, laat staan zich bewegen en zjj fluisterde
Jjaar half snikkend, half lachend een zonderlinge
De schrpver meent, dat zijn voorstel kan mee
werken om aan billijke eischen tegemoet te komen
en daardoor de band zal worden behouden, „die
opschool de kinderen te zamen in eendracht en
maatschappelijke eensgezindheid opleidt en hen
opvoedt in eerbied en liefde voor het vaderland."
Machtig mooie woorden, maar men moet al
sterk zich aan illusiën overgeven om dit alles van
een regeling in den geest van dat voorstel te
verwachten.
De tegenwoordige wet is op het punt van het
geven van godsdienstonderwijs al zoo billijk, dat
het niet aan haar ligt wanneer de godsdienst
leeraars daarvan geen gebruik willen maken.
En dit toch schjjnt het geval te zjjn, want volgens
het verslag der provincie Zeeland over 1883 werd
slechts in een 13tal gemeenten Zeeland telde
toen 155 openbare scholen gebruik gemaakt
van de gelegenheid, die de wet aanbiedt voor het
geven van godsdienstonderwijs. De regeling daarvan
gaf in die gemeenten volstrekt geen aanleiding
tot moeilijkheden.
Aan wien nu de schuld Toch zeker niet aan
den staat. Het kwaad zit veel dieper.
De wenschen der geestelijken strekken zich
veel verder uit, dan billijkheidshalve kan worden
toegelaten. Daaraan te voldoen is dan ook
onmogelpk, tenzij de staat zich geheel aan hen
onderwerpe.
En wanneer nu in de openbare school aan die
heeren iederen dag het eerst het woord werd
gelaten, zouden wjj den eersten stap zetten op
dezen voor het wel zjjn van het volk hoogst ge
vaarleken weg.
De neutrale staat moet boven de kerkgenoot
schappen staan en waken dat dit standpunt, zelfs
in schjjn, niet worde prijs gegeven.
Wil men trachten tot eene verzoening te geraken,
dan doe men het dus niet overeenkomstig boven
genoemd vóorstel, dat ten doel heeft op bekende
grondslagen een gebouw op te richten, dat nooit
hecht en sterk kan worden.
Bovendien is hetgeen onder par. 6 wordt bepaald
geheel van dezelfde strekking als art. 33 der
onderwijswetwaarin wij lezen„de onderwijzer
onthoudt zich van iets te leeren, te doen of toe
te latenwat strjjdig is met den eerbied,
verschuldigd aan de godsdienstige begrippen van
andersdenkenden".
Het geheele voorstel munt dus noch door
nieuwheid, noch door practischen zin uit.
Eene nieuwe kamerontbinding zon, vreezen
we, niets baten. Het andermaal opzweepen,
in welke kunst dr Kuyper zjjn wederga niet heelt,
zou zonder effect bij ven.
Voeg daarbjj de bj den dag aanwassende anti
pathie, die men tegen den.redacteur van den Stan
daard en den Heraut koestert. Het getal der onzen
die liever een liberaal zouden kiezen dan een van
Kuyperianisme verdacht anti-revolutionair, is groo-
ter dan menigeen vermoedt. En dezulken vindt
men juist het meest in de kringen, die den groot
sten invloed uitoefenen.
Bedriegen we ons niet, dan zjjn we zoowel in
den politieken als den kerkelijken str jd een keer
punt genaderd, en kunnen we even snel naar
beneden gaan als we naar boven kwamen.
Het smart ons dit te moeten uitspreken want
het had zoo heel anders kunnen zjjn. Het is het
onvermijdelijk gevolg van 't wind zaaienvan
den waan het alles beter te weten dan anderen,
biecht in het oor, zoodat mevrouw Althoff haar
toen zjj geëindigd had, geheel verward en verbij
sterd aanzag.
»Maar, kind, kom toch tot bezinning 1 Het
is niet mogeljjk I Vogelde man uwer vrien
din
»0 1 die niet moeder Dat was nu juist
het misverstand
„Welke Vogel dan Gjj zeidet toch de
schilder van uw portret, de beroemde
sNiet de beroemde; maar iemand, die mooi
op weg is om even beroemd te worden. Zjjn
jongere broeder Hans Vogel, niet Ernst. Woont
gjj dan op een eiland mama, dat gjj nog nooit
van Hans Vogel gehoord hebt ook niet van zjjn
portret van de Russische vorstin, waarvan thans
geheel Berljjn spreekt Maar over het uijjne zal
nog veel meer gesproken worden, zegt hjj. Want
dan zal men zeggen: „„Dat is zjjn bruid Of
misschien al„Dat is zjjn vrouw I Dat heeft
hjj met hart en ziel geschilderd
Bjjna in elk aardach geluk plegen kleine dui-
I veltjes een bitter droppeltje te gieten, opdat de
eh het niet luisteren naar goeden raad.
Dezer dagen is in de eerste kamer aan den
minister van financiën ronduit gezegd, dat hjj
heen moest gaan, omdat hjj niet opgewassen was
voor zijn taak. En de man is zoo wijs geweest
dien raad op te volgen.
Welnu, was het ministerie-Heemskerk alleen te
redden door het zich verwjjderen van den heer
Grobbee, ook de anti revolutionaire partjj kan
haar dreigende nederlaag alleen voorkomen, als
dr Kuyper van de leiding der partjj afziet en een
wjjzer en bezadigder man zjjne plaats inneemt.
Dat zou een ongekende verademing zjjn."
Aldus het Wageningsch Weekbladhoofdzakelijk
naar aanleiding van den val van baron Schimmel-
penninck te 's Gravenhage en het feit dat de
verhouding in de tweede kamer thans 43 tegen 43
is. Nu weten wij wel, dat de redacteur van ge
noemd blad en dr. Kuyper geslagen vijanden zjjn,
maar eerstgenoemde heeft zich steeds als eerlijk
man doen kennen, wien men alleen zjjn te groote
oprechtheid als een fout zou kunnen aanrekenen.
Maar daarom te meer verdienen zjjne woorden de
aandacht, omdat men erdoor achter de waarheid
komt.
In de gisteren avond gehouden vergadering van
het hoofdbestuur is tot algemeenen voorzitter der
Maatschappij tot bevordering van Landbouw en
Veeteelt in Zeeland benoemd de heer G. J. van
den Bosch te Wilbelminadorp.
Namens de gezamenljjke adressanten tot ver
krijging eener voetbrug in plaats van de overzetpont
aan de Koepoort alhier is een adres gericht tot
burg. en weth. van Middelburg, waarbij zjj te
kennen geven:
dat hunne beide verzoeken, respectievelijk sedert
ruim 10 en 6 maanden (2 Juni en 18 Oct. 1884)
gedaan, alsnog schijnen te bljjven „aangehouden";
dat zjj, door onderteekening dezes, weder ver
klaren, dat hun verzoek, om eene Voetbrug met
voortdurend behoud der bestaande tolheffing, wel
degelijk en waarachtig „gemeend" ia, zoodat, bij
mogelijke weigering zij grootere offers zullen
moeten aanbieden.
Redenen, waarom zij ootmoedig en dringend
verzoeken eene decisie op hunne adressen te willen
nemen, kon het zjjn iu den gewenschten zin door
de gevraagde verbetering te willen brengen in de
voor hen voortdurend zoo bedroevende gemeenschap.
Namens den consul-generaal van Zweden zjjn
dezer dagen de Versierselen der Wasa-orde aan
den heer van Woelderen, directeur der Maat
schappij Zeeland, overhandigd.
Reeds maanden geleden maakten wjj melding
van deze benoeming, die thans als iets geheel
nieuws de ronde in verschillende bladen doet.
Niet de prins Von Wied maar een zjjner
kinderen kwam gisterenavond te Vlissingen aan,
en vertrok naar Londen.
De telegraaf had te Vlissingen een verkeerde
tjjding gebracht.
De voorschriften omtrent het opleggen, inleveren
en medenemen van kleeding en uitrusting van
miliciens groot-verlofgangerszijn door den
minister van oorlog herzien en opnieuw vastge
steld.
Hierbjj is o. a. bepaald dat de goederen bij de
infanterie worden gedeponeerd bjj de staven der
menachen zich niét al te zeer zouden verbljjden.
Ook mevrouw Althoff scheen opnieuw deze er
varing te moeten op doen. Bjj al het geluk dat
haar uit de oogen harer dochter tegenstraalde, en
waarvoor zij in haar hart innig dankbaar was,
kon zjj het denkbeeld aan de bittere teleurstelling,
welke den armen kapitein wachtte, niet van zich
afzetten. Niet alsof zjj zich daarbjj iets te ver-
wjj ten had! Indien zjj zjjne laat opkomende
neiging al een weinig begunstigd had, dan was
dit toch slechts in gedachten geschied. Maar
omdat zij haar eigen wenschen vervuld zag, speet
het haar dubbel, dat zjj den man, wiens vriend
schap zjj had leeren waardeeren, dezen harden slag
niet kon besparen. En dat zjj zich zjjn ontstemd
gelaat nu juist bjj den vrooljjken glans van den
Kerstboom moest voorstellen, waar het ook op
de reine, zalige stemming van Barbara een scha
duw zou werpen
Doch er kwam hulp in den nood De oude
Kircherat te Berlijn, dien wjj reeds eenmaal
hoorden noemen, kwam tusschenbeide en stierf.
Hagen werd aU zjjn naaste bloedverwant tele-
graphisch op ontboden door de weduwe, Hp ver»
bataljons, bjj de cavalerie in de standplaatsen der
depóts en bjj de genietroepen in de standplaats
van den korps-komraandant; bjj de overige troepen
van het leger in het garnizoen waar zjj zjjn.
Uitzondering hierop zjjn1° voor de infanterie
te Grave en Maastricht geschiedt de oplegging
te Nijmegen en 'sBosch; 2" voor de cavalerie uit
Venlo, te 's Bosch, en 3® voor de artillerie uit
Roermond, te Breda, zoodat in de provincie
Limburg geene goederen voor miliciens worden
opgelegd.
Bjj koninkljjk besluit van 7 April 1885 n° 15
is bepaald dat de verlofgangers der lichting van.
1882, behoorende tot de grenadiers en jagers,
infanterie, hospitaalsoldaten, veldartillerie, rjjdende
artillerie, pontonniers en genietroepen, en die der
lichting van 1883, behoorende tot vestingartillerie
en genietroepen, zullen worden opgeroepen om in
den wapenhandel te worden geoefend.
Bjj het regiment grenadiers en jagers en bjj de
regimenten infanterie is deze herhalingsoefening
bepaald van 12 Augustus tot 15 September a.
De Amst. courant houdt vol dat de heer Yan
den Wall Bake Berljjn heeft bezocht, dat het
doel zjjner reis met de nieuwe Duitsche Overzee-
sche Stoomvaartlijnen in verbond stond, en voegt
er thans bjj, dat eene commissie zal worden be
noemd, die zal trachten datgene te verkrjjgen,
waarin de heer Bake tot dusverre niet mocht
slagen.
Omtrent de uitbarsting van de Smeroe meldt
de Amst.:
De uitbarsting heeft plaats gehad naar het
Zuid-Oosten. De helling van den berg is aan die
zjjde het steilstook bjj de dageljjksche brakingen
van den berg komt het puin aan dezen kant terecht.
In Pasoeroean aan den Westkant liggen talrjjke
koffie-ondernemingen, die dus geen letsel hebben
bekomen.
Aan den Zuid-Oostkant liggen er slechts drie,
Kali-Beneng en twee ondernemingen van de
Amsterdamsche koffiecultuur-maatschappij. Volgens
een ontvangen telegram zijn deze twee ongedeerd
gebleven. Daar zjj onmiddellijk aan Kali-Beneng
grenzen, mag ondersteld worden, dat de ramp
zich over geen groot gebied heeft uitgestrekt.
Ten Noorden yan Kali Beneng liggen onbewoonde
bosschen; door deze heeft de lavastroom naar da
kofSe-onderneming zjjn weg moeten vinden.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg,
Heden, (Vrjjdag), zijn veroordeeld
G. V., 14 j., te Kapelle, wegens diefstal tot 'J
dagen celJ. H., 23 j., vrachtrjjder te Heinkens-
zand, wegens beleediging van een beambte in
functie tot ƒ12 b.H. O;, 17 j.; arbeider te
Kruiningen, wegens mishandeling tot 8 b.Hi
L. van B., 25 j., smid en P. van W., 22 j., beiden
te Wemeldinge, wegens mishandeling ieder tot
ƒ12 b.C. B., 22 j., dienstknecht te 's Heef
Arendskerke, wegens diefstal tot 15 dagen celj
M. G., 17 j., fabriekarbeider en M. R., 18 j.;
tuinknecht beiden te Goes, wegens mishandeling
ieder tot ƒ12 b.A. G., 18 j., arbeider te Goes;
wegens mishandeling tot 12 b. en J. H., 33 j.j
eksteroogensnijder te Dieren, wegens onbevoegd
uitoefenen der geneeskunst tot 5 b.
Allen in de kosten.
Vrijgesproken is M. F„ 22 j., dienstbode té
Kapelle, beklaagd van diefstal.
Arrondissements-rechtbank te Zierikzee
Heden zjjn veroordeeld
W. G., te St. Maartensdijk, wegens hoon tót
10 b.G. O., te Burg, wegens diefstal tot 8
dagen cel; F. F., zonder vasté woonplaats, wegens
bedelarjj tot 7 dagen cel; D. van der M., te
trok, zonder persoonlijk afscheid te nemen, en
stelde als een bezadigd man het beslissende woord
tot later uit. Wat hjj echter later, bjj zjjn terug
keer gevoelde, toen hjj de verloving van Barbara
als een fait accompli vernam, daarover heeft hjj
noch aan ons, noch aan Diemand anders ooit een
woord gezegd. Wjj sullen het er maar voor
houden, dat hjj voor vrijgezel in de wieg gelegd
was, en dat hij zich, na die kortstondige afwjjzing
yan den gewonen weg, met gelatenheid in zjjn
lot geschikt heeft. Bjj de dames Althoff had men
nog nooit zulke heerlijke Kerstdagen gevierd.
Hans Vogel stal met zjjn frisch, zonnig gemoed
bjjna even snel het hart der moeder als hjj dat der
dochter gestolen had en de feestklok, die van de
oude Gothisohe kerk geluid werd, verkondigde
drie vereenigden, gelukkigen zielen louter vreugd*
en hoop.
BIHDB,
