N° 91.
1
arcane
Zaterdag
18 April.
:e
Middelburg 17 April.
Tot afscheid.
Onderwijs.
Kerknieuws.
Rechtszaken.
Dit blad verschijnt dagelijks*
met uitzondering van Zon- en Feestdagen*
Prijs per 3/m. franco f 3,50;
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Gent.
Advertentiên* 20 Gent per regel;
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.; van 1 -7 regels 1,10
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Bij deze oourant behoort een BIJVOEGSEL.
fytóBA en Ervoor in de jplaala werden zeven
Pe belasting op het gedistilleerd is in dien
MIDDELBURGSE
COURANT.
Agenten zijn te Vlissingen: P. G. De Veij Mestdagh en Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. Van der Peijl, te Zierikzee: A. C. De Mooij, te Tholen: W. A. Van Nieuwenhuijzen, en te Ter Neuzen A. Van der Peul Jz:
Hoofdagenten voor het Buitenland te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube en Cie., John F. Jones opvolger.
Nog slechts enkele dagen en burgemeester
Smit van Vlissingen legt zijne taak neer, een
taak, vol moed aanvaard, vol ijver volvoerd,
maar nog niet geheel ten einde gebracht.
Hoe men ook moge denken over den man,
die met zooveel vreugde als redder in den nood
werd begroet, maar thans ook door eenigen
weer veroordeeld wordt, niemand mag hem
voortvarendheid en een stalen ijver ontzeggen
niet een mag hem een verwijt maken dat hij,
wat bij deed, niet verrichtte, zelfs ten koste
van persoonlijke opofferingen, in het belang
der gemeente, aan wier hoofd hij zes jaren
heeft gestaan.
In de geschiedenis van de havenstad zal zijn
burgemeesterschap zeer belangrijke bladzijden
innemen, en eerst de nakomelingschap zal een
juist oordeel kunnen uitspreken over zijn
arbeidmaar de geschiedschrijver zal tevens
het gewone feit moeten boekstaven, dat slechts
hij met lof wordt overladen, wiens pogingeu
slagen, terwijl bij niet spoedig gelukken
er nooit rekening gehouden wordt met de
ontzaglijke moeite en tegenwerking, waaraan
het hoofd moest worden geboden.
Toch ziji^vij overtuigd dat het den heer Smit
aan vereerders en waardeerders niet ontbreekt
dat er in Vlissingen nog genoeg zijn, die zijn
heengaan betreurendat velen hem erken
telijk zijn voor hetgeen bij heeft gedaan, omdat
naar hun vaste meening zijn werk eenmaal
vruchten moet dragen, Vlissingen tot voorspoed.
En nu zijn aftreden als burgemeester zoo
spoedig ophanden is, meenen wij het juiste
oogenblik gekomen om een blik te slaan opal
hetgeen in de zes jaren, dat hij dit ambt ver
vulde, tot stand is gebracht. Dit kan niet
anders wezen dan eene aangename herinnering
voor de vrienden en wellicht aanleiding geven
tot betere waardeering van de zijde der tegen
standers van den heer Smit.
Het zijn grootsche plannen geweest, die de
heer Smit met de gemeente Vlissingen voorhad,
toen hij 1 Juli 1879 zijne betrekking aanvaardde.
De handel moest levendiger worden en de
scheepvaart vermeerderenVlissingen moest
beantwoorden aan de roeping, waartoe het
door de natuur als het ware is aangewezen.
Het eerste werk van den nieuwen burge
meester was daarom de belemmeringen weg te
nemen, die de volvoering van dit plan in den
weg stonden. Aan de scheepvaart en den handel
moest men zooveel mogelijk gemak verschaf
fen, zoo min mogelijk beletselen in den weg
leggen.
Dadelijk na zijn optreden wist hij eene
herziening van diverse belasting-verordeningen
tot stand te brengen, waarbij de voornaamste
zeker wel betrof de afschaffing van het haven
en kadegeld voor het gebruik van gemeente
havens. In 1882 werd de exploitatie der
havens aan de koninklijke maatschappij de-
Schelde opgedragen terwijl in hetzelfde jaar
de eerste stap werd gedaan tot uitvoering van
nog grootscher plan om n. 1. Vlissingen te
maken tot een zeebadplaats.
Verschillende eigendommen om en bij de
duinen werden aangekochten de aankoop van
gronden met dat doel werd in 1883 voortge
zet. In 1884 werden in die richting nog belang
rijker stappen gedaantoen kwam tot stand de
overeenkomst met de Maatschappij tot exploi
tatie van gronden betrekkelijk overgifte en
ruiling van gronden met de verplichting om
een badhotel te bouwen. Een plan voor een zee
boulevard werd opgemaakt en gedeeltelijk
uitgevoerd. De kazerne no, 1 werd wegge-
militaire woningen gezetterwijl ook het
kruitmagazijn werd geamoveerd.
Het maken van den spuiboezem door den
polder Walcheren, aan welks totstandkoming
ook de heer Smit een krachtig aandeel nam,
heelt tengevolge gehad, dat de z. g. groote
vest kon worden droog gelegd, waardoor voor
de gemeente land is gewonnen, dat, nu nog
bouwland, later, wanneer de badhuisweg, dien
men dit jaar is begonnen aan te leggen, gereed
zal zijn, gebruikt zal kunnen worden om er
woningen op te bouwen.
Met zulk een toekomst voor de gemeente
voor oogen kon het niet anders of er moest
ook nog veel verbeterd worden.
In 1884 werd eene duinwaterleiding geopend;
het jaar te voren was een plan vastgesteld
en gedeeltelijk uitgevoerd, voor een riool
spoglstelsel.
Het tot stand komen in 1881 van de
stoomtram MiddelburgVlissingen, waardoor
een gemakkelijker verbinding met de mid
delpunten der beide gemeenten werd in het
leven geroepen en later het badhuis gemak
kelijk te bereiken zal zijn, past ook geheel in
het kader van al die plannen en al heeft
tot nu toe dit vervoermiddel nog meer teleur
stelling dan voordeel opgeleverd, het lijdt geen
twijfel of bij een krachtig en flink bestuur
zal het blijken aan een behoefte te voldoen.
Bij al deze verbeteringen van materieel belang
heeft de heer Smit getoond de intellectueele
belangen niet over het hoofd te zien. De
wet op het lager onderwijs van 1878 is in 1881
door hem uitgevoerd op flinke wijze vier geheel
nieuwe scholen met onderwijzerswoningen en
gymnastieklokalen werden gebouwd. Bjj zijne
komst in 1879 waren in de gemeente slechts
vijf scholen, waarvan twee later werden afge
keurd, terwijl er thans zeven zijn.
Nog enkele feiten, die onder zijn bestuur
plaats hadden, willen wij meedeelen 1 Juli
1880 werd de gasfabriek, die aan de gemeente
behoorde maar in zeer slechten toestand ver
keerde en daardoor ongunstige financieele
resultaten opleverde, verkocht aan de Imperial
continental gas association te Londen. Het
zelfde jaar werd het gedenkteeken van Jacobus
Bellamy onthuld.
In 1881 werden aan het rijk voor 1800
oude zilveren voorwerpen verkochtin 1883
had de aanbouw plaats van petroleummaga-
zijnen op de havenwerken werd de politie
wacht verbouwd en kwamen in het gasthuis
noodzakelijke verbeteringen tot stand.
Het vorig jaar werd een muziekkorps bij
de dd. schutterij opgericht en het gedenkteeken
ter eere van Bet je Wolff en Aagje Deken
onthuld.
De financieele toestand der gemeente is in
de jaren van het beheer van den heer Smit,
niettegenstaande de uitvoering van al die plan
nen, zonder twijfel niet slechter geworden. Dank
zij de in 1880 door hem tot stand gebrachte
aflossing, zooveel mogelijk, en de conversie,
tegen een lageren rentelast, van gemeente-
leeningen, is van de oude uitgestelde schuld
nog in omloop een bedrag van 574 600 tegen
f 663.800 in 1879, terwijl op de resteerende
geldleeningen op het oogenblik f 188.000 ad
4 pCt. verschuldigd is tegen ƒ211.000 in 1879.
De gebouwde eigendommen der gemeente
zijn aanzienlijk vermeerderd; evenals al de
grondbezittingen, die, behalve de begraafplaats,
in 1879 uit twee en een halve hectaren weiland
bestonden en thans tachtig hectaren beloopen.
Natuurlijk stijgt de waarde van een en ander
bij den minsten vooruitgang van Vlissingen.
En zijn dan de lasten der ingezetenen zoo
schrikbarend vermeerderd, wat een natuurlijk
gevolg zou geweest zijn van al het gebeurde
Een enkele blik op eenige cijfers zal het
tegendeel bewijzen.
Niettegenstaande de onkosten voor het on
derwijs sedert 1879 met f 10,000 zijn vermeer
derd, bedraagt het verschil tusschen den hoofde-
lijken omslag, die in 1879 werd en die in 1885
wordt geheven, slechts 2500,
tijd van f 10 op f20 per H.L. gebracht; die
op het gemaal daarentegen verminderd van
f 3 op fl per 100 kilogram; het haven- en
ktdegeld is, zooals wij hebben gemeld, afge
schaft, maar twee nieuwe belastingen zijn in
het leven geroepen, n. 1. een op tooneelvoor-
stellingen en publieke vermakelijkheden en een
op de honden.
Tn het geheel wordt thans aan gezamenlijke
belastingen minder dan in 1879 geheven 8700.
Natuurlijk is daarbij gerekend de opbrengst
van het vergunningsrecht, bij de drankwet
voorgeschreven, die geraamd wordt op f 3175.
Wij hebben thans een overzicht gegeven
van hetgeen er voorviel gedurende de zes
jaren, dat de heer Smit burgemeester is geweest,
niet om ten slotte in overdreven loftuitingen
te vervallen, maar toch wel om te getuigen,
dat die man veel verdiensten heeft gehad.
De feiten spreken te duidelijk om dit te ont
kennen.
Hij verdiende het daarom, dat hij tot twee
maal toe tot lid van den raad is gekozen en een
zetel in de provinciale staten kon innemen.
Zijn heengaan moet betreurd worden.
Menig ander zou bij al de tegenwerking, die
hij ondervonden heeft, steeds lang de bijl er
bij neergelegd hebben.
Idealist moge hij in menig opzicht zijn geweest,
zijne idealen waren schoon, omdat zij geheel
't belang der gemeente betroffen, aan wier
hoofd hij weldra niet meer zal staan.
Maar zouden zijn idealen nu gedoofd zijn?
Wij gelooven het niet. Arie Smit hij zal
het ons niet ten kwade duiden dat wij aldus
schrijvenwant hij hecht meer aan een rond
woord dan aan koude vormen heeft te
lang gedroomd van Vlissingen's toekomst en
bloei, dan dat hij uit dien droom reeds nu tot
de koude werkelijkheid der pessimisten zou
zijn teruggekeerd.
Hij zal nog blijven hopen, dat er eenmaal
voor Zeeland's zeeplaats een goed tijdperk
zal aanbreken. En dat doen nog meerderen
met hem, juist op grond van de krachtige
oppositie, die alles doet om dit oogenblik tegen
te houden. Wanneer bij de tegen werkers geen
vrees bestond, dat het eenmaal zoover komen
moet en komen zal, zouden zij tegen Vlissingen
niet zoo ageeren, tot zelfs in de ministeriëele
bureau's.
En van daaruit heeft de wind gewaaid die
Smit, den handelsman, den man van initiatief
heeft verjaagd.
Maar wat hij als burgemeester niet meer
doen kan, behoeft hij als gewoon persoon niet
na te laten.
En wij hebben hoop, juist omdat hij toonde
Vlissingen genegen te zijn en omdat hij eens
vruchten van zijn werken zal willen zien, dat
hij de belangen daarvan niet zal vergeten, en
waar hem dit mogelijk is deze zal behartigen.
Daartoe achten wij eene aanbeveling over
bodig.
Uit Goes schrijft men ons
De zangvereeniging Excelsior directeur dhr. P.
de Jonge Jz., gat Donderdagavond in de Prins van
Oranje haar laatste winterconcert. De vereeniging
die thans, bjj een 30 donateurs, een 40 werkende
leden telt, gaf weder bewijzen van flinken voor
uitgang. Het goedgekezen programma verschafte
aangename afwisseling en werd zeer goed uitge
voerd, getuigen vooral de moeilijke nummersdie
Kapelle van C. Kreutzer en Neerlands Taal van
Richard Hol. Maartje van Schalkwijk, een lied
van Beets, waB, naar wij vernemen, door den
direeteur zeiven op muziek gezet, voor vrouwen
terzett. Wjj weten niet of dit de eerste maal
is, dat de heer De Jonge zijne talenten hieraan
waagt, doch hjj vinde moed om voorwaarts te
gaan, daar het ons als een goede muziek, geheel
in overeenstemming met de woorden, in het oor
klonk.
In nf 9Recitatie und Chor no. 7 SchÖpfang
kwamen de beste krachten tot hun recht. De
sopraan-solo was als altijd het schoonst. Met
hare heldere, welluidende stem gaf de zangeres
leven aan de klanken. In het terzett, dat voor
het koor in Q. majeur gesteld) daarna in Q-
mineur overgaat, muntte zjj ook vooral uit door
lage, volle, weeke, zuivere tonen. De tenor
intoneert zeer zuiver en hoog, maar de klank van
zijn stem is wat vol, 't is alsof zij hem niet over
de tippen wil vloeiende uitspraak zou beter zijn
wanneer hij natuurlijk falset zong. Toch is zjjn
zang uitstekend; zelfs in de koren drjjft hp zjjn
partij, waardoor hij ze als 't ware beheerscht.
Wat minder beweging met het lichaam ware niet
kwaad.
Aangenaam was het ook weder de 1° alt te
hooren, vooral inAbschied van H. Esser, het
bekendeAde, du lieber Tannenwald. Slechts een
kleine vingerwijzing zij het vergund te geven.
Zij legge zich ernstig toe om de klanken wat
fijner en weeker voort te brengen, dan kan zjj
een sieraad der vereeniging worden en zullen ook
zulke gevoelvolle liederen als het laatstgenoemde
nog meer indruk maken. In de vrouwenkoren,
vooral in het solo-quartet vanHet Heil der
deugdkwam de 2e alt zeer schoon uit; zjj bezit
een mooie, volle stem met krachtige tonen.
Het voornemen schijnt te bestaan thans klassieke
stukken te gaan bestudeeren, zoodat het volgende
wintersaisoen ons Excelsior van een hooger hoogte
zal leeren kennen.
Ingevolge de onlangs plaats gehad hebbende
schatting zal het dijkgeschot in het calamiteuse
waterschap Ellewoutsdjjk ten behoeve der water-
keering gedurende de tien volgende jaren bedragen
de som van 26,546.35's jaars, indien althans
de grondbelasting geene verandering ondergaat.
Over 1884,5 was de heffing 25,075.39§.
Akte-examens in Zeeland.
Donderdag zijn van de 8 mann. candidaten 3
afgewezen en 5 toegelaten, nl.
De heeren W. J. Laven, van MiddelburgP. J,
Leenhouts, van SchoondjjkeE. M. van der Maas,
van Wissekerke; J. M. Meerman, van Tholen en
H. K. A. Michelsen, van Middelburg.
Gisteren in een deel van ons uommer onder
Laatste Berichten medegedeeld.
Van de heden geëxamineerde 8 mann. candi
daten werden 4 afgewezen.
Toegelaten werden de heeren K. Nieuwenhujjs®
en A. Optel van Middelburg, J F. Peuleman van
Hengstdjjk en P. Pirée van Middelburg.
De examens worden Maandag voortgezet.
Reeds vóór een drietal weken werd door het
gemeentebestuur van Stavenisse eene oproeping
voor een onderwjjzer geplaatst, op eene jaarwedde
van 625, ter voorziening in de met Mei a. s. te
ontstane vacature. Tot dusverre hebben nog geen
sollicitanten zich aangemeld.
Zondag a. s. hoopt de heer Van Popta, pred;
te Domburg en beroepen te Papendrecht, des
namiddag te 2 uren, zjjne afscheidsrede te houden.
Kantongerecht te Goes.
Heden, (Vrjjdag), zjjn veroordeeld
P. B., te Clinge, C. v. W., M. V., I. P., R. W.j
P. P., A. de K., J. C. R., R. G., C. G., L. G., P.
D., H. P., J. v. W., P. P., J. V. en T. v. d. V.;
allen te Zandvliet (Belgie), wegens het bevisschen
der Schelde zonder consent, ieder tot 10 b. s. 1
d. g.C. de K, te Zandvliet (Belgie), wegens
als voren tot 4.50 b. s. 1 d. g.J. G., te Clinge,
J. B., te Heinkenszand, wegens alsvoren tot 10
b. s. B d. g.E. R., S. R., beiden te Philippine,
wegens alsvoren tot ƒ4.50 b. s. 1 d. g.; A. v. d.
V., te Ossenisse, G. v. d. W. en J. v. C. té
Hontenisse, P. V. en E. O., te Boschkapelle, wegens
het rapen van schelpvisch op de steen werken van
een polder in Zeeland ieder tot 10 b. s. 1 d. g.
J. V. d. V., te Ossenisse, wegens alsvoren tot
ƒ4.50 b. s. 1 d. g.C. N. V., te Biezelinge, wegens
het in gesloten jachttjjd bejagen van eens anders
jachtveld. 1° zonder buitengewone machtiging en
2" zonder schriftelijke vergunning van den recht
hebbende tot 2 b. van 15 s. 5 d. g.M. M.,
te Wissekerke, wegens het bemachtigen van wild
door een wildstrik tot 20 b. s. 3 d. g.; J. P.,
te Ovezande, wegens alsvoren tot 4.50 b. s. 2
d. g.M. de V., te Kattendjjke, wegens het zich
bevinden in het veld met een wildstrik, tot 6
b. s. 3 d. g.J. v. d. D., te 's Heer Arendskerke,
wegens alsvoren tot 10 b. s. 3 d. g.A. v. d.
B. en D. K., te Yerseke, wegens het gaan over
iemands in den oogst staanden grond tot /"3 b.
s. 1 d. g.
Allen tevens in de kosten.
Vrijgesproken werden:
P. v. d. V„ te Zandvliet (Belgie), benevens P.
V. en J. N. te Terseke wegens het beTisscbea def
Schelde zonder consent'
