N° 88,
aargan
Woensdag
15 April.
FEUILLETON.
Middelburg 14 April.
Onderwijs.
Dit blad verschijnt dagelijks
met uitzondering van Zon- en Feestdagen*
Prijs per 3/m. franco f 3,50*
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën* 20 Cent per regel*
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels f 1,10
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Kon portie ijs
Middelbnrg's handel enz. in 1884,
St 1
DELBU
COURANT.
Agenten zijn te VlissingenP. G. De Veij Mestdagh en Zoon, te GoesA. A. W. Bolland, te KruiningenF. Van der Peijl, te ZierikzeeA. C. De Mooij, te TholenW. A. Van Nieüwenhüijzen, en te Ter Neuzen A. Va» der Peul Jz-
Hoofdagenten toot het Buitenland te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daübe en Cie., John F. Jones opvolger.
Volgens de voorloopige verslagen der eerste
kamer over de staatsbegrootingwerd bij de
algemeene beschouwingen in een afdeeling de
hoop uitgedrukt dat de kiestabel-herziening niet
tot andere wijzigingen van de kieswet zou leiden.
Algemeen betreurde men in een atdeeling dat
de onderwjjs quaestie meer en meer op den voor
grond is getreden, zoodanig dat daardoor andere
gewichtige belangen niet tot hun recht kwamen.
Overwegende dat het belang deB vaderlands het
zwaarst behoort te wegen, wenscht men dat de
bezadigden uit de verschillende partijen zouden
trachten naar overeenstemming, een modus vivendi
des noods een wapenstilstand, opdat de strijd
althans voor eenigen tijd niet langer de afdoening
van andere dringende landsbelangen in den weg sta.
Algemeen was men van oordeel, dat herstel
van het- financieel evenwicht volstrekt noodig is.
In de eerste plaats door bezuiniging door de
regeering, ook door kostbare organisatiën in te
krimpen of op te heffen. En voorts door ver
sterking van de middelen. In beide opzichten,
meende men algemeen, is de regeering te kort
geschoten. Het blijkt niet dat zij zich voldoende
bewust is van den ernst van den toestand; ten
aanzien der versterking toch ziet men tal van
plannen, geven en nemen, voorstellen en intrekken,
maar geen leidende gedachten vruchteloos zocht
men daarvoor een zachter woord dan „financieel
geknutsel". Voor een groot deel der kamer was
het gebruikelijke middel, vlottende schuld, geheel
onaannemelijk.
Enkele leden ontzegden op die financieele gron
den hun vertrouwen aan het kabinet. Vele leden
echter wenschten dit in zijn geheel te versterken,
wat h. i. geschieden zou als de minister van
financiën werd vervangen. Een derde groep zag
in deze begrooting feitelijk slechts een kredietwet.
Naar aanleiding van sommige berichten in
andere bladen, melden wij, op verzoek, dat,
niettegenstaande het gemis van brandschellen,
waardoor de directie der Mid .elburgsche 1 elefoon-
maatscnappij niet aan hare belofte tegenover de
telephoonnemers kon voldoen, op dit.oogenblik
nog 48 personen hun abonnement wenschen te
behouden, terwijl 31 zich teruggetrokken en 12
geen besluit genomen hebben.
Benoemd tot rijksontvanger te Eindhoven A. H.
Bosman, thans te 's Gravenpolder.
In de St. Ct. zjjn opgenomen de statuten der
vereeniging ter bevoruering van Bijbelsch Christendom,
te Bruinisse. De vereeniging stelt zich ten doel
de bevordering van de prediking des evangelies
te Bruinisse en omstreken. Ter bereiking van dit
doel zal de vereeniging zich belasten met de
2:
uit het Noorsch van L. D 1 L LIN G.
II
4
»Neen maar gij zjjt woedend. Dat zie ik
heel goed, zeide mevrouw Breine," Uw neus
steekt meer omhoog dan gewoonlijk.'*
„Fanny 1"
„Ik ben van avond te mooi geweest, niet
waar
»Gjj zjjt al te bescheiden.'*
„Ik heb te veel geeoquetteerd, niet waar?
ik ben te veel uit de armen van den eenen cavallier
in die van den anderen geworpen, zooals gij dat
met zooveel smaak uitdrukt
»Ons geheele huwelijk is éen onafgebroken
dans geweest."
„Ik kan toch niet zeggen, dat ik altjjd op
ïozen gedanst heb."
»0 1 Fanny, als gij wist welk een foltering
het is om zijn vrouw altijd met een ander te
zien ronddraaien. O die balsdie bals I
Ondankbare en toch hebt gjj op een van
die bals uw geluk gevonden. Herinnert gij u -
dat is niet langer dan anderhalf jaar geleden
hoe gij in een mooi gemeubileerd huis woondet,
Waar echter het kostbaarste meubel ontbrak
een jonge vrouw hoe gjj inzaagt dat het niet
was voor een mensch om alleen «es kamers
volgende werkzaamhedenhet stichten en in
standhouden van een lokaal voor de evangelisatie'
het doen houden van predikbeurten en bijbelver
klaringen in dat lokaal zoowel op Zondag als
andere dagenhet bevorderen en instandhouden
der Zondagschool.
De Staatscourant bevat de officieele me-'ledeeling
van het voorgenomen huwelijk van prinses Hendrik.
Binnenkort kan volgens de N. RCt. eene
kleine promotie bij den geneeskundigen dienst
der landmacht worden tegemoet gezien.
Prof. Van Pesch verzoekt aan het Hdbl. het
bericht, dat hjj tot directeur der Polyt. school
zou worden benoemd, tegen te spreken.
In het verslag der kamer van koophandel en
fabrieken te Middelburg over 1884 wordt onder
algemeene beschouwingen gezegd.
Het jaar 1884 onderscheidde zich noch in gun-
stigen noch in ongunstigen zin van zijne voor
gangers.
De hier bestaande fabrieken en scheepstimmer
werven hadden eer meer dan minder werkde
groote scheepvaart bleef zeer onbeduidend en de
binnenvaart had een bepaald ongunstig jaar, daar
de vrachten zeer laag waren.
Op 't einde van 't jaar werd de eerste aanvraag
gedaan tot verkrijging van een deel van het
handelsterrein der gemeente langs het kanaalde
vestiging van een stoommeelfabriek op dat terrein
is voorgenomen doch nog niet verwezenlijkt.
Verder lezen wij in het verslag;
De handel in granen bleef stationair en was
over het algemeen zeer gedrukt, daar bjj aanhou
dende en gevoelige daling der prjjzen in den regel
slechts schoorvoetend en uitsluitend voor dadelijke
behoefte werd gekocht. Eerst in de laatste helft
van December, toen de tarweprijzen tot het sedert
tal van jaren ongekend lage cijfer van 200 per
last voor de beste qualiteit waren gedaald, kan
van eenig meer vertrouwen en meer levendigheid
worden gewaagd.
De oogst van 1883 werd in de eerste helft des
jaars tot vrij vaste en weinig fluctueerende prjjzen
nagenoeg geheel opgeruimd. Alleen van witte
boonen kan van eene aanzienlijke verhooging
worden gewag gemaakt. De nieuwe oogst was
ruim en over het algemeen van uitmuntende
qualiteitde prjjzen namen en behielden eene
dalende richting en de slotkoersen zijn tevens als
de laagste aan te nemen.
De veemarkt bljjft kwjjnend, evenzoo de visch-
markt.
Door den hooiweger weiden slechts 43,925 kilo
hooi, gewogen dit lage cijfer vindt zijn oorzaak
in de omstandigheid dat thans door particulieren
twee weegbruggen (een op de kade en een bjj het
pakhuis Demerary) in gebruik zijn gesteld.
Van de kraan werd 24 malen gebruikt gemaakt.
Door de Nederlandsche Handelmaatschappij werden
aangevoerd 65084 balen koffie, 7756 bossen bind-
rotting en 200 blokken tin.
Overlading in lichters voor de Hollandsche
havens had niet plaats.
De schepen, die in lichters over te laden hadden,
deden dit te Vlissingen. Hieruit blijkt, dat het
te bewonen, behalve keuken en dienstbodenkamers
waar hebben wij toen elkaar ontmoet
„Ja, dat was op een bal.'*
„En waar hebt gjj mjj het hof gemaakt
»Qp een bal."
„En gjj behoeft het u niet beklagen. Wij
hebben het heel goed samen."
„O ja, men heeft het heel goed, als men
altjjd op een bal is."
„Ik ben een bedrijvige huisvrouw."
Ja, gjj eet uw brood in het zweet uws aan-*
schjjns, op alle bals in de stad
sSpot maar! Gjj zult u uw gedrag nog
wel eens beklagen, als ik weg ben."
„Ik ben er immers aan gewoon, dat gjj altjjd
uitgaat", zei Breine en speelde njjdig met den
waaier zjjner vrouw, dien zjj op tafel gelegd had.
„Van daag overtreft gjj waarljjk u zeiven"
zei Fanny en stond beleedigd op. »Ik houd het
hier niet langer uit, er moet weer een dans be
ginnen."
Hjj hield met beide handen den iyoren waaier
vast en knakte hem midden door.
„Het wordt hoe langer hoe mooier. Het
zal mjj nu niet meer verwonderen, als gjj straks
de spiegels en ruiten stuk slaat.*'
„Ik zou er heel veel lust in hebben."
Geneer u toch niet. Ik zal u gaarne hel
pen. Daar staat de tang. Gjj kunt beginnen
met den spiegel, dan zal ik voor het porcelein en
de ornamenten zorgen,"
Beschaamd en half ontwapend door haar kalmte
voortduren der heffing van rijkswege vau rechten
op het gebruik van het kanaal van nadeeligen
invloed is geweest. Zooals bekend is, heeft zich
de raad van Middelburg tot de regeering gewend
met het verzoek de kanaalrechten af te schaffen
en subsidiair om deze gemeente tot afkoop of
abonnement toe te laten op geljjksoortigen voet
als met de Schelde is geschied. Naar wjj vernamen
is in September van het afgeloopen jaar door de
ministers van financiën en van waterstaat te dezer
zake aan den gemeenteraad een voorstel gedaan,
waarop de beslissing van de gemeente nog is
uitgebleven. Met verlangen zien wjj den uitslag
te gemoet.
De in 1884 aangevoerde koffie en tin werden
te Amsterdam en te Rotterdam verkocht en
bovendien 15020 balen koffie en 575 blokken tin,
die in 't vorige jaar aangevoerd waren. De bind-
rotting werd rechtstreeks uit de zeeschepen naar
Amsterdam verscheept.
In het entrepöt zjjn
ingeslagen. uitgeslagen.
41926 46796 balen koffie.
34041 13825 liters wjjn.
9427 5605 liters gedestilleerd.
200 775 blokken tin.
19 ladingen hout, 8 ladingen steenkolen en 3
ladingen ijs werden uit zee aangevoerd, terwjjl 2
schepen koloniale waren aanbrachten.
De Export-maatschappij voor Zeeland zag de
hoeveelheid door haar uitgevoerde producten ver
meerderen de oesterhandei nam ook nu weder in
uitgebreidheid toe.
De binnenvaart heeft al eenige jaren in kwjjnen-
den toestand verkeerd het jaar 1884 moet wel
als een der ongunstigste voor dat bedrjjf worden
gerekend.
De aanvoer voor overlading in lichters was in
vorige jaren, hoewel verminderd, toch nog van
eenige beteekenisdoch in 1884 heeft geen enkel
zeeschip hier in lichters gelost.
Hout werd nog al veel, steen en bouwmaterialen
weiden zeer weinig vervoerd; vlas, suikerpeenen en
kolen moesten tot buitengewoon lage prjjzen
worden veryoerd door het groot aantal vracht-
zoekende schepen.
Onder beheer van te dezer stede gevestigde
reederjjen zjjn de volgende schepen in de vaart
Burgemeester Schorer, 3/m schip 1236 (N. M.),
Jacobus Johannes, bark 379, A'erva (ex Ideletta),
bark 251, Walcheren, bark 374, Prinses WUkelmina,
bark 368 en Raaf, brik 151 ton.
Van deze schepen worden vier gebezigd voor de
Indische en Atlantische vaart en 2 voor de Noord-
sche vaart. Het eerstgenoemde schip bracht een
lading kolen van Cardiff naar Indië en nam een
lading koffie voor deze haven bestemd in.
Wat de fabrieken en trafieken aangaat, valt
het volgende te vermelden.
De gemeente-gasfabriek mag zich in toenemenden
bloei verheugen. Het gasverbruik nam aanmer-
keljjk toe, dank zjj de hier ter stede in 't begin
van 1884 plaats gehad hebbende internationale
tentoonstelling van gastoestellen voor verwarming
en drijfkracht, waardoor het gas ook meer en
meer, behalve voor verlichting, voor verwarming
en voor beweegkracht werd aangewend.
De gastentoonstelling de eerste van dien
aard in ons land trok zoo in als buiten ons
land in hooge mate de aandacht. Talrjjk was het
bezoek en groot het aantal verkochte artikelen.
De uitvoerige, beredeneerde catalogus geeft een
uitmuntend overzicht van 't geen voor huiseljjk,
culinair en industrieel gebruik het gas als bron
wierp hjj den gebroken waaier op tafel en maakte
zich gereed om heen te gaan, toen Olsen een
jongen man in het kabinet liet.
»Als 't u blieft, mjjnheer en mevrouw zjjn
zeker hier."
Het was een groote, statige, jonge man, met
een fier gelaat, licht krulhaar en een dikken,
blonden knevel.
„Ik stoor u toch niet
Breine keerde zich om.
„George, mjjn vriend zjjt gjj het? Volstrekt
niet. Ik had juist even eenige huiseljjke aange
legenheden met mjjn vrouw besproken. Mag ik
u voorstellen mjjn beste vriend, luitenant George
Felsen, regelrecht uit het buitenland mjjn
vrouw Fanny."
„Mijn man heeft mjj zooveel van u verteld,
dat ik u reeds ken."
»Het is mjj ook hoogst aangenaam om uw
kennis te maken, mevrouw."
„Ik hoorde, dat gjj thuis gekomen waart en
zond u terstond een uitnoodiging. Op een anderen
avond zoudt gjj mjjn vrouw waarscbjjnljjk uit
gevonden hebbenmaar van avond is ze toevallig
thuis, omdat zjj zelf een bal geeft."
»Luister niet naar hem, mjjnheer Felsen, hjj
is ondeugend."
„Ik ken bem, mevrouw. Zoo was hjj ook voor
dat ik naar Parjjs vertrok."
„Ik dacht dat gjj in Italië waart geweest.
Het is vreemd, dat wjj elkaar te Parjjs niet ge
zien hebben. Wjj zjjn er verleden jaar ook geweest,"
van licht, warmte en beweging kan opleveren.
Het aantal gepatenteerd en bedroeg in 't geheel
1747, onder welke 169 tappers en 199 schippers
en kramers.
De stoomhoutzagerjjen verkeerden over 't alge
meen in bloeienden toestand.
In den molen de Snelheid van de firma Den
Bouwmeester, Borsius Van der Lejjé bedroeg
het aantal werklieden gemiddeld 15 twee ladingen
balken, 1 lading geschaafd en 1 lading gezaagd
bout werden voor deze firma aangevoerd uit
Duitschland, Zweden en Rusland.
Voor de Nijverheid van de firma I. de Broekert
O., kwamen 3 ladingen ongezaagd en 1 lading
gezaagd hout aanvoorts 4 tjalken met gezaagd
hout uit Duitschland. Het personeel bestaat uit
20 man. Voor diezelfde firma werden 3 ladingen
steenkolen uit Duitschland aangevoerd.
De firma G. Alberts Lz, O. had in hare
zagerjj, schaverjj en kuiperjj geregeld werk voor
50 tot 70 werklieden. Door grooten omzet waren
de uitkomsten bevredigend. Ook nu werd een
lading groenhart hout uit Zuid-Amerika aange
voerd. Direct uit het buitenland werden voorts
hier aangevoerd 3 ladingen vuren balken uit Riga,
2 ladingen planken ui Memel, 1 lading vuren
balken uit Sundsvall, 2 ladingen pitchpine uit
Noord Amerika. Eindeljjk werd door deze firma
1 lading latten te Rotterdam en 1 lading planken
te Antwerpen aangevoerd.
De Commercie compagnie verrichtte herstellingen
aan stoommachines, stoomketels en vaartuigen.
Op het stoomschip Prins Hendrik van de maat-
schappjj Zeeland werd een nieuwe hut geplaatst
en ander timmerwerk verricht.
Een der aangekochte kabelbooten werd tot
baggermolen ingericht en voldeed uitstekend bjj
eene proefmaling. Een aangekochte stoomboot
werd geheel in orde gebracht en van een Com-
poundmaehine voorzien. Het aantal werklieden
bedroeg gemiddeld 50.
Op de scheepstimmerwerf de Volharding werd
de bouw van een jjzeren barkschip nagenoeg vol
tooid en reparatiewerk aan zee- en binnenschepen
verricht. Geregeld vonden 40 man werk op die
inrichting.
Op de werf Middelburgss welvaren werden 2
schepen, die op de Schelde gestrand en afgebracht
waren, hersteld en vertimmerd. Het eene schip
(de Si) werd weder onder de eerste klasse gebracht
door vertimmering en daarna verkocht en als de
Mathilda in de vaart gebrachthet tweede (de
(S. B. Weldon) werd aanstonds verkocht en daarna
voor vreemde rekening zoodanig hersteld dat het
als eerste klasse schip voor de petroleumvaart
onder den naam Alice werd in dienst gesteld.
Het aantal werklieden wisselde af van 20 tot 50
man, van October tot December waren er ruim
100 aan 't werk. Bovendien waren gedurende éen
maand nog 23 kalfaters uit Antwerpen op die
werf aan 't werk.
In het Prins Hendrik dok werden 18 schepen
opgenomen. Het dok was ongeveer 50 dagen
meer bezet dan in 1883de tonnenmaat def
schepen bedroeg echter circa 2000 minder. Vjjf
stoomschepen werden in het dok schoongemaakt
en geverwd. (Slot volgd.)
Akte-examens in Zeeland.
Geëxamineerd zjjn 8 mann. candidaten, Wftatyaii
afgewezen 4 en toegelaten 4, t. w.P. Breel van.
Ritthem, A. Heule en A. Ie Clercq, beiden van
Middelburg, en I. J. E. Feleus van Kattendjjke.
De examens worden voortgezet.
Te Renesse is een schoolspaarbank Opgericht;
of beter gezegd op de school te Renesse bestaat
voor de leerlingen gelegenheid centen in te brengen
„In zoo'n groote stad is dat niet vreemd.''
Wjj yertrokken een paar dagen na het
groote opera-bal" zei Fanny. George keerde zich
snel om.
Waart gij op dat bal, mevrouw
Neen hoe hoe komt gjj daaraan?" zei
Fanny verlegen.
„Het is verschrikkelijk, welk een indruk dat
woord opera bal op u maakt" Zei Breine.
„Mjjnheer Felsen geraakte zoo in vunr."
»Het het was niets."
„Maar ik moet waarljjk weer naar binnenf
ik mag mjjne andere gasten niet verwaarloozen."
«Zal ik het genoegen hebben om met me«
vrouw te dansen
»Nu ben ik tot mjjn spjjt geëngageerd;
maar ik zal u een dame bezorgen en ik denk
niet, dat gij u over den ruil beklagen zult. Zjj
is jong, mooi, en rjjk. Die laatste eigenschap is
toch voor de heeren het meest waard. Ik kom
dadeljjk terug."
Felsen hoorde te nauwernood hare laatste
woorden. Hjj stond in diep gepeins en ontwaakte
daaruit eerst, toen zjjn vriend hem op den schoei»'
der klopte en naast zich op den divan trok.
Wordt vervolg^}