N° 77.
128e Jaarean
1885J
W oensdag
1 April.
Middelburg 31 Maart.
Kerknieuws.
Rechtszaken.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagem
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën* 20 Cent per regel;
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels f 1,50
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Een groöt staatsman.
COURANT.
Agenten zijn te Vlissingen: P. G. De Veij Mestdagh en Zoon, te Goes: A. A. W. bolland,te Kiuiningen:F. Van der Peijl, te Zierikzee: A. C. De Mooij, te TholenW. A. Van Niedwenhüijzen, en te Ter Neuzen A. Van der Peijl Jz
Hoofdagenten noot het Buitenland te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Pnblicité étrangère G. L. Daube en Cie., John F. Jones opvolger.
Ten bewjjze dat de verhooging van graanrech
ten wel degelijk de neiging heeft de broodprijzen
te doen opslaan, strekt het voorbeeld van Frankrijk.
Nog heeft de Senaat het ontwerp op de graan-
en veerechten niet aangenomen, of reeds is het
meel 3 frs. per baal in prijs gestegen en hebben
de bakkers de broodprijzen verhoogd.
In den gemeenteraad te Lyon is reeds geklaagd,
dat, terwijl de stijging van de meelprijzen slechts
de opslag van het brood met 1 centime per kilo
wettigde, de bakkers reeds 2 centimes meer afne
men. De gemeenteraad heeft daarom gedreigd de
afgeschafte broodzetting weder in te voeren, als
de bakkers niet toegeven, en de bakkers hebben
daarop gedreigd met werkstaking als de zetting
weder wordt ingevoerd.
De gemeenteraad heeft echter volgehouden en
zal, met 1 April te beginnen, de broodzetting
afvaardigen. Tegenover de bedreiging der bakkers
heeft hjj met eenige coöperatieve bakkerijen con
tracten gesloten voor de levering van 20 ton
brood daags.
Een heerlijk vooruitzicht, als het voorbeeld vanJ
Frankrijk hier te lande gevolgd wordt. Hbld
Gisteren ontvingen wij uit Vlissingen het na
volgend verzoek
„Als er soms bericht bjj u wordt ingezonden
over een buitenlandsche reis van de heeren Smit
en Van Raalte, meldt dan s. v. p. vooral niets.
Dit zou groote schade voor stad en gewest kun
nen zjjn."
Tot onze verbazing lezen wij nu het bericht
in de O. Crt., wier redactie natuurlijk niet zal
geweten hebben, dat stilzwijgendheid gewenscht
werd. Evenmin kan dit den correspondent bekend
geweest zjjn, al ware wellicht van zijne zijde
informatie voorzichtig geweest. Met voorbarige
publiciteit bederft men in zulk belangrijke zaken
zooveelde vjjanden van Vlissingen slapen niet.
In den laatsten tijd verzocht men ons meermalen
over een of ander te zwjjgen steeds voldoen wjj
daaraan en meestal worden wij dan daarvoor
beloond door het lezen van die berichten in andere
bladen. In het oog van het publiek rust dan
natuurlijk de verdenking op ons van niet op de
hoogte te wezen.
Dit is nu voor ons niet van zooveel gewicht,
maar zij, die geheimhouding wenschen, zouden
wjj schreven het reeds vroeger in dergelijke
gevallen verstandig doen toch ook tot andere
bladen hetzelfde verzoek te richten.
Om het nut daarvan opnieuw aan te toonen,
wijzen wij op het bovenstaande.
Bjj eenige ingezetenen bestaat het plan het
hierna volgend adres te doen circuleeren en bjj
genoegzame onderteekening in te zenden aan den
raad dezer gemeente:
Geheel Duitschland viert morgen feest, want het
zijn juist zeventig jaren geleden, dat unser Reichs-
kanzler op het landgoed Schönhausen in de
Altmark het levenslicht aanschouwde. Den le*
April 1815 voor Europa een jaar van drie
dubbele historische beteekenis verhief een
kleine wereldburger zijn zwakke stem, maar deze
zelfde stem zal eenmaal krachtig weerklinken door
de geheele wereld, naar haar zullen keizers en
koningen luisteren, voor haar zullen ministers en
parlementen zich eerbiedig buigen.
Yoor den persoon van den Duitschen rijkskan
selier, voor den man van „ijzer en bloed", wiens
vaste hand met knellend geweld de draden van
het geheele diplomatieke net in Europa bjj een
houdt, mogen wij, Nederlanders, met ons gezond
en onwrikbaar gevoel voor individueele vrijheid
weinig sympathie bespeuren, voor den staatsman,
die zjjn vaderland groot maakte, die de grondvester
van het herboren Duitsche rjjk mag heeten, be
tuigen wjj onze bewondering, onze hoogachting.
"Waarlik groote mannen behooren in onzen tijd
van algemeene grootheden tot de zeldzaamheden.
Tjjd noch plaats veroorlooven ons in een nadere
uiteenzetting van Bismarck's karakter te treden,
een beeld te ontwerpen van zijn onvermoeid
streven op staatkundig gebied binnen en buiten
zijn vaderland of den grooten staatsman als
huisvader en vriend te schetsen. Ter herinnering
aan den feestdag voor Duitschland en den »eenigen"
giijB&rcJs wille» wjj liever o»&en lezers het ee»
»Ondergeteekenden, inwoners der gemeente Mid
delburg of bewoners harer omstreken, geven met
hoogachting en verschuldigd en eerbied te kennen,
dat zij zich verplicht gevoel n UEd. Achtb. er op
te wijzen
dat de kermis eene bron van veel zonden is,
dat zjj de onzedelijkheid zeer bevordert,
dat zij aanleiding geeft tot dronkenschap,
dat zij balddadigheid, straatrumoer, ja zelfs vecht
partijen veroorzaakt,
dat zij vooral bjj de lagere klasse armoede in
de hand werkt,
dat zjj eeDe oorzaak is van huiseljjke ellende,
dat de kermis geen waar volksgenot aanbiedt,
dat zij schade doet aan de nering van vele in
gezetenen,
dat afschaffing der kermis,uit een of meer oog
punten beschouwd, daarom tot heil des volks in
den waren zin des woords zal zjjn.
Verzoeken mitsdien UEd. Achtb. ernstig in
overweging te willen nemen geene kermis te doen
plaats hebben.
Als een nieuw staaltje van de aangename
gevolgen der jongste regeling van het brieven
vervoer, teneinde de Zondagsrust onder de amb
tenaren nog meer uit te breiden, kan dienen dat
brieven, die Zaterdags namiddag te Baarland en
Oudelande in de bus worden bezorgd, eerst Maan
dag voorm. aan de geadresseerden te Hoedekens -
kerke, op en 1 uur afstands, kunnen worden
uitgereikt.
Ook de ingezetenen van Eede en die van Sint
Kruis hebben zich tot de 2e kamer gewend met
verzoek het wetsontwerp betreffende de rijksbij
drage voor een stoomtramweg Breskens Maldeghem
aan te nemen.
De beer Stuiter te VGravenhage heaft de ean-
didatuur van liberale zijde aangenomen.
Aan jjver van de zijde der vrijzinnigen zal het
zeker niet ontbreken. Wanneer zij slechts bjj
eerste stemming al hunne krachten inspannen,
bestaat eenige hoop op welslagen.
Terwijl anderen melden, dat de gezondheidstoe
stand van Z. M. in de laatste dagen niet ongunstig
is, schrjjft de Haagsche correspondent der N. G. Ct.
dat sints het diner, onlangs prinses Hendrik en
haar aanstaande gegeven, de gezondheidstoestand
van Z. M. er niet op vooruit gegaan is. Den
avond van het diner zelf was Z. M. zeer ernstig
ongesteld; te 11 uren werd de lijfarts ontboden
en deze verliet den koning niet voor drie uren in
den nacht. Z. M. gezondheid is geknakt.
7 April begeven de koning en de koningin zich
naar Amsterdam.
Bern: Boer, Noordendorp en Krabbendam, ver-
kla!ar&} uat, na de verzekering van den minister
van justitie, dat een nieuw ontwerp van wet op
het notarisambt zal worden aangeboden, deredenen
waarom het ontslag nam zjjn vervallen en dat het
daarom zich de hernieuwde keuze liet welgevallen.
De overige te behandelen punten werden uit
gesteld tot de a. algemeene vergadering, te
Middelburg te houden.
Blijkens een bij het dep. van marine ontvangen
telegram is Zr MJ schroefstoomsch. Atjeh, onder
bevel van den kapt. ter zee J. A. Greve, 29 dezer
te Teneriffe aangekomen.
Het voornemen bestond, om 1 April de reis naar
Lissabon te vervolgen.
Aan boord was alles wel.
In een Zondag te Utrecht gehouden buiten
gewone algemeene vergadering der Broederschap
van candidaat-notarissen is het hoofdbestuur, dat
zjjn ontslag genomen had, met overgroots meer
derheid herkozen.
Dat bestuur, bestaande uit de heeren Achterberg)
en ander mededeelen, van hetgeen wjj eoo hier
en daar over den merkwaardigen man opvingen,
enkele zijner eigen woorden weergeven, die beter
dan de vurigste lofredenen zijner blinde vereer
ders of de scherpe beschuldigingen zijner felste
tegenstanders den merkwaardigen man eeniger-
mate karakteriseeren.
Het mag menigeen onbekend zijn, dat de ern
stige, gestrenge, plichtgetrouwe rijkskanselier van
heden, voor vjjftig jaar een Pruisisch jonker
was, die zich door verregaande lichtzinnigheid en
de dolste streken kenmerkte.
Nauwelijks éen dag student in Göttingen, want
voor den jongen edelman was de juristische
loopbaan bestemd, heeft hij zich reeds een dag-
vaardiging en als pas aangekomen groen vier
duels tegelijk op den hals gehaald. Niet minder
dan zeven en twintig duels moet hij in anderhalf
jaar te Göttingen gehad hebben, en altijil verliet
hjj als overwinnaar het strjjdperk, zoodat de naam
van den strjjdbaren Ajax, dien hij als schoolknaap
droeg, weldra op de universiteit veranderde in
dien van den onkwetsbaren Achilles. Den instinct-
matigen afkeer, dien de fijn beschaafde, aristocra
tische mevrouw Von Bismarck voor het studenten
leven en in 't bijzonder voor het bier drinken en
de duels gevoelde, erfde de jonge Otto niet van
zjjn moeder. Bekend is de voorliefde van Bis
marck voor het goede Duitsche bier, en hoe hem
in den FranschDuitschen oorlog een vaatje van
het bruisende bruine vocht het liefste geschenk
uit de Heimat was.
Uit de» jolige» student met de losbandige
Benoemd bjj het wapen der cavalerie bjj het
2de reg. huzaren, tot ritm. de le luit. F. M. baron
Van Lynden, van het eskadron ordonnansen tot
len luit., de 2de luit. A. W. J. Snouck Hurgronje,
van het 3de reg. huzarenbjj het 3de reg. huzaren,
tot majoor, de ritmeester J. C. Wilbrenninck, van
het 2do reg. huzaren.
De officieele berichten uit Atjeh luiden gunstig
Door aankweeking van fanatisme ging wel
Tengkoe Di Tirou voort het volk tot vjjandeljjk-
heden aan te sporenmaar de houding der be
volking van Groot-Atjeh bleef zeer bevredigend
zij zelve had van de vjjandeljjke benden veel te
ljjden.
Daarentegen meldt het Bat. Hdbl. dat er bjj
den gouverneur-generaal minder gunstige tijdingen
zjjn ingekomen, die echter worden geheim gehouden.
Volgens een schrijven uit Mandor aan het Bat.
Hbld. is de toestand aldaar als volgt
De LandakDajakkers, oosteljjk van Mandor,
waarvan een gedeelte onder hun hoofd Pa Goenang
eerst met de Chineezen meedeed, hebben zich
terug getrokken, en zjjn op bevel van den vorst
van Landak naar hunne kampongs teruggekeerd,
met uitzondering van Pa Goenang zeiven en
eenige weinige volgers. Voorts was uit de Jav.
Crt. reeds bekend, dat de Dajakkers uit deafdee-
ling Mampawa Noordwest van Mandor de Chi
neezen zjjn begonnen te bevechten. Dit gaat wel
met veel moorden gepaard, maar, naar de corres
pondent van het Bat. Hbld. schrjjft, brengen die
Dajaks onder de Chineezen eene groote en heil
zame ontsteltenis te weeg. De versterking Theo
Thoe Kang, waartegen in den beginne telkens
geageerd werd, en die ons eenige menschenlevens
gekost heeft, zou verlaten zijn, omdat de opstan
delingen moeite hadden zich daar te proviandeeren,
waarom zij zich op drie andere plaatsen gecon
centreerd hebben, van welke een noordwesteljjk
van Mandor gelegen. Het sneuvelen van den
controleur Van Braam, Morris, die met een
aantal Dajakkers en slechts een tiental soldaten
een blokhuis voor onze benting Mentedong, dat
eenige dagen geleden op onze hulptroepen veroverd
manieren werd een bedaard griffier bjj het
kantongerecht in Berljjn, een deftig referendaris
bjj het gouvernement te Aken, maar de herinne
ringen aan het vrooljjke studentenleven daagden
gedurende het drukke badseizoen op en lokte hem
naar buiten, van het sombere bureau in de helder
verlichte gezelschapszalen. Lachend en schertsend
ging het gemakkeljjk leven een tijd lang zoo
voorbjj, tot Bismarck zelf de noodzakeljjkheid
inzag zich hiervan los te rukken. In Potsdam
kreeg hjj een aanstelling bjj de bureau's der
koninkljjke regeering, doch moeiljjk viel hem de
geregelde administratieve arbeid, en zjjn toen
malige chef, die overigens zeer voldaan was over
zjjn werk en groote belangstelling voor hem
koesterde, verklaarde in zijn rapport dat Bismarck
geschikt zou zijn voor de hoogste staatsambten,
als hjj maar zjjn bepaalden afkeer van allen
administratieven arbeid kon overwinnen. Trots
dien afkeer begroeten wjj heden in hem den grootsten
staatsman van zjjn tjjd.
Maar wjj kunnen den talentvollen man niet
schrede voor schrede volgen op zjjn verderen
levensloop. »Nog lang niet genoeg" was Bismarcks
spreuk, reeds zjjn voorvaderen eigen, gedurende
de jaren, dat hjj als heerenboer zjjn landgoed
Kniephof in Pomineren beheerde, 's Morgens op
een wild paard de velden in oogenschouw
nemend of door de bossehen zwervend, bracht
hjj den avond door in gezelschap van levens
lustige jonkers en dorstige luitenants. Kniep
hof is Kneiphof geworden, zeiden lachend de
boerenoude deftige tantes schudden bezorgd het
was, poogde binnen te dringen, was het gevolg
van groote onvoorzichtigheid. Bjj een vroegeren
aanval op eens versterking voor de vjjandeljjke
benting Theo Thoe Kong heeft, terwjjl de voor
hoede, die hjj commandeerde, van drie kanten
plotseling beschoten wordende, terugweek, de
sergeant Coset alleen het vuur bljjven beantwoorden
tot het verflauwde en hjj, een zwaar gewonde
die was bljjven liggen medenemende, zich op
den troep kon terugtrekken. Den volgenden dag
bjj een aanval op hetzelfde punt, heeft deze ser
geant een kogel in het hoofd gekregen, die een
stukje laken van zjjn pet meenam en zoo diep
indrong, dat de officiers van gezondheid eerst niet
geloofden, dat in de kleine wond iets ingedrongen
was. Eerst te Pontianak werd de plat gestuite
kogel uit de wond verwjjderd, en de dappere
sergeant, die zelfs na de verwonding nog eenige
minuten het commando bleef voeren, is nu in
het hospitaal herstellende. Eene erge bjjzonder-
heid is gebrek aan dwangarbeiders te Mandor,
zoodat men niet met eene eenigszins sterke kolonne
langer dan een dag uit kan.
Te Nieuw Hellevoet is overleden de heer C.
Reijers, predikant, die vroeger ook te Ellewout»-
djjk heeft gestaan.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
Heden zjjn veroordeeld:
W. S., 18 j., arbeider te Wolfaartsdjjk, wegens
diefstal, tot 15 d. c.J. S.. 19 j., werkman en
P. H. 19 j., werkman, beiden te Kruiningen, wegens
beleediging, ieder tot 8 b.; P. de J., 15 j.,
werkman te Goes, wegens beleediging tot 8 b.;
F. N., 20 j., landmanzoon te Koewacht, wegens
beleediging tot 15 d. c. en ƒ25 b.; J. de D. 27
j., arbeider te Koewacht, wegens als voren tot
dezelfde straf; J. van B., 33 j., h/r van J. R., en J. R.
34 schipper en visscher, beider, te Wemeldinge,
wegens mishandeling de le tot 8 b., de 2e tot
8 d. c.
Kantongerecht te Middelburg.
Heden zjjn veroordeeld
A. I. en G. H., beiden te Middelburg, wegens
het zonder vergunning laten loopen van boenders
op gemeentegrond, ieder tot ƒ1 b. s. 1 d.G.
H. J. D. en J. V., te Middelburg, wegens burenge»
rucht ieder tot 5.50 b. s. 1 d.; J. F. G., en J.
B., te Middelburg, wegens het wateren buiten de
bakken, ieder tot 1 b. s. 1 d.j. M., te Dom-
eurg, wegens het zonder toezicht los laten loopen
van twee schapen langs een weg in Zeeland, tot
2 b. s. 1 d.A. B. en J. K., te Domburg,
wegens het branden van vuren in de open lucht
en zichtbaar van een weg in Zeeland, ieder tot
0.50 b. s. ld,; P. K., te Domburg, wegens
het zonder noodzaak kloppen op de vensters eeneï
woning te Zoutelande, tot ƒ1 b. s. 1 d.K. W.,
te Koudekerke, wegens het aanwenden van po
gingen om wild te bemachtigen door middel
van wildstrikken tot 20 b. s. 3 d. gev. en
verbeurdverklaring van den in beslag genomen
hoofd>nog lang niet genoeg" riep der tollé
Junker, zjjn toenmalige titel. Altjjd genoeg er*
meer dan genoeg te hebben, is ten laatste ver
velend," verklaarde hjj zelf eenmaal in latere
jaren. Nimmer vergat hjj deze spreuk; al was het
niet voor zich persoonlijk, dan gold het voor
Duitschland; zjjn geheele staatkunde kenmerkt het
»nog lang niet genoeg."
Maar zjjn huweljjk bracht verandering, verbetering
in zjjn levenswjjze, en om dezen tjjd begint tevens
zijn staatkundige loopbaan. Eerst als afgevaar
digde der ridderschap in den Pommerschen landdag;
daarna in dezelfde hoedanigheid lid van den
landdag in Berljjn (1847) verdedigde hjj van streng
conservatief standpunt de monarchie. Over den
bekrompen middeleeuwschen geest," die zoo gëheel
in strjjd was met een >vrjje, waarljjk Christeljjke
wereldbeschouwing" moest de feudale jonker menig
scherp verwjjt van zjjn liberale medeleden hooren»
Dan komen de moeiljjke dagen in 1848 voor
de Pruisische monarchie, toen Bismarck zich
meer op den achtergrond hield; daarna heeft men
het beroemde Frankforter parlement en eindeljjk
vinden we den vijand der rebellen" uit de Maart
revolutie als gezant bjj den bondsdag in Frankfort
terug. In dezen tjjd kwam de jonge diplomaat
in nadere aanraking met den prins van Pruisen,
die hem met bjjzondere onderscheiding behandelde.
Als nieuw benoemd gezant gold een zjjner eerste
bezoeken den voormaligen eersten minister van
Oostenrijk, vorst MetternickHet verleden en
de toekomst der Europeesche diplomatie 1 Hjj
bracht drie dagen op het kasteel Johannisberg doo^
