128e Jaargang,
1885.
Vrijdag
20 Maart.
Dit blad verschijnt dagelijks^
met uitzondering van Zon- en Feestdagen;
Prijs per 3/m. franco f 3,50;
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Gent.
Advertentiën: 20 Cent per regel;
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.; van 1 -7 regels 1,10
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Mï&dalfeurg 19 Maart.
O
IDDELBURGSC
OURANT.
Agenten zijn te VlissingenP. G. De Veij Mestdagh en Zoon, te GoesA. A. W. Bolland, te KruiningenF. Van der Peijl, te ZierikzeeA. C. De Mooij, te TholenW. A, Van Nieüwenhuijzen, en te Ter Neuzen A. Van dir Piiji Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland te. Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Dadbe en Cie., John F. Jones opvolger.
Over de houding van de anti-liberale partij bij
de jongste beraadslaging over het onderwijs in de
tweede kamer, spreekt de Haagsche correspondent
yan de Zutph. Ct. het yolgende oordeel uit, dat
wel de aandacht verdient.
Bedroevend was de houding van die leiders
zeer zeker. Niet alleen moesten zij bijna al hun
amendementen zien verwerpen, maar tevens spra
ken zij elkaar zóo tegen en predikten zulke
vreemde theorieën, dat het zelfs voor hun eigen
vrienden moeilijk werd aan het afgesproken parool
getrouw te blijven. In den regel werd elk amen
dement door twee van de voorstellers toegelicht,
eerst door een antirevolutionair en dan door een
ultramontaansch lid, maar in plaats van éen lijn
te trekken, gaf ieder spreker een toelichting op
zijn eigen houtje, waarvan het gevolg was, dat
niemand meer kon begrijpen wat nu eigenlijk de
heeren bedoelden. Toen men b. v. het amende
ment tot opheffing van drie hoogere burgerscholen
moest verdedigen, stond eerst de heer Vermeulen
op om te verklaren, dat de bedoeling was een
zachten aandrang op de regeering te oefenen om
zoo spoedig mogelijk de wet op het middelbaar
onderwijs te herzien, maar onmiddellijk daarna
nam de heer Lohman het woord om te beweren,
dat zijn mede-voorsteller het volkomen mis had
en dat de eenige bedoeling was eenige duizenden
guldens te bezuinigen. Nog erger maakte men
het bij de verdediging van het amendement over
de kweekscholen. Volgens de schriftelijke toe
lichting moest dat amendement dienen om door
de kamer te doen uitmaken, lo. dat er eene
kweekschool moet -worden opgeheven, 2o dat een
nieuwe regeling van de aan de kweekscholen
verbonden leerscholen wenschelijk is. Dus
reeds twee moties in een enkel amendement tot
schrapping van 2000 op den post nieuwe toe
lagenBegrjjpe wie 't kan. Maar bij de mon
delinge toelichting werd het nog veel erger In
een zeer lange, maar weinig interessante redevoe
ring werd nu door den heer Lohman betoogd, dat
de eigenlijke bedoeling van de voorstellers was,
door de kamer te laten beslissen, dat tot bevor
dering van de opleiding van onderwijzers een
premiestelsel behoort te worden ingevoerd. Dus
nog weer een nieuwe motie over een onderwerp,
waarvan in het amendement zelf niets te lezen
was. Inderdaad, het behoeft aan de regeering en
aan de linkerzijde al heel weinig moeite te kosten
om het vreemde, om niet te zeggen het bespotte
lijke van een dergelijk voorstel te doen uitkomen.
De heer Lohman, de aanvoerder van de amende-
mentenmakers, werd letterljjk au pied. du umr
gezet, en toen het hem niet meer mogelijk was
zijn voorstel op eenigszins dragelijke gronden te
verdedigen, riep hjj in wanhoop uitAls onze
redactie niet deugt, geeft gjj, liberalen, ons dan
een betere redactie in onzen geest aan, en wjj
sullen ze gaarne van u overnemen. De leider
der antirevolutionairen der liberalen smeekende
om hem te hulp te komen, omdat hij zelf zjjne
denkbeelden niet in uitvoerbare voorstellen weet
te formuleeren kan het gekker Is het wonder
dat de geheele linkerzijde in een schaterlach uit
barstte over zooveel na'ïeveteit
En zoo ging het dag uit, dag in. Green enkel
amendement werd drageljjk verdedigd, en Haff-
mans maakte het den laatsten dag zelfs zdo bont
dat hjj zjjne rede moest staken, voordat hij over
het amendement, waarvan hem de toelichting was
opgedragen, een enkel woord in het midden had
gebracht. Die afgevaardigde had nl. een lange
rede gereed gemaakt met allerlei algemeene be
schouwingen en allerlei grappen en hateljjkheden
aan het adres van den minister, en toen de voor
zitter hem tot de orde riep en hem verzocht zich
tot zijn amendement te bepalen, ging hij nog weer
op dezelfde manier voort totdat eindeljjk de voor
zitter dreigde hem het woord te zullen ontnemen,
indien hjj niet terstond tot de zaak in quaestie
overging. Maar dat ging bljjkbaar boven de kracht
van den afgevaardigde uit Boxmeer, want de
redevoering was geheel geschreven, en dan gaat
het bezwaarljjk er een stuk uit te laten. De
spreker raakte de klus kwjjt en bleef midden in
zjjn grappen steken, zoodat de heer Lohman,
slagvaardig als altjjd, de verdediging moest over
nemen. Heel best ging dit echter ook al niet,
want hoe langer men praatte, des te duideljjker
kwam 't aan het licht, dat onder schoone woor
den de geheime bedoeling verborgen was, om het
onderwjjs te denigreeren en langs slinksche wegen
af te breken wat men niet openljjk aandurfde."
De Tijd bevatte dezer dagen een schrjjven van
den heer Eygenraam, den secretaris van den bis
schop van Haarlem, die dezen vergezelt tijdens zjjn
verblijf te Rome. Daarin werd gemeld dat Z. H.
de paus den 13 Maart een twintigtal te Rome
verbljjf houdende Nederlanders van allerlei rang
en stand een bjjzondere audiëntie verleende.
Z H. voerde, na de gebruikeljjke begroe
tingen, zelf het woord. Aan zjjn van harte-
ljjke ingenomenheid getuigende rede is o. a. 1t
volgende ontleend
„En ik zie hier uit uw volk schier alle standen
vereenigdpriesters, wereldljjke en reguliere,
leeken van de meest verschillende betrekkingen,
maar allen één in hun toewijding aan den H.
stoelik zie aan uw hoofd een der bisschoppen,
belast met het bestuur uwer kerk, zoodat ik
zeggen mag in zekeren zinik heb hier het
katholieke Nederland voor mjj. Welnu, mjjn
geliefde kinderen ik neem de betuiging aan van
uwe gehechtheid ik neem die aan, wijl ik weet,
uit welke oprechte harten die voorkomt, en we-
derkeerig bemin ik mjjn kinderen van Nederland.
Ongetwjjfeld, 't is mijn plicht de qansche kudde
van Christus lief te hebben of zij Franschen zjjn,
of Belgen, of Duitschers, of van welk ander volk
ook. Maar Nederland heeft in den tegenwoordigen
tjjd een bijzondere aanspraak op de liefde van
den paus.
„En dat waarom Om den ernst, ik herbaal
bet, van zjjn volkskarakter, dat zich alom open
baart die zich uitspreekt in de eerlijkheid waar
mede zelfs de andersgezinden aldaar de rechten
van de kerk eerbiedigendie zich uitspreekt in
de offers, door de katholieken voor het geloof en
den H. stoel daar voortdurend getracht; die zich
openUcd&ti in üwi ijver, "waarn.aie
zich katholiek noemen, het zich ook werkeljjk
toonen. En Hollande les Catholiques sont des
Catholiques pratiquantseen ernst, die zich
uitspreekt in de heilige deugd der herbergzaam
heid, in het uitnemend werk van barmhar
tigheid, waarmede uw vaderland de elders ver
bannen en verjaagde priesters en kloosterlingen
gaatvrjj heeft opgenomen, en voor hun verloren
geboortegrond hun een toevluchtsoord heeft ge
schonken, waar zij in vrijheid en ongestoord hun
verdiensteljjk werk, ten deele althans, kunnen
voortzetten."
Z. H. Léo heeft daarbjj woorden gebezigd, die
wezenljjk de aandacht verdienen, vooral van hen, die
in ons land steeds erop uit zjjn om de katholieken
wjjs te maken, dat het liberale Nederland hen
onderdrukt.
Waar het hoofd der berk eerljjk genoeg is om
te getuigen, dat andersgezinden hier de rechten
der kerk eerljjk eerbiedigen, daar dient een einde
te komen aan de verdachtmaking van sommige
zjjden.
Door twee en twintig inwonerB dezer gemeente
is een adres gericht aan den Middelburgschen
raad, waarbij zjj, op verschillende gronden, ver
zoeken, het daarheen te willen leiden dat door
wjjziging van het besluit tot heffing van gelden
voor banken of staanplaatsen enz. in den geest
en volgens de voorschriften der gemeentewet,
voortaan noch van adressanten, noch van andere,
die geen genot hebben van banken of staanplaat
sen in hallen op markten of andere dergelijke
openbare plaatsen, een recht worde geheven voor
een genot, dat zjj niet genieten.
Wjj komen op den inhoud van het request
nader terug.
Alhier is eene dames-gymnastiekvereeniging
opgericht onder den naam L. O. K. E. S. De heer
F. B. Oost Lievense is directeur ervan.
De gymnastiek- en schermvereeniging Oefening
kweekt Kracht en het kader der infanterie te
Middelburg gaven gisteren avond in het Schut
tershof alhier eene Soireemet een liefdadig doel:
de helft der opbrengst was bestemd voor de
Zeeuwsche blinden, de andere helft voer eene
onderofficiersweduwe.
Met het oog op dat doel had de zaal, ofschoon
goed bezet) toch beter gevuld kunnen sjjn; ook
al dient er rekening mede gehouden, dat dit
seizoen reeds vrjj wat gelegenheid tot ontspanning
gaf en ook de liefdadigheid ruimschoots in staat
gesteld werd ljjden te lenigen.
Het programma omvatte gymnastiek, sehermen
en de opvoering van een bljjspel.
De gymnastiek bestond uit ordeoefeningen,
oefeningen met halters, den stok enden halterstaf,
benevens werkzaamheden aan de ringen, de brug
en Hor. rekstok. Zoowel het eene als het andere
werd kranig uitgevoerd. De heer J. A. van der
Bel, die leider van het gymnastiekonderwijs bjj
de yereeniging is, had eer van zjjn werk. Zoowel
bjj de oefeningen als bjj het werken aan de
toestellen werd steeds in het oog gehouden, dat
gymnastiek een leervak is.
Goede schermers vindt men in den regel slechts
onder de militairen, vooral als zjj les krjjgen op
eene wjjze zooals dit door de heeren H. T. R.
Kuipers en H. L. Roland geschiedt.
Met belangstelling volgde het publiek dan ook
het trekken op de verschillende wapens, dat af
gewisseld werd door carré op den stok of muur
met sabel en geweer.
Wie is de Vader was de titel van het blijspel,
dat in de hoofdrollen vrjj goede vertolkers vond.
Herman Steins en Eusebius Smeervat verdienden
de toejuichingen der aanwezigen ten volle.
Een deel der stafmuziekanten van het 3e reg'
infanterie, dat op verdiensteljjke wjjze de pauzes
aangevuld en de oefeningen begeleid had, nam
na afloop der voorstelling het tooneel in, en weldra
weerklonken de vrooljjke wjjsjes, die al spoedig de
danslustigen in beweging brachten en nog lang
in beweging hielden.
Nu het seizoen der avondvoorstellingen een
einde neemt en gebleken is dat beoefenaars van
gymnastiek zich meer en meer aaneensluiten,
achten wjj het niet ongepast een denkbeeld, dat
dezer dagen gropperd werd, in overweging te
geven, nl.of er geen mogeljjkheid zou bestaan, dat
de verschillende turn- of gymnastiekverenigingen
uit Walcheren of uit geheel Zeeland, op het
voorbeeld van hetgeen elders geschiedt, in den
zomer op een of ander geschikt plein, bjjv. het
-.ioiein or lu„in
voering gaven.
Het terrein is te vinden en aan belangstelling
zou het zeker niet ontbreken.
Door de benoeming van jhr W. Laman Trip
tot burgemeester van Leerdam zal er te Vlissingen
eene verkiezing voor lid van den raad moeten
plaats hebben.
Heden morgen werd te Vlissingen, door den
inspecteur van het Belgische loodswezen, de eerste
steen gelegd voor de aan den Zeeboulevard te
stichten sociëteit voor het Belgische loodswezen.
Toen de inspecteur de handeling verricht had,
werd door hem en door den architect eene toe
spraak gehouden, die door een der aannemers)
den heer Van Ditmars, werd beantwoord.
De sociëteit, waarvan het bouwen aan de heeren
Van Ditmars en Van Miert van Middelburg op
gedragen is, zal tevens eene wachtkamer voor
loodsen en roeiers zijn. Zjj zal eene lengte van
ongeveer 25 en eene breedte van ongeveer 70
meter beslaan. De gevel zal uit hard grauwen
en zandsteen vervaardigd en met uit de hand
gebeeldhouwde ornamenten versierd worden.
De zaal zal ongeveer 22 meter lang en 4 meter
breed zjjn. Een toren zal een uitzicht tot ver in
zee toelaten.
Naar aanleiding van het door de regeering in
gediende ontwerp van w. t om het waarborgkapitaal
van 400.000 van de concessieaanvraag, voor een
spoorweg RotterdamMunster, als subsidie te
verstrekken voor een stoomtramljjn Breskens—
Maldeghem, zal door den raad van Schoonhoven
en de ingezetenen van die gemeente een adres aan
de tweede kamer ingediend worden, met verzoek
om de renten ran dat kapitaal te doen dienen
tot eene aansluiting van Schoonhoven aan het
spoorwegnet.
Het was te wachten dat er meer liefhebbers
voor dat kapitaal zouden komen opdagen.
Met ingang van 1 Apiil 1885, is benoemd tot
tijdelijk rijkshavenmeester te Veere O. Schippers.
De commissarissen der loodsen J. Jansen Pz"1,
te Hellevoetsluis, en J. van den Berg, te Brou
wershaven, zullen met 1 Mei a. onderling van
standplaats verwisselen.
De staatsrekening over 1882 is in druk ver
schenen. Daaruit blijkt, dat de ontvangsten
116.306.852.72 bedroegen met inbegrip van
3 ton uit domeinverkoop, 2^ millioen batig slot
van 1880 en 1.700.000 der leening van 1878,
en de uitgaven **f 129.897.877.17, zoodat de
rekening sluit met een nadeelig saldo van
13.591.024,46.
De uitgaven omvatten echter o. a.ruim 1
millioen amortisatie, 14 millioen spoorwegaanleg,
ruim 111 fcen voor den Rottejdamechen water
weg. ton voor het Rjjnvaart-kanaal, bjjna 1
millioen uitgaven rechtstreeks voor Indië sn 4§
millioen buitengewone uitgaven voor marine en
oorlog, totaal ƒ22.473.500 aan buitengewone uit
gaven, ongerekend ƒ234.000 voor de veeziekte.
Volgens het voorloopig verslag omtrent het
wetsontwerp tot wjjziging van de drankwet, had,
naar het oordeel van een deel der leden, de regee
ring beter gedaan zich te bepalen tot een
wjjziging yan art. 28 (gecombineerde bedrijven),
omdat de wet nog te kort gewerkt en de beschik
bare tjjd yoor debat te klein is. Bjj het grootste
aantal leden echter vonden de meeste wjjzigingen
als verbeteringen van de wet bjjval. Het meerendeel
meende daarbjj, zich thans te moeten onthouden
van bespreking van de beginselen der drankwet.
In een afdeeling beweerden eenige leden, dat
de beperking der vrijheid van bedrijf in strijd is
met ons rechtbestrijding van het drankmisbruik
mocht h. i. niet leiden tot onbillijk belemmeren
van een alleszins geoorloofd bedrijf. Een hoog
vergunningsrecht ware h. i. meer overeenkomstig
den Nederl. volksaard.
In eene andere afdeeling klaagden sommigen,
die als gevolg der drankwet aanmerkelijke ver
mindering der rustverstoringen constateerden, dat
aan de uitvoering niet krachtig genoeg de hand
wordt gehouden. In die afdeeling waren er leden,
die het uitstel van executie voor de gecombineerde
bedrijven betreurden, omdat nu in 1901 nog
duizenden drankwinkels boven het wetteljjk
maximum zullen overbljjvenh. i. ware het eenig
middel tot geleidelijke inkrimping een progres
sieve verhooging van het vergunningsrecht, geljjken
tred houdende met het grooter worden van het
privilege-
f' -CLIC.IJ. aeel der leden achtte gedep. staten het
best bevoegd om de plaatseljjke toestanden te
beoordeelen (vergunningen boven het maximum);
de voorstanders van het reg.-voorstel wezen echter
op de thans zeer ongeljjke toepassing van de wet.
Men vraagde een opgaaf van het getal dier ver
gunningen, gevraagd en toegestaan of geweigerd.
Eenige leden wilden, ten behoeve van het
platteland, combinatie van nering en drankverkoop
toelaten mits geen „rechtstreeksche" gemeenschap
tusschen de lokalen besta. Dit ware h. i. vol
doende om het tappen in den winkel te weren,
gemeenschap „binnenshuis" behoeft daartoe niet
te worden verboden. Yele andere leden waren
echter van oordeel, dat bedoelde wjjziging het
beginsel der wet zou aantasten.
Bjj de meeste ledetf bestond bezwaar, de voor
gestelde uitzondering voor banketbakkers e. a. te
maken. Men vond geen grond van algemeen
belang om dezen winkeliers te veroorloven, wat
aan kruideniers e. a, wordt onthouden.
Het ware een politieke foutdoor deÉé
uitzondering den schjjn aan te nemen, alsof men
aan de hoogere klassen wil toestaan wat men den
kleinen burger meent te moeten ontzeggen. Men
meende dan ook, dat de banketbakkers gebruik
kunnen maken van de voorgestelde wjjziging van
art. 28. Er waren intusschen ook leden, die
zich bjj het regeeringsvoorstel neerlegden.
Enkele leden wenschten ook de wjjnhuis- ol
bierhuishouders, voor wie gecombineerde verkoop
is toegestaan, uit de ljjst der bedrjjven te zien
vervallen.
Yan verschillende zjjden werd in overweging
gegeven, niet den tolgaarder het tappen te Ver
bieden, maar wel het tappen in het tolhuis. Voorts
wenschte men dit verbod uit te strekken tot dé
veerhuizen, en tot de inrichtingen waar scheepss
volk wordt aangemonsterd.
Vrjj algemeen had men bezwaar tegen dé
wijziging omtrent de schatting. Men achtte dé
nieuwe redactie dubbelzinnig, en de nieuwe
grondslag ware ook niet gemakkeljjker te bepalen.
Sommigen wilden liever aanslaan naar den omvang
van het bedrijfanderen voerden daartegen aan,
dat, laat men de huurwaarde los, voor een kleine
kroeg soms evenveel zou moeten worden betaald
als voor een druk koffiehuis. Ten slotte kwam
men overeen dat het raadzaam is, de bestaande
redactie te behouden.
Vele leden wenschten het minimum van het
vergunningsrecht te verhoogenenkelen wenschten
een vast recht van 25. Veel bjjval vond een
progressieve verhooging van het minimum, b. v.
tot 20 op 1 Mei 1890 en 25 op 1 Mei 1895.
Men gaf dit der regeering in overweging.
De voorgestelde nieuwe alinea voor art. 16 yond,
als krachtig middel tegen wetsontduiking, bjj dg
meeste leden bjjval,
