N° 66,
1885]
19 Maart.
Donderdag
128* Jaargang,
FEUILLETON.
Middelburg 18 Maart.
OOUBAGE.
Kerknieuws,
Advertentiën* 20 Gent per regel:
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels f 1,10
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per 3/m. franco f 3,50:
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Gent.
Een Brandenburgsche geschiedenis van
LUDOVICA HESE KIEL.
1IDDELBURGSCHE COURANT.
Agenten zijn te Ylissingen: P. G. De Veij Mestdagh en Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. Van der Peijl, te Zierikzee: A.C. De Moou.te Tholen: W.A. Van Nieuwenhïïuzen, en te Ter Neuzen A. Van der Peul Jz
Hoofdagenten voor het Buitenland te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube en Cie., John F. Jones opvolger.
Bij de tweede kamer zijn heden ingekomen
twaali wetsontwerpen tot het in overweging nemen
van voorstellen tot grondwetswijziging.
Bij die voorstellen wordt artikel 194, betreffende
het onderwijs, onveranderd gehandhaafd.
In de avondzitting der tweede kamer van gis
teren, Dinsdag, heeft het algemeen debat over de
begrooting van financiën, hetwelk nog niet afge-
loopen is, een breeden omvang genomen.
De algemeene financieeie politiek werd door de
heeren Mees, Keuckenius, Oorver Hooft en Van
der Borch besproken, in weinig bemoedigenden
zin, hetzij de sprekers bezwaar hadden tegen de
wankelbare belastingpolitiek of tegen gemis aan
genoegzame zuinigheid, zoodat uit dien hoofde de
heer Oorver Hooft zjjn votum aan de begrooting
ontzegde, terwijl de heer Mees zijn politiek votum
afhankelijk stelde van de belastingwetten.
Wat deze betreft, de tabaksbelasting vond
geen verdediger. De heeren Gildëmeester, Van
Pallandt, Van der Borch en Gratama achtten haar
veroordeeld. De beer Van Pallandt wilde echter
een droit de débit. De heer Van der Borch achtte
een matig graanrecht alleszins bestaanbaar en
wenschte tevens meer evenredigheid in de belas
ting der ongebouwde eigendommen.
Een belasting tot herziening onzer nijverheid
wenschte de heer Oorver Hooft niet, maar ook
geen bevoorrechting van de buitenlandsche nijver
heid tegenover de onze, terwijl de heer Gratama
met kracht voor den uitersten vrijhandel in de
bres sprong.
De werking der suikerbelasting beoordeelde de
heer Van der Loeff zeer ongunstig en voor de
soheepameting wilde hij de aan Engeland toege
kende voordeeliger positie doen ophouden.
De heeren Clercx en Oorver Hooft kwamen op
voor de rechten van weduwen en weezen op het
pensioenfonds, terwjjl de heer Gratama die aan
spraken betwistte.
Het Haagsche Dagblad komt heden met de
bewering, dat een fiscaal graanrecht het brood
niet duurder zal maken.
Op een brood van 12 cent (7§ ons) zou een
recht van 1 meer per 100 KG. nog geen 2/3
cent verschil geven.;
Het is best mogeljjk, zegt het blad, dat die 2/3
cent zullen worden gedragen door molenaars,
bakkers enz., die nu van die 12 centen 6 2/3
ontvangen. Is dat zoo, dan zou derhalve het
graanrecht een debietbelasting van niet minder
dan 6 millioen worden op molenaars, bakkers enz.
Is dat billjjk
VI.
Verbleeken kon Ilse niet meer; op haar gelaat
lag steeds een doodeljjke bleekheid, maar hare
trekken werden bjj de scherpe woorden van
Laurentius strak en hare donkere oogen begonnen
onheilspellend te flikkeren. Met een doordringende,
scherpe stem, die zjjn oor trof als een zweepslag
in het gelaat, zei zij
Heden twijfel ik niet aan den moed van
mijnheer, want waarlijk er behoort een buitenge
wone courage toe om een bedelaarster te be
spotten 1"
De officier slaakte een kreet en wilde haar hand
vatten, doch zij weerde hem af en sprak tot den
ouden man:
sKom, vader! Laat ons naar tante gaan, gij
wilt toch uw dochter niet verder laten beleedigen
„IlseIlsesmeekte de kapitein met zulk
een zachte, welluidende stem, als zjj nog nooit van
hem gehoord had. Vergeef mij dat harde woord;
zou God ons alleen weer bjj elkaar gebracht
hebben, om ons door trots en toorn voor eeuwig
te scheiden? Zeg mij éen vriendelijk woord, ik
beken in alle opzichten schuld I"
»Laat haar nu met vrede", fluisterde Cagerer
hem in, »kom tegen den avond bij de oude mevrouw
Trilbeusee, mjjn nicht. Zjj woont aan hst Hanen-
bosch, dat zult gjj wel vinden."
Maar de graanprjjzen zullen niet stijgen, trots
het booger invoerrecht, beweert het Dagblad
want de importeur uit Noord- en Zuid-Amerika
zal het hoogere recht niet op den prijs leggen,
maar zich met wat minder winst tevreden stellen.
Is dat zoo, dan wordt de last overgebracht op de
importeurs, en dat zijn grootendeels Nederlanders.
Men voert dan eigenlijk een heffing van 6 milli
oen in op de Nederlandsche graanhandelaars, die
uit het buitenland importeeren. Is dat billjjk
Maar is het aannemeljjk, dat de importeur
zich die mindere winst zal getroosten Of zal hjj
dat alleen doen, ingeval de concurrentie hem er
toe dwingt, nl. 1 per 100 KG. lager voor zijn
tarwe vragen, als zijn concurrent hetzelfde doet
In dat geval zou het brood nog goedkooper wor
den. Maar hoe kan een invoerrecht, dat voor
allen gelijk werkt, hem tot die verlaging dwingen?
Hij zal dus wel degelijk zijn prjjs met het in
voerrecht verhoogen.
Maar, zegt het Dagblad, gesteld dat de graanprijs
stjjgt, dan komt dit ten voordeele van den in-
landschen landbouw, en nu geeft het blad
dezelfde fraaie voorspiegeling, die De Standaard
dezer dagen gaf, omtrent de „algemeene welvaart"
welke dan over het land zal worden uitgestort 1
Die algemeene wei vaart bestaat enkel in de ver
beelding der protectionisten en in de beloften der
politici, die op de stemmen der graanboeren
azen.
„Verloor de werkman er in den prjjs van zijn
brood al iets bij, hjj zou er in loon en in afwen
ding van werkeloosheid veel meer bjj winnen. Als
hjj 50 cent meer voor zijn brood moest be
talen, maar daarentegen 1 meer loon'maakte,
dan zou ook hjj er wel bjj varen".
»Als", »als", Ja, als dat alles ge
beurde maar het zal hoogstwaarschijnlijk niet
gebeuren. Integendeel, verhoogde graanrechten
zullen in den regei hoogere graanprijzen en ook
duurder brood ten gevolge hebben, en dat is in
een land, waar verreweg het grootste deel der
bevolking niet van den graanbouw leeft, een
aanleiding tot algemeene verarming.
Een fiscaal recht dat daartoe leiden kan, is
reeds bjj voorbaat veroordeeld. Hbld
In een karakterstudie van den minister van
binnenlandsche zaken schrjjft de Tijd:
»De heer Heemskerk is een merkwaardig man.
Bij het klimmen der jaren verliest hjj niets van
zijn bondigheid van geestzijn vernuft schjjnt eer
in scherpte te winnen. Hij heeft altjjd een hoog
besef gehad van het gezag, door hem vertegen
woordigd en gedragen, maar de uitdrukking van
dit besef wint steeds in kloeke waardigheid, in
deftig vertoon. Hjj is geen man van schitterende
uiterljjke gaven, maar hjj maakt steeds indruk.
Zonder een meester van de taal te zijn, vindt hij
gelukkige woorden, scherpe vormen, die in het
geheugen vast blijven. Hij is altjjd zakeljjk, daar
»Kom, vader 1" riep Ilse, die reeds vooruit
ging. Laurentius drukte den ouden man de hand
en keerde naar Irmis, zijn krijgsmakker, terug, die
dit heele tooneel met verbazing gade geslagen had.
„Was zjj dat?" vroeg hjj verwonderd.
»Wie?" zei Heshusius.
»Wel diegene, waarom gij weggeloopen zjjt;
heel begrjjpelijk als men haar ziet, drommels, wat
heeft die een paar oogen 1"
„En ik heb haar reeds eenmaal uit het graf
gehaald", mompelde de kapitein.
»Om daarna van haar weg te loopen?" zei
Kaspar Irmis lachend; hjj was ook in de Mark
geboren en had het ver gebracht in den oorlog.
sDat vergeeft een vrouw u nooit"
„Misschien toch", prevelde Laurentius, „ik zal
thans den moed hebben om haar trots en hoogmoed
te overwinnen, want nu ik haar teruggevonden
heb, geef ik haar niet meer op."
VI
De koninkljjke Zweedsche kapitein Laurentius
Heshusius mocht een zeer dapper krijgsman zjjn,
maar hjj was toch meer dan eens op het punt
van de courage te verliezen, daar juffrouw Ilse
zich niet wilde laten winnen. Als haar vader het
waagde om er op te zinspelen, dat Laurentius haar
toch het leven gered had, zei zjj gewoonljjk
„Daar ben ik hem niet veel dank voor ver
schuldigd, want zoo gelukkig is mjjn leven niet.
Ware hij toen gebleven, dan zou alles misschien
anders geworden zijn".
Uiterljjk leidden Cagerer en zjjn dochter een
aangenaam leven. Tante Tribbensee hadhen met
ogen armen ontvangen en wilde er niet van
hij zaken kent. Zonder aan twjjfelzucht te doen,
heeft hij toch die mate van humor en scepticisme,
wrika een geestig man zelden derft, en die hem
wel eens doen meesmuilen over het beljjden van
beginselen bjj de vraag, of men de rjjst zal leggen
in het bessensap of het bessensap rondom de rjjst
»De minister van binnenlandsche zaken is een
man van zijn tjjd. Hij is dat in dubbelen zin.
Vooreerst omdat hjj altjjd dat is wat zijn ambt
van hem vordert. Om het duideljjker te zeggen
de minister Heemskerk van 1885 bekommert zich
weinig om den minister Heemskerk van 1874,
weet zeer weinig van den minister Heemskerk van
1866 en vergeet, als het moet, den volksvertegen-
woordiger Heemskerk geheel en al."
Aan het slot van zijne beschouwing merkt de
Tijd op dat den minister echter het »ware be
ginsel" ontbreekt.
Men deelt ons mee dat de alhier gevestigde
afdeeling der Vereeniging tot bevordering van fabriek
en handwerksnijverheid in Nederland de volgende
week eene algemeene vergadering zal houden,
waarin ook de voorgestelde tabaksbelasting ter
sprake zal gebracht worden. Aan alle tabaks
handelaren zal vrjje toegang tot die vergadering
worden verleend.
lu de heden gehouden zitting der kamer ver
klaarde de minister van financiën dat, mochten
de bezwaren tegen de tabaksbelasting hem over
wegend voorkomen, deze achterwege zal blijven.
Eene verbljjdende verklaring voorzeker
Met ingang van 19 dezer zal het rijkstelegraaf-
kantoor te Walsoorden op werkdagen open zjjn van
8 tot 12 uren voor- en van 2 tot 4 en 5 tot 7
uren namiddags. De diensturen op Zon- en
feestdagen blijven onveranderd.
Be heer mr. Wintgens heeft aan het bestuur
der kiesvereeniging Vaderland en Koning verklaard
geen candidatuur voor de tweede kamer meer te
willen aanvaarden.
De heer Rooseboom heett op de begrooting van
oorlog een amendement voorgesteld, strekkende
om de gelegenheid te geven tot de z. i. reeds in
vredestijd noodzakelijke benoeming van komman
danten der N. H. Waterlinie en der stelling
Amsterdam, waartegenover hjj de betrekking van
bevelhebber in de militaire afdeelingen wenscht
te laten vervallen.
Tot burgemeester van Leerdam is benoemd
jhr. W. Laman Trip.
Gisteren herdacht de heer dr. H. M. De Witt
Hamer te Delft den dag waarop hij vóór 50 jaar
zjjne geneeskundige loopbaan intrad. Tal van
bljjken van hoogachting en waardeering vielen
hem bjj die gelegenheid te beurt.
hooren, dat zjj weer heen zouden gaan. Frank
fort had wel is waar veel te lijden van de sterke
bezetting, die toch geproviandeerd moest worden,
maar tante Tribbensee was rijk, en kon er wel
tegen.
Laurentius had slechts één vrees en die was
dat Gustaat Adolf hem verplaatsen zou, en wie
weet waarheen het noodlot hem dan voerde
Daar kwam hem echter een voorval te hulp, dat
zich in het eerst meer liet aanzien, alsof het hem
van Ilse moest scheiden dan met haar vereenigen.
De geleerde officier, die nu toch eenmaal gestu
deerd had, werd nameljjk door Gustaat Adolf als
onderhandelaar gebruikt en in die hoedanigheid
bevond hjj zich ook thans te Frankfort. Meer
malen had hjj tegenover Tilly gestaan, doch niets
van hem gedaan kunnen krijgen. Verder trad
Laurentius ook als onderhandelaar tusschen den
koning van Zweden en den keurvorst op; want
in den grooten Duitschen oorlog werden de pen
nen der diplomaten even druk gehanteerd als de
wapens, en juist de besten zochten voortdurend
bemiddeling tot stand te brengen, want de twee
spalt tusschen keizer en geloof was voor menigeen
een grievende smart, waaronder velen bezweken.
De geschiedenis heeft hen later wankelmoedig
en zwak genoemdmaar waarljjk er was de
adelaarsblik van het geDie of de ruwe vuist van
den geweldenaar noodig om zich door die alge
meene verwarring heen te slaan. Terwjjl in
Frankfort gaandeweg dezelfde ellende kwam als
in Fürstenwalde, rukte Gustaat Adolf met zijn groot
leger steeds nader en nader; doch daardoor
werd het verblijf der beide kapiteins hoe langer
hoe gevaarljjker voor hen zeiven. Irmis drong er
Men schrjjft uit Utrecht aan de Amst.
Thans is de studentenquiestie, welke geruimen
tjjd de gemoederen in spanning bracht, tot eene
oplossing gekomen. In eene zeer talrijk bezochte
vergadering heeft het Studentencorps de voorstellen
tot wetswjjziging aangenomen. De ineensmelting
van het bond in het corps zal nu eerlang op eene
door den senaat nader te bepalen wjjze plaats
hebben.
Volgens de thans in de corpswet gebrachte
wijzigingen zal het novitiaat in den vorm, waarin
dit thans bestaat, vervallen. Daarvoor komt in
de plaats „een tjjd van voorbereiding of zooge
naamd „novitiaat" van minstens veertien dagen.
Tot het afleggen van bezoeken is de novitius niet
verplicht, uitgenomen bij leden van den senaat-
Het bestaande bestelboekje vervalt dus. Echter
zal de novitius, ten bewijze dat hjj kennis heeft
gemaakt met de leden van den Sen. Vet. en boven
dien met minstens 1/3 dergenen, die langer dan
zes maanden leden van het U. S. C. zijn of als
zoodanig worden aangemerkt, voor zjjn installatie
de 'handteekeningen van dezen moeten vertoonen j
indien hij zes weken na den dag zijner inschrijving
niet hieraan heeft voldaan wordt hij van de lijst
der novitii geschrapt.
De mogelijkheid van rechtsingang tegen een
novitius vervalt. De senaat beschermt den novitius
tegen misbruiken. Beleediging van den novitius
of aanranding zjjner persoonljjke vrijheid is straf
baar met schorsing van 16 weken en bjj her
haling met verlies van lidmaatschap. Voorts zjjn
eenige artikelen veranderd, welke op de geldeljjke
bijdragen der corpsleden betrekking hebben.
Volgens mededeeling yan de Brederoo-eommissie
is de feestviering, ter herdenking van den geboorte
dag van den dichter G. A. Brederoo, die 16 Maart
1-585 werd geboren en 23 Aug, 1618 stierf, nu
bepaald op Maandag 30 en Dinsdag 31 Maart,
Het waarborgfonds voor het feest, groot 1000,
is ruim volteekend. Bij de tooneelvoorstelling zal
worden opgevoerd het Moortje, bljjspel in vjjf
bedrjjven.
Zoo spoedig mogeljjk zal een uitvoerig pro
gramma worden openbaar gemaakt, waarin de
bjjzonderheden der herdenking zullen worden
opgenomen.
Tot den feestmaaltijd bjj Couturier op 30 Maart
zullen worden uitgenoodigd de kunstenaars, die
voor de verschillende uitvoeringen hunne talenten
beschikbaar stellen.
in de hervormde kerk te Tholen Worden, ais
onderdeel der openbare godsdienstoefeningen, door
collectanten, die daartoe van den kerkeraad verlof
hebben, drie collecten gehouden.
De - predikant C. E. Crull liet 8 Maart twee
collecten doorgaan, maar verkondigde wat de dardg
ook meermalen op aan om te vertrekken, maat
Heshusius stelde het nog altjjd uit en Irmis bleef
ter wille van zjjn vriend. Tilly zelf trok af en
generaal Tiefenbach nam het bevel over. Ter-s
stond knoopte Heshusius nieuwe onderhandelingen
aan, die echter eveneens vruchteloos bleven»
Eindelijk riep de koning hem terug. Bjj het
afscheid gaf Ilse hem wel is waar de hand, terwjjl
haar het hart brak, dat zjj hem ten tweedenmale
moest verliezenmaar zjj kon zjjn spotachtig
gezegde bjj haar aankomst niet vergeten.
Februari en Maart verliepen en eensklaps ver
spreidde zich de mare, dat Gustaat Adolf met zjjii
geheele legermacht in aantocht was, om Frank-
tort te belegeren. Terstond beval Tiefenbach
dat men de voorsteden, de molens, de huizen èn
persen in de wijnbergen en boomgaarden bjj de
stad in brand zou steken en de poorten versperren.
Den tweeden April liet de koning zjjne troepen
oprukken en verschansingen opwerpen. Op Palm-
zondag hield hjj godsdienstoefening en de keizer
ljjken, misleid door de plechtige stille in hef
kamp, meenden reeds dat de vjjand den aftocht
geblazen had. Spottend hingen zjj een wildé
gans op aan de wallen om dit te Verkondigen»
Kapitein Heshusius ontdekte het eerst die be
spotting toornig sloeg hjj de hand aan den degen
en sprak
Weldra zullen wjj die keizerljjke gans gé-
braden verslinden."
Hjj kon het bevel tot de bestorming te naö-
wernood afwachten want hjj wist wat hij thanS
met het wapen in de hand wilde veroveren,
IDen derden April des middags om 2 uur kwani
eindeljjk het bevel. De koning leidde zelf dsQ
