N° 55.
128e Jaargang
1885.
V rijdag
6 Maart.
FEUILLETON.
Middelburg 5 Maart.
Adyertentiën* 20 Gent per regel:
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels 1, JO
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per 3/m. franco f 3,50;
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Gent.
HET DTJELi-
EEN RUSSISCHE SCHETS.
MIDDELBIIRGSCHE COURANT.
Agenten zijn te Viissingen: P. G. De Veij Mestdagh en Zoon, te Goes: A. A. W. Boeeand, te KruiningenF. Van der Peije, te Zierikzee: A. C. De MooiJ,te TholenW. A. Van Nieuwenhuijzen, en te Ter Neuzen A. Van der Peiji Jz*
Hoofdagenten voor het Buitenland te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Puhlicité étrangère G. L. Daubk en Cie., John F. Jones opvolger.
Zooals onze lezers uit de Laatste Berichten in
dit nommer kunnen zien, heeft de heer Schaepman
in de heden gehouden zitting der tweede kamer
zjjn voornemen aangekondigd om een voorstel
in te dienen tot opheffing der Utrechtscne
hoogeschool.
En dat van die zijde!
Wat zullen daarvan de anti-revolutionaire
vrienden zeggen vooral prof. De Geer c. s.
Zal de vriendschap daardoor niet worden ver
stoord
En wat zijn de plannen der katholieke afge
vaardigden
Men fluistert van de oprichting eener katholieke
hoogeschool in het Sticht.
Zou daarmee de stoute greep van den professor
in verband staan
Al te maal vragen, voor de toekomst van groot
gewicht.
„Op grond dat pasgeboren kindertjes steeds eene
kinderlijke affectie gevoelen voor wie ze heeft
gebaard, zullen naar het oordeel der Standaard
ook de 50,000 kiezers, die door eene censusverla
ging geteeld behooren te worden, vanzelf sympathie
gevoelen voor de rechterzjj Je, die ze tot het aanzjjn
riep."
Terwjjl wij hierin de terminologie herkennen,
welke onzen vromen voorvaderen lief was, rneenen
wjj toch ook de Standaard aandachtig te moeten
maken op eene andere eigenschap der menschen
,de ondankbaarheid.
Zelfs kiezers kunnen ondankbaar zjjn. Het
beste bewjjs daarvoor is wel de uitslag der ver
kiezingen in de laatste jaren telkens verklaarden
zich meer kiezerstegen de liberalen en aan dezen
toch hebben zjj de grondwet van 1848 te danken,
welke hun het stemrecht schonk.
Laat dus de Standaard geen te groot vertrouwen
op hare teelt hebben. {Arnh. Crt.)
Omtrent het te Nijmegen gebeurde met een huis
van koop, met recht van wederinkoop, wat vooral
na het gisteren meegedeelde besluit van burg, en
weth. van Leiden van algemeen belang is, meldt
men ons uit eerstgenoemde gemeente
Zekere M. B. te Arnhem had aan zjjne uitdragerij
een zoogenaamd huis van koop met recht van
wederinkoop verbonden en daardoor in 1884 voor
verschillende sommen ruim 3000 panden gekocht,
welke de verkoopers binnen 3 maanden konden
terugkoopen tegen eene vergoeding van 5 cent
van den gulden in de week of onderdeelen van
den gulden, zoodat M. B. daarmede de ongehoorde
winst van 260 zelfs 1000 procent per jaar behaalde.
Daar de meeste dier panden geregeld in de week
werden teruggehaald om binnen enkele dagen
weder bjj M. B. te worden gebracht, geljjk dit in
1:
Het gebeurde een paar jaar geleden.
Twee kemphanen daagden elkaar te Moskou
uit. De een, Sinitsin, vond dat Zaïsof hem belee-
digd had, en voegde dezen de noodige „hateljjke
woorden" toe. Het was na een vrooljjken middag.
Zaïsof verscheurde de borst van zjjn eigen over
hemd, wierp zijn eigen hoed op den grond en sprak
den wensch uit dat zijn vriend in de plaats van
dien hoed mocht zjn. Sinitsin bleef niet in
gebrekehjj sloeg een spiegel kapot, en verklaarde
zich geneigd om uit het venster te springendoch
hjj ging zoo bedachtzaam tot die daad over, dat
het zjjnen vrienden mocht gelukken om den
„ongelukkige" te weerhouden.
Zjj moesten vechten er was geen andere
uitweg: zjj kozen secondanten, en er werd besloten
om naar Tula te gaan, waar men in den omtrek
een plaats aanwees om de zaak af te doen.
Daarop gingen Sinitsin en Zaïsof naar huis.
»Ik ben te Tula geboren, en daar wil ik
stervenzei de een tot zijn secondant.
„Tula vernam mjjn eersten kreet laat
het ook mjjn laatsten hoorensprak de ander
weemoedig.
Teneinde geen opzien te baren de jeugd
houdt er altjd van om zich in geheimzinnigheid
te hullen besloten de secondanten om ieder
de banken van leening geschiedt, meende de
Arnhemache politie in die zoogenaamde inrichting
van «koop met beding van wederinkoop" eigenljjk
niets anders te zien dan het houden van een
beleenhuis op pand of zekerheid zonder wettige
vergunning, bedoeld in art. 411 van het strafwet
boek. Van daar, dat door haar een aantal
zoogenaamd gekochte panden bjj M. B. werden
inbeslag genomen en tegen hem proces-verbaal
werd opgemaakt. Bjj de daarop gevolgde kennis
neming door de rechtbank te Arnhem bevestigden
de meesten der opgeroepen getuigen, die bjj M. B.
panden hadden verkocht (beleend) de meening der
politie. Bjj vonnis der rechtbank van den llen
November jl. werd M. B. dan ook wegens het houden
van een leenhuis op pand of zekerheid zonder
wettige vergunning veroordeeld tot 15 dagen celstraf
en f 50-boete of 3 dagen gev. Yan dit vonnis werd
door M. B. geappelleerd, doch het werd door het
gerechtshof te Arnhem geheel bevestigd, en M. B.
berustte daarin.
Den len Juni 1879 werd alhier de gemeenteljjke
bank van leening, die destjjds verpacht was, ge
sloten en werd eerst den lea October 1880 wederom
opengesteld, doch nu onder eigen beheer der
gemeente. In dien tusschentjjd waren echter
achtereenvolgons ook eenige dergeljjke inrichtingen
als die te Arnhem alhier in het leven geroepen,
waarvan, vooral door de mindere klasse, bjj ge
breke van een openbare bank van leening, gretig
gebruik werd gemaakt en welke inrichtingen ook
na de heropening der bank van leening bleven
bloeien, doordien het volk daaraan nu gewoon
geraakt was, terwjjl zulke inrichtingen ten allen
tijde openstaan, hetgeen met de bank van leening
niet het geval is.
Na het arrest van het gerechtshof te Arnhem,
waarbjj het vonnis der rechtbank aldaar tegen
M. B. werd bevestigd, meende de justitie ook aan
de Njjmeegsehe vermomde beleenhuizen een einde te
moeten maken, zoodat aan de houders daarvan in de
tweede helft van de maand Januari jl. werd ge
last, dat zjj hunne inrichtingen terstond moesten
sluiten, indien zjj geene strafvervolging tegen hen
wilden zien ingesteld, terwjjl hun een termjjn van
drie maanden werd gelaten om de door hen
gekochte panden aan de eigenaren terug te geven
of op andere wjjze op te ruimen. Deze laatste
termjjn was noodig om de houders dier huizen
aan hunne verplichtingen tegenover de verkoopers
(beleeners) te kunnen laten voldoen, en ook de
verkoopers (beleeners) in de gelegenheid te stellen
hunne goederen terug te halen en hen niet in
groote ongelegenheid te brengen, al was de be
leening dan ook onwettig te noemen. Al de
vermomde beleenhuishouders hebben aangenomen
aan dien last te zullen voldoen. Het spreekt van
zelf, dat thans een scherp toezicht moet gehouden
worden om te voorkomen, dat zulke inrichtingen
niet in een anderen vorm te voorschjjn komen, of
de houders bedekt daarmede voortgaan, daar de
enorme winst voor hen zeer aanlokkeljjks is te
noemen.
afzonderljjk met den morgentrein te gaan. Sinitsin
en Zaïsof zouden met den volgenden komen.
Sinitsin besloot zjjn dagwerk met het maken
van een vers, waarin groot rijmde op dood en
groet op bloed. Dit gedaan zjjnde voelde hjj zich
voldoende voorbereid om de eeuwigheid in te
gaan. Zaïsof schreef „Mjjn testament" waarin hjj
zjjne nakomelingen (hij was eerst negentien jaar
oud) aanspoorde, om altjjd hun eer op te houden,
zelfs ten koste van hun leven
Daarop sluimerden beiden vrjj rustig in en de
zon, die hen den volgenden dag met hare eerste
stralen wekte, was ten hoogste verbaasd over de
koelbloedigheid, welke zij bescheen bjj twee jon
gelingen, die in den loop van dien dag -den dood
tegemoet gingen.
De tegenstanders ontmoetten elkaar in de wacht
kamer.
Sinitsin niesde en wierp Zaïsof zulk een woe
denden blik toe, dat deze verbleekte. Booze
gedachten kookten in hun binnenstemaar zjj
kwamen niet tot een uitbarsting want het derde
gelui ging en elk spoedde zich naar zjjn coupé.
De trein reed langzaam en de medepassagiers
waren ook niet vermakeljjk. Tegenover Sinitsin
zat een monnik, die niet ophield met vragen
«waarom in deze tijden de wereld wjj sheid toch
toeliet, dat lediggang en genotzucht hun intrek
in de menscheljjke woningen namen en „hoelang
het wereldschen schrjjvers veroorloofd zou bljjven
om de dienaren des Heerente beleedigen". Tegen
over Zaïsof zat een dikke koopvrouw, die hem
Blijkens een bjj het departement van koloniën
ontvangen telegram van den civielen en militairen
gouverneur van Atjeh en onderhoorigheden,
gedagteekend 1 Maart, is de bezetting van de
nieuwe postenlinie in Groot-Atjeh volbracht.
Te Amerongen, waar jaarljjks een groot aantal
HA. land met tabak wordt beplant, zjjn de planters
sterk tegen eene tabaksbelasting gekant, en zal
men verschillende bezwaren bjj de regeering in
brengen. Door de invoering der belasting, beweren
belanghebbenden, zullen de tabaksgronden s/3
prijs dalen, en zal de handel op Engeland worden
gefnuikt, daar slechts 15 percent vergoeding voor
broeiing en ponden-verlies wordt gegeven, die in
werkeljjkheid 30 a 40 percent bedragen. Eindelijk
zal daardoor een kapitaal van omstreeks mil-
lioen aan schuren enz. waardeloos worden.
Donderdag 12 Maart te Goes en Vrijdag 13 Maart
te Middelburg zal het tooneelgezelschap van den
heer A. van Lier van Amsterdam optreden met
het nieuwe stuk van DumasDenise.
Bjj die gelegenheid zal het zeker niet aan be
langstelling ontbreken. Men zal ook hier willen
kennis maken met een stnk, dat zooveel en zoo
verschillend besproken wordt, eene opvoering,
waarover de meeningen zoozeer niteenloopen
terwjjl prof. Alberdingk Thym, in het weekblad
de Amsterdammer, en de redactie van het Han
delsblad de opvatting van mevrouw Frenkel in
de hoofdrol en de geheele uitvoering zeer prijzen,
geven andere bladen de voorkeur aan het Red.
Tooneel. Maar van dit laatste zullen wjj geen
opvoering van Denise hier zien voor vergeljjkingen
wordt ons de gelegenheid zeker niet geboden
maar alleen het optreden van mevrouw Frenkel
dat zoo dik wjj Is in Zeeland niet meer zal
plaats hebbenals het nog mocht voorkomen is
zeker wel de moeite om ons naar den schouw
burg te doen gaan.
De rolverdeeling is als volgtDenisemevr.
Frenkel BouwmeestermevrDe Tkauzettemevr.
Ellen berger; Martha: mej. Grader; mevr .Brissot:
mevr. Yan RossumAndré de Bardames de hr
Yan Kuyk; Brissot: de hr Veltman; Thouvenin
de hr Is. van Lier; Fernand: de hr André en
Pontferrandde hr K. Yos.
Wjj zullen dus gelegenheid hebben om mevr.
Ellenberger en den hr Yeltman te zien; twee
tooneellisten van de oude garde, die voor vele
bekenden op dit gebied welkome verschjjningen zjjn.
Aan het negentiende jaarverslag der Werkmans-
vereeniging te Middelburg ontleenen wij het
volgende
Bjj het begin van het jaar telde de vereeniging
120, bjj het einde 117 leden, terwjjl het aantal
begunstigers op beide tjjdstippen 65 en 63 bedroeg.
De werkende afdeelingen bleven met onver -
flauwden ijver aan den arbeid en streefden er naar
bjj vernieuwing nut en genoegen te bezorgen,
met groote openhartigheid meedeelde dat ze naar
Moskou was geweest om een dokter te raadplegen,
over een wond aan haar been die, eerst zoo groot
als een halve roebel, door het gebruik van
huismiddeltjes zoo groot als een heele roebel was
geworden.
Sinitsin en Zaïsof verveelden zich allebei.
Bjj het eerste station sprong Sinitsin er uit,
ging regelrecht naar de restauratie en vroeg een
borrel.
Nauw was de borrel ingeschonken of hjj hoorde
vlak naast zich roepen i «Een borrel
Hjj keek om en stond tegenover Zaïsof. Beiden
niesden en verwjjderden zich van elkaar. Maar
weggaan konden zij geen van beidenwant dan
zou de ander denken dat hjj bang was. Daarom
werd er nog een borrel gevraagd en dat herhaalde
zich, totdat het gelui hen dwong om zich weer
naar de coupés te begeven.
Gedurende hun afwozigtieid was noch de mon
nik, noch de koopvrouw aangenamer geworden.
De eerste opperde het vraagstuk of een weldadige
jood zich de heinelsche zaligheid kon verwerven,
door een gift aan een Grieksch klooster. De
koopvrouw klaagde over haar maag, die op
vastendagen schreeuwde en rommelde als zjj niet
vastte.
Ongeduldig verbeidden de jonge lieden het
stilhouden van den trein en zoodra dit geschiedde
waren zjj in de restauratie.
«Een borrelklonk het en daar naast
hoorde men«Een borrelDezen keer niesden
Langs dezen weg werd ook in het afgeloopen jaar
meer dan eenmaal hulp en steun aan weduwen,
wtezen en andere hulpbehoevenden verleend. Door
de leden der vereeniging werd door vrjjwillige
wekeljjksche bjjdragen een som van ongeveer 50
aan twee weduwen van overleden leden uitgekeerd.
Behalve de rederijkerskamer en de zangveree-
niging bleven de reken en taalcursus op den
ingeslagen weg voortgaan; doch de zangles voor
kinderen is spoorloos verdwenen.
De vereeniging voldeed aan hare wettelijke ver
plichtingen ten aanzien van de uitloting van twee
aandeelen. De nummers 22 en 41 kwamen uit
de bus, waarvan een werd opgevraagd en het
andere geschonken, waarvoor den gever wordt
dank gezegd.
In de plaats van het overleden bestuurslid D.
J. Broeder, tevens bode, werd gekozen D. J. Klaas-
sen als adjunct-secretaris en J. Dhont als bode.
De drie aftredende leden van het bestuur: H, J.
van Staal president, J. Janse secretaris en D. J.
Klaassen adjunct-secretaris, werden allen herkozen.
De bibliotheek, die dringend behoefte aan ver
nieuwing en vermeerdering heeft, werd door den
penningmeester, M. Ovaa, met een drietal boek
werken begiftigd. Zjjn voorbeeld vinde navolging.
De vereeniging schafte in den loop van het jaar
een 30tal boekwerken aan. Van de bibliotheek
werd een tameljjk gebruik gemaakt.
De algemeene uitgaven bedroegen 401.45§,
o. a. aan personeele belasting f f>6.42£, grondlasten
21.05, renten en aflossing 178.25, uitloting
ƒ25, assurantie f 4.73, onderhoud gebouw ƒ91,
directeur der zangvereeniging 25.
De uitgaven voor de sociëteit hebben beloopen
61.83| die voor geneeskundige behandeling
213.45, die voor geldeljjke ondersteuning bjj
ziekte 163.50, en die voor ondersteuning bjj
overljjden 90.
Het totaal der ontvangsten bedroeg 911.66,
met de kassa van het vorig dienstjaar ad 115.99
samen 1027.65.
Het totaal der uitgaven was 930.24, zoodat
een goed slot bestaat van 97.41 en aan kapitaal
a deposito en nog te ontvangen 43.70.
Niet op ƒ200, zooals gemeld werd, maar op
250 is door den gemeenteraad van Zierikzee
de jaarwedde bepaald van den aan te stellen
commies der plaatseljjke belastingen.
De St. Ct. bevat de statuten van de naam-
looze vennootschapOestermaatschappij Kapelle
te Kapelle.
De op te richten vennootschap zal ten doel
hebben het uitoefenen der kunstmatige oestercul
tuur en het drjjven van handel in schelpdieren,
Zjj zal gevestigd zijn te Kapelle, en wordt aan
gegaan voor den tjjd van negen en twintig jaren
te rekenen van den dag, waarop de koninkljjke
bewilliging zal zjjn verleend.
Het kapitaal wordt bepaald op twaalf duizend
vjjfhonderd gulden, verdeeld in vijf en twintig
aandeelen, elk van vjjfhonderd gulden.
zjj niet, doch ledigden in stilte hunne glazen.
„Wat een bochtdie brandewjjn is ver-5
schaald 1 merkte Zaïsof aan.
i,Het is een schandaal om voor zulk goed
geld te nemen," betoogde Sinitsin insgeljjks, zon
der iemand aan te zien. Er was slechts één
minuut oponthoud.
Zjj moesten weer instappen.
De monnik geeuwde en geeuwde en kwam
eindeljjk met de vraag. „Wat denkt gjj van de
dieren, bjj voorbeeld het hoornvee, denkt gjj dat
dat een leven heeft na den dood?"
«Ik geloof dat het dat niet heeft."
De koopvrouw begon ook weer te praten.
«Voor den maag raden sommigen Amerikaan»
sche olie, anderen Engelsch zont aan, maar een
berkeroede helpt heel wat beter. Men moet ei
de bladeren aftrekken en die in den trekpot
koken. Dat afkooksel moet men op den nuchtererl
maag drinken en er een toepasseljjk liedje bjj
zingen.
Wederom hield de trein stil, weer stonden dö
vrienden bjj het buffet en verlangden brandewjjn.
«Het is een afschuwelijke kost, en er is
niemand om mee te klinkenzuchtte Zaïsof.
«Hoe vervelend om alleen te drinken,"
mompelde Sinitsin.
Bjj den tweeden borrel zagen zjj elkaar wee
moedig aan.
«Misschien zou men uit beleefdheid kunnen
klinken.
r— ^Daardoor yerplioht men zich tot niet».;,,"
