BUITENLAMP.
Gemengde Berichten.
Rechtszaken.
De voorgangers van den Mahdi.
tegenover de Vlissingsche fabriek te vergoelijken?
De kamer mag zieh niet verder in de details
der zaak mengenmaar nu de Maatschappij de
Schelde sedert een drietal jaren geene orders van
het departement van marine meer mocht ontvangen
(behoudens eenige werken van mindere beteekenis),
en dit juist na den dood van wijlen d' B. J.
Tideman, die de zaak genegen was en gesteund
heelt, omdat hem de opdracht tot het stichten
der maatschappij door Z. M. onzen geëerbiedigden
koning werd bevolen, en nu zij haar erfpachts
contract met den staat heeft opgezegd, gevoelt de
kamer zich verplicht hare zwakke pogingen aan
te wenden om van den voel vermogenden invloed der
2e kamer zoodanigen steun te yerkrjjgen, dat de re-
geeringin staat gesteld worde om met de koninklijke
maatschappij de Schelde tot orereensteiaming te
komen tot behoud en voortzetting van haar be-
drijt.
Immers het sluiten der werkplaatsen teYlissin-
gen zal de volgende nadeelen hebben.
1* dat de gemeente Ylissingen daardoor met
algeheelen ondergang wordt bedreigd.
2" dat Vlissingen en de provincie Zeeland,
maar niet het minst de door den staat aangelegde
zoo kostbare havenwerken het gemis zullen
gevoelen van een fabriek die onmisbaar ha^niet
alleen, maar die zoodanig is ingericht dat zit de
trots der Nederlandsche nijverheid mag worlen
genoemd.
3° zal het rijk ingevolge de bepalingen der
overeenkomst, goedgekeurd bij de wet van 8
September 1874 Staatsblad n° 151) aan de
koninklijke maatschappij de Scheldevoor overname
der door haar gestichte gebouwen, getimmerten
en vaste inrichtingen, die ruim 1£ millioen
gulden hebben gekost, moeten uitkeeren eene
zeer belangrijke som (door deskundigen te schat
ten) en zal daarvoor de schatkist moeten worden
aangesproken, en
4° zal de staat eigenaar zijn van eene inrich
ting, die voor hem geene waarde heeft, en zal
hij, wil hij niet grootere schade lijden, een vrij
talrjjk personeel te Vlissingen moeten aanstellen
om de gebouwen, maar vooral de werktuigen te
onderhouden.
Kan en mag dit geschieden zoolang het nog
mogelijk is die algemeene ramp af te wenden
Op grond van al het vorenstaande ver
zoekt de kamer aan de tweede kamer der staten-
generaal met al den ernst die het hooge gewicht
der zaak vordert, om met de regeering zoodanig
in overleg te treden, dat daardoor:
1°. hetzjj de koninklijke maatschappij de Schelde
in staat gesteld worde haar bedrijf voort te zetten
(waartoe door die maatschappij alsnog een uiterste
poging is aangewend bij een adres aan den
minister van financiën, van den 13 dezer maand) of
2". de prachtige en zoo geheel aan de eischen
des tjjds beantwoordende inrichtingen wederom
dienstbaar worden gemaakt voor het rijk zelf en
voor rekening des rijks voortaan worden geëxploi
teerd.
Dat zoodanige maatregelen, indien zij tot het
gewenseht gevolg zullen kunnen leiden, spoedig
zullen moeten worden beraamd, zal, nu de maat
schappij de Schelde het contract reeds heeft
opgezegd, wel geen betoog behoeven.
Het adres, dat, in aansluiting op het bovenstaande,
vanwege de ingezetenen uitgaat en waarvan wij
in 't kort melding maakten, luidt in zijn geheel
als volgt
„Het is met den diepsten eerbied, maar tevens
met al het vertrouwen, waarop de vaak betoonde
sympathie van uwe majesteit voor de aan het hui3
van Oranje zoo zeer verknochte stad Vlissingen
hun het recht geeft dat, de ondergeteekenden, allen
ingezetenen der gemeente, het wagen zich tot
uwer majesteits troon te wenden in het belang
van de plaats hunner inwoning.
Dank zjj de persoonlijke welwillende gezindheid
van uwe majesteit, kwam na de opening der
nieuwe aangelegde haven- en kanaalwerken, wier
exploitatie helaas, niet aanstonds de gewenschte
vruchten afwierp, hier eene inrichting tot stand,
waaraan deze gemeente nieu w leven en vernieuwde
bedrjjvigheid te danken heeft. De kouinkljjke
maatschappij De Schelde richtte hier hare scheeps
bouw- en werktuigenfabriek op en spoedig ont
stond voor Vlissingen een zekere mate van welvaart,
die gedurig toenam.
Dit had op de vermeerdering der bevolking een
gewenschten invloed, die wederkeerig ten bate
kwam van de financieele krachten der gemeente.
Onder het bestuur van den tegenwoordigen
burgemeester, aan wiens ernstig, volhardend en
practisch streven Vlissingen alles is verplicht,
veranderde de toestand der gemeente in alle
opzichten.
Door zijn rusteloozen ijver en onovertrefbaar
beleid, kwam eene betere regeling der geldmid
delen tot stand, de inkomsten namen toe, zoodat
het mogeljjk werd de belasting op bet gemaal
met twee derden te verminderen en konden
openbare werken worden uitgevoerd of in plan
gebracht, die in de toekomst den bloei van
Vlissingen verzekerden.
Aan die schoone verwachtingen dreigt nu de
bodem te worden ingeslagen, zoo niet nog aan
de maatschappij De Schelde de ondersteuning
wordt verleend, die haar in stand kan doen bljjven
en waarop haar indertijd uitzicht schijnt te zjjn
gegeven. Hare fabriek, zoodanig ingericht dat
zij met alle andere kan wedijveren en door het
toepassen van vindingen uit den nieuweren tijd
in vele opzichten uitmunt boven die van elders,
heeft de bewjjzen geleverd dat zij in staat is om
de grootste werken met volkomen succes uit te
voeren.
Alleen heeft zij, vooral in dezen tjjd van alge
meene werkschaarschte noodig, dat ook aan haar,
evenals aan de fabrieken te Amsterdam en Fijen-
oord, van rjjkswege groote bestellingen worden
gedaan. In weerwil van de zekerste waarborgen,
die zij in Btaat is te leveren voor eene ricbtige
uitvoering daarvan, schijnt, blijkens dezer dagen
openbaar gemaakte stukken, de ondersteuning te
ontbreken en worden door het departement van
marine aan de beide, zooeven genoemde fabrieken,
bestellingen opgedragen, waarvan zij, de Schelde,
stelselmatig wordt uitgesloten, ja waarnaar zij
zelfs niet vermag mede te dingen, tot welke
uitsluiting als laatste motief dienst moet doen
het buiten de lijn van defensie liggen van Vlissingen
alsof de Engelsche werven waarop soms belangrijke
werken voor dat departement worden uitgevoerd,
binnen die lijn vielen, en de maatschappij de Schelde
niet de zekerste waarborgen had aangeboden ter
voorkoming van gevaar voor de belangen van den
staat.
Een noodwendig gevolg van dien toestand moet
in de naaste toekomst zjjn de opheffing dier fabriek,
waartoe de eerste stap reeds moet zijn gedaan,
door opzegging van het erfpachta-contract.
De ondergang van zoodanige inrichting moet
op zichzelve reeds eene ramp zijn voor Vlissingen
als havenplaats, door het verloren gaan der gele
genheid voor de scheepvaart tot het doen der
belangrijkste reparatiën op de plaats zelf, een
voordeel, dat, onder anderen vooral groote waarde
heeft voor de Maatschappij Zeeland, die reeds
ondervond hoe in ongelooteljjk korten tjjd aan
zienlijke schade aan hare booten werd hersteld,
zonder nadeel voor den dienst, en een overwegend
belang heeft bij het voortbestaan der fabriek.
Voor het algemeen belang van Vlissingen echter
zou die ramp de allernoodlottigste gevolgen na
zich sleepen.
Uwe Majesteit vergunne ons welwillend ten
deze slechts op eene enkele omstandigheid te
wjjzen.
Een der groote en grootsche plannen van onzen
wakkeren burgemeester is het herscheppen van
Vlissingen in een badplaats van rang.
Belangrijke uitgaven, onder gewone omstandig
heden de krachten der gemeente te boven gaande,
zijn reeds gedaan of zullen volgen. De verwezen
lijking van dat plan staat op het punt van een
begin van uitvoering te verkrijgen. Met de maat-
schappjj tot exploitatie van gronden is eene over
eenkomst gesloten die haar verplicht tot het
bouwen van een groot badhotel. Kolossale toe
gangswegen zijn in aanleg met de kostbare over
brugging en een waterleiding.
Ook met de tramweg maatschappij werd eene
overeenkomst aangegaan tot aansluiting met de
badinrichting. Gemeente-gronden werden met
het oog op de toekomst door particulieren gekocht
en met het bouwen daarvan is reeds hier en daar
een aanvang gemaakt. En dit alles om met de
maatschappij de Schelde te staan of te vallen.
Alleen toch door het toenemen der bevolking
kan het mogelijk zijn dusdanige onderneming
levensvatbaarheid te verzekeren.
Vermindertde bevolking, wordt er niet bijgebouwd
en wordt door bjj bouwing uit de stad naar den
kant van het badhuis niet een aanlokkeljjk geheel
gevormd, zoo valt ook dit plan in duigen, waarvan
dan ook reeds spraak schijnt te zijn. En wat
dit alles te erger maakt is, dat tengevolge van
het mislukken van zoovele pogingen als door onzen
burgemeester worden aangewend tot verbetering
van den toestand, waarin onze goede stad tot
dusver verkeerde als daar zjjnbehalve de
bevordering der belangen van meergenoemde
maatschappjj de Schelde, zjjne bemoeiingen in
zake het opleidingschip der marine, waardoor ook
voor den staat eene aanzienljjke bezuiniging zou
ontstaanalsmede die tot het verkrijgen van
billijke tarieven van de Maatschappij tot exploitatie
van staatsspoorwegen en meerdere zaken Vlissingen
bedreigd wordt met het verlies van den man op
wien de hoop voor de toekomst door eene gansche
rjjk, geacht advocaat, in éen woord een van die
menschen, waarvoor iedereen den hoed afneemt,
omdat men weet dat zijn vriendschap voordeel
kan aanbrengen, en zjjn minachting nadeelig kan
zjjn.
Er liepen allerlei geruchten over de redenen,
die hem genoopt hadden om dit jaar de badqn
Tan Viareggia, waar hjj gewoon!jjk des zomers
heenging, te verlaten en in dit afgelegen dorpje
een verbljjf te zoeken; en al deed men er alles
af, wat altjjd in dergeljjke gevallen er bjjgevoegd
wordt, bleef er nog genoeg over, dat grond van
waarheid ..bezaten de waarheid was deze.
Mejuffrouw Clorinda was verloofd geweest met
een officier van het leger en er was lang en
veel over dat huweljjk gepraat, omdat die jonge
dame tweemaal honderdduizend frank als bruid
schat aanbracht; de officier, behoorende tot een
van de aanzienlijkste families, bezat een goed
inkomen en een goede reputatie.
Het engagement had al eenigen tjjd geduurd
en men wist ook niet, aan wie de schuld lag
maar zeker is het dat de officier, die verliefd was
geworden op Clorinda, omdat hjj haar op straat
ontmoet had, haar terstond ten huweljjk had ge
vraagd doch van lieverlede zjjn bewondering
voelde afnemen, nu hjj den aard en het karakter
zjjner aangebedene van nabjj leerde kennen. Op
zekeren dag had hjj rónduit met den advocaat Bar
santi gesproken en hem gezegd dat er, om zich door
de ketenen van het huweljjk te laten verbinden,
greote overeenstemming in denkwjjze moest be
staan tusschen de twee betrokken personen en
dat hjj, al beschouwde hjj Clorinda als een paarl
onder de meisjes, haar als zo» eigenzinnig
en stijfhoofdig had leeren kennen, dat hp geen
moed had om zjjn leven aan het hare te verbinden
daarop had hjj een buiging gemaakt, zjjn jas
toegeknoopt en den hemel gedankt, dat hjj er
nog zoo in tjjds afgekomen was.
Want hjj had niet alles gezegd 1 Hjj had niet
gezegd dat zjjn grootste angst was opgewekt door
den toomeloozen hartstocht, welken hjj bjj Clorinda
ontdekt had voor weelde, buitensporigheden en
opschik en door haar aangeboren zucht naar
feesten, waar zjj zich het hof liet maken als een
vrouw, die tot eiken prjjs boven alle anderen
wil uitmunten.
VII
Niemand zal zich verbeelden dat die zaak een
geheim bleef tusschen de personen, die er in
betrokken waren iedereen maakte er zjjne opmer
kingen bjjen, zooals het altjjd gaat, niemand
nam de partjj van Clorinda, maar een elk trachtte
zelfs haar naam te bezoedelen, met allerlei ja's
en maren, die eigenljjk niets bepaaldB wilden
zeggen, maar dezelfde uitwerking deden als kwaad
spreken.
De advocaat doorzag het groote nadeel dat zjjn
dochter hierdoor zou berokkend wordenhij
die zoo goed hare gebreken wist te onderscheiden,
zelfs zonder dat anderen hem die aanwezenhjj
begreep dat er eenigen tjjd verloopen moest eer
bevolking wordt gevestigd.
Dit alles noopt ons om als tolken van geheel
Vlissingen een beroep te doen op de welbekende
gunstige gezindheid van uwe majesteit jegens eene
plaats, die van ouds door bjjzondere banden aan
uwer majesteits doorluchtig stamhuis was verbonden,
die de eerste der Nederlandsche steden was, waar
Spaansch geweld door eigen vrjje keuze der
ingezetenen moest wjjken voor het gezag van
Oranje en die sedert niet ophield van onverdoofden
jjver te blaken voor het geliefde vorstenhuis,
waarvoor de Vlissingers nog steeds goed en bloed
veil hebben.
Zjj smeeken uwe majesteit met al den eerbied
dien zjj haar verschuldigd zjjn, maarjook met al den
ernst die de omstandigheden gebieden, dat het uwe
majesteit moge behagen de wenschen eener trouwe
bevolking te verhooren, door uwer majesteits per-
soonljjken, alles vermogenden invloed, wel te
willen verleenen, opdat gehoor worde gegeven aan
de bede, door de kamer van koophandel en
fabrieken alhier gericht, zoo tot zjjne excellentie
den minister van binnenlandsche zaken, als tot de
tweede kamer der staten generaal, en maatregelen
worden getroffen, die zouden kunnen leiden tot
het voorbestaan der maatschappjj de Schelde met
besparing voor het rijk van wellicht meer dan een
"millioen bjj de overname en tot de verzekering
van de toekomst eener stad, ja eener g.heele
provincie, die beide vaak het slachtoffer bljjken
van de belangzucht van andere plaatsen.
Mocht deze bede door uwe majesteit kunnen
worden verhoord, of het opleidingschip naar hier
worden overgebracht, wellicht ware het mogeljjk
hierdoor ook den man voor Vlissingen te behouden
wiens verlies als burgemeester alleen reeds eene
onoverkomeljjke ramp zou zjjn te noemen.
Zjj bevelen zich en de gemeente daartoe met
eerbied en bescheidenheid nederig aan in uwe
majesteits bescherming, onder verzekering van
voortdurende gehechtheid aan het geliefde huis
van Oranje, onder welks bestuur Nederland steeds
gelukkig was en bljjven zal."
Den 12" Maart a. s. zal voor de rechbank te
's Gravenhage dienen de zaak van de bekende, op
18 Januari jl. in de koffiekamer van den schouw
burg aldaar gepleegde mishandeling. Als eenig
beklaagde zal terechtstaan graaf v. L. S., daar
geen termen zjjn gevonden tot vervolging van de
beide overige bjj dit voorval betrokken jongelieden.
Als verdediger van den bekl. zal optreden mr. B.
M. Vlielander Hein.
Op verzoek van de Maatschappij tot Expl. van
staatssp. en de heeren Brasch en Rothenstein,
expediteurs naar de pakhuizen bjj het havenstation
te Vlissingen is Donderdag door een aantal Vlis-
singsche handelaars en winkeliers eene expertise
gedaan en daarna percentsgewjjze bepaald de schade
aan diverse goederen overkomen bjj het laatste
spoorwegongeluk van een goederentrein te Boxtel,
waarmede deze goederen vervoerd werden met
bestemming naar Engeland. Natuurljjk waren
die goederen in den gehavenden toestand, zooals
ze tengevolge van de spoorwegramp waren ge
komen, te Vlissingen opgeslagen en behoorde er
vrjj wat zaakkennis toe om uit dezen chaos van
de meest uiteenloopende handelsartikelen wijs te
worden.
De beide partjjen kwamen, naar wjj vernemen,
na onderling overleg tot geheele overeenstemming.
Twee miliciens uit dezelfde gemeente werden
bjj een zelfde compagnie ingedeeld. Een er van
is de Bteun eener weduwe. Hjj werd bjj de loting
aangewezen om 17 maanden onder de wapenen te
bljjven, terwjjl de andere een gelukkiger nummer
trok. Geheel gratis stond deze nu zjjn nummer
waarvoor soms 120 en meer wordt betaald
af aan den anderen milicien, opdat deze voor
zjjn moeder zou kunnen werken. De naam van
dezen flinken kameraad is De Vries, korporaal
milicien bjj de 3e comp. 5e bat. van het reg.
grenadiers en jagers.
De veste onder de dakgoot op den hoek der
Ossenmarkt te Zwolle, die indertjjd door de wei
gering der bewoonster om haar te verlaten zooveel
bekjjks vond, is eindeljjk ontruimd. Tot deD
laatsten dag van den bedongen termjjn heeft zjj
van haar recht gebruik gemaakt en het gevaar
zjj aan een anderen echtgenoot kon denken en
dat het beste, wat hjj doen kon was haar voor-
loopig aan al dat gepraat te onttrekken. Dus
bleef hem niets anders over dan Viareggio, een
broeinest van achterklap, zooals alle badplaatsen,
te verlaten en een afgelegen dorpje op te zoeken,
waar de lucht gezond was, en waar Clorinda op
haar gemak haar geweten kon onderzoeken,
om te zien of het mogeljjk zou zjjn haar aard,
neiging en eiseheu te wjjzigen.
VIII.
Wie kan zekere innerljjke voorgevoelens ver
klaren? Nauweljjks had Brigitta de komst van
den advocaat met zjjn dochter vernomen, of zjj
gevoelde eensklaps een groote vreugde, die de
voorbode van heugeljjke gebeurtenissen voor
Jacobus scheen te zjjn; daarom deed zjj niet eens
haar best om die te verhelen; al wat haar ge
liefden zoon niet aanging boezemde haar al heel
weinig belang in en zjj zou zich zelf en anderen
voorgejokt hebben, indien zjj voorgaf te deelen
in de plannen, vooruitzichten, of werkzaamheden
van Petrus.
Maar zjj zei geen woord tegen haar zoon den
advocaat; zij deelde hem Blechts de komst der
Barsanti's mede en spoorde hem aan om er een
visite te gaan maken. Dat was overigens een
heel natuurljjke zaak; Jacobus had Barsanti aan
de academie tot professor gehadhet was dus
zjjn plicht om hem een bezoek te brengen, en
Barsanti ontving hem blikbaar met genoegen?
getrotseerd, aaD eene beklimming harer woning,
vooral bjj avond, verbonden. Het contractje,
hetwelk zij met den vorigen eigenaar had, heeft
tot het einde toe dienst gedaan.
Volgens het Engelsche blad the World zouden
de koning en koningin der Nederlanden in het begin
van Mei voor eenige dagen naar Engeland komen
en de hertogin van Albany ons hof bezoeken.
Naar het Engelsch.
Enkelen lezers mag het onbekend zjjn, dat véor
Mohammed Ahmed reeds vele valsche profeten
opgestaan zijn, die zich voor den eenig waren
Mahdi uitgaven. Het volgende artikel vonden wjj
daarom interessant genoeg om het in dezen tjjd
van algemeene belangstelling in den Mahdi een
plaats in ons blad in te ruimen.
Toen de profeet Mohammed stervende was, zoo
luidt het verhaal, verscheen hem een engel met
de bljjde boodschap, dat zjjn mededinger en vijand
Aihala, bijgenaamd Al Aswad, vermoord was.
Daarop verkondigde de stichter van den Islam,
dat, eer de dag des oordeels verscheen, de wereld
door 30 andere bedriegers verontrust zou worden,
en dat, niet dan na den opstand en ondergang
van die allen, de ware Mahdi zich aan de menschheid
zou openbaren. Sedert dien dag zjjn zoo yele
pretendenten opgestaan, dat Mohammed Ahmed
uit Soedan het rechte oogen'olik gekomen vindt.
In zjjn oog is de voorspelling dan ook meer in
overeenstemming dan in tegenstrjjd met zjjn ver
klaring, dat hjj waarljjk de geschikte man is om
de leer van den Islam alom bekend te maken,
welks vjjanden in 't vervolg van de nieuwe brug
„Al Sirat" in de hel geworpen zullen worden.
Niet alleen Al Aswad wierp zich tjjdens het leyen
van den profeet als een mededinger op. Er was
een pseudo-Mahdi in Mekka, toen de legers der
geloovigen die stad namen in het negende jaar
van de Hidschra; twee jaar later maakte de
beroemde Moseilama in Temen oproer en eischte
een geljjken invloed als dien, waarop de over
winnaar van Khartoum aanspraak maakt. Of
Moseilama zichzelf den naam van Mahdi gaf, is
twjjfelachtigmaar hjj had toch de vermetelheid
Mohammed schriftelijk te verzoeken hem als een
broeder-profeet te erkennenhet antwoord
den stichter van den Islam luiddedat hjj een
leugenaar was.
Abu Bekr, de eerste kalief, kwam tot het be
sluit, dat er geen ruimte genoeg in de wereld
was voor hem en dezen pretendentdaarom zond
hjj zjjn veldheer Khaled ebn Al Walïd om met
Moseilama af te rekenen, die met 10.000 volge
lingen werd gedood.
Van den dood van Moseilama af kunnen wij
beginnen met de optelling der dertig bedriegers,
die, volgens Mohammed's verzekering, de verschjj-
ning van den waren, den echten Mahdi zouden
voorafgaanmaar bjj het opmaken onzer rekening
doet zich een embarras de richessts voor. Gedu
rende de eerste jaren van het Mohammedanisme
stonden vele meer of minder invloedrjjke profeten
op, soms telt men vier of vjjf verschillende tjjdens
een menschenleeftjjd.
Het zou niet moeiljjk vallen ten minste een
vjjttigtal op te noemen, dat voor zich den titel van
Mahdijeischte. De meesten dezer unsurpateurs waren
evenwel slechts dagvliegen het is van grooter
belang een blik te richten op enkele meer opval
lende leiders, die met hun kinderljjk geloof den
vrede en het gezag der wetteljjke kaliefen be
dreigden.
Maar eerst zjj dit verklaardhoewel de Sunnis
of orthodoxe moslim allen zonder uitzondering
gelooven dat de Mahdi, indien hjj niet al in
nienscheljjke gestalte in den perscon yun Moham
med Ahmed uit Soedan op aarde rondwandelt,
dan toch weldra komen moet, beweren de Shütes of
volgelingen van Ali met gelijke eenstemmigheid,
dat hjj aireede op aarde is, en in waarheid hier
de laatste duizend jaar heeft vertoefd. De Shiïtes
nemen nameljjk aan, dat Mohammed Abul Kasen,
de laatste hunner twaalf Imans, niet gestorven is,
maar zich verborgen houdt op een heilige plaats
nabjj Bagdad en dat hjj op het juiste oogenblik
te voorschjjn zal treden om al hetgeen omtrent
den Mahdi voorspeld ia, te vervullen.
{Slot volgt.)
in zekere omstandigheden is de omgang met
iemand, met wien men vrjj en ongedwongen een
aangenaam gesprek kan voeren, maar al te wel
kom ofschoon die persoon ons geheel onverschillig
is. Hjj stelde Jacobus aan zijn vrouw en dochter
voor en verzocht hem des avonds bjj hem te
komen.
Toen Brigitta dit vernam, meende zjj van in
nerljjke bljjdschap in zwjjni te zullen vallen. De
eerste stap was gedaan nu hing het overige van
haar af en de sluwe boerin aarzelde niet om
haar zoon te verzoeken haar aan de familie voor
te stellen.
Ik heb het al gezegdzjj kon lezen noch
schrjjven, maar zjj kon praten, dat zjj niet éen
advocaat vastzette, maar tien.
Zjj kleedde zich met alle deftigheid, welke de
omstandigheden vorderden en begaf zich naar de
Barsanti's.
Wordt vervolgd.)
Gedrukt bjj de Gebr' Abrahams, te Middelburg,
