N° 36,
128e Jaargang.
12 Februari.
Donderdag
Middelburg 11 Februari.
„FEUILLETON.
EEN HELPER IN DEN NOOD.
Onderwijs.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen!
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën* 20 Cent" per regeb
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels 1,10
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
EMIL PELSKAN.
lUIDDELBURGSdü
Agenten zijn te Vlissingen: P. G. De Veij Mestdagh en Zoon, te GoesA. A. W. Bolland, te Kruiningen: F. Van der Peijl, te Zierikzee: A. C. De Mooij, te TholenW. A. Van Nieuwenhuijzen, en te Ter Neuzen A. Van der Peul Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Dadbe en Cie., John F. Jones opvolger.
In de heden te Utrecht gehouden eerste bijeen
komst van het Nederlandsch landbouw comité werd
tot voorzitter gekozen de heer D. J. Fontein de
Jong te Leeuwarden en tot secretaris de heer
Herman F. Bultman te Haarlemmermeer.
De eerste algemeene vergadering zal den eersten
Dinsdag in Juni te 's Hertogenbosch plaats hebben.
Wij ontvingen de statuten der Vereeniging tot
bevordering der belangen van den dienstbaren stand
te Middelburg, die thans, zooals men wellicht
weet, met goedvinden van het IVulsdepartement
zich daarvan heeft afgescheiden, en thans geheel
zelfstandig optreedt.
Toch heeft men, volgens de statuten, den hand
niet geheel willen verbreken art. 9 toch bepaalt
dat het bestuur uit vijf leden bestaat, bij voorkeur
te verkiezen uit de bestuurders of gewone leden
van genoemd departement.
Volgens art. 1 is het doel der vereeniging de
bevordering der belangen van den dienstbaren stand
1° door aanmoediging tot en bevordering van
trouwe en langdurige dienstvervulling
2° door ondersteuning van oude en gebrekkige
dienstboden, die zich zoodanige hulp hebben
waardig gemaakt.
Zij tracht dat doel te bereiken
a door het uitreiken van getuigschriften, al of
niet vergezeld van eenig geschenk aan dienstboden,
die gedurende een tijdvak van minstens tien
achtereenvolgende jaren hetzelfde gezin trouw en
ijverig hebben gediend;
b door het verstrekken van zedelijke en stof
felijke hulp, hef zij in aanbeveling bij bijzondere
instellingen van weldadigheid, of bij particulieren,
hetzij door werkverschaffing, tegemoetkoming in
huishuur, levensbehoeften enz. aan oude en ge
brekkige dienstboden, die in het bezit zijn van
een getuigschrift als bedoeld sub litt. a.
Deze bepaling sluit de bevoegdheid der veree
niging niet uit, om niet bjj haar ingeschreven
dienstboden in bjjzondere gevallen te gemoet te
komen
c door het bijeenbrengen van een fonds tot
het huren of aankoopen van een of meer woningen
of tot het stichten van een asyl voor dienstboden
als vermeld sub litt. b.
De middelen tot oprichting en instandhouding
der vereeniging worden gevonden uita giften
b contributiënc suhsidiënen d schenkingen,
erfmakingen, legaten enz.
De vereeniging bestaat uit donateurs, leden en
belangstellenden.
Donateurs zjjn zij, die eene som van minstens
vjjf en twintig gulden aan de vereeniging ten
geschenke geven.
Men is lid wanneer men zich verbindt tot eene
jaarlijksche contributie van hoogstens vijf gulden,
doch van minstens twee gulden vjjftig cent, terwijl
belangstellenden zijn zij, die zich verbinden tot
eene jaarljjksche contributie van minder dan twee
htjhoreske van
Aline was ondanks hare achttien jaren een
Van die wezentjes, welke andere achttienjarigen
>kleine meisjes" noemen.
Opgegroeid op het afgelegen buiten harer
moeder, met deze en een bejaarde gouvernante,
had zjj al de levendigheid en frischheid die haar
eigen waren, behouden, en scheen een afdruk van
de natuur, waarin zij leefde.
De boschrjjke heuvels met hunne talrijke kron
kelpaden, die den vreemdeling vaak beneden
naar het dal voerden, in plaats van naar boven
naar het mooie uitzichtde klare heek, die over
den bruinen rotsgrond liep, nu eens dartel spelend,
met de ronde kiezelsteentjes, dan weer stil voort
glijdende tusschen tallooze vergeetmijnietjesde
velden met hunne schitterende welriekende bloemen
en de uitgestrekte groene weilanden waarop witte
koeien graasden het nette dorpje met zjjne roode
daken en zjjn slanken groenen kerktoren heel
dat liefelijke tafereel deed aan Aline denken, aan
wie eigenlijk niemand anders dacht dan de zoon
Tan den schoolmeester; die was de eenige poëet,
af ea foe, ia do vacaatio wel te ver
gulden vijftig cent, doch van minstens vjjftig cent.
Bij kon. besluit van 20 Juni 1884 n" 36 is de
vereeniging als rechtspersoon erkend.
Men schrijft ons uit .Rotterdam
Eindelijk weet men nu, hoeveel de inschrijving
voor de werkeloozen in het begin van den winter
heeft bedragen, en hoe dit geld is besteed geworden.
Er werd bijeengebracht eene som van 23,254.89,
met inbegrip van de opbrengsten van eenige
voorstellingen, door verschillende vereenigingen
gegeven. Aan 1957 gezinnen zijn uitgereikt pl. m.
4000 heet. aardappelen, 6650 heet. steenkolen en
7000 kilo rookspek. In enkele gevallen werd
achterstallige huishuur betaald of de contributie
voor zieken- en begrafenisfonds aangezuiverd voor
eenige ongehuwde werklieden werd het kosthuis
betaald, en ook werden eenige werkeloozen in de
gelegenheid gesteld om aan de commissie wat te
verdienen.
Aan de commissie uit de werklieden, die het
werk van onderzoek en bedeeling heeft verricht
(terwjjl de commissie van bijstand uit de meer-
gegoeden de gelden beheerde), komt de lof toe,
dat zij zich zeer veel moeite heeft gegeven. Toch
gelooven wjj dat, wanneer er later weer eens
dergelijke buitengewone bedeelingen moeten plaats
hebben, eene geheel andere manier zal moeten
gevolgd worden. De commissie erkent zelve, dat
zij in den beginne bedrogen werd door de personen,
aan wie zjj het onderzoek naar den toestand der
gezinnen had opgedragen; zjj besloot daarom
zelve huisbezoek te gaan doen, maar daar zij niet
talrijk genoeg was, liet zij zich bij dit werk bjjstaan
door personen, die zei ven tot de bedeelden behoorden,
en men begrijpt allicht, dat dit niet de beste
wijze van doen is. Waarom moest dit moeielijke
en gewichtige werk geheel aan de werklieden
worden overgelaten Waarom konden zij daarin
niet worden bijgestaan door meergegoeden, liefst
door dezulken, die met armenbedeeling bekend
zijn en daardoor gewapend zijn tegen misleiding
en kwade praktijken?
De bijeengebrachte som blijkt ruim voldoende
geweest te zijn, want er is nog een klein overschot
en de commissie spreekt er niet 'van, dat er op
dit oogenblik nog gebrek geleden wordt. Zij zegt
alleen, dat, wanneer de winter opnieuw mocht
invallen, nieuwe giften zullen worden govraagd.
Trouwens ook uit andere verschijnselen blijkt, dat
het aantal werklieden, die geen werk vinden, hier
niet groot meer is. Ook het heden verschenen
blaadje der vereeniging tot verbetering van armen
zorg laat zich in dezen geest uit en ontraadt alle
buitengewone werkverschaffing, zooals door de
Maatschappij van bouwkunst en de Vereeniging
voor fabrieks- en handwerksnijverheid gevraagd
wordt.
Het bekende voorstel Njjmegen tot het bijeen
roepen van eene buitengewone algemeene verga
dering van Het Nut ter behandeling der zaak van
de kweekschool voor bewaarschoolhouderessen is,
volgens het Handbl, door 90 departementen onvoor
waardelijk ondersteund; 36 departementen hebben
verklaard desgeljjks hunne adhaesie te schenken
staan Beukenburg bezocht. Met hem had Aline
als kind gespeeldmet hem had zij den herder
nageloopen, die de koeien naar de weide bracht;
met hem had zij forellen in de beek gevangen
en kapellen op het veld; hem had zjj moedig
vergezeld als hij er op uit ging om appelen te
stelen, of om op de rotsen te klouteren, en was
altjjd (tot schrik der gouvernante) thuis gekomen
met gescheurde jurken, vliegende haren en krab
ben op de wangen.
Deze kinderlijke vriendschapshand werd ver
broken, toen Richard naar de stad moest om te
studeeren, eerst op het gymnasium en later aan
de universiteit. In de vacanties ontmoette men
elkaar wel, maar de omgang nam spoedig een
ander karakter aan. Richard droeg een studenten-
pee en de jurken van Aline reikten bijna tot aan
den grond. Men zei ^jongeheer" tegen Richard
en »juffrouw" tegen Aline. Dus kon men ook
niet langer „jij" en'„jou" zeggen, en ook niet
meer samen klouterenal nam Aline nog gaarne
op eenzame plekjes haar japon op en trok hare
schoenen .uit, om achter de steenen kikkers te
vangenals Richard er bjj was kon ze dat toch
niet doen.
In een vervelende wandeling onder het geleide der
gouvernante kon zij zich niet schikken, en dus
trok ;zij zich liever terug van den vriend harer
jeugd, deed hare bosch- en bergtochten alleen,
vischte alleen, zocht bessen en noten alleen en
aan dit voorstel, tenzij het hoofdbestuur bereid is
om de werkzaamheden aan de kweekschool te
staken en de zaak op de a. s. gewone algemeene
vergadering aan de orde te stellen, terwijl 1 depar
tement behandeling wensebt, hetzij in buitenge
wone of gewone vergadering of met schriftelijke
beslissing door de departementen.
Te zamen maakt dit 127 departementen, waarbij
Nijmegen nog gevoegd moet worden.
De vraag tot het beleggen der buitengewone
vergadering wordt dus aan het hoofdbestuur ge
daan door 128 departementen, tenzij het hoofd
bestuur nog aan het verlangen tot uitstel meent
te mogen voldoen.
Daarenboven hebben 2 departementen zich
eenvoudig voor behandeling in de a. s. gewone
algemeene vergadering verklaard, zonder zich over
het bijeenroepen eener buitengewone uit te laten,
terwijl 3 departementen tegen de buitengewone
vergadering zijn, maar voor behandeling in de a.
gewone vergadering.
In het geheel zijn dit alzoo 139 departementen,
die eene nadere bespreking van ciit onderwerpi
op de eene of andere wijze noodzakelijk achten.
De maatschappij telt in het geheel 341 depar
tementen.
De commissie voor het congres over blinden
onderwijs, met eene daaraan verbonden tentoon
stelling te Amsterdam te houden, mag op veler
ondersteuning rekenen. Uit een ons toegezonden
brochure bljjkt dat de minister van binn. zaken
zal voorstellen eene subsidie van 1500teverleenen.
De regeeringen van Frankrjjk, België, Italië,
Baden, Brazilië en Portugal hebben reeds haar
officieele vertegenwoordiging toegezegd en Frank -
rijks minister voor binn. zaken heeft niet alleen
de heeren Rousseau, directeur van het algemeen
secretariaat en comptabiliteit aan het departement
van binn. zaken, en Le Gay, staatsraad in buiten
gewonen dienst, directeur der departementale en
gemeentelijke administratie aan datzelfde depar
tement, aangewezen om zijn departement, waaronder
het blindenonderwijs ressorteert, te vertegenwoor
digen, maar heeft bovendien den heer Claveau,
inspecteur-generaal der weldadigheids-instellingen,
verzocht het congres bij te wonen. De examens
en de vacantie aan het instituut te Parijs zullen
worden vervroegd, nu het congres tot 3 Aug.
verdaagd is, om den directeur en de leeraars in
de gelegenheid te stellen naar Amsterdam te gaan.
Voorts hebben zich 13 leden uit Groot-Brittanië,
30 uit Duitschland, 8 uit Oostenrijk, 4 uit
Frankrijk, 3 uit Italië, 2 uit België, uit Spanje,
Denemarken, Zweden en de Ionische Eilanden ieder
éen lid opgegeven en wensehen 50 heeren en
dames nit Nederland het congres bij te wonen.
De kosten van het congres en de tentoonstelling
worden op 6000 geraamd.
Lid der commissie, die onder bescherming van
onze koningin staat, zijn o. a. jhr nir J. W. M.
Schorer, comm. des konings in Noord Holland, en
jkr mr W. C. M. De Jonge van Ellemeet te
Oostkapelle.
Omtrent het veelbesproken schip de Sommelsdijk
zegt de minister van marine in zjjn antwoord op het
bracht haar tijd precies door zooals zjj wilde
alleen.
Natuurlijk kon zjj niet vermijden om Richard
nu en dan te ontmoeten. Dan groette men def
tig, praatte over de onbelangrijkste dingen en
was eindelijk bljj dat ieder weer zijns weegs kon
gaan. Maar in den laatsten tijd was de verhou
ding bepaald pjjnljjk geworden. Zjj bloosden
allebei als zij elkaar tegenkwamen;; zij zochten
elkaar op en namen de vlucht als zjj elkaar ge
waar werdenzij dachten allebei met ergernis aan
elkaar, maar waren toch steeds met elkaar bezig.
Zij waren allebei verliefd, maar Richard, een
lange, blonde bescheiden jongeling, zou, al had
men hem op de pijnbank gelegd, geen woord van
die liefde over zijne lippen hebben kunnen brengen en
Aline gaf zich nog geen rekenschap van haar
gevoel. Ja, zij liet zich zelfs nu en dan er over
uit dat Richard zoo veranderd was, en dat zjj
niets meer van hem wilde weten.
De moeder van Aline, mevrouw Van "Wallerstein
was de weduwe van een in den oorlog gesneuvelden
officier, die van een klein pensioen moest leven,
en daarom, en ook uit verdriet over het verlies
van haar man haar klein buitengoed te Beuken
burg betrokken had. Nu Aline den leeftjjd naderde,
waarop men er over begint te denken om zijn
dochters uit te huwelijken, had mevrouw veel
zorg over Aline's toekomst. Deze had wel een
zorgvuldige opvoeding genoten, maar zjj begreep
voorloopig verslag, dat door geringe verplaatsing
van het stuurkompas en het aanbrengen van de
noodige compensatiemiddelen voorzien is in het
ongerief der afwijking van het type der overige
schroefstoomschepen 4e kl. Wijlen de hoofdinge
nieur-adviseur dr B. J. Tideman had echter niet
voldoende gerekend op de zwaardere machine en
het zwaardere tuig van dien bodem, waardoor een
niet onbelangrijk meerdere dieptreding is verkregen
dan de bedoeling was.
Hierdoor is de stabiliteit van het sehip, bjj
eenigszins groote hellingen, zeer gering, ook ten
gevolge van het vlakke dek, een eisch voor het
juister schot met het geschut gesteld. Zoodra dat
bekend werd, is aan de Sommelsdijk een andere
bestemming gegeven. Het schip is bestemd voor
alle diensten buitengaats en daarnaar ingericht
geworden.
Aan den bekenden scheepsbouwkundige sir
Edward J. Reed is door den Minister op enkele
punten voorlichting gevraagd; er is echter geen
sprake geweest van een onderzoek naar den
toestand van het materieel onzer zeemacht. De
door sir Reed uitgebrachte adviezen, waarin ook
de Sommelsdijk behandeld wordt, zullen, ter
kennisneming voor de kamerleden, ter griffie
worden gedeponeerd.
In de St. Ct. wordt de aandacht van belang
hebbenden gevestigd op eene wet van den senaat
en het huis van afgevaardigden van de Vereenigde
Staten van Noord-Amerika. Krachtens deze wet
zullen o. a. alle landverhuizers, die niet in staat
zijn voor zichzelf te zorgen zonder ten laste van
het algemeen te komen, niet aan wal mogen gaan,
doch naar het land van herkomst worden terug
gezonden.
De hertog van Saksen-Altenburg, verloofde van
H. K. H. prinses Hendrik, heeft, naar men aan het
N. v. d. D. meldt, sinds ge ruimen tijd opgehouden
kommandant te zijn van de garde-cavalerie, te
Warschau in garnizoen. Hij werd toen tot divisie-
generaal bevorderd, maar daar hjj liever te War
schau bleef dan zich in een provinciestad te gaan
begraven, bedankte hij voor de eer. Hjj is dua
thans eenvoudig generaal a la suite.
Het kort verslag der voornaamste gebeurtenissen
in het gouvernement Atjeh en onderhoorigheden,
loopende van 2 tot en met 15 Jan., bevat niets
belangrijks,
Het eenige gewichtige is dat in de XXII ea
XXVI Moekims de vijandelijkheden zich bepaalden
tot beschietingen van enkele transporten en posten,
waarbij op 10 Jan., toen het transport tusschen
Anagaloeng en Lambaroe, ter hoogte van Anak
Batoe, aan den rechteroever der Atjeh-rivier
beschoten werd, twee minderen gewond werden,
Dezer dagen had te Nieuw- en St. Joosland da
uitreiking plaats van belooningen voor getrouw
schoolbezoek, waarvoor door den gemeenteraad
50 was beschikbaar gesteld.
Dat die belooningen gunstig werken kan uit het
volgende blijken.
In de jaren 1882, 1883 en 1884 werden beloond
zjj die geen enkele maal de school verzuimden
toch dat, noch haar karakter; noch) haar kundig
heden haar in staat stelden om den strjjd voor
haar bestaan te aanvaarden. Hier in de eenzaam
heid zou zij toch ook niet licht een man vinden;
en dus moest men naar de stad verhuizen, menschen
zien en uitgaan en mevrouw Van Wallerstein, die
nu aan rust en stilte gewoon was, leed reeds bjj
het denkbeeld dat zjj haar levenswijs zou moeten
veranderen.
Het was haar dus niet onwelkom al hoewei
tamelijk verrassend - dat haar neef, de gepensi
oneerde ritmeester Van Flok, op zekeren dag
aanzoek deed om de hand van Aline.
Mijnheer Van Flok, een rjjk vrjjgezel, kwam af
en toe te Breukenburg logeeren en als hjj beweerde
dat hjj Aline's liefde gewonnen had, dan was dat
volstrekt niet zoo omnogeljjk.
Mevrouw Van Wallerstein had bewjjzen te ovet,
dat Aline haar oom zeer genegen was, en zelfs
als zij zijn houding nabootste, door de kamer mar
cheerde en spottend zong
»Ik heet Marcel Van Flok
Loop recht en stijf als een stok
Hoera, hoera! hoera!"
dan zag de moeder daarin niets dan jeugdigeis
OYermoed,
Wordt vervolgd.)