N° IT.
128e Jaargang
Woensdag
21 Januari.
Middelburg 20 Januari.
EINDELIJK ONTMASKEED.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën* 20 Cent per regel;
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels 1,10
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
^FEUILLETON.
DELBURGSC
COIIRAN
Agenten zijn te ViissingenP. G. De Veij Mestdagh en Zoon, te GoesA. A. W. Bolland, te KruiningenF. Van der Peijl, te ZierikzeeA. C. De Mooij, te TholenW. A. Van Nieuwenhuijzen, en te Ter Neuzen A. Van der Peul Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube en Cie., John F. Jones opvolger.
De loting voor de nationale mili
tie zal dit jaar plaats hebben in de gemeenten
en op de dagen en uren als hieronder zijn aan
gewezen.
Middelburg, Zaterdag 7 Februari, des voorm.
te 9 uren voor Arnemuiden en Nieuw- en St.
Joosland en te 10 uren voor Middelburg.
Viissingen, Maandag 9 Februari, des voorm. te
9 uren voor Viissingen te 10-j uur voor West-
kapelle, Zoutelande en Biggekerke en des nam.
te li uur voor Koudekerke, Oost- en West-
Souburg en Ritthem.
Veere, Dinsdag 10 Februari, des voorm. te 10
uren voor Serooskerke, Yeere en Vrouwepolder en
te 11 uren voor Grjpskerke, Meliskerke, Aagte-
kerke, St. Laurens, Domburg en Oostkapelle.
Hulst, Donderdag 12 Februari, des voorm. te
9 uren voor Hulst, Ossenisse, Hengstdijk, Honte-
nisse, Bosehkapelle, Stoppeldijk, Graauw, Clinge
en St. Jansteen.
Axel, Vrijdag 13 Februari, des voovm. te 9
uren voor Axel, Zuiddorpe, Overslag en Westdorpe;
te IO4 uur voor Philippine, Ter Neuzen en Hoek
en des nam. te li uur voor Sas van Gent, Koe
wacht en Zaamalag.
IJzendjke, Maandag 16 Februari, des voorm. te
9 uren voor Groede, Breskens, Nieuwvliet, Water
landkerkje, Schoondijke, Hoofdplaat, Biervliet en
IJzendijke.
Sluis, Woensdag 18 Februari, des voorm. te 9
uren, voor Sluis, Aardenburg, Eede en St. Kruis,
en te 10j uur voor Oostburg, Cadzand, Zuidzande
en Retranchement.
Tholen, Vrijdag 20 Februari, des voorm. te Pi
uur, voor Tholen, Oud-Vosmeer, St. Philipsland,
Stavenisse, St. Annaland, St. Maartensdijk, Scher-
peDisse en Poortvliet.
Zierikzee, Maandag 23 Februari, des voorm. te
9 uren, voor Zierikzee, en te IO4 uur voor Brui-
nisse, Oosterland, Ouwerkerk, Dreischor en Nieu-
werkerk.
Brouwershaven, Dinsdag 24 Februari, des voorm-
te 9 uren, voor Brouwershaven, Burgh, Haamstede»
Duivendjke, Eikerzee, Eilemeet, Noordwelle,
Serooskerke, Renesse, Kerkwerve, Zonnemaire en
Noordgouwe.
Goes, Donderdag 26 Februari, des voorm. te 9
uren, voor Goes, en te 10J uur voor Borssele,
Ellewoutsdijk, 's Heerenhoek, Heinkenszand en
's Heer Arendskerke.
Goes, Vrijdag 27 Februari, des voorm. te 9 uren,
voor Kloetinge, 's Gravenpolder, Kat tend jjke en
Wolfaartsdjk, en te 10§ uur voor Baarland
Oudelande, Nisse, Ovezaod, Driewegen en Hoede-
kenskerke.
Kapelle, Zaterdag 28 Februari, des voorm. te
IO4 uur, voor Kapelle, Wemeldinge, Yerseke en
Kruiningen; des nam. te Ij uur voor Krabben-
djke, Schore en Rilland-Bath, en te 3 uren voor
Waarde en 'sHeer Abtskerke.
ROMAN VAN
HUGO KUUZEi
VIJFTIENDE HOOFDSTUK.
Mevrouw Von Brusting was in een zeer be
drukte stemming met haar kleindochter te Hoeh-
zebren teruggekeerd.
De diepe smart, die zij Erik had moeten aan
doen door hem het uiteinde van zjn vader mede
te deelen, weerklonk nog in haar gemoed. Doch
zjj meende niet anders te hebben mogen handelen
Een Von Brusting mocht nooit de dochter van
een man die van oneerlijkheid verdacht werd, op
het slot zijner vaderen brengen al was die man
ook nog zoo gezien, nog zoo rijk en al had hij
nog zoo'n goeden naam, als met den bankier het
geval scheen te zjjn. Er lag diepe droef
heid op haar gelaat en daartoe had niet wei
nig bijgedragen het bericht van den dood van
vader Karpinskj, dat zij onder weg, toen zij
de Roode Herberg moest passeeren, vernomen
had.
In hem waa een braaf man heengegaanen
tevens een van de weinigen, die bet familie
drama van nabjj kenden, en wiens persoonlijk
Cortgene, Maandag 2 Maart, des voorm. te 10|
uur, voor Cortgene, Cats en Coljnsplaat, en te
llf uur voor Wissekerke.
Men schrjjft ons
Mijne opmerkingen naar aanleiding van het feit,
dat onder het blanke personeel van de Association
Internationale du Congo slechts drie Nederlanders
zijn, hebben tegenspraak gevonden in De Sprokkelaar,
een te Rotterdam verschijnend antirevolutionair
blad, dat uit de kolommen van De Standaard van
die opmerkingen kennis nam.
Het genoemde blad betw jfelt het of de Association
37 Zweden in haren dienst heeft. Bevreemdend
ia dit werkelijk, maar de opgave is ontleend aan
eene mededeeling in buitenlandsche dagbladen,
die al het voorkomen had van uit goede bron
afkomstig te zijn. Doch dit is slechts een onder
geschikt punt. Van meer beteekenis is, dat het
blad mij verwijt, dat mijne gevolgtrekking niet
logisch is. Is dan, vraagt het de Association eene Ne-
derlandsche onderneming, en bepaalt het getal harer
Hollandsche beambten de mate onzer nationale
belangstelling
Mjjn antwoord is: Neen, de Association is geen
Nederlandsche onderneming, maar dit doet niets
ter zake. Zij is eene internationale onderneming,
zoodat wij tegenover haar in gelijke verhouding
staan als andere natiën. Ik heb ook niet ge
sproken van nationale belangstelling," maar het
bewuste feit slechts aangehaald als een bewijs te
meer, dat onder onze jongelieden de lust om, op
het voetspoor der voorvaderen, hunne fortuin in
verre gewesten te beproeven, niet groot is. Hoe
anders het te verklaren, dat onder het personeel
der Association het getal Nederlanders zoo buiten
gewoon klein is in vergel ijking met dat der beambten
van andere natiën Juist met het oog op onze
betrekkingen tot Afrika zou men verwacht hebben,
dat bij deze interifatTohaïe óïdernëmTK^dh Neder
landers eene ruime plaats zouden innemen.
Nu zegt De Sprokkelaar: »Zoolang aan den
Congo nog de Afrikaansche handelsvennootschap
met hare 60 a 70 Hollandsche jongelui arbeidt,
hebben wjj voor overvleugeling door het buitenland
nog geen groote vrees." Dit wil eigenlijk zeggen
zoolang wij niet overvleugeld zijn, heeft uwe
waarschuwing geen nut. Fraaie redeneering Wij
hebben aan den Congo langen tjjd, om zoo te
zeggen, het monopolie van den handel gehad, maar
nu komen er aan alle kanten liefhebbers op dat
handelsgebied af, en ontwikkelen eene groote
energie om het te veroveren. Is het dan niet zaak,
onzen landgenooten toe te roepenzorgt, dat gij
niet overvleugeld wordt Ruim twee eeuwen lang
waren wj de eenige natie, die in Japan tot den
handel werd toegelatenmaar nauwelijks was
dat rijk (gedeelteljjk) voor den wereldhandel open
gesteld, ot wj zagen er ons verre overvleugeld
door andere volken. Op dit treurige voorbeeld
heb ik gewezen, en wjs ik nog tegenover het
optimisme van De Sprokkelaar. Van onze oude
relatie met Japan (waar onze taal de eenige be
kende Europeesche taal was en waar onze boeken
werden gelezen) hadden wj kunnen gebruik maken
om ons van de handelsvoordeelen, in Japan te
getuigenis van zóóveel gewicht had kunnen zjn.
Of die zaak ooit opgehelderd zou kunnen wor
den? Die vraag deed zj zich herhaaldeljk. Zj
voelde hare krachten afnemen. Zouden zj haar
niet begeven voordat zj de taak, welke zij zich
gesteld had, hier op aarde vervuld had?
Vol ongeduld verwachtte zj graaf BolkoHj
had beloofd alles in het werk te stellen om dek
zwager van Warburg op te sporen. Als dat niet
gelukte, als die man dood was, dan scheen alle
hoop verloren.
Mevrouw Von Brusting zat alleen in haar
kamer de brieven door te lezen, welke niet meer
naar Zoppot opgezonden waren.
Daaronder was er een met het postmerk der
naburige kleine stad, die bjzonder haar aandacht
trok. Het was een beleefde kennisgeving van
den med. dokter Uda Karpinsky, dat hj zich
sedert eenige dagen te S. gevestigd had, waarbj
het onderdanige verzoek gevoegd was„ om de
dames zjne opwachting te mogen maken.
»Dat is een aangename tjding", zei zj bj
zich zelf, »hj is een goede, brave jongen. Net
als zjn vader."
Zj stond op. Haar kleindochter moest dit
gauw hooren. Zj vond Elsbeth na eenig zoeken
in het nieuwe koepeltje, met een handwerk, dat
zj op verzoek van haar grootmoeder voor den
verjaardag van den graaf maakte.
„Hoe lief van u, grootmoedertje, dat gj mj
behalen, een grooter deel te verzekeren. In plaats
daarvan hebben wj daar onze taal en ons zeiven
laten verdringen. Nu wj gevaar loopen, dat
ongeveer hetzelfde gebeure aan den Congo, meende
ik een goed werk te doen met voor dit gevaar
tijdig de oogen te openen.
Tot de nieuwe liberale kiesvereeniging in het
district Middelburg zjn nu reeds niet minder dan
139 leden voorloopig toegetreden.
Zooals men weet wordt Donderdag 22 Jan. te
7 uren in de bovenzaal der sociëteit De Vergenoeging
vergadering gehouden, waarin 0. a. het ontwerp
der statuten zal worden behandeld en welke ver
gadering toegankeljk is voor allen die zich tot
voorloopige toetreding bereid verklaren.
Wj herinneren hieraan.
Wat de heer Maju gisterenavond in den schouw
burg te Middelburg voor een betrekkeljk talrjk
publiek te zien gaf was belangwekkend en voor
menigeen zeer leerzaam. Geheel nieuw was vol
strekt niet alles wat w j zagen, maar men vergete
niet dat er telkens weer een geslacht komt, dat
hetgeen de heer Maju -vertoont niet kent en
waarvoor dus deze populaire wjze om op het
gebied der natuurljke historie iemand voor te
lichten, zjn nuttige zjde heeft.
Voor volksvoorstellingen zjn de vertooningen
van den heer Maju uitstekend geschikt. Boven
dien is er toch altjd, waar de wetenschap steeds
vooruit gaat, voor de ingewjden wel weer iets
nieuws te zienzooala nu de cholera-bacillen en
bacteriën.
Wj schreven met opzet het woordje zien, om
dat hetgeen de heer Maju tot opheldering te hooren
gaf, vaak zeer langdradig en, naar wj meenen,
niet altjd even juist was. Was het eene vergis
sing of wist hj niet beter, toen hj over de werking
der longen en de uitoefening harer functie sprak
"van~24~mafi;kper uren, waar dit minuut moest zjn.
De heer MapH&..geen wetenschappelijk man,
en daarom zijn hem vergïSgifigen te vergeven, maar
zeker zouden zjne voordrachten IS-waarde winnen,
wanneer hj bj elk der figuren eene blhfrS.0 P t6
verklaring van deskundige zjde kon laten hoorèfii^.
Het slot zjner voorstelling was een aardige
afwisseling op het meer wetenschappeljk eerste
gedeelte.
Naar men ons meedeelt is de heer W. Ort,
fortificatie-opzichter le klasse te Viissingen, die,
zooals wj meldden, dezer dagen zjn 55e dienstjaar
herdacht, is niet alleen de eenige onder officier
maar de eenig actief dienende militair in het leger,
die met het Metalen Kruis is versierdbovendien
is hj de oudste soldaat.
Behalve den luitenant-generaal P. J. G. Van
der Schrieck, thans op nonactiviteit, vinden wj
alleen gepensioneerde officieren, adjudanten van
Z. M. den koning in buitengewonen dienst met
dit onderscheidingsteeken begiftigd.
De bevolking van Hontenisse bedroeg op 1
Januari 1884 2439 m. en 2559 v., totaal 4998
zielen. Zj vermeerderde in 1884 door geboorte
hier opzoekt" 8ei zj. »Bljft gj een poosje hier,
of zal ik met u meegaan Is er misschien
visite
Zou ik dan hier zjn, kind Zoo onge
manierd zou ik toch niet zjn om een gast alleen
te laten. Neen, er is niemand gekomen; maar
een oude vriend heeft zich aangemeld."
„Zoo komt h j nu reeds terug" sprak Elsbeth
op hljden toon. »Dat is heerljk, grootmama! En
wj verwachtten hem toch eerst in het begin der
volgende week."
Verwachtten wien meent gj kind? Heeft
de dokter u ook geschreven
»De dokter?" antwoordde Elsbeth verlegen.
»Ik ken er geen. Wie zou mj geschreven hebben?"
Mevrouw Von Brusting zag haar blozende klein
dochter verwonderd aan.
Dus meent gj graaf Bolko, kind Neen
die komt niet voor den bepaalden tjd terug. Zjn
dienst aan het hof is van te voren geregeld, en
daaraan mag een kamerheer zich evenmin ont
trekken als een gewoon mensch. Doch een ander
kondigt zjn bezoek aan 1 Het is dokter Udo
Karpinsky, Hj heeft zich onlangs hier in de
buurt, te S.gevestigd. Ik heb u immers
verteld dat de oude dokter daar gestorven is."
Elsbeth knikte werktuigeljk.
„Hj geeft mj daar kennis van en vraagt of
hj ons dus ook u mag komen bezoeken. Daar,
lees zjn brief maar eens!"
met 75 m. en 53 v., totaal 128, en door vestiging
met 127 m. en 103 v., totaal 230 personen. Zj
verminderde door overljden met 41 m. en 39 v.,
totaal 80, en door verhuizing met 117 m. en 146
v., totaal 263 zielen, en was dus op 31 Dec. jl.
2483 in. en 2530 v., totaal 5013 zielen.
Er werden aangegeven 13 levenloos geborenen,
7 m. en 6 v.er werden voltrokken 36 huweljken,
waarvan 29 tusschen jongmans en jonge dochters,
4 tusschen weduwnaars en jonge dochters en 3
tusschen weduwnaars en weduwen.
Van de 128 geboorten hadden 59 met en 69
zonder verloskundige hulp plaats; 37 personen
overleden zonder geneeskundige behandeling.
De ministers van oorlog en van marine verleenen
deze week geen audiëntie.
De minister van justitie herinnert dat allen, die
tot den Nederlandschen adel behooren, gehouden
zjn, overeenkomstig de bestaande bepalingen, aan
het departement van justitie kennis te geven van
de in hunne geslachten plaats gehad hebbende
geboorten, huweljken en sterfgevallen, en wel
door de inzending van gelegaliseerde volledige
afschriften van de in de registers van den burgerl.
stand ingeschreven akten.
Te Amsterdam hielden dezer dagen de vjf
besturen van liberale kiesvereenigingen eene bj-
eenkomst tot vestiging van de liberale unie. Het
schema der grondbepalingen werd herzien en
aangevuld. Artikel 1 luidt thans, dat de veree-
niging zich ten doel stelt, door alle geoorloofde
middelen van voorlichting en samenwerking de
toepassing der liberale beginselen te bevorderen.
De vereenigingen te Amsterdam en Rotterdam
zjn toegetredendie te 's Hage heeft zich voor
behouden raadpleging der leden.
Thans zal eene circulaire worden gericht aan
alle liberale kiesvereenigingen in het land, om
tot aansluiting^nBj"££""noodigen.
Djt&er dagen werd melding gemaakt van te ver
achten wjzigingen in de inrichting der schutte
rjen. Naar de IV, R. Crt. verneemt, komt de
zaak eenvoudig hierop neder, dat de minister
wenscht gevolg te geven aan de bepalingen van
het kon. besluit van 19 September 1867, Staats-
blad n° 100), houdende voorschriften ter volledige
uitvoering der wet van den lien April 1827
btaatsblad n° 17) betrekkeljk de oprichting van
schutterjen over de geheele uitgestrektheid van
het rjk.
De artt. 1 en 2 van dat besluit luiden als volgt I
Art. 1. „De sterkte der schutterjen bedraagt;
overeenkomstig art. 23 der wet van den 11 April
1827 Staatsblad n° 17) twee man van de 100
inwoners in elke gemeente. Het aantal inwoners
wordt aangewezen door de laatste tienjarige volks
telling,
„Art. 2. In alle gemeenten, welker bevolking
binnen den besloten kring of omtrek der gebouwen
2500 zielen en daarboven bedraagt, is eene dienst
doende schutterj, overeenkomstig de algemeens
Zichtbaar teleurgesteld doorliep Elsbeth vluchtig
het schrjven en gaf het onverschillig terug,
Verheugt gj er u dan volstrekt niet oponl
een oud vriend terug te zien Die jonge man
heeft alle recht op onze dankbaarheid. Hj heeft
ons, evenals zjne brave ouders, in die sombere
dagen met belangelooze trouw ter zjde gestaan,
en ik heb mjn woord gegeven om den dokter
zooveel mogeljk voort te helpen. Ik hoop hem
steeds met raad en daad bj te staan en graaf
Bolko zal hem, naar ik hoop, zjn bjstand ook niet
weigeren. Hj kent hem nog wel niet persoonljk-
maar hj had veel met zjn vader op."
»Ik zal den dokter ook vriendeljk ontvan
gen", zei Elsbeth aangeaaan bj de herinnering
aan de laatste levensdagen harer dierbare moeder,
„Ik wil hem van ganscher harte danken voor
alles, wat hj voor mjn moeder gedaan heeft."
Snikkend verborg zj haar gelaat aan de borst
harer oude grootmoeder, die peinzend voor zich
keek. Lang vervlogen beelden trokken voor haar
geest voorbj en zj legde de hand een oogenblik
op het hoofd van haar kleinkind, als om haar te
zegenen.
Maar kom nu, kind," zei zj opstaande, »de
eenzaamheid deugt niet voor u Wj zullen eens
even naar de pastorie gaan. Gj kunt uw werk wel
mee nemen. De dominé beklaagt zich toch al,
dat wj zoo weinig komen. En sedert onze terug
komst zjn we er nog niet geweest,"