N° 301
Zaterdag
20 December.
Laatste Berichten.
Gemengde Berichten.
12 V Jaargang.
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen?
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Advertentiën' 20 Cent per regel?
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels 1,10
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
Middelburg 19 December.
Rechtszaken.
MIDDELBIIRGSCHE COURANT.
Agenten zijn te Vlissingen: P. G. De Veij Mestdagh en Zoon, te Goes: A. A. W. Boeland, te KruiningenrF. Van der Peijl, te Zierikzee: A. C. De Mooij, te Tholen: W. A. Van Niedwenhdijzen, en te Ter Neuzen A. Van der Peiji Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube en Cie., Joiin F. Jones opvolger.
Bij deze courant behoort een BIJVOEGSEL.
Wie zich tegen 1 Januari 1885 op ons blad
abonneert ontvangt de nog in dit kwartaal ver
schijnende nommers kosteloos
De regeering heeft aan de kamer in overwe
ging gegeven de algemeene beschouwingen over
de definitieve staatsbegrooting af te scheiden van
het definitieve hoofdstuk I en dit derhalve afzon
derlijk vast te stellen.
Voorts deelt de regeering mede dat een wet
tot geheele herziening der zegelbelasting voltooid
is, waardoor de bestaande zegelwetten zullen ver
vallen.
Voor de benoeming eener staatscommissie tot
voorbereiding der herziening van de concessie der
Nederl. bank vindt zij geen voldoenden grond. Zij
onderhandelt echter met de bank tot eene tus-
schentijdsche wijziging van het octrooi, hoofdzake
lijk met het doel om, tegenover eene verlenging
van dat octrooi, den staat reeds van 1 April 1885
af naar billijkheid in de groote winsten van de
bank te doen deelen, maar tevens met het plan
andere wenschelijke wijzigingen in het octrooi te
brengen.
De Werkliedenvereeniging Luctor et Emergo te
Middelburg is voornemens te trachten in de be
staande behoefte aan arbeid eenigszins te voorzien.
Zij heeft daartoe het plan gevormd om de werk
lieden uit te noodigen voorwerpen, zooveel mogelijk
geschikt voor algemeen gebruik, te vervaardigen
en die voorwerpen in een daartoe nader aan te wjjzen
lokaal te verkoopen. Van concurrentie zal hierbij
echter allerminst sprake wezen.
Mochten bij het sluiten van den bazaar, dien
men houden wil, nog vele voorwerpen overblijven,
dan zullen deze verloot of publiek verkocht worden
al naar gelang van omstandigheden.
De vereeniging zal ook trachten hen te helpen
die geen ambacht hebben geleerd, en in een cir
culaire haar plan nader ontvouwen.
Om geld te verkrjjgen, noodig voor inkoopen,
zal een beroep worden gedaan op de gegoede
ingezetenen onzer gemeente. Drie heeren zjjn
uitgenoodigd om de vereeniging met raad by te
staan.
Men schrijft ons uit Goes
Laat het was bjj na een honderd en éénjarig
feest geworden maar niet te laat vierde het
departement Goes Donderdag het eeuwfeest van
de Maatschappij tot Nut va Algemeen. Mocht
zich ook ons dep. de laatste jaren niet in hoogen
bloei verheugen, het jubileum was er daarom niet
minder luisterrijk om. De inwoners onzer gemeente
verstaan het feestvieren, doch dit niet alleen:
men heeft hier óok gaarne iets vreemds, iets bij
zonders zoo week men dan af van de wjjze,
waarop de meeste andere departementen de jaardag
gevierd hebben, geen feestrede alleen, wjj hadden
hier van alles feestrede, kindergezang, gemengde
koren, solo's, voordracht en pianospel.
Een groote schare kinderen, 150 in getal, van
de drie lagere scholen kwamen om half achtuur
onder geleide hunner onderwijzers zeer ordeljjk
binnen de groote zaal der sociëteit V. O. V. en
schaarden zich onder het portret van den stichter
der Maatschappij tot Nut van 'z Algemeen Jan
Nieuwenhujjzen. De president, de heer dr. A. W_
Van Campen, heette de aanwezenden welkom, de
leden zouden bjj dit feest herdenken het goede,
door de maatschappij gesticht, de niet-leden
herinnerde de spreker daaraandat deze maat
schappij an waarheid verdient genoemd te worden
de Maatschappij tot Nut van Algemeen. Na dit
kort woord tot inleiding van de feestviering,
hieven de kinderen hun gezang aan. Driebekende
liederen dat van Koppestok den veerman, Bloemen
en Vogelen en het Vlaggelied werden aardig en
vlug door de kleinen gezongen. De jongeheer P.
en de jongejuffr. v. d. B. bekransten het portret
van den stichter, als een hulde van de Goesche
jongens en meisjes.
Nadat de kleinen zich verwijderd hadden en in
een andere zaal door de dames der bestuursleden
onthaald waren, waardoor een tamelijk lange en
pjjnljjke pauze onstond, kregen we dan toch een
feestrede, die eigenlijk geen feestrede en geen lange
zou zjjn maar het toch was. De heer Van Campen
^ad voor een paar weken reeds bet publiek in de
courant gewaarschuwd, dat het zich voor een lange
feestrede niet behoefde beangst te maken. De
spreker zeide ongeveer bet volgende: Hij moest
spreken maar wilde zooveel mogelijk toegeven aan
de bekende neiging van het Goesche publiek om
geen lange toespraak te houden; men hield toch
alleen van sprekers van buiten af, al waren dit
onbekende grootheden. Wij vierden hier het ver
jaarsfeest van een lOOjarig dame. De maatschappij
'i N. v. 'f A. is 100 jaar oud, dit heeft ze ge
meen met meer maatschappijen, maar toch ook
zijn vele stervende, ten grave gedaald vóór haar
eeuwfeest. Onze M. in tegendeel is onveranderd,
neemt steeds toe in kracht en mag zich in de
beste gezondheid verheugen. Zij telt 17000 leden,
en -340 departementen zjjn voortdurend in den
geest van den stichter werkzaam. Door wien is
zij gesticht Waar heeft zij het aanzijn gekregen
Zij is gesticht door een doopsgezind predikant,
alzoo een predikant van een secte, welke in die
dagen slechts werd geduld. Geen man van weten
schap en studie was de stichter, maar een man die
zijn tijd gaf om werkzaam te zijn tot heil zijner mede-
menschen en met geheel zijn hart dit deed. De plaats,
waar de maatschappij gesticht werd, was geen mid
delpunt van rijkdom en ontwikkeling het was een
kleine stad in Noord-Holland met de hoofd
stad des lands verbonden door een trek
schuit. Doch hoe gering ook in aanvang, nu
heeft de maatschappij haar vertakkingen over het
geheele vaderland. Het jaartal 1784 is met onbe
langrijk voor hen, die geen vreemdeling zijn in de
geschiedenis van Nederland. Na den 4aen oorlog
met Engeland, die ons weinig lauweren schonk
maar vele schatten kostte, ontwaakte de strijd
tusschen Patriotten en Oranjemannen opnieuw!
deze strijd tusschen democraten en aristocraten
kostte geen bloedmaar was vinnig genoeg hij
strekte zich zelfs uit tot onze groenten prinsessen-
boontjes heetten van nu af heerenboontjes. Vrij
heid, gelijkheid en broederschap werd nu de leus
men dronk jenever en danste om den vrijheids
boom. Daarop volgde de tijd, dat Holland een
koninkrjjk was met een koning, dien men veeleer
een zetboer of kastelein zou noemen. Hij was de
leenheer van zijn grooten broeder, van den grooten
Napoleon; groot noemen velen deze, dien de sprekei
een grooten deugniet tevens zou willen heeten.
Toen viel ons de eer te beurt bp het keizerlijk
Frankrjjk ingelijfd te worden. Een tijd van zuchten
en klachten, waren de eerste 30 jaren alzoo weinig
geschikt het Nut een weg te banen toch bleef
het leven.
De heer Van Campen deed daarop de vraag:
Heeft Nederland altjjd de Maatschappij gesteund
In den eersten tijd had zij vooral te kampen met
de predikanten der hervormde kerk; zjj waren
niet minder dan sommigen uit deze dagen. Altpd
had men lauwen en onverschilligenhun was
de Maatschappij te liberaal en nog rust er bp
velen een vloek op de Maatschappij.
Toch is zjj geworden wat zjj is en daarom bracht
hij hulde aan den man, dien wij bij de viering
van dit eeuwfeest herdenken.
De maatschappij heeft eer verworven omdat zij
Nut heeft gesticht; op alle gebied was zp werk
zaam, vooral echter op 't gebied van 't onderwps.
Spreker herinnerde hierbij aan de verschil
lende inrichtingen van het onderwijs, door het
Nut in 'tleven geroepen: aan de naai- en brei-
scholen, de herhalingsscholen, de kweekschool
voor onderwijzeressen, de scholen voor handen
arbeid, de ambachtsscholen; daarbjj wees de heer
Van Campen op het kleine gebouw op den Wal,
bij welks oprichting de Maatschappij dadelpk een
gift van 1000 had geschonken. Verder herdacht
hij de spaarbanken, de bibliotheken en de nuts-
lezingen, waarvoor, behalve in Goes waar ze uit
de mode zijn geraakt, - wij Goesenaars zijn altpd
onzen tijd ver vooruit, op andere plaatsen nog
veel belangstelling bestaat en waar zp veel nut
stichten.
De beteekenis van den anderen naam t Alge
meen was, volgens, den heer Van Campen dat de
leden gekozen worden zonder onderscheid. De
Maatschappij kent geen onderscheid tusschen stand
ot rang, tusschen de een of andere geloofsbelijdenis
of in 't geheel geen geloofsbelijdenis. Dezen naam
heeft men tot een carricatuur gemaakt en gezegd
het was tot nut van 't gemeen. Zeer zeker, indien
opgevat in goeden zindat de Maatschappij wi
meewerken tot herleving van den lageren stand, die
nu al te zeer honger en armoede ljjdt.
Dezen zomer heeft men in Amsterdam een groot
feest gevierd; het is echter geen wonder, dat ieder
departement dit jubilé in eigen kring wil herden
ken. Indien er iemand jarig is, wenscht_ men
boeds Yoor de toekomst, zoo wenschen wp dat
de Maatschappij ook verder nuttig werke in ruimen
kring. Tegelijk met het eeuwfeest heeft een poli
tieke gebeurtenis in ons land plaats gehadde
kamer is om; mannen van achteruitgang en stil
stand zitten aan de groene tafel. Wat wij van
dezen te wachten hebben, hebben zij luide reeds
uitgesprokenzij richten zich tegen het lager
onderwps, tegen de volksschool, tegen het Nut.
Het is een feit, dat een spreker daar in de hooge
vergadering heeft beweerd dat een kind voor een
jaar lang aan 25 ets. voor schoolbehoeften meer dan
genoeg he «ft. Er behoort moed toe zoo iets te
zeggen! Men zal ook kunnen vragen hoe is de
man daar gekomen Aan de Maatschappij om
te pogen de kamer meer om te brengen. Niet
door middel van het algemeen stemrecht; de
Maatschappij is altijd wat nuchter geweest en zal
dit paard van Trojje niet binnen trekken. Maar
zij kan werken door het onderwijs. Duizenden
kiezers gaan blindelings te werk; zjj zijn niet
ontwikkeld; blinden moeten geleid worden en
bijbel en beurs zjjn de krachten die hun nu leiden.
Daaraan kan door degelijk onderwijs een eind
komen. Dit ontbreekt nog aan duizenden. Onze
voormalige afgevaardigde zeide, dat er geen
schoolverzuim was; dit is bezijden de waarheid
50% schoolverzuim bestaat er. Het Comité tot
wering van schoolverzuim kan dit kwaad niet
wegnemende eenige remedie is leerplicht en de
liberalen hebben ook op dit punt hun tijd laten
voorbijgaan. Als allen goed onderwijs ontvangen,
zal het beter gaan; ieder zal weten wien en
waarom hij iemand kiest. Maar ook het onderwijs
is nog niet voldoende, dit is tot 1214 jaar; op
16 of 17jarigen leeftijd kan men dan lezen, ja wel
maar men begrijpt den zin niet. Herhalingsonderwjjs,
voortgezet tot 1618 jaar moet verder te hulp
komen. Bevordering dus van flink onderwijs eiv
herhalingsonderwijs moet de leuze zjjn van de
Maatschappjj en de departementen. Dan zal, na
een menschenleettjjd, de kamer meer o m zjjn.
Met genoegen hebben zeker alle aanwezenden
de hier en daar wat scherpe maar zeer pittige
rede van den spreker gehoord.
De proza werd afgewisseld door poëzie. De heer
Van der Bilt la Motthe droeg op de hem eigen
verdiensteljjke wjjze de cantate van den heer J.
De Vries voor, ter gelegenheid van het eeuwfeest
gemaakt. Een warm woord van lof verdient onze
zangvereeniging, die gaarne en met grooten jjver
dit feest steunde. Koren en solo's voldeden het
publiek zeer, getuigen de warme toejuichingen.
Was het opzet of toeval dat eenige der katho
lieke leden van de zangvereeniging door afwezig
heid bjj dit feest schitterden
Ook den heer Kooiman mag zeker wel dank gebracht
worden voor zjjn fraai pianospel. In éen woord
het was een ware feestavond.
Het woord van dank, door den president ten
slotte uitgesproken voor allen die tot het wel
slagen van den avond hebben bjjgedragen, kunnen
wjj nog slechts hier herhalen. Een geanimeerd
bal besloot de feestviering.
De heer Mutters, lid der Rotterd. af deeling van
Het Ned. Tooneel, heeft zich niet bjj de nieuwe
vennootschap aangesloten en is geëngageerd bjj
de Rotterdamsche Schouwburg-Maatschappij, waar
hjj reeds op 1 Januari in functie zal treden. [Amst.)
Kantongerecht te Goes.
Heden zjjn veroordeeld
G. Z. te Biezelinge, wegens het niet schoonhou
den van een sloot tot f 5.60 b. s. 1 d. A. v.
d. G. te Kapelle, wegens alsvoren tot 1 b. s.
ld. F. S. te Kapelle, wegens het niet delven
van een sloot tot 15 b. s. 2 d. A. De J. te
Heinkenszand, wegens verboden hard rijden tot
3 b. s. 1 d. L. M. te Nisse, wegens mishan
deling van een hond tot 10 b. s. 3 d, L. en
H. v. d. H. te Yerseke, wegens het vervoeren van
beer vóór des avonds 10 uren, ieder tot 2 b.
s. ld. N. De R. te Coljjnsplaat, wegens het
bemachtigen van wild door middel van een wild
strik tot f 20 b. s. 3 d. J. V. te 's Heer
Arendskerke, wegens het herstellen van een wild
strik tot 30 b. s. 5 d. Ch.I. te Heinkenszand,
wegens het jagen zonder acte of vergunning tot
2 maal 20 b. s. 4 d. J. S. Dz., A. S., J. S.,
M. S., 1. 8. allen te Kruiningen, A. Z. te Yerseke
en J. v. d. M. te Wemeldinge, wegens burenge
rucht, ieder tot 5.50 b. s. 1 d. M. L. R.,
M. E., C. D., M. D., allen te Yerseke, M. W. te
Heinkenszand, F. S. te Wildervank, P. De B. te
Camperland, K. D. te Wolfaartsdjjk, wegens open
bare dronkenschap, ieder tot 0.50 b. s. 1 d.
O. B. te Camperland, wegens dronkenschap en
burengerucht tot 0.50 b. en ƒ5.50 b. s. 1 d. voor
ieder. A. De W. te Coljjnsplaat, wegens het
laten liggen van mest op de straat zonder ver
dunning tot 2 b. b. 1 d, - J; V. te Krabben-
djjke, wegens het hevisschen der Schelde zonder
consent tot 10 b. s. 3 d. A. V. te 's Gra
venpolder, wegens het niet delven van een sloot
tot 21.60 b. s. 3 d.
Allen in de kosten.
Gedurende het jaar 1884 werden door dit kan
tongerecht 783 strafzaken behandeld.
Arrondissements-rechtbank te Zierikzee.
Heden, Vrijdag, zjjn veroordeeld
H. J. Van A., te Vlissingen, wegens diefstal
tot 1 jaar en 4 maanden cel. H. V., te Sta-
venisse, wegens laster tot 25 boete en 50
vergoeding aan den beleedigde partjj met last
dat het vonnis te Stavenisse moet worden aan
geplakt. H. D., te Tholen, wegens moedwillige
mishandeling tot 8 b. J. W., te Brouwers
haven, wegens overtreding der drankwet tot 21
dagen gev., en S. P., te Noordgouwewegens
moedwillige mishandeling tot 21 dagen cel en
8 boete.
Allen in de kosten.
Een reiziger, die gisteren een der winkels in
Middelburg bezocht, vergat bjj het heengaan zjjne
goed gevulde portemonnaie. Dit ontdekte hjj
eerst toen hjj in zjjn hotel was weergekeerd. Bjj
onderzoek bleek dat een negenjarig jongetje zich
daarvan had meester gemaakt; toen de politie
onderzoek deed had het een muntbiljet groot ƒ25
verscheurd en een klein deel van het bedrag
uitgegeven. Het verscheurde muntbiljet werd op
de straat teruggevonden en den eigenaar weer
gegeven, die er bjj den agent der Ned. Bank een
ander voor bekwam.
Te Zaamslag werd gisteren gehouden de
openbare aanbesteding van de levering van 115200
kilogram superphosphaat, onder waarborg van het
proefstation Wageningen, ten behoeve van do
landbouwersvereeniging In het belang van den
landbouw, alhier sinds een jaar opgericht. Het
minst werd ingeschreven door den heer Hippoljjtus
Vlaminck, te Kapellebrug (gemeente Clinge) tegen
ƒ3.60 de 100 kilo.
Het tot stand komen van het Nicaragua-
kanaal is thans verzekerddeze waterweg belooft,
geljjk men weet, een mededingster te worden van
het Panama-kanaal. Een Amerikaansch blad deelt
den tekst mede van het verdrag, dat tusschen de
Vereenigde Staten en de regeering van Nicaragua
zal worden gesloten.
Hieruit blijkt dat de Ver. Staten het kanaal
op hare kosten zal maken en evenzoo de spoorbaan
die langs het kanaal zal aangelegd worden j
buitendien nemen de Staten op zich de onathan-
keljjkheid van Nicaragua te beschermen en dit
rjjk tot verbetering van verkeerswegen een som
van 4 millioen dollar te leenen.
Van de te heffen kanaalrechten, die voor alle
natiën geljjkeljjk zullen geheven worden, ontvan
gen de Ver. Staten twee derden en Nicaragua
éen derde.
De kosten voor den aanleg van dit reuzenwerk
worden geschat op 50 millioen dollar en men
rekent dat het kanaal over vjjf jaar voor de
scheepvaart zal kunnen opengesteld worden.
Uit Parjjs wordt het overljjden gemeld van
den heer Albert Goupil, lid der bekende kunsthaff-
delaarsfirma Goupil O.
De Engelsche regeering heeft een gerechteljjk
onderzoek doen instellen naar de beschuldiging
dat de gezagvoerders van een drietal Yarmouthschë
visschersvaartuigen zeeroof hebben gepleegd op
het Duitsche schip Diederich.
Tentoonstellingen, hoe nuttig en noodig ook,
bljjken in den regel slechte geldbeleggingen te zjjü
althans voor de garanten. Dezer dagen is
bekend geworden het tekort der ten vorige jare
gehouden electrische tentoonstelling te Weenen.
De garanten staan voor een tekort van ƒ54,143,
De gemeenteraad van Londen heeft 5000
pond sterling uitgeloofd voor de arrestatie van den
schuldige aan de ontploffing onder de Londonbridge,
De directeur Jauner der Nieder-Austro
Escompte Gesellschaft te Weenen is spoorloos ver
dwenen. In de kas is een tekort van 2 millioen fl,
ontdekt.
Goes. Woensdagavond zal alhier eene ver
gadering van belangstellenden worden gehouden
tot het stellen van een candidaat voor de a. ge
meenteraadsverkiezing.
's Gravenliage. Tweede kamer. Bjj
de voortgezette behandeling der Indische begroo
ting, vond de voorgenomen reorganisatie van het
personeel bjj openbare werken afkeuring bjj vflr*
