N° 293.
127® Jaargang.
1884.
11 December.
Donderdag
11 FEUILLETON.
Middelburg 10 December.
Onderwijs-
Kerknieuws.
Advertentien* 20 Cent per regel;
Geboorte-, Trouw-, Doodberichten enz.: van 1 -7 regels f 1,10
iedere regel meer f 0,20.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte
/A
JV
Dit blad verschijnt dagelijks,
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per 3/m. franco f 3,50.
Afzonderlijke nommers zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
JANTJE LUPTON.
Eene nieuwe fabriek in onze gemeente.
MIDDELBURGSGHE ÖOllRANT.
Agenten zijn te Viissingen: P. G. De Veij Mestdagh en Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te Kruiningen:F. Van dee Peul, te Zierikzee :'A. C. De Mooij, te Tholen: W. A. Van Niedwenhduzen, en te Ter Neuzen A. Van dee Peul Jz.
Hoofdagenten voor het Buitenland te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Dadbe en Cie., John F. Jones opvolger.
Eene mededeelingdie wij ontleenden aan de
parlementaire bescheiden, brengt aan het licht
dat het pensioenfonds voor burgerlijke ambtenaren,
tegenover eene ontvangst van 1,637,000 aan
pensioen, heeft uit te betalen 300,000, dus nu al
dertien ton 's jaars overhoudt, wat elk jaar meer
wordt.
Zou het thans geen tijd worden, zoo vraagt de
Arnh. Ct., om een einde te maken aan legale
afzetterijwaaraan de staat zich schuldig maakt
door van alle ambtenaren gedurende de vier of
vjjf eerste jaren hun volle jaarwedde in te houden
en deze niet terug te geven, wanneer zij binnen-
tjjds op eervolle wijze 's lands dienst verlaten
Dat, zoolang de ondervinding nog geen uitspraak
had gedaan het rijk om zich tegen mogelijk
verlies te dekken, de afloopende korting invoerde,
is te verdedigen, maar nu zoo overtuigend blijkt
dat daaraan geen behoefte meer bestaat, moest
op dien weg niet worden voortgegaan. Nu is die
afzetterij dubbel onbillijk, omdat zij niet noodig is.
Het groote bezwaar zal, dunkt ons, wel liggen
in de moeilijkheid om eene goede oplossing te
vinden welke niet strijdig is met de belangen van
hen die aan de tegenwoordige bepaling voldaan
hebben.
De minister van financiën zal weldra aan de tweede
kamer aanbieden het ontwerp van wet tot invoe
ring van een accijns op tabak.
Men veronderstelt dat tevens zal worden voor
gesteld om den tabaksaccijns te heffen van de
indiening der wet af, evenals zulks in andere
landen is geschied.
Onze minister van financiën heeft bij verschil
lende firma's, die bij den tabakshandel geinteres-
seerd zijn, inlichtingen ingewonnen, zoodat men
mag verwachten, dat hij met zijn ontwerp niet
zoo onbeslagen ten jjs zal komen als vroeger de
minister Van der Heim.
Men verwacht dat de inlandsche tabak niet
geheel van accjjns zal worden vrjjgesteld.
Met 1 Mei 1885 zoo meldt de N. K. Ct. zal de
afdeeling Rotterdam der kon. vereeniging HetNeder-
landsch Tooneel worden opgeheven, en de exploitatie
van den grooten schouwburg aldaar worden
voortgezet door eene nieuwe firma, bestaande uit
de heeren Le Gras en J. Haspels, De voornaamste
leden van het gezelschap zullen bjj de nieuwe
firma werkzaam bljjven. De reden, waarom de
kon, Tereeniging de afdeeling Rotterdam opheft,
moet zjjn gelegen in de slechte financieele resul
taten der exploitatie.
Deze tjjding verbaast ons niet, want voortdu
rend lazen wjj dat de voorstellingen van dit
gezelschap slecht bezocht worden. Trouwens de
tweede koopstad van het ijjk schijnt ook zelfs
doob
CATHERINA CHILD AR.
Jantje Lupton was een zeer opgewonden jong
tnensch. Hij dweepte met literatuur* kunst en
muziek en beoefende alle drie. Gelukkig behoefde
hij er niet van te leven, anders zou hjj niet veel
meer dan droog brood verdiend hebbenhjj had
een klein postje bjj het gouvernement, met een
Voor den tegenwoordigen tjjd redeljjk tractement
en dus kon Üjj met een onbezorgd gemoed naar
hartelust op zjjn viool krassen, op zjjn doek
kladden en versjes schrjjven.
De zomer;was gekomen en Jantje zou vacantie
krjjgen. Hjj was voornemens die buitenslands te
gaan doorbrengen niet daar waar iedereen
heengaat, maar hjj wilde op zijn eigen hand rei
zen. Hjj had er genoeg van om altjjd voortge
holpen (bedrild, noemde hjj het) te worden door
al zjjne kennissen; want hjj had iets zoo jeugdigs
en kinderljjka over zich dat iedereen terstond ge
neigd was om hem vriendeljjk om niet te
zeggen gemeenzaam te behandelen, Dit hinderde
mjjnheer Jantje. Zelfs zjjn naam was hem een
gruwel. Hjj werd liefst mjjnheer Lupton, of
Lupton genoemd öf zelfs Jack, door zijn intiemste
vriendenmaar het baatte niet iedereen noemde
hem Jantje en er was alle kans dat hjj zjjn ge
hele leven Jantje zou bljjven. Hjj besloot dus
geen tooneelgezelschap in het leven te kunnen
houden hetgeen voorgevallen is met de Nieuwe
Rolterdamsche schouiuburgoereeniging is daarvan
het bewjjs.
Twee voorname oorzaken weten wij daarvoor
te vinden: 1' de weinige vreemdelingen die in
Rotterdam zich ophouden vooral nu de spoor
doorloopt reist men zoo spoedig mogelijk door.
Amsterdam is op dat punt veel gelukkiger en
levert door den afwisselenden stroom van vreemde
bezoekers voor tooneelgezelschappen een welkome
bron van inkomsten op, 2® de groote uitgaven die
men zich getroost tot instandhouding der opera.
Wjj vinden de opheffing van deze afdeeling
echter hoogst treurig voor het goede doel dat de
vereeniging Het Ned. tooneel beoogde, en van welker
verwezenljjking wjj nu alweer zooveel te verder
zjjn verwjjderd.
Dat echter de heeren J. Haspels en Le Gras 'weer
een gezelschap zullen oprichten beschouwen wjj
als een zeer gelukkig teeken. Onder de tooneelisten
hebben beiden een zeer gunstigen naam, en het
publiek vooral het letterlievend, beschaafde
publiek heeft veel te gunstige herinneringen
aan hun vroeger directeurschap, toen zjj o. a.
Multatuli's Vorstenschool op de planken brachten
en veel deden tot verheffing van de tooneellitera-
tuur, dan dat hun pogen niet met belangstelling
en waardeering zoude worden gadegeslagen en
gesteund.
Het Hbld meldt in zjjne ochtendeditie dat dit
nieuwe gezelschap toch in verbinding bljjven zal
met de vereeniging het Ned. tooneel en wellicht
ook door haar gesubsidieerd zal worden. Die
regeling zou nog zoo kwaad niet zjjn.
Zooals wjj gisteren reeds in een deel van onze
oplaag meldden is den heer F. D. Sprenger tegen
1 Jan. 1885 eervol ontslag verleend als burgemeester
van Grjjpskerke en Meliskerke.
Te Zierikzee opende gisterenavond de heer Keiler
van Hoorn de rij der iVb/slezingen met eene
pittige en prettige vertelling van een gelukkigen
en een ongelukkigen avond, waarvoor het talrijke
publiek hem zoo meldt onze berichtgever
terecht luide zjjne goedkeuring schonk.
Primo Januari a. wordt de telegrafist P, Lans
dorp verplaatst van Hansweert naar Rotterdam.
De benoemde off.-mach. 2e kl. J. G. "Van den
Bosch wordt met 1 Jan. a. s. geplaatst bjj den
torpedo-dienst in de maritieme directie te Wil
lemsoord en de off.-mach. 2e kl. A. J. Over de
Linden bjj de conservatie aan 's rijks werf te
Amsterdam.
Aan de staten-generaal is mededeeling gedaan
van twee contracten, met inlandsche vorsten in
O.-Indië gesloten, nl. een met den waarnipanem-
bahan van Landak en een met den radja van
Bangli (Bali), over de grensscheiding.
Zjjn persoonlijke waardigheid te doen gelden en
alleen op reis te gaan. Na rjjp beraad koos hij
Insprück als hoofdkwartier, van waar hjj uitstapjes
in Tyrol kon maken. Hij schreef, op de meest in het
oog vallende manier, op zjjne koffersm jj n h e e r
Lupton, en hoopte althans voor een paar weken
bevrjjd te zjjn van den hateljjken klank van Jantje.
Het beviel hem te Insprück zoo goed dat hjj
zeer geneigd was om er de geheele vacantie doof
te brengen. De menschen waren er vriendeljjk,
de stad was schilderachtigmaar dat was het
nog niet hetgeen hem zoo zeer bekoorde. Wjj
hebben gezegd dat hjj opgewonden, vol geestdrift
was. Welnu, hij had in het museum een schil -
derjj gezien, die hem zoo boeide dat de romanti
sche jonge man een tweede Pygmalion werd.
Wel is waar hjj had de schilder jj niet zelf ge
schilderd zooals de Grieksche beeldhouwer
zijn beeld gebeiteld had, maar hjj was ingsgeljjks
verliefd op een levenloos voorwerp.
De dame zjjner droomen was donker, droeg
een diadeem van schitterende jasmjjnen op het
hoofd en juweelen om den hals.
Haar fluweelen kleed viel in zware plooien neer
en aan haar gordel hing een dolk in een rjjk
versierde schede. De daine zag er evenwel niet
moordzuchtig uit. Hare roode lippen lachten en
hare oogen waren zacht, alsof zjj iemand ver
welkomde. De hemel achter haar was blauw,
geljjk die van het zonnige Italië, en zjj had een.
tak oranje bloesem in de hand. Haar naam was
echter Duitsehwant in een hoek der schilderij
Door het Belgische ministerie werd aan den koning
het volgende verslag uitgebracht
»De fabricatie van de beetwortel suiker wordt
thans ernstig bedreigd tengevolge van een over
vloedige opbrengst, die, op alle markten, een
aanzienljjke daling in den prjjs dier koopwaar
veroorzaakt heeft.
De ongunstige toestand onzer suikernjjverheid
werd, bjj de bespreking der wet van 17 September
jl., aan de wetgevende kamers bekend gemaakt.
Het gouvernement heeft, bjj de toepassing
dier wet, eenige maatregelen genomen met het
doel om de suikernijverheid en de raffinaderijen
ter hulp te komen. Die maatregelen, welker
nut onbetwistbaar is, worden als onvoldoende
beschouwd door een aantal njjveren, die niet op
houden, nieuwe fiscale bescherming te vragen,
volgens hen noodzakelijk orn den geheelen onder
gang hunner fabrieken te voorkomen.
Met 't oog op dien toestand, achten wjj het
noodig, een commissie te doen bijeenkomen, sa
mengesteld uit leden der wetgeving, particulieren
en ambtenaren, welke al de vraagstukken zal
hebben te onderzoeken die de suikernjjverheid
en den suikerhandel betreffen."
Bjj koninklijk besluit van 5 December is zulk
een commissie benoemd.
Met het oog op de belangrjjkheid van het on
langs in den gemeenteraad van Middelburg mede
gedeelde adres ter verkrijging van grond aan het
kanaal, tot het oprichten van eene meelfabriek,
waarvan wjj den hoofdinhoud reeds meldden,
meenen wij onzen lezers geen ondienst te doen
met het geheele adres hier te laten volgen.
>Aan den raad der gemeente Middelburg.
Geeft eerbiedig te kennen jhr Me jj nart Johan
De Marees van Swinderen, zonder beroep, wonende
te Goes
a dat hjj met eenige andere personen het
voornemen heeft opgevat in uwe gemeente een
stoommeelfabriek op te richten;
b dat zjj daarvoor het oog hebben geslagen
op een deel van het door uwen raad voor handel
en industrie beschikbaar gestelde terrein, gelegen
aan het kanaal door Walcheren achter de zwem
inrichting, zooals dit op nevensgaande kaart is
aangeduid
c dat adressant gaarne dezen grond ter grootte
van ongeveer 32 aren in erfpacht zoude erlangen,
zulks voor een tjjkvak van negen en negentig
jaren en tegen den prjjs van drie cent per centiare
d dat hjj echter gaarne aan deze uitgifte de
voorwaarden verbonden zoude zien, dat de grond,
bjjaldien de fabriek niet binnen twee jaren, te
rekenen van den dag, waarop het erpacht-contract
gesloten wordt, in werking is, weder aan de ge
meente komt en adressant van verdere verplich
tingen ontheven is
e dat adressant aanbiedt in dit geval gedurende
stond „Charlotta, gravin von Werdenfelsch." Di^
was de schoone die Jantje Lupton aan insprück
gekluisterd hield.
Hjj had vergunning gekregen om in het mu
seum te copië'eren en dag aan dag zat hjj daar
te beproeven om die schoone trekken op zjjn doek
over te brengen.
Doch hjj werd spoediger verdreven dan hjj
dacht. Op zijn gewone plaats in bewondering
verzonken, werd hjj eensklaps opgeschrikt door een
slag op den schouder ja, zoo'n harteljjken
vriendschappeljjken slag. Hjj keek geheel ont
hutst om en toen hjj zag wie dat gedaan had,
was hij volstrekt niet bigde. Het was de ver
velendste man van zjjn bureau 1
Vluchten was al wat er op zat. Jan keek rond
als een gejaagd hert. Hoe zou hjj ontsnappen?
»Zoo Jantje, mjjn jongenbljjj' van je te
zien 1 Ik verlangde juist zoo naar eenig wezen
dat de taal verstaat.
Ben je zoo aan het schilderen. Een mooie meid
Maar toch lang zoo mooi niet als Philippina
Welzer. Je moet eens meegaan om die te zien."
- »Ik heb genoeg van Philippina Welzer en
alles wat haar betreft en zoo zal het u ook gaan,
als gij langer dan éen dag hier bljjft. Wat zjjn
uwe plannen. Waar gaat gjj heen
„O Ik weet het nog niet. Ik zal mjj ge
heel naar u schikken."
„Denk daar asjeblieft niet aan. Reken niet
op mij 1 Buitendien ga ik hier van daan. Ik
vet trek van daag, e» richt mjjne schreden huis-
elk der twee jaren, dat hjj den grond bezeten
heeft, eene erfpachtsom van éen cent per centiare
te voldoen;
f dat adressant voornemens is de fabriek in
directe verbinding te brengen met het station
van den staatsspoorweg;
g dat hiervoor vereischt wordt vergunning ran
.uwen raad, om op het niet ingenomen wordende
terrein tusschen het fabrieksterrein en den weg
naar Kleverskerke rails te leggen, teneinde daarover
de waggons tusschen de fabriek en het station te
laten loopen;
h dat adressant op zich neemt om, wordt ver
gunning tot het aanbrengen van deze verbinding
verleend, de voorwaarden te vervullen, die door
uwen raad of door het dageljjksch bestuur aan de
te verleenen vergunning verbonden worden
i dat adressant zich overtuigd houdt van uwe
belangstelling in handel en industrie en dus niet
twijfelt of uwe raad zal hem ten deze medewerking
verleenen.
Redenen waarom adressant zich eerbiedig wendt
tot uwe vergadering met het verzoek
1° hem in erfpacht uit te geven, met ingang
van 1 Januari 1885, de oppervlakte van 32
aren gemeentegrond, zooals die op nevensgaande
kaart is aangeduid, zulks voor den tjjd van negen
en negentig jaar tegen de erfpachtsom van drie
cent per centiare
2° te bepalen, dat, bjjaldien de fabriek binnen
twee jaren na het sluiten van het contract niet
in werking is, deze grond weder aan de gemeente
vervalt, in welk geval adressant in elk der beide
jaren een erf pachtsom zal hebben te betalen, be
rekend naar een cent per centiare.
3° dat adressant worde toegestaan om op het
open bljjvende terrein, achter de fabriek gelegen,
een spoorwegverbinding aan te leggen."
Zooals vroeger door ons gemeld werd heeft de
aanvrager reeds met burg. en weth. vergaderd en is
men het omtrent de hoofdpunten van de aan den
raad te onderwerpen overeenkomst tot afstand van
grond eens.
"Voor onze gemeente hopen wjj dat de onder»
neming tot stand kome.
Aan de rijks hoogers burgerschool met drié
jarigen cursus te Zaltbommel is de betrekking vaii
leeraar in de meetkunde, de natuurkunde en het
ljjnteekenen vacant. Jaarwedde 1800, Aanmel
ding uiterljjk op 21 Dec. a. s. bjj dr M. Salverdaj
te 's Gravenbage,
Beroepen te 's Heer Hendrikskinderen c. s;
de heer J. F. Verhoef, cand. te Bodegraven.
- Te Baarland is tot predikant beroepen dé
heer A. J. Van Wijngaarden, cand. te Bodegraven;
waarts, begrijpt ge. 't Is waar ook (op zjjn horloge
ziende) ik moet dadeljjk weg."
„Gjj meent het niet
Hjj zoekt in allerjjl zjjne gereedschappen bjj
elkaar, brak op dé alleronbeleefdste manier dé
leedbetuigingen van zjjn vriend af, wierp nog eed
laatsten blik op Carlotta von Werdenfells en
snelde bet museum uit, terwjjl dë stentorsteni
van zjjn vriend hem door de zalen achterna,
galmde.
„Vaarwel, Jantje!
Voor zonsondergang zat hjj te Partenbircken,
een allerliefst dorpje in Begeren, en lachte zelf
over zjjn overhaaste vlucht. Hg had zoo verniet
behoeven te gaan. Waarom was hjj niet te
Scefeld of te Mittenwald gebleven? Ook zeer
landeljjke, mooie plaatsjes. Maar het logement
te Partenhircken scheen heel goed te zjjn en er
waren een menigte fraaie uitstapjes te maken ei»
dus besloot hjj zjjn oorspronkelijk plan te vol
voeren en de dorpen van Tyrol te bezoeken.
Maar de plannen van het arme Jantje schenen
steeds verjjdeld te moeten worden.
Bjj het naar beneden gaan langs de gladde
houten trap gleed zjjn voet uit. Hjj had zjjn
handen vol en viel tegen de leuning aan, waar
van een scherpe punt van het snjjwerk in of
vlak naast zjjn oog terecht kwam. De pjjn was
hevig en de wond bloedde vreeseljjk. In een
oogwenk stond er een kring van meewarigen om
hem heen.
„Ach lieve tjjd 1 Q1 die arme Eugelacbmaa