Laatste Berichten.
Gemengde Berichten.
Onderwijs.
Kerknieuws.
Burgerlijke stand.
3" klasse wachtkameta dikwerf van
steen. Hier en daar verwarmt men twee wacht
kamers met éen kachel, en af en toe vergeet men,
zelfs in de 2' klasse rijtuigen, de waterstoven,
waarop men toch nu wel zou mogen rekenen.
Waarom toch, vraagt men bij de vergelijking
zich af, waarom een zoo druk bezochte lijn in
handen van vreemden Men kan veilig aannemen,
dat op haast geen der stations 2e en 3e klasse in
ons land het goederenvervoer per spoor zoo druk
is als in Terneuzen. Talloos zijn de wagens die,
nu geladen met landbouwproducten dan met wat
de talrjjke stoombooten uit den vreemde aanbren
gen, dagelijks worden vervoerd, en licht vertraging
in de correspondentie veroorzaken.
Het kantoor van de LLoyd, die hier een agent
schap heeft, werd vergroot, zeker niet voor de
aardigheid. De stationsterreinen langs het kanaal
zijn prachtigde grootste stoomschepen lossen
vlak aan den wal, af en toe denkt men, bjj het
zien van al de drukte, aan de Boompjes te Rot
terdam waarbjj men zich maar de flink bestrate
kade, de heerljjke hoornen en het heldere licht
der gaslantarens moet voorstellen.
Waarom zoo'n lijn niet in handen van onze
exploitatiemaatschappij Als we zien, hoe flink
alles is ingericht op de lijn Vlissingen—Bergen
op Zoom, dan kunnen we het den dorpen in 't land
van Goes benjjden, dat zij, die zooveel minder aan
het spoor te doen geven, zooveel beter zijn inge
spannen.
Men schrjjft ons uit Rotterdam
Zou inderdaad ook Rotterdam op weg zijn eene
wereldstad te worden Een bestanddeel van eene
wereldstad is althans hier sedert eenigen tjjd reeds
aanwezigwjj hebben ons hazardspel nog wel
niet op zoo uitgebreide schaal als Parjjs, maar
ook in het kwade begint men gewoonlijk bescheiden.
Met het kleine vangt men aan,
Om met het groote voort ts gaan,
zongen onze komieken in de dagen, toen zang
nog bijna onafscheidelijk was van het bljjspel.
Uwe lezers kennen het zoogenaamde jockey
billard, dat dezen zomer voor velen eene der
aantrekkelijkheden was van het badseizoen te
Scheveningen, of althans zij hebben er over hooren
spreken of ervan gelezen. Dit jockey billard nu
i3 thans hier geplaatst in een onzer koffiehuizen,
en daarvan wordt een druk gebruik gemaakt
Daar valt mij op eens in, dat de geleerden het
er niet over eens zjjn, of het jockeybillard wel
een hazardspel is, en dat de Haagsche gemeente
raad zich heeft neergelegd bij de beslissing van
den burgemeester der residentie, dat dit spel niet
als hazardspel moet worden beschouwd. Volgens
deze interpretatie zou ik dus hierboven niet van
hazardspel hebben mogen spreken. Maar als het
waar is, dat het jockeybillard geen hazardspel
is, dan is het toch iets dat er bedriegelijk veel
op ljjkten in elk geval heeft het met hazardspel
dit gemeen, dat men er veel geld mê6 ver
liezen kan, zonder dat men veel macht over het
spel heeft; en bovendien heeft hot nog deze eigen
schap, dat het schijnbaar een aardig spel is, zoo
iets van een kinderspel, maar op onbarmhartige
wjjze spelers maakt. De inzet is ook hier maar
éen kwartje, maar die kwartjes vliegen letterlijk
weg. Acht spelers spelen het spel, en van hunne
acht kwartjes steekt de „chef van het billard" er
éen in zijn zak, terwijl de zeven andere voor den
winner zijn, die in weinige minuten tjjds zijn 6
kwartjes winst kan opstrijken.
Het dobbelaarsbillard de Haagsche autori
teiten ten spijt wensch ik het ding zóo en niet
anders te noemen vindt hier veel aftrek.
Jongelieden en grijsaards ziet men er aan deelnemen
met een animo, alsof het geld, dat zij er aan
verdoen, op de straat gevonden was. En dan
klaagt hier iedereen over slappe zaken en slechte
tjjden
Van hoofdambtenaren, die er portefeuilles met
aanteekeningen bij kwijtraken, heeft men hier
gelukkig nog niet vernomen.
Ten slotte nog eene bijzonderheid. Bij het
jockeybillard behoort een reglement, dat o. a. deze
bepaling bevat dat, wanneer de spelers ruzie met
elkander krijgen, terstond het lich wordt uitge
draaid. Ook hieruit blijkt, dat het spel niet zoo
onschuldig is, of het wekt de hartstochten op.
In een Zondag te Rotterdam, ónder voorzitter
schap van den heer W. Meng, gehouden leden
vergadering van Het vrije woord, vereeniging ter
bevordering der vrije gedachte, werd de rekening
en verantwoording van den penningmeester over
de laatste vijf maanden goedgekeurd. Als bestuurs
leden waren aan de beurt van aftreding de heeren
W. A. Willemse van Rotterdam en D. A. Zwigt-
man van Noppen van Kralingen, die beiden met
algemeene stemmen werden herkozen. De heer
Willemse verklaarde zich bereid de herbenoeming
te aanvaarden, terwijl de heer Zwigtman van
Noppen de aanneming in beraad houdt. Breedvoerig
werd van gedachten gewisseld over den finantieelen
toestand der vereeniging. Algemeen werd betreurd
dat veel gelijkgezinden buiten de vereeniging niet
tot het lidmaatschap toetraden of de zaak geldelijk
steunden. Om werkkracht te ontwikkelen moeten
de inkomsten belangrijk vermeerderd worden.
In afwachting daarvan worden binnenkort de leden
tot een buitengewone bijeenkomst opgeroepen, ten
einde van gedachten te wisselen over de wijze,
waarop de vereeniging verder arbeiden zal.
Door den voorzitter werd nog de aandacht ge
vestigd op het optreden der sociaal-democraten te
Amsterdam onder den naam Het vrije woord, een
vereeniging, waarmede de Rotterdamsche van dien
naam niets gemeen heeft, wijl de laatste zich niet
met de bespreking van sociale vraagstukken be
zighoudt, doch zich uitsluitend bepaalt tot be
strijding van alle dogma's.
De liberale kiesvereeniging in het district Almelo
gtelde natuurljjk m* A. Yan Laer tot candidaat.
De anti-revolutionaire kamerleden hebben zich
opnieuw tot eene politieke club vereenigd op de
basis van het bekeude program. Alle door het
centraal comité bij eerste stemming aanbevolen
leden zijn tot deze club toegetreden. Het bureau
bestaat uit den heer baron Van Wassenaer van
Catwjjck als president, en de heeren jhr. De Savor-
nin Lohman en Van der Hoop als secretarissen.
(Stand.)
HH. MM. schijnen tegenwoordig niet bijzonder
gesteld op de residentie. Moet Z. M. er wezen
dan haast hij zich zoo spoedig mogelijk weer te
vertrekken. Zoo meldt men thans dat de konink
lijke trein voor Het Loo van heden af ter be
schikking voor den koning staat. HH. MM. heb
ben hun vertrek bepaald op den dag na de
aanbieding van het adres van antwoord der
tweede kamer, des morgens omstreeks 10 uren.
Het D. v. N. meldt dat het tot stand komen
van eene stoomvaartlijn AmsterdamLonden,
uitgaande van de Holl. IJzeren Spoorwegmaat
schappij, verzekerd is.
Tot burgemeester van Arnhem is benoemd jh'
D. J. A. A. Van Lawick van Pabst van Njjevelt.
Bij de Ind. begrooting zeide de regeering een
afzonderlijk wetsontwerp toe tot regeling van da
voorziening in het Indische kas-tekort, dat op uit.
Dec. 1885 kan bedragen 14 millioen. Thans wijst
de rekening met het departement reeds een na-
deelig slot van 3 millioen aan, terwijl blijkens de
maand-ramingen wordt gerekend op een ontvangst
van 39.429.000, wegens veilingen van koffie,
tin en kina, en op een uitgaaf van 53.429.000
aan O.-Ind. wissels en gewone uitgaven. De reg.
stelt daarom nu voor, den minister van financiën
te machtigen om een krediet van hoogstens 14
millioen te verleenen, waarin zal mogen voorzien
worden door vlottende schuld.
Aan het verslag van den civielen en militairen
gouverneur van Atjeh en onderhoorigheden, loo-
pende van en met 20 September jl. tot en met
2 October, is het volgende ontleend
In dit tijdvak werd ook de vischvangst verbo
den in al de landschappen, welke voor allen in-
en uitvoer gesloten waren, behalve echter voor
Rigas. Patih, Telok-Gloempang, Lagen, Telok
Kroet en Pedir. Ook op het gebied van Groot-
Atjeh, het gedeelte tusschen Koeala Pantjoer en
Kota Pohama uitgezonderd, werd dit verbod van
toepassing verklaard.
Hiertoe werd, bij wijze van politie maatregel,
overgegaan, omdat gebleken was dat de vjjandig
gezinden in Groot-Atjeh zich hoofdzakeljjk in de
thans gesloten streken van visch voorzagen.
Herhaaldelijk werden de posten Tjot Basetoel,
Long Lemoh en Panteh Karang beschoten, zonder
dat ons echter eenige verliezen werden toegebracht.
Ook werden verschillende pogingen gedaan om
bruggen in de groote wegen door brand te ver
nielen.
Van verschillende radja's op de Noord- en
Oostkust, o. a. van dien van Pasangan, kwamen
aanvragen in tot verkoop van landbouwgereed
schappen. Het feit, dat men zich weder geheel
aan den landbouw gaat wijden, kan als een goed
teeken beschouwd worden.
Ter Westkust werd den 16e* Sept. een moord
gepleegd op Datoe Kuwie, hoofd van de kampong
Rantan-pandjang, bij Melaboeh, door twee zijner
onderhoorigen.
Blijkens een ingesteld onderzoek moet de misdaad
worden toegeschreven aan wrok over door Datoe
Kawie, ten deele reeds voor den tijd onzer vesti
ging aldaar, gepleegde onrechtvaardige handelingen
en knevelarijen. De moordenaars vluchtten naar
de bovenstreken.
Volgens het Bat. HbUl liepen medio October
nog de jongelieden, die in Juni en Juli het groot
ambtenaarsexamen hebben afgelegd en tot de
geplaatsten behooren, te Batavia zonder trakte
ment rond. Uit verveling en moedeloosheid denken
eenigen er nu toe over te gaan voorloopig voor
de eer op een bureau te werken.
Zaterdag hield het onderwijzersgezelschap in
het arrondissement Middelburg -eene algemeene
vergadering in het Schuttershof, onder leiding van
den arrondissements-schoolopzieher jhr mr D. G.
Van Teijlingen.
Onderwerpen ter behandeling waren
1° Hoe kan men op doelmatige wjjze het
onderwijs regelen op eene gemengde school van
hoogstens 30 leerlingen, wanneer het hoofd der
school niet door een tweeden onderwjjzer wordt
bijgestaan?
2° Is het mogelijk en wenscheljjk de-geschie
denis op de lagere school zoogenaamd regressief
te behandelen
Het eerste punt werd ingeleid door den heer
J. Bups, hoofd der school te Kleverskerkehet
2e punt bij afwezigheid van den inleider door den
voorzitter.
Uit de gevoerde discussiën over punt 2 bleek
dat geen enkel onderwijzer van de wenschelijk-
heid overtuigd was.
Men meldt ons uit Schoondijke Met 1 De
cember vertrekt het hoofd der school, de heer
Hengeveld, te Sasput, naar zijne nieuwe stand
plaats en de lofwaardige poging van ons bestuur
om door een waarnemend onderwijzer aldaar on-
derwjjs te doen geven, zal zeer waarschjjnlijk mis
lukken. Sollicitanten komen niet opdagen. Een
treurig vooruitzicht, want eene tijdelijke sluiting
dier school is nu te wachten.
Wel zou wellicht het veertigtal leerlingen oP
de dichtbij gelegen scholen Sljjkplaat, gemeente
Hoofdplaat, ligt slechts op 5 minuten afstands
tijdelijk toegelaten kunnen worden, maar ook
dan is de toestand van het onderwijs door alle
gemis van hulppersoneel verre van rooskleurig.
In de godsdienstoefening der Engelsche gemeente
alhier werd Zondag voormiddag de heer A. W.
Frater als predikant bjj de Engelsche gemeenten
van Middelburg en Vlissingen bevestigd door den
heer J. F. L. Abresch, emeritus predikant bjj de
Ned. hervormde gemeente alhier.
Deze plechtigheid werd door de kerkeraden der
beide gemeenten, den consulent, den heer D. Rjjn-
ders, en een zeer talrjjk gehoor bijgewoond.
Nadat de heer Abresch met eene gepast rede,
waarin hjj eenige historische bijzonderheden der
Engelsche gemeente mededeelde, en ook den vori-
gen leeraar, den heer B. H. Carp, gedachtig was, den
heer Frater in zijne betrekking had bevestigd,
hield deze zjjne intreerede, handelende óver de
wederzjjdsche verplichtingen van leeraar en ge
meente. Aan het slot dezer indrukwekkende
toespraak gaf hij een kort, belangrijk, historisch
overzicht van de gemeenten. Hij bracht o. a. in
herinnering dat de Engelsche gemeente te Mid
delburg indertjjd is gesticht door een voornaam
Aberdeensch predikant en dat hij nu de zesde
predikant aan de universiteit te Aberdeen is, die
sedert dien tjjd hier het predikambt vervult.
Bjj het optreden van den heer Frater werd door
het kortelings opgerichte zangkoor, onder leiding
van den heer A. Rademaker, op plechtige wjjze het
gebed, vervat in het 99,te der Engelsche gezangen
gezongen.
De heer G. J. Paré, predikant te Haastrecht
heeft voor het beroep naar Zierikzee bedankt.
Men schrjjft ons uit BiervlietDoor het
kerkbestuur der N. H. gemeente is de verkiezing van
4 notabelen, Vrjjdag der vorige week gehouden>
vernietigd. Eene nieuwe stemming zal nu plaats
moeten hebben.
Door onzen predikant, den heer K. Straatsma.
was tegen de verkiezing geprotesteerd, omdat de
kiezersljjst niet ter inzage gelegen had.
Door de voornaamste vrijzinnige ingezetenen,
is besloten om voortaan zich met geen kerkeljjke
verkiezingen meer te bemoeieneerstens omdat
zjj telkens de nederlaag lijden, daar zjj van de
verkiezingsmiddelen, die de tegenpartjj bezigt,
geen gebruik willen maken en tweedens omdat
de uitverkoren personen toch verre van orthodox
zjjn. Het Biervlietsch geharrewar is volstrekt
geen strjjd van beginselen, maar zuiver een per
sonenstrijd.
Tot kerkeljjk ontvanger der H. gemeente te
Schoondjjke is benoemd de heer P. Van Houte.
De nabjj Hulst ontvreemde koe, waarvan
melding is gemaakt in ons vorig nommer, is
weer terecht Na Donderdagavond te zjjn gestolen
vond men haar, Zaterdag in den vroegen morgen,
onbeheerd grazende in Clinge, dicht aan de Bel
gische grens.
Men vermoedt dat de dieven met het beest
geen weg wisten en, daar de politie hen op het
spoor was, uit gevaar voor ontdekking, het hebben
losgelaten.
Een al te kras antwoord. Zekere E., houder
van een stationskoffiehuis te Amsterdam, had een
rijtoer gemaaktbjj zijne thuiskomst volgde de
koetsier hem in het koffiehuis met het verzoek
om eene fooi. E., die reeds f 10 betaald had,
werd hierdoor zoo toornig, dat hjj een revolver
voor den dag haalde en drie schoten op den vrager
loste, zonder dezen echter te raken. Hij werd
daarop door de politie gearresteerd.
Uit Rotterdam is niet ingeschreven voor de
obligatieleening der Nederl. Indische landbouw-
maatschappij.
Te Arnhem is een dievenbende van kleine
jongens gevat. Een der leden, in den aanvalligen
leeftijd van 7 jaren, was dronken gemaakt door
bitter dien men gestolen had en aldus kwam de
zaak aan het licht.
Volgens het 84e verslag van het toevluchts
oord voor weezen te Neerbosch is van 1 Juli tot
30 September 1884 ontvangen 22.199.57L be
nevens tal van gitten in natura Voor druk- en
bindwerk werd gedurende dien tijd ontvangen
16.596.40. 708 arme weezen worden thans op
Neerbosch verpleegd.
--De kanonnier P, die onlangs te Amsterdam
twee schoten op een koffijhuisbediende loste,
heeft bij het gehouden onderzoek met de
meeste kalmte verklaard, dit te hebben gedaan
met het kenneljjk doel om hem te dooden. In
den loop van dien dag had hjj daartoe op den
hoek van het Rembrantsplein en Utrecbtschestraat
den revolver met patronen gekocht.
Voor den door het Nederlandsche schaatsenrjj-
dersbond uitgeschreven internationalen wedstrijd op
schaatsen te houden in den winter van 1884 1885
op een later te bepalen dag op de Groote Wielen,
bjj Leeuwarden, zjjn de volgende prijzen uitgeloofd
Eerste prijs: 600, en de groote gouden
Champion-medaille Tweede prijs: 300, derde
prjjs 180, vierde prijs 120.
De bepaalde afstand is circa 1600 meters met
éen keerpunt. Het inleggeld bedraagt 6.
Te Esschen nabjj Roosendaal is dezer dagen
des nachts in verscheidene oningen inbraak ge
pleegd, en hebben de dieven bjj den heer K. zich
een groote hoeveelheid zilverwerk en andere waar
den toegeeigend. Naar men verneemt moeten de
die'ven Duitschers zjjn, en zich reeds in handen
der justitie bevinden.
De troebelen te Madrid nemen steeds grooter
verhoudingen aan. Een tweehonderdtal studenten
hebben in een gebouw een wijkplaats gezocht en
de voorzitter, dien zij zich gekozen hadden, heeft
de politie geweigerd enkele personen wier inhech
tenisneming zjj eischte uit te leveren.
Een vjjftal bladen,.die artikelen over deze mani
festatie hadden geschreven, worden gerechteljjk
vervolgd.
De ongeregeldheden in Mexico duren nog
steeds voortHoewel generaal Diaz verklaard
^eeft dat er van geen oproer sprake is.
De discussiën in het wetgevend lichaam omtrent
de conversie der nationale schuld zjjn nog niet
afgeloopen.
De Köln. Zeit. spreekt met zeer'veel waar
deering over eene voorstelling van onzen landge
noot .prolessor" Maju, die Woensdagavond te
Keulen met zjjn gas-microscoop en den phono-
graaf, in tegenwoordigheid van eenige weten-
schappeljjke personen, belangwekkende proeven
vertoonde. Het blad zegt o. a. dat het instrument*
en de preparaten, waaronder ook bacteriën en
bacillen ter aanschouwing gegeven werden, voor-
treffeljjk zijn al een schenen de proefnemingen
met den phonograat de minst geslaagde te zjjn.
Een jongmensch te Parjjs heeft in een aanval
van jalouzie revolverschoten gelost op een weduwe,
met wie hij in minnenhandel stond, en daarna
zich zelf voor het hoofd geschoten. De jonkman
stierf een kwartier na dien en de vrouw werd
zwaar gewond naar het gasthuis gebracht.
Te Berljjn werd de vorige week bjj een
voorstelling van Richard III, het publiek zeer
verontrust door een brandlucht die in het gebouw
werd waargenomen, en bovendien zag men op het
tooneel rook opstjjgen. De voorstelling moest
gestaakt worden en het publiek kwam eerst tot
kalmte toen een brandweerman voor het voetlicht
verscheen, die als de oorzaak van het vermeende
gevaar opgaf het lek worden van een slang van
het verwarmingstoestel, welke ambtelijke mede-
deeling de vrooljjkheid der aanwezigen scheen op
te wekken, althans toen de voorstelling vervolgd
werd, was voor het overige van den avond de
stemming niet zooals zij voor een drama vereischt
werd.
In den nacht van Vrjjdag op Zaterdag heeft
het te Berljjn onafgebroken gesneeuwd, zoodat des
morgens de straatreinigingsdienst en de directie
dertrammaatschappjjen buitengewone werkkrachten
aan den arbeid moesten stellen om de straten voor
het verkeer vrij te kunnen houden.
In zekere kantons van Zwitserland, voorna
melijk Bern en Argovie, schijnt het misbruik van
sterkedrank zulke afmetingen te hebben verkregen,
dat de cjjfers der statistiek omtrent misdaden zeer
ongunstig werden gewijzigd. De bondsraad heeft
thans voorgesteld om het maken en den verkoop
van brandewjjn te belastende commissie, die de
noodige gegevens verzamelde omtrent het gebruik
van geestrijke dranken in het algemeen, Itwam
tot de ontdekking dat in enkele kantons van
Zwitserland 90 liter per hoofd werd gebruikt, dat
wil zeggen 10 maal zooveel als de statistiek voor
België in deze aanwjjst.
's Gfravenliag-e. Tweede kamer. In
de heden gehouden zitting is de heer De Brujjn
Kops toegelaten en beëedigd.
Het debat over het adres van antwoord op de
troonrede ving aan met een hulde van den heer
Keuchenius aan den heer Van Eek en de wijze
waarop deze met onbezweken trouw en kunde zjjn
beginselen steeds had verdedigd. De heer Keu
chenius verklaarde voorts dat geen anti-liberale
party bestaat die het gezag zou kunnen of willen
opeischen. Aan de liberale gezuiverde party
is de toekomst. Er is ook, volgens hem, geen
clericale partjj. Slechts het algemeen belang van
het land is de richtsnoer der rechterzjjde met
handhaving van eigen beginselen. De heer Keu
chenius wilde aan het adres de toevoeging van
eene zinsnede betrekkelijk uitbreiding van het
kiesrecht. Op advies der commissie van redactie
en den minister van binnenlandsche zaken werd
echter de algemeene strekking van het adres
onveranderd goedgekeurd en dienovereenkomstig
het amendement verworpen met 57 tegen 18 stem
men. De heer Donner wilde daarop uit de derde
zinsnede de herinnering aan grondwetsherziening
schrappen. De meerderheid der commissie van
redactie verklaarde echter de tegenwoordige troon
rede in verband met de vorige te beschouwen.
De minderheid, bestaande uit de heeren Van der
Hoeven en Schaepinan, achtte daarentegen de
toevoeging strijdig met de goedgekeurde algemeene
strekking. Het amendement-Uonner werd verworpen
met 28 tegen 37 stemmen. Met de liberale partjj
stemde de heer Seret. Overigens stond de linker
zijde hier bjj tegenover dé rechterzjjde. Het adres
is daarop onveranderd aangenomen.
's (wravenltage. De heer Bahlmann heeft
eene interpellatie aangekondigd over eventueele
maatregelen van regeeringswege te nemen ter
werkverschaffing aan de arbeidende klasse.
's Gravenliage. De heer Koelman, ver
vaardiger van het monument te Leiden, is benoemd
tot ridder der Ned Leeuw.
De generaal majoors Van der Star, Pfeiffer en
Kretzer zjjn benoemd tot luitenant generaal.
Kolonel Meyl is benoemd tot generaal-majoor
hof-intendant.
Amsterdam. Met 137 tegen 62 stemmen
heeft de buitengewone algemeene vergadering den
verkoop van den Noord Zuid-Hollandschen stoom
tram van Broekman en Honders voor f 223000
bekrachtigd.
Venioo. Heden is alhier een spoorwegbe
ambte onder eene locomotief geraakt. Twee beenen
en een arm werden hem afgereden.
Londen. De Times meldt dat in Tongking
hevige gevechten worden verwacht, daar groote
Chineesche legerafdeelingen uit verschillende
richtingen optrekken.
Van 16 tot 23 November.
Middelburg. OndertrouwdA. Hoogendam^
jm. 24 j. met S. Hollebrands, jd. 24 j. F. Ue Klerk,
jm. 26 j. met C. M. Moeliker, jd. 23 j.
BevallenJ. Steendam, geb. Huibregtse, z.
M. A. Botting, geb. Flipse, d. M. P, Dunnes, geb.
Beurskens, d. J. Janse, geb. Dekker, d. J. Jonk
heer, geb. Fraanje, z. J. L. Steketee, geb. Jansen,
z. M. W. E. Hoogesteger, geb. Du Mee, d C. M.
Van Ditmars, geb. De Broekert, d. A. C. Bros,
